장음표시 사용
401쪽
eeffari, nullatenus impedibili, necessario sequitur effectus respondetur, oudii si applicetur, seu intelligatur heic propositio de causa prima& suprema non ex naturae necessitate a libere agente , qualis est Deus, omnino falsa est, quoniam posita tali causanc quaquam necessario sequitur effectus , necessitate absoluta, sed solum necemitate conditio nata,suppositionis, S immutabilitati. De hac autem necessitate loquendo, maior minor vere sunt,4 conclusio veritate gaudet. Nam praedestinati omnes, immutabiliter infallibiliter salvabuntur, nec de praedestinato, in non praedestinatum, nee econtra , de non praedest: nato in praedestinatum, transitio ac mutatio
fieri potest. Ad secundum vero quod a cunctis difficillimum
praedicatur, num scilicet cum diuina praedestinationis infallibilitate, libeium salvetur arbitrium, ita- quod cuiperatur intellectualis creatura possit non operari,& cum non operatur,operari valeat & sacere hoc Seius oppositum . Sie enim liberum arbi- trium,coactioni, opponitur. Respondet Reue tendis
z IV simus Caietanus luper Epistolam ad Rom. ix. in-r προν qui en qu5d bifariam in quaestione hae loqui possumus, vel inchoando ab his quae ex parte dei se tenent, ad nos destendendo, vel ab his quae ex arte nostri se tenent, ascendendo ad deum ipsum, Si a deo
ipso incohermis, subdi Myprofitendum est deum ab
aeterno hunc, Millum, elegisse, quoniam sic ei placitum est mos non necessara, at insallibiliter salutem suam consecuturos, etsi alii uir, si aurem a nobis incohaemus, sub incultat, Fatendum est hominem Inhaere quemlibet vera libertate gaudere, ita ut bonum& onsone malum eligere quisque valear, quod ciens quati emeri vi tum in se eli, ad salutem consequendam gratia salua ei ur, a bitur diuina Verum quo vinculo quoue,ttit in x, set spensus p .irile R descensus iungantur, ait non aim
Ni dismis iere, quia ascendendo discis gradu coniungensui . e. hane
402쪽
hane nostram libertatem Iecuritatem quod faciendo quantum in nobis est diuina non deerit gratia salvans cum aeternarate ac immutabilitate diu inqelectionis,qirae habet,quod soli electi saluantur Descendendo quoque ab aeterna, immutabili, Messi caci diuina electione, descit gradus coniungens cum his nostris libertatibus Iecuritatibus. Et propter haec, fatetur se quidem scire quod verum, vero minime contra atur, at senescire haec iungere, sicut nescitur Trinitatis mitterium, S huic similia, fatetur autem se crederem isterium praedestinationis Metiam reprobationis,sicut teliqua fidei misteria credit Atqui doctor hic, vir sane eruditissimus atque praestantissimus,videtur hac in re,nimium expauescere, quoniam ex D. Thom fundamentis ac lucidissima eius Θ, doctrina ubique tradita, habetur claris sima huiusce 'I'
quae itionis resolutio. Nam conflat apud eundem. D. ' i Thom,ac caeteros doctores, praedestinationem, par tem fore prouidentiae, quae suauiter cuncta disponit, ' Ρ μ ωper medias causas suos producit effectus in eate si nus vult effectus euenire prouisos, quatenus ipse Pqcausae existunt. Si enim cauis secundae a proxime φρ'
necessariae sunt, necessarios effectus, si contingentes vel liberae, contingentes vel liberos producunt effectus: Providentia quippe dirigit equidem res prouisas in finem,at plas non cogit in linem ipsum tendere. Recipitur enim virtus ac influxus primae causae, ut prius dictum est , iuxta secundarum causarum modum capacitatem in propterea causa secunda contingens vel libera, licet a causa prima S suprema necessario Doueatur, haud tamen necessario mouet, quandoquidem ex primae causae, mora one , non propriam mouendi amittat naturam modificatur
enim virtus primae causae per causam secundam, ea- propter si causa secunda contingens vel libera est, dum propriam retinet contingentiam vel libertatem,contingenter, Vel libereb suos producta effectus.
403쪽
praedestinatio quoque parili ratione , in praedcstinatos quidem aget, ut suum in sellibiliter assequantur finem attamen non ipsos vi ac coactione impellet, ut velint, nolint, illum ipsum consequantur, sed libere. Deus enim quos tua praedestinatione ad gloriam elegit sempiternam, ita vocat, ita iustificat, cita magnificat, ut sine libero eorum consensu; nil essiciatur . Dei enim adiutores sumus inquiebat Apostolus j Cor. iit.& ideo operaeprecium ellit ipso operante per gratiam ,eidem cooperemur, 'eo modo quo noltro libero competit arbitri, Excitat siquidem deus praedeliinatos suos, eosdem tum externa, rum interna vocatione vocat,externa quidem veluti ea qua Petrum Andream vocavit, quaque quandoque per infirmitates atque flagella vocat, ut a peccatis,quibus saepenumero inuoluntur, recedant, resci piscant,& ad gratiam se praeparent suscipiendam quam praeparatis dare non disteri. Interna vero, qua quodam mentis instinctu, mouetur cor hominis ad assentiendum, his quae fidei sunt vel virtutis, vel cuiusque boni hominem ipsum in vitam promouentis aeternam . Vocat inquam trahit, non quidem violentia, non coactione, sed amore, sed dulcedine , sed voluptate , dum bonus sibi placet ostensum , at illud amplectendum flagranti desiderio mouetur, sicqtie motus ac tractus, iustificatur ipsius diuinae gratia infusione, iussificatus, demutti magnificatur dum ad gloriam traducitur sempiternam. Huiusmodi itaque vocationi ae amoris tractu prae deitinatus libere assentit, liberaeque diuino semper opitulante auxillo ad propriam salutem properat; Non igitur hac in re tam terreri debuit Reuerendissimus Caietanus dum fassus et se nescire coniunctionem hanc libertatis&securitatis nostra', cum aeternitate ae immutabilitate diuinae electionis,& si militer se ignorare con unctionem,aeternae, immutabilis ae efficacis diuina electionis hisce cum no
404쪽
stris libertatibus ac securitatibus. Iam enim ex dictis constat, ad horum iunctionem nullum sequi incommodii , nullam repugnantiam , nullamque contradictionem, quin imo haec sese complexantur. Vult enim deus praedestinatum quemlibet, immutabiliter ae infallibiliter suam capescere beatitudinem,at non sine suo libero arbitrio, nec sine gratia, liberum arbitrium perficiente, eique usque ad vitaeterminum, perseuerantiam elargiente, Haec siquidem duo ita sibi cohaerent, ut alterum sine altero, esse non possiti Polita enim diuinae praedestinationis infallibilitate, nunquam poterit mortalis quispiam adultus ira destinatus ad aeternam gloriam peruenire,nisi liberum concurrat arbitrium,donis gratuitis exornatum, Nec econtra poterit unquam idem mortalis, suis viribus, suoque libero arbitrio,supe
nis auxilij expoliato, aeternam consequi gloriam nisi sit a deo praedestinatus Melectus. Ab aeterno equidem deus eomplures elegit & praedestinauit ad gloriam, at non sine libero arbitrio, gratia decorato,consequendam. Quod si euipiam id captu dissicile 'idetur, vel hoc exemplo clare conspiciat. Est do Ad praseminus quida miseruum habens debilem ac claudum, diochi vultque nihilominus, ut hie ipse Romam petat, at talis mulqui intuens eum, ex se ad hoc iter explendum, fore stentia impotentem,equum sibi elargitur,quo Romam pos aptismo sit adire. Nunquid hie asserendum est, seruum hunc exemptu .
non libere Romam petere, quia adiuuatur, a domino suo sic volente Haud certe Sie nimirum mortalibus accidit praedelimaris Uuli etenim dominus deus suae praedestinationis decreto, suae Poluntatis beneplacito, mortales quosdam coelum adire, aeternam consequi se licitatem, at illos contuens ex
se sere impotentes ob liberum arbitrium peccato prothoparetis, debile ac claudum, et Tectum, illi sipsis equum gratiam scilicet,elargitur,4 perseuerati donum, ut valeanr praefatam gloriam attingere; un
405쪽
quid ex hoc dicentui tales a domino deo adiuti, ad se licitatem capescendam , non libere ipsam consequi Libere sane, ad hanc properant, libereque hane assequuntur. Perpulchre igitur praefata iunguntur
ad inuicem, quam coniunctionem se nescire,attamen credere,autumat Reuerendissimus Caietanus. Nee
arbitror in quaestione hae,dissicultates esse, vel orati posse,quae non valeant ex praetactis fundamentis, facillimedi tui, dum tamen honi in is mens, non obstinationi, at rationi de seiulat . are de secundo articulo. Articulus tertius.
OVO ad tertium articulum Dubium exori
tur. Num meritorum praescientia, praedestinationis causa existat Circa dubitationem
hanc primo declarandi sunt termini, in hae ipsa dubitatione positi, deinde sacrorum doctorum adducentur opiniones, quae hac in re obscuritatem, parater dissicultatem pariunt,postremo veritas Oilendetur, dum opiniones quae sibi inuicem aduersari videntur .subtiliter examinabuntur induertendum est Procleti itaque primo quod praescientia dei, de qua nunc est de qui sermo. eertissimam omnium futurorum, tam bonos rum quam malorum praecognitionem dicita per merita vero intelligenda sunt opera quaecunque ad vi- Causa dis araeternae,consecutionem, ordinata; Cdusam deindeplex e duplicem esse asserimus, unim quidem vere reali -- quae mira terque causia1Hem effectumque producentem, altera clue J. vero, hae operatione carentem . quae causa sine qua non, tum a philosophis, tum a Theologis nomina tur hec in effectum nil influit, at lineiae, utpote ne celsari, ad effectus productionem omnino concurrit; Huiusce rei hoc elari mimum sumatur exemplum ait ignis qui suapte natura activus est maxime, omnia combustibilia disposita, virtute sua
406쪽
Diuina prie destinatione . I 69
comburere poteli, si tamen eidem approximentur, qua approximatione sublata, nunquam comburere
poterit. Erit igitur hoc in exemplo, ignis causa, re,ac realiter causans,erit4 approximatio, causa sine qua non, quoniam ignis nullatenus valet quodcunque combustibile,& paruum , optime dispositum comburere nisi id ipsum, eidem approximetur, ita approximatio ad combustionem necessario
concurrit, non tanquam agens, mouensin causans,
at veluti causa sine qua non Ethoe diligenter est annotandum , quoniam ex hac distinctione claritas habebitur duarum conclusionum a diuersis doctoribus positarum, quae contradictoriam pugnantiam habere videntur, ut infra patebit. Praedestinatio po- μμ νε strem ut inquit. D Thom xl .dist j. q.1. art. xij. μΠρ Q essentialiter ines udit fra scientiam, voluntatem sa n ιμμι
lutis aliquorum, M. t. q. xxiii art.v. inquiebat, eam ipsam, voluntatem includere,& eatenus inquirenda esse rationem praedestinationis quatenus ratio diuinae voluntatis inquiritur δε quia subdit non est causam diuina voluntatis ex parte actus volendi a iasignare at solum ex parte volitorum inquantum vult aliquid esse, propter. aliud sie etiam non est eausam ullam assignare ex parte actus praedestinantis secundum se, sed solum ex parte effectus re destinationis ipsius, Et est hic clarus huius tituli, quaestionis, sensus, An pra: scientia, id est praecognitio omnium
suturorum honorum, quae meriti rationem habent,
sit causa vered est ectiva vel causa sine qua non , ipsius praedestinationis, non quidem actus praedestinatis secundum se, quoniam hoc fatuum quaesitum eiaset, sed effectu ipsius praedistinationis,nempe vidicatur, deum ab aeterno praeordinasse, alicui, e flectum
praedestinationis, se daturum,ob aliqua ipsius merita . Quaestionem hane perdissicilem reddunt, variae doctorum sententiae, dum nonnulli, assirmativam , nonnulli, negativam partem sustinere videntur.
407쪽
Origenes Ligenes enim partem tutari videtur assirmativam super numeros, cap. iij. Homi iij. dum inquit da cob, natu posterior, primogenitus iudicatus eli, Ex proposito etenim cordis quod de patuit , etiam priusquam in hoc mundo nascerentur, aut aliquid boni agerent, vel mali, pronunciat dominus de eis Nutabia quia Iacob d: lexi, Esau autem odio habui. Huic par primo . , ut ex prisi ius adhaeret Ambrosius exponens illud AD. Ambro potioli Rom. ix. ex Exodo xxxiis desumptum sis miserebor cuius misereoris misericordiam praesta-bo,cuius miserebor, inquiens. Ergo miserebor cui misertus ero, hoc est, eius miserebor cuius praescius eram, quod misericordiam daturus essem, scienS conuersurum illum,& permansurum apud me,& misericordiam praeliabo ei,cui misericordiam praestitero,
id est,ei misericordiam dabo,quem praest ij post errorem, toto corde reuersurum ad me ,hoc est, dare illi, cui dandum est in non dare, cui non est dandum, ut eum vocet quem sciat obaudire, Et paulo post superius hec disseruit. Nam prius de praescientia ait maior eruiet minori, sicut & de praescientia, Pharaone damnauit sciens non correpturum, apostolum vero Paulum persequentem elegit, praescius utique quod futurus esset bonus. His praefatis doctoribus bea-D Cb is tu subscribit Ioannes Chri solio mus super Matth. somm . . cap. X. de operamj in vineam a patresamilias
conduct S, t,omnes ab initio deus conduxisse voluisset, sed non omnes eodem tempore paruissent, Paulum etiam a cunabulis vocare volui siet, sed vocatus ille non obtemperasset. Rursus in Homilia de conirer laone . D. Pauli cinalia ova clam de Laudibus Pauli, multas ingerit sententias, quibus videtur plane docuisse causam diuersitatis,eur hi fini praedestinati, illi vero reprobati, non esse solum ex dei
voluntate, at ex voluntatibus hominum volentium aut nolentium obedire deo, omnes ad se voca-
i. Hanc sententiam, ut beatus testatur Prosper in Epistola
408쪽
Epistola quam scribit ad Augustinum scribentem de
electione secundum aeternum dei propositum,tenuisse videtur. Sic enim in praefata epistola ait Pertractatis priorum de hac re opinionibus lene omniti par inuenitur, in una sententia qua propositum, praedellinationem dei secundum praescientiam acceperunt, ob hoc dius alios vasa honoris,alios eon tumeliae secerit, quia finem cuiuscunque praeuiderit S sub ipso gratiae adiutorio in qua futurus esset, voluntate, lactione praescierit . Et rursus aiebat. Veteres, ea quae de epistola Pauli scribentis ad manifestationem diuinae gratiae praeuenietuis electionis merita, ab Augustino proferuntur, a nullo unquam ecclesialticorum sic esse intellecta, ut nunc sentiuntur . Et infra. Quicunque ad fidem,S baptismum accedere voluerint salvi esse possunt, qui autem creduuta sunt ataue mansuri in fide, per dei gratiam ante mundi conlii tutionem eos esse praedestinatos Naillos dignos fore electione deus ipse praevidit. Huic praefatorum pactum sententiae aliquando subscripsit Prssatam Augustinus dum in epistola contra Porphirium si dosior.
asseruit. Chri sitis tunc voluit apparere hominibus, nctori&apud eos praedicare doctrinam Euangelis, quando opiniones ubi sciebat eos esse qui in eum fuerunt credituri quandos Salus religionis huius per quam solam veram, salus tenuit D. Vera veraciter promittitur, nulli unquam defuit qui UUi- dignus fuit,&cui defuit, dignus non fuit, His enim temporibus, mis locis quibus euangelium eius noest praedicatum , praesciebat omnes in eius praedica tione tales esse suturos, quales multi in eius corpo rati praesentia fuerunt, qui in eum etiam suscitatis ab
eo mortuis,credere noluerunt. Quid ergo mirum
si Christus prioribus seculis apparere vel praedicare noluerit eis,quos nec verbis,nee miraculis siris; credituros esse praesciuit moesidem expressius docuit dum interpretatus est vel ba illa alachia primo, Iacob dilexi, Esau aute odio habui, inquiens
409쪽
Cui vult miseretur deus, 'uem vult indurat, sed hare voluntas dei iniusta esse non potest. Venit enim de occultissimis meritis,&c. Aduersus aute has duas auctoritates ipsemet Augustinus in lib. de Praedesti-Datione sanctorum hanc aliam protulit, inquiens Non quia futuros tales esse praesciuit, deo elegit, sed ut essemus tales per ipsam electionem gratie suet, qua gratificauit nos in dilecto filio suo; eae sunt itaque sanctorum sententiae doctorum, quae hae in re, non modicam pariunt dissicultatem. Ea propter ad huiusce quaestionis enodationem,duplicem ponemus conclutionem suis eum declarationibus, ex quihus veritas maxime elucescet . Prima autem , negativa, quam ad aures Augustini. D. Thomas tutatur, quamque S posteriores doctores sequuntur, haec est. Meritorum praescientia, diu inae praedestinationis electionis causa nullatenus esse valet. Hanc conclusionem plerisque in locis . . Th. examinat, videlicet, i. q. xiii art. v. De Ver. q.Vj. Origenis art. ij xlj dist.j. q. j.art. iij super epistolam ad Rom. opimose cap. ix. Et in postremo hoc quidem loco, fusiussa quam in caeteris locis,Origenis opinionem consutat dicens, Originem hac in re admodum errasse, dum posuit in libro Periarchon, deum ab initio solum creaturas secisse spirituales,& omnes quidem arquales ne ex earum inaequalitate posset deo iniquitas ascribi, atqui postea diuersitatem subsequutam esse autumat ex ipsa meritorum diuersitate, dum scilicet nonnullae illarum magis vel minus per amorem, ad deum conuerta sunt, propter hoc angelorum ordines distincti sunt, nonnullae vero ab ipso deo auersae sunt, sed plus&minus is ob id earum quaedam corporibus nobilibus , quaedam ignobili bus,d nonnuli coelestibus corporibus, nonnullae corporibus aereis, quaedam corporibus humanis alligatae sunt. Et hine fit ut ratio distinctiva corporearum
410쪽
rearum naturarum secundum Origenem ipsum fuerit spiritualis creaturae peccatum, quod scripturae Gen. . aduersatur inquienti, Et vidit deus cuncta quae secerat,& erant valde bonae. Ex hoe quippe datur intelligi subdit . D. Thom ad aures Aug. xj. de Civit. dei, quod bonitas dei causa est productionis creaturarum corporalium. Opinionem hane
uti in fide erroneam explodit Apostolus Rom. iX, Reprobridum inquit de electione Iacob. Isau reprobati tu praefane loquens cum nondum nati essent, aut aliquid iis opinio boni, vel mali egissent, non ex operibus , sed ex vocante dictum est, quia maior seruiet minora sicut scriptum est Iacob dilexi, Esau autem odio habui. Pellagiani vero posuerunt ipsi merita in praesenti Multa causam esse praedestinationis, seu eiusdem esse Iaxiano ctus,dum astruxere, gratiam dei, hominibus,ob meo viniorita dari,quae opinio, quam erronea sit, vel ex eo maxime elucet, quia eum merita ipsa nullatenus, sine gratia gratum faciente esse valeant, quae gratia effectus est praedestinationis,die nequit,ut merita, utpote effectus, ipsius praedestinationis, causa existant;
Impossibile quippe est effectum progignere causam. Et aduersatur nihilominus opinio haec apostolo ij. Cor.iij inquienti. Non sumus suffcientes,cogitare aliquid a nobis quasi ex nobis,sed sufficientia nostra ex deo est. Eadem quoque ratione impossibile est, asst mare merita gratiam subsequentia, eiusdem praedestinationis eausam esse, vel rati nem, quandoquidem talia merita effectus omnino sint praedestinationis etiam prout in dei praescientia esse intelliguntur Nam pra destinationis ratio vel eausa, ipsam semper praecedit,ialia vero merita, necessario eandem subsequuntur, quare ipsius causa esse nequeunt. Nee postremo honus liberi arbitri, usus, praedestinationis ratio esse valet, quia omne dei beneficium hominibus collatum, ad salutem capescendam, diuinae est praedestinationis effectus,con