장음표시 사용
421쪽
tio mutari poterit. His reiectis salsis opinionibus , declaratur praefata conciulio Ad cuius claritudinem sciendum est praedestinationem, partem esse prouIdentiae in ideo quemadmodum prouidentia causas, secundas minime excludit, quin imo res cunctas ad suos perducit effectus & fines, medij ipsius, sicuti mrebus naturalibus videre licet, ita& praedestinatio causas secundas nequaquam ab ij cit,at per ipsas omnino exercetur Si enim quispiam , per praedestinationem ad salutem est ordinatus, non hanc sane consequetur, nisi concurrente elus voluntate, orationabus, bonis operibus, ac his omnibus quae in salutem quouis modo promouent. Dicendum ne foriste est,deum ita mortalis praedestinasse, ut nullis suis
operibus si tamen adula in f sed octo dediti, vel prauis operibus imbuti, omnino saluenturi Abut, ut linc affirmetur Praedestinat equidem plerosque ad salutem, at vuli ipsos per tot taliaque media, eam ip- D. Petru tam esse consecuturos. Ea propter Petrus Aposto-msρr lusi piliola secunda cap. . praedestinati loquens,
alebat Satagirie, ut per bona opera, certam faciatisv cationem Selectionem vestram. Cui sententiae
D GrHr Greg. in libro Dialog sunscribens, aiebat. Ea quae kiu sangi viri orando eis ciuiu, ita praedestinata simi, ut preticibus obtineantur.Ob id, Boetius. v. de Consol. st ipsi dicens . Preces,cum recte lunt, inerticaces el- se non possi in t Nonne Gen. xxv. legimus Isaac,
deum rogasse pro Rebecca uxore sua sterili, ut eidem conceptum daret,& obtinuit, dum peperit Iacob, adeo, abaetetno praedestina: unal Legitur quoque sermone quodam de aut conuersione, quod nili Stephanus pro Paulo ipso orasset, nequaquam sali us isset. Quod quidem non ob aliud euenit,nilacuata ab aeterno decretum suit, ut Paulus, media tephani oratione salutem consequeretur Grati Om-bus item beati Gregorii, ut Damascenus artirmat, mouolam sermone de mortuis,Traianus, reprob
422쪽
rum societate, liberatus est. Ex his modo concluditur,quod si quis praedelli natus est, per alicuius orationem, salutem esse assecuturum,si per impossibile.
remoueretur talis oratio, remoueretur,in ipsa prae-
destinatio . Impossibile est quippe diuinum mutari
decretum aeternumque consilium, tametsi possibile sit, diuinam mutari sententiam, quia haec secundas respicit causas, quemadmodu legimus Esai et xxxviij. de Ezechia,aegrotante cui per Esaiam nunciatum est eum esse moraturum,dum sibi dictum fuit. Dispone domui tuae, quia morieris tud non vives; Qui cum fleuisset fletu magno , dominum deprecatus uitaset,ne tunc moreretur,exaudita est eius oratio,in vitae suae addidit dominus annos quindecim . In hoc enim deus euernum minime mutauit consillum, quoniam in dei praescientia, decretum erat ipsum tune non moriturum, respectu autem causarum secundarum mori debebat, propterea,mutata dicitur suisse sententia,consilium vero nequaquam . Esaias tamen verum asseruit, quoniam seeundum inferiores causas intias optime nouerat, omnino moriturus
erat Huic simile est quod a Iona Propheta cap.iij. ponitur de subuersione Niniue dum Ionas ipse ad mandatum dommi, Niniuitis prqdicauit ouitatem ipsam post dies quadraginta ob ingentia eorum scelera esse subuertendam, quae tamen ob eorum conuersionem ieractam penitetiam minime subuersa est. His itaque clare elucet conclusionem praefatam fore veritate fulcitam Ab aeterno etcnim a deo praescitum est,omnem prepdestinatum, talibus omnino med ijs, ac modis nee aliter, vitam aeternam esse ad plurum Et haec de
praedestinatione dicta sussietant.
423쪽
Quaestio de Reprobatione diuina
rum ordo. V reprobatio, praedestinationi,opposita est, Sciam de ipsa praedestinatione
utpote prouidentiae parte, actum ell, nunc de reprobatione, altera eius parte, agendum esse duximus Providentia quippe in duos secatur modos, si Damasceno lib. ij. de fide orthoxa credimus,videlicet, in prouidentiam approbationisin prouidentiam eoncessionis sub primo quidem modo, praedestinatio, sub secundo vero reprobatio, continetur Circa hane reprobationis materiam sie procedemus. Nam primo declarabimus,quid sonet ipsum reprobationis nomen, quidque haee ipsa sic, in quoque, ab ipsa praedestinatione differat. Secundo percunctabimur, num Deus quosdam reprobet,excecet,& induret,& hoe admisso, huiusce reprobationis,exce cationis,& obdurationis, causa ei uestiganda est . Tertio. Num ex tali reprobatione,& aliorum praedestinatisne,iniquinitatis nota,pollit deus inuri. Quarto. Cur homines coudiderit, vel eosdem gigni permittit, quos ab aeterno praeseivit esse damnandos. Haec omnia, quattuor distinguentur articulis Articulus primus.
Ιης primum articulum, sciendum est
quod reprobatio haud primo praedestinatio ii, at electioni piam praecedenti opponitur. Per electionem quippe alterum ab altero separatur, per eam, num prq alio eligi ur,4 approbatur,
alceio rcprobato, ipsaque repulsionem cujusque indignis
424쪽
digni, a consecutione aeterna sessicitatis sonat. Est autem reprobatio secundum nonnullo , prae Durta l. uilio ineptitudinis alicuius ad vitam aeternam, di is, uinum propositum refutandi vel repellendi eundem est
ab ipsa Secundum autem Magistrum sent dist. xl. pl. ., L primi est pscientia iniquitatis quorunda, praepara sobam tio damnationis eorundem. His duabus addituri ἡλώψ.. tertia definitio,quae est Augustini in lib. de bono per ii.n s.
seuerantiae, qua dicitur, Reprobationem esse praescientiam malitiae in quibusdam non finiendae,&praeparationem penae non terminandae. At aliam postremo hisce praestantiorem atque completiorem assignamus dicentes, Reprobationem, iniquitatis praescientiam esse, cum voluntate permittendi nonnullos in culpam prolabi, ob eam infligendi penna
aeternam. Ad harum autem definitionum omnium,
idem sane docentium, euidentiam, sciendum est, quod quemadmodum diuina praedes imatio, tum intellectus, tum voluntatis actum ineludit, ita je- probatio, Intellectus quidem cum dicitur eam ipsam, iniquitatis praescientiam csse; Nouit etenim ab aeterno deus, mortalium quosdam, a se in tempore eondendos peccaturos, voluntatis vero, quia voluit ne suauis rerum dispolitio impediretur, liberumque hominis arbitrium adimeretur eosipsos permittere, in diuersa labi peccata Et quoniam eodem intellectus actu aeterno, praesciuit, tales, in peccatis pers
ueraturos, in eisdemque morituros, eapropter e dem voluntatis actu decreuit, ob talia peccatorum demetata id bis, interminabilem aeternamquepqnam, se inflicturum Mortalia etenim peccata, damnationem promeremur aeternam . In hac autem re Quattuor probatione quattuo concurrere cernimus,praescien m reprotiam videlicet iniquitatis,ipsius permissionem Iec batisne catum ipsum, aeternam punitionem, quorum tria conexrruta deo sunt, aliud vero,nempe peccatum,ab homine, ut de Angelorum peccato sileamus. Et quia illa irta,
425쪽
adeo proficiscuntur, iccirco,bona esse,necessum est, quartum et O peccatum scilicet, ab homine averso solum prolicisciturin propterea malum,4 est damnationis α. erna' demeritoria causa. Ex his facile eli- Discrime ei potest discrimen inter praedellinacionem ac reprornter dini bationem, quoniam uniuersa quae in praedestinacio nam pr concurrunt siue respecta partialis, siue totalis eiadesi sectus, a deo sunt,eapropter in quaestione de praede-tiouem, tramatione iam diximus, pr escientiam meritorum,
reproba mion esse veram causam influentem, ipsius praedesti- ιιο iem, nationis, qtria etsi merita ex libero arbitrio gratia Uςditur praeduo,consequitionis, aeternae gloriar, merrtoria causa, dici valeant, ipsa tamen a deo sunt, quandoquidem ex gratia a deo colla a proueniant,& quicquid et latravi iacuis modo concurrens ad 'licitatem nanciscendam, ab ipso met deo penitus est. Secus autem de reprobatione ipsa dicendum est . Nam non omne quid in reprobatione reperitur, est a deo causatum, quoniam inter caetera ad piam concurrentia, sunt peccata, quae nullatenus a deo sunt, ut infra declarabitur, sunt taurin ipsa veluti demerita praescita, ultimi ,reprobationis, effectus, nempe damnationis aeternae, verissima causa , quoniam nunquam deus aeterna,quempiam afficeret poena, ni peccatum haberet, in ipsoque ex hac vita decederet.
Quod De Atqui circa id quod nuncnune assertum suit, videatur nempe quod dius nullatenus est causa peccati, du- οῖο esse itum exoritur, quia assii maliue parti fauere vide- causa e tur,haec admodum apparens ratio. Quotiescunque eat ar aliqua duo sunt omnino inseparabilia ex eo quod guttur ex unum neccssario aliud concomiatur, si agens unum Aureolo , producit, necessariois reliquum producet, atqui Durati deus est cuiuslibet actus peccati causa, quandoquido dem ad actus operationes omnium secundarum causarum concurrat eisdem cooperetur, igituro causa erit deformitatis, tali actui necessario conne- xx xconcomitantis,igitur erit causa peccati, quod sorma
426쪽
sormaliter in desormitate ipsa consistit. Ad rationem hane, quae Aureoli,&mutandi est,dist xxxvij. hi ij. sent .facise respondetur, Vnum praemittendo, quP misi νὸν habetur a. D Thom.q.isj. De alorari. ij. Vbi d ci diuid, . tur, Deum equidem esse primum principium moti sisti nis omnium , verum nonnulla asserit ita ab ipso . . deo moueri quod etiam seipsa mouent veluti, ea , quae libero arbitrio, donata sunt, quae si in debita suerint dispositione, ac ordine debito, ad recipiendnmmotionem, qua a deo mouentur , bonae sequentur actiones, quae totaliter in ipsum deum sit 'causam perpulchre reducemur,Si vero subdit a debito deficiunt Ord ne inordinata sequetur actio, quae peceati actio est, Sicque euenit, ut id quod de actione ibi est, in deum sicuti in causam reducatur, quod autem ibi de mordinatione vel deformitate est, nequaquam in deum uti in causim , scd in solum liberum arbitrium reducatur Qua de re dicitur, quod peccati actio est quidc adeo, non autem peccatum ipsum . quod inordinationem ae deformitatem dicit. Ex his autem nune allatis, alijs a. D. Thom. j. ij. q. lxxi ar ij. ij. sent. dist.xxxvij. q. jarr. ij. edo ctis, apertimi me constat,deum quidem esse, actus peceati, causam, at non irreditudinis deformitatis, ipsum formaliter constituentis Et ad rationem fabam dicitiis, distin puendo maiorem Nam cum in ipsa assumebatur, Quotier scunque aliqua uo sunt Declar omnino insep ributa, ex eo Quod unum, aliud ne tio propoceissario concomitatur, satens unum pio ducit, stionureisquUrri producet,potest haec, dupli et sensum lia maioγὼ
bete, nuam qui lem verum, alter En D lsum , verum arreti meis
quidem si illa duo inseparabilia quo rem via uiri. al ' aisumpte.
terum necessa i ci ncomitatur; con omitetur, ex essentia D natura astus in se Sit abs r ut echiasiderati ouem ad nodum dic, tis , actum hunc qua est, risiis' ri εχ laiatina sua, sequesne cessariccsiec ricomitari, integritat: sit uationes Sitti erce vota
427쪽
ptatis experientiam.Tunc enim agens si unum producit, necessariori reliquum pio ducet , falsum vero, quando unum , non ex propria naturan essentia actus in se considerati,prout obiecium respicit, a quo inesse naturae speciem trahit alterum consequitur, sed concomitatur actum, prout a tali agente nempe defectibili, egreditur , sicuti dicirrus actum
praefatum qui est fornicari, concomitari consequi priuationem ordinis sirectitudinis, prout a tali producitur agente desectibili, quod dum agitin talem
producit adium,arationis ac diuinae legis,regula, recedit,&hoe modo actus iste consideraturis est in genere moris, ioni esse naturae. Quod optime asseruit. D. Thom. q. iij. De Mai. art. supra citato ad secundum dum dixit, Deirmitas peccati non con sequitur spem actus, prout est in genere naturae quia
sie est a deo , sed consequitur spem actus secundum quod moralis est, nempe ut a bero proficiscitur arbitrio. Est igitur propositio falsa in hoc sensu, quia
non neeesse est agentem omnem,actum producentem, cui annectitur irrectitudo deformitas, hane ipsam irrectitudinem,deformitatem iriuationem ordinis, producere. Sunt enim hare ab actu separabilia, hoc modo, quia actus produci potest in esse naturae,qui bonus est,& non produci deformitas, quae est in genere moris Ad actum nanque talem quoad absolutum ipsius actus, nequaquam sequitur deformitas naturali consequentia, at solum prout actus talis, promana ab agente per liberum arbitrium,quod legi,tum rationis,tum diuinae,minime substat. Et hoc agens est, non primum quod est deus optimus, at proximum quod in suo deficit actuin operatione. At si instetur,ut Durandus instat, probare contendens,quod si deus est immediata actionis caula,quae culpae deformitatem inseparabiliter habet annexam, eritin necessario deformitatis causa. Quia omnis
428쪽
omnis defectus culpabilis imputatur agenti produ Duraniaeenti habenti dominium super actum,S non igno apstume tanti defectum , si igitur deus immediate cause a 4 φ ad
cium quempiam puta adulterij cum non e naturae fὸ
necessitate, sed liberae agat plenum habens aeuis do obissi bb; minium, nee ignoret desectum adiunctum , nescio iis, videre, inquit ipse Durandus, quin ipsi deo ad culpam debeat imputari sicut & homini, quin imo magis quam homini, cuius ignorantia eum quandoque totaliter excuset, vel saltem culpam leuiorem
reddar. Huic instantia faciliter respondetur, inquie trafado,maiorem assumptam salsam eiste quandoquidem tum Duia adhoe quod desectus eulpabilis,actum, consequenS, randi imputetur agenti, minime sussulat, ipsum agentem , timentsi actum producere,plenum illius dominium habere, Issponso. nee illum ignorare, at ultra has conditiones necessa mulimario exigitur,quod agens tale, debeat, & teneatur talem vitare detectum,eiusque oppositum causare, quod agens,cui talis imputatur desectus,modo quodam desectum velit,quae omnia,deo nequaeunt attri bui . Falsum quoque subsumitur nempe quod deus actum peecati mortalis immediate causet, vel eausare possit, cum talis ab agente vel voluntate deficien- ti solummodo causetur producatur.Quare instantia ruilla. Et haecde primo lassiciant articulo. Articulus secundus.
OV ad secundum articulum . Quaeritur,
Num deus, nonnullos reprobet, exclcet, induret, Quaestio haec quo ad tres ipsius partes,non modιcidimcultate caret, Et quo ad prii mam quidem de reprobatione, videtur , quod deus neminem reprobet,quia cum diuina reprobatio,perditionis, damnationis,causam dicat effectivam, sequeretur quod deus esset huiuscemodi perditionis
causa,sicque fieret ut nulli imputandum,esset, si pe- iiij ter
429쪽
riret damnareturi; Ut sic argumentetur . Id quod ab aliquo vitar non poteli, non ei imputandum est,ata deo,reprobatus,vitare non potest, quin per- . V eat, igitur eidem non est imputandum si perijt, sed nem εος deo blator veritate sulciturin minor probatur,au reprobςta noritate Ecclesiastes eap.vij.qua dicitur. Considera στη ς' opera dei,* nemo possit corrigere, quem ille despe- ώtWra Vixerit Quod vero ex tecationisis obdurationis,deus p*rater P minime extet ex eo videtur, Quia deus non eminς est causa eius, quo homo fit deterior, inquit Augu- σας ς' a stinus in libro . lxxxiij.q.at per ex cecationem 4b-C iv diutationem, homo fit deterior, quia a deo derelin- quitur dum ab eo gratia subtrahitur, igitur deus ne- uaquam excecationis ae obdurationis causa exiit. Atqui oppositum huius,ex sacris habetur literis. Nam Malachiae primo dicitur. Iacob dilexi, Esau autem odio habui. Apostolus quoque Rom. ix. idem eitat confirmatque dictum. Et infra ait. Deus cuius vult miseretur,& quem vult,indurat. I, clara igitur huius dubij,solutione,ponitur haee amrmativa conclusio, scilicet.
Deus optimus maximus, summa bonitate gau-C-ςἰ si ti bi mortalium quosdam reprobat, exc cat, di in
' Tres conclusio haee, partes habet, quo ad omnes enueseanda est. Et primo quo ad primam,deinde quoad alias duas. Quo ad primam de qua . D. Thom.j. q. xxiij.art. iij j.sent.dist.xl. q.iiij.art.j.&ciij. Contra Gen. cap.vit. cap. I si & ROM. ix egregiae pertractat, sic ea,optime declaratur; Nam cum Deus uniuersalissimus sit omnium prouisor,in eoque summa reluceat prouidentia, eapropter cuncta, in suos dirigit fines. At quoniam res creatae in duplici sunt disterentia, quoniam earum quaedam intellectuales sunt, veluti Angeliae homines, quaedam vero inteluctu carentes, ob id, ad diuersos ordinantur fines;
Et niuersa quidem creaturae intellectu carentes, adeo
430쪽
deo ipso, suaque infallibili prouidentia, in naturales suos propriosque fines perducuntur, intellectuales vero nedum in naturales, propriob que pronao uentur fines, verum in supernaturalem unicumque finem , in clarissimam, scilicet diuinae essentiae visionem, quam tamen consequi nequeunt, sine speetali quodam dei auxilio,nempe habituali gratia. Et licet deus optimus , iuxta apostoli sententiam J. ad Timoth ij. velit omnes homines salvos feri, eunctos pariter angelos. voluntate antecedente, haud tamen voluntate consequente, si Damasceno credimus. lib. ij. de fide orthodoxa . cap xxx. sic praelatum polioli dictum interpretante. Est autem Quae se
antecedens voluntas,ea quae increaturas sertur te antecea
lectuales secundum se, absolute sumptas, proVt, des ac costilicet ab ipso deo sunt condite, quae sane Omn S, eques de
ut sic bonitate gaudent, nee malitiam compleciun voluntatitur vllam. Has autem creaturas omnes taliter consideratas, vult deus fissuas fieri,felicitateque potiri. Voluntas vero consequens, ea dicitur, quae in ea iadem fertur creaturas, secundum omnes particulares circunstantias, naturae superadditas, in solo'
bero arbitrio destet hili proficiscemes,quibus malitia afficiuntur,in tales creaturas sic contemplatas, nequaquam vult saluas fieri, seu perhenni talitate artari, sed aeterno puniri supplicio. Huiusce amem distinctionis, nequaquam ex parte diuinae voluntatis, sed ex parte volitorum duntaxat se tenentis, claritas. hinc pulchre sumetur, asseuerabitu que, quod quemadmodi: m publicus iustusque iudex, vult cmnem hominem vivere, nec quempiam occidi, spectata hominum absoluta natura, quae sane antecedens dicitur voluntas, tamen vult omnem homicidam intelicti, ex addit ipsi naturae, malitia, ex solo libero albitrio defectibili pro manante, iustitiaque se exigente, quae consequens appellitatur voluntas ita deus, vult uniuersos, tum homines, tum Pnge -