장음표시 사용
411쪽
stat autem diuinum hoc beneficium se extendere nedum ad gratiae infusionem, qua iustificatur homo, verum ad gratiae usum. Ex his autem hete, nain validissima ratio ad conclusionis probationem formari potest Omne id quod est praedestinationis effectus, equit eiusdem esse causa, at omnia merita praevisa, sunt piae destina tionis effectus, uti iam ex przefatis liquet, igitur meritorum praescientia , nequit si praedestinationis' causa. im ujisfiei Verum quia hane ultimam opinionem M. D. a Gadauo Thom reprobatam, sustinet Henricus a Gandauo opinio,ab quo l. iiij. art.xix. quo l. v. art. V. ea propter triplici ἰpso rei eam ratione corroborat, inquiens , quod electio,pti ei rone semper disparitatem eligendi a reprobando suppo- firmata, nit,b cautem disparitas non nisi ex parte nostri prouenire videtur
Rursus iustitia, inquit semper est misericordiae
comes, ita necessum est ex parte praedestinandi, aliquam congruentiam inueniri ad misericordem praedestinationem. Postremo ait, Reprobationis, est aliqua causa ex parte nostri, igitur, praedestinationis. Ad Hen Iliis autem rationibus facile satis fit. Et ad primam rici ratio quidem dieitur, quod electio diuina, disparitatemne , opti equidem supponit,at non ex parte nostri, at ex par- me resto te dilectionis diuinae: Quia enim non aequaliter detur deus omnia diligit, quandoquidem non omnibus aequale vult bonum, ob id nonnullas creaturas intellectuales ad bonum supernum, coelestem, videlicet, Delicitatem eligit, caeteris reprobatis, Dilectio autem extra praedestinationem minime reperitur. Ad secundam vero dieitur, quod iustitia in primis effectibus, non in ordine quidem ad creaturas,& earundem bonitatem, sed in ordine ad sapientiam diuinam, comes est requirenda , Ad postremam neganda est consequentia, quoniam
412쪽
n iam in reprobatione,aliquid ex parte nostri reperitur culpa, videlicet, quae extra totum reprobationis
effectum est, quod in praedestinatione reperiri nequit Nam quicquid in praedestinatis reper iur, eos ipsos, in vitam aeternam ordinans, sicuti est gratia,& bonus usus, tum ipsius gratiar, tum liberi a bi-trij, tum etiam eius modus , quo a nobis est ipsius praedestinationis est effectus, quo fit, talis bonus , ὰὐn; liberi arbitri iussis, nequeat esse praedestinationis isti otio causa. Confutatis autem praefatis opinionibus an diutis. ε quam erronei scipsi quaestioni respondet. D. Thom.
inquiens,quod diuinae praedestinationis effectus ibi l; si asariam considerari potest, in particulari, videlicet, S cI, hiapotes
incommuni, in particulari quidem , se ilicet seeundum partes suas,4 sic nil prohibet effectum quem piam praedestinationis esse, alterius causam, siue rationem Posteriorem quidem secundum rationem causae finalis, priorem vero secundum rationem causae meritoriae, quemadmodum gloriam causam esse fi nalem meritorum , merita vero causam esse secundum rationem causae meritoriae . Et ita quam rectissime diceremus deum praeordinasse se cuipiam ex meritis, gloriam daturum, Malleui se gratiam praebiturum, ut gloriam mereretur. In communi vero considerari potest re destinationis effectus, videlicet, secundum eius totalitatem persectam, nempe ut cunctatomplectitur, quae quouis modo concurrunt ad aeternae elicitatis consequutionem, Et hoc modo subdit D. Thom imposi; bile est ex parte nostri, quippiamesse quod praedestinationis sit causa, quandoquidem id omne, quo homo in salutem ordinatur aeternam, etiam praeparatio ad gratiam,quem nonis diuino auxilio fit, iuxta illud Tren. vlt. On Totim pisuerte nos domine ad te& conuertemur sit praedesti desina- nationis effectus Huiusce autem totius praedestina tionis esset ionis effectus causam esse ex parte dei nullatenus Auscia
inficiandum est, quoniam eius bonitas eausa finalis sa in deo
413쪽
est,& eius voluntas causa essiciens. Nam causa, siue ratio , quod aliqui praedestinen ur in ad vitam eligantur aeternam est relucentia, seu repraesentatio diuinae bonitatis per modum misericordiae, tibique sustinet. D. Thom. Uerum in decisione hae duo sunt, quorum unum, o Durandum offendit, alterum vero Aureolum, Id
' quod Durandum te dii est exemplum ab ipso.D. Th. 'A' ' adductum, de gratia,meritis,in gloria, dum ostendit - gloriam, utpote , effectum praedestinationis pari ia- ιμ-67ς' leui ess Heausam finalem meritorum, merita vero ex gratia prodeuntia, causam esse gloriae meritoriam Inquit enim Durandus. l. sent dist. xij. q. lj exemplum hoc, ad propositu minime esse, quoniam gloria non est praedestinationis estectus, quod probat,
quia praedestinatio non est de fine, sed de med ij perueniendi ad finem, gloria autem finem non mediuperueniendi ad finem dicit, quare inquit gloria no
adit subpra destinationis effectu . Sed in hoe Du-8 'o an ui, verborum . D. Thom germanum sensumtμ P'r minime percepi. Nam ad aures. D. Thom bi j ' dicuntur partiales praedestinationis effectus, nam D totalem integrantes, videlicet, ad gratiam disposi- tio, siue praeparatio, quae diuino quodam fit auxilio, gratia collatio,merita,ex gratia ipsa, & libero arbitrio , promanantia, S consequutio , adeptio, seu euentus gloriae Quis enim recte sentiens, negare potest gloriam, id est, gloriae consequutionem,
adeptionem, aequisitionem δε eiusdem euentum, non esse, postremum& vltimum praedestinationis effectum respectu ceterorum Quemadmodum
enim dum quispiam deorsum lapidem pro ijcit, ut in centro veluti in proprio fine quiescat,dici potest,
quietem ipsam suo modo, mediante motu a proiectore sore causatam,& eiusdem esse effectam, ita pari in modo dicere possumus, deum praedestinantem hominem, ipsumque per gratiam di merita mouentem ad
414쪽
ad gloriar assequutionem ut in ipsa quiescat, esse causam ipsius assequutionis,&assequutionem esse ipsius praedestinantis, seu praedestinationis effectum Et cum inquit Durandus, quod praedest mario est de medij Sion de fine,dicitur quod utique est de me- dijs ad finem perducentibus , nempe ad gloriam haud tamen negandum est, quin etiam de fine, id est,
de finis adeptione sit. Nam ad hoc na ortalis prcxdestinantur,& eliguntur ad gloriam, ut diu misi undiribus adiuti, eam ipsam consequantur, quae Quidem
consequutio , vltimus est praedellinationis e flectus Non igitur tam gloria , seu beatitudo absolute, quam ipsius adeptio, attinctio,ac consequutio, vitimus ut dictum est ponitur praedestinationis este ctus. Hic est verus exempli. D. Thom sensus, dea Durando minime impugnatus , quia ab eodem non intellectus. Alterum quod Aureolum offendit,est illud quod
assirmabat. D. Thom j. q. xxiij art. V. ad tertium dum inquiebat, causam pi destinationis aliquorum, relucentiam esse, seu repraetentationem diurna bonitatis,per modum misericordiae parcendo δε reprobationis aliquorum per modum iustitia punisndo Et ideo hoc impugnans Aureolus ipse, j. sent diit. xlj art. . ait. Illud non debet poni propter relucentiam diuinae misericordiar, vel iustitiae, sine quo ista cilla manifestatur ducet, sed admisib, quod nullus damnatus esset, adhuc misericordia,& iussitia, suffcienter relucerent,quandoquidem in electorum gloria, utruna; reluceat, Misericordia quidem , iuxta apollo ii dictum,ad Tit iij. Secundum suam misericordiam saluos nos fecit Iustitia vero, quia inquit idem apostolus ij ad Timoth. iiij. Reposita est mihi coronaiuli ae, quam c d det mihi dominus in illa die iusius
iudex, igitur non videtur talis relucentia, causa esse,
quod aliqui situ ele aliqui vero reprobati
415쪽
Αἐ a. - Ad hoc respondetur argumentum, cli ad maiorem reali ar dicitur, eam ipsam non esse veram, nili quodam ad Itimettim iuncto, hoc, scilii et ut dicatur. Illud non debet populcherri ni propter rei tuentiam illumae misericordiae, vel mareston stitiae, line quo aequa bene,ac tot modis diuina mises. ricordia,& iustula relucent, Sic autem hac intellecta maiore,& ipsa concessa, falsa penitus est minor , quia si nullus damnaretur, nullatenus relucet et iustitia punitiua,qua reprobi sua ob demerita,aeternaliter puniuntur, quemadmodum nunc relucet, In salia irandis autem solum iustitia reluceret premiativa. Ex his autem omnibus perspicua videtur hae e prima conclusio, quam, sententiarum Magister, ac posteriores dodiores omnes. D. Augultini, esse, conclamant quamque . D. Thom perpulchrae tutatur, uti ex eius do carina a re conspici potest. Ad utranque vero eiusdem Augustini, auctoritatem in oppoli- situm adductam, simul dicitur, ipsum, ambas retra ctasse, auctoritates, ut clare elicitur. Retract. libro J.
cap xxiij. Et De praedestinatione S gratia cap. vij. ut ad aures ipsus, etiam agister sent docet. xis dist.j. ex eodem libro retractationum supra citato, sic inquiens. Nondum diligentius quaesiueram, nec adhue inueneram qualis sit electio gratiar, de qua dicit Apostolus Reliquiae per electionem gratiae saluae fient, quae utique non ex gratia, si ex meritis procedit, ut iam quod datur, non secundum gratam, sed secundum debitum sibi reddatur potius, eum meritis donetur. Et nonnullis interpositis subdit. Et quod paulo post dixi.Nostrum est enim credere S velle . Illius autem dare credentibus4 volentibus voluntate bene ope randi per Spiritum sanctum per quam earitas dei distunditur in cordibus nostris, Verum est quidem , sed eadem regula est, utrunque ipsius est, quia ipse praenarat voluntatem, utrunque nostrum, quia non fit nisi volentibus nobis, ergo & meritum fidei,de misericordia venit. His etenim verbis
416쪽
&alijs similibus ex libro de praedestinatione' gratia desumptis, conflat Augustinum seipsum retractasse. Hoc idem patet ex auctoritate eiusdem de pra destinatione sanctorum supra citata Cerim Sautem auctoritatibus ad oppositam partem adducti, perdifficile sane est respondere, ni respondeati modo quo infra dicetur . Respondet tamen . D. Thom. ad duas auctoritates . Origenis, videt: cet, & Ambrosi . . Origenis quidem De Vec. qu.Elilo. I. articut ij ad septinum ubi inquit, propositum cordis Iacob, a deo praescitum , causam minime extitisse ut eidem gratia largire: ur, at fuisse bonum quoddam, ad quod deus gratiam dandam ordinauit, ea propter ab Origene dictum fuisse quod ex proposito cordis quod ei patuit, Iacob ipsum dilexit, quia nimirum ad hoc eum dilexit, ut tale cordis propositum haberet Vel inquit quia praevidii quod proporum cordis eius fuit ad gratia susceptionem, dispositio Ad Ambrosij vero auctoritat m, tripicem a seri responsionem, Et primam quidem prima'. xxiij.
art. v. ad primum inquiens, quod bonus grat ae usus adeo praescitus, secundum Auibrosium, non eli ratio collationis gratiar nisi secundum raraonem cauis h-nalis, quod est dictu, bonus gratiae usus, dum cui iapiam per eam recte ac meritoriae operatur, est rinas ipsius collationis gratiar. Secundam tangit. li M'j. q.j.art. iij. ad primum dum ait, quod opus no situ in non gratiam sequens, at ipsam praecedens, non est causa diuinae voluntatis neque largitionis gratiae, ac
solum ad ipsam eli dispositio. Illi enim subdit gratiam deus, proponit insundere, quem praescit se ad ipsam praeparaturum, ita tamen, quod praeparatio ipsa, non caulam, at dispositionem duntaxat denotet , ut dicatur, qud: qura se quispiam ad gratiam praeparauit, ob id, sib eam dilargitur. Rc spectu vero actus Volendi, subinfert, non potest praeparatio delignare
dispositionem vel causam sed solum quia bona est. Tertiam
417쪽
Tertiam vero ponit, De Ver. q. vj art. ij.ad primumdum inquit, Rectus gratiae usus , a deo praescitus
non est eausa mouens ad elargiendum gratiam, nee persecta cordis conuersio, inclinat dei voluntatem
ad gratiar collationem , sed solum qubd gratiam datam ad id ordinat, ut quispiam hae accepta, perfecte
conuertatur in deum. Vt autem omnes praetactas auctoritates,ad aliquam expositionem redigamus hane secundam ponimus eonesufionem Mea sententias veritati consentaneam scilicet. Meritorum praescientiam causam esse sine qua non, seu rationem laedestinationis, siue electionis diuinae a Conclusionem autem hane primae haud repugnare,clare constabit,si distinctione,de causa duplici, declaratione tituli quaestionis, posta, si uerimus. Dicebatur enim causam duplicem fore, alteram quidem vere realiterque causantem ae in effectum in fluentem, alteram vero, non istiusmodi esse, at solum vocitari eausam, siue rationem sine qua non, eam esse,quae tametsi non moueat, non eauset, non
producat effectum,esse tamen necessariam,& ita quidem, ut sine ea, effectus minime producatur, ut in exemplo patuit supra inducto. Quis enim tam demens est,ut astruat, approximationem ignis ad combustibile, econtra, causam esse combustionis productivam effectivam suis vero , tam insipiens est, ut non admittat eandem approximationem esse ad combustionem adeo pernecessariam , ut sine ea, eombustio fieri nequeat Nunquam enim ignis, ligna vel aliud quippiam comburet, ni adsit conusniens ac sufficiens ad ipsum, lignorum approximatio, propterea, haec ipsa, causa sine qua non a philosophis pariter ωTheologis appellitatur Meritorum igitur praescientiam,non eausam mouentem diuinam voluntatem,nee per modum finis ne efficientis,ut quempiam praedestinet,asserimus,quoniam sal
418쪽
sum prorsus a firmaremus, Fatemur tamenin vere . meritorum nostrorum non gratiam quidem antecedentium, sed sequentium, praescientiam, esse causam siue rationem sine qua non, diuinae praedestinatio nis,id est effectus eius totalis,quia nunquam aliquos praedellinaret, seu eligeret, nisi praesciret, eosdem,donis tum naturalibus, tum gratuitis,bene usuros . Et cum inflatur, horum omnium usus praedestinationis eli effectus, igitur nequit esse praedestinationis causa, admittenda est consequentia,de causa per se, mouente S influente loquendo, penitus autem neganda de eausa sine qua non quoniam haec quidem necessario concurrit, at solum quemadmodum iam diximus approximatio est necesiario ad combustionem concurrens, nullatenus tamen causa, Praedestinae
etenim deus geligit quos vult ad gloriam sempiternam, ut bonitas sua per modum misericordiaei luceat lepraesentetur, ita quod voluntas est causaessiciens in bonitas finalis, at quia secundum, O
strum intelligendi modum praedestinatio, praescientiam supponit, ideo quo prasscit esse pr destinandos&eo modo quo praescit, praedestinat. Et quoniam praescit tales mortales, suis donis naturalibus ac gratuitis, bene usuros, propterea hic bonus usus donorum est causa seu ratio sine qua non, deus, ipsos praedest matri eligit,alios vero minime. Hinc fit ut asse Magi Wrrant nonnulli, in nobis es etalem causam sine qua Silusernon, ipsius actus praedestinationis,non quidem quo inc Wn ad suum absolutum, sed quo ad respectum quo ter Ν
minatur ad nos. Et hoc modo intellecta conclusio ars. v. clara euadit, in hocque sensu omnes praetactae Madductae antiquorum patrum doctorum auctoritates, edificantur, nec ullam patiuntur dissicultatem
Verum circa responsionem hane,dubitatiuncula quq dam occurrit. Quia responsio haec, saluat quidem p rq
scienciam meritorum,causam esse sine qua non, praedestinationis adultorum,ac non paruulorum,meritis
419쪽
tis carentium, quos tamen pret deliinatos ad aeternam gloriam eis tenemus, cu sacro sint abluti baptismate,quo eisdem salus omnino donatur, sicque fiet, ut praefata meritorum praescientia non sit causa, destinationis omnium at solum adultorum ut praeta ctum est. Ad dubitationem hanc facile respondemus, inquientes praescientiam quidem meritorum esse causam line qua non omnium , at non eodem modo, quoniam prescientiam meritorum propriorum, respectu adultorum est causa sine qua non, praedestinationi eorum, at praescientia meritorum Christi, et causa sine qua non, praedest mationis omnium patam lorum,&sic uniuersaliter est vera Non est igitur inter hasce duas conclutiones vlla pugnantia,obsequi uocam, causae acceptIonem, cita ambae verita-
in consistaneae sunt, qua re, ad Ottremum transeamus artIculum. i Articulus quartus.
ouid νεν V ad quartum Spostremum articulum. Quaeritur num praedestinatio sanctorum
natι oue, praecibus adiuuari valear. Eran hac quaestim hoe loco, ne primo elucidandum est unus quartilonis termi inusti a nus, deinde cones usio una ponetur alii mativa. Quoiur ad ternimi declarationem, annotandum et praeue itinationi m hoc in loco, pro ratione ordinἰ creaturarum in supernaturalim finem ordinatarum quae Iatio, pla est essentia diuina intellecta , minime accipi posse, neque etiam pro actu diuino pratico quasi ab ipso deo exeunte, quoniam tunc sensus esset, num sanctorum orationes,siue in propria natura, siue inde praescientia existant, suffragio esse possint ad hoe ut ovispiam praedestinetur, ite sensus est omninoa veritate alienus,ut inquit. D.Thum De Ver. q.Vj. art vj quia temporale terno,opitulari non potest, nec meritorum praescientia uti deo aratum est, praedesti
420쪽
destinationis causa esse valet, causa inquam in effectum influens, Accipitur autem praedestinatio, cum visis cquaeritur an sanctorum precibus iuuari possit, pro intacconsecutione effectus praedellinationis, erit sensus, nunquid sanctorum preces, nonnihil iuvent ad consequendum praelate praedestinationis est ectum
Hoc declarato conclusionem D. Thom. ponit assir mattuam. De Ver. ubi supra. .sent .dist.xlj. q.j.art. iiij. xl. q. xxul. art. viij. hanc videlicet.
Praedeliinatio, sanctorum precibus adiuuari potest. Circa conclusionem hane plerique errauere, ouibae τquorum numero sunt Epicurei, Stoici, WAegyptij j -- Nam Epicurei ad diuina praedestinationis certi tu riridinem, oculos conuertentes, astruxere superfluas sore orationes, quicquid agitur ad lalutem aeternam consequendum , quoniam siue haec fiant, iue non, praedestinati omnino salutem consequentur. Verum id est omnino a fide alienum , quandoquidem omnes sacrae scriptura auferat admonitiones, tum ad orationes, tum ad bona opera semper hortantes. Stoici vero dixerunt orationes equidem valere,quoniam per ipsas inquiunt mutatur praeordinatio eorum ad quos disponere attinet de actibus humanis Quae opinio, sicuti praecedens, a fide abhorret, quoniam diuinae praedestinati is certitudinem tollit Aegypti postremo asseruere, orationibus,diuina praedestinationem posse mutari dum sensere diuinam praeordinationem , quam fatum appellabant, sacrifici js quibusdam mobsecrationibus impediri posse. Atqui positio haec sacris repugnat literis. j. Reg. xv. ubi habetur Titurn phator in Israhel non parcet, neque penitudine lactetur. Et Rom. xj. Sine pq nitentia sunt dona dei. Et impossibile est dei praedestinationem fore mutabilem, quia cum praedistinatio sit ipsemet deus,vel actus diuinus, qui nussiatenus vicissitudinem pati curio idinec ipsa praedclii natio