장음표시 사용
471쪽
Constitutivis diuinarum,&c. 98
rum personarum seu hypostasium, quod primo inuenitur non de pluribus dici, at quod uni soli conuenit. Tale autem est relatio,& origo rati dempsierit ubi supra. q.x. art. viij ubi sic inquit Non enim po . test esse in diuinis personis distinctio, nisi si cundum retariones, quia ea quae absolvis dicuntur in diui uerenis, commi ni a sunt Hoe idem amrmat j. q. xxx vj. iart. ij dum ait, quid impossibile eli dicere secundum aliquod absoluium , personas diu mas, ab in tricem diit ingui, quoniam tunc sequeretur, quod non una iesset trium personarum essentia. Qui equid si, bivn-, git citi diuinis absolute dicitur,ad unitatem pertinet
essentiae, quo si ut solum relationibus diuinae personae ab inuicem distinguantur, ut tamen oppositionem habent. Et id etiam ratione consirmatur. Quia Prima eis cum diuinae personae incommunicabiles sint secun ilusionis dum rem, necessum est earundem constitutivum p a passopn riter Vistinctiuum,habere rationem formae in c. m confirma.
municabilis, quod essentiar, vel alicui ali absoliato itis. competere nequit,quandoquidem essentia ipsa,&,mne aliud absolutum desientiae idem plificatum sit Iersonis omnibus commune,& de eisdem praedicabie. Curuque relationes ipta diuinae pulcherrime tationem sormae incommunicabilis habeant, ipsisque solis competat, ipis sole erunt cossi tutave, pariterdidistinctive, distinctiue nil, ut oppositionem ad inuice habent, ut plenius infra dicetur. Hinc Scoti Opi s ., pnio veluti falsa et lilitur, qua sustinere videtur fatua
tamen scripturae ac Ecclcsrae aut horitate diuinasset
sonas consti ut pariter distingui, proprie tot ibu idiabsolutis, ita in ipsis personis praeteressentiam tri
bus communem, relationem, ac originem, unicui. que personae propriam, videtur ponere entitatem
quandam ab soli iam incommuniczibilem , qua tonstituan uir in es personali,4 hypostatico ab . inuicem dii inguamur, ipse diuinae personae. Et quoniam huiusce suae positionis undamentum trahit
472쪽
ex authoritate scriptura male intellectae, super quam rationem suam fundat, ob id authoritas haec addu- cetur,&declarabitur, ac rationi respondeb: tur . ς't Est igitur author ita ipsius Salomonis Prouerbi sep rfricium xxx. sci hcet. Quod est nomen eius,& nomen fiptu eius si nosti Ex hac tunc si arguit ut patet. XXVJ.
οεΠ- dist.j. Quaestio semper quaerit dubium, aliquid cer ψl tum supponit , naee aurem supponit fili nomen, εφῆ fi quaerit nomen eius proprium , igitur filiatio nequit1ην - esse nomen eius proprium constitutivum, distinetivum amplicat enim filiationis nomen supponi, Midem nomen, filispersonam constituere. Ad id facillime respondetur inquiendo , quod
quia diuina essentia,diuinaeque personae, eidem omnino idem plificate, secundum se, secundum suam quidditatem, ae naturam, ob earum infinitudinem, ac summam excellentiam, quemcunque intellectum creatum exuperantem , a nobis cognosci non poniant,ob id etiam nee a nobis nominari valent. Sunt enim heae diuinae personae sicuti Messentia suapte natura ineffabiles. Quare Dionysius de diui nomi. cap.j de ipso deo secundum se, & suam quidditatem eonsiderato, loquendo, aiebat, ipsum omnibus uniuersaliter esse incomprehensibilem, eiusdem non esse sensum, neque phantasiam, neque opinionem neque nomen, neque sermonem, neque scientiam, quod asseruit auctor libri de Causis,dum dixit propositione sexta.Causam primam superiorem esse Ο-mni narratione, &linguas ab eius narratione, non deficere, nisi propter narrationem esse ipsius, quoniam ipsa est super omnem eausam . Possunt autem diuina essentia diuinaeque personae a nobis concipi, intelligi per ereaturas ipsas, eausas secundas, propterea per easdem nominari. Vnde iubiungit idem auctor eadem propositione, ion narratur nisi per causas secundas quae illuminantur a lumine ea uis primat.Cognoscimus enim per talia diuina
473쪽
Constitutivis diuinarum,&c. Iss
ulna nomina, hue a nobis reperta, siue a sacra scriptura tradita, ut inquit Dionysius, loco supra citato, communicationem diuersarum bonitatum, temsectionum in ereaturis , eiusdem communicationis principium, ut cum dicimus deum viventem, intelligentem, agnoscimus communieationem tum vitae, tum inteli gentiae in creaturis, huiusce e m- municationis p ta ncipium esse deum,haud tamen per huiuscemodi nomina, pernoscimus tale principium,
deum, scilicet persected essentialiter, seu sicuti in Gipso est , quoniam praefatum prinei pium tali modo
contemplatum, inscrutabile excreaturis est, cinestabile . Ex his modo liquet tum ad authoritatem citatam, tum ad rationem Scoti responsio. Dicimus scriptu enim quod si nobis,exscripturis innotescat, io AEDcr men patris,& eius filiinomen , quia tamen non nisi auctori harum personarum cognitionem ponit imperia i , Sc ctam,eapropter perquirendum restat, nomen quid i a pt ditatiuae essentialiter, tersectae significans hasce pulcherripersonas, quae sane ineffabiles sunt, ipsarum no me declamen eunctis creaturis, incognitum est uti inquit prae ratur . dicta Salomonis authoritas. Et cum inquit Scotus. Quaestio quaerit dubium, .supponit aliquid cer Ad eiustum, dicimus, id verum esse, cum amplius subdit j seοι, in hae aut horitate supponitur. Fiiij nomen, quae ronem, reritur nomen proprium eius Mespondetur,quod vi sponsi que supponitur fili,nomen, prout ex creaturis, vel lacris ex literis habere valemus atqui tale nomen non nisi ad impersectam eius, nos ducit cognitionem, eapropter quaeritui eius proprium nomen e ram, perfectam,essentialem, quidditatiuam expli-eans cogi ritionem, quod sane repperiri nequit,quandoquidem filius ipse secundum se eontemplatus .m- nominabilis sit. Non igitur idem erit fili nomen, suppositum,&quaestum, at diuersum. Verum si ulterius obis ciatur,quod tale quaesitum nomen est proprietas quaedam absoluta, incommunicabilis, persenae
474쪽
sonae filii constitutius distinctiua, id inficiandum
est, quoniam in deo , nulla alia entitas absoluta ponenda est, praeter essentiam ipsam, quae personis communicabilis est, attributa alia absoluta, eidem eia sentiae idem plificata, eisdem tribus personis communicata. Itaque nullum absolutum in deo valet esse persone constitutivum,& distinctiuum, at tale erit relatio originis, ut infra dicetur. Quaerimus enim nunc solum ut supra annotatum est de constituti-uo diuinarum personarum in eorundem distincti-uo prout sub nostia cognitione cadunt, quod certe non nisi originis relatio est. Ex his itaque dictis arbitror primam propositae conclusionis partem, perlu- ei sana esse. Noland Quo ad secundam vero partem etiam negativam pro decla nempe', quod diuinae personae non constituantur in alis nef esse hypostatico, siue personali, nec dissinguantur sorcudae pas maliter principaliter per origines, siue processio tu conitis es AEnnotandum est pro maiori ,eius claritudine. sonis Quod licet origines, siue processiones diuinae, ipsis relationibus, seu proprietatibus diuinis idemptis centur, secundum rem, ratione tamen & ex modo signifieandi ab eisdem discriminantur. Nam origines, seu processiones Metiam relationes in originibus intel lecta', non signiscant hoc aliquid in natura subsistens ex significandi modo,at aliquid in naturam tendens Vt inquit. D.Thomas De potentia dei. q. viij.art. iis S similiter non significant quippiam ut rei intrinsecum, atqui ut viam quandam a re, vel ad rem , sicut generatro, significatur ut via quaedam ad rem genitam S ut progrediens a generate, ut id c . D.Th. ait j. q. xl .art. ij. Relationes vero seu proprietates fi-gnificant aliquid per modum formae intrinsecae, SProbatur incommunicabilis, immo sunt ipsae personae diuina secunή subsistentes, ut in hocme art. ait ipse. D.Thom. concio Ort iij. Hoe annotato, sie probatur haec conclusio-
- pq nis ij. pars Illud quod in diuinis ex modo signi fist
475쪽
eandi, tum significatur per modum viae cuiusdam, ab aliquo progredientis Min terminum tendentis.,&non per modum intrinseci,at potius extri fiseci, nequit esse formaliter ac principaliter diuinarum personarum consistutiuum distinctuum, at origi Mnes, siue processiones, ut generatio, spiratio, siue activa, siue passiua, sunt huiusmodi igitur origines siue processiones, ut generare vel generari, spirare,vel spirari , nequeunt esse sormaliter ωprincipaliter di-umarum personarum tonstitutive Vistinctive. Maioris veritas, hinc clarescit, quoniam oportet semper constitutivum alicuius parate &'distincti uum, habere rarionem formae quiestiatis,& permanentis. Nam sola talis forma, vel res habens o
dum huiuscemodi formae, potest esse id quo formaliter ωintrinsecae aliquid constituitur, de ab alio seiungitur, quod nequit origini diuina conuenire Licet enim verissime dicamus, generatioriem actitiam, non esse realiter&ex parte rei, egredientem a deo patre, nec generationem passivam, realiter viam seu fluxum tendentem in filium, sed solum secundum noltrum intelligendi modum significatam, ut egredientem, pro manantem, a patre, 'tendentem in
filium,eo quod generatio activa, passiua demptificantur realiter personae patris, si ij, relationi bus paternitatis acritationis quia tamen generatio ipsa activa, passiva secundum rationem &Ign ficandi modum differunt ab psis telationibus, personis, propterea aliquid ipsiis relationibus utpote formis quiescentibus, cincommunicabilibus conuenire potest, quod non ipsis originibus silicet generationi active lassiue quae modum habent operationis, seu egresD 44 ae cuiusdam, secundum nostrum intelligendi modum, quo diuina intelligimus
modo creaturarum a nobis cone eptarum . Repugnat et enim ressui, aut viae, habere modum constituendi formali et suppositum. Et id expresse doctili.
476쪽
D. Thom. De potentia dei. q.W.ιj art. iij inquiens. quod di timctivum constitutivum hypostalis, potest dupliciter intelligi, no modo, quo aliquid distinguiturin constituitur formaliter, licut homo , humanitate,& socrates, socrateitate, Alio modo quo conliuuitur, vel distinguitur quasi via ad constitutionem vel distinctionem sicut si diceremus, quod socrates est homo sua generatione, quae ei via ad formam, qua formaliter constituitur, Quare concludit patere originem alicuius, nam polla intelligi ut eonstitutivum, sidistinctiuum alicuius ob id, quod formaliter constituald distinguat, quoniam si generatione non induceretur humanuas, nunquam generatione constitueretur homo . Et sub inculcans
ait Nequaquam dicendum esse quod hypoliasis h-lij constituatur sua natiuitate,nisi quatenus intellig tur, natiuitatem eius,terminari ad aliquid, quod foem aliter continuit, tale autem est, ipsa filiationis re Maior latio. Confirmatur Lipsa maior. Quia quod secun- 1μmpi dum nostrum intelligendi modum eii posterius,' u φ'fr cimite Mur, textrinsecum,nequit esse prioris forma- i. constitutivum, at origo puta generatio activa, it posterior secundum noli rum intelligendi modum, deo patre generante, & veluti quoddam extrinsecaesisti, ficatum gitur nequitesse patris formale constitutivum . Maior ex se elarissima est,in minor quoque elucci ex eo, quod generare, cum actio quaedam scit, operatio supponit ipsum generans a quo egreditur. Probatur ipsa primi argumenti mi Mi oris nor, ametsi satis ex dictis elucet cat. Quia ut inqui probui . D. Thom. j. q. xl .art.ij. Omgoa ct me fi nificata,vt prQgrid: ens a persona subsistente significatur, unde praesupponit eam, origo autem passive significata, lignificatur ut via ad personam subsistentem, & nondum ut eam constituens. Et De potentia dei.q. v vj. art.lim
ait. Quod relatio intellecta in origine siculo ipsa origo, non significat aliquid ii natura subsistens, ed
477쪽
Constitutivis diuinarum, S c. o I
inia uram tendens .Quoa autem & ipsa origo non signfleetur ut aliquid intrinsecum, patet ex eodem-met D. Thom j.q.ωari ic si pricitatis, ubi inquit. Origo non significatur, aliquid intrinsecum, sed ut via quaedam, a re,vel ad rem, sicut generatio significatur, via quaedam ad rem genitam, S ut progrediens a generante.
Tertia vero conclusionis pars nempe quod reIa Tertiaetationes originis videlicet paternitas, filiatio, iro erusonueessio, seu passiua spiratio sint diuinarum persona pars afferum eonititutive pari er&distinctiue inesse hypo maliual- statico . personali probatur. Et primo quidem batur,a. D Thomae authoritate,deinde ratione Inquit enim Ioritate, D. Thom. De potentia dei. q. viij. art.iij ad septi Crisone. mum. Quod relationes in diuinis si eonstituanthypostases,& si faciant eas subsistentes, hoe tamen
facimit inquantum sunt essentia diuina Nam relatioInada Mytimest relatio, non babet quod subsi- Distinauunt vero relatione quatenus relatio
ipsa paternitatis relatio, inquantum est constituens
hypostasim patris, quod habe inquantu est idem Rhstantiae diuinan pretintelligitur teneratinia qua
aenus vero distinguit, sie generatio paternitati prae- intelligitur. Et in responsione ad octauum ait. Relatio in diuinis non solum st relatio sed est seeuniadumetem ipsemet diuina substantia, ideia potess
latiuum. Inrelponsione quoquFadniam Relatio disti nouit inquantum est relatio eonstituqe autem ypostasim . quatenus est diuina essentia utruncue tacit inquantum est diuina essentia, & relatio. Haee ille. Et ne quispiam fortasse arbitraretur,relationem paternitatis,uel filiationis,vel spirationis passi uriquar, quoniam diuinae essentiae idem
478쪽
narum constitutive, eas ipsas esse communes quemadmodum ipsa diuina essentia communis eli, pro .pterea idem D. Thom in Corp. articuli id pulcherrime elidit dum inquit Paternitas enim est ipsa diuina essentia, pari ratione, pater est idem quod deus. Paternitas ergo constituendo patrem , constituit deum,& sicut paternitas licet siti essentia diuina, non tamen est communis sicut essentia, ita pater, licet litidem quod deus, non tamen est communis ut deus, sed proprium Pater ergo deus subdit inquantum est deus, est quid commune, habens naturam diuinam, inquantum est pater, est proprium ab alijs distinctum. Vnde est hypostasis, quae significat subsistens in natura aliqua distincta ab a ijs. Et per hune
modum paternitas constituendo patrem constituit hypostasim . Confirmatur hoc idem, videlicet,quod relatio in diuinis hypostasim, iersonam constituat,non quidem regacio, ut idemiuificaciu diuine ellenti ex dictis. q.x. Uepotentia
dA. art. iii ubi ait Velatio in diuinis habet quod constituat personam inti uant
cum diuina essentia,quia in deo nullum accidens e se nbtest. Faee ipsalelatio quia secundum rem est ipsa diuina nilura. ymmrieti. Ex EIs autem dictis iliae collij quod quia praedicte relatione d ae tam id stantiae,& diuinae essentiae realite a mplificate Iolum secundum rationein, Tipia sit
habentes rationem formarum incommunicabiliu ,
habentes,in rationem distinguentis relataue unam personam ab alia taliquam a proprio correlativo, propterea tales relationes sua ex idemptitate cum essentia constituere valent rem subsistentem, quatenus vero ab eadem essentia distincte,&, sormae incommunicabiles vicem gerentes omnium principiorum indiuiduantium,eonstituere possunt res incommun cabiles
479쪽
Constitutivis diuinarum, c. o Z
eabiles, personas, scilicet ipsas, quae incommunicabilitate penitus gaudent, cibis uicem relative distincte sunt. Quod si fortasse quispiam obiiciat hine obiectio.
elare sequi diuinam essentiam esse diuinarum personarum primo constitutivam, non relationes ipsas, quandoquidem relationes non constituant hypostases diuinas, siue personas,nisi ex demptitate ipsarum cum essentia, qua demptitate ablata, nullatenus constituerent. Huic respondendum est obie Solutio. ctioni & dicendum emisimum equidem esse, relationes praefatas, trahere vim constituendi rem subsistentem nempc hypostasim, personam,ex eo quod diuinae idem plificantur essentiae, cui primo subsistere competit, at quoniam eidem repugnat esse formam incommunicabilem, S facere distinctionem relatiuam, quod pulcherrime relationibus uti proprietatibus ab eadem essentia secundum rationem di itinctis eOmpetit, ea propter heae ipse asseruntur simpliciter personarum constituti ue,4 distinctiue, non autem
essenties. Relationes igitur ut diuinae essentiae reali Quaronester idem prificate,&it formae omnino incommuni relationeseabiles vicem gerentes omnium principiorum indi diuinae, diuiduantium, sunt vere, proprie,ea tundem persona in sco rum conititutive licet sub alia ratione constituant, Rituant sub alia distinguant, ut infra elarius ollendetur . perso σεν Probatur haec conclusionis tertia pars, hae irre di dira
fragabili ratione. Nam illud solum quod est vel guant, uti forma indiuidualis subsistens, incommunica aertia par bilis, potest esse personarum diuinarum constituti tis concivuum in distinctiuum , sed solum relationes diuinae soni prosunt veluti formae indiuiduales subsistentes,4 in bais communicabiles, igitur solum relationes diuinae, sunt diuinarum personarum constituti ue,4 distinestiue Maior ex se patet, quia nequit forma pluribus communicabitis,constituere, distinguere suppositum incommunicabile, quale est numquodque suppositum trium personarum Minor ut r. pro-
480쪽
batur authoritate. D. Thom inquiemis prima parte. q.xlj art. v. Quod licet paternitas, ut forma patris lignificetur, et tamen proprietas personalis, se habens ad personam patris, ut forma indiuidualis, ad aliquod individuum creatum. Et de potentia dei. q. ll art. ij. ad tertium sic ali, Paternitas, non est
in patre, per modum sormae speciei, sicut humanitas in homine sic enim est in eo natura diuina, sed in eo eli, ut ita dicam,sicut principium indiuiduale Est enim subdi typroprietas personalis . Primo quoque sent.disi xiij. q. i. art. ij ait. Relatio in diuinis non tantum habet quod sit relatio, sed etiam quod sit personalis, id est personam constituens δε ex hoe
habet quasi actum differentiae constitutivae,& formet propriae Polire mode potentia dei. q. ij art j ad tertium inquit. Relatio filiationis, in filio, lenet lo- eum omnium principiorum indiuiduantium in rebus creatis, propter quod dicitur, proprietas personalis,ipsa autem natura diuina, tenet locum naturae
speciei,sicque ex his. D.Thome dictis,minor ipsa ita Sub qui restit. An notandum vero ea ad maiorem huiusce hvi rario rei claritudinem quod relatio diuina sub diuersis pombin, e teli considerari rationibus ex parte intellectus no- diuersi , stri,&sub illis diuersa constituere potest. Nam repsit rela latio habet quod sit diuinitas, ex eo quod diuinae sis iis, idemptificatur essentiae,&quod sit forma indiuidua maco de iis,&quod absolute dicatur, relatio, postremo, rar er e quod sit ham relatio, puta paternitas. Et primo quis constε dem quatenus diuinitas, deum constituit, quatenus estiua in forma meommunicabitis, Mindiuidualis subsistens, constituit quippiam incommunicabile, in natura diuina,& ut absolute relatio, relatiuum aliquod constituit, ut haec vero relatio, exempli gratia, paternitas, patrem, constituit. Et licet inter has rationes,
secluso Lellectu, nullus sit prioritatis ordo,ex nostro tamen intelligendi modo, poteli admuti,dice dum q. est , quod praedicta relatio,ut diuinitas, prius deum