장음표시 사용
531쪽
derando. In considetationem autem talem, non pri is ossidemum angeli peccatum ponimus, Ut nonnulli, falso Ofὶιαν , arbitrantur nos ponere, quandoquidem peccatum .in is a ipsum , natura saltem praecesserit, sed ipsius potiu3 4be alia causam suisse existimamus, Cuius inconsiderationi in h.nisi ratio, ut docet. D. Thom ii . Contra Gent. cap. cx : Lesse videtur,quia erus voluntas in proprium bonum intense conuersa est, cita quidem ut cum voluntati maxima insit libertas se in hoc, vel illud, conuertendi bonum in suum duntaxat conuersa sit, omitten do ad quodcunque aliud conuerti, Et si conuersa fuisse dicatur ad bonum supernaturale, dicendum erit, quod ex intensa couersone ad illud tanquam ultimufinem , considerare omisit, id quod ad talem finem maxime perducit,quod gratia extat diuina, propterea lapsus est.
Ex his autem sic declaratis, facillime ad primum Adhrimsi respondetur argumentum, inquiendo, angelum i lim*ώsum , peccasse, non quidem, quia malum appetierit, is obbosi nec quia bonum proprium, seu beatitudinem natu fum f. ratem, vel supernaturalem in dei visione consisten d. .f.
rem, exoptauerit, Vt optime argumentum concludit, sed quia talia bona, suis cum debitis iecessarijs circunstantij., mi ni me appeti j t. Debebat enim tenebatur Angelus, in actum appetitionis proprij
honi, seu beatitudinis suae naturalis exiens, eam ipsam ordinare, ac reserre in deum, ut obiectum super naturalis beatitudinis . Et similiter dum supernatu- .ralem appetist beatitudinem,appetere debebat, non
ut consequendam proprijs ex viribus, at ex solo dei
Ad secundi dubi, ne difficillimi, claritudinem , tractatur 'idendum est primo quid peccati superbiae nomine, se an s. intelligamus nempe quid ipsa essentialiter sit,& eir angeli priea quod versetur obiectum,deinde unica ponet assi mumpe maliua conclusio Postremo argumento in opposia catumsutu' facto,&alijs dissicultatem afferetitibus respon perbia M
532쪽
debitur. Quo ad primum sciendum est quod suisti,isbia perbia multatariam accipitur. Quandoque enim sa-
. . e do, quo apud Esaiam sed nomine superbiae repro-,itu mittatur quidam bonorum superexcelsus , dum ma quit. Ponam te in superbiam seculorum v lettatur Davom. j.ls.q.tax iis . l. ad primum Quandoque sumitur pro inclinatione quadam. vellex naturae Mxibilitate Limum i vel exfbmicis corrupti
ne adsuperbiendusic accepta tu ullibet peccati initium esse dicitur, ut inquit DThvm Q diit. I. senti q. j. art. iij. Nonnunquam ac p u pro actua ii extollentia seu electione aduersus praecepti limites, ne quis superiori praecipienti, subiiciatur sicque accepta haud speciale peccatum , at generalis qua dam conditio eii, peccatum quodlibet ex parte,auersionis eonsequens, ut ubi supra immediate iam Tria expresse docet. Postremo proprie sumitur ut a. D. Superbia Aug. xiiii. de ciuit dei definitur, inqitiente. Superis peccatim biam esse peruerse celsitudinis appetitum seu sub ab Auen alii vobis,esse inordinatum proprie, seu singularis stino des excellentiae, appetitum Et hoc modo accepta, spenitum ciale peccatum eli emeris capitalibus viiij eondi instinctum , de qua solum nunc habendus est sermo, alij s significationibus praeber millis. Vt autem claris. sima hae et euadat des nitio. An notandum est, quod quemadmo um virtutes quaeoue a proprio specifieantur obiecto &ab eodem distinctionem specii adum unt ita Scottia, quare cum superbia ipsa vitioruea putei se a cunctis assirmetur , ex obiectoque ab a- liv viti discretionem specificam sumat , propterea
indagandum, est, quid eius proprium sit obiectum; ouod si Hoc quappe intellecto, partim perspicua reddeturdi tum praetacta definitio. Est autem proprium superbo aefisp. bita obiectum,celsitudo peruersa simpliciter, non ut talic EAP vel tali,est concreta materiae, quoniam sic concreta, aliquorum dicitur esse vitiorum obiectum. Nam praesum
533쪽
pressumptio,operis,ambitio, honoris, inanis gloria, gloriet, peruersam celsitudinem,ut proprium respicit obiectum, Superbia vero non talem determinatam respicit celsitudinem, siue excellentiam, at ipsam simpliciter; Superbus quippe solum in sui celsitudinem
atque excellentiam tendit, quae sola simpliciter celsitudo, seu excellentia est,c ter autem secundum partem cellitudines sunt, utpote in tali determinata, particulari materia existentes. Quotquot enim sua μpe M perbi naturam exacte contemplati fuerint,intuebun infe ηονtur sane, eum ipsum non in obiectum aliud set quam in semetipsum, ut celsum, ut excellentem , ' 'IT suique magnitudine gaudentem'. Et quoniam adfui e cς te, magnitudinem, tum virtutum bona, tum vitiorum nmala,ordinari optime possunt, ob id virtutes a vi pr m P tia eorumque materiae, superbia materia lunt. φhi Quod aperte edocet Do ct sanct secunda ij. Q. 'clxij art.il ad quartum inquiens superbiam, habere quidem speciale obiectum, nihilominus inueniri posse in diuersis mater ijs, quia cum ipsa sit inordinatus propriae excellentiae amor, excellentiaque varijs in rebus reperiri queat, iam ipsam in illis inueniri,necessum est. Cum autem celsitudo, ae excellentia non solum in rebus sensibilibus, cimaginabilibus reperiatur, verum in intelligibilibus, ea propter superbia, Sin mortalibus, in immortalibus substant ijs merito inuenierit ut optime declarat D. Thom in quaest de Mal quaest xvj. art ij. Atqui mirabile euipiam fortasse videbuur, quonam modo iniselsitudinis aut excellentiae, appetitione, superbiae peccatum esse possit, cum in hanc ipsam,
tam/Angelus. quam homo, naturalite se tantur Verum cessabit admiratio si contemplati suerimus superbia peccatum, non quidem simpliciter prouenire Superbia ex re appetita at ex anordinato peruersoque appe vulsi Atendi modo Cum enim appetatus intellectivus, ne pecca- quem voluntatem vocitamus, necessario intellectu tum, nou
534쪽
Impliei sequatur, debeatque ab eo tanquam a virru te cognote ex re scitiua, dirigi, presertim cum est diuinae lagi confor- proueni mis,si contingat, eundem, Angeli, vel hominis, ap- appetita, petitum, in bonum aliquod naturaliter exoptatum atqui ex ferri, ut excellens mensuram, adeo pra fixam, sem- inordina per homo vel Angelus, superbia vitium incurrit. t peruer In quacunque enim re, excessus mensurae, ut a deo
se appe praefixe,est proprium superbiae obiectum . Ex his ar- tendi mo bitror, claram redditam fore praedictam definitio-do nem, qua dicebatur, superbiam, esse peruersae celsitudinis appetitum , seu mordinatam propriae exceru
Conclusit. Quo ad secundum ponitur haec assirmativa con- Uyrmati elusio. Primi Angeli peccatum, sola superbia fuit. .a. Ad cuius euidentiam est annotandum ex doctrina. D. Tho m. iij. Contra Gent.cap.cix. quod quemadmodum est ordo in eausis efficientibus , ita Mincausis finalibus, nempe ut secundarius finis, a principali dependeat, veluti secundarium agens, a principali dependet, dependentia autem secundari Lagentis, principali, in hoc pulcherrime consistit,ut actio ipsius ab actione principalis pendeat oportet enim ut dum principale agens secundarium, mouet, in ipsum influit ad alicuius effectus productionem , simul&ipsum cooperetur& comproducat, cum Operans ita fit, semper operatio recta est δε effectus produ-
non ex inius bonus. Cum autem secundarium agens, sua suentia cin operatione descere potens,agit, non ex motu prine a influentia, incipalis agentis, at ut ab ipsa recedit, Ii agenti secundum propriam defectus conditionem operatione pedet, nunquam recta euadit. Cum itaque deus optimus at secun principale omnium agens, principalisque cunctodum pro rum fims,existat. Angelus vero secundarium agens prium de eiusque bonitas atque perfectio, secundarius sit 8- fAM eo nis, si Angelus agi id cooperatur ipsi deo agenti, ditione . ipsumque ad operationem mouentia eius operatio,
semper 'tpote diuinae operationi subiectae, semper rectissi-
535쪽
ma erit . Quod si operatur ex se, deo, ipsum,m Inime mouente , cum agens sit deficiens, producet operationem a rectitudine deuiantem . Si id is, quoque, eius propriam persectionem, propriumque bonum, quod secundamus est finis, ordinet ad deum . ut supernaturalis beatitudinis obiectum, id ipsumcisi appetat ob ipsum me deum ut tale obiectum , nun- qtiam sane appetitus eius inordinatus ac peruersus
erit. Uerum fi tale proprium bonum, talemque sitam perfectionem, uti finem appetat absque ordine ad deum principalem omnium finem , qui motalem eontemnat ordinem , velitque in tali appetitu non subi j ci deo, nec eius regulae, obnoxius sancerit superbia peccato, quoniam superbiae actus proprius, est deum contemnere, Meidem nolle sub ijci, nec eius regula obtemperare Superbus namque ad nolle se sub ij ci deo, per se, tendit. Quicquid enim supεν bis. appetit per modum non subditi deo appetit, sicuri ae ,umi contra, humilis, ad quodcunque tendit, ut deo, sub rouidditus, tendit. Et quia Angelus bonum proprium ρε faten, propriamque per fectionem, naturalem pulchritudi distis. nem, naturalemque sessi citatem appeti jt, eam ipsam ..
non ordinando in deum , ut supernaturali beatitu flis, dinis, obiectum, uti tenebatur, quin imo hunc diui p.,biapeenae sapientiae ordinem reliquit, des sub lectionem ab eatum io- horruit, ipsiusque ut superioris, regulam, contem euirit.
psit, ob d superbia vitio, infectus est .mam ut peregregie inquit. D. Thom. prima quaestio. lxiij. art ij. In spiritualibus bonis, non potest esse peccu . tum, dum aliquis eis arficitur, nisi per hoc, qui se vi perioris regula non seruatur Et subdit. Et hoe est si ρξην
superbia peccatum , non subdi superiori , m e suci debet. Verum in appetentia proprii boni , non se se
uari luperioris regulam, hi faciam conim sit, perae H . scilicet primo, ter accidens, Due ex cUnsequenta , . , i
perte quidem primo, tunc supersori regula, ni ... . . , ἰme seruatur,rin psa despicitur,d ex tali neglecto superbia
536쪽
superbiae peccatum semper incurritur quandoquidem proprius eiusdem superbiae actus ut iam tactum est si superioris ontemptus Per accidens
autem siue ex consequenti,superioris regusta non seruatur, quando ad conuersionem boni commutabilis, sequitur auersio ab incommutabili bono, id , omnibus peccatis mortassibus est commune. Et hi fit ut respectu auersionis,superbia, a ceteris discriminetur viiijs aetatibus quoniam aueisio, in superbia peccato est per se volita, non quidem ut res obiecta,
at ut ipsius per se modus, quia avertens se a deo petsuperbiam, ideo auertitur, quia vult,&eligit averti, quod est contemnere su subiectionem ad deum. Inc teris autem eriminibus aueisio, est 'lum per accidens, ex consequenti, volita, non autem primo ter se, quoniam dum quispiam in suum tendit obiectum,nempe in commutabile bonum,auer so adiuina regula, illud, concomitatur. Angelus
igitur dum in proprium bonum, conuersus est, illud, in tum, ut ultimum finem supernaturalem non ordinando, at eidem proprio bono ut ultimo fini inhaerendo in superbia peccatum , lapsus est. Hine factum est ut dum e proprio inhaesit bono, ut ultimo fini, quo omnium actionum regula de
sumuntur, voluerit Dinnium actiones a voluntates suo fine regulari sicque omnibus praeesse, ae omnibus principari tactum quoque est, ut in tali conuersione ad proprium bonum , non usus sit diuina regula qua tamen in electionem exeundo, ut tenebatur,quin imo ipsam aspernatus est ut sua electi quo pee nis modum,in propterea eiusdem superbiae pecca-cati erit scio est affectus. An elus, Si quoque secundum Anselmi placitum, pon in appeti mus Angelum , supernaturalem beatitudinem apti,ne su petiuisse quoniam eam ipsam, ptoprijsvimbus, non
pereati ex dei munere, neque ex diuina gracia tonse qui vo-
, bcat, luit, eapropter superbissimus extitit. Habuit enim admis inord
537쪽
inordinatissimum propriae excellantiae, appetitum Quaenam excellentia maior appeti potest, quam ea quae soli deo competit Appetijt enim supernaturali pla se licitate,suis viribus,seui, quod soli sane deo proprajisimum est. Appetendo autem modo talifficitatem praedictam, cum in ipsa omnium bono rum persectiones aggregentur omniumque appetibilium bonitates adunentur,4 ea ipsa summae ex cellentiae rationem habeat, summam certe appetijt excellentiam,celsitudinem summam . At quia inordinata affectione, propterea nee isto modo, superbiae peccatum, euasit. Quod autem, superbia, in
Angelo peccatum sit primum facile ex his quae seri-hit. Doct. Sanct ij ij. q. clxij art. vj.4 vlt. . j ij. Quods-q.lxxxiiij.art. ij deduci potest . Quia cum in peeca bia to, ait duo sint, conuersio, scilicet ad commutabile πει , bonum,in auersio ab incommutabili bono, ex par primμβη te utriusque superbia primum omnium peccato rupecca. rum dici potest Et ex parte quidem auersionis a tum,decladeo, probat ubi supra art. vli ubi se inquit. Illud Mur quod est per se in quolibet genere semper primum
est, claret autem ut ibidem notatur art vj auersionem adeo, quae formaliter peccati rationem complet, per se primo ad superbiam pertinere, quando quidem oriatur ex hoc ipso, quod non vult deo eius regulae subijci, igitur superbia, peccatorum omnium est primum. Maior assiimpta, ex eo clare
scit, quia quod est per se primo , semper praecedit id quod est per aliud,sicut persectum, impei sectius ,
prius,suum posterius, Minor vero si sit probata, nihilominus amplius clarificatur. Quia supelba Dp rbi ex propria sui generis ratione, contemptum dicit si Isubiectionis ad deum , velut ediuerso, humilitas, IV ρος flamplexum subiectionis ad ipsummet deum nomi, Ii qmpy etnat, ex hoc autem contemptu primo 'per se in su φς3 Jκ perbia reperto, contemptus, in ceteris causatur, i τ ην xij laetatibus, ct consequenter ipsa auellio. In alias ' sis enim et civi
538쪽
delectabilis, non ad luxuriam sed ad superbiam spectat. In ordinatus autem appetitus, quo quis delectatur in speculatione conclusionis geometricae,potius ad peccatum curiositatis, quam luxuriae, spectat,tum quia delectabile,primum appetitum, in Angelo esse non potuit, quandoquidem appetitus delectabilis appetitum boni conuenientis, necessario supponat. Delectatio enim exeoniunctione honi delectabilis cum potentia, haec, ex eo niunctione boni conuenientis, cum ea ipsa , causatur. Est enim delectatio quies in bono conuenienti potentia coniuncto. Et hine pulcherrime sequitur deformitatem cirrectitudinem existentem in appetitu delectabilis, non esse primam,at illam quae est in appetitu boni conuenientis, ad quod, ratio delectabilis consequitur. Et propterea dicitur ad argumentum, quod utique coneludit quod dum Angelus in ordinate appetij beatitudinem naturalem, vel supernaturalem, ut bonum delectabile, peccauit peccato luxuriae ad sensum declaratum, sed si tunc subinferatur consequentia,ergo tale luxuriae peccatum fuit primum, neganda est.Dicitur deinde falsum esse quod dum Angelus inordinate appetij beatitudinem ut bonum delectabile,
peccauerit peccato luxuriae, quoniam ut docet. D.
Thomaj. ij.q.xxj.art.iiij inordinatus appetitus alicuius excedentis propriam virtutem, sicut est beatitudo,ad praesumptionem pertinet, quae ex inani gloria oriturn ex superbia Ad superbiam itaque non ad luxuriam,praedictum peccatum, speciabit. Potest rursus argui aduersus prisatam conclusio Aliud a snem, quod peccatum superbiae primum in Angeli fertur ar-
non fuerit, quia cum Angelus peccauerit exappeti gumentu. tione beatitudinis naturalis, vel supernaturalis ex aduersu omissione se dicet considerationis, quam tenebatur,aefatam habere dum in actum electionis exiit, igitur pecca conclusio onis vel inconsiderationis tuli primum, nem
539쪽
ad artru Ad hoc sacillime respondetur, inquiendo , quod
mentum quia primus actus in ordinatus Angeli suit velle, dcressonso non nolle,quia negatio, semper amrmationem, supponit, Vt ea priorem, ea propter Angeli peccatum,in deordinata volitione, non nolitione, fuit. Cum autem ommistio negationem dicat, ieccatum ominmissionis, ut magis . D. Thom. placet j. ij. q. lxXxj. Peccat mari. v. absque omni actu, esse possit, qui armen ad ommisio suam essentiam, pertineat, praeincludatque ratio NH, p nem voluntariae declinationis, ob id peccatum primis ira mum esse nequit Praeterea ommissionis peccatum,
Angeiqe non speciale, at generale peccatum quoddam est, se Uη quia in omni peccato contra arfirmativa dei prae-μi cepta, perpetrato, est inclusum δε propterea primum Angeli peccatum esse minime potest. Inconsideratio autem non tam peccatum dicendum est, quam causa peccati ut etiam Capreolus. iiij dist. ij. sent ad lecundum Aureoli aduersus primam conclusionem expresse docet Patet igitur ex his omnibus dictis in Angelis potuisse peccatum esse , quod primum , non nisi super . bia fuerit. Et haec deque stione hac, cicta, sussi
540쪽
VAERI Tu R. An potentia creandi sit alicui ereaturae communieabilis initruis mentaliter. Hanemonem pluribus in locis doctrinae suae, tractat D. Th. Et primo quidem j. q. xlv art. v. ij. Contra Gent cap.xxj. De
potentia Dei in .iij art. iiij. ij sen dist. . q.j art. iij iiij sent diit. v. q.j art. ul. quaestiuncula iij. Capreolus quoque ij dist j. q. Di. T ractatur etiam ab alijs doctoribus ij xiiii sent. Et in hac perdissicili quaestione admodum discriminantur doctores,ad inuicem, Et D Thom videis tur opposita quodammodo seripsisse uti declarabitur . Propterea elucidandum erit quid secundum
veram . D. Thom sententiam ae secundum veritatem, tenendum sit.
Ad huiusce igi ut quaestionis elucidationem, ii Creare, alud in primis supponendum est,quod a cunctis puto nibi .cherrime coneeditur nempe quod creare est ex ni is . aliqdhilo aliquid facere S creari ex nihilo quippiam se facere Lari,ex nihilo inquam, id est non ex aliquo, seu nullo creatio penitus praesupposito. Et creatio est progressio,siue simpleae simplex emanatio a non esse simpliciter, ad esse sim emanatia
pliciter. Supponendum quoque est, ipsum esse sim a nanus pliciter primo se se, esse et Tectum solius dei δε simplici non alicuius creature,ita quod agens primo, ter rarmosa seens, siue esse, est agens creans, unumquodque simplis, acquirens primo, ter se esse, est necessario crea ire. tum, quia quod producitur quo ad esse primo, per
se, producitur, quantum ad omnia quae quoquo cocurrunt adesse, non producitur heundum parte