장음표시 사용
601쪽
ciiii eum noli ipsius Christi resurrectionem,
TU' i ab esu eorpore separata atqui
eidem semper coniuncta, eidemque esse uiuificum, dilargiens, hinc fit, dum conuersio erminatur ad corpus non quidem rivum,at uens,concomitanter Minis corpore anima, pi quae ab pis inseparabilis est, Diumua vero ' ipsa Incomitatur,quia eum nunquam uerit aso porri ac anima separata,vbiconque est corpus&mi psa ibi semper coniuncta est diuinitas, sic ex natu et
reali ue eoneomitantia semper est in hoc se Uimo ae mento anima pariterin diuinitas. proin
de totus Christus obiectio autem solum concluda quod non sit totus Christus ex vi sacramenti,&co nursionis quae ad eius corpus d
Ubu iandum sit , quod quemadmodum pani iub-sta uia in o potis Christi substantiam conuertitur, eriti, cibi sertim dimensiones eiusdem
mi dimensiones vini,in dimensione san
ιο dicendum est, quod non, quoniam rema
modum extenditur ipsa quantatas, at solua per mo
dum substantiae , id ' si rast: has indium
l . . ne te luaestione&articulo cuatas, inret pon
602쪽
Christi,indifferenter conti fietur in parua dc magna
quantitate,sicuti tota natura aeris, in magno ,δε paruo aere,& tota natura hominis in paruo magno
homine. Quare subdit, tota substantia corporis Dime o Christi & cinguinis, continetur in hoc sacramento iras
post consecrationem, sicut ante consecrationem co cramento
tinebatur ibi tota panis,&vini, substantia Non a T cbari men afferendum est dimensionesqia antitati uas, sub Hi ex quibuS continentur corpus, ac sanguis Christi, esse sientes, pin huiusmodi corpore, ac sanguine Christi tanquam δε βω- in subiecto, quoniam id catholiceri dei repugnatio μnt, nenti, talia accidentia,diuina virtute, esse subsisten no ira cortia,& sine ullo penitus substantiali subiecto Hoe a pore Mitem non obstante quam uerissime dicimus,4 catho tualice, corpus Christi, sub talibus accidentibus conte Dbiecto. tum, esse quantum, Tanguinem pariter,quantum esse, quanta tamen sunt absque situ seu positione, praedicamento speciali,quar quidem positio, dicit ordinem partium in loco, maea partium ordinatio
in loco, nequit partibus corporis, sanguinis Chri
sti ullatenus conuenire, quoniam commensurarentur loco, quodnehiti quam est dicendum . Qua pro Duplex pter ut id clarius quod deuiar, intelligatur, est anno quantit tandum,duplicem esse qurtitatis effectum, alterum is esse quidem intrinsecum omnino sub lecto quanto, vide UM M licet esse quantum in in partes diuisibile ac habere qui ordinem partium in toto alterum vero modo quodam extrinsecum , prout scilicet conuenit subiecto in ordine ad extrinsecum, ut alteri condiuidi quantitati, habereque partes docti ambus cbrrespondentes. Et primus quidem effectus quantitatem necensario S per se sequitur reperitur in corpore Christi pariterin eius sanguine, in sacramento Eucharistia existentibus Nam in viroque est duri sibilitas; Corpus enim Christi clivisibile est similiter sanguis, utrunque habet ord me partium in toto, haud tamen secundum habet effectum , quandoqui
603쪽
dem partes eorporis, non commensurentur partibus dimensionis, panis, nec partibus loci, atqui to- tum, sub qualibet eli parte,& similiter partes sanguinis non correspondent nec commensurantur, parti-Quamst bus dimensionis vini, nee partibus loci Hinc quedo coU fit ut utrunque stilicet eorpus Christi quod totum eis: μμ ibe terrogeneum, sanguis eius prout est in hoosa ram . cramento, qui est totum homogeneum,sint subdisiit in i mensionibus panis lini, diuisibiliter ac indivisibi charisii liter,& diuisibiliter quidem, quia in seipsis, diuisibi- sacramem litatem partium habent, indivisibiliter vero, quiato diuis partes eius non commensurantur, partibus illarumbitu π, et dimenfionum,nee partibus loci cita substantia cor
indisse uotis Christi,4 substantia pariter ipsius sanguinis
bibier non comparantur, ad dimensiones tum panis, tum vini, vel ad locum earum, mediantibus proprijs dimensionibus , ex quo fit ut corpus ae sanguis Christi possint in plitibus esse locis sacramentaliter , remanente utroque indiviso S integro, quandoquidem in illis minime sint ratione propriaru dimensionum, atqui ratione duntaxat dimensionum panis Vini, ratione quarum,tum corpus,tum sanguis Christi, possunt, loco commensurari, quae tamen commensuratio non per se, at per aliud est ut patet. Ex his arbitror prae satam conclusionem esse clarillimam . Et hare, de quaestione haedixisse sussiciat
604쪽
Quaestio De contritione, An ipsa res sit, lacramentum
VAERI Tu R. An contritio vera atque pei ficta, utpote ab attritione distincta apud Theologos , Sirmcipue apud. D. Thom sit
resin sacramentum, seu primus effectus, a sacramento exteriori, nempe conseiasione penitentis , de absoluistione sacerdotis,productus, ut doctores astruunt celeberrimi. Et quidem huiusce ambiguitatis ae diff- cultatis ratio lime oritur. Quoniam cum contritio sit prima saeramenti poenitentiae, pars integralis, quae videtur esse causa exterioris poenitentie nempe confessionis poenitentis ae absolutionis lacerdotis, ae etiam satisfactionis; quaeque quandoque poenitentiam ipsam exteriorem tempore praecedit,impossibile, idetur,eam ipsam esse primum poenitentiae exterioris effectum quod tamen necessarium est, secundum Doct recte sentie mes, asserere.
Itaque si formaliter argumentemur; Quod suapte natura praecedit aliud,nequit illud subsequi,& quod est alicuius ausa illius nequit elli effectus, atqui contritio, tempore multotiens, praecedit poenitentiam exteriorem, S illius est eausa, quemadmodumacitu, interior, exterioris actus est causa, igitur contritio non potest sequi poenitentiam exteriorem , nee illius valet esse primus effectus, ob id non erit res S saeramentum. Oportet igitur huie dubio, haud saeili perpulchre diluet deque respondere. Utque id optime fiat in quaestione hae sie procedemus. Nam primo deelarabimus terminos inquestione positos, deinde unica conclusione questa
605쪽
respondebimus, ipsaque dilucidabimus, postremo
argum emo ad oppositam partem, satio faciemus Quo ad primum dicimus contritione, paruerinattritionem nomina quaedam esse,a non inibu S,ma-
- teriales res significantibus, transumpta derivata. i i Nam ex Arist. iiij. Metheo. textu com. xliiij. illa prost 'g frangi dicuntur, quae in magna partes diuidun comiss illa vero comminui vel conteri, quae cum soli s ς' dur . ad minimas partes reducuntur hinc r fit, ut in spiritualibus, liis nominibus tendo, dica uius illos voluntatis actus, quibus quispiam perpetratorum criminum affectum, iam durum , soli- - dumque ob continuitatem, et lectum,stangit, con terit, nomen attritionis, contritionis, haud in me q rito reici Illud vero inter attritionem&contri
''V tionem discrimen verum ponimus, ut asseramus, at ' tritionem eam esse, quae peccatorum equidem cra . 'ήρ mili ium displicentiam dicit,at imperiectam,qu/R doquidem ex puris naturalibus semota gratia , vel in 'g' aritate, haec ipsa orari possit, proficiscaturque, sis
tς ta timore seruili, nempe poenarum, aut nocu t ''ς memorum temporalium rerum, nec unquam,
q' leat hominem in dei gratia conitituere, O eiiquς actus esse omnino informis . Contritionem Vt Os tam vocitamus, quae persectam peccatorVm displi 'lacientiam, dicit, oririque hanc ipsam ex filiali rimo- ' te in ex speciali dei auxilio, nempe ex gratia, O
tum liberi arbitraj, informante, asserimus, quinqui ad Deum ipsum conuertitur,d peccatum prorius, detestatur, nec ullatenus cum peccato ipso, esse va- Reueren let, nec ulla etiam insormitate assici potest, quando- Caietani quidem a Christi gratia, secerni nequaeata ea prO- opini de pter videtur Reuerendimimus Caietanus sua contriti sumula, ex in quol. Tom. ij quartuo primo, 'bi de ne, verita contritione ipsa, diffuse pertractat, a limpidistimas minime iveritati recedere,dum asserat veram contritionem, consuta inisse iniat mem esse, id est posse sine gratias eas tale
606쪽
ritate reperiri, cuius sare oppositum, penitus docet. D. Thom contra Gen. cap. lxxij. ubi declarans
ea, quae efficit ipsa contritio, inquiti cimum quod
in poenitentia requiritur,est ordinatio mentis, ut scilicet,mens conuertatur ad Deum,& auertatur a peccato, dolens de commisio δε proponens non committendum, quod est de ratione contritionis. Haec vero mentis ,reordinatio, sine gratia esse non potest.
Nam mens nostra subdi tydebite ad Deum,conuer Contritisti non potest sine caritate,caritas autem sine gratia sive r esse nequit. Et post pauca sub inculcat inquiens tio essen. Haec mentis reordinatio, quae in contritione consi potui. stit, existeriori procedit id est a libero arbitrio eum adiutorio diuinae gratiae. Itidem docet iiij.sent dist xvj. q. ij art. i. quaestiuncula . . ad sextum ubi, ait, Contritio, est a solo deo, quantum ad sormam, qua in tormatur, sed quantum ad substantiam actus, est ex libero arbitrio 4 deo, qui operatur in operibus& naturae& voluntatis Falsum quoque alserit, quod attritio possit fieri contritio, quoniam idem D.Tho m. iiij. sent.ubi supra quaestiuncula. iij. Attritio concludendo ait; Unde antequam gritia insun quit dat non est habitus, a quo actus contruionis postea riti Oelicitur. Genullo modo attritio potest fieri con ri. tritio Quid autem haec ipsa sit, de eadem, complures,a. D.Thom iiij sent dist.xvij. q. ij art. j quae stiuncula j. dantur definitiones, ut ibi quisque videre potest. Atqui unam duntaxat in medium adducimus, qua dicitur contritionem displicentiam esse pro peccatis perpetratis , voluntaria assumptam cum proposito ea ipsa, vitandi de cetero accum proposito confitendi,ac satisfaciendi,Singulaque in hac definitione posita pulcherrime declarantur Nam primo dicitur, ipsam esse displicentiam, dolorem , detestationem peccatorum praeteritorum , displi-eentiam, inquam voluntarie assumptam, ut que madmodum, alicui peccata placuerunt, quibuta a deo
607쪽
auersus est, ita voluntarie sibi displiceant, non vi;
nec penarum metu,quoniam displicentia haec, haud contritio, sed attritio diceretur. Hae quippe delictorum displicentia, qua ipsa detestantur delicta suis pra omne detestabile, homo antea, a deo auersus, ad ipsum conuertitur, eidem per amorem, caritatem coniungitur in cuncta peccata vitare, supra omne vitabile, omnino proponit. Verum ni adisset confitendi ac satisfaciendi propositum, non sane esset Coirities, perfecta contritio nec ideo peccata codonarentur, necessario propterea id necessario exigitur quod sae Consilij
exposcit rident .ses xiiij. cap. iiij expressa auctoritate firma prvini tur, sic inquientis, Docet praeterea, S. Si nodus, riconfled contritionem hanc, aliquando caritate, perfectam eur satis esse contingat, hominemque deo reconciliare, prius ciendi . quam hoc sacramentum actu suscipiatur, ipsam ni hilominus reconciliationem, ipsi contritioni,sine saeramenti voto, quod in illa includitur non es 4dscribendum Possetis diei,quod contritio, est quidam animi motus a deo , gratii caritate, pei susus, quo homo ipsi de unitur, peccata detestatur, ipsa vitare, confiteri, pro ipsisque satisfacere Omnino proponit, haec de primo Couelusi. Quoad secundum hae unica respondetur assi rasyrmati maliua coiῖclusione qua quaesito pulcherrime fati Disa fit, quae talis extat . Contritio vera atque persecta, quae ignitentia vocat interior est ipsius sacramenti, pqnitentiae res
In sera Et ad huiusce claritudinem annotandum est ex . mentopae .Tho m. iij. q. lxxxiiii art.j. ad tertium,quod in hoc nitentiae, pqnitenti sacramento quemadmodum cin alijs, tria repe tria reperiuntur,aliquid scilicet, quod est sacramen-riuntur , tum tantum, actu videlicet, exterior, tam per peccain qua torem penitentem in confessione exercitus, quam Asin em etiam per sacerdotem absoluentem , qui quidem a- erior per stuS ex te tauS exercitus, sacramentum tantum dicit,
608쪽
quia est quo quispiam sacratur, cum sanctitatem a peetatarectivae significet, ut inquit. D.Thom .iiij. sen. dist j in j in Onffart.j.4 quaestiuncula prima,aliquid aut est ies pari fori terin sacramentum,& id est periri tentia interior pec feredοι; eatoris , res quidem quia est primu , proximubque ab lues,effectus a sacramento sensibili exteriori, causatus tam exe nempe ab ipsa consessione, vel absolutione, sacra elim est mentum vero quoniam ultimum significat effectia , se meis nempe peccatorum remissionem , quae per gratiam . ian. sit,in haec poenitentia est ipsam et contritimo Illud ium. vero quod res tantum est sacramenti, mon sacra C.isimilio mentum, est ipsa peccatorum remissio, per gratiam neollata huic D. Tho m. doctrinae,arrident verba a iis ini gistri sen. iiij.dist.xxij. in calce textus, ubi cum pluri l. . est bus cirea hoe opinion bus eitatis postremam pones, ει inquit,quod quidam dicunt, aliud esse rantum sacra ἐν Osaiamentum, scilicet exteriorem pei nitentiam, aliud se reameι. .cramentum,&rem, videlicet,interiorem pernitentia, Peeeat ora aliud rem non sacramentum, scilicet remissione jὸmini. peccatorum Et id amplius explanans ait. Interior νὸν is ratia enim poenitentia aes est sacramenti, id est exterio ..tata, ris poenitentiar,& sacramentum remissioni peccati, .s saeri quamn significat facit; Exterior quoque poeni menti rata tentia, & interioris signum esto remissionis pecea ium
Annotandum est secundo ex . D.Thomodoctri mentum. na . iiij dist. xxij. q. ij art. j quaestiuncula ij ad pri Contritiomum,quod poenitentia interior, quae contritio Voca displieitertur bifariam considerari potest uno modo, prout est e. Ud. quidam virtutis actus, sic interior haec pqnitentia, ri potes, seu contritio,quod idem est, omnino eausa est ex te , sitieetrioris poenitentiae, quemadmodum in alijs virtuti .mquidabus, actus interiores, sunt exterio ruri eausae, alio trium modo, prout est actus operans ad sana ionem pecca acto . ti, se pertinet ad poenitentia sacramentum, cita me inera interiori nitentia, non est causa exterioris, sedes in adpresectus, vel ignificatum ipsius. Non enim, subdit, caloris D
609쪽
habet essicaciam operandi, contra morbum peccati, nisi ex suppositione propoliti exterioris pet nitentiae,& absolutionis desiderio, quamuis poenitentia interior contra morbum peccati operans, praecedat tempore exteriorem poenitentiam, sicut iustificatio a peecato interdum praecedit sacramentum baptismi propter ipsius propositum
Annotandum est postremo, id aliud ad clarisii mam cones usionis euidentiam in perspicui modi,
quo contritio, seu interior poenitentia res est, ct sacramentum,exterioris, nempe actus tum per consessionem penitentis, tum per ministri absolutionem biriti. exerciti Dicimus enim contritionem ipsam hila, nato riam posse considerari, uno quidem modo, ut graea stratia clam iustificantem, natura praecedit 'o modo copriscedit, templata, contritionis minime digna est nomine, non 8n quandoquidem Vt supra notatum est,contritio nul- dieat sibi latenus, sine gratia esse valeat, potest autem habere ebuistit, ratione dispositionis, materialis, at non meritoriae. Dunbmst. Alio autem modo, Vt haec ipsa gratiam subsequitur, utque natura ipsa pollerior est Etenim actus quidam est,ipsa contritio, gratia informatus, modo formq,utpote,alicui dans esse, nobiliorvi prior semperest, prioritate naturae, dignitatis eo cuius est sorma,& hae ratione, istoque modo, considerata, ,ere perfecteque contritionis rationem habet, esse- . . . inus consessionis,ae absolutionis merito ponitur. Coir Cumque primus proximusque sit praelate poeniten- νμ tiae exterioris effectus, res sacramenti dicitur, cumro, aerμt autem eadem remissionem significet peccatorum, tin' i ρ eauset, sacramentu appellitatur. Sacramentum enim
ei semper eius est eaula,cuius est signum; Perlucide igirue 'vir ' me ex hii, euadit, ipsa eonclusio; Et ut id quod asser- A ri tum est , adnue esarius fiat hoc explanemus eXeplo;
θςςt-ς mi, duntaxat attritus, ad cofessionem accedit, suo- DP q' rutrique peceaminum, absolutionem accipit, modo 6ς hset constat ex sacris doct. hune ex attrito, virtute cla-
610쪽
uirum, seri contritum, quapropter contritionem, huius dicinnus esse sacramenti effectum. Obi.cti. At quispiam obiciet Ille qui ad sacramentum attritus solum accedit in accessione conteritur,4 id certe possibile est, igitur contritio haec, non erit sacramenti exterioris, effectus.
Ad id facile respondetur dieitur, possibile equi obiectisdem esse,attritum dum ad sacramentum accedit,con dis luit. tritum fieri posse, at nunquam talis, contritionem haberet, nisi contritionis acius, prius natura gratia informatus esset, per sacramenti votum . Contri tio quippe si vera est, semper propositum conritendi, habet annexum, itaque contrario, effectus erit ipsius sacramenti in voto Cum autem ex his perlucida sit reddita conclusio solum superest, obicctis facere satis. Et certe quisquis ea, quae tum in secundo notando, tum in tertio dicta sunt, sereno intellectus oculo,contemplatus fuerit, liquido perspiciet,argu mentum iam esse solutum Nam eum dicebatur eontritionem esse partem in Ad τnetegralem, Materialem sacrameniti poenitentiae, id in princi-
pulchre quidem admittendum est, atqui cum subiun i DAMgebatur, eam piam eausam esse exterioris poeniten re1pondeistiae, id inficiandum est, quandoquidem dictum De ikr.rir, ipsam contritionem, quae actum importat gratia informatum, esse primum effectum sacramenti poenitentie, exterioris, ab ipsa productum, quoniam cum talis contritio natura,posterior ipsa gratia, sit, a qua nanciscitur,ut sit peccatorum remissiua, ae expiatiua id omnino sortiatur ab ipsa confessione, absolutione. in re, vel in voto semper sane hac exteriori poenitentia, posterior erit, tpote .cssectus , ab ipsa productus. Et propterea falsum est contritionem hane taliter consideratam esse empore priorem saeramentali poenitentia Falsa subinde omnino est argumenti formati, minor propositi. Et salutatis
huius ratio adest in promptu. Qui ad si contritio, ui iiij quae