장음표시 사용
671쪽
Quaestio . De pluralitate uxorum .
aduersin. D. Tb ereeontra determina Monem In
lscis . VAERITUR an uni viro, plures liceat habere uxores, Si resertim duas sorores vivax Ad quaestionem hanc, unica conclusione negativa respondetur, dicendo. Nullo unquam tempore uni viro licuisse aut licere absque diuina dispensatione aut interna ipsiusmet dei inspiratioue plures habere uxores, praecipue duas sorores vivas, quandoquidem id contra ius sit naturale Et licet Reuerend. Caietanus huiusce conclusionis oppositum sustinere conetur, huic suis incommentariis super. viil .cap. Leultici,hule innixus scripturae fundamento nempe, quia Iacob fidelis duas duxit sorores simul viuentes,nihilominus ex dicendis pulcherrime commostrabitur, funda metum hos suum,nil penitus praefate conclusion Ossicere. Conclusionem vero hane praeclare perlucideque declarat. D. Th. iiij.dist. xxxiij.q.Lart. ij. Vbi inquit, ex dictis ari primo patet uxorum pluralitatem esie contra legem naturae, non quidem quantum ad prima eius praecepta, sed quantum ad eius secunda quae sunt quasi conclusiones ex primis derivate; Et nonnullis interpositis subiungit Lex etenim de unitate uxoris non ellium anitus, sed diuinitus instituta , nec unquam verbo, vel licteris tradita , sed cordi impressa, sicut Malia quae ad legem naturae qualitercunque pertinent, Mideo in hoc a solo deo dispensa leto fieri potuit, per inspirationem interna,quae principalite sanctis patribus facta est, ter eorum exe-plum ad alios derivata fuit, eo tempore quo oportebat
672쪽
Pluralitate uxorum. 299bat praedictum nature proceptum pr termitti, ut maior esset multiphicatio prolis, ad cultum dei educan de . Semper enim principalior finis, magis conseruadus est quam secundamus. Vnde cum bonum prolis
sit principalis matrimonii finis, ubi prolis multipli-eatio necessaria est, debuit nerligi ad tempus impedimentum quod posset in secundam j finibus euenire,quod remouendum, adpretceptum prohibens pluralitatem uxorum ordinatur. Haec. D Th. ubi supra. Et art. primo,inquit, pluralitatem uxorum praedicta esse modo quodam contra legem naturae,in modo quodam non, eontra quidem, qui ais si totaliter non tollat secundum matrimoni j finem, multum nim pedit eo uin non facile potest esse pax in familia ubi uni viro, plures uxores,niuntur,cum non possit unus vir sufficere ad satisfaciendum pluribus uxori hus ad votum, quia comunicatio plurium in uno ossicio causa litem; Nam sicuti corrixantur ad inuicem figuli, ita plures unius viri uxores Hare,idem. D.Th. Et licet Duran dieathoe esse per accidens, ex eo squandoque mulieres sunt litigiose, nihilominus in statu natura eorrupte, ut in pluribus, talis Uxorum pluralitas, paeem impedit quandoquidem zelotipiam pariar, complura alia inconuenientia, desectus ocomitentur Lex autem ea quae sunt se se necessaria, Mea quae sunt ut in pluribus specu atur. Et confirmatur supra dicta ratio ex his, quae afferuntur ab ipso met D. h. iij. Contra Gent. cap. ex xiiii .ubi inquit in quinta ratione Matrimonium in hominibus oportere ord nari secundum si spectat ad bonos mores est autem subdit contra bonos mores, ut unus habeat plures uxores quandoquidem ex hoc sequatur discordia in domestica sa- milia, ut experimento patet. Et item in prima ait ratione. Quia quodlibet animal exoptat libere frui voluptate coitus sicut voluptate cibi quae quidem libertas impeditur perhoes, ad unam plures acce-
673쪽
dant aut econuerso, scilicet cum unus pluribus utitur uxoribus. Nam propter cibum coitum animalia pugnant. Si igitur contra ius naturale est unum virum habere plures uxores, quae nullam inter se cosanguinitatem habent, ut probatum est , mulio magis contra idem ius naturale est onnubium inire cuduabus sororibus vivis, in primo gradu consanguinitatis exilientibus, nisi adeo dispensatio iat, quae sane dispensatio per internam inspirationem sanctis patribus, Meonsequenter ipsi Iacob Patriarche, uti asseruit. D. Th. facta est. Quod ne voluntarium id assertum esse videatur, adducitur auctoritas pariter res hae In Hecisio In noe.iij.quae habetur De Diuor.e G noeeniij, demus. 6.Nee vlli,inquientis . Nec ulli unquam li-Pispa iij. culi mi latui plures habere uxores, nisi cui fuit diui-ἀ-finitio nare uelatione concessiim , qui mos quandoque in-jolis, terdum etiam phas censetur, per quam sicut Iacob tu Caie a mendacio, Israhelite a furto, Sanson ab homici-ianis, e dio, sie& Patriarche&aliiviri tulit qui plures legunD. Ambra tur habuisse uxores, ab adulterio excusantur. Et exfij atque hac determinatione respondetur dicto B. Ambros, aliorum quod habetur. xxxij. q. iiij. p. Dixit Sara.& dicto ali ιεν se D. Augustini ubi supra Gobjiciuntur. Quod ii eatiam. confirmat Gloss. super praefatis capitulis inquiens, quod talis mos fuit diuinitus inspiratus. Ex hac quoque patet responsio , ad 'ipsius Reuerend. Caietaniiundamentum . Et haec de quaestione hae breuiter dicta sufficiant.
674쪽
Quaestio . De licito, vel illicito
connubio, inter fratremo serorem,
tumque possit esse connubium Ηuicquisito sane perdissicili
a Reuerendissimo Caietano. Levitici. xviii. eap. tractato, a plerisque alijs doctoribus, tum sanctitate, tuis doctrina pollentibus,tacto, ira conclusione veritate fulgente respondetur ae dicitur. Connubiuna tale diuino,ae naturali iure esse pro hi itum,& ita quidem, ut si celebretur, irritum prorsus inane existat, ae omni robore careat nisi diuina accedat auctoritas & dispensatio. Quae conclusio probatur, ae luce elarius declaratur. Constat enim personas tales contrahentes, esie in primo consanguinitatis gradu, qui sane gradus, utpote iure naturae prohibitus ut infra declarabitur omnino impedit matrimonium contrahendum . dirimit contractum . nee ullam admittit dispensationem nisi diuinam. Et licet in primis humani gereris temporibus, extrema existente necessitate, huiuste modi matrimonia,lieuerin eo optimo auctore hoem casu dispensante, haud tamen illa necessitate cessante. Ea propter. D. August. lib. xv. de Ciuit.dei. eap.xvj.aduersiis eos, qui multiplicato humano genere talia connubia celebrabant,ait. Quod humano genere crescente, multiplicato etiam inter impios deorum multorum falso tum cultores, fie obseruarie erRimul, ut uam si peruersis legibus permittantur
675쪽
fraternaeoniugia, melior tamen consuetudo ipsam mavult exhorrere licentiam . Quando vero id aliquando licuerit declarat, cum subdit, Et cum sorores ac ei pere in matrimonium, primis humani generis temporibus omnino lieuerit, illa tamen sic naturae aduersaturi subintellige illa cessante necessitate quasi nunquam licere potuerit. Et confirmatur auctoritate quae habetur xxx V.q.j cap. j. g. His ita. ubi dicitur. Consanguineorum coniunctiones alias causa necessitatis permisse,alias causa iuste rationis, inueniuntur imperate, Cum enim unus vir ab initio, atque una ex latere eius mulier a Deo sormaretur, necessario sorores fratribus copulabantur, quod autem cogente necessitate sit,cessante necestitate, pariter cessare oportet quod urgebat. Ergo tanto nune damnabilius usurpatur consanguineorum coniunctio,quanto minus necessaria probatur, Unde huiusmodi copula postea lege prohibita inuenitur, domino dicente per Moysen . Turpitudinem sororis tuae non discooperies. Nee obstant illa,Thamar sororis Absalon, verba dicta, ad Amon fratrem suum non
uterinum,quae habentur. ij.Regum. xiij. scilicet Pete me, rege,&non negabit me tibi, quasi ipsa ex his verbis agnouerit inter ipsam, & Amon fratrem suis,
connubium licitum sore, quoniam ut eam omittamus opinionem asserentem Thamar conceptam
fuisse, genitam non ex David, sed ex Maacha gentili filia Tholomai regis Gesar ex priori viro, ant quam ipsi Dauid coniungeretur, proinde non naturalem eius filiam sicque licuisse ipsi Thamar fiatrem suo Amon, matrimonialiter coniungi. Dicendum est verius ex Iosephi sententia lib. j. de Antiquit cap. xiiij Ipsam Thamar veram, carnalemque ex parte patris sororem fuisse Amon eumque si es J se alloquuta ut ad tempus petulantem fratris sui φ impetum refrenare valeret. Quod confirmat Hi- storiarum magister. lib. ij inquiens. Hoc dicebat utrarii sub
676쪽
subterfugeret manus eius. Et hare est communis omnium doctorum expositio. Non igitur illa protulit verba, quia agnosceret sibi licere cum fratre matrimonium inire a solum ob praedictam causam Si
enim inquit August. loco citato iniquum et auiditate possidendi,transgredi limitern agror m quanto est iniquius libidinem concumbenui subuertere limitem morum' Non obstant etiam verba Abrae, quibus ad Abimelech rege Geraris dixit de Sara uxore sui; Vere soror mea eii filia patris mei non filia matris meae in duxi eam in uxorem, ut habetur Gen. xx. non obliant inquam,quoniam Sara siue Sarai haud Abrae carnalis extitit soror, atqui eiu ne sa=ὰmnet piis quandoquidem vera suerit carnalisque filiam fuit , e ran fratris Abrae.Habuit etenim Haran,dua filia , ν ,es' earvi scribitur Gen. xj quarum altera Vocata ei Mel hisIhmelia, altera vero Sarai cognomento Lescha,Sir es, se quidem in uxorem Nachor, secundam vero Sarari ορε, pro
scilicet, Abrae fratribus suis,tradidit, Quod expressi sui
D. Hieronymus edocet. Gen.xj. dicens, Haran filius. Thare stater Abraam machor, duas filias genuit Melcham Iarai cognomento Lescham,Melcham accepit Nachor, in uxorem,& Sarai, Abraam.Nondum enim inter patruos fratrum sillari nuptiete suerant lege prohibitae, quo in primis honum bus etiam inter fratres Iorores mitae sunt. Hoc idem habetur. XXX v. q. j. cap.j. ubi dicitur. Quod autem consanguineas nostras siue uxoris noli re in coniugium ducere liciat exemplis auctoritatibus probatur. A-Maam nanque Sarai filiam fratris sui, sororem,videlicet Loth, in uxorem duxit, Isaac, Rebeccam, in uxorem accepit, quae erat filia consobrini matris suae, Iacob, duas sorores Liam , videlicet, Machelem filias Labam auuneuli sui, sibi matrimonio sociauit. Itidem amrmat August. in quaestio super Gen. dicens. Abraam dum dixit Sarai uxorem suam, veritatem voluit ellati&non mendacium dici. Soror
677쪽
enim dicitur quia filia fratris era . Et recitantur haec verba. xxij. q. ij cap. Quaeritur. Vnde& ipse Abra atri dixit Gen. xx Vere s0ror mea est filia patris mei, non filia matris mese quoniam ut inquit. D.Thom. ij secundar. q.cx.art. il ad tertium, ex parte patris ei
attinebat, Ob hoc etenim Sarai filia Aran dicebatur Abrae soror, vere soror, quia omnes Thare si ij Hilran, scilicet Nachor,& Abraam Siorum filii secundum scripturae morem quo fili filiorum etiam auorum filii dicuntur, ipsum Thare patrem, vocitabant , quod ipsius sculpturae confirmatur auctoritate. Nam Isaac de Rebecca quam constat non eius sororem sed filiam Nachor,statris Abraam, interrogatus a viris Geraris quaenam esset, respondit, Soror mea est,ut habetur Gen.xxvi. Et Abraam ad Loth filium fratris sui Aran dixit . Ne quae socii iurgium inter me di te,& pastores meos pastores tuos,fratres enim sumus . Gen. xiij. Ex his quoque verbis Gen. xj. Tulit itaque Phare, Abraam fitium suum
Loth filium Haran, filium filijsui, Sarai nurum suam uxorem Abrae filiisui,& eduxit eos de Ur eal-
deorum, aperte habetur, Sarai nequaquam filiam suisse ipsius Thare, quoniam id expresisset quemadmodum Haranda braam filios expressit, atqui solum
nurum suam appellauit, Et amplius vetitas hae e confirmatur Augustini auctoritate. xvj. de Ciuit dei. c. xis .inquientis in calce, lite Haran, pater Melche, suit pater Iesche, quae Iescha creditur ipsa esse , etiana Sara uxor Abrae. Et eodem lib. cap. j. ait Abram uxorem suam dixit sororem suam nihil mentitus, Erat enim & hoc, quia, propinqua eratin sanguine, sicut etiam Lotheadem propinquitate, cum fratris eius esset filius, frater eius eli dictus, Itaque uxorem tacuit non negauit, Et rursus in quaestionibus super
ea es m,ait, ut habetur.xxij. q. ij. cap. Quaeritur, Soror enim dicitur quia filia fiatris erat, Et contra faustum aib. xxi . cap. xxxv idem Augustinus ait cum
678쪽
igitur Abraam eo tempore viveret in rebus hucii a nis, quo quidem iam fratres ex utroque aut ex altero vel altera parente natos, necti coniugio non licebat filios autem fratrum aliosque longinquiori gradu generis consanguinitate nulla lege, nulla potestate , prohibita consuetudo iungebat,ine id mirum si sororem suam , id est ex patris sui sensui ne procreatam habebat uxorem Et post pauca subdir. Fratres autem, sive so rores generali nomine consanguineos, vel consanguineas, solere apud veteres appellari, scriptura testatur. Nam etiam Thobias dicit deo, cum oraret antequam misceretur uxori. Et nune domine tu scis quoniam non luxura causa, accipio sororem meam , cum esset illa non ex concubitu eiusdem patris, nee ex eodem matris utero,sed ex eadem stirpe cognationis exorta. Et Loth frater Abrae dicitur, cum patruus eius esset ex qua vi vocabuli etiam fratres domini in euangelio non utique quos ex Maria virgine pepererat, sed ex eius consanguini rate omnes propinqui appellantur . Duus quoq; Antoninus Archiepiscopus Floren . tertia parte summe. tit primo cap. xj. not. vltimo, etiam hoc idem ammmat dicens, in linea transuet seli in primo gradu consanguinitatis, vel astinitati pio lubetur matrimonium , iure diuino inde S Papa non potest dispensare,quia etiam est quodammodo contra naturam, ut quis cum germana sua contrahar. Nec obstat de uxoribus Abrae,& Isaac, quas vocaverunt sorores , Hi scilicet, vel suerunt consobrine, vel consanguine . me est ut Loth, qui sui filius fratris Abrae, dictus est frater ipsius quia licet olim. liceret, dispensati uelicebat, quae dispensatio fiebat iure diuino, non ab homine. Haec ille. Nec ex ipsius scriptura verbis conuinci potist Sarai carnalem Abrae sororem extitisse, quini in oppositum. Nam ex hoc quod Abraam respondens Abimelech ci-xit alias autem dc vere soror inruisti filia patris mei,
679쪽
&io filia matris meae. duxi eam in uxorem Gen. xx. Intelligendum est,& exponendum, & vere quidem . Alias, id est alio sensu alioue respectu ac modo alio , quam tu ipse arbitreris, Sarai vere soror mea est, filia, videlicet, patris mei,& non filia matris meae , non quidem ab ipso immediate progenita atqui mediate, medio, scilicet Haran fratre meo, propterea ex parte patris est mihi attinens in non filia matris meae, quandoquidem ex eius parte nihil ad me penitus attineat . Nec uno eodemque modo scriptura utitur nomine sororis Gen. xx. Leuit. xviij. cap. at diuersimode, ut ex dictis patet . Quibus autem verbis exprimi ae significari debeat soror earnalis, prout a sorore non earnali secernitur,dicendum est, quod ex hoc perpulchre,exprimitur, ac significatur, si tamen de tali ambigitur nomine quia illa earnalis extat soror alicui, quae minmediate ex patre oritur veluti & ipse frater, non carnalis illa est, quae a patre quidem eodem at media gignitur persona. Utraque tamen soror iuxta stris turae consuetudinem vere soror dicitur, at earnais, propinquiori praestantiorique eonsanguinitatis gradu, non carnalis vero remotiori ae distantiori
pariterin ignobiliori gradu, soror denominatur. Nee ullatenus ex ipsius Abrae verbis, in sui iustificationem regi Abimelech dictis,elici potest eonnubium inter fratrem in sororem non uterinam, licitum sui me tune temporis,quia sussicit Abrae in sui iusti fieationem mendacium minime dixisse, dum asseruit Saram suam esse sororem. Et propterea his suis verbis& veris nullum Abimelech regi scandalum intulit. Et licet ex his dictis luce clarioribus, iam pateat connubium inter fratrem , S sororem non solum uterinam, verum non uterinam iure naturae esse prohibitum, lenitus illicitum, nihilominus aduersus hane veritatem 'adhuc instatur ex Caietani Reuerendissimo Caietano ex eo quod Caim soIns c. rorem
680쪽
rorem suam uterinam in uxorem accepit ad multi inplieandum genus humanum Nephas est autem dicere deum optimum voluisse praefatum humanum genus necessario multiplicari cum iniuria iuris naturalis, quandoquidem iniuria haec Deillime euitari potuisset creando duos viros duasque mulieres, sicque humanum genus non per connubia fratrum in lororum, ac consobrinorum multiplicatum fuisset Et confirmatur quia si connubium inter fratrem in
sororem uterinam esset contra ius naturale, seu es.set per se malum moraliter,nulla humana necessu a
te, aut ratione posset licitum reddi, quoniam quod est per se prauum moraliter,nulla necessitate redditur rectum . Ad hasce instantias facillime responde Ad praefatur tametsi ex praefactis etiam responsio haberi pos, instare
sit,& dicitur consormiter supradictis, tibia connubia tira, restἔinter fratres sorores uterinas esse contra ius natu so. rae,non solum quia sunt contra ius diuinum, proinde contra ius naturae, cum ut inquit. D. Thom. iiij distin xxxiis.A J.art. . ad tertium,ea quae sunt de iure diuino, dicantur esse de iure naturali, cum
sint ex impressione superioris principij, scilicet Dei. qua de causa inquit Isidorus . v. lib. Et imol quod ius naturale est, quod in lege S euangelio continetur, S habetur in principio Decreti, sed est contra non quidem prima praecepta, sed secunda, quaesunt
vel uti conclusiones, quae ex praemissis derivantur. Quod sic declaratur ad aures. D. Thom ubi supra incor. art in ovientis , lex natura nihil aliud est, quam conceptio homini naturaliter indita ad conuenienter agendum in actionibus proprijs,in propterea omne illud quod actionem, fini inconuenientem reddit, quam natura ex aliquo opere intenditeontra legem naturae es dicitur , Potest autem gnctio non esse conueniens fini, dupliciter. Vno qui dem modo ex aliquo omnino finem impediente,