장음표시 사용
701쪽
sine deo perfici non valet Ad euius claritudia D.-εῖ nem illud potissimum annotandum eli, Deum vi-Diiseipi delicet, principium esse, tum naturalium omnium , otio tum supernaturalium rerum, finem paritet,quate omnium mus igitur principium est naturale omnium,crearu- rerum a ras Omnes mouet ad suas operationes suosque fi-turalium, nes, ita ut ni nil ipsae possint essicere, nisi ad operan sudio dum, ea ipsas , deus, ut principium cinis naturae,
naturali mouea , quandoquidem inter causas creatas, &deuipsum , essentialis lit ordo nec est aque dependentia, Cumque creaturas ad fines suos naturales moinuet, dicitur easdem ad ipsum conuertere Naturale quippe eli, euilibet agenti mouenti, effectus suos ad se conuertere, at talis conuersio naturalis erit, naturae ordinem minime excedens,de qua nune minime loquimur, uatenus vero deus ipse, principium est se Pernaturale , utpote gratiae & gloriae causa ,
fini sui utiliter, solas intellectuales mouet creaturas
S rationales, quae nihil ad gratie,vel gloriefordinem spectans, operari quaeant nisi prius deo,eas, mouen- Operam te& ad se conuerrente; Et ideo licet homo per liberaliter borium arbitrium possit operari opera moraliter bona, naino, talia tamen non sunt sussicientsa ad gratia praepara- fciunt ud tionem nec in deum eonversionem, ut falso opina- grati p tur Durand. xxviij. dist ij. sent. c j sed necessario reparatione quiratur non quidem aliquod habituale donum, ne-Dκrand Aue habitualis gratia , sed diuinum quoddam auxi-ν probui Mium,sive suffragium interius animam mouens, siue .pim οὐ propositum bonum inspirans, nee sum ci sola influentia generalis Huiusce necessitatis causam
D. Tham multiplicem assignat. D. Tham tum de Ver. quaest. xxiiij art. xv tum .primi secundae'. clx art vj. Si enim homo, inquit, in peccato mortali existens debeat se ad gratiam gratum facientem suscipiendam, praeparare, opus est ut de nouo incipiat velle, quod Prius nolebat, ad hane autem inciptionem fiendam, indiget aliquo ipsum mouente, eo modo quo do
702쪽
eet Arist. physic. viij. de Animalium motu, inquiens, quod motus animalium post quietena, necesse est praecedere alios motus, quibus anima excitatur. Tale autem mouens, in homine, se ad gratiam suscipiendam, praeparante δε de nouo voluntatem ad deum eonvertente,est aliquod exterius sicuti exhortatio, vel corporis aegritudo, vel aliquid huiusmodi, aut aliquis interior instinctus, quo deus in mentibus
hominum operatur occultes, aut utroque modo
Hoe autem solum ex diuina fit miseratione, & sic semper homo in tali praeparatione indiget diuina misericordia diuinoque suffragio. Amplius non qualiscunque motus voluntatis est sussiciens praepalatici ad gratiam, sed oportet esse aliquem determinatum . . motum , qui quidem motus homini adesse non potest, nisi ex diuino speciali auxilio perducente ipsum ineognitionem huiusmodi motus iam dicti ' Impossibile quippe est scire modum praeparationis alicuius sormae sulcipiendae, nisi forma ipsa dignoscatur, quia aliter casu fieret talis praeparatio, Iesset forma naturalis, etsi esset super naturalis forma, non posset fieri suffcienter ex proprijs naturar nisi a denset diuinum auxilium S diuina motio, tum duce ih cognitionem formae, tum faciens proportionem inter praeparationem&sormam Nisi nanque sit tale mouens' dirigens,ac gubernans, non potest homo se sum cienter per liberum albi trium praeparare; Quantumcunque enim homo faciat quod in se est libero arbitrio, nisi speciale adsit dei auxilium, non valet hane praeparationem emcere,quae ad gratiam exigitur suscipiendam Nee obstat huiessen V μma tentiae quod scribitura. D. Thom .ij.sen .dist. xxviij. Varr. Uij. dum inquit,st homo faciens quod in se. p selin suffcienter praeparat se ad gratiam 'Quia in thlli ur gendum est hoc dictum, idem mei. D. Thom ex 'ponit prima secundae. ' de Ver uti iam dictum
est. Est enim aliquid gratiae, talis praeparatio. Nec Res ii rursus
703쪽
Salui tu rursus ossitit quod afferit Durand loco eitato, quia quod obi homo potest absque speciali de auxilio operari oci Dura pus moraliter bonum quod habet immediatum oris da . dinem ad bonum gratiae. Quim iam ultra bonum morale ut fiat debita gratia praeparatio, exigitur ut fiat tale bonum eum conuersione ad Deum ut fine supernaturalem,quae quidem conuersio nequit ab iaque de auxilio speetali fieri, dicet inter bonum morale, monum gratiae sit immediatus ordo, non tamen inter bonum pure morale,& tale bonum gratiae,videlicet gratum facientis, quia mediat aliquod opus, scilicet conuersio in deum quae in sui termino et meritoria,utpote gratia insol matari Nec unquatalis conuersio fieri posset, si deus hominem ipsum primo moueret Moueri nanque in deum pri mo, per se,& in ipsum comterti,sic deo competit, ut ipsius proprium esse dicatur, in euicunque cominpetit, per deum , t ultimum finem simpliciter sibi conuenit. Quare conclusio ipsa elatissima eli.
Homo in mortali peccato existens , absque diuinae gratiae auxilio
mo conclusio hare primo ratione ad impossibile deducente, deinde ratione ostensiua , illii dinorimis suppone do quod inficiari nequit,videlicet, quod a peccato resurgere, nil aliud importat quam hominem iustificari,& deo gratificari Per peccatum quippe constituitur homo diffinimicus, xideo dum
a peccato resursilideo coniungitur &initur, quod
704쪽
quidere nequi fieri nisi per gratiam quam Christita
Ir g homo absq; auxilio gratiae R im
posset seipsum iustificare,id est de statu peceati, Scul ,οβitae pae, ad iustitit statum redire,tune Christus gratis si darensuraque mortuus suasTu,quod prophanum est dic re, consequentia prob. tu per simile quoddam ab Apollo lo adductum Galaesi Hane enim eonsequetiam format Apostolus. Si data est lix qua potest multicare,ergo Christus gratis, id est sine caula mortuus est igitur a simili,si homo per seipsum absque gratia ultificare se potest, Christus gratis Minaniter mortuus est . quod neutiquam dicendum est. Ratione ostensiuasi firmatur Linii resurgere a ratis peccato nihil aliud est, quam hominem reparari ad ensiva ea quae peccando am sit. Nam licet peecatum actu transeat, remanet tamen semper reatu, id est obligatione ad penam,donec reparetur. Et ob id risurg re a peccato non est solum cisiare ab actu peccandi, sed recuperare ea bona,quae precindo amisit, e pronigare detrina erat quae incurrit, quibus salie subiacet,donee adiuuetur adeo Bona vero quae homo peccando amittit,triplicia sunt, videlicet bonum pratiae,quae decor quidam est anim seu radius diuinus, animam collustrans, sanans atque perficiens, quo de iungitur eiusque amicus redditur, secundum vero est bonum naturae, quod in ordine consistit, quo sane bono .homo,deo toraliter subijeitur vires senserue omnino rationi obtemperant. Terti si ei libertas a pena perpetua, quia ante peccatum nulli ob isgatur aeterita: p nq; Mala autem laetrimeta Quot edi
quae homo peccando incurrit. Nam dum peeeat ho homo premo,macula desermitatis precati affcitur , ex deco candos mgrarie trivatione Bonum vero naturae eorrumpitur, dum homirus natura deordinatur, voluntate
705쪽
hominis , deo non exiliente subiecta,nee viribus sensti uis, rationi parentibus; Hoc enim ordine sublato tota hominis natura peccantis, remanet inordinata; Incurrit denique postremum malum, reatum videlicet, id est obligationem ad poenam aeternam, quam meretur homo peccando. Haec autem tria mala per
peecata incursa, non valet homo proprijs proflgare viribus, nec bona his opposita reparare, nisi deo ipsum adiuuante,& ideo non potet per seipsum aleeeato resurgere Milod neque at primum bonum amissum gratiam, videlicet, reparare, patet, quia eum forma quaedam δε habitus sit supernaturalis non nisi adeo potest insundi . Nam decor gratia ex illustratione diuini luminis proficiscitur,qui quidem nequit in anima reparari nisi deo denuo animam hominis illustrante Meam ipsam habituali dono, seu lumine gratia persundente. Ordo quoque
naturae per peccatum corruptus, non nisi per gratiam reparari potest; Nisi enim deus per gratiam ad se hominem trahat, non potest hominis voluntas recte sub ij et deo, nee vires sensitiuae ipsi rationi. Dupla Sed hie animaduertendum est, duplicem esse homi- hominis is subiectionem respectu de , altera seeundum ad eum quid, simpliciter altera, Sistius duplicis subiectiosia ectim nis radix hine oritur, quia Deus bifariam considera- ti potest, ut principium videlicet, totius naturar, ut principium non solum naturae, sed gratiae, gloriae, omnium naturam excedentium in etiam ut finis supernaturalis beatitudinis, si primo modo consideretur, eidem potest homo ex puris naturalibus subijei,nec thdiget ad hane fiendam, habituali dono gratiae. Potest siquidem homo, vel gentilis,vel Christicola, in peccato tamen mortali existens, ita se fiabijci deo ut principio haturae. ut mutetur de uno statu in alium, quia actus prauus rei habitus, non ita
minuunt naturae bonum t necessitetur ad manendum in peecato, sed potest voluntas in oppositum
706쪽
bonum mutari,ae continua virtutis exercitatione voluntatem firmare , ut deo subiiciatur,4 sie ordo
naturae absque diuinae gratiae suffragio reparabitur, verum de tali non loquitur. D. Thom hoe in loco; Si autem sermo sit de subiectione simpliciter qua homo subditur deo, ut principio Ini, tum gratiae, tum gloriar, seu supernaturalis beatitudinis sienon potest haec haberi subiectio nisi interuenientegratia diuina, oua deo simpliciter obtemperat, laean obediente, obediens conlis tuitur. Cum enim deus hominem speciali quadam motione, vel exteriori vel interiori, vel simul utraque mouet, ipsum ad se conuertit,& in termino conuersionis, iubiecti nis, sibi gratiam gratificantem elargitur, ut iam superius dictum est. Reatus denique pqna e ternae remitti non valeti: si a deo , in quem est offensa commissa, qui est omnium iudex, ad quem attinet e ternam corisonare poenam, ob id clarescit ipsa conclusio, non posse hominem ex seipso peccato resurgerem si mediante, dei,&gratiae sut Dario. Nec obiectio obstat quod ait Apostolus. Ephe. v. dum dicit Exur ex Apin.
ge qui dormis&illuminabit te Chrillus, quo vide b/icis.
tur Apostolus praecipere exurrectionem, mos debere prius a peccato resurgere, quam illuminemur
per gratiam a Christo Hoe inquam nihil obstat, quia auctoritas Apostoli sic es lintelligenda, ut semper diuinum praesupponatur auxilium Sensus enim Apostoli hic est, a quia deus hominem mouet eum
ipsumque semper ad se trahit, is conuertatur, aehonum semper operetur, excitat, ob id inquit Apostolus, Exurge a mortuis, id est te deo prius mouete trahente,ae tibi manum exporrigente, exurge per liberum tuum arbitrium, ne motioni diuinae renitaris, ne contradieas, sed eidem it,haereas,eiee obsequaris, illuminabit te Christus, gratiam tibi praestabit gratiscante qua deo persecte in hari ebis,&sc similes semperilosiandae sunt auctoritates, quonia semper
707쪽
supPonunt gratiam praeuenientem. Hine est, clubdserabit. Esa. xliij. Ego sum ipse qui deleo iniquitates tuas propter me , S in Psal. Remisisti iniquitatem Pellearia plebis tuet Mine quoque excluditur Pellegianorum norum Perror, quo afferebant hominem persolum liberum futatur er arbitrium a peccato posse resurgere. Id enim falsita νον simum esse conllat, auctori tui scripturae omnino aduersum prima se Aduerte hoe in loco, ad verbum quod amrmat. eunda. q. Dah. in responsione ad tertium, quo videtur senti-roq. - . re hominem in statu naturae corrupipnon posse per ν. adies seipsunt reparari non solum quoad supernaturaleat, . . iustitiae bonum, verumetiam nee quoad naturale si-Obi.cti bi bonum antelligit quippe D.Thier tale bonum eae. D.Tb connaturale,Vigorem quendam rationis,seu rectitu- dict. dinem naturalem, qua deo subditur, quae per pecca- Solutio tum corrumpitur, ut nequarat nisi sustragante deo te parari, ut iam superius est tactum
D. - Romo in statu naturae integrae C. a. 'Pue ante peccatum, poterat omnia ib=. l . singula peccata, tum mortalia,tum venialia absque habituali gratia via
VIus eonclusionis vetitas hine sumi potest. Quia in statu naturae integrae supposito etiam quod homo non fuerat in gratia conditus ut plerisque placet ioterat homo sie decisubijci ut nee mortaliter nee venialiter peccaret; Erat enim ante peccatum, memiO-m Inis
708쪽
minis,totaliter deo subiecta,& vires sensitiuae nulla tenus rationi repugnabant, adeo ut inter deum & hominem esset duleis quaedam harmonia & musica, semper sic permanere potuisset si voluisset; ullam enim repugnatiam,contradictionem nullam, nulli
stimulum, nec ullos motus in ordinatos persentiebat tune homo in membris suis, seu in ebrpore suis, quo fiebat ut posset homo deo obten perare, illi semper inhaerere, nec unquam ab illo mentem auertere,
sic deo coniunctus, nee mortaliter, nec venia rpeccare . Stante enim vera hominis ad deum subiectione. nullis agitatus stimulis, motus illius omnes erant ordinati, ob id nullum interueniebat peccatum , quod deordinationem importat Erat igitur tunc natura penitus integra, perdurante tali integritate, quali,dictum est,absque gratia gratum faciente, seu habituali dono, non tamen absque diuino quodam auxilio, hominem in bono conseruan-ie,vitare poterat, omniavi singula peccata,tum nottalia, tum venialia Perseuerante quippe illo in tali ordine, non peccabat, dum illico peccauit suasu, tum diaboli, tum mulieris, a naturae ordine recessit. Sed contra id , arguit Durand ii sen dist xxviij arr. iij. Quia homo in statu naturae intigrae nonpo Hi cti . terat vitare peccata omissionis praeceptorum grati , seu charitatis, quia non poterat ex solis naturalibus implere hoc charitatis praeceptum . Diliges dominu deum tuum,me S similia, ergo obmittendo talem impletionem,peccabat peccato omissionis, sic nequibat vitare talia omistionis peccata, sine gratia Ad hoc Durandi argumentii. Respondet Reue obiectio. tendi stimus Cardinalis prima secundae. q. clx art. ns solis viri. p homo in statu natura intcgil poterat quidem tio. absque supernaturali gratiar dono vitare peccassum ommissionis omnium diuinorum prEceptorum,notamen sine dono habituali ea implere, Aliud quippe est legis praecepta, ut gratiae,& eharitatis sunt, impla
709쪽
re,&aliud posse vitare peccata eisdem opposita.
Quia,adimpletio praeceptorum,ut charitaris, ciuris supernaturalis sunt, necessario exigit S claudit in se supernaturale donum in habente, quo potens redditur ad talem impletionem fiendam in vitare peecata ommissionis, non necesiario elaudit donum supernaturale, seu rariam gratum acientem, quia talia peccata vitari possunt,dum nullum praestatur impedimentum per liberum albi trium supernaturali dono,tum graciae habitualis, tum diuinae motionis
speciali, quo praeparare se potest ad gratiam suscipiedam,qua suscepta potest talia obseruare prarcepta. Et sic homo in statu naturae integrae absque gratia habituali sed ex solo diuino auxilio speciali,potuisset nopraestare impedimentum divinae motioni ipsum ad gratiam disponenti,& ex consequenti suscipere gratiam qua omnia ommissionis peccata vitasset,& haeresponsionem tangit Capre. ij. sen. dist. xxviij. q.j ad secundum Duran .dum inquit,fearens gratia potest Vitare peccata praeceptis charitatis opposita in sensu diuiso, de quadam potentia remota inquantum p test se disponere ad gratiam qua vitantur Alia νε- Sed breuius dici potest, s argumentum Durandi stans verum quidem concludit at non contra. D.Th. q. aD.Th. intelligit,quod homo in statu natui et integre potuit vitare omnia, & singula peccata, tam
mortalia, quam venialia, praeceptis decalogi, seu praeceptis moralibus opposita solum, non etiam praece
ptis charitatis opposita, quia talia vitare,
gratia gratum faciente poterat . Quare, c. .
710쪽
Hominem in statu natura corruptae , post apium , auxilio gratiae ipsum sanantis,4 iustificantis, posse
equidem vita e omnia peccata momtalii, at venialia omnia, nequaquam
N e eonclusionem deelarat . Prima. βTh. Quia licet homo sit per gratiam eunda'. secundum animam,& mentem sana Ioiar.8tus,ac iustificatus, qua potest dum ingratia persistit, vitare omnia mortalia peceata, non tamen omnia venialia illa inquam venialia, quae non requirunt deliberationem omnimodam sicuti sunt primi inordinati motus, quibus ob eorruptionem inserioris appetitus sensitivi, non sic facile resistere possumus, quia dum uni resistimus, alius insurgit, cum neqia a ratio tam esse peruiti tanquam solicita ad huiusmodi mortis inordinatos reprimendos quin quandoque aliqua adsit negligentia, ob id dicimus hominem etiam perfusum gratia, non posse omnia id genus peccata vitare, Et id firmatur Apostoli auctoritate Rom. h. inquientis in persona hominis iustifieati. Ego ipse mente servio legi dei, carne autem legi pec
Contra hane conclusionem nulla est difficultas particularis QEare, dic.