장음표시 사용
181쪽
PIORVM credentium diuinitum est tranquilla
conscientia&spes bona. Ad Rom. . v. i. Iustificati fide pacem habemu erga Dcum. IMPIORVM contra Adiunctum est mala conscien. tia mictu perpetuus. Efa. S. veri 24. Nulla est pax impii S. RES etiam rei Adiunctum est. SIC Doctrinae coelestis adiuncta sunt Miracula: Sa cramenta. Rei speratae, Fide S Spes. Promissio ,rei pro . missae .Et, Vaticinium rei praedictae Adiunctum est. Coni minatio Poenae, Typus Allegoria rei significatae. Senasus, Astectus, Actio Dei&Hominis Adiunctum est eius rei qua Sensui, Assectui, Actioni subi jcitur TEMPUS speciale est personae rei adiunctum, ut Locus Subiectum fuit. Sic tempus nati Christi describi.
P OC Argumento Petrus probat Apostolos non este ebrio S.Act.2.V. I S. Hi non sunt ebrii: tua est hora dici
S UNI J Adluctatio necessaria fals 1. Multa enim,ut dici solet, de Subiecto dictitur, lucio sunt in Subiecto: ut Pietas de Hypocrita, Sediti, blasphemia in Christo. Homicidium in Paulo, ut est in Acctis. Atq; hinc Fallacia Accidetis cosequentis ex parte ab Aristotele iii Elenchis facta est. Et in Genere hinc Fallacia imore Aristotelico secundum non adiunctum ut adiunctum Seu falsi adiuncti fallacia. Seu potius falsum adiunctum,&c co natum mendacium seu propositio falsa inde orta. AT haec quatuor Aigumenta, Caussae,Estectus, Subiecti ,Adiuncti, rei consentanca argumcta sunt. Vnde quiduis alteri Cosentaneum vel unum vel idem dici possit Oivilesque modi unitatis, it ita dicam, dentitatis
182쪽
talis huc tanquam ad primos implices fontes sintresserendi Atque cx his quatuor Argumentis, primus Tropus ctonymia descriptuS est.
DISSENTANEUM ei Argumentum quod a redis
tit. Quodc Diuersum, Disaratum, Disserens, Opposi/tum, Aduersiam, Pugnans, Contraraum, Coiradictorium seu Contradices disipoteis. Diare huc ecfat omnia Argum cs,que his nominibVs appellarisolet Crat quidam, ut ab Absurdo,a Coirari ense canuersis,Mαχον,et alijsimiles.Est enim haec Hylinguis o ut o solent et inisecies varias diuidi tamen ad et u et explicatione Argumeti,Distinctio non admodum necessaria eii Omne enim Argumentum huius Generis D entane titulo comprehendi et e GH ipol a. Vnde se Philium in hetoricis de Contrar 's Varie,inquit, conferuntur contraria Sed ivno titulo. τι si σιρplerasi g, alias ctes compretendimus. 2Vam Illam is exiliter concisa ecterumpartitio, obscura est. Relata quae hic recitari solent omnIum argumensoru lint, ut sipra offensum est. Interia autem naplura oppoὴutur,quaespecialiter D parat eu Diuersa dicipossunt: tcum homini opponuntur auis scis,arbor . pis, Sc interdum antem unum uni opponitur tque hae pecialiter opposita, Aduersa Contraria, Pugnantia, c. dicipossunt ut Deu 9 Diabolub,Amicus nimicus, Bellum,Pax, ita, Mors, Iustiria, Iniustitia. Igilare, Dormire, B nus, Malus, Sene, Male. Interdum autem haec Disseniis in ipsis vocibus lucontinetur,ut in his modo dicIis Interdum autem adiectione AH r-hi Negatrui exprimitur vi, Bonus non Sonus, Irire non videre terdum etiam Coniuncitionibus vi,autom,ass,etsi, ve
183쪽
sie Contentioris Dialecticis opposimo dicitur. Omnes autem res fere partim intersi consentismi partim di ntrunt sed di uers resecta Eodem mm resectu consentire es fientireres duae non possunt. EXEMPLA HVIVS ARGUMENTI. SIC Deus Idola opponuntur. Esa. 2.V. . Ego IN hovaci hoc nome meum eae Gloriam meam alteri non dabo iec laudem meam sculptilibus.
Centcs,Demonijs immolant,no Deo.NOl autem vos Daemoniorum participes esse. Non potestis poculum Domini bibere poculum Daemoniorum Non potestis me ste Domini participes esse mei Daemoniorsi. ID EVS te dc Mamo.Mait. 6.V. 24.Nemo potest duob' Dominis seruire,non potestis Deo seruire Mamonae. DEI S&Homo. Ose: I V. 9.Non faciam secundum iram furoris mei. Quia Deus sana mon homo.QVLEc st&illud Esa. 3.V. 8.Non enim cogitationes meae, cogitationes vestrae sunt nec viae vestrae nae meae Psal 11 .v.1 Non nobis Domin non nobis ted nomini tuo da gloriam. Matth. I 6.V. 17.Beatus e Simo Baraona,quia caro sanguis non reuelauit 1bi sed i , ter meus qui est in coeli S.Ad Rom. 3.V. . Sit De VeraI: Omatis aula inluma mendax. D EVS in humana praesit dia. Psal et O.V. 8.H curta Ous, hi quis fidunt Nos autem nomen Domini Dei nostri
tium Iustitiae cum baiustitii aut quae comunio luci cum
184쪽
tenebiis Quae concordia Christo cum Belial o c.
CHRIST S Moses. Iohan. I.V. 17. Lex per Mosen data est Gratia& Veritas per Christum Iesum iacta est. Et .V. 3.Ne puteti me accusaturu vos apud Patrem. Est qui vos accuset Moyse S. CVR IS TV5' homo.Ad Gal. I.V. I. Pauliis Apostolus non ab hominibus , neque per hominem sed per Christum Deum Tatrem. Et v. IO. Si hominibus placerem, Christi Seruus non ostem. ET Christi sanguis, auro argento Opponitur. I.Petiv Id. Etenim redempti estis non caducis rebus auro aut
argeto sed precioso Sanguine Agni immaculati Christi.
Hi Homini opponitur. I. I eg I S.V. Ι 8.Non ego perturbo lsrael e sed tu perturbaS. L. Cor. 3 V. . Et nimcum dicit aliquis Ego quidem sum Pauli alter vero, ego sum Apollo. Nonne carnales csti ,3 ET Dominus filio Opponitur. Matth. 2 2. V. . . Si Dauid vocat hristu Dominum, quomodo filius eius cst8 ET Seruus Illius Dissentanea sunt. Ad Galat. .V. 7. Itaque non amplius estis Serui, sed Filij.
Ea Seruus amicus. JOhan. I Is . VOS amici mei eritis, si feceritis quae mando VObis, tunc non amplius dicam vos Seruos, sed Amico S. SPIRITUS Corpus oppon Untur. Lucae q. V. 9. Spiritus no habet carne&o1s issicut me videtis habere. RE S rei opponitur, Nomen rei. OMINI ei. Psahan. 34.V. s. Declina a malo di fac bonum .P abaa. 1 3. v. s. Dcus in aliis habitat,&humilia respicit in coel, terra Esa. . . O. Vae ij qui dicti boniana naal una Mima in bonum. Matth. 7. V. p. Qili , cst ex
uobis qui ilio potenti panem, det lapidem aut piscem
185쪽
Iohan. I Vers 17. Lex per Moysen data est sed Gratia:
vcritas per Christum facta est. Ad Rom. . V. S. Christus traditiis est propter peccata nostra sed excitatius est propter iustificationcm nostri.Et, 8.V. 5. Intelligentia carnis mors est Intelligentia vero Spiritus, Vita pax est. Et, V. 3. Si secundum carnem vixeritis moriemini: si Spiri tu facta carnis mortificaueriti S,Viueti S .Et, Li.V. 6. Quod si per gratiam iam no ex operibus, alioquin Gratia non est Gratia. Sin ex operibus iam non est Gratia.Alioquin Opu non est opus. Et, II 2. Nox abiit , Dies adest. Abjiciamus ergo opera tenebrarum cinduamus amaa luci S. L. Cor. 3 Vers 42. Qia Od si quis superaedificet super hoc fundam e tum, aurum, argentum, lapide preci Olbs, . ligna, foenum, stipulas cuiusque Opus manifestum fiet.
2. Cor. 3 V. 6.Litera Occidit Spiritu autem 'iuificat. Et,
6.U. 8 Ancedimus per gloria&ignominiam per o uitia&laudes ut seductores tamen Veraces Vt ignoti tamen noti Vt moriente i tamen Vivente S. Ad Gal. 2. v.
16. Scietes non iustificari hominem ex operibus Legis: sed per fidem Icsu Christi. Et 3. V. II. Si ex Lege est haereditas iam non expromissione. Et, . V. 17. Spirituambulate in concupiscentias carni ne perficiatis Carocnimi concupiscit aduersus Spiritum Spiritu aduersus carnem. Haec autem inter se opposita sunt. Porro manifesta sunt opera carnis, adulterium, sec. At fructus Spiritus cst Caritas, o c. I ac 3 vcrs I O. Ex eodem ore prodit benedictioin maledictio. Non oportet fratres mei hoc ita fieri . . Petr Vers . Matronarum piarum Ornatus esse debet, non X ternus ille in nodis capillorum: in circumposito auro, inaniorum anale tu sed occul tus ille cordis homo, nempe incorruptus, lenis di quie
186쪽
Ei in die III O. Prouerb. I .v. I. Filius sapiens exhilarat patrem stultus vero dolore assicit matrem. Et, 1 I.V. 24. Ali diuidunt propriain diuites fiunt: ali rapiunt aliena, Sc manent paupere S. Et, 2.V. II. Via stulti recta est in oculis cius Sapiens autem audit aliorum consilia Et, I S. v. r. Responsi mollis frangit iram Sermo autem durus suscitat furorem. Et, 7. V. 22. Animus laetus salutaris medicina est tristis autem exsiccat Ossa Mati. 7.V. II. Intrate per angustam porta. quia lata est porta, Irc. quae ducit ad interitui .d multi per eam ingrediuntur. Angusta ver porta est, sec. quae ducit ad vitam, pauci eam in ueniunt. Ad Rom. 9.V. s. Vocabo populum meu qui meus non est. Iacob 3 v. Iue No est ista Sapientia superne descendenS:sed terrena, animaliS, Daemoniaca. Et in Verbis Mati. I 3 V I9. Habenti dabitur: augebitur ab eo vero, qui non habet, tolletur etiam quod habet.Marc. I . U. IS. Qil crediderit, seruabitur qui noncrcdiderit, condemnabitur. Oh I v. 2 O. Confessus est&non negauit. Ad Rom. 6.V. r. iii mortui sumus peccato quomodo citi uernu. 2. COr. .V. 8. In omnibus premimur, sed noopprimemur vexamur, sed no deserimur dcij cimur, sed
Et in Aduerbi'. Mati. 12. V. 3 . Qui non est mecum aduersum me est. Et, I 8. v. 22. Non dico septies, sed septuagies septies. D ISSENTANEORVM oppositio qui pluribus inc-bris constat, interdum fit eodem verborum Ordine, tin his iam recitatis. Interdum aut e diuerso Vt, Prouerb. I 3 V. a. Spes quae dister tu amigit animam Lignum a tematitae desiderium veniens. Et,v. a . si parcit Virg ,
187쪽
Odit filium suum qui utcm diligit illum instanter eruditJOh. 8.V. 7. Qui ex Deo est verba Dci audit. Propterea Vos non auditis: quia ex Deo non Citi S. Et, I .V. I. Qui habet mandata mea: scruat ea, ille cst qui me diligit. Si quis autem odit me, mandata mea contemnit. S V NT salsa Distentanea ut si quis dicat Christum non esse Deum, sed hominem aut cum non est formosum qui niger sit. Christus enim, Deus homo cit. Et aliquis ex Sole niger esse potest iam e formosuS. Cant. I V. Nigra sum,1ed formosa. AT OVE hinc Fallacia dici potest Secundum non Dissentaneum ut Distentaneum, scis alii Distentanei .Huius autem Argumenti magnus est usuS. Hinc enim Contradictio pro possitionum Oritur. Hinc Captionum praesertim, quς in dictione fiat, Refutatio: Solutio existit. Ele- chorum lib. a. cap. 3. Hinc pugnantium locorum in Sacris literis reconciliatio. Si cmmost editur non cise cunde nare spei tum tritis'; loci, distentio toti tur. Hinc deniq; varia Schematad Figura amplis c. rionum a Rhetoribus factae sunt. Hinc Deniq; Trophi S ccundus Irmniae factus est.
CO 'AE ATVM est Argum tum quodcum Them
te coparatur L Top. I.v. , συιαύλητον Et Letita Inter Thema se Argumentum his Graece παραβολu id si, Comparatiost Coliatio dicitur. Et Top. I. G. συγκρισις Co latio dicitur. Comparata autem interdum breuiὰssinguli, vocibu aut notis etiam quibusdam indicantur umeriam inte
188쪽
sententij exprimantur bidua ere Colgationi, senipar- s. a prior προταο arci est, Propositio: altera ἀποδο πides. Redditio dicituriit autem Comparatio in adi&ncro feciali,nempe malitate aut Iantitate.
Comparatu igitur duplex se Consentaneu se Dissentaneu. Cosentane est quod ut cathemate consention umitur. Esti duplex, Simile ' Par i e si,cuius adeo qualitas,quod et Proportionaleseu αναλογον dicitur, uto Similitudo i aproportio si Analogia: Simile etiam 'ecialiter, Exemplum Parabola dicitur. Vulgo quidem Parabola dicitur ea tantu. militudo quae obscurior esto alte repetita,visunt Chria Parabola apud Euangelistas Mati. 2 o. alibi. Curibus omnibus
et Ecclesia,quae Regnura Gesorum appelZetri Iet vel Ecclesiae ouberna o Deus es Christis describitur. Sed vox ipsa Paradoti Generatis es, es generalimpro Comparatione se comparato Aret Auento accipapotes. Cum autempturasimilia coniunguntur, nductio dicipotes.
Simile interdum notis qu)busTam certoricis verborum exprimitur. Cui modissent Exemplum Parabola, Similitudo, Imago, si res,more Similis,Par, Idem, Talas, alis Imitari, Referre, Exprimere es Adverbia Similiter, far, Vt, Vti, Sic, Sicut uati Tanqua,Seu, Ouasi Velat, Veluti, Perinde ac se Ne ito H similitudinas haud Secm, Non aliter cum Synom-m . Interdum autem Argumentum sine his notis e rumitur, quo in Sacris iteras frequent imum est, dii ex consuetudine Hebraacae lingv.e,in qua particula Similitudinas i me omittitur , ut in Phroibus Hebraicis in Aduerbio dictum M. Interdum Simile una voce continetur, ut, cam Deus I PN H-ritur Deut. .v. 24. Pro Ignisimilis Aut cir Christus Agnus
189쪽
Argumentum se Tropus Metaphorae ct unde se Tropus descriptine l. Interdum aut Simile integra sententia exprimitur,
plena Similitudo diripoteE. Et hic et tres terminio Si
militudo Coniunrita dicipotecto unus enim terminu bis repetitur,vt,ad bess v. 2 3 Vir caput est mulieris sicut Chridis
Caput es viri. Hic tres terminisunt Christuta, vir, se mulieremelquatuor termini unties smilitudo disiuncta dicipotest. ad h. sua . Viri diligite uxores vestras sicut Christis dialexit Ecclesiam. mc quatuor terminiiunt viri, uxores, Chrism,Ecclesia. X E M P L A. D EVS cum varijs rebus confertur primum ex is ricordia.Psalm IDI V. 13. Sicut pater allicitur erga liberos ita Dominus assicitur erga tunente se .Esa. O.V. LI.
Iehouassicut pastor gregem suum pascet, Brachio suo congregabit agnos,&in sinu suo portabit Deut. Q. V. 1.Vt Aquila nidum suum advolandum excitans se supra pullos suos Vibrat: alisq; passi, excepto S pennis suis tollit Sic Ichoua populum suum in deserto deduxit. ET Misericordia Dei cima Coeli altitudine confertur. Psal. I Os V. Quψniam secundum altitudinem Coeli roborauit Dominus misericordiam suam erga timete se. Enpotentia ira.Pfal. 7 8.V. 6 3 Excitatus est Dominu euomno tanquam dormiens &tanquam heros e vino vociferans in hostium suorum terga cec1dit Deut. ψ.V. 2 . Cauete Vobi ne Obliviscamini pacti Ichouae.Na
Nunquid sicut figulus iste non potero facere vobis domus Israel ait Iehoua Ecce sicut lutum in manu fisuli: Si cistis in manu mea domus Israel. GHR I STVS cum varijs rebus confertur, ac in primis cum Typis etcris Testamenti via dein ossiciti eius con-
190쪽
cluditur.Estatuem Typus specialiter Persona, res aut actio olim ad hoc ipsuna a Deo proposita, Vt futura quaedassignificaret inprimis de Christo Ecclesii a. Sic Summus Sacerdos,Agilus Paschalis Tabernaculu, Serpens aeneus, similia Typi Christi fuere, ut est in Epistola ad HebrςOS.IOh. 3.V. 1 , Sicut Moyses exaltavit Serpentem in deserto ita extolli oportet Filium hominis, sec. Mati. IZ.V. O.Sicut enina fuit Ionas in ventre Ccti tres die sactres noctes: Ita &Filius hominis in corde terrae tres diei
CONFERTVR cum aliis rebus. Ioh. I 2.V. 2 . Nisi granum Frumenti cadens in terrana mortuum fuerit solum manet Si autem mortuum fuerit, multum fert fructum,ctc. Mati. 3 v. 3 7. Qu*ties volui congregare te sicut gallina congregat pullos suos. SIC se confert Pastori.IOh 8.V. I .ETViti, S.V. 11 HOMO Deo similis est,ut qui ad Imaginem Dei creatuS est. Gen. Ι .v. 27. Ad imaginem Dei creauit illum. ET idem Dei similis esse debet. Quo Argumeto Scriptura hominem ad Sanctitatem&virtutes omnis generiS hortatur Leuit. I9.V. 2. Loquere ad uniuersum coetu Israel&dic ei: Sancti estote, quia Ego sanctus sum Deus Vester Matth. s. 8.Estote perfecti, ut Pater vester qui in coelis est. Ad Eph. .v. 34. Estote ali in alios benigni, Misericordes,condonantes vobis mutuo ossaensas, sicut&Deus in Christo condonauit Obi S. I. Pet. I. I S. Sicut qui vocavit vos Sanctus est ita ipsi quoquc in omni conuersatione sancti sitis. HOMINES etiam propter dignitate ni Vt principes, cum Deo conferuntur. Ps l. 72.V. I Deu stat in cogregatione Deorum&in medio Deorum iudicat. Et, V. 6.