Ad Scripturam Sacram discendam et docendam, introductio : quæ constat in grammatica explicatione phrasium Hebraicarum, in rhetorica et dialectica sacræ Scripturæ exemplis illustrata : prælecta publice in Academia Regia Hafniensi in Dani. A ... Iacobo

발행: 1589년

분량: 265페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

211쪽

mmis V indicti ordinata est judicra, Essiciens q/laesit ma- dato Dei. 4 1. Em ciens per leges se magi hiratus, ordinata eliquae t Em ciens propria iracundia se noceri viditate. Vel ecius vi, Dei est Spiritiu Effectus qui mandam condidit. ricti estpersona. Eme ditiari quae nos redemit. Lex ea Doctrina Ecclesiae, quae peccantibus peccatum iram Dei reuelat. Euangetiyect doctrina Gesiae, Effecti is quae de Dei gratia concionatu res sescentes consolatur. Sacri scitiis Propitiatorium ent, quo placat iram Dei oralys remis nem

peccati meretur.

Vel SubiecIum vi, Deiris si Spiritu coelum et terra implens. Ecclesia ct coetus hominum, qui Chricto addi Im est Euange

Bumectri irina, Subiectum de Chrino eius beneficiys. Lex moralis adoritrina, Subiect iam de moribus fio clyspiorum. Laetitia est asseritus, quo cor risent bono fruitur. ansuetudo est Virtus, moderans iracundiam es vindicticuli statem. Vel adiunctam vi, Deus est Spiritus Adiun Omnes immemsepotetiae et sapietiae Angelus eu Spiritu s nisus, Liber, DE Sapiens, rtalis Dominus Spersona hiabens Adiundum

seruum.

Vel Dissentaneum vi, piritu ect Subctantia. corporea se immortalis. Virtus eas a viti e fgere vitia, se Sapietia

ect carere stultitia Cactsic es Virim, vitans vagas libidines. Imp/m eis, qui non ela pius. Vel Comparatum τί Dein ect Sol qui m inresibilis omni hin rebus lucem re vita editans Homo PE animal con ditum adam. Inem Dei. Sancti seu, qui Sanctorum fidem σmores imItatur. Item Deus eis Spiritiuomnibus 8otentia

Sapienti uperior. elu eu Spiritus Deo. feriorpoteN- ita se Sapientia. Uel Diusto vi, Deus eu Piritus, in cuius Genti implici

tres

212쪽

rressunt persenae: Pater, Titimo Spiritus Sanctas Christus est perfna,constans natura Diuina se mana. Hic autem cum Partes es Speciessent, interdum Generae tiam plurasunt. Vt Poeniteti e Conuerso ad Deu It Cotritio ident, eruspauor es dolor cord propterpeccata nostra: e id in ChrHyaccipere remi one peccatorum,re ciliatIonem se iusti casionem es inchoare nouam obedietiam si uod breuiter Erciposset Poenitentia est contritio des o noua obedientia Fides est assentiri omni verbo Dei. et in hocpromis io-

nigratuitae reconciliation dona epropter Christum Mediali remio ducia misericordiae Deipromissepropter Christum. 5ρην est,qAlpiu es,rusta temperanslatiens,&c. INITIO NE MIXTAE. Desinitiones implices haefuere M laeseunt,in quib' diuer-ώ A umdia ad sterentiaco tuenda colunguntur vi, Homo dant , Enicies a Deo conditu Estectus&Finis um m 'ono cendu es celebrandu Bonu pusseu cultus Dei ei topin, Em ciens a Deo mandatum alterum Essiciens e . profectum Effectus quo Deus honorea citur Velplurata Oi, Homo jt Substantia Efficiens codita a Deo. Par-

que hoc modo Argumenta in Definitionibin longioribus adDiferentiam constituendam variae coniungutur. Hinc

centis cuiusque considiose arbitrio, vari.esep int. Vnde Seneca libro demita Beata cap. q. uemadmodu,Inquit, ex motus modo latiuspaditur, modo in angua coarctatur. aut in cornua, si inuata me raparte curaatu aut re astote expώ-

213쪽

33a DE DIALECTICA

proj empartibu . ni rata Desinitio alias diffundi potes

porrigi alias colligi cim g qua re triplura apud Ari- sotelem tib a de Anima cap n Definitione uae. Et apud GaIenum lib. 4 pulsuum Disseren in s ubi variae pupus Desinitiones recitantur,or multa de Desinitione, ita agna explicantur. Et Fabium lib. XU. 3 Et hodie Theologi alij aliterpro suo qui que instituto, res e dem definiunt. Ainue haecde Differentia,Orvari teDefinitionis exisserentia nata. D D E FINITIO NIS ORIGINE Galenus loco iam citato, ait Vsteres non esse et os desinitimnibussedυocabula Grammatice tantium interpretatos me fit Ari toteles Metaphsicorum . cap. s. ait Isocratem primiι- coepisse uti Des nitionibus. Sed Desinitionis argumentum, ut caetera Argumeno omnia semper in usu invita siermone humanofuit Seda Socrate ad artes traductum est atque ex

cultum.

DE SV ET VITIO DAE FINITIO NIL

Definitio oe Diuisio admodum commodasunt docendia gumenta et formuia. et sola fere a artes trauendus sejiciunt. Potea autem de usu De nationis in artibus ad πραρι praecipue eritantibus,inter quas etiam Theologia est, quaeri coint utilesium magis contemplationi quam acItoni accom data e videantur. De qua repulcre a Seneca resonsum iE. M. Des ire,inquit,eandem vim habet quam praecipere Nim risipraecipit cit Isi aciessi voles temperans esse: Oua describit,ait,temperans est, qui cit ilia, illisabri et Quaeris tu intersit Rufo eo Alterpraecepta dat virtutis, alter exemplaria. Descriptiones has,ut Pullicanorῶ verit, tar, ψ κ . tuo si

214쪽

intellietis nobilem Equum.Banto hocvtium excellentis ani-- notis nosse quas ab alio inse transferrepermittitur. Definitio nonsolum rei se nomini conuenire debet sed etiadocentis inuituto seproposito,per Disserentiam maxime a commodata esse debet .secu doctrinasequenti, Iuta caput erico uere Rabtin lib.7.c. 3. Vt aute recies iamin,itasti priminanimo constituerimus: quid vel .esscere. Sic enim accommodari ad voluntatem verba poterunt. Quare tum δε-

mu Definitio vitiosi eas velare,quae definitur aliena in vela nominis et u abhorret. vel cum docentisproposito et doctrina sequentiparum conuenit. Nustum argumentum magis, reprehensioni obnoxium ess quam Definitio. Et in t utationibuι horum temporum de Definitionibus, Gratiae, Fidet, Iustitiae, Peccati,Poenitentis,cultus Dei,Libertatis Chriseianae, Scc.maona etpraecipua cotentio ea. Et Labolenus ureco ultus: Omnis, inquit,t iurepericulosa sinitio in Rarum enim ea ut non possisubuerti. Et Arictoteles .Topicorumultas ratIones tradit Definitiones euerteri Se haec de qua nunc diximuM r

E L E O. Gen. I7.V. I Ego sunt Deus Omnipotens. Quare Προbula coram me&esto perfectus Exod. 3.V. S. Sic dices filijs Israel: Iehoua qui est Deus patrum Vestrorum, Deus Abrahanai, Isaaci nacobi apparuit mihi dicens: Recordatus sum vestri, Leducam vos ex amictione Aegyptiaca E Od.2O .v. I. In Pr fatione legis Dei Definito est ex recenti beneficio, qua populus ad obedientia incitetur dixit Iehoua: Ego Iehoua sima Deus tuus, qui eduxi te ex terra Aegypti e domo seruorum.Ergo

215쪽

D ESCRIPTIO Dei uberior ex immensa misericor dia&ira extat Exod 3 . v. o. Et transitenS Ichoua ante Mosen sic pronunciauit Ichoua Iehoua est Deus misericorsin exorabilis, tardus ad iram, propensus ad clementiam: auxilium. Qui clementia in mille usque tates utitur: vitia peccata Sc delicta condonan S. Inpim

autem eroganda, parentum culpam nato Sinne .

potes ad tertiam Muartam stirpem persequitur. MOS ES autem rursum deprecans pro populo hac eadem Dei definitionc a Deo ipso tradita, pro Argume

tuam illam potentiam, quam praedicabas his verbis: Ie-houa est Deus ad iram tardus, sec. Remitte ergo quaeso culpam huic popul pro tuae clomentiae magnitudine. VIDE plura, Gen. 24.V. I. 7.4 27. cap. 2 8.V. I 3. Et EX Od.2Ο.V. .Et Psalina. 1 3.V ID. Vbi Descriptio Dei uberior illa repetitur. D O. Ad Rom. I. V. . Christus est persona nata ex semine Dauidi siccudum carnena Declaratus filius Dei secum duim Spiritu na S mctificationis per Resurrectionem emortui S. I. ad Tim 2.V. s. Claristus cst homo, mediator Dei S hominum. Et, . v. 16 Christus est Deus conspicuus factus in carne, iustificatus in Spiritu, praedicatus Gentibus sursum receptus in gloriam. Ad Tit. 2. Ve Ic13 Christus cst magnus Deus seruator noster, qui dedit semetipsum pro nobis, ut redimeret nos ab omni iniquitate .Ad Col. I.v. I . Graphica &luculenta perib-nae Christi Desinitio atque Descriptio extat. Vide

MIXTAE Definitiones sunt ex Coparatis affectis hs.Ioh. I.v. 29.Christus cstastius Dei, qui tollit peccat minita

216쪽

Psal. I V. I.&Psal II9.v. I. ω3 2.v. I. Beatus homo est, qui lege Dei delectatur, in ca ambulat, cui peccatu ne missum cst. I ad Tim. 3 V. 2.&ad Tit. I.V. 6. EpiscopIS

Presbyteri Descriptio est . Ρ S. Ad Heb. .v. 1. Pontifex cst, qui ex hominibus assumptus, pro hominibus constitutus est in ijs, quae apud Deum a genda sunt, ut offerat donaria victimas pro peccati. Quae Definitio exemplis specialibus Aaronis Christi Subiectis illustratur. DEFINITIO M A G IS RATV S. Ad ROm. 13 v. 1 Magistratus est persona a Deo'ordinata, ad bonos defende dos malos puniendos. Quare omnis anima ei se reuerenter subjiciat. I. Sam. 6. V 1 8 Dauidis descriptio est. Et respodit unus e seruis aulis ac dixit Ecce vidi filium Isai Bethlehemitae: is nouit psallere, iotens robore, hellicosus,o prudens formosus,&Iehoua est cum eo: q. d. Ergo is idoneus est minister Saulis Capste autem l . veri deinceps Ibnita est Goliathi Descriptio. Ad Rom. I Vers I. Paulus

217쪽

DE DIALECTICA

est Sertius Iesu Christi vocatione Apostolus, Separatus ad praedicandu Euangelium Dei. a. ad Tim. .v. II. Paulus est praeco Euangelij, Apostolus S Doctor gentium. Quare audiendus est.

DE REBUS ALII S.

SCRIPTURAE DEFINITIO.

2 ad Tim. 3. V. 16 S criptura est Doctrina, diuinitus imspirata utilis ad doctrinam redargutionem, Correctionem, institutionem iniustitia,ctc. Quare diligeter dis cenda est. TVANGEL ILAd Rom. I V. Io Euangelium est potentia Dei ad salutem omni credenti. Ergo Paulum non pudet praedicare Euangelium. I. Ad Heb. I.V. I. FideSexbπος eσι rerum quae sperantur: ελεγκος eorum quae n&Videntur.Id est, quae res adhuc in Specie possitas representat:&inuissibilia velut oculis subiicit. I. Ad Rom. 8 v et . Spe est earum rerum, quae non cernuntur,eXpectatio. P T L. I Ioli 3 V. .Peccatum est m/ouia id est, legis transgressio vel quod pugnat cum lege Dei. V ITAE HUMANAE. Iacob. .V. Ι . Nemo scit quid cras futurum siti: Quae enim est vitavcstra. Vapor enim est qui paulisper durat,& deinde cvanescit. Quare quae a b re tam breuemo in certa pertinent, leuiter curanda sudi Quae autem ad vitam immortalem spectant ea inprimi curanda sunt.

218쪽

NOMEN a seciale Adiunctum rei, quo res nomina

tur. uod Argumentumsere cum veriora aliquo serjim Caussa, ensu, biecto et Adiuncto iungitur: se pro eius Argumenti,cum quo iμngitur,et rei natura arguit. Hoc autem Nominis Argumentum, dupliciter rem argui euduplex ea, latio se Coniugatum.

Notatio ess Nomini interpretatio. i. ab Arictoreis De

finiti Nominatustu γγ ονοματώδης Posterioru a cap. s. Et Desinitio Nominisseu λογο- ονόαμα - Topicorum .cap. 2. Et locu ex Nomine in Rhetoricis lib. .cap. 23. se Ciceroni in Topicis, Eivmologia es tatio. Et Fabio Originatio iratur Nominis autem vel Derivati vel Compositi ratio reddi poteme abono Argumet primo ac de hoc Argumeto dicitur: Coueni ut reb' nomina saepe suis. Et copiose a Piatone in Crastode hoc Areumesto dii utatum in Sed Argumetumpers ins mum ei in lecta leno deplacitis nocratis Galeni, ὰVὰ τῶν μάρτυρ id est, vanin tectis dicitur. pud Hebraeos

petuo subsistat.Mait. I.v. a1.Parie S Filium,&VOcab1S nonae eius Iesum. Ipse enim seruabit populum suum, ase

219쪽

D E H S. Gen. 2.V. 2 3.Vocabitur Ilcha seu Virissa: quia de Isch, id est, de viro sumpta est .H1 Notatio ex Caussa materiali est Et, .veri .a O. Et vocavit nomen VXOri S suae Euam: quod ipsa esset mater omnium vivetium. Notatio est ab Effectu. Et, I .v. s. Non vocaberi ultra Abram sed nomen tuum erit Abraham. Qtii a patrem multitudinis ei. tium posui te. Hic ab Effestu vel adiuncta posteritate numero fa,NOtatio est. Genes 47.v. 3 6. Et dixit Esau: Recte vocatu est nomen eius Iacob. Nam bis me iam supplantauit. Notatio est cx Effectu .EXOd. 2N IO. Et Vocauit no men eius Mose. Quia ex aquis extractus esset. Notatiocst, ex adiuncta liberatione. . Sam. 24.V. 1. Noli quae so Domine mi, animum ad ij cere ad istum hominem malum Nabalem, qui vere cst quod dicitur Nabal enim di citur,&Nabal id est,stultus est. INTERDUM breuius hoc Argia nactum in Nominibus praesertim Locorum. Vt, Iercm. 6.V. 2. In TCchua Ticheu q. d. in clangore buccina clangite. Na cchua,loci nomen ,clangorem significat Amos .V. 3 Hagilgal Ga-lo gle &Bethel erit B clauen q. d. Migratio migrabit,&domus Dei erit domus doloris . Gilgal enim migrationem significat: Bethel domum Dei. Betauen domum doloris. Quare in his, ex adiuncto bello vel cxilio, Notatio est Vide plura sit milia Micheae. I. V. I . deinceps. . Vide cria Figuram myωνομαλι in Tractatu de Figuris. O O. . CONIUGATVM es vox, ab eodemprincipio Thema redericu , t iustitia, ius. iuste, iusti care, iustificari, c. . Mod et συsοιχοι Topicorum et iap. 3. et συυγον, et elatio ipsa συθ γia in Topiscis Ciceronis anetatur. Cuim Speciessunt

220쪽

SACRAE SCRIPTUR R. 33'

' Ii σειρ et παρώνυιγα in Cathegoriis, quae tame generaliter ac

cipi possunt: quo etiam caseum et Generrem mutatio referri p u. E X E M P L A. Esai. 3.V. I. Iustus seruus meus, multos sui cognitione iustificabit. Hic iustificare Coiugatum affectus cst iusti . loli. 8.v. 3 6. Si filius vos liberauerit, vere libcri ritis. Hic Liberum csse, Coniugatum Effectus est libcrationis a Christo factae Prouerb. 8.V. 36. Ego amante Smei, amo. Hic amare Oiugatum &Par est adamantes. Sap. 6.V.7. Potente potenter tormenta patientur. Et, Mati. I. V. L. Malo male perdet. Hic potenter torque

ri male per di, potentium malorsi Coniugata' Adiuncta sunt.Matth. 7.v I Nolite iudicare, ne iudicemini. Hic Coniugata sunt, vel Caussa Effectus vel Par cuna Pari . loli S.V. 3 2 Si Vere mei discipuli eritis, veritatem cognosceti S. VEL Casa tantam mutato it, Matth. 8.V. 2.Sine rima ortu sepeliant motivos. IOh. h. v. 6. Quod natum est ex Spiritu, Spiritus est. Et, . .a . Deus Spiritus est, Ergo Spiritu vult ad Orari. Coniugata sunt ex Simili. Et, . V. 32. Cognoscetis Vcritatem, d verita vos in libertate vindicabit. VEL Genere mutato. Mati. 12.V. 3 3. Aut facite arborem bonam fruct una eius bonum, sec. V EL Casu Genere simul mutat O. Vt, V. 3 L. Bonus homo, ex bono cordis thesauro, bona depromit Malus autem ex malo thesauro, mala depromit Coniugata sunt Caussa Effectus .vide πολυω, τον in Figuri πα- stas νοιιασiαν etiam. Et Breuia illa Hebraica supra, in Notatione posita, huc etiam aliquo modo referri possunt.

DECL

SEARCH

MENU NAVIGATION