장음표시 사용
51쪽
Nempe si trinosces ci hoc sinerin dic, quae ad pacemulana pertinet, L Uc. I p. a. subaudi, Magnopere gauderem Vel non flerem, vel tu aliter te gereres, Vel f elix eLaes, aut aliquid sim'ile. E ipsispeculiam in in Apsi a sese reticentia quaei Fecialiter. In Promis rubis viri benedicendo benedixeris mi hi I. Paralip. .V. 1 O. subaudi, faciam talia vel talia, vel hoc aut illo naodo gratus ero. II. In Comminationibm in sit amixeris pupillum, Exo. 22.V. 3.subaudi, te rursum amiga, aut Vicissura puniam. II In Iuramentis frequentius. Hicinina poenae imprecatio plerunq; oimitti solet Si accepero cx omnibus quae tua sunt, Genes 4 .v. 3 6ubaudi perdat me Deus: vel hoc faciat mihi Deus:&hoc addat, ut integra oratio expressa est, i Samuel. Ι .v. 6.&alibi. Si non posui&silerc feci animam meam, ut able a-
ciat mihi Deus, vel nunquam Deus naihi adsit, aut aliquid simile. Sit Iehoua internos testis veritatis &fidei,sino iuxta
omne verbum tuum sic facianaus, Ierma. 4 V. s. subaudi, perdat nos Deus, aut pereamus, aut aliquid siunde
PLEONAS MUS. Repetitio verborem sententiarum in Sacro Iureis requentissma eLI. Interdum autem eadem verba repetuntur ad di ibutione signi candam Vt, Atrium in angulo atri erat atrium in angulo atrii e.
rat atrium in angulo atri crat, FZech. 6.V. 21. Pro, si1- ,
gula atria parua erant,in singulis angulis atri magni.
52쪽
Interdum eadem antpene eas ad Emphasi repetunt r ut, Fecertunt Israel quemadmodum praeceperat Moles Aaron, sic fecCrunt, Exod. 2. Vers. SO Fiiij scae coinc derut Man quadraginta annis donec ingrederetur terram Liberationis.Manc Omederunt donec vencrut ad termino Sterrae Chanaan,EXoda 6.V. 3 S . Vir qui adulterium commiserit cum uxor alterius: vir qui adulteri una commiserit cum uxore proximi sui, morte moriatur cum adultera,LCuit 2 O V I O. Nisii Iehoua fuisset nobiscum, dicat nunc Israel Nisi Iehoua fuisset nobiscum, Psalina II 6.V. I ω Propinquus est Ichoua omnibus inuocatibus eum: omnibus inuocantibus cum in veritate, Psal. V. 8.&Psalm. 36. Ad sim gulos stre versus repetitur clausula, quoniam in secula mi Iericordiacius Inter dum autem e. idemsententi.Gsed verbis diuersiis repetitur,idi vel γmnymis vel oppositis negatis. nommas ut mensii iste vobis caput mensium erit: primus ipsc siit vobis mensitum anni,EXOd. 23. 2. Si audiendo audieris vocem Dei tui &quod rectum est in oculis eius feceris in auscuItaucris pri ceptis eius:&custodieris omnia statuta eius, sec. EXOd. I .V. 26. Post Ichouam Deum vestrum ambulabitis, dc illum timebitis, ac praecepta eius custodietis,uociq; cius obedietis atq; illum coletis,imq; adhaerebitis, Deut. 3.V. . Eloquia mea auribus percipe Iehoua, intellige sermone meu, alte de voci clamoris mei, Vsal ue V. i. a. Audivit Iehoua voce fletus mei, audiuit Ichola precationem meam: Iehoua Orationem mea suscepit, Uial.
Co erietur peruersitas eius in captat eius, in Verticem eius iniqtutas eius descendit, Pilat. 7.V. I.
53쪽
Non crediderunt in Deum,&non sperarim in salute eius, Psalm. 7 8.V. 2 2. Afferte Domino fameliae populo rum afferte Domino gloriam jotentiam afferte Do mino gloriam nominis eiu S, Psalm. 26.V. 7. 4. Secundum multitudinem fructus sui multiplicarunt altaria,secundum bonitatem terrae suae cumularunt sta
Oppositis negatis ut, Emitte nobis frumentum,Vt Vitia mus,& non moriamur, Genes 4 Z V. . Morieris tu non vives, . Reg. 2O.V. I Peccatum suuindicarunt non absconderunt, Esaiae 3 V. 9. Maledicta sit dies in qua natus una,&dies in qua p perit me mater mea non siit benedicta, Icrcmiae 2 O.V I9.
Omnia per ipsunt facta sunt,&sine ipso factum est 11bhil,Iohan. I V. 3. Confessus est: non negauit Ohan. I V. 2 O. Interdum eadem sententia uolgurata oratione nuncpro
pria regetitur, quod in Psalmis, Prophetis ea frequen
tis imum. Ecce parturit vanitatem: co cepit laborem pariet
Foueam effodit S cxcauauit ea, incidit in foveam quam fecit ReuertiturJabor eius in caput eius in ver. ticem eius iniquitas eius descendet ubi priora figurata sunt,posteriora propria. Cum Ephraim inter fratres creuerit,ueniet orientaliS ventus Iehouae e deserto ascendens, siccabit venam eius siccabiturq; fons eius ipse deripiet Thesaurum omnium vasorum preciosoru Desolabitur Samaria, quia rebellauit in Deum suci, gladio cadet ciues cius, paruuli eius allidentur,&graui de citis discindetur, Hoseae 3 V. a 3. 16.Vbi primum figurata,postea propria oratio est.
54쪽
Enassi te membri si cum membra orationi arti cum membroprae cedente conuenit Et e accedentiumpraesertim Numeri generis,stersonae Enallage oritur. Eis requentior inscriptis Propoetici quam ponooc . is haec in genere ἀνω κολουθον vocaripote t. Numeri autemutatio seu Enalgag cs cum propter ba, tum quod Prophetae,is populo, abas ut uno corpore aut ho mine,abas ut muhis membris aut hominibu loquantur,abas de uisis eiusdemgeneris Vt, Eritq; Ephraim veluti columba stolida, excors Ae gyptios inuocabunt&in Assyriam abibunt, I Oscae 7 .v.
Repulit a se Israel bonit,itaq; inimicus persequetur c M. Ipsit regnare fecerunt, non ex me principc crearunt&non noui, Hos eae .V. 3.& . Cum loquitur Ephraim tremor est, es c. Nunc vero anaplius peccant, faciunt sibi costatilia,
Salii abitur mulier, sit manserint in fide Jccharitate, . Tim. 2. I .Pro,manserit puer,&dabit et Vitam peccantibus dico non ad mortem, L. Ioli S. I 6. Pro peccanti. Generis mutatios , cum alijs de causiis, tum quod Prophetae populum,nunc ut virum, nunc vis minam e regionem seu Ῥrbem considerent se compellante Vt, HOscae, cap. 2. v. 22.haec exaudient ipsum Israhel. V. 2 3 Seminabo canat hi in terra,c c. Interdum es numeri segeneris mutatio concurrit ut Hos. 2.V. Ι . Propterea deducaea in desertia. Et I S. Et percutia eis foedus in die illa cum bestij agri,ctc. Vbi eam siu1 rutare foemininum cst, eis autem pliu ad masculinum. 'Personarum mutatio creberrima est.Nunc enim Prophe- tae,
55쪽
tae, nunc Deus, nunc populus Dei, n ac hostes populi loquente introducuntur,in horum singuli nunc de sc se, nunc ad alias, nunc de alijs loquuntur inde Oratio ire quenter μι Θικuist, perpetuus quasi διαλογισμός. Sic exempli cauilla, Psal. a. persona minimus cptie S mutatur. PTImum cnim V. L.& a. quercita Dauidi est, de costlijs&studijs hostium de Ecclessia in tertia persona. P. Cur congregant sc summatim Scies, populinaecidi tantur inane.
a. stant Reges terrae,&principes cossiliu captivit poriter, aduersus Ichouam,&aduersus Christum cius. Deinde V. . Hostes ecclesiae loquuntur de se quidem in prima persona, dej ijs autem in tertia. 3. Dirumpamus Vinculta corii,&proij ciamus a nobis
Tertio. Rursum narratio est in tertia persona, ita Dei potentia presentia hostibus Ecclesilae opponitur. . Habitans in coelis ridebit, Ichoujstib annabit eos . . 3 Loques ad eos in furore suo&in ira sua terrebit eos. Mario Rursum IchOtia in prima persona o tuitur. 6. Ego alitem constituit egenam cum super Sion mO-tem sanctum me Um.
Minio Oratio tribuitur Filio Dei, itide se in prinia
personato tutur. 7. Narrabo decretum quod Iehoua dixit ad me. 5'exu. Oratio rursum Patris est, ad Filium in secuda persona Filius meus es tu, ego hodia cntii te. 8. Postula a me,& dabo gente haereditatem tuam,ci possessionem tuam termino S terrae G c. 5Ppis ni . Ipse Dauid rursum loquitur admonet hostes Ecclesiae vi resipiscant, canaque Opp ignare desinant:
idq; per postrophen ad cos inscc da persona. Itaq; II
56쪽
0. Itaq; reges prudenter agite, crudimini Iudices
1o Seruite Iehouae cuti more,&exultate curre more. 1. Osculamini Filiu, ne forte irascatur,&percati S, c. Simile fere exemplum, minu tamen Varium cap. I . Hoseae est .Et eiusmodi multa passim in Prophetis Psalmis exempla occUrrunt.
Postremo ornumera orgenemo personae Enallage non raro concurrit cuim re exastit 'sa lectio si peditabit. Haec de Phrasibus Hebraeis in verbis stingulis sen tentiae membris integris Plura exempla Lector adde imo bis fatis erat auditoribus via mostrasse
Sacrae Scriptur ae illu=STRIBUS EXEMPLIS
Delicis memoriae. H ET O Ra C A est ars bene dicendi cuius partes proprie duae sunt, Elocutio Troanticiatio Elocutio est Orationis CX Ornatio. Hac minime caret Sacrolite re inde Augustinus no dubitat scribere libro . de Doctrina Christiana, cap. 6. hoc modo Possem,inquit, sit Vaca- ret,
57쪽
rct, Omnes virtutes comanaenia et D rietiae in Sacris i. teris ostendere. Elocuti est Tropus aut figura Tropus eii Elocutio, qua verbum an alitia significatione in alia immutatur.Hic etiam in lingua sancta: Scriptura sacra admodum frequens est. Augustinus de doctrina Chri
stiana, li 3 ca. 29. Sciant, inquit, literati modis omnibus locutionis, quos Grammatici τροπους appellant, autores
nostros usos fuisse, cinultiplicius & copiosius, quam post uni existimare vel credere qui id nesciunt. Et paulo post:Troporu non sollim exempla,sed quorundam etiam nomina in diuinis libris leguntur, ut Allegoria,Aenigma&Parabola. Qtiare cognitio doctri. ii de Tropis ad Scripturam intelligenda est prorsus necessaria unde christus Matth. 16. '. II reprehendit discipulos suos, qui troporum usum in sermone non intelligerent Q γ modo, inquit, non intellexistis quod non dixerim vobis de pane cium iuberem, Ut caucatis a fermento Pharisaeorum 4 aducaeorum Christus enim,ut sequitur, non de pane, sed de doctrina Pharisaeorum locutus est.
' Ropus si audacior fuerit, Hyperbole appellarito
test,Latine Superlatio, quae ctia in Sacris literis noest infrequens. usdsi durior fuerit, vel inaequalior Catachresis seu abusio dici potest Gramaticis ακι - ρολογία, que etiam in lingua Hebraea frequens est,praescrtim si culinguae Latinae consuetudine coseratur. Cuiu modi sunt videre voce, ite foetere fecistis odore nos quin oculis Pharaonis. Item oculi Omnium in te sperari: Excii
58쪽
Excindere mustum corc hominis, debilitari oleum: Exarcscere gaudium 1ilijs hominum. Cum autem trOri continuantur.5 plaires ordine coniunguntur κη, γο εια scii inversii nominari potest.
mia aronia Metonymia est tropus causa ad enectum, subiecti ad adiunctum vel cotra.Meton m causae, estem cientis aut materiae. Essicietis ut cum persona emcies pro re effecta eli. dic Christ interdu pro doctrinain beneficiis Christi turpari Videtur,Vt ad Gal. 3. va7. Quotquot in Christo baptizati estis, Christu induxistis pro,beneficiora bri' participes facti estis. Ad Philip ; v. . Quae mihi erant lucra, ea duxi propter Christu damna esse,v. 8. QuinctIam Certe duco omnia damna cile propter eminetem cognitionem Christi, propter quem me omnibus istis mulctari
odo eaq; si eo pro stercoribus ut Christumhicrifacia,
v. 9. Et comperior in Christo non habes meam rusticia, Quae est ex lege sed eam, quae per fidem est Christi id est, iusticiam, quae est ex Deo perfidena. Vbi tropi inici pr tatio esse videtur in eminentia cognitionis mim, ιι iusticia per Christi fidem . . Spirati autem Gp pro donisspmimere. Nam II v I Et abstulit Ichoua de spiritu, qui erat in Mose,&dedit 7O.Viris . . Daniel. V. I a Spiritus amplior prudentia, intellistentiaque inuenta sunt in D Πλς ς' - : His ' Luc .v. 17.Ipse praecedet cum cum spiritu' mxς Elia . . Cor. I .V. I a. in1 Onia amb1ti S Spis Itus, quaerite,ut excellatis ad aedificationem Eccles Le.
59쪽
Et v. 32. Spiritius Prophetaru Prophetis subiecti sunt: id ei , doctrina seu interpretatio incusententia Vniu doctoris, alterius iudicio subiccta erit. I Iohan. . . L. Ne cuiusuis Spiritui credite sed pro bar an Spiritus a Deo sit. Et ecialiter Spiritin se pro donis,quibus Euangeli, praedicatio .es de credentium olim obsignabantur, ut erant linguae, Prophetiae, Miracula, Sanationes idque maxime ci/m Epitheton Sanctus additur. Iohan. 7.Vers 4. Nondum erat Spiritu Sanctus Quia Christus nondunt crat glorificatu S. Act. 8. vers 13. Precc Spro ijs faciebant, ut acciperent Spirituna Sanctum. Et cap. I9.V. c. Cum Pauliis Ephesum venisset, dixit ijs Num Spiritu Sanctum accepi istis, postquam credidistis 3 At illi dixerunt: mo ne hoc quidem scimus, an sit Spi ritus Sanctu S. Et v. 6. Cum autem Pauliis imposuisset ipsit manus, venit super cos Spiritus Sanctus, loquebatur linguis prophetabant, ubi in postremis verbis loqui linguis rophyrtare, tropi interpretatio est. Et Paterprofluis eu Sic praelpro sit, prae es' Exod 3 V. 2. Nescio Ichouam, Israel non ditiaittam id est, filios Israeli S. Rom. 9.V. 6. Non omnis qui sunt ex Israel, sunt Israel
id est,fiiij lsrael. Sices Iacob profuse Iacob.
NUm. 2 3.V. I ai Spotest numerare puluere Iacob. Et a . V. 17. Oritur stella ex Iacob.
Sic Ludo pro ijs Iuda. I Reg. 4.vers 16. Israel in Iuda diligebant David. Oscae 3 v. 3 Ruat etiam Iudas cum eis. Huc
60쪽
Hucpertinet cum criptorproscriptoponitur. Sic uop sertim testamento Moyses o Prophetae, proscriptis ostio Prophetarum usurpantur. Luc. I 6.V. 29. Habct Mosen Prophetas, audiat eos. Et cap. 2 .V. 27. Exortu a Mose omnibus Prophetis, interpretabatur psiis in i ii, Scripturis, quae de ipso scripta erat ubi in voce Scripturis tropi interpretati est. Sic dicitur Moses legi,Act. s. .a O. a. Cor. 3 S. Sic Esaias dicitur legi Acst. II V. 8. Secundo cum res e ciens pro re esse Ia eii moda Latinis obseruatum non est. Sic assectuum quorundam nomina pro essectis interdusent.. Sic misericordia Genes a Sero officio vel beneficio ex δε- sericordia profecta est.
Gen. 2O.V. 3. Hanc misericordiam mecum facies, ut dicas me fratrem tuum esse. Et cap. 3 2.V. 1 O. Minor sum omni b. misericordiis tuis. 2. Paral. 3 3 V. 3 O. Reliqua facta Iosii e&misericordii; ei'. Psal. 8 8 v. a Misericordias Domini in aeternu cantabo. Oicae 6.V. 6. Et de Homine. Misericordiam volo,& non facrificium, lisericordia: id est , officia misericordiae, caritates erga rOXimum.
Hoc tropo Gr ci Eleemosynam appellat beneficium pauperibus e misericordia praestitum.
I Iohan. 3 V. I. Videte qualem caritatem dedit nobis Deus Pater ut fili Dei vocemur. Pro, quale caritati officium praestitit. Sic ira et silmilia, roparnior ultione quae ex raprofectusent. Plal. 7 8 V. . Estunde iram tuam in gente S, quae nOMO-