장음표시 사용
161쪽
uarij imia uterque motus est na ratis ipsius aeri & tamen termini sunt contra-xij,vt in solutione argumenti primi prxcedentis spe eulationis dictuni est: quia ille punctus mediu; aeris respectu terire est lius ab eo)em respectu coeli quia respectu unius est sursum,&respectu Glterius est ἡeorsum ergo sequitur quod eontrarietas in motu non sit sumenta penes contrai tela
Athisis i. sp aeterea. Nullo modo in motibu es contrarietas: ergo peties contrarios terani nos sumenda ponest. Patet Contraria se compatiuntur in gradibus remissis, ut cohatised motus cotraeij, ut suasum,& deor sinainon possunt aliquo modo esse uinuli
Arturae. 3. Terti/aantuin unum vni opponitur, Aristot. ut ait Aristo. i. . coelo, o ela.sesso inii motui contraria quies est: ergo motus motui non contrariatur. Itie otiariu . Jneotit esuin est Arist.ωκ. g. qualido dicit, motus esse ac Duicesia contrarios. Noland . . 'proselutione nota cluin, quo linter motu; ἡifferentes si deici quidam sunt subo dinati ad inuice lina iij se habent impertinete res alii contrariantur: ut alteratio,& ge-
ieratio sub ordinantur. Impertin entes: visanatio,&dealbatio: quia unus ad altu non
Contrarietas in motu dupliciter eons deranda et ivno modo inquantum res est alio modo inquantum motus est. In quantum motus, habebit ordinem ad suos terminos a quibus speciem sumit: ut in praecedenti speculatione , si finitum est sed . t res ςst, habebit ordinem a s aispositiones alia
ut dicemus motum violent viii contrariari, naturali,etiams sit respectu eiusdem . ter
Nolana. a. ' Etiam notandum, quod medium quod est inter duo. extrema contraria, utilique: ςκ tremoruni contrariat ira sicut in virtute est, i enim. quae cum teneat mediuna,&Dpponitur ηου ire in opprerocessuin, ct ex
ite in os es di sectum robia medium exe)sethliquando victra duo rii contrariora. u. ,ha A, Murtei uari insuper, qtiod cotitiatio 'U'μ 3 ta, tuo tuum potest, s. modis considerari. Psinio, respectu ei uidem teranio qui es hiet minus a quo unius,& aὰ quem alterius:
cundo modo, penes e latratietatem tenminorum a quibus.Tettio 1modo penescistrarietatem terminorum ad quos stlum. Quarto modo Pgnes contrarietatem interterini mina ad que unius, & quo alteri sic Quinto modo,penes ambas cotrarietates, scilicet termitiorum &a quibus,& termi
I prima conclusio. Contrarietas in motu Gycle nullo modo suinenda esst penes contrarietatem quarto modo, scilicet termisi ad quem unius a quo alterius. patet, quia idem est motus qui ad a gritudine, & qui est ex sanitate. 1 atio. Idem est motus nil Latia. mero, sol ita ratione differens, motus qui est ex termino ad quem unius, contrario termino a quo alterius:ergo non est inde contrarietas funienda.Patet quia idem nuam ero motus est ad Thebas ex Atheuis quia idem est aecedere Thebasic recedere ab Athenis. Prateres. Ibi non est contrarietas, ubie ii ratio identitatis: sed ratio ideutitatis, este κ contrarietate termini ad quem, citermini a quo muta tanto qua uici accedit ad terminum ad quein,est recessus a te ratino a quo & se motus igentificaturi dici, tinuat ur, perficitur,ct columinatur: nam eadem est ratio qua accedit ad quem θαcedit a quo. Idena enim motus est quu al. hum reiicitur, di Digrum acquiritur. Sies aestu, Tholmas de veritate ciuiuione. 23. s.7 m.
secunda coli iusto contrarietas inmo ciuieti tibus per se primo non attenilitur penesse eun sum modum contrarietatis, scilicet, iuκta coti arietate terminorum a quibus, sed sui nitue iuxta tertium modum. Ou- .luso est Apillo te l. prima pars .patet quia aliquandra motus a terminis contra 'riis tendunt ad eundein ter inum, xt in , ter arguendum dicebamus: via rigio, ti
Probatur secunda pars. R ruin copum laetas lanienda est, penes formas, quibus sunt in actuma in poteritia calidum,a potentia frigidum non contrarianturi quia aliquid sibi ipsi hi conthariuire sed alius motuum propriς sunt termisi ad quo): sis inus enim aequi itur motus, di terninus: ergo penes terminos ad quos sum eda est. Dixi per septimo, quia potest esse quia
sit etiam contrarietas ex te 1 minis contra-rhsail terminos eontrarios: ut in sanitatem, &agrituditaein , qui sunt ex aegritudine in sanitate ni,s ex sanitate in aestitudinem.Hic costrarietas sunt ituratiotuum
162쪽
speculatio ue. De obiittarietate in motu.
ex utroque termino: sed per se primo, nohu contrarietate terminorum ti quibus, scd ad quem. i. conestis 'Tertia concluso. Mutationes inter teriami nos quorum non est messium solum, cotrariantur iuxta' primum modum, peties eundem terminum, qui unius est terminus' ad quem & alterius a quo: ut generat itia quae, Jc eiu sciem corruptio cotrariantii penes a 3 quem unius,qui est esse aquae, &eiusdem a quo quia vitiis est accessus, ct Rati' alius est reeesius. Patet eoncluso Istae mutationes contrahiantur,' non videtur vir. de sumatue contrarietaso quia a terminis ad quos non potest: quia terminii; ad que corruptionis est non esse qui proprie non habet contrarium. . c., rus 'Quarta conclu Cotrarietas moliau, qu sunt vel ab extremis ag media, vel a mediis ad extrema,per se primo atten litur penes contrarietatem terminoris ad quos,& coissequutiue penes contrarietatem termino tua quibus Hae e est Ari . Ratio es: quia messium viriq; extremorum est quodammodo contrariun in ut fuscum nigro, albo ergo motus qui est ab albo in sustum,cta nigro in sus eum, sunt contrarii: quia su seu ira habet Vicem duorum contrario rum .Et pari ratione in olus a susco in albii, es a suseo in uineum est contrarius: ae si a terminis a quibus colatrarijs ad te risinos s.c luso quos contrarios critii, mos 'l Quinta clu.Omnis in olus e it contra quieti edita Ilus quieti,non quae in termino ad quem, uitii. sed illi quae est in termino a quo rvt motus sursiun est contrarius quieti,quae est deorsum:& motus deorsum qui et quae est sursum &motus frigefactionis est contrarius quieti, quae est in caliditate. uerte quod haec contrarietas, quae endia ter motum,&quiete in , intermino a quo non est cotrarietas persecte, & stricte, sege5 muniter &large: prout philosop. oppositi nena priuatiuam,contrarietatem solet appellarer sicut silentium, sermoni contra Comini. silc riatur:&lus tenebris quod notat Come- com s I, o ta .eom. saanhoelibro,
Eiiic Ratio est. Motus quieti contrarius est,&no quieti alterius generis: ergo vel quieti quae est in termino ad quem,vel quae intermino a quo non illi quae in tetmino aqquem: quia per motum ad illam tendit,tanquam ad persectione,& nunquam aliquia tendit in iuuiti c5trarium, sed potius recedit ergo oportes s Montrari quietii quae est in termino a quo, I quo per motum I
dedit scuta suo contrario. Quo A non opponatur quieti alterius generis patet quia calefactici Dori oppona- tus quieti qui est inalbedi inere varia eni a. . oportet si ut eiusAem generis.' :
sed otest quas obi cere contea quinta κeoclus quoil quies nullo itio perfidiat motum: ν quies negatio est,& prili staotho tu, sed nullb Acit persectionem, ergo ni eius non perscitur per quietem 4 tei mino ad que stiluitur facta distinctioile;Aequie te: qiales intermino αδ quem , sub po est importare primo negationem fiuκus sue tela sente ad ulteriorem gradum sorice a quirende per motum qui suxus est de ratione motas. seeu nilo moclo potest eo usi delati ut icit permanentiam. seu guratione Arine aequisite quae forma ut est termilaus motus, compo 1atur ad motum ut persectu iri a s imperfectum, sumendo quietem,primo nodo, no est persectio motus lino ut sic opponitur ei vi negatio suxus. Se s seelido mo est persectio , coplementum nrotus: ob id motus non contrariatur quieti, quς est intermino ad quem quia Dotu, ordinatur ut medium au tale quietem tanquam ad irae in quia mobile lino iactne ad formam vi eam acquirat,3c in ea quiescat.' sextaeonclusio.Quies quae est in termi CG lutcno as quem, contrariatur quieti, que est intermino a quo: ut frigidum calido. Pro- Ratio. batur a simili,pportione. Sicut ea lesectio
opponitur quieti sub frigiditate ita frige sectio quieti sub caligitate ergo sicut calefactio opponitur calefactioni,& quies subeati litate opponitur quieti sub sigi litate, vel hoc quod est esse rigidum, huic quod est e se calidum,quod idem est. Argumentum est a simili proportione: sicut se habet senatius ad quaternatium, se habet ternarius ad binariundi qui avtrobiq; sex qui altera proportio est & sic se Iaabet. s. ad. . M .ad. a. quia utrobiq; dupla proportio est. Septima conclu. Cuin tam inter motus 1.Cgelusio ad inuicem, quam inter motum, ct quiete contrarietas si maior est cotrarietas quae inter motus est. Probatur:quia maior contrarietas probatur ex maiori repugnantia quod in nullo graAu possunt esse simul, sed sic est inter motus contrarios r& tamenon inter motu, ct quiete quia stat simul
163쪽
eale Aio eu frigiditate remissa cui tamen
contrariatur, sciit motus quieti. Consus p. 'Ioctaua concluso. Omnis motus violenractus vio- tus motui naturali contrariatur, di quies lentus con- quieti cottaria est text. 9o.9atet. Contrati ibi j rietas non solum a terminis est sumenda. sed aliunde,ili motu inquantum res equias ilicet idiuersis principiis:sed motus naturali, violetus sic se habe tiqusa unus a prinei pio intrinseco, alter ab extrius co,ergo equitur Q sunt contrarii motus. commenti Hoc dixit Coment .ut supra a/duximus: imo etiam si sit ad eundein terminum: ut notus naturalis ignis si1riam, contrariatur motui violento lapidis sursu,& reotus naturalis terrae deorsum , motui violento ignis deorsum. Patet. Vbi non potest contrarietas sumi penes contrarios ter. mitios, oportet sumere penes principia di
il Nona concius o.Vnum multis opponi- coaestit. tur patet. Motus opponitur motui,&op quae si a ponitur quieti : ut in olus naturalis igni, D'ex ea contrariatur motui naturali terrae: quia ad y diu et sterminos: & contrariatur motui violento deorsum eiusdem ignis, A motui violento terrae sursum ,&quieti in centro terra:S sic considerando,& comparando inuenies contrarietatem in multis. patet solutio eκ dictis ad argumenta. . ιὸ aure
Finis quinti libri Physicorum.
164쪽
l inditiis bilibus tanqua ex partibus: & quod nunc
teporis sit in diuisibile: & quod
in motu no datur primit muratum e fle, neque vitii minat quia
tus:& tandem concludit, quoditi diuisibile non mouetur.
ma. c. lii, Plijsi. Vtrum coni inuti ex indivisibi libus collet.
stetitu ad homine. Aris . t.' Opi. c. a . ait , i, sic se habet punctum ij, continuo,s4 cotvnitas innume o seg omnis numerus componitur ex unitatibus tanquana eA
partibus i Vt ait i lem Aristote l. ergo continuum constat eκ putastis: sed pura ium es itidi uis bile scii t ct unitas , ergo continuusiolae. . coiis a teti in si uisibili liti, Kpra terea possibile est cotititiuum in omne in suam portem esse diuisi ira: ergo con- .h. tinuum constat ex in Atti iubilibus tu uniris' eupa tibu . Consequentia est bona. pro batur antecedens. Deus cognoscit intuiti ue omnem partem cotinui,& sicut cognoscit , potest per suam potentia diuidere per partes proportionales hor facta tali diuisione sequitur parti se se in tu tibilesi ani alias ad hue noti est continuum diui stim in omne luam partem. aguml. 3. 'Ter lib.Puaeia indiuilibilia dantur in coiinuo eruci vel sunt aliquid reas αν ea solum
perina ag natione ira: se a nou suot petrana'
fitiationem, quia alias non polient partes coiit a uarii ergo sunt talia pesti has deundi, veritatem: ut non possit ut es D nisi ut par - , te sinus: quia expunctis componitu e linea, s sup rficies eX lineis, ct ex stipe
ciebus corpus : sequita iugu qiiudiui si bi- l, ita ilia Gantur. l lin coita eiu est Arist. in principio huius. Irieo, rarier pro solutione nota itilum, quo diu diuisi Nolanis. bile ilicitur Vari j a molli uno naiado, ut so- . .ltim dicat negationem potentiae naturalis
Od diuidi licui coelum diei ue indiuili bile, scii t & est in eorruptibilet & smuli modomini inu Daturale: de quo in primo ramus loquuti. Eliin Jiuili bile: qui ancha diuis O- s recu. vltune DO pollet state. Alio modo sumi cur indiuisibile, Ut dicat partiti uam negatione: ut
iridibili bile sit id quod ii oti habet partes, in quibui possit diuidi lioc indivisibilis est ἁὰρ lexi quoddam spirituale: Vt est an- D. pi ri
g/lti forma non recepta in materia,& ani di habile ilia rationalis : quae recipit in corpore, quar spirituale . quidem non habet positione in eo ti uo, di tabes prie iam ii corpus instituti et alio modo est in isti oti enatia
diuiti bile,itoli hab , parte si quod dicit lici ς omi u*bere postione in in colatinuo,quo test pu- et uni de quo in praesentiarum sermo est. Nee est nune disputandum, an talia indiuisibilia quae laaben t postione in continuo, distinguantur reaster ab ipsi continuo nec ne: quia in pia dicamento quantitatis diei uni est, quo motio a re quaiata qualitas distinguatur Quod ergo hic quaeritur est: virum dato tali indiui ibili, quod in partes diuidi non potest, habeat positione in continuo tutium sit pars eius Iona continui, si equod eo tintium dicat ut ex ipsis indiuili bilibu eo nuitui tanquana eκ partibus: vclinea ex piis ii,, tiae stitit induit sibilia, Sc super scies constet ex lineis, quas sunt indiuili bilici se eundum latitudinem, es profunditate in , dc coi pus eκ supersciebus, qui sunt iii liuisibilia se eundum profunditate. Hocerso est quoa in speculatione est. ihil etiam eousiderandiani, quod oroed .
, n Notati. 1, cello res mi it .vim vagia realitia oritatis, crediderunt coutinuum componi eti indiuili
165쪽
etudo. bilibus tanquu ex partibus, vigerio,&s a Ru fhatote, . Atque suo tempore suit istorum inio celeb his r quod manis enun4 esscit esse acta posita cis Ahistote. ad hae deuruedani,&confutan iam opinione in illo lib. f. tiare sic es progesib tractat, ut solii in
Ilia ter Theologos questionem thactat go. . . ' estor sub. subtiliter, S Gregor. Atinat. de
G ὰD. Abi inulta hinc inae adducunt argumenta, in- mi in 1. di. geniose valde ad probandum coclus4one, a. iii 'st. a. quare titis statim demente Arist. apponer . Cocius o uiu, quae talis est .
impossibile est continuit ex indivis bili.
dist. i. q. bus componi tanq ex partibus, Ut lineo magis lib. i. eN punitis Haec conclusi est cotra Malo. aege. q. a. probat Aristo hic hane suam sententiam. rationibuι. sti ino: quia continua sunt
quorum ultima sunt vii vim se iiii tuis bilia ultimum non si aberati ergo non sunt cotinuatiaeque sunt contigua: quia contiguai sunt quorum Vltima stitit si ust sed indiuisibilia non habent ultimum e ergo neque sunt continua, neque contistis: Sese taliai diuiti bitia i i continuo non dantur.
sere secundimi se tota,scd secundiim ulti muntiat indivit sibilia non polli ut se latigere secutissum ultimii,cum noti habeant, sed secun aum se totas ergo non sunt continus. Exponitur maior. Si medietas ni ea superior inferiore iligeret sic si dii se tota, petiitrative so haberet, ' sc non occuparet a locem locum, quam scita medietas, nec faceret continuum, ob id si debetit eo tisai tuere continuum,opnrtet quod secundum
ultima se tatiganti sed ultimum in inditiis bili non reperitur. Reli iis alijs argumentis
p i , , , id SDoctor sub probat conclusonem, sup docto. s. bi. posito quod ii cet in rei veritate indivisibilia non occupent iocum , tenentes tamen
continuum ex indivisibilibus coponi, tanquam ex partibus, necessario debent conia
cedere mainsiduo puncta sui ipsi dicunt)maiorem locum quam unum occupat, infinita punsia occuparent infinitus es ob id, secun aum illos,ponentes huiusmodi itidi
ti bilia . nullum continuum compoti itur
ex infinitis indivisibilibuς se i ta quo I maius ex pluribu , iii iam id quod minus.
xii ... si secundo. Si in initum esset ex itidi uisibilibus composit una, se queretur quod tot essent indivisibilia in mi uoti circulo, sicut in
maiori, quod est contra praesuppositum. Probatur in hae s gura: nam quaecutique
duae lineae rei hae quantulicunque propria quissimae dheantur a centro usque adcit. cunferentia in exterui circuli, nece ite euit quem aditio duiu in Haiori circulo termino titur ad duo distin ta suileia,sic in minoii: quia si in minori circulo concurrunt in idem punctum , tunc ab illo puncto v que ad centrum non essent /uae lineae, sed unica: atque lineae dii hae a centro usq; ad circunferentiam maior iue circuli non ei leut si e re hae, sed praugerentur in circunserentia , .9 minoris circuli, ut apparet in hac figura, cuius demonstiationes apud εuclidem. IS equitur ergo quatit ucsq; ρὶ ure, sin eas
duxeris a eentro ad circunferentiam malo c. . iris circuli, i, tot numerabunt ut in circuse
rentia minoris, S sequeretus quod minotcirculus esset aequalis maiori s secuti tu corollarium do o. si . est. si continuum ex indivisibilibus componeretur, sequeretur si ametru qua/rati esseco meo surabilem, inio aequalem collae, cu ta--ὰmen ad lenium patet ei te maiorem, &Ari hii stor. in multis locis dicit esse in coinmensurabilem ut patet, ubi nos apposuimus demonstrationem. Et probatur est e proportionem, quae medietas dupla est, qu .e non est proportio rationalis,ut in tranatu proportionum dicemus in sequenti lib. . Sed
probatur sequela in haes gura. si est vi aput Et o quolibet unius coi fae adpuli tum alterius coui linea ducas , tot punita adaqua te enumerabuntur in colla, quot in dia ne tro de se diameter ex tot punctis con stabit ex quibus constat costa: quare sequitur quod sit ei aequalis. Tertio sequitur ex Gregorici. si cotinuuex in liuis bilibus eo poneretur, sequeret constituto triagulo super basiiuniuea re la perallelsa eii basi propinquior angulo superiori descripta, inter latera trianguli, esset maior basi quod est cotro sensum: ut patet in subiecta figura. De quo sueside, sh si. Et ipse quatur patet. sit linea. a. b. basis diri huius trianguli constans eκ tribus punitis, es alia di, o latera cociareetitia in puncto. e. hi 'habeant singula quinque pundia desci ibi I Iturq; interpuncta. i. e. na necesse est habe reaaininus duo puncta, postiles diuisibilis squisse. s.e.sunt puncta lauantia 4mox describatus linea parallelsa iij ter puncta. s. g. quae postilest maior quam superior, ad mi.
166쪽
specta l. i. An cotinuo cosut es inditii sibili.
ad mitius habebit tria uricta. Rursus Q selibatur alia in se eicit inter puncta. h. i. quecti iti si maior, habet ad manus. . iuncia, Sper consequens erit maior u4 m. a. b.
M u e rii ba is, i u .P solum habebat tria pu)ictaeΝ pr.esupposito , sed consequens im- Alia multa huiusmodi multiplicantur, quae pollunt reduci ad hoc , mini, ij datis ducibus quibuicunque lineis inaequas abus, quan uis una sima Mima, ct alia minima, toti diuisibilia in una inuenientur, quot in alia 3c secundum eos , sequeretur eas es se aequales: ut patet in hac fgura.Nain si ligneaeus centium. a. sub minori linea, quotque linea: Aucantur ab illo usque ad lineam. d. e. tot puncta numerantur in liis ea. b. c. quot in linea. d. e.ut patet sequi. tur ergo quod componi non potest eo uatinuum ex indivis bilibus: nam implicat quod minus sit aequale maiorit quia parseret :equalis toti,dc sequerentur ua contradi toriae verae, quo A esset pars, & non esset pars wibis esset tritu Sc no esset totu.
I liud argumentum etiam si ad piobanda laconclutionem. Si ex in Hi uisibilibu,
cotinuum componeretur, non esset possibili, condens citio, neque fas saeuio finiurperditione, quod est eontra Arist. dirientiam pato. Constet continuum itum es tribus indivis bilibus, di ea se satine cessarium est occupet maiorem locum,
Vel aaditur quartum initivisibile per additionem nouae materiat, vel aliquod ill tum titum ii diuisibilium emeitur maius, quod intelligi nequit eodem modo si eoudens tui, occupauit minorem locum, Se X
tribus vel de per/itur umim itidi uisibile, vel aliquod extra bus fit minus quam ante erat, quod repugnatis; inditiis bile est. , co reso i seeunda concluso. Non C,ltim magni Notus Ric tu iti es inditiis silibus son collat, sed ne-yn η'ς0 que templa, neque illotus. III cesi Aristii id uistili sac. te c. q. probatur, quia nullii continuuhes. potest Minditiis bilibus constare, vi pro
Dat, i . concluso: sed talii rnotus, quam tempus gicuntur continua : ergo nullum
tale componitur ex indivisibilibus. Quod tξ pus, de motus sint quid continuu, patet
de motu ita pr.ecede tibiis quor odo ille dicitur unus,& cotinuus, quasso nulla intermedia quies se ins in puxu mutatu eme in telligitur similiter in temptire , nunc sues conti cratur,quo continuatur partes eius
xpea terne quia qualibet pa s magnitudinis Lui, cpi respondet patii sumus, o motus uiui dituro a diuis4onem magnitudinis, pur quast motus tex. s.cum si impoli bile niugia itudinctu ipsani collare e es indivisibilibue quia no esset prius aliquid moueri per partem in agnitu tuis quam esse in otii quia moueri dicit succentonem, quae in indiuiis libiti non potest eisse: ergo nequc motus poterit constare ex mutatis esse induit sibilibus,alias in otiis non corresporaderet magnitudini, perquam sim citus. Idem probatur ge tempore ab Arist. atex. io. vsq;
Tertia conclusio.In magnitudine, motu, 3. Conclu.
S tempore eadem est latio finiti, sin sinitiiquod est dicere si magnitudo est finita, ct motus qui in ea erit finitus, &tepus in quo dc si magnitudo esset infinita, motus qui her eam fieret esset infinitus,& te pus
in iliter. Haec in te R. it. Aristo. de sunt coperti si tua ex superius dieii 1 rcsundanturiones in velocitate mot', de proportione. De quibus in sequuntio. agendum erit. Ad priiuu argumentum respondetur, ito Ailargume me similia unitatena,&puratio quoad omnia, sed bene quantum ad aliqua. nue niunt quidem : quia sicut viaitas diuiditio . Post .i expot, neque pianehum. Dasserentia tamen coam, x. eu : quia vilitas non habet postionem in continuo: cu ipsa multiplicata faciat quantitatem diteret an : sed punctum est incliui sibile, tamen habet politionem in conti-Duo enon quidem ut si pars continuit se quia est eontinuans partes de satur inpun iis ante, dc retro:prius, o posterius stantelion in ynitate, ius a numurupit ex unitatibus consscit, v inultuin or dies em importet ipsarum vilitatui conti ruium vero no ρκpune is,sed eX quantitatibus, quae per P uesa continua fiunt sc que in quolibet continuo infinita puncta considerantur, cimi Dum erus non possit c nstare ex ius nitiqvnitatibus: de isto nando debet intelligi eo
para tio puncti ad unitate in . Ad. e. Gregorius Arin: i. xesponμ et, con-eessendo cluod probat, scilicet, oin ne con tinuit polle esse diuisum in omnem si a uia partem sed est contra Aristote. textu te tio quia si esset continuu in omnem suam partem si uisum , aes et continuia con stans κ ingiuis bilibus. Maio aut e conce lendo' continuum posset esse aitia diu, sum, consequenter loquens icit continuum compo
167쪽
ni estingiuisbilibui sess vitumque est sal ium:& ideo dictu tu eli 0 Deus cognoscit lingula pucta cotinui, si ingulas eius partes: 09q5 inferso ergo cognoscit vltima, negamus: qitia ipsia non d litur se no cogito itur,tii agi quam impossibile dieatur cognosci. Neq; sequit: cognoscit singulas: ergo cognoscit vitiina in iiii. cognos eddo singulas partes, cognoscit contini Dina nopos letalites diuidi, ut detur vltima,ne se quatur componi eκ indivisibilibu . . i. I Ad 3. concedimus in continuo vere esse
huiusmodi inditii sibilia, &realiter habent ibi positione sed no vi partes, quod probare coten limus sed solii quia continuant partes continui ad inficere, vel terminant continuum: quia hoc est necessari inti conicedere, & nullum ex hoe sequitur in eo ueniens. Eodem ni o dicendum de linea re
spectu superseei: uo enim ipsa superficies composta est eu lineis indivisibilibu , se
cundum latituditiem, & profunditate, tanquam eκ partibus, sed litie. e pontitur iti supersicie, ut continuent partes superficiei, cites minis ni ipsam super fietem me de eotpote dicendum his, quod no componatureκ si perficiebus iaci lii Mnes indiuisi, libus secundure pro sotigitorem,sed poti itur
superscies ut paetes cotinuet,&teriit inet. ψ Pro maiora ii telligetia In plura stit pucta in cotinuo,&pluia mutata esse in moti, ' plura inflatia in te in pote: videtur reis
solutorie dicedi uti quo A ta de punctis iii linea;& mutato vile in motu, es inliciti. inise, psi esse considerotio intrinsece seu triniice punctu extrinsedit est illud qd suos uesti apud geometra linea causat: & uci caeestrinsecu eo q, nolit de essetia lineae costitutauo cum sit vota inditiis bis , fio ii ot ephitidi es spuitibus lineae 1 nee est
termitius eius cuili linea finita duo, ha beat terminos,essent duo punctat fle non possit unum esse duo emtrema. Neq; est continuans partes linear, quia issem punctum DO pcit cotiri vate plures partes linee
quia eu fiat plures partes hciberet plures iitus simul in cotinuo quod repugnati sicut . quod ide corpus in /iuersis locis ei: si e puctum extrinsecu vnu in linea est, qd imaginarie suo furit eaus t sitiea. is punctum aut intrinsecuno est viati sed plura quia continuat & terminat;&octu iunt suo termitialia de plura in potentia
quia in plures partes pol diuidi linea ii, si
nita in potentia die .lit tande puricta utrinseca sunt diuersa esse puncti unici est rin. sectot linea causat: quia secundum quod fluit causando lineuiu, acquirat diuerta et se accidentalia o quia pro ut est in priua a parte sui su Xus, aequiuit unum esse: 'pro ut est in alia aliud Se Et ilis est vi est in una parte a s ipso Vt in alia, sicut puer a seipso quando infans erat &haec diuersa esle dicuntur puncta intrinseca: quae taenintrinseca, quia sunt Aeratione lineae quia in eius dis nitione . t patet ex Euclide ps.
Ditur puctus ut terminus seu extremum: Sponitur continuans vel copulans partesii nee quia linea est cotinuit cui ' partes aqalique terminii coena copii satur. Isto moquo de pucto in linea ta intrinseco qua exti in seeo philosophan tu est de mutatu es
se in motu:&ae inflati in te pote:quia ea
de est ratio & eo sideratio ut alia, diuitii
ti Physie . de diuisone teporis
annuc temporis sit indiuisibile.
i iiii nimc temporis st. iuditiis bile nam Aristo. Via Rati istot iactat de instantigeri eisse sine subiecto sed consequens q&lsum Probatus Illud instans est accides,
ct in diuisibile: qua ro in quo subiecto est: vel in alio 9itiis sili, Vel in indivisibilimis iudiciis bili quia indivisibile no pol si si θaii in diuis filii tu i a nulla est coirespoἡetia, neque in indivisibili quia maxime inpuncto,quos dicimus indivisibile, sed ibi non quia cum sit accidens ' unum,non potest alterius subiectum esse. Iur terea si nune temporis, est in diuissile 'in eo si motus, sequitur quod motus
posset seri in instanti, quod est contra philos. Et probo quod fiat. Ita quocunque in sanit teporis quo motus fit, amrmamus motum serii ergo vere motus est in instanti Quod sequatur patet. Motus si in tempore,&sititi Oarini quod habet positione in tempore, quandoquide est qui ἡ conti. nuum eis inllatis tepori, est huiusmoditat filiam
168쪽
salsum est quo is motus sat in itistanti. Pa tet, quia de rati Ae motus est sueees,iopesioris es posterioris, quae in inditii sibili uis potes fimietiit ergo nullo mogo Hebent poni talin i uici ilia.' serti5 Oiune te pii, potest diuidi ad di
ui acine motus, 3ce cottat ergo in otiis corre
spoudens indivisibili tepori, potest diuidi ergo indivisibile teporis cliuidetura sed lao erepugnati ergo non pollunt dari liuiusmodi itidi uisibilia..isero solutione notandu quod in precedeti speculatione est determinatu , ct aperte probatu, nullii continuum ex indivisibili sus coctare, aut coponi t aniles partibus, es cum to te pus q motus sint contilauit, deductum est ex in tuis bilibus non posse esse tu eis copolitione. Ille vero quaerim', Vtru talia iuditiis bilia debeat potii in tempore,&in motu, eo modo saltim quo in cotinuo magnitudignis ponunt: ut pussi nausto quide diuisione motus diei uisone temporis secundum diuisione mobiliso vel alia lationet quia sicut in magnitudine posita sunt indivisibilia non ut partes,sed ut pariat ex continui terminent,& eontinuent, sic etiam in tepore,& motu . De quo sui conemo reli ori sim m&fit prinya - . Milo. t . s Nunc t cmporis quod per se primo prae- ό. seus est, indiuis bile est. Afili hie. Ad euius probationem praesupponi debet, ψ ide sit nunc quod est terminus praetetiti, de scitari, initium. Non enim virum nu terminat partem horae praeteritam, usque ad illud omentum temporis Saliud est quocliuiliat parte horo: futurat nam si euent duo nun vel essent imme licita, vel nolitesntitim me fiata, in eodem corii inuo essent duo
indivisibilia immediata. auod nullo modo concedendum estis; non sunt imme licita, 1 ih fite itum & suturum,non esset per se primo presens: sed ponitur per se primoprie sens ergo oportet sit indivis bile.' Dixi in conclusione Ae nunc, quod pesse primo est, quod si indivisibile, nam si non est per se primo pedisens, diuidi potest:vth ra dies annus emensis: quia illa non sunt in praesenti per se primo nis so
. 'secunda concluso. Motus non potest i . . eihi, seri in illo tiune in diuis hili te potis. H ec rati tus non At istaext. 19 patet. Vbicunque est mo Heau intus,potes esse&tardior,&υ elocior, sed
hoc non potest in illo indivisibili tempo ei, quia ille dicitur motus Velocior, qui in minori tempore sti se ipso in diuisibili, nihil minus potest esse.' saeo clusio potis iit probari eκ illi, que Graue etiain tertio dicta sunt videlicet, quomodo gea si moue De etia s pervacuum aueretur, non possct h. h. iid in insta illuc citra illos qui putauerules stimuli se de mete Aristo, Sed hie aperte dicit motum in instanti non pospe essema in no pG tintellecta caper quomod stic cessio, quae necessaris intelligit ut in motu sit in inituti indivisibili. Tertia coclusio. Non solum motu, iti iti 33 u an stanti no cotingit,sed neq; quies pol esse.
Ratio est. Quies, est priuatio ni otiis ibi e go poterit esse quies, ubi & potheth olle timmotus sed incitus vidi Rit 1 .c5clusqn5 cotingit in inditiis bili isi; ergo neq; quies. Item : quia contraria habent neri circa luem si ergo in instanti poset esse quies, ct i. statio. posset esse motus quieti eo trarius leg non Aristot pol esse in otiis in instatio ergo neq; quies.
Qurta conclusio. Motus diuiditur S a Amobilis,& tem poeis iliuisione . Probatur quod motu, si diuis bilis.ps accidetis materiale in ii aerens subie is o ἡiuisibili,&eκ- mediat tempus iat cum omne tale si diui sibile oportet de illo su aerere,&ile inflanti vel nunc,quod diuidit., . .es.. 'Probatur concluso. Si illud nunc te po- inesset,& diuis bile, Giuideretur in parte praeteritare,& futura, ut omnis Aiuino eo tingiti a tere pote: &se pars termini prete teriti esset sutura, dc pars termini suturi esset pcaeterita.patet: quia illud nunc, postuest Virili,quod si terminus partis praeteritati&futuraei Si ergo diuiditur in parte sutura,& praeterita, bene sequit Q pars praeterita es. sutura Spars sutura praeterita. Ratio. 4 Secundo. Si nune praesetis,essiet diuisu- tenso ergo diuidi potest. Qubdad diuisione mobilis p. tet.Omne . Coelusio accidetis ex te stan in sibi et o diuisibili ad
diuisione eiusde subiecti potest dies idii sed motu, est huiusnogi quia motus subie ii L, i. i.
ue est in mobili, quod imouetur: ergo per diuisione eius diuidetur mot' ei in states.' secudo.Omne quod habet parte, diuidi
potest secludia eas dici 1 motus habet partes secun tu partes mobilis: quia motus totius non es motus partis,neque e contra: ergo
sequitur i, motus ipse isticia mobilis Attii sonem Aiuidi potestialia, si non posset diuidi mos totius,&partis diceretur,& mo
169쪽
tus partis totius esset, quod est contra emperientiam.
Ratio. i. p. KQuod etiam diui sat 4r ad diuisonem te poris patet: quia si totus motus, quo per transitur totum spatium, durat per hora integra, medietas motus, qua me sietas spatii phitras tui durabit perhoeam dimidiu
si L .i notus. . partem spatii in . . parte horti medietas illius motus proportionabilite in medietate illius quartae horae erit. . Haec sunt clara quia ista se habent ut supei tu, diximu; simul magnitudo, motus,&tepus,&cstinuitas uno adiguit alteri' eo imi ita: & liuisio Quo, alteri 'divis bilitate. Ag i olim. 'IAis primum, ubi tangitur ge instantisti,
tristarii su es in te porci& mutata esse in motu, supra mutata . sies tibi . . lisputatuna est,& videtur ficedum solutatioue ii, si ut tempus no dis inguitur re a motu, amo , bd - ite , motus a mobili,nili solum ratione siccabas, bi' di instantia,&mutata esse non ilistin xuii Veii, in sua turnis ratione, ab ipso mobilis loquimu
meta. e. as. tamen de illis ac si essent te, sistitisti. Et sic non eurrit argumentum, quod contendebat probare, esse aecidentia gistincta a tempore dc motu Quod si datemus distingui, ut aliqui putant, illa talia indivisibilia in subiecto essentie3 non per se, sed ratione quantitatis, cuius sunt continuatiua,&terminatiua: &se inclitii si h li,bene potest sublesia fide per accidens in Aiuisibile: Ω- cs esset des se. Neq; esset in eo uenies, ponendo tale indivisibile esse areiden, distiti tuiti, concedere qi o soli quid quod habet esse reale liintii produceretur, es corrumperetur u 1ade indivisibili doce si posset, de diuisibili Vero negat Aristi qua do dicit, quod id in motus noli potest esse augmetatio, cidimi tutio eius dein quantitatis intentio &ieinissio eiusdem qualitatis egeneratio & corruptio eiusdem substanti verunt quod idem instas si primum s vlti muna, non est quare neget Arist. Id autem quod in fine argumenti dicitur, quod viati accidens non potest esse alterius subiee us Tlio. a. p. salsum est: nam quantitas est accidens, S i. r. art. a. est si ibiectum aliorum aecidentium: ut in Dirabili sacramento altaris apparet.
Ad se viis A M. O coee stinus Diotu fieri in instanti. It quando infers,id esse contra Aristo. negamus:nam Aris . negat per se primo motum sieri in inuati, eo quod motus successonem importet: sea quod motu, satiniustati per aliud non repugnat, id est ratione mutati esse, quod cotinuatiuuari es prioris, 'e posterioris:vnde motus non si in il tri indivisibili in se es se euilum se, sea quia stan continuo , in quo reperitur indivis bile continuans: & motu, dieitur esse in tu stanti : sicut motus est qui contingit in timini successione eius, in cuius tamen successione necis larib intelligutur innumera mutata elle, indivis bilia, in quibus est motus: atq, ita ipsa cotinuati uastini partiuina olustio est per se in eis, sed per aliu/:& sic scot. s.. h. i. concedit, pune tum posse mouerige pet accidens, ratione magnitudinis tu quaest.
I Ad tertium negamu, possὰ seti diuisionem indivisibilis: sed tamen per ipsus, fit
diuisio ipsius quod diuidi potest: nam illotus diuiditur relatione te poesis, S mobilis. Et sicut ipsa in liuisibilia ponuntur in motu, sic mediantibus eis est continuatio,& contingit diuisor nam secta diuisione, indivisibile inteli igitur terminare quantu,s finiret sic etiam ponitur indivisibile, 'in tempore & in mobili, ut sic a limiiceius bi i s apes potui ea ti sed sicut indivisibilem citus, quo diuiditur motus, diuid insipotest. via itidi uisibile est, sic &itiditiis bile ipsus te in potis, quod est instas,ii 5 pothi diuidi; lii et per tale indivisibile sat eontinuatio,& clivisior nam si horam diuieas mduas partes oportet intelligas guo instan. tia indivisibilia terminantia. Quoil si continuam facies horam, quo ilibet instans indi uisibile eontinuatiuum sic est quod unu& ulem est suis partis prceteritaein suturi
initium, ratione cuius prius,&posterius, ct successo tam in motu, quam in tepore
polit intelligi de quo in praeceὰetati speculatione in fine.
Vtrum in motu detur primum esse eius, & vl
timum. Ideturq, detur in motu is primum sui esse si quod incipiat esse per primum sui es e. patet. Si muli et
praegnans numeretur, di in medio motus per primum sua esse animetur scelus, tunc scelus
incipit moueri ad motum matris, S est per primum sui esse: ergo mot' potest incipere per primum sui esse. Quod tu e per
170쪽
speculatio. 3 An in motu detur primum esse.
prinium sui esse ilicipiat, patet: quia tunc
moueturinante non moliebatur. Simili ter ii homo cadens ex alto,& in medio e M balaret animam, tunc cadauer inciperet e
se per primum sui est . illud est primu in
statis inritus cadaueris maest in nati; me dium, temporis,quo motus durat cuius in prima medietate mouebatur, ct in secun sa cadauer est.
ε 'PLeterea Probo Q detur primum esse
motus. In rerii creatio e ola mutata sunt de non esse, ad est e,tonien ante illud primum mutatum, non praecessit moueri quia nul la res erat ante creationem ipssirunt. Et ideargumentum est de iudiui ibi libit, volitionibu , ' intelle tionibus,quae cum in in .santi producatur,na pol intelligi ante printii inutat ueste, aliud prius mutatu esse. 3 Argumentor, vi argvinetatur paul. Ve
riactus. Det . ponamus t . a. sena me calidum, nunc
primo sit applicat uiti. b. rentisse si igisso sequitur quod i nos incipit esse s primu sui essetquia. b ante instans presens non alterabatur,& ia alteratur ergo incipit esse per primum sui esse motus. In contrarium est Aristan te N. s. i, h. ' pro solutione oportet praesupponere,
iami. i. quod alias in superioribus die uni en phi, losopla antes inter permanentem rem,&suecessivam posuit te di bierentiana, ut per manes res incipiat esse per primum sui ei se quod nunc sit, & immediate ante non fuit 'desinat esse per primum non esse,s econtra es successius incipiunt esse per vltimuin non esse,&desinunt esse per .lti muni sui es Id. X.lina. i. Secundo est assuertendum, ij sicut in lianea sunt aliqua pii fain actu. l. t ei minatias no copulantia Ic aliqua in potetia, quae copulat,& no terminant, sic in motu sunt mutata esse iugiuisibilia in altu quado est terminus motus,&non copuiastuten mutatu esse,acquisitum in fine motus,& mutatum esse,in potentia quod est terminu motus copulans via una cum alio ut es mutatio inter partes motus.1 clauso 'lurima coti tu illud primu teporis.quo Ies mutata est, non pol esse diuisibile tempus sed necessariti est esse nunc indiui labi lc:vt s res in uetur a b. a. in .L.id in quo est primu dicere, rem eiae in. b. est instans indi itis. Dissile probatur. Detur contrariv.f. et stlepus.i una hora: cisi per tota horam quiescitia. b.no est primu quo res mutata estiquia ante in medietate horae ,& se tota hora no erat in qua primu in. b. I ea de ratione in medietate horae,& in qualibet parteque est diuisibilis ergo oportet date inua, indivis bile in quo dicatur primum mutatum eme in . bisse elidaeo cluso Cuiusculaq; motus pe- i enes terminu dat primu mutatu e sie: ut in motu loeali dat pri inti inuas esse, in si octo E pi mapaco, Ubi ventu est pinotii,& sic in alijs moti he, term l.
b'. patet. Si em res mouet ab .a in.biai ut in nudat priacipit esse in A. per primu esse,aut v vitistii mu η Man 6 esse: sed uis secuitur ergo prima. Uroba *ης' tur ii, inor. Det vltima os esse in . b.sequit , mobile in illo in stati no est in b.ergo poliqua dis latia diuisibile distat v. b. O ducipii ta n A sut inlinediata essequit η, ii iii aeno est in. b.immediate poli hoc tisi ei it. in b.sed in medio S ue illua iusta; signatu noerat ultimii no esse in . b.& scut argumen tum de motu locali probat, sic de quociiqi certo gradu qualitatis,aut quani ita is; eg)i sis
Tertiae Acluso Circa initiis motus non petie, mi ilatur prina uesaem tus. te M. 6. Probatur. ii omn5 .ia
Illi d primo esse motus,aut en tepu, diui tiar priae usibile, aut iustasi in diuisibile instans non p., osso motus. test elle quia in instanti no potest esse mistus, ' t supra pliatu es bergo oportet si id pia diuisibile sedi, si est id pus 94tiis bile: Osi est, . et mobile 'asti est et pes totis illud, Ansen primu is e motus. Aut per aliquam partem quiescit in per aliam moueturi es non est secudum se totum primu esse motus sed se eundisi parte. Si vero detur particula teporis, per quam tota primu mouerit Latii in inediata te illius prinno mouebat: Stota particula teporis no est in qua primu per se mouebat: 'eaderatio e neq; medietas. Et cum tempus sit in infiniis diuis bile nulla dabitur pars temporis, in qua per se
I Quarta coclus. Ante quodlibet moueri ε. delusiopiaecedit mutatu esse Hae Aristo. tec .s a. demonstrat Propter hoc enim mobile mouetur p tot si te pust quia peruenit ad nucterminati tu illius in iluo est verum dicere mutatum es eueὰ ante qualibet parte te-soris eii aliquod nunc: ergo ante quodli et moueri est mutatum esse.Ite. sicut in spatio a id sit motus ante illibet parte est pia mi aias in illo tu anteqdli set na ouere est mutatu esse. Si cutem partes linea e Atinuatur p pucta, se moueri perui utata esse. iminia cocius. Ante quodlibet mutatu 3. 4elusio hsse