장음표시 사용
191쪽
nem proportionum agenti uni super suas ipsi,iviti resistentias, ae proportio geometrica proportionalitas dicitur: Mi si Viriatus xl. Miloueat resistentiain ut quatuores lirtus vi. 3. resistentiam vi duo: quia viro bicine es Dexi Di illora: virtus vi. 9.que consi .idex. f. cic. 3. mouebit resistetia vi. 6.qc5llat i κ. d. a. eadem velocitate: quia omnes illae sitiit proportiones sex qui illeiae . Hi acutulit inquit ite x regula Aristote ita, dicit. Si cluae virtutes scor siti tDO Ufani aliquas duas te illi untias, aliquo uno tempore virtus coinposita ex ambabus virtutibus Daciuebures illentia in compositam G ducibus resilientiis eo dei uteinpo reperidem spaci uti L scio bene quod caletilato, e , de sophiste multipli eant argumenta hie eo citra lianc resul. mi, sed sine seu tu e civili ira cum tu fore ingeniorum: quapropter ex Proseu si ho missa facimus.' 'IAd ptimum, si eoudum in intelligentiis liabere verum quod qualis eu probortio virtutis talis it in velocitate respectu siti orbis Non tamen proprie dicetida est pro portici supereri sientias: intacti linii stoli proprie resistit motui: se i tati tu in quantiam tiY, lutii sita natura est id bili aut .e
virtuti, ab ipso Deo applices' a est intelligetia motri κ. Et secundum hoc pollet quis dicere, quod ubi maior moles, maior est resistentia quodammodo. seeundo sicendi uia, quo gregula: Arist. t non sunt intelligendae de iij telligetati sineque ae o bibit, coelestibus quia illa: virtutes hc sunt spirituales es indivisibile, ' livna alia persectior dicitur est ratione disserentiae, iij species' se intelligetia qua mouet primum mobilvitio potorbe in alituo rcelerius aut lata ius mouere, luamiis lapidem pollet suo arbitrio Hoe tames addi uina spectat , uidentia, ut sic sit uiuatis, ii ne dispustae, nulla neque sit, ne que possit elle deordinatiis in illo cce
si Ad i eundum ae magnete si mouet pervii tute in imi regam serro, erulus me, ita la ut Verii in Oportet enim quod sertu re sistat illi uirtuti tinpresser es se ratione si auitatis non poterit serrum magnum leti. ri , ut partium: nisi virtus magnetis cie. t ut ut scilicet. a maiori lapide magnete, maior virtus,seu qualitas imprimatui,&rie eleuet ferrum.' Ad ceetium dicendum quod ita est, non .ie ui primo, quia leuiori lapidi plus medium ies illiti de ob id tardius Ian a palua Navi uetur, quam lapis: tainen quia ibstantia ad quam homo potestiaeulari est si uita es limitata, ultra non poterit,
Finis septimi libri phy sicorum.
192쪽
phonso a Vera cruce bo natum artium magistro,&Theologo primario praesecto in Acassemia Metii cana iii partibus Indiarum maris Occeani Sacri O
dinis Eremitarum D Aurelii Au gustini Feci esse sacrosan
Vtrum sit articulus fidei munia dum fuisse in tempo
aeterno. T videtur quoa notist articulus fidei. Id quod est de sile, infallibiliter est veru sed mudum ccepisse in temta
pore non est: verum ei ergo non est articulus
sset Cosequentia est bona. Maior est de argum. r. sile,&veluinnaanientum christianae religionis. Minor probatur. 1 A quod probatur euidenter in lumine naturali est instillibilitet verum sed motum esse perperituum &consequenter mundum non succepisse Arisao.probat in istois libro in lu
mine naturali ut constat: ergo es verunt non incoepissetergo eius contradit oriunt
es: falsum, stilicet, incoepisse,& sequitur non esse fidei articulum. Itere Verum vero consonat sed mun- Argum is dum non habuisse principium, per natu ram probatur: quia Dulla ratio naturalis datur quod ilicoeperit ergo siclus quae est vera mii ccciso nati& no est: de sde munduin coepisse,seg potiti, initium no habuisse. 4 Praeterea. si muti sum si coepisse ossa, i Argum a cuius fidei epho Asino. eoiitrarii tiri aspe-Φens errauit in fide Quoils errauit in sile, sequitur quo sonities qui sequuntur opinionem Aristo.io hae parte sunt haeretici, sed hoc noli vi letur, com multi catholici
eN rationib' Arist. probent mundum nota incoepisse ees o tiori est articulus fidei. . .
In contrarium est symbolum apostoso - 'rui Credo iji Deum, creatorem coeli Ste hae.υlsifilium,&inuisibilium, sistitia . seri solutione oportet praesupponere , s T quod sicut est verit,omnia quae sunt fidei, q p. u. a. Hae infallibiliter vera,quia tio potest silet sis esse salsum,cum irinitatur summet veritati,que Deus e fata est verum multa sue teneri,quae ratἱone naturali probari non possunt imδ praecipua sunt eiusniodi, quale est trinitatis mysteriuria, uincarnationis arcarium,&sacramentorum virtus in efficatias issem ista se vera sunt,quou natura non probetraeque em caces conuincentes intellectum de hoe rationes dari ponsunt:imo potius in contrariam parte sert
sunt nullo modo haberi possunt aliqua inia Nolana. 2.uentione sumana, neque diligentia, nis a Deo specialiter reveletu tipatet,quia alias fides itiniteretur humano sundamento, quod aesciens est & sic non esset se mala supra firmam petram:& tandem deficere posset Quapropter dicunt Theologi, Mattia, a
193쪽
vltra palysias disti plina, neeessariam suis quidem quantum ad inpulsibi statem: non segisti, is cientiam reuelatam aliquam, ubi tras quoad reuelationem: quia sicut illa que in ls. Titi p. p. rentur Deo reuelati te, quae no possunt via quatuordecina articulis si de ontinesius, luq. a.arti. i. naturali probari cuius testimonium habe is sunt insallibiliter vera, & omnia quae in s.
miis,quando Christus di)cit Petro costen crasi diptura etiam usque ad illud mitilius tivitum ex articulis si dei poti initi, quod Tli obicis habuit eanem. Et setit articuli simith. in. ipse esset filius Dei Beatus es Simo Bario dei sunt a Deo reuelati,&iliaq sunt inscii iaci,quia caro,& sanguis non reuelauit tibi, plura sacra i ta inen est in hoc disserentia. sed pater itieus qui est in credis. Et hoc est quod illa quae iti saera se si plura sunt, silii ad doli. i. quod Paulus dieit , se praedicate mysterii a maiores tenentur credere explicite, magisu seculis absconditum, etiam iptis sapienti vel minus secundum rationem status ibus. Nec attigit socrates sapientissi amas, minore, susscit implieite in ipsis maior neque alii inus Plato, neque Aristote. sed bias ea tetulit,cieticulos stat, qui sunt exilotistiue lumine silet in tenebris ambulan- lis omnibus selei ii,tam maiores, quam mites os lena ciuini: quantum ipsi ratio osten uores exi, licite tenetur credere licet unio
actu valeat,sateor, vi letur eis communica res ad subtiliorem intellectum eorum oblitum sui spe caeteri ilia,superiora, a ,si magis, gentur. Et nexid inur limites physicae di cx 'ς qua in occulus noctuae lumen solis potue- seiplinae transire sit scitis haec dixisse, res et Nolan s. i. riint videre. uantes suo loco, si Dominu, dederitis. 3.
Ipsis his sequi tui, quod aliuilest loqui vi seu.d. 13. ubi de siue latis, imus ferino erit. naturalis philosoplius, & aliud ut eat holi- in Resolutionibus Theologiet,. Hic ergocu ἰ non quod illa quae ecudum naturam intendimus probare, hunc articulum erile
sint,contra illa quae, stitit silet, sed ed quod si dei, mutidum coepille, Sin tempore ab ubi ratio naturalis uno potest pertingere,iu ipsi, Deo ereatum fuisse: quia se propos inen silet penetrat.1 Iis habitis , tribus con tu, hic in symbolo: ad euius explieitas seclusionibus respolidetur 4t prima. omnes tenentur fideles. conclusi. 'Mundus fuit in temporis initio a solo ' Diui, fuisse creatum in tempor emaru Deo creatus. Deobatur ex sacro eloquio. culum si de ira non solii suille creatu: quia in principio creauit Deus coelum, &tera se videt uesio poni ab Ecclesa. 1ana. Od. D. Crego. super EΣechie. Pro 'Te tia conclusio. Nulla aliori motaeque e lost. D. Oxςanx, piis tauit linquio Moyses se praeterito di omnes situ ut Aristote in isto libro cons cetis. lii principio creauit. &c. Item. Eu lae, concludunt mundum esse ab aeterno, Ioannis testimonium in initio sui Euange tautum abest,ut demotis vetit. Haec sevi ac mi. i. lii Otimia per ipsuna facta sunt,&sine ipso tus corollarii ex supra post isti uia mun- sanum est j iiii l . Et ipse Cluillus leui mo- dum suille ab aeterno , est sil sum ergo perniunt apertissim si perhibuit. Clarifica me rationem concludi iii, ii potello quia ratio
Ioann pater, claritate quam apud te habui, ante- non est contra ipsam veritate in quae feci, vio 'cri, ι' quinti mundus sieret sic in Prouerti. Do- dum ratiotiem est, veru in enim vero coimnainus possedit me, antequam quicqua in sonat: ' cum illa quae rationis sunt, vera in saceret principio. Multae sunt aliae sacrae sint, oportet vero fidei consonent: nam li- scripturae autoritates congruentes, aliae ad cet natura non probet, ii sunt fidei non ducentur iustae potest eo eludere contrarium, ris sophi-C itis. , . secunda conclusio .Munamitincrepi sie siee .Quod iion lint dei non strationes, ain tem p re, est silet articulus expresse te- tet lii demonstratione oportet sit progrestiendus credendus ab omnibus. Patet. eu Veri, immediati si sed non procedit stilib. lile est articulus explicite credendus, qui Aristote probando mundum abaetetuo, silia ii non soli ita es veritas in scriptura conten- ex V oris, sed ex falsis:ergo si oti demonstrat: poste ta sed si relata inter symboli articuli sis ea imo ratione, eius, sunt haeretica: ut dicit quod muli sus sit a Deo creatur,esi huius- doctor sanctus secundo sente laturum si modi ergo est artii ut silet. Pro quo opor sit c prima de quibus alias. Et eas non e Diti. Eii, tet co a siderare, dii serentiam esse inter illa se semoti ratione , suis lieiter dscet i semba H quae in sacra scriptiara continentur vel e&- Sanctus Tliom. es dieit suisse adductas ab d sis iei 1lla quae presse, velox etiPressissequutur, sciliteris Aristotele conti ci antiquos, qui ponebant νιν ...ia quae ut alticulii idei sunt propolit imo modos lini ossibiles incoeptiovis naui, Mia,
194쪽
Specillat. i. An mundu incoepi. ut de iide. is,
di.& probat eue eodem A istote. qui in lubro Topi. dicit, mundum fuisse ab aeter Θ, esse inter pr8blematica sonen stitur etiam
s. a. contra gene c. 8 licat, eum expresse posuisse mutas iam aeternum.
es Quia senserit Aristo t. de mungi creatio λis, ri. Ma ne Albertiis Martius reseit elim disisse, gh luc ira suille cieatuni a Deo in libro qui de nati
' ra Deorum dieitur qui cilites Ae substatijsse paratis intitulatur: qui liber nisu estoteos id non eonstat, neqtie est quare ae hoe catholi ei disci uciemur. Vnuuin tibi, si c5
perturti,satis rationes Aris otinon concludere ad probati sum inungi aeternitatem
nam de illa mi e sumpta est,est illo ditio e flebeatis imo, ex nihilo nihil sit, supra iii
primo libro tractauiuius, quomodo, etsi ex nil nilo simpliciter per naturam nihil fit, ex nullo sit aliquia, ex Don ente in potere tia, quale materia est, si aliqui Η, ia est ei, qactu . sed dato per naturam id conceaanus, per diuina inpotentia cuius V caro est,que non suint,sicut eaque sunt) potuit in sidus seri cu ante non esset,lim: aliquisseius: quia a primo ente quod est De io, o innium en tiuis euacinatio est intelligenda.
Neque quod ipse Deus sit immutabilis,
argumentum est: ab aeterno necessitate naturae mundum creasse: natia cum per intellestiuia,&voluntatem agat, lisere extra se
agit,& sine sui mutatione aliqua se ut iii tellexit, & voluit munAum pro illo tune
temporis, quo proau Mit,stie aliqua mutaetione in ipso Deo. Si etiim extiosa cognoscente fieret cognoscens ac ex non utilente volens , argument uua probat et sed non sci quia quae Vult in tempore, ab aeterno voluit istes Ut neuda in tempore res quae coa ΗΔ. . gnoscit in tempore, ab aterno cognouit: Ied ut in tepote quia omnia sunt Deo' praesentia,&nu3a coram oculis eius.
5.Th. ν .p. Et quod eritra se libere agat, patet quia
. . istati a. Dei potentia non potest ad unum eoarcta . 1 .contra ri, aut limitari: ergo extra se per mogum Iea s. s. naturae non agit sed libere dc volanges c se non necessario mundus emituit ab ipso ab aterno sed initio temporis, quado voluit,
de quo infra. Qui 1 de mundi creatione senserit plato, non est cona per tuae. Apud eius discipulos quidam Aleuuteum amemare, quod in undus sit a Deo quidem, sed i45 btibebit sine habuisse tamen initium. Alii putant diMirse, mundum fuisse a Deo, sed ab aetemo:
ut beatu , Augustinus refert. 1 o.de ciuitat. B. Ashuai eapito t. Tanaeti sententia flatonis illa Videtur fui se, quam D.Amhria sua in ex . Deron ex Baslio magno reserti Patonem D. Ati,Mo posuisse Deum, stacleam, atque hylen suis te ab aeterno per hylen materiam intelli gebat, ex qua Deus a idearum exemplar eonstituit eum tempore elui ;&rvii uuiii insum non quidem voluntatis arbitrio, sed ex ipsa id ea citui materia qitia necessitate, praeter cingelos, quos immateriales ficiebat. Vide ibi. Dato quod Plato dieserit, mun)um habuisse initium, 11on tamen comodo quo saesteneti quiano potitit per cipere modum estentionis materiae. Quia alij senseri iit,late adaueit Auguli iti' Fugia Eurus imis binu, in suo de pereunt philosophia, de alide 'ereri
's Ad primum responsum est, rationes Aristo t. non demonstrare Daundum fuisse per i iuris siti Epetu iam, neque ex Dei in si Ditate, nequc li. O .perto ex eius immobilitate quia eius in sinita po tu maxim titetia aliter innotescit, quam per hoc quod c 32-ν, indus fuerit ab aeterno lino in hoc pro Ahatur quod fuerit in tempore, quasso ipsi placitum fuit. No enim mutatur ipse, qua
uis in tempore dicatur creatoe, sed ipssi creatura pauri est mutationem ae non elle ad esse. Mutaesetur tamen, lilia sua aeternitate, mundi lion habuisset cognitionem, &si caruisset potentia creandi, quam in tepore acquireret.
Ad secutigitim die mus, probari per ea λψ' tioines naturales mutis uin habuisse tuiti se vi no potuerit ab aeterno per Dei potetiam creari, sicut modo constat ex generabilibus, &cbrhuptibilibus, ut i ii sequenti speculatione prohatu ob id sunt rationes probantes iii initio temporis suisὰ, si edenos non propter rationes, sed propterea quia a Deo est reuelatum. credanius: S severuisti vero eoi1 sonat, qua loquidem ratio
suadet,dc manu ducit ad id quod fides con
' Ad,3.pedibus,&manibus ij nu, in eci sententia iii, SAristo. errasse in hoc artic s-ὰei, , conmes sequeiates eum ea lem nota inurendos astarii, ainu; sed quia Arist.non Christianus, se s paganus , iton est haereticus censendus quia tigress proprie in illo, qui est s distis, dein sese eluat, intuenitur. De quo suo Joeo dicemus. Et quan uis pO- Nota. tuit esse, sicut i vere apparet, quod in hac affertione ipse Aristo no peccauerit: quia
195쪽
non tenesatur explicite credere, neq; fue e SPECUL ATIO. 11.
eat ei propositum, ut inscriptura pres
salia,quani ipse teneretur admittere taliae Virum mundus po tholicus, qui ii itie defenderet Aristot. tui te se ab aetantundum afferendo ab aeteruo etiam si diceret a Deo per creationem, estet liae eti terno. cus.fit no solitiai catholicus negare habet,
quod ljie dogmatistat Atilio t. sed ex licia Ostquam ἡissertum est
caeliae' determinatione tenetur, qui in Em subd mundus ab aeternu
ie sub Lςo'tiones, quos videntur este eotitia illa quae r l re pretium erit quaerere, in ρ' sileteiiejmis,iaeciliqua an iam proebecit er ' an potuit seri ab aeterno.
ruisi audientibus ration ex Aristo. si non Videtur quod sit. Deus ait iaudiant argumentorii in solutiones, quoe ab aeterno si iuuit eandem potentiam, qua videris supicietet a catholidi, Matitur Hoc est inti habuit quando mundum in tempore pro in minus praeceptoris catliolici, ut suos disset u duxit: ergo seu tootuit quando desa los efficiat do ti itia sapientiores at sine creauit,potuit re ab aeterno. Consequen. Christi re fa sue sapietitia Vera nullo, sea tia est bona: quia ali is aliqua virtus,&posita a,&ii alii,esi: si itit iusta trademus in tentia Deo adueniret in tempore, es esset tertio de anima. mutabilis: ergo mundus potuit eseabi. η Et aduerte, variam Opi. antiquorum de terno.' mundo es de motu consequistites, de quo praeterea. Deus rerum causi est per in hilisti philossiti principio tutius uiam Deitioeri- tellectuiti, e voluntatem, sed ab aeternotus opinabatur mundum si abricatum eκ Deus cognouit nitidia,Somnia quae in eo atomis qui stitit in cotti voti totiu&quo fuerunt,sint,cterunt,&sicut suouit,'riatii natura est seitister Dioveri, quibus co Potuit Velle ab aeterno vi produceret securrentibus immum, mundum iactum di cognita:ergo potuit , causare ab aeterno. cebat a casui es non solum de isto imiti iis equetiaest bona. Mai r est comunedo sed de pluribus mussi,, quia vito des leti 1 heologorum axioma.Minor non potest ti),alius produeebatur di sic quia seiti per non concedi a catholico equitur quod posuit mundorum getieratio, fuit di motu, titit ii ii mundus ab aeterno. semper.secunda opi. suit Anaxa.ex limpe Tertii .Quicquid no implica Deus depo itiai doctis, qui voti tantum ponebatit muti iii, tentia abii suta potest: seu mundum fisit S Don elle a ternum: sed Anaaea. dicebat ab aeterno creatum,non implicatiergo poquo per te inpiis mi uitu res erant admi- tuit elle. Quod noli implicet probast ra. illiinite Ut elementa, disiceasus:&tunc tiones dii faetit, Aristo quibiis eonteii. nullus motus, sed omnia qui ei ebant es bit mundi aeteriaitatem a parte ante.
primus intelle hiis que nos dicimus Deli, 'Illa contrai tum est quia generabilia, ' cepit iesregare admissa , Sin suo loco dita corruptibilia, quae sunt mutidi passi uta 'ερ-s mcto collocare di sati egregatio e pro possunt sui me ab aeterno. ductus est niuiiuus sitieepit motus iti e re 'pro solutione notandum, i, rerum mullo, helementis. Empedocle, autem litem titudo habet se in dupliei dii fetetitiai qua ex amicitiam principium insidi diκit,licet dani enim liuit in corruptibiles ut absque liuersiinode, Da lis phoducebat nitidum, miraculo habeant in se illam perpetuam
dic seruabat: auia proprium sitis disgre- iurati ueni: ut nullo modo possint des gare res ad irauicum,1 sic per litem prodia nere esse uis pee aiijsulationem a Deo: s. .ebatur mundus V coseritabatur,sed post cui es non potuerunt esse, nisi per cre erat a icitia,&oinniacosiuadebant ad in tionem ab eo ut angelut: anima rationa. uidem S destri iebatur naudusin ces abat liueis e Uum. Aliae sunt, iiii sunt corrupti motus,ctiterum in surgente lite, pro luce biles per naturam: &ill e, suae. a sint perbatur iterum imitusus. Haec omnia salua mutientes aliae sunt sil essuis.permanea
sunt, nisi ipsi, si sionibus, aliquid aliud in te, sutit omnia generabilia, ct corruptibi
tendebant tradere,quae Arist. a te in. i. lia,tam vivetitia quam non uiuentia, quae
Physico, stipi a traeiauit. mundi partem complent non minimam Oinpia
196쪽
Specul. 1. An mundus potuit esse ab aeter.
omnia enim quae sub globo lunari conte
eta cognoscuntur es elementis;& elementatis, corruptioni obnoxia esse est explorati limini. ista sunt permanentia dicta, quod eis non repugnet suas partes haberedimui omnes. inter successivas res tempus;& motum pontinus: quibus videtur repugnare quod omnes partes sitit simul κὰ quibus supra in . . mentione ni fecimus. Rei potadetur. 1. cones usionibus i& sit prima conelus. i. 'Mundu insuisse ab aeterno,& non a Deo
factum;lion sol sim fassum, sed i inpos, ibile
reputamus,&inscituum asserere. Haeccinaugu. 41. d clusio est probata,& approbata a. B. Aug. iuica, 4. I ubi ait Haud enim sol propheticς voces,
verum ' mundus ipse ordinatis inia sua ire utabilitate,& vis bilium omnium pulis cherrima specie, tacitus se factum Deo proclamat uniuersaque eiu ς membra psalsi sto. sa iunt quod ait propheta: ipse se it nos &pli,s'. i,. Tian ipsi nos: ob idque,Cceli enarrant glo- Neta p. tex. riam Dei. Atque Axii lot.hic ait; primum motorem,&prima ita causam esse omini i
ta. teX t. s. licci alij aliter interpretetur hec di ia Aiis o. Ratio. 'Coii elusioni, ratio est quia omnia qui sunt participative talia oportet sitit ab i)s Tllo p. p. loquod essentia tale est stetit participati- quast. 3, ue ignita sint ab ipso intie, qui talis est per essentiam suam calidii, i sed Deus estens per esse 1itiara es est sua esse alia simi
esse,& econtra. Creaturae vero omnes habent esse participatum S limitatum, qua rom esse deessentia earum no est ergo omnia ab ipso primo ente,scilicet Deo, qui p Secunda conclusio und uiri quantum ad illam partem incorruptibiliu Deus p - ρη tuit in stio aeterno producere, quan uis desacto non produxit:vt angelum, animam, is t . x tinnasse , 'coelum .Haec concluso pro . . . ' ζ batur communi argumento.Quicquid no, L .ca tinplicat contradi hionem eκ parte rerii preo. u. ,. Dctis de sua potentia potest pro dueere d1st. i. q. sed ista, quae sunt incorruptibilia, non im- nita iucun sileat ab ternosuisse: ergo potueriit ella.
pes.':. Praeter . Si Deus hoc no potuit.&post dici. q. . . in tempore potuit,sequitur quod fuit im
p. ulti, scies peditus usque ad ii tua tempus ecl hoe estia. ii Medi absurdum dicere. Quis enim potuit eum
uast. a. inpedire 3 Quis eius voluntati potuit resistote Quis stloe dedit ei 3 Videtur er
go esse afferendum consequenter potuisse ista ab aeterno producere Ex lioe apparetri tibi uinin sua cosnopciaer age, quango dicit coelum empiretini ab aeterno i iis Dse ereat una
' Tertia eonesu.Mundus quatitui ad partem illa in quae generabiliram & eorruptibiliu est, non potuit esse ab cierno a Deo: Hanc conclu.eMemplo mulieris praigia antis solent probare pnilo. quae non potuit ab aeteriit, creari misi esset proegnans in tepore ius niti, quia si post eoneepitonem nono peperit ni esse tunc vel aetas illius partu suit sinit a. aut insitiit ars infinita, unumiti finitum esset alio maius, versus in sinit si extruimini: quia mater esset senior suo foetu per iit otii . menses: sed implicat quod υ- numini nitum versus partem insiti ita litalici maius quia finiretur. sitan leti illa a tas silio fuit nitita;& matris eius sinita erat quia sollini per nouem in enses eΕcedit vel si noli, necessarib per in initu tempus fuit
fit pliabatur ἡe nil κto, vel elemen th: nas ob aeterno fuit creatum : quaero quo tempore suit corruptu3Si dicax post. 1 oo annos a sua creatione,vel per. o. v et post corrupti otiemusque huc temptis pertinosi uilitis nilauti:& tura calterum creationis insultum erit maius illo vel non
transuit infinitum: & se sequitur quod
non si iit creatum ab aeteriaci, sed habuit principis. Neque poterit quis dare quod in si iiiiiiiii temporis creatio rei praecesserit corruptionem eius quia est contra natura iei eorruptibilis,quod per inlisi tu in tem pux ἡ uret. En hae coiis v. sequitur,quod in lumine naturali si ado titillum in liuiduum corru stibile potuit esse ab aeterno. Sequitur se eundo eo tra Aristotele,in lumine naturali non posse concedi specie rerum corruptibiliu aliqua , quae successione in diu tutiora perpetuatur esie ab terti di Ratio est, quia speries talis no potuit esse abeterno, nis cibi facta in aliquo in iiii dii oetici corruptibili sed illud tale no palaba terno dari, qa repugnati ergo ne si talis species reta coiruptibiliti poterit suisse ab e tertio. Neque esse idem die ete, quod si mussit suisset ast tertio,&infiniti dies estetit tras acti : ut docet. S. Thoui. quia tempus est
197쪽
4. Consus Sie hi Vini, e. Aelii i
quid eo tinuum siccessimam, non clausi, militer duo pii ne ars se ut non repugnateoelum suisse ab artemo creatum: quia est in coi ruptibile, ac non repugnaret dies esse ius nito, transactos: ae eorruptibilibus aute alia ratio est quia species non est nisi iii indiuiduo contrae a cuius consitio est
i uarta coneliis . Nulla speclas corrupis. i ibi liii potuit esse ab aeterno creata a Deo,
maxime humana. Probatur de alijs specie busequia 'tesicebamus non ius in indiuidi; aue construari posthiat, cui indius lato reis Pugnat ab aeterno esse,υt probatu Ut proxime . seu qdinaxime de humana specie hoc si asserenilii, patet, posita immortalitate an innae rationalis. Nam ii humana species lait ab aeterno ab aeterno suerunt cinimae rationales infinitae huc superstite, se actu esset infinitum: hoc tamen in . 3. li. probauimu implicare: sequitur ergo et species humana non potuit esse ab aeter .no.Hoc arguitientii est comune & tam raram habet solutionem , vi vi X laiauefaciat solutio soluunt aliqui direntes ani mana rationaleni esse nior talem: d est a fide ali,num. Alij eoncedunt Pythagoricum fg
mentum de cora rei gratione animarum uicorpora iuuersites sic cum certo numero earum ponunt corporum insultam multitudinem,quae tamen actu non est illoc etiam est lixi es s. Alij lequuntur Atticeme, Alia aestim,quidi eunt instillam multitudinena per se causaria iab ordinatarum ruptis nare Ritia effectus non esset) insitii tana vero multitudinem entium non silior linatorum admittunt: sed hoc non potest stare quia etiam esset contra philoso phuni. Ob id nulla istarum solutionum videtur satisfacere. Qua ratione salio. Dp.
q. 6. arti. p. hoc conuictus argumento dos itit ab Aiistote. opinione in uniuersem defensitida)qh5d fuerit possibile Deia ab
aeterno mundum creasse sed concea it potuisse seri, quo ad aliquas eius partes , noquo ad omnes.ci Vmini est hie consaepatione gignum, quod Arist. qui munsum potuit ab e terno,&infinitum actu, negaueriliti tertio libro physicorum, animarum rationalium non meminerit, quas posuit immortales, quicquid steat Caieta ut in. 3.de . in ima Dotuni ficientis Ansuerit in c. usu, qu6d ipse ingeniosus non habuerit quo pacto posset nodum soluere: quaa ere una parte urigebat illud ex nihilo nihil fites ex alia parte c5 uictus , quod anima rationalis no i ucitur de potentia materi ro ausus est absolutam,& elapam Ae anima rationali ae. promere sententia sic φ vatius apparet in aliquibus locis. . Plato et si mundum tib xterno fuisse εponit in Timeo sed in a Deo in eternitate essentim,sc plotinus, proclus, Alcinus, Apuleius, Simplicius, 'alij & licet Arist. in aeteri: ita tech ueniat, dissentit tame, quia Ae opifice S Aepetigentia,ia o meminit. LAd argumenta solutio patet ex gitiis.
Vtrum Omne quod mouetur, ab alio mo
AEC spe eulatio est satis principalis, qui tangitur ab Aristoti in praecedenti lib. 1 vhi
in illo. t. Et vigetur 4M 'non esse veru, quod omne qd mouevir ab Ilio moueatur .Est commune argumentum: Grauia & leuia mouetur naturalitet fius, ad laum iocur tamen non mouentur ab
alio sed ἱ te ipsi, quod experientia patet:
eum graue descendat, etiam impellete nullo imo Staseendit etiam sine alio mouen, te solum ob vitandum vacuum deuo n omne quod mouetur ab alio mouetvt. i. ἡ 'IPraeterea. Viventia mouetur,& proprie 'imouentur: tam ea se ipss,&non ab alis. Patet in motu progreis tuo anima iv rquil enim potierit negareni otu a seipss esse
ctus a tormento bellico propter sulphvie X ιαμ incens uni naouentur S non ab alio.patet: quia maNime a proiiciente ellet isod sat ipsum proij cientem mori, quando tamephoiecta ipsa durant aia motu ergo nomouentur ab alio. Quos si dico, ab imphtu imp ephi iam habeo intentum, quod a secum impetu in se habet id quod se mouet. In eo utrarium Est Aristotel. sententia 1, 2-2.
' Pro solutione notaugum, , tam id iid hiel Gmouet, quani id quod mouetur, dupliciter
198쪽
spccul. 3. Ia mouetur ab alio moue. 1g7
eontin i, scilicet, per se, ' per accidens,
ut musicus per accidetis mouet sananquedishu il .le cc per accidens mouetur si satietur:per aereiae ei, Ius cidens etiam mouetur, quo ὀ ag inutum alterius mouet tu: ut qui vehitur naui.
ubhiti is ἡ ux se autem dupliciter contio git j quoa, . dam per se primo, quando neque ratione accidetis, neque ratione partis mouet, sed se toto: ut Deus, quando de nihilo munducteauit uniuersimi Aliud mouet per se quid uini quia non per accidensitamen no per se primo: quia per partem: ut animal mouetur per se sed no per se primo) quia homo mouet pe/ibus,& corde reliquu corporis. Nolana secvngo iacta dum: i, duplex est stolus, quia a est pli, sciis seu naturalis ut est corporeus,&materialis alius si motus spiri tu alis, qualis est intellectus,&voluntatis. Notitid. 1. Etiam considerandum, quod Aristo. intex .no dicitio in ne quod mouetur ab alio mouetur, sed omne quo g mouetur ab aliquo mouetur,quo A videtur esse gistinctis sinum θ primo inam ad hoc qi sit verum,
omne Q mouetur ab alio mouetur, opori et stabalio supposito distincto ab eo q, mouetur si tamen sit,omne quod mouetur ab aliquo,sufficit ut ab alia Virtute, etias si intrinseca in re ipsa quae mouetur: quantiis absolute positi testelligi aistum Arist. Omne quo a mouetur tib alio mouetur.pho solutione si prima conciu. Omne quod mouetur se ab alio moue οης ψ ti, quod vel ab alio supposito distin io, Vel ab alio principio intrinseeo a re distin vio mouetur.Haec est Aristo. in principio septimi libri, quam repetit in isto. p. text.
a 3.& 34.δc cam confirmat usque ad textis iis, 16.Huius est ratio: quia nihil se ipsum secu suin se totum mouet primo: ergo quicquid mouetur, ab alio in ovetur. Datet quia per acci lens potest se qui iam mouere: ut qui in natii remigat,& anima quae in cor pore est, quae gum hominem mouet,&ipsa mouetur pariter: di etiam potest res se
partim moueretvthomo corde movet corpus. sed quod secun luna se ipsum totumii 5 possit mouere,patet.Nihil mouet, nisi quatum est actu hoe est quo ἡ si tactu peesormam, quam in passo psoauditi ut nihil
mouet calefaciens ,nis habeat actu calo-Yem sed quod mouetur ad formam,eo mouetur,quod careat ea ergo non potest esses mul mouens,&quod moueturi ergo ne
cessarium est,quod id quod mouetur, ab alio imoueat ut nam secvngum se totu nil pol esse in actu dein potentia: nec aliquid potest esse quod se primum moueat. Formari ergo potest ratio. Omne quod Ratio.
mouetur per se primo, oportet tio ij mc, ueatur de per accidens, neque secundum partem: sed quod non mouetur ae per acricidens timue secun tum par tem: non pόα tes moueri a se: ergo oportet moueatur
ab alio. Minor probatur: quia ooti e quoamouet. inquantum mouet,as u est, de m quantum mouetur an potentia elli sed si
inui ct semel esse aliquid secundum se totum inpritentia, Saetu repugnas emergos militer repugnat quod aliquid Perse primo a se moueatur. Secunsa c5ctu Crauia,& leuia neq. mouentur a coelo per e M pulsionein neque a Gia tu,&le sui, locis naturalibus per attracti una, uia a genet ab aere, vel aqua mediis per qu e si ierate mo-imotus, sed licuntur moueri a generant e. uentur.
Hae e concluso est Aristo. hic te M. et . ubi ponendo dister etiam inter animata de ina ni inata dicit, haec moueri a 'senerante, α scies. 33 so uoludit. De ob luci et i a. rem imo uere se ipsam , est propriuin Hueta utar, Rati ctati ergo in animata, ut grauia,&leuia, vivant, non mouent se ipsae de se a generate eausabitur ille motus. it bae e sciit doniasso indubitata philosophorum. Patet, erustat bese in Phedone, ubi dicit inanimata pia .
hahere e X ternum motore1 vinde qui di- Nerunt coelos a se moueri & non ab ititet eligentia,posuerunt ea esse animalia grauia dc leuia ergo agenerate moueri dicuntur
pro quanto persestio grauis, Meui s est esse in quiete in suo loco naturali idc ob id ge vide Aeglinerans eo mouetos ιδ uiti s stat in tali lo. quou eo naturali. Quapropter omnis mot' quousque ibi perueniat,tti buitur generanti. Quὀdeeelum non si quod mouet gravia, vi aliqui putabant)patet quia sine ratione assignanime m locus ipse attrahens, neq; mediuot putar ut quida:manet ergo conclusio vera, et a generante sat motus. Tettia conclutio. Et si opinio docto .sub.&Gregorii qua dicit grauia,& leuia a se l. Conatis. ipsis moueritatione grauitatis,&leuitatis a. videatur sua hasere probabilitatem, est ta
men dire E e contra Aristo. Prima pars p. ': Τ
batur ab eis multis rationibus, quas super 'suu esset hie ad lueere. Putat enim ipsi, talis motus sit ab intrinseco, latione grauitatis, d leuitatis. sed et sit contra Alistot. patet
199쪽
. eius mouetim ut qui vehitur nictus.. Cfies.sib sayarta conclusio. Non soluniae e eausi est quae proiectu movet, sed ipse proiiciesperi impetum i inpressum. Hoc viJetur in dubitatum apua Arist. lui ex analogia ad priuia,ct leuia probat. Naitis cui generascat graui grauitatem, qua mouet adlocunatura levi proiiciens imprimit impetum, seu qualitatem quandam, qua ratione dieitur moueri .Et de mente Aristhiel. tet uehuiusti essi impetum in proiecto sanct . D TLh. ae 4 ljo. Et qὐod a eri etiam aetur υirtus alipotentia. q. qualis tiro uenili Aristotel. ait, proiectore daee 'adri virtutem motricem pere ter mo- mma x' liquia alait phitis Aesini mouere, quam moueri Si ergo aesi ilatura foetio ei et imprimetur corpreri moto talis impetus. I pro hae patie quod aer etiam faciat ad
impeti mi sint eκpetientiae inter quas unae ii sagittam non tanta vehementia ferire obiectum propinquius, quam aliquanto A istore. ,. remotius. Quis ratione Aristotel. 1. cccli. e ae .lex. 4 . tex. 13 ῖieli,quoa motus naturalis in leti De impetu sor enitimie, motus vero proiectorum
x. ἡ aha iis neque in principio, neque, iiisne, sed in s i. i , medio. EX quo aliqui putant, quo ἡim tu, simul. petustio totus imprimatur finiui, sed philvel intendi ue per sagittam vi urgentius moueat, quantiis hoc no Ceertini, nam a quo potest intendi 3 Non . se ipso: quiat acci gens non potest intenai a se, neques mil. ἡ px ij ciente, quandoquidem maior ratio erat quod a principio ire primeretur .Qtia
propter. Salio. causam dat in . 1. de coelo, multitudinem aeris commoti est et quias Th. una pars aliam concitet, atque alia subiri s. s. ar. 4. de aliam. Et adhuc aliam dat causam i lem
quod id proueniat, quia quaelibet res tuam appetit conseruationem: viide se quo ina toti obviat telistentiae, intendatur impe tus, sed quia ab extrinseco cito debilita-c4elusi. s: es . ri Quinta eo nelusio. Impetus est qualitasgi uicta ab ipsa he prole ta, scut grauitas a forma substantiali patet: qilia eliquaedavirtus per quam nac bile mouetur, distiti
Eta ab ipso motu ergo oportet sit qualitas distincta,quae ponenda est in prima specie qualitatis ut habitus, &ὰispositio, quae poCostrariu teli intendi,& retraitii. Sed dato resimouea enmci et tur pees talem impetum, motus non es naria. . . a 3 curatis: quia licet ab intrinseco, no est et tia Corbati. turale, veuhiui. Ex hoc sequitur, quod negare impetum
qualitatem esse impressiam, ne ponatur es se motum naturalem in proiectis: vi suspicatur aliqu/s, non videtur esse necessitis:
quia stat qui, d si impetus qualitas resis, id ictu Est, & tamenn 3 dicitur quo mouetur, moueri motu naturalit quia licet ab intrinseco illud intrinsecum est ab extriniaeo S se dicitur motus violentus. asseuta conel. In omni viventi, per se mo.
ueus, anima est,qua ratione actus corporis c., est patet.Cum moueatur animal, &insed* i di
principio habeat sui motus, signadum est tale principium,& non est aliua nisi id per quod actu est, quoa est anima, &in specie
constituitust. Et cons rmatur ex Aristote. qui ponit eam esse actu corporis: quia est iis μper se agens. coti per se agens. cotiis 'IS'eptima conclusio. sicut in visentibus pars per se mouens anima est: per te mota corpus, seu meteria, quatenus tecipit corpoream a forma. Et ponen io unam ani mam solum in fationali, illa sisethu, est ad omnes motus inferiorum: es insensi titio . iosa sitissicit ad motus ven elativa. . .
Nom in vivente oportet ultra partem pei
e mouentem, lare partem perte motam:& eum in eo non sat nis pars qu:e est anima, vel pars quae est corpus, eκ quibus es, sentia constat, oportet quod vel mota stpars scilicet, anima, vel corpus. Nonant. tua: quia ipsa est quae primo mouet edite secundum idem non mouet, demouetur: cum ore ne quod mouetur, ab alici oportet in moueatur. Relinquitur ergo quod pars inrota si corpus,&sic mouetur, quo gnonnaouet si manet verum, quod omne quoὸ mouetur ab alio moueatur. Sed hoc ottet intelligamuc in motibus qui sunt animantium proprii .In istis enim oportet in uestigare partem per se mouentem, 'partem per se motam nam circa motus, qui contingunt, Ucalefiant, vel stigestant ab elementis,uo est necessarium querere mouentem partem intrinsecatu. Octava cotiesu. Corpora est lesia quia i animata non sunt nonnio uel se ipsi, sed molientur exterius ab intelligentia motrice. Iii hac conclusione duo intendimus. primum, quo a corpora coelestia nou snt animata ex quo sequitur secundum, quod in motu eorum non si ponenda pars per se mouens anima:vt ponitur in vivetibus, ct pars motrivi corpus: sed in os in eis ab angelo est: quia ratione grauitatis, nequa leuita-
200쪽
iesitatis 1 gnari non potest, cum non si
grati neque leue coelum. Item , quia ille patio. Motus est circularis. probatur concluso. Aristo. Corpora cloelestia, cum non sint animata,& moueantur, oportet causam lignate illius motus ab extrinseco ergo vel erit a generante des ab aliqua intelligentia motri
. Sleuibus est, ratione grauitatis Peleuitatis,quod in coelo non est rergo oportet stub ipsa intelligentia is Disi, non esse animata quia non solum s dei repugnati, est, sed etiam ph, si eae distis hine. Fidei nansite aduersatur, quae docet .solium δuas esse naturas spirituales iangelicam,& rationale, capaces Dei, Anima alia si daret ii non posset esse nil 4 intellectuali, & sic esset ea pak Dehuel f habent
animam irrationalem, cum ccelum sit per
in ortale. Item. Quomodo posset esse anumal, quod nulla habet organa motus 3 vs Adis. Hicit. Neque in eis aliqua dispositio
Adiisto i. animalis reperitur. agapropter no est cre. diectio:tex dena u.D. Augustius, ne c. B Hieronymu,so, imonem Arju. luisse illius sente luit, ubilcoelum fuerit animatum,ut . Salio. refert Quod iὰ aliquando Aristo.ui3eatur cotia rium dicere: υt i . se coel . teN. 1 3 . libet in . , p telligi ut ibi. salio. e X ponit, q, coelum ha -γφ' ς' 3 bei luditi imo itidem intelligentiam, aqua 1iora mouetur,ut grauia, sleuia a generariter quia haec talia a re absente mouentur,
per virtutem impresbm a generate in ipsorum generatione seA mouentur ab ipsis intelligentiis per intellectu, & voluntate, apprehensentibus rationem mouendi, quod solet esse in Viuetibus, ob id animalibus bidentur assimilari, cum tamen non sint. Et haec sum eicit disisse in pr sentiaru. Quia infra tu libro de ectio e It peculiari, speculatio an coelium si animatum vel astra. phidi Et Plato dieit notorem e i non ius orna arae coelii ut anima in imat corpus, sed mo
leuium veniati tincipium motus, nempe agenerante ad sensiana supra diE u,licet quo ouentur,grauitas st.
Ad. a.etiam patet solutio ex dieiis. Vitietia enim mouetitues sed ab alio, non quide ab alio qd si extiti, sed ab alio quo g intra est quia pars mouens anima est,per qua actu est, es mota pars est corpus. Et sic est
verum, quod omne quod an ouetur ab alio ino uetum quia non secundum eandem patetem animal mouet,&mouetur. Ad. 3. iam 9 eclaratum est, quomodo pro Ag. 3.iecta moueantur per impetum, quem intelligimus qualitatem impressam in mobili,
ratione cuius iano uetur, qua, diuitie aestabi aso motu, es a mobili:&qoia imprella qualitas potest durare, motus estiam de si ciente prole chore, Spaulcitim remittitur illa qualitas,& tandem deficit motus.
ia de primo moto te. Vtrusit immobile,&
unum. uera uest in loco leno Argums. a. de nouo. Datet. Fuit duin ii, eo in quo notis uit ante creaticinem: ergo ibiti loco Ad nouo. Item . ssi in omni ereatura, qtiari se nouo creat: ut ita qual bet anilia a ratiocinali, qua quotidie Getici Du cedat: ergo mo
bilis est Deus qui est primum imo uelis. Ipso terea. Si Deus esset immobilis seeundisio es, maxime quia si litus est sed spati aisti E. . tui non repugnat motu , ut suprci probatue ' de cingeli qui etiam si sita spiritus, mouentur. sat et, quia 3icitur mi iras angelus a I Abraham. Dicitur etiam missus ad variagine ergo Deus etiam potest moueri.' Tertio est argu . q, Deti, moueatur, ex L Rcae Commentatore, qui asterit Detim moue, si secundum intellectum A voluntatem Agume. 3. per intellectum Me nouo intellige do, quae Comment. non intelligebat. Der voluntatem, de nouo volendo, quae ante nolebat. Nodi s ego scribo ni nc vult me selibere,es cum relinquo calamia,vult non me seliberet sta i stanon videntur esse sine mutatioue: ergo Ddus mobilis est. In coti traiiu est Aris . tex. η:&. s. ubi iti es tilia conclusit esse immobilem, et tex. 8. coneludit esse vinam.
Pho solutione nota naum, quod inlumi oti, Esne naturali loquens Arist. s. de primo mo eius ii A ictore sit hoc. 8.lib. conclusit. primum, quod ἡ e primo.