장음표시 사용
401쪽
senstiua esset ponendit; appetitus distin-di a potentia a si pra dieiis, eadem ratione deberet poni irascibilis,dc concupiscibilis,
vidistinetie potetitiae cuin videamus in ast petitu esse v rumque i feci est in conuenies amitti plicare potentiast ergo non sutit aliae praeter signatas.
In conifatium ess pli illasti. qui in isto se eundo, distinguit appetitum ab aliis po
N. ,h. i. vro solutione oportet notare, iij tripleκΥi pia Y est Ponitur appetitus: quidam naturalis i alius appetii u . dicitur appetitus sensit mus,es tertius pationalis. APpetit' naturalis est iij igue ad ascedendum sursu ui, Sud sibi si utile pro lueratuum: quia litic e M ine linatione naturae habetis ponitur in quacunque re ad conseritandum se in est e, iue resistendunt corraim petiti:& sine aliqua alia pro uia apprehetisione, vel cognitione, cum inanimata non habeant.
Appetitus sensitiuus est ille, qui est qui . Gem ubi anima setitit uti est: desertur in aliquod conuelaiens, appreliensium tam c pcrsei, sutius cui brutum animal sertur iti ci bium, potuin, quae appichcnduntur: ut Distulentia suae naturae.
Est, appetitus rationalis, qui uolutitas
dicitia quo homo fertur in convelliens appret, si ui per rationem . Neque de primo appetitu , neque de isto vitimo hic se molli innitis bainsequentilis, . quando se volutitate, dc uppetitu ratiotia si die Notiti. i. si Draeterea est iotandum, quod vires, seu Varn arpn potentiae se illi time diu iugiti solent inop -
, i id iii ἡ p hq Miluas, & appetititias. Apprehensi i ' hae stitit iti dui siet in steri niba: quaedam di
cuiatur apprehcnlotae de foris stitit onantes: senius exteriores, qui apprehenduties exterius, coniungendo sibi sensi bilia. ut in praecedenti ij bio di tum est. Aliae sunttit preliens; vae de intust sc isi: e sunt sensJtitiae potentiae interiores sensus communis: im initiati v i, stitialitia,' memoria sensi ua. Perlias cuina potentias interius apprehendi ii, se si bilia I Ultra liti ius nodi apprehensuas, est de
appetiti ut, silc speculatio, virum sint po. Dedae iii anima tetistitia. De quo sit prima conclusio. . Co stivo 's V stha apprehensua, ae foris, quae sunt quinque,dc de initiue, que sunt quatuor ruullae aliae Potentiae applelie suae sunt ponun
dae in anima setistiua probatur.patio po- Ralia.
nendi potentias ut supra ditii mug) est iis
cessitas in animali, aliquarum operationu: sed ad omnes operationes requisitas, de animali conuenientes, parte virium apprehensivarum sui sciunt potentiae signatae: ergo non est opus ponere aliam ultra. maior est uota. Minor probatur experientia. Nulla quidem dabitur operatio animatis, quae non possit compleri illi, signati, potentiis. Se i uitur ex ista conclusione, quod no est colossa. Pone diis sensus agens quicquid dicat Alio insus Toletanus, 3c Ioannes de landiano, lato intellectus sit ne eessatius, ut insequeti libro dicemus : quia si sensu, agens debet potii, alia potentia distin icta a sensu passitio, iam sequitur quod non sufficerent potentiae iii pra politae apprehes ut sed esset nece libri uiti dare unam potentiam, quae faceret se tui situ, actu i ensibile, it posset sensu passibilis habere sua operationem: sed hoc non est danaum: quia frustra nihil est potieti duitu sed talis sensus agens s poneretur res iura ellet eum seu sibile ipsi iusiae dii ni se sustici ejicer Dioveat potentia sensitiva. Pliant asinata enim no possunt agere in intelle elum possibilem immediatem empossunt mouere, ut infra dicemus &obiae si ii deessarius intelliatus ages ut ipsa pha 'tas incita denudet vel illuminet. verum in sensi non est opus: ob id si uicit sensus potentia passiua, quae pati potest a sibi proportionato obiee io, uale est sensibile. Ob hoc male opinatus est iocines de Iauduno, Ioa.dlati qui posuit sensum agentem alium a sensu
pas, ibi si, sicut ponitui intellectus ages altu,
ab intellectu possibili contra Pean Agu. si viis Nimphu, in libro idestructionis destruelio Veuhiui. Dum . Averro, cotra Alga Pelum probat no cale. Di clari, scut & Paul. Uenetiis opinatur. Et nisse Caietanus quidam Thienensis, artium, de medicitiae iii, ior fecit de hoe peculiarena quaestione in , dc recitatis tribus opinio. te Net. . quae est communis, quod nullo modo debeat poni sensus agens, neque intrinsecus, neque eXtrinseeus: quia obiecta sensibilia sunt susti lentia ad producendum speciem sensibile in iii sensu , de habere
sensationem mediante sensibili specie, absque concursu alterius particularis agen
gradum ergo potentia est sensus ages, &Patiens, qua nui, ut nominales loquutuo
402쪽
speculat. 6. De potentia appetit tua sensitiva. 391
notatio sit diuersae nam patiens Ateitur in
quantum recipit species,&agens, in quantum specie informatus producit ae uae. Si tamen per seii sum agetem intelligeremus animam ipsam concurrentem ad se satio
nem ponendus est et senius agens idicit, IN M. ct bene,Buri. a se an irna. quaest. 13. et coctus Secunda conclusio. Vstra potentia sapprehensitias necessarium est ponere poteni. Ratio. tiam appetit tuam. probatur . Illae potentiae sunt necessario ponena .e, per quas, o perationes conuenietes animali perseEho,
ebent exerceri,& ii ne quibus esset impersectio sed potentia appetitiua est huius nodi:ergo ponenda est. Maior ex superioribus eo sitit. Mitior probatur. Necessarium est viventi quoa in sequatur per appexitu, id quod apprehensum euut conueniense alias esset tit agna iiii perfectior quia nunqposset consequi absens, quod sibi necessa rium est: sequitur ergo quod appetitus est
Ratio. 'l Secundo. Si appetitus non esset ponendus,ut potet tia alia diti lucta ab apprehensuis,eo esset, quia apprehensivae sit taceret ag prosequutione in apprehens: sed non sufficiunt. Datet Potent)ae distinguuntur petie; sua obie ira: sed cilia est ratio formali, obiecti apprehendere, Saliae si prosea qui,& tendere ad consequendum apprehestim mi, id videmus nonnulla animalia os prehen flere,& non prosequi: quia non mouentur potentia appetitius.. .Raso 'Ista terea. Maior est disserentia obiectiasti e litus, qui est ad prosequendum apia
prehensum , ago biectu ni virium apprehe- , rum,quam sit inter obieitum seti ius co nautiis, cuiugest reeipere species, ct imaginatiuae cuius est retinere: sed haec differentia recipere,& retinere ponunt, Scausant
distin fias potentias ergo hoe quod est sp te hendere,& prosequi apprehesianaxau-1 ibit &se sequitur appetitum sensitiuuinesse aliam potentiam, ab illi, fgnatist qui non soluna ponitur in homine,in quo anima persectior quam in brutra , sed etiam
oportet ponere appetitum sensitiuuin in brutis in quibus nulla ratio, aut intellectus est.
, cod*β' Tertia concluso . M petitus senstitius est alia potentia ab appetitu intellectivo,
otias una sola cinima poetar in homine. Hie solum eo tendimus probare,istum appetitum sensitiuum esse potetitiam distinctant ab alii, ut in homine, in quo est appetitus intellectivus qui est voluntas, appetitus sensitiuus pontitur & potetia sisti sta ab appetitu intellectivo. Eκ quo corrob ratur praece Aens conclusio secun Aa , quod in brutis ponatur potetia distincta ab alijsis eo battii hae ecori elusio, supposito qiuod potentia appetitiua nata est moueri ab apprehenso, esse appetibile voeatur movestron motum,& ipse appetitus, moues motu in ut in sequenti libe alae Anima Aristote.dicit esse nio uens non ino tumi quia Douet potentiam, seu appetitu, dc non mouetur illo genere motus:&potentia mouens nota. Mota quidem ab oviecto:&m Oues, , Ratim
quia ipsa mouet seipsani ad eκercitium a eius , c mouet alias potentias ad evectationem illius rei appetite. Tunc ratio se foria maturipas, tua; & mobilia Aistinguuntur penes distinctionem activorum, L moti-uor in meo quoa motivum oportet si proportionatum mobili, &anitium passi uoti eduliud est iii otiuu, quoὴ mouet sensum, quam quod movet iij tellectu mi quia unueu apprehensum per sensum . & aliud per
intelle timii ergo etiam alia erit potentia oppetitiua senstrua ab appetit tua intelleia
Ad iclem. Distinctio formalis obieno u Rat ψ causat 3ium trionem in pote in t ijs: sed alia st aluinctio sol malis obiecti, appetit' senstitit: quia se . sibile: S appetitus intellecti ut quia intelligibile: erso sequitur , sunt distini di potentiae. Et dato q, senis testintelligibile, de quod appetitu persensiti-inim appetitum, si etiam appetitum per intelle tiuum, tamen non sub eadem ratione sed sub alia: seut si quis quantitate per
visitin percipiat, eandem etiam per aurem,
non erit sub eadem ratione: quia sub vi suratiotie coloris, s subauditu ratione soni unum ergo obiectum matariale pertinet ad diueritis potentias, sub ratione diuersa forma si seu i dc diuersa obieecta materialia pertinetit ad unam solum potentialia: quia est sol uti una ratio sor malis. Non est in praesentiarum appetitus di- Vt,si appe
sputandi trima appetitus ad actuna con- tittis ad actu currant essestiue, Vel obie iure sol im, vel cocurrat. v trunciue .scotus, Hemicus, 'c Capreo. otu'
tenet quod totus appetitus ei caulai pisus cai .eo. appetitus ut appetitus intellectilius voti, GoΕdstis 1ionis. Cossi ed.tenet quod solum obiectu Heluius. causa activa est. Heruaus tanaen, Grego. Gregorius. Bl, a rius,
403쪽
Adamgoda rius &Αilatat Co iam i concurrat potentia,&obiei iii in quo id puto verius. Nῖ, inquam) hic disputantus, ne videamur excedere metas:alibi commodius. η, C aesu. Qti arta eouchi. Sensualitas non est potelia distincta ab appetitu ensi illo, sed solii
Ruilo i. diciturae is eius. Patet eX definitione: iucialis est. sensu alitos est appetitus rerum ad corpus pertinetium: sed si oee si appetitu, sensilii uis: ergo sensi alitas non est potetias illiinfici., k,ii , i artur ea ibi poneda est distinctii, pote tiarii, ubi alia ratio formalis obie ii est sed inter sens talitate, Sappetitu sens; ius noesicilia ratio sorinoli, obieeli inam utrobi que imo ii et apprehensiim per sensum, sed solum per seu suasitatem aeclaratur motus a. ri n. iri, et ei iis ad oppetitus sensititii. sit eo immiter so, ut ' laetu Pi in mala parte,vt. s. sat appetitu, seu' siti uia ut prquenietis rationemr no reperietur in brutis sensit alitus: is uici in ipsis noesi ratio sed in homine, in quo motus bruttiles postiuit eat cine dirigi, dicetur se illitalitas,quando preveniunt ratione di seni ij ales vocamus homines sequentes tales m ,-tus Lit quia aliquando do forestius si reuter vii uitur Domine sensit alitatis, suppetitu ,ssensitivit Ite ut in tu ut o ponitur appetitus sensitivus, ita es debet poni sensit alitas,quae eadem potentia est,& non alia. Et de seni salitate pro sensitivo appetitu in αi h -ῖ l uitur. X. Thoc uuam logicit passiones suises a x . sis ii iii illi, insons italitate, ubi periens ialitate non pote si intelligere id quod in mal .im partem : quia in iii illo titillus sui emotus appetitus selisiti uis rameitieusim tioiae iv.De quo in tertio leti tela .iti nostris ibi blutionis aspirante Deo. Us, ii us lii ista cotidia Appetitus sensitiuus quieti potentia, diuiditur in duas diuersas potetitia,,scilicet, in irascibilem,' concupate ij ij j 'i bii Probaturo' si ponendi potetia, phire, hi. ct diuersas, diuersitas operati tinti quς stri4ti sti . Dcccli ui 1 animali, est : sed alia est opelatio otii upiscibili es alia irascibilis, & Vtras; nec est uia animali ergo poneti lci: siuit irascibili, concubi scibilis potenti ae dis linei e Probatur. ecessarium est in eo , in-esinetur ad prosequendia, qu e conueni ut secuti sum sensun je ex datus Geui sellii sis. lili preterea necetiariu animati, vi resistat impugnantibus, tu e conuenientia impugna ut, ct nocumenta inserunt: quia cilias si ii eo non esset ii coperatio, non elisit
sus ei erit e re ipso uisum, si non posset impugnontibus resistere: sed hoe non sit per concupis ei bis eo oportet ergo sit per irascibi x7ιὸ , lem, S si e ponuntur dux potenti callin- q. t. alii E a ,iraseibili, sellieet,&concupiscibilis. Secundo,ubi est: aliqua particula iis ratio ἀ. statio. obiecti formalis ibi oportet ponere potentiam distinctain sed inter obiectuin concupisti bilis A thascibili, est ergo potiti turgi- 3.Παa i ilis his molent te. Patet . Obiecis c5cupiscibili, elibonii apprehesuiu per se iis M,non arduum, nec habens ratione difficili, sed obiectum iras ibilis eli bonum apprehensum per sensum, sed quod habet rationem disii dilis ut quando lebet insurgere contra impugnantes prosequutione boni: sed luee arduitas,alia ratio formalis est: ergo oportet ponere distinctas bas potentias. 4it ponuntur in anima sens tilia inquati, tum senstiua , S in animali in quantum animal es , cui conuenitas suam persectionern prosequi delectabile pee concupiscibilem, dc insurgere cotra arduitate per irascibile ui.sic Aris o icit. 8.de animalibus, ψ Lxilii sit pugna de ei bii, venereis. Et distin
cito itas labiit in eoeupiscibili, saties probari post et eo quod passiones irati ibilis videtur . Atrariari pulsionibus concupiseibilis: quia ci cupiscetia accensa ira minuit, &ira accesta minuit cocupiscetia , ut iii plurili'. An te asei bilis inconcupiscibilis in appetitu rationali distinguatur, in eius dicetur. s. v. q. Pro nunc solum iu appetitu sensitivo poni limis quia in intellectivo non est necessa- ii . i. riuio ponere diuersas potentias, cum una suspiciat ado tune bonum, sivest arduum, siue non tamen j oti sie appetitus senstiuus: iuia non est uniuersalis.
Ad primu .Concedimus distinctione potentiariam sum eiulam ab obiecto formali se negauiu, esse idem obiectu in quantuti A si, iij jale quia aliud ess apprehendere, aliud appetere apprehesum, , prosequi.fitis la potentio praeliapponit aliam,& stat appresensioneni, sine prosequutione esse,lia
' Aesse eundum dici inus,et in non viventi Ad stilah. hu est appetitus naturalis, si iisequitii rex inclinatione naturam talis sorma, sine ali- uua asprelies Onc i, in bruto ponimus appetitu sensitiitii ciis equitii rusia apprehensionei miti qu tu dii sereti i ad appetitum in illi, in quihu non est appfeheso: etiamsi uterquest ad coit euiens secunduin natu
404쪽
Speculat. 8. De passionibus animal. 393
ram: est tamen disserentia latissima: quia virus sue apprehensione: alius no si ne ea. IAA tertium dictum est iam,in anima seristiua ponendam iraseibilem, &concupiscibilem in quam immediate ipse appetitia; sensitivus giuiditur: dc se Gregor.Ni
G egoriusi cenus,&. B.Damascenus ponunt irascibi-
Nicenu . lem, de eoncupiscibilem partes appetitus -mdiuen, si si ui Et a s modum quo in potentiis interioribus appreliensvis ponitur aestimatiua,que est eorum quae sensiim no immutant: quia conuenit animanti, ic etia opoetet et in parte appetitiua non solum sit vis quae appetat,quoὰ est eoueniens secundusensum, ses etia quod non est couenies secundu delectatione sensus, sed secvngu q dest utile animanti adsua gentisione: ct sic opponitur itaseibilis distincta a concupiastibili . tra Nil Via in praecessenti speculatioia
li prout inanima sensitiva sun i,
in stadidissertii inus. quanuis utcunq; vicleatur At fessio, non erit tamen alienuab speculatione praesenti dii semel absolatiamus omnia quae intelligeda sunt iii anima setistiua quirere,utrum in anima setistiua eo quod senstiua ultra supra dicta
ponantur aliquae passiones quae sunt operationii principia, diuincta ab ipsi, supiadicti, potentijsHac ratione quaeritur.
Vitum sint ponendae passiones in ani
, a tume. ne, non lint ponende in nima.Passio dicitura pati ita ut pastio ibi
ergo in ea no est pasiso.patetallud quod eli indivisibile, d iii alterabile non potest patio seil anima es huiusmodi., ' Item ad quod est immobile, non potest pati sed anima est immobilis,ut Arist pro . ' bat ergo non potest pati quod si non potest pati,neque in ea erunt passiones. Sed probo ψ pati si moueri na si patitur, ergo
ab aliquo agete patitur: vel ergo patit Oalteratur,vel quia augetur,vel quia locii acquirit, vel aliqua alia specie inotus e sequi tur ergo quod pati est mouerit i&sic nulla pastio erit in anima. Tertia. Omne quod patitur, ab aliquo i. ArgumE. contrario patitur sed animae cunisubstantia sit nihil est contrarium: ergo in anima noti est pastio. . In contrarium est Aristo. ii .a. pi an eontra corum ait,passio est in concupis et bili 'isero soli itione notandum, 'i, pati tripli
ter accipituriprimo modo, comuniter: & Notirid. ii sic omne recipere pati est etiam si nihil ab pati ieipriaiiciata re ut ade quando illuminatur, pati- cxtur
tur:quia lumen recipit aluminoso, quavis nihil abillicitur,sed perficitur. Secundo moclopati est, aliqui recipere cum abiectione alterius quod potest esse, vel abiiciendo diseoliueniensivisit quado
animal sanatur: quia aegritudinem abijcit alio modo quomodo abiicitur conueniens: ut quando animal aegeotat . Et iste est tertius modus,&proprissimus patiediequia pati est potiens trahi ab agente i de
tunc aliquid trahitur, quanao recedit ab eo quo sibi conueniens erat. IOmnibus istis moclis in aninia contingit passeio sed primo imodo de per servi quando intelligi de sentit quod cum sit passio,
perficitur tamen. De isto modo pastionis non est in praesenti speculatio securulo, de tertio modo quando est cum abiectione ii oti potest esse sine aliqua corporali traiis mutatione i ob quod in anima non potest
esse passio propriἡ dicta,nisi sit de per actissens,in quantum compostum patituri dedicatur anima, quae pars compositi est, pati Est etiam considerandum,quod cum par Notaud 4.so trabat quodammodo patiens,pollux in parte appetitiua poni debet,si pone aest, quam in parte apprehesua. Ratio est quia . animae pars appetitiua sertur in rem,ut in se ipsa est.Quaproter dieit phil. 4metaph. Differentia quoci bonum,&malum, qua sunt obiecta interlatenis appetitiuae potentia sunt in ipsis rebus at apῖς pars apprehensua trahit rem ad se, in quatum rem quam apprehendit, de cognoscit
pes speciem in se habet: de se dieit ibidem
Aristoteles quoil verum , dc falsum, quae ad cognitionem pertinent, no sunt inipsis rebus, sed in mente. Ecce quomodo ratio
405쪽
passionis magis ad partem appeti tua per
tinet, utim ad apprehensivam, vel cogno folia. sciliciaria. E clito sequitur, cum in anima senstitia
soli in eruparte appetitus, stirascibilis, 3 concupiscibilis: si passiones sunt ponen-δae,in tui iussi odi potentiis ilebeant poni. Dequo. it. i . Coti cluso. -0ciuilo . passiones in vini uersum quae in anima senstitia ponti tur: sunt tantum undecim.
Anno desuleiiu: delectatior odium i fugat
tristitia spes iae speratio: ti inor audacia: ira.
R ilo. Probatur. passionuni distinctio penes obiectu sumenda es sicut habituum , actus, ct potenticidii sed tot sunt disserentia, obialecti, quot sunt passiones nona inatae, di noti mplius ergo solii sunt ponendae istae. Maior est nicini jesta. Mitior pio batur passio Des vel respiciunt bonii, velim alti si bonii, vel est cir suum, vel non es: arguunt si non est arduum,ponuntur tres prini Pr Amor: des dei isti selectatio. satet. Proposito aliquo bono, es quedani adaptatio, ves incli
nati inscia appetitus ad id, ea cone quo om- δε ist.j. pilis Dia appetunt bonum ut dicta est. lit sectitico. 13. a. cluni diuerstate oppetit impotii tui diuersitas an oris: nam si est appetitus naturalis, s. rho, i, , quia non eonsequitim aliquam apprehcnbhi. sonetimust amor naturalis r ut in lapide ad D. si b descensis inde orsit messequatur apprehen
Disse l. i. sono se iistiuam illius boni est passio sensit iure pastis quae an or dicitur. Post amore sequitur ui tendat ad tale ous a citu, dc si, i omiente, disices des seria. a passio. Et post, est habere repraesente, o quietari in ea,tespectu cui' proces it a reor A es, des cautio .lli i, is hae sistitis utitur, patet: ita iaboliti ad appetitu aliter se habet,in quantuest conueniens,& aliter in quantu tedit incutia,' aliteriti quantu quies it in eo, sed ubi est alia es alia ratio obiecti oportet ponere alia,' aliam passione: sequitur ergoi res has passiones ponendas, , dis hin hasidie respe tu boni conuenientis, no habentis ratiotiem dissicilis.
illlatione mali ponuntur aliae tres corro
spod dies istis: titi quado est aliquod malit, rudis conuenies est Hlio,primor licui respe' nu colle lentis erat nitior sit cuin st o sita,esinaturaliter ei cessi' ab illo dise est fuga. ruga. Quoi r i multi sit pr se ij, tristitia est. Ecee Trinitisa, unde. lios ii nutur tres passiones: quia Perissas appetitus trahitur. Et in alii noti eodemodo se habet inratiotie iii seo uenietis, es in rone sust,' in ratione qua praesens est: ergo ubi est alia Salia ratio obiecti mouetis, ct trahentis, oportet ponere alia passione S tilia: rc sic sunt in uniuersum. 6 passiones positae respe hii non difficilis: respectu boni tres,' respectu mali aliae tres.c sunt S aliur quinque quae respiciunt bonia,&mal sit, ut habent ratione dis scilis. Re- ti 'spectu boni, est spes, S desperatio . spes, Tilaei qua tuto illud arduum putat se posse conse Audaei qui, tua uis habeat disti cultate. Quis isti 5 ira, e Ristimet se posse cosequi, en desperatio. Quia ergo non e de modo se habet appetitus in hibe quod speret consequi, vel succubat, ponuntur duae Histinctae passiones. Respectu mali si si arduum est timoe,& s putat se posse praeualere, dc vincere malu tale δε insurgitail id ponit audaeiar &sunt duae passiones distinctae uiuia licet si idem
obiectumo eo de mes Ao in uet appetitum
quando timetur, di quando putat se posse
II Alia esst passio,quae ira dicitur,& est quado iam malu est praesens,& adhuc exeagescit,' accen litur ira vi etia praesens malueuit et S est ira. Alia est ratio mouedi in malo, quado solii timetur,ctante qua eueniat, Putans superare, audet,&quado laesi prodii cns,vult euitare respectu cuius est ira &sc manet Q sunt via Aeeimpassiones, se X respectu non disseis s. s. respectu ardui. IEt potest ligna fi halio. Respectu liuers, stiti
rum mouentium Oportet ponere diuerstate iii mobilibus vel motis sed modi nati uenti itin int. ii . diuers: ergo di passio es, respectu quarum mouetur appetitus, oportet sint vii declin.: citct. Si bonum non est
arduum,vel mouet, quia coniiciatens:&sic Desid illati est amor: vel iii oti et ad prosequutionem: Gaudiuisis se est desiderimn: vel moti et a s quiete in eo 3c est gaudium vel delectatio. Respectu mali non arduis vel mouet quia disse uenies; & est odium: vel mouet ut recedat: oii. ct est si ga vel move quia praesensi . est y thistitia. Respectu ardui boni, vel mouet, Tristitia. quia putat se posse eo sequi:& esst spes r vel sp/ . quia 1ion praeualebiti, ceu desperatio. si Desperas, respectu ma Ii,. et mouet ut abs ι: & est ti I ἶς' . or:vel mouet . t absens sed possibile vita ii:& est audacia: vel mouet ut i a praesens:& est ira. Non est altu modus imouens quare non ponitur cilia passio in parte seu
'secunda cocluso. sex primae passionesi Musis
406쪽
speculat . De passionibus animae.
Amor gestitium:gau 3iuini odium: fuga:&tristitia ponuntur in appetitu concupi- Ruilo. i. scibili tanquam in subiecton passiones eo cupiseibilis vocantur Probatur. Illa quat:ppetitum mouent, &non sub ratione ardui,ad appetitu eocupiscibile spectoni sed oesillae sex passiones sunt huiusmodi: ergo sequitur op ponuntur in coneupiscibili. Ratio.x praeteeea. Ibi ponetur passio scutiti sub' tecto,Vbi est ratio obiecti potentiar: sed in passionibus supra dicti quae sunt respectu non dissiellis reperitur ratio obiecti pokn tiae concupiscibilis, qua est non arduum: ergo illae passiones,quae sunt ardui, ibi deis bent pom. Maior patet quia si sat nemo dealbedine ad quam spectat potentiam, oportet Alcamus ad visuam,quia iii albedine est ratio potentiae visivae, nempe color: se in proposito in isti, sex passionibus.1. 3sust, 'Tettia concluso.Quin q; aliae passiones: spes: desperatio: timotr audacia,&ira ponuntur in appetitu irascibili tanq in subie Ratio. . Eho.Probatur. Illa quae habent rationem ardui, spee tantagirascibilem:sed illet s.passiones sunt huiusmo si ergo ibidem ponentur tanquam in subiecto. vallo.a. 'Item.1ssar. s.passiones in appetitu sensi. tiuo Hebet poni,quia per eas trahitur quodammodo ergo vel in concupiscibili, auti fascibili : sea no iii conetipiscibilii quia ibi sol im ponuntur illa quae participiant rationem obiecti potentiar, scilieet, non a duum:ergo sequitur Q debenti poni in ita
scibili tanquiri, in subiecto, cuius obiectu
arguum est...cceluso ' Quarta conclusio. Cum omnes passiones tam irascibilis quam eoncupiscibilis habeant contratium, sola ira nullum habet. Milis. Datet. Amor habet pro contrario odium desissetium,sugam, di gaudium tristitiam 44abet sibi oppostum. Quodista adinvice . sint contraria patet: quia respectu eiusde non inulti compatiatur sub eadem ratione.passiones irascibilis smiliter: nam spes desperationi contratia est: scut timor, tinti docia sed ira nullum habet contrarium, iis vacuitatem irae Alcamus ei cotrariam, quod non est proprie loquit nam s ira ha
salio. I.α. heret aliquod contrarium, esset uel respeq. et 3 ait 3 -sccessus vel recesus no respectu aceessus,quia respectu accessus ipsa ira est ergo
erit respectu recessust seὰ non potest esse miti ici malu est praesens ergo no potest esse recessus:necresse tu boni,velmali quia malo prcsenti opponitur bonum presensi seg bonum praesens iam non habet rationem ardui: esse pertinebit acleoncupisci hilem,ut gaudeat: ergo ira nullum habet
contrarium, cum omnes alim passiones habeant suum Quinta concluso. Cottatietas in passio sconelsa. nibus irascibilis inuenitur duobus modis, C4trarietas
Siti pastionibus concupiscibilis solu uno a Ebiisti
Et priusq probem, suppono quod con-
contrarietasin passionibus secundum con , trarietatem motuum, & mutationum s menda sit:quia passio motus quida est, ut dicit Arist.Et Auplex est cottatietas in mo tris I . pl νtibus,&mutationib'i aut penes accessum, & recessum ag eundem terminum 1 vi est in mutationibus ut seneratior quia accensus ad subitantiam, sit contraria corruptioni,quae est recessus,ab eadem. Alio modo sumitur proprie, secunaum Aiueisitatem terminorianar ut in motibus: Dealbatio est contraria Aenigrationi quia termini sunt contrarij,albedo, & nigredo Istis duobus modis in passionibus aDimae eontrarietas potest reperiri. probatur coneluso quo acl primam pax Ratio. p. tem,quod in passionibus irastibilis sit eontrarietas utroque modo.Primo Est peraecessunt de recessum ab eode.Patet:qaspes, euaceessus ad bonu arduit, &gesperatici est recessus ab eoAei quia superata, arduitate,&succumbit Fociem modo timor, de audacia 1 quia ad malum arduum est aecessus per audaciam,& ad vincendu est recessus ab eo per timorem. Reperitur etiam alia contrarietas penes terminos contrarios: quia spes timori contratiatur, &desperatio audaciae. Horum ratio est: quia bonum arguum in quatum bonum,habet ut sit accessis r ct quatenus arguitate habet, potest esse recessus ab eo. Secunda pars. In passionibus concupisset R*tio, , p. bilis solu teperitur unus modus contrarietatis,scilicet penes terminos contrarios, amor,odio,&desiderium,abominationi,vel
fugae & gaudium tristitiae opponitur: sed
non reperitur cotrarietali penes accessuna,
ct recessum ab eodem: quia ag malumno potest esse aecessustiaeque a bono absoluia teconsideratum: ut obiectum est concupiscibilis,potest quis recedere. Dixi absolute quia bonum cosideratum sub aliqua ratione mali, potest quis refutare S ab eo rci
407쪽
Ct elusio. 6, ei Sexta concluso. pusiones ira se bilis &dicuntur priores quaru eoneupis et bilis, &Pos fer4mes eis, secundi ni aliam, & ciliam considerationemniam tesse hu passionum concupiscibilis, qua' important quietem, sunt priores,ci respectu passionum concupiscibili quae important motum,sunt posteriores probatur,supposito quod passio-
Datio. Aliae iis portant quiete ut gaudiit: uia de bono praesenti,ci tristitia, de malo Praesenti In passionib' irascibilis nulla est,
quae ini portet quiete quia iam si esset pha Rario .P.P. scias,non haberet rationem dissicilis. Probatur conclusio. Nain tristitiam praecedit tia or,& audacia in scut gaudium spes,ct desperatio: ergo irascibilis passiones prace lutit illas, qui sust eo cupiscibilis in quiete. Milo. p Altera pars probatur: quia amor,& oesideraui, i, faecedunt spem, re desperatione: sicut odiiun, S as ominatio, ti ocem, Saul laeta iij dilio e quia ill:Ρ pcii Siones concupis istis, dicunt iiii, iii insequitur ergo quod in uno senili praecessivit, S in alia consideratione sequutitur. co oua pκ ista eo lusione se iii itur, quod muties passiones irascibilis bal et principium ii, pci tonitriis concupiscibilis, S in eis terninantur:& sic irascibilis passiones sunt velut medium tuter palsiones doti cupiscibilis,quae ira in tant motum,s intercas quae quietem. Apertu cst enim: quia prius est amor, aesiderium, quam is es: prius o- ilium Alusu, quare tim in .sbius sit suptima corii luso . Sicut inter ore ne, r. .cncu' passiones am cir prima est, sic itites omnes irascibilis spes . Pro-M m p P' batues si titia pars Naturalitei prius est bo num, quam maliniuerso prius est amor, qui respe tu est boni, quam odi una, quod c siue spe humali. 'hasidi i. piat crea.prius est intentio sui q,quam s. Pliis. i. 1. sit fundentia: Siti intentione prius est conq. .atsi , naturalitas qualitam , & comteuientia ad bonuis, o i habet rationem sinisi seu hoe facit amor rergo amor prius uis quam quς-cunque alia passio. Illem. Si quis odit, eo odit, quia amat e nasi odit diseonuenietis est, quia amat contrarium tanquam conuesteus, amat illud eui illud malum taciti coma enit.
statio. 4. s. Alia pars, quod spes sit prior inter pacsoues irascibilis,patet quia est de bono bomini naturaliter prius est, quam contrarita:
speratio mana cum botium arduum mouet
statim est spes sed cognita orduitate, desi- litati spe desperando: prius ergo spes est
'l octaua concluso. Inter omnes passio. r.c Musa aes tu in irascibilis quam concupiscibili; solum istae. .pri ncipale sic potissimae dicum tur 1gaudium,trillitia,spes,&timo ripatet: statio, iquia omnes qua sunt concupiscibili de bono,in gaudio terminantur, es quae sunt de malo,in this filia: &sic omnes aliae, ad has
duas , t cist principales referunturaeo enim . quis amat,&prosequitur amatur ut in prat
seu tia gaudeati ii ioci si odit,ssuit,' non cultat,uillitia est i& se est terminus.' spe, i irascibili esh de sono futuro aria duor iiii,d si consenuatur, iamgaudium est, quod ad concupis ei bilem speetat. Et timor il de malo:quodsi non euitet,iam tristitiacit, quae pertinet ad eoucupiscibilem. Et so it ma illaedi passiones sunt principales ulvae irascibilis ci duas concupiscibilis. . 's diona concluso. Amor qui ex bono, ct 3 c0dusii
cogi littorie, dc si inititudine, causatur,vnionem inhaesionein, eκtasim,gelum, liquesa Eilouem, finitionem,languorem, e seruo D Th. t. id
reni causat. via concluso plures habet particulas,& breuiter probantur et quia amor sole. iii est passio appetitu quia omnia appetunt bonum:&eκ cognitione quia incognita diligere non contingit, & quilibet naturale limiti simile iitiligit. Ecce quomodo amor
t Sed quo clamor emciat unionem, patet: vnia. quia uis viastiua est, quae facit unum cuiuamato,in tantum ut inhaereat:&aman, stiti amato magis qua in se.Quapropter po- Augusti titis in eo quem amat animaliquam in eo quem inicit es .Hinc contingit quod vehementer amantes sui obliti, solum in amato requiescunt. Atque eκtasim causat via git,lui extra seponit:&seeund partem apprehen ljuam, cogitando de aniatu,&secundus artem appetit tuam, pro quanto transfert i mi eadamatum. Et quidem in amore amicitis his. 4, is inpliciter in amore concupiscentiae secun citiae o viardian qui/,inquantum amans non contenti eoneus,B-tus gaudere bono quod habet, quaerit frui cntipe aliquo Oxtra se. At quia illud bonum quod quaerit, sibi vult, lyn simpliter dici tui ire extra si Iu amore aruicitiae tamen , quia nora
408쪽
Specula. . De passionibus animae.
non quaerit seipsum, sed amatum propter se euit simpliciter eXtra se. ethlui. Causat&gelum quia intestis amor inte dit excludere omne id quo brepugnat amato:&homo gelat bonum amici: ut vitet qd illi contrarium est,& quaerit quandam singularitatem in amando. Liquefactio 'ICausat etiam liquenmonentiquia si prefruitio. sens est amatum,quodammodo locum dat,. 'φ' amato: ut tanquam penetret omnia: & se ςx ora Est amati quod si amatu non sit prς sens,est laguor quia videtur deficere ob absentiam,s sequitur seruor ut habeat. ro. Coelus. Decima conclusio. Delectatio , quae ct gaudium nrationali creatura acitur si spi-
aitualis st,eκ Ait omnem carnalem.Inter carnales vero illa quq tae us vehementior, Latio. i. p. dc potentior est Petina pars probati quia
cum delectatio sit passio,quae in praesentia boni habiti estiti homine es in bω orat in homine solum gelectatio gaudiam dicitur: quia cum cognitione boni licitati est sed instuto sollini delectatio dieitur.
Ratio. 1.p. 'Isecuda pars,quod delectationes spiritu Nehenien- te: sint vehementiores, patetitum quia naatrox deiecta rii, dolectatur homo, eu co oscit aliquid
intelligendo quam cum co oscat seu enii . ' do quia cognitio intellectus perseetior, es magis resectitur ipsa potentia intelliae tua supra sutim amam. Et potentia cognitionest magi dilectauiam quilibet vellet potius carere visua potetia, quam inrellectiva. Et s sat eomparatio ad ipsas deliactati ities, spiritualis est vehementim secundum tria, quae requiro raa delectationem, scilieet, Q. I boniani coniunctum,statui contui igitur, fit biihin. Sipsa c5iunmo. Nam ipsum bonum spitituale est melius,& magis dilectu,quam corporale cuius lignum est,quod homicies abstinetit a stagnis voluptatibus ne perdunt honorem quod est bonum intelligibile. Item.Ipsa pars intellectiva esti illo it bilior magis cognoscitiua,quam si sensti- . ua. Et respectu. 3. scilicet, coniunctionis etia patet: quia est magis intima, &magis persecta,&magis si a qua corporalis. 1nis
timior quiad quia sensus solum citea exteriora intellectus vero usque ad rei essentist penetrat.Item,quia colunc ioni corporeae adiungitur motus qui est quid imperseehu, de cuius ratione est, q, non habeat omnes saetes smul:& sid delectationes corporeae munquam sunt seculi in se totaliter,sed spitituales sine motu:& sc totae simul. Est firmior, quia delectabilia corporalici sunt corruptibilia, deeito des et iis .d si in rtualia sunt incorruptibilia:&ob id fecit dii '.
se delectationes spiritua ales sunt vehemen inciui s. ti res,licetquo ad nos colitigat contrari ut
quia, scilicet, senisibilia nobis magis nota quam intelligibilia. . secusso: quia selectationes sensibiles sunt
cum transmutatione corporali. Tertiis:quoniam delectati oes eoeporale et Alistote appetulatur velut inedicinae quae salia contra delectus,vel inolestias,ex quibs strini, tiae oriuntur.
Asia pars,quod Aeleshatio qui secundum
tactu est,sit vehementior,patet ratione uti . litatis quia magis ad coieruationein animalis illa que per tami,ut est cibus,licet ratione cognitionis deletiatio quae est visus, si maiori se is pliciter illa quae secudo taehu: quia concupiscentiae naturales ,ut est cibi, es venereorum,ad tactum pertinent. Vndecima cocluso.Spes prima passionii a t. Cόelus. irascibilis,quae in brutis reperitur,causatur
eκ experietia: quae maκinie in iuuenibus, Sebriosis ab aradat Prima pars eX suPerio D. TI, ,.ribus patet. . ' O. att. s.
s.secunda pars V sit inbrutis, patet quia sicari s vi leat leporem 2 longe, iasi mouetura ipsam:&quando insequitur, si clogatur, . . . id sisti quia desperati ergo habet spem. Vi Asia pars,quod inperientia soleat spem causare,patet: quia homines bene experti intelligunt rei difficultate, quando se se onseit: Unde Jc spem habet, &vires sumunt: contra in experti succumbunt cum primo sese osteri aliqua ratio ardui. Quod in iuuenibus masime ambundet, Latii uenit 'Aristo.in libro rhetorico. probat propter tria.Primὁ:quia multum habent de futueo δ 'tepore,ct parum de preterito:& se parum habent de memoria , vinunt in spe. PraetereaIropter caliditatem naturae habent inultos spiritus: oram pliatur,& eXamplitudine cordis est, quotaint animoris,&bonae spei. Tertiti: quia cum non sunt passi repulsam in suis conatibus, putant aliquid sibi pol gibile, quod tamen est imposue ibile ct spera ut multum. Cum ergo conditiones spei sint sutorum arduum, & possibile odipiscuista in iuuenib' maxime, ideo sunt bonae spei. Item, d ebrios quia in eis sunt dilo, caliditas. s.&spirituum multiplicatio proptur DB ue vinum.
409쪽
vinum . secvngo,inconsideratio periculorum:&hac ratione stulti,& deliberatione
non utentes, omnia tentant,& sunt bonae spei: qucis vocamus temerarios.c si ius sis Duodecima concluso imo quidem a
Tiriti, ,oti lo culpae non est,in repentinis maxime ap. st de dialo pare contractionem Laeli,& consiliativo, culpae. esse: atque sciremorem causat, ut operatio D.15. a. , ne in impediat: cuius species segnities:erubeq. 8--ri 3 stentia: berecundia admiratio: stuporidi
η ό, .aei. i. 'probatur et no stile malo culpae.Timoiad. 3. . e. q. est ge aliquo arduo malo, quod acile vitari 39, DO potest &no euiu nostra potestate sed Rati. p malu cespc vitari potesti&in nostra est potestate alias no esset malum culps: ergo noest timor proprie de malo culp:e. Alia pars, in repentinis maxime patet: quia cimi timor sit de malo Q eminet,& facile non potest vit axi, repentina stata sunt huiusmodi quia homine imparatum aggre si untur: ex quo magis timemus. Quod saciat cotractione, patet: quia tia
ut Io. 3. p. reor euenit ex phatasia alii uius mali emine
coni rinio tis, iij disti cile potest repelli S hoc non nisi ob debilitate virtutis euenit, sed ubi eli debilitas in virtute, ibi contractio est ergo timor eausat contractionem. Tremor. WEt tremor causatur: quia cust eo tractio
e uteriorib' ad interiora, partes exterio xes manet frigidae,& ccius attit tren or ex debilitate vii tutis continentis mebyci,quia descit calor, qui est in strii mentum motus:vt: it Aristo t. in isto. a. de anima.
Et cessat operatio orti ex eo quod membra manent sine calore frigida,no potiunttiaoueri. Omnia ista experientia constant in timentibus. . i. Quod illae sint species timoris. s.patet nas in iis .. malu potesttia Derii a operatione ipsus ho-iuisis dupliciter. Drimo, labor grauans naturam di est segnities, qua quis refugit opera ei ob timorem excedentis laboris. Secundo.yotest timeri tui pitudo laeden tis opinioneim&ssit in actu committenv. ..tati. do, et tabcscentia est:& si in turpi iacto, est
si sit malum in eκterioribus rebus, tripliciter cos aeratur: uno modo rati oesus magnitudinis, cum aduertit malum, cuius eκι- tii non susscit cosiderare,& est admiratio. Admiratio- Secundo potest esse ratione clissuetudinis, ει. πρψ i, sdilicet, malum ineonsuetum sese on. ieit, kemiupor, qui causatur ex insolita
imaginatione. Tertio, rone improuisonis ut sunt insoris tunia futura,&ponitur agonia. Ecce quO- Athos. . modo seu sunt ecies timoris. IC ocius o. i 3.1ra,passio vitiiva irascibilis, ii. C lucquς cu ratione est, minus malum est quam s. Tho. i. io diu, ad illos ad quos iustitia pertinetates qu-
speetes habet ses, maniam,&furorem, risi . '' Primapars patet e X supra dictis: sed Q cu via
ratione tit,probatur ex Aristo. Ira cosequi Nesibi . stur ratione aliqualiter: quia cum ira sit ap- quaeae fixpetitus vindictae,sine collatione no potest esse ad nocumentum illa tui ergo ira in bso sensu cum ratione est. Qiiod sit grauius odium, ira, patet: quia Ratio. 1'. ofliens appetit malu ei, quem ociit: sed hoc in quantum est maluin:&nocivulsess i eas appetit matu, i5 inquantu malum, sed inquantum vindica litium est:& ob id habet ratione neboni,in quantu putat esse bonurat malum velle alicui, inquantum malum, grauius est,u ei velle malo sub latione boni ergo o sium est grauius quam ira.
Quo lad illos sit Od quos iustitia, patet
quia ira vult Vindicta sub ratione iustitiae: ergo sis illos au quos iustitia erit. rQuhdstit. .eius species ut ponit Gre- G Ethai:
r. Nicenus)potet, quae sumuntur secun s.T . ., cum Q dant ir e aliquod augmetum: quod Φηεa I. tripliciter contingit uno modo,exsacultate ipsus motus,& talis ira voeatur set quia ν l. cito accenditur. Alio modo eκ parte tri- siti e causantis tiam, tum in memoria manet &se est inaniata manendo. Tertia ex Matisi parte eius quod iratus appetit, scilicet, vindictum,&ponitur sutor, qui non quiescit p. i. . donee puniat. Ob id AristoteI. . Ethicor.
quosdam irascentium vocat acutos: quia amaeui. elio irascuntur: alios amaros, quia diu res Aetitu .
tinent iram i allos dissiciles quia nunquam Difficilli. quiescunt. Decima quarta conclusi . Ira, cuius motiuum parui penso irascentis,& excellentia i .cdelis
est, causat delectationemo fetu ore in eor evixti de,atq; taciturnitatem &tandem rationi, vsum impegit. M'4 Prima pars patet ex Ar Is et .Rhetori. qui ponit tres species parui pestirps: Despectu.hptieasmum id est desectum volutatis implenda ,S c tu inestationem: cum ergo ira appetat nocumentum alterius,iti quantum
habet rationem iusti vindicatiui. quod quis scienter alium parvipendat, facit ut quis irascatur, quia ibi maior ratio iustitia in vin
410쪽
specu. . An decipia. sens is circa pro. obieci.
in vindicanilo, quanto est iniustitia maior,
Ratio. Σ.p. 'isecunda pars patet es Aristoqui ibi di cit,quod homines propter e&cel etiam indignantur. Ratio est: ia quato inaior est excellentia personae, maioρ iniustitiast inserendo ei iniuriam ct ex hoc magis quis insurgit in iram,ad hoc iniustum vindicansum. Et consequente quato est maior deis se eius in eo qui facit iniuria, est maius motivum irat in eo qui iniuriam passus est,&
Rallo. 3. p. et Quod ira causet delectationem, Aristo t. probat ibidem, qui dicit,esse melle gulcio Te in .Ratio est: quia quanto maiori tristitiae obuia tu maior est uel echatio: sed per vindie cim,quae eκ ita est, maiori tristitiae b. Diatur, scilieet, , quis pusius fuerit iniuria elis vindicta cient praesens realiter, si perfecta dele latio, quae teistitiam eti cluait: sed antequam si iti te vindicta, si ei praesens per spem. Alio modo per continuam cogitationein:& causat delectationem .sed non perfectam:vt omnem excludat tristi-yp tondeo tia in Ratio ergo haec est Quod libet bonite ita Leueia, Aesisseeatum,quando est iii praesentia, d lectationem causat, sed uindictam stimete de miti ita illata est bonum et M in praesen
tuantia ii q)s piae sentialiter li ibetiar de si irati tis in s j vel cogitatione, sicundum ioci et Acitionem causat. QuAdseruoreio in Orde coiiset patet cx sceno,qui dicit iram ese feruore sui
. quaelibet res insurgit ad contrarium ti Jleiadum, quanto habuerit psae sensi si ut iii I tant C magis redueit se ad frigiditatem,quanto fuit colidior: cia in ergo iratus abet con . a. utin eminensi est, iniuriam
illatam,vehementius insurgit: lioc noest Dei mogum contractionis quq stafiigidoles per in odora dilatationis,quo si ci eat
is . Necesset uinetii, est causet festuorems in ED1nis citica cor oluod est instruiarentii sicinum animae. Et hoc apparet in mems G, ,- ii ext Prioribus: ut ait Gregorius. Iraesidimo,: L lis acce in sum cor palpitat: corpus tret in 1 u. . se p)aepedit: facies ignesciti eκ
. I ritur oculi es nequaquam recogno-
. fili tui noth requisse clamorem Armat,
setiliis , g loquatur ignorat. I in taciturnitatem,ex duobustratio. 1 F, cu esui epotesti vel quia ita cum ratione est, ct iratus appetens vindi istam, cohibet linguam ab in ordinatis verbis vel potest euenit e taciturnitas es per inersone iudicii ratationis quia, scilicet, tam ira commotus, i sanguinis seruor est circa cocivi ad eκteriora membra redundet . clingua impediatur primo, quod est membrum in quo mavi me ostengitur cor sinis iter facies,&octili. Et extra solet tae urnitas causiari, tanquam si membrum sit ligatum prae ita.Hoc eXperientia ostendit, in multum iratis. Quod ira tollat iudicium rationis, patet ratio .c .p eo chiod licet ratio non sit potentia eorporea, tamen utitur organis corporis, si potetiissensitivisiquibus impeditis ut in somno, & in amentia)non habet tuum νsum. Quia ergo per iram fit conestatio,&feruo e sanguinis magnus circa cor, ex tali perturbatione sequitur impeditiae tum usus rationis, quasi vires sint ministrantes rationi.
t Ista iub eo inpendio sint dicta se passionibus animae, quae ponuntur in parte senstiua quia causant trans nutationem corporis,& subiectantur in irascibili, S eon cupiscibili. Ad ptimum dicendii, quod licet pati, & ad ci eum.
mouerino eo ueniat anime per se, conuenit
ei de per accides Vt supra in primo libyci de anima cloeet Arist.&nos adduximus. Si ergo respectus sit ad transiti utationem.& c5 otionem corporis, ipsa anima, que forma corporis est, dicitur pati. Isimiliter dieengum ad secundum: quia a Agseeumlanima lie et seetidam se sit immobili est mobili, de perfeci Hens: de moto corpore per alerationem,ipsa mouetur: scut in illis passionibus contingit, in quibus corporis transis utatio est. ii Ad tertiuin Danaus ita esse quod pati sit Ad tertium a contrario, quando passio ad corruptione est sed non omne pati est a contrari oma anima quando intelligit, vel sentit, patitur,&non a eo tratio, sed patitur ab agenter se &passiones sunt quae causantur a sens bilibu , quae agunt .Et licet anima: nihil sit eo traria potest esse corpori, ratione alicuius tralatiitationis, secundum oliquas qualitates.