장음표시 사용
51쪽
sistantia ad modum quo forma & materia substantia di titue, & quantitas erit posterior cum sit accidens: tunc quiro, in illo priori,vel materia est quata, vel noesecti duin non potest dic quia se materia non erit bulla ab alia ail introductionem forma contradicta: si est quanta , vel quantitate prae dentis sormae quae corrumpitur,donoenon: quia lictum est omnia aee identia simul cuui forma corrumpi vel qualitate formae gehitae,&iaoc non : quia nos loquimur de illo priori in quo prius soritia substantialis Dinia accidentali est i ergo oportet dicere,uel quod materia cum illa eo ceu a quantitate mauet,ut ἡicit Comentator : vel quod mali et in diuisa in illo priori, quod est iti conueniens
xluith. solui tui obiectio Alcetigo, quod tu illo
priori est in diuisa iliateria, non quantitate formae corruptariti et formae generandae, neque comitae, se Aman et Aiuisa quantit te extrinseca ab hac materia, id est, quantitate quae in alia materia est i a j hune sensum,ut haec malefia sit in diuisa in se &giuisa ab alia materia, qui' illa habet quantitatem, qua Do habet hec materia letite in illo priori diuisito eriti, habere & no lici here id est,p no habere huius,&habere illius, Sin instanti inteo Auctionis erit diuiso phabete iii troesensu, quia Ilaec in ateria inhoeinuanti hasi et hac quantitatem conccimita a te hane phthiam. Ais urgiun. Ad. i. Q eNCoine. adducium est, primo negatur, quod in aliquo tepore vel instulist in ateria sine qualitate qaqua diu durat
forma substatialis,etia manet uia utitas,&is illo iust liti in quo est sorma generada, et S es Piustas expulsionis rimae corruptae, est &qualitas noua: qui co sequitur eadesubstatiale forma. stadiil qd pinco ueniete ponebat Come. 1st corpus fieret eX nocorporeinultu est quia fit ex no corpore actu, se i tamen eκ corpore in potentia, &hoetii omni physica generatione conti git,utens sit ex non ente in actu,& si estente in potentia.
ti Egis. Ati mi. qui in . a. 11t.d. 12. q. t. tenet, qAmateiani. rias tactu existens in ipsa tisi solis obie scottis . : istiue, ut docet Seo. sed actu existentie. Respocleo Q materia habet esse in potetiae tanaeo,utdictu est in praecelletibus,&no est opus ponere ad actuandum eam qualitate coaeuain Sinsepaiabilem quia adliue s poneretur esset actu secundum quid & non simpliciter Ted materici ptima es ac vere est: tanten in potentia ad formam recipit ngam & substaritialem, S aecide talem, quae consequitur substantialem,& hoesum cit. Et similiter soluitur. 3. argument uni : nam eo quod ipsi materia si ingenerabilis uein cortuptibilis, ore cogimur ad ponenduquantitatem coaetiam es iii separabilem 's eg tame contra die a aghuc pro plenio Ohiecthri intelligentia sese offert ahguinentu,nlaxi citra ρα me pro illis qui in docti tua doctoris sancti sunt versat imam videtur quod quantitas non si quid consequens ipsim foema substantialem introducessam, sed potius 'antecedes ipse . na qualitas cosequit materia, ct qualitas forma ergo ante formani introducenda iii intelligitur quantitas, tum priistim intelligitur materiai&sic. s.Tho. m. 3 .Physicorum, &. M. Metaph . quando loquitur ile entd. Et seri letus esse vera opi
contra getes. e. 8i .dicit quod remanet materia in uio tuis &iti vitio sub eis e dii Elisionibus .Exlioe est arguiuentu, ν si materia manet in mortuo subesset dimens otii bus se ut in vivo, quod eade inutietqtiatutas:&videtur inseparabili,&eo ua materiae. Ad hoc respondetur,verue mel crante quitur qui itas sola materia .sed iti no se qui tui ex eo et soritia praecessa , quia solueo sequit materia ut ratione recepti uini,&non ut suu subiectiun, quia labiectu quantitatis est torum, licet alia accidelia de ui te. S.I h. biec entur in quantitate .Quod 3 p
bene Heruetis quolibet. a. q. t o. ait ena esse s iiii,
subiectu quatitatis, est thbere qualitatem quo inhaerentem sibi, qua fit quantii in primo Sper se , &vt quos,& hoc moiso cor pus est subiectunties e tamen rationem su eptiuam quantitatis est hsse illud, quo quantum est 'litantum,&hoc est materiar
quia re in materia, non pos et assignari
princi uni essentiale quo substantia coli post a iit subiectu qilatitatis. Ecce illo modo no seqvitnia tertii liabete coae ira quatitate,ut lixit Cojii fit. ad id qliod ex lib. eotragente, dicetidii Q qn Salio affirmat, ean s ii
dem dimensionestinati ere in mortuo, quae
erat in vitio,intellexit radicari fer & in po-ientia,quia in imateria stant ut in radiceratione dictat sicut dicitii e vegetatiuum ma nere radicaliter in cita separata, no quia ibi
sit actu, sed quia ipsi eum vitabilis sit maiateriae.
52쪽
terie radi ealiter habet iii se .ese latiuuasio
tamen me latet aliquos eκ Thcim istis r spondere. S.Tho. in illo conrra gentes coiitrarium habere verum standum est priori sententie, quia illa fuit posterior, sicut diei solet in cocilia di, locis uae in D. sancto repugnare videnturi Vt D quid inseriptis ordinem Magistri sent sequutus di κε rit euius contrarium in partibus, quoa itae partibus tenendum laquam proprium Sprimum quo flin scriptis re helendum: hee olutio non potest stare, neque nodii sol uit: nam summa illa cocta getes inter ulti- sta& eκactissima ab eodem doc Arecon, putatur. Alij asserent iti Ioeci citato cotta
summa eo- gentes, ages contra eos qui resurrectionem sentes. negabant, voluisse ees coe essis ab eis aeguere es ob id ail opinione Comet.acce Isisse: anuis contrarium ipse eκ propria sentelia sed tomen nem hoc satisfacit, quia isse. Doctor sanct.in loco citato contra geniates soluendo rationem adductam, isquendo de corporeitate quae no est aliud qu, tres almensiones, dicit, dc si lite cortoreitas in nihilum re Ait, corpore lauin nos M. rupto, tamen ide homo resurget, quia cor pore itas quae est forma subsistitiis, dii geest, cti cita intellectitia manet.&c. ob id siti suiu es primae solution iret in elli ah iudicaliter di inesiones manere in mortito,dcc.' Et unum confideratione dignu duκi, opportune,quod scut in corruptione per abiectionem filiae si militialis quantitas Non manet, neque qualitas,neq; alia accidentia sed de nouo producuptur, seu comproducutura otii is, quia esse secti tu quia
accidetium supposito esse simpliciter substantiale etia est intelligendum, qst qualitates & gispositiones quae fuerunt in subiecto ante expulsionem formae substantialis quae erant praeuiae ad nouam introduce dana in materia,statim destiete soritia substantiali S desinunt ipsae &nulla qualitas
manet,sed omnes de nouo per aduentum nouae formae veniunt: ia remota sorma corrumpenda,non manetens in actu materia ipsasorma ptiuata dc si actu pergenerandam quae introducitur. Et cum hoe tamen est verum quod materia manet di sposita ad formam recipiendam per illas qualitate , etiam s abii elantur cu Arma
neque fuerunt vane prius ante formani generandam, quia sic requirit reruiti ordo in generatione S corruptione telum naia
turalium meq;. ue introducuntur ii , Eum noua forma, quia etsi quae dei, ouoco producuntur,noti asant ad introdumonem fornax vel ad expellendum ccitraria, agimitamen ad coiit eruationem sortia a
quae introducta est eis probabile sit vi di
simus, 11onnulla accidetitia manere in eo erupto &genito,sc. Ex quo etiam intelliges quod de mente
doctoris. scin et degeneratione in expoliis s.Tl M.tione textus. as. in elementis symbolicis, in quibus dieitur facilis transitus, non solum qualitas controria corrumpitur, quaso ex uno alterum gene fatur, sed vitaq; , neque ex hoc sequitur este salsi, , t iiij itum esse faciliorem qua inquasso contrarietas est in utram qualitate. Primo, ut rigia secundo
docet quia in non synalislscb utraque qua litas corrumpitur per se aeontra io, de in symbolico. cotraria per se,& alia per aecia dens:ob id facilior than sitis, vel ut ibidem. S.I ho quia in non symbolicis utraq; qualitas agit Stepatitur &est resistetia sed in symbolicis illa in qua eouentulit, sitne ressentia See actione coctu pitur. Haec pro
plena intelligentia stit dicta, qua nui, haec
ultima suu liabeat proprium locum inflain. 1. de generatione,vbi de traiis tu elenae totum alinui eiu eu profes .
ta Vtrum materia, quς pura potentia est de principium primur erum naturalium, ingenerabilis incorruptibilis.
T uigetur quod si ge- Pliniis ciet nerabilis. Omis forma existens in aliquo, vere denominat ipsum, cui inest: sicut albedo existens in subiecto denominat subiectu ut allis, ct consequeter omnes aliae s. adi sed genestatio est ad sormam niti haerens subie Eho generationis, quod materia est: ergo vere denonainat ipsana,& sic materia generatur .Et cu utilius gnatiost alterius eoitu 'uptio,&eotraria circa idem fiat, eodem mo ἡ ' 'ηη
53쪽
do probatur quod corrumpitur. 'secundo In pncedentibus probatu est, esse totius, non esse aliud as esse partium: sed totum habet esse per generationem ier. go A partes sed pars totius materia eri ex Diplaxst generabilis . . Num uet Tettio. Illud clicitur generati, qd ge non esse habet esse Scorrupi, irae esse tendit ad non esse sed materia, quae pura potetia est, habet sile per aduentu forma, pervia generationis,& esse tale perdit per corruptione tergo ipsa materia est generabili ct cortuptibilis 'in motiar si e traiium est Aristotele luc te 8a..s alibi in multis locis ... Notan. I. a Oportet primo notare, quod generatio
ea mutatio de non esse ad esse,aliquo sub tecto praesuppositossit dissert ab alteratio De a quia generatio est ad esse sinplicitet substantiale,&alteratio adesse accissenta te. Vtrobiq; tamen subie ui praere quis
vltra huiusmo si mutationem naturale quae ad substatium est,quae seneratio dicitur, subi esto aliquo subsit acto) fi3es catholi ea habet aliam mirabilem, quam creac alta. tionem dicit, De qua Aiistoteles nullum fecit metionem eo modo quo sides docet, de quo infra,) quae est mutatio ge no esse
sinpliciter, ad ene sinplicita, si a tamen nullo subiecto ptie supposito: scut in prin
iam, cum nihil alius pigressit iii quo eiusmodi actio recipereturi vel ex quo coctu, ct terra lormarentur. Notati ,. ' secuncto est conligerandia in apud anti quo, Diti. hoc suis e re deptissimi, aκioma.
, si , ἡ EX nihilo nihil st. Ex smplieiter no ente. non fit ens. Quapropter supposito hocai. Metas. Vno principio; coii sequenter loquentes, veκ. s. quia posuerunt materiam esse subiectum,
Spriticipitaui primum passivum omniurerum naturalium,ipsam posuerunt nunquam coepisse & ideo in generabilem dixe runt Nam si ipsa coepisset per generationem, oportiaret materiam praesupponi, ut
principium primum:&ipsa quae generabatur, prima non esset,sed alia ea prior de illa quae tengo, vel erat in generabilis, Sschabeo incentum: Vel est generabilis: &tunc oportebat aliam dare priorem illa de se vel efat dandus processus in infinitum, vel erat gelaenidilum ad ipsam unum, quaecum esset prin cipium primum generationis in generabilis esset, & incorruptibili,
quia in aliquo geberet corrumpi , di non nisi in materia Mario semper ipsa maneret. Si hoc supposito,prima concluso. Materia prima, quae Primum principiu consa. i. Ni naturalis est, non habuit esse per generati nem , quapropter ingqnerabilis est. Hie est Alisto. in loco citato,& omnium philosophantium. Ratio est in promptur Mil. quia alias esset processus in infinitum, vel niateria ipsa non haberet rationem primi
principii sed . vir uvi est falsum: ergo & ideX quo sequitur. Non enim est dabilis processus in infinitum: neque est negandu materiam principium primum. At i; eodem modo probati potest materiam es le incorruptibileuit quia non potest desinere esse, nisi in aliquo sit bieno praesupposto:&si eut non habet esse per generatione quia primum pristipiummo corrumpi potest: quia si postit corrumpi,cum no potiet g insnerari, iam sequeretur quod materia non 'i, esidiiquhd s materia quae primum princi i iii 'pium est; ron es et, nihil esset. Secunda conclusio.Licet materia prima si iti corruptibilis, ψ neque minima pars illius qum a principioni deserit esse peractioneni agentium naturaliu, no dicitur
Det angelus,qui incorruptibilis, vel coetu nam incorruptibilitas a natura rei est, & .no non ratione conseruationis perpetuoque a Deo est: vi male discit Galain. a. diu. a. q. t . quia nullam habent materiam. Et coelum est incorruptibilet quia litet habeat se materiam,non tamen habet priuationem alterius formae. Et isti suo grapus incorruptibilitatis arguunt persectionem: quia ratione actus incorruptibilitas per naturam suam dieitue esse: sed materia est incorruptibilis quia est primum principium,quia pura potcntia cu,&nullum gradum vite, rioris persectio is aequirit,magis qhabet. Tertia eo clusio. Dato materia primast . . . ingenerabilis,&ineorruptibilis, habuit ta Dien esse post Do esse, simpliciter per creationem a solo Deo. Hae e sille tene da est.la ne fide, principio enim creauit Deias cαlum,&ter 'ia,
ra: Et ex nihilo facta sunt omnia phi Deu crcatorem visibilium,S inuisibilium. Noergo repugnat eam esse in generabilem viditiit Aristo. Seam incepisse per creationem. Repugnaret tamen, ii coepisset esse per generationem, quia iam non haberet
54쪽
Speculatio . . An materia habeat actum de se
rationem primi prio ei sit. Sed quia Mim
no attingit ad creationem hanc quia in lumine naturali loquebatur, asseeuit ipsam materiam nuqua incepisse, quia ignorabat
cisus. 4.s Concluso quarta, sic materia prima a solo Deo ilicitus esse creata,ut hucusq; per
varias rerum trasmutationes.& generatione, nihil sit de ea cleperditum, nihilq; poiast in toto, vel in parte ani hilarii quod est
etiam opertum in lumine naturali Nam inlumine naturali probatum est, quod nullius naturalis agentis potentia se es tendat ad materiae corruptionem , quia si posset corrumpere,&posset generare: &sie ma Dei & eadem, quod mirabile est, & contemplatione dignum. Tamen Deus potest in nihilum reuerttite materiam ipsam:
psil. io,. scut & omnia alia ipso auferente manum conservatricem in nihilum reuerterentur
Quinta concluso. Materia prima, quae Deo per creationem, dc ab ipso solo perati tithi lationem potest deficere, no solum vna specie est,sed una numero omnium rerum, quae sub coelo sunt. probatur: quia si '' materia est,na vi fatentur plurimi) ct noeth aliqua ratio quare non sit una numeri-ce,oportet hanc unitatem assignare. Nam
ipsa materia in se cum si pura potentio non habet unde distinnionem sortiatur, vel specifieam,vel genericam. Quod si ratione imae sit sumenda, cum in emetur diuersis formis genericis, disseres non lii numero,neq; soluspecie,sed genere, posset soni: at eam solum vitam gen cre ponereno est ausus aliquis philosophorum:
dicamus ergo unam esse numerice .In quoth, i, c. videtur defecisse. LudovicusCohones aliasiones. vir ingeniosus,& socius, qui in primo physeorum ge materia loquens, in moti u . .
repreliedit 1 ounem de iandiano,qui in primo phys eorum qinessio. a . dixerat, ei stunam materiam omnium, numero, & re
prehendit rationem, δc asserit ipse Coro- Ralloedga nel quod si in una specie. aut probat otii coronet. nia que contingunt in transmutationibus naturalius saluari possunt,no posita specifiea differetia in materijsi ergo postquaconstat materiam pristam es rationabiliter dicitur omnium materias, una specie
esse.Ffaec est eius ratio. sed potes h probari
contra eum eadem ratione nostra conci
xalidiotra siti. Onines transmutatione3,quae in n. tu D eontingunt, saluari possutit, posta valutate numerica in materia: ergo ipsa unitas ponenda est. patet, in materia in qua est orma terere, Istatim erit herba: Remo , &s alim bos come et herbam, rit sib&hma bovis,&phst homo comedet boue, Serit sub Dima hominis, Sc homo moriet, eserit sub forma ca aueris &rursus in terra inibi δc in puluerem conuertetur. Ecce quomodo tam variae formae non solii specie, sed genere sub una materia numeror ergo una ponen ta est.
Ex die is in conclusione prima,& secunda sequitur male loquutiun Antonium Corollariis. Andream , qui propter debiles rationes, Auton suavi ad Iducit Domitii cus de Flanditu ν.- Amlxaas taphy quaest. ia .anis. posuit conclusione, iquod materia prima seneratur per se subuiectine quae si sic ut sonat intelligatur,eN- peesse est contra Arist.& veritate, ut ab imide probatum est e nisi veniat intelliget latis iis ve-da concluso in isto sensu, quod malefia aietiis duc
per se generetur subiee titie, i l est, uti g, i 3α nudo,
nepationem totius 'uia cum totum dica' comis hi,inutur per generationem habere esse sinapii - , .Phν latitaciter, post non esse , ct materia similiter, cti. quae nouam per generatione acquirit foeniam,& nouit esse. Sed famen sieet sit se ii-tiendum ut pauci, loquendum est tame ut multi loquutitur:&lim liciter est allii in idum, materia primam ei se in generabilem,st in eo truptibilem . Dirii materia primo, Notae :quia uateria secuda generatur, cum sit to tum composituna, quod dicitur materia secuti hi respectu sermae artiseis.' - Sexta conclu Licet maioris no sit eorruptibilis per sciest tame per accides. Hoc prolicitur es Aristo. hie tes. 8 a. ubi ait domateria loques, corrumpitur autem &sit, est autem ut sic,es aute ut Doti, .Et Probatur ratione, supposta distinet. Aliquid
dieitur corrumpi dupliciter. Primo vere & proprie, secundo traiisumptiue , si , ite similitia liliarie. Di imo modo solum id quod habet esse an ti,dicitur corrumpi, . quia est uo esse, post esse.Secundo modo, id dieitur corrupi, quia licet no habeat es, se, tam e primo denominat aliquid, & de iiisse ce scit denominare ipsitio tali detio minatione, ac sic esset ens in actu. Tuc est ratio .iddiditur testsumptiue eorrupi, quod cestat denominate tale quod ante denominabat, sed materia ei huiusitio di,quia euesset sub seruia ignis, ν cibi grati , modo
55쪽
non est, sed sub alia forma, cess it priuatio illiu , mare quam habet: sequitur ergo,quod corrumpatur, δc se intelligit
commentat. Aristote coment. 8a. huius.
Ada gula. 'IAd primum arguinentu ira, quando dieitur, quos omnis Arma inhaerens ilenominat . primum hoc est falsum quia ca-Jor remissus in aqua tepida no denominat ipsam, quia remisse participatur. Secundo. Dato quod totaliter participaretur, non es h generatio in ipsa materia inhariarens, sed in subiecto quia cum motus stri in re quae mouetur 5 quo Amouetur per generationem totum eli, ibi elit, stolude nominabit. Item: quia dato esset in materia, degeneratio esset, rina non denominaret, si nomen aa id non esset impositum ut loeus est in locante subiective, cust eius superficies extrema,& tamen non denominat ipsum Ut locatis dicatur esse Aristote. . in loco quia loeus, non est nomen impo Psν. te. o. situm ad denominandum loeantem, seu locatum. Sic generatio est Domen impositum ad denominandum quod generatur,& tio id in quo fit generatio: vel quod
praesupponitur generationi.Non concludit ergo argumentum,sed multis vita Lui potest.
totiua, aliud non si ab esse partium conia iunEiarum: sed non sequitur, quods totum generetur,& partes similitertinam no est eadem ratio partium,&totius: Sicque aliquid potest conuenire toti, quod tamen partibus repugnativi domus conia
stat ex lignis ,<ipulibus, ct domus ipsa
habet esse partium 1 non tamen sequitur ergo&J nq,&lapides.Neque valet, ligna dilapide, habent e senaturale,& consitituunt domum ergo domus ipsa habet ense per naturani se etiam totum habet esse
per generationei cuius pars est materia, ipsa tamen noti generatur,quia repugnatet, 'non toti.
Ad teritum Ad tertiti Cocedimu; id g pia si simplici ter sed 'tiago infers,se materia generari, qaede ijo esse simpliciter, habet esse tale, quia de no esse simpliciter,aequirit esse nego, quia quantitaί hoc, lateria est, esse liabet simplicite ante talem generatione: S simpliciter etiam nanet sacta tali gene ratione tamen esse, quod acquirit non est esse uateria sed esse tale speetes, uel hominis, vel equi, secundum rationem formae quae acquiritur per taJem generationem ob id materia non gicitur generari, eu sinpliciter ipsa praecesserit,& ipsa etiam maneati sed merito totum dicitur generari,
vel genitum esse quia post: non esse simpliciter habet esse, quia compos tum ante no fuit quia dato materia compositi suit,tamen, quia non actuata, neque informata
ista rma qua nunc actuatur, illud compositum non fuit.
Idetur quo g no. Illu3 pii athdicitur cognosci per analogiam ad aliud, in quo aliqualis reperi- hue smilitudo a i ipse: sess materiae ad forma nulla est, ita in materia est aptitudo est potentio, es est appetitus, quae non reperiuntur in rma,ut constat saltim in ea non est privatio, nec aptitudo ad esse susceptiuum. Ipraeterea. Si materia esset cognoscibsis, Argum . . esset vel per sensum, vel intelle hum sed nullo istorum modo tu eognosci potest. Non per sensum, quia nec est quale, nec
quantum, ut docet Aristo t. Nullum enim ta.ui tot
participat obiectum formale, alicuius senasu; ct sic nec sens bile proprium; nec commune erit: nec per se, nec per aliud: quia tril. 1. materia nuga nihil habet. Nee est cognoti an astas.
scibilis per intelleis ut quia pro isto statu nihil potest esse in intelle hii, quin prius
suerit in sensu. IItem .Qiiod non est ens,non est cogno Argum s seibile, sed materia prima non est ens: erigo non est cognoscisitis. Maior est manufesta: quia sicut se habet rex ad ege,se habet ad cognosei: ergo si nihil habet se e
se,nihil habebit Aecognosci. Minor patet Atia. Li eil Aristo t. sex superioribus, ubi dictum Melait nest, quod materia prima sit ut pura poten tia : sicut Antichristus non est,quia pura potentia essequia vel esset ens existes peti erct esset in , in actu vel existens in alio,
56쪽
l. eontra. In contrarium est Aristote.in textu. .
Aristo, qui dieit,eam cognosci per analogiam. Nos au 'si, o tangunt, quod quaestio potest habere duplicem sensum. pristis virum per sest cognoscibili, materia, sue a nobis, siue vitio . se ab angelo iuuia a Deo non cadit sub δui i bio Secundus sensus est se modo cogno seendi pro istici statu, an per sinititudine, an per aliquam attributionem ad aliud. viii, i , 'l secundo.Notandum est, quodvbleuri. - ' que iuuenitur analogia, oportet intelligere unum tanquam primum, ad quod olia reducuntur, secundum diuerstate mana i., logiae:sicut si sanum de urina,&me licina, & dieta es aere dicatur. oportet si per attributionem ad sanum, quod in animalisit, aliter est.Sit prima coia clusio. risinae l. Μateria prima per se est ignota. Hieo.Meia. te. est Aristot. Cuius est ratio anto aliquid 3ε. per se est notum,quanto hobet ile entit trivi argumentabamur di sed materia prima in se, es secundum se,con siderata nihil comet. iti- habet de entitate seApura potentia est,ut d subitari. gietuin estinon ergo habet in se unde co-m xbi , quos i possit &Commentatot in isto lo-i ,.ό, . co a Sarmat spiram non cognosci per te. Hie tamen aduerte,q, qui materia ponunt achum sne fornaci,ut Seotus & Gre-- .. zorius, ut supra tetigimus consenuenter
loquentes, c dicunt materiam polle cognosci sine forma, cum res scut se L habet aia esse, se habeat sta e nos ei, sisa quia Philosoph.& Comment. quoties clemateria loquuntur, de pura potentia se imonem faciunt,nos dicimus per se ignotam &idem tenet Henricus cum Scoto. coacti. di secunda concluso.Materia prima nonen eognostibili, siae argumentatione, &δiseussu Patet.ulud non cognoscitur abs que discursu quod non est sensibile per se, nec per accidesues materia prima nee est sensibili, ge per se,nec Ae per accidensa ergo nullo modo potest cognosci siae diu cursu.Maior probatur: quia clara non immutet se'sum per se.vel per aliquid quod liniueret,non poterit cognosci sine distulsu aliquo.Minor est manifesta, cum puta materia intelligatur denudata ab omni iulo quod potest mouere sensum. ista conclusa o non solum intelligi debet de stat ria seorsum cons/erato sed etia ni ut in rebus naturalibus est:quia dato ipsa mole ita pro ut in compositis est,afficiatur ali
quibus sensibilibus qualitatibus, non deminant tamen ipsani, sed totum e non enim dicitur materia alba, vel nigra,cali da aut frigida. Et consistatur experieucia.Nullus est C6simat. quantumuis Lynceos habeat oculos, distingenii perspicacissim qui asserat se cogno1cere,aut cognouisse materiam in se loquitur ergo quod si cognoscitur,erit mediante aliquo discursu. Tertia concluso Nullus discuistis, Per C. eius. 3. quem deuenimus incognitionem materiae primae, demonstrativus est. Patet . Non Ratio. potest deanonstrari quod mundus non tuetit ab diterno, d solum side tenemus. In principio ereavit Deus c um dc teria Gene.pri. ram. Nee potest demonstraei quod illa quae generantur, iton secundum se tota generantur, quantiis ex aliquo sti de se non si eui lens per demonstrationem ma
Quarta concluso. lateria eognostibi Conelu. 4. lis est per negationem, sic: nec materia ethquid, nec quale, nec quantum. Patet
Aristotes qui sic de materia loquitur: per quod cognoscitur, quod ipsa non sit per se stan, ut substantia , nec si quantitas, Mila. neq; qualitas.Ratione se. A nobis magis 1 mota est prima causa efficies 'us Deus
est, quoad cognitionem, quatiuis secun dum naturamin in se makime cognoscibilis quam si materia, qua rerum seus bilum principium ponitudiat cognosci tur Deus per negationem, ut diuus Dionysiijs,s alii Theologi in primo, dicendo. s.1h. p. p
Deus no est lapis no est terra ergo poterit s., - .ar. I aca fortiori ipsa prima materia per Degatio- Theolo. in nem cognoscitvisti ilicet, non si hoe,nee a 3.
illa I, se9 aliquid istis impesseelius: quia
quo leunque istorum de onstiatum, a bet esse,quod non habet materia. Ad mo- tum quo si ex eo velimums ostendere lignum quid sit per ta iiiii ostendemus arcana, te hum, scamniana, es omnia alia quae sunt eu ligno: via intelligat lignum subie inim illorum sic iliam, aut illam creaturam ostendentes, sicamus non esse hane, nec illam, sed subiectum primum omnium , es puram potentiam ad omnia osse. Concluso quinta. Materia potest per CUelusio. sanalogiam ad soritiam artificialium coia
os ei. sicut se habet lignum ad arcam, sic se habet materia prima ad sor mam substantiale ruac si diceremus', sicut expetimur
57쪽
evperimur sensu, quod in lapide, in quo erat prius sculpta,&caelata Caesaris figura,postea est Pompeij imagor sic materia, quae prius sub forma ligni erat postea sub ima ignis,&deinde stas sortita cinerum quia eaese videtur proportio, & analogia. Haec conclusio probatur em eodem Arist. qui in illo loco eκpresse auerit cognosci materiam per hanc analogiam a Iartis
Critielu. g. si serita conclusio. Materia est cogno iubili, per formam, etiam si id non asserat Aristote sed additum sit ei.probatur. m*i tii, definitio Spartes definitionis dant cognoscere ipsum desultumiscut animaliationale declarat hominis naturam, &gat cognosceretergo & materia ipse cognoscetur per eius definitionem, vel per id quo defuitur sil materia per formam definitur, Rintrinsece patet Omnis res per hoc int insece aefinitue, quoqgat esse actua te ei sed materia prima a sorma habet esse actuale ergo per ipsam definitur. Sicque
materiam pollunius dicere receptaculum
esse sotniae,&eius susceptiuum. Et ratio alia dati posset. Per hoc res cognoscibiliseri per quo l actu esset quia tantum habet decognoscibilitate,quaintum ae ac ualitate eum se se habeat ag cognosci, sicut ad . eam , sed materia actum habet per sor MME 4 hui' mam: go per ipsam est cognoscibilis: ssedeo. i. tamen quia forma habet in se actum, &no recipit a materia, non habet quod se Da sit cognoscibilis per materiam, sicut e
In hoc sensu sunt intelligendi qui dieiit
quod absolute motoria est cognoscibilisper fornaani licet Aristot solum ilicat est se cognoscibilem per analogiam ad aetis cialia.Quod spee formam intelligas esse cognoscibilem,in proprie per analogiam cognosci dicitur: quia non videtur aliqua ratio proportionis materiae ad formam, in
quo consistit analogia ipsa, quia per hoc quod subiectum sit solitiae , nulla est similitudo nam si aliqua esset smilitudo,
eodem modo aiei post et formam cognosci per moteriami quia sicut materia recipit formam, & ob id cognoscitur isc etianima recipitui in materia
'Hesistote . tamen in illo loco soli in voluit in sensibilis' clare cognoscere ipsam
utilesiam insensibilem , dc non per so viam substautialeni : nam antiqui co ugnouerunt quod lignum in cineres con uertebatur:& no eo posuerunt disseren tiam inter sormam, es materiami ob id non videtur materia cognosci per forma
substantialeni,sed per analogiam o sed laismen sensu cognitum est quod si per artem,' per analogiam ad artificiata modus cognoscendi materiam positus est cibAristotel. quanius sintelligant per analogiam ag formam artis posset stare dictum, quod stateria si cognoscibilis per analogiam ad formam:&forte sic intellexeruiqui addiderunt,adsormam. Ad primum, concedimus in materia Argumtit esse potentiam, esse aptitudinem,appotitum, d priuationem, quae quidem sollini ratione ab ipsa materia distinguuntur.Est potentia in materia, quae denotat genus causabilitatis in ea respectuserinae, uam recipit: & hanc praecedit aptit o , quae est proportio quaedam ad se more: unde qui hanc habet aptitudinem, es habet potentiam recipienAi. Atque hec aptitudo in materia ad formam causa est quare in ipsa dicatur esse priuatio respe- iii. Ehu Armae, quae non est, ad quam tamen habet aptitudinem: scut dicimus excitatem esse priuationem in si iecto opto nato dc non dicitur lapis caecus, quia desiscit ipsa optitudo dc quia materia habet ad omnem formam hanc aptitudinem,inea est priuatior sieque priuatio ponitur principium rerum naturalium. Ex hac piluatione insurgit oppetitus naturalis ad
consequendam talem formam, cuius est priuatio. Noli enim materia appetitso
mare, quam habet, sed quam non habet. Quapropternon est aptus modus loquendi illorum qui dicunt esse oppetitum in materia respectu formae quam habet, qui , .
eo placentiae dicatur: si quidem iam pro' .latu a. pria est loquutio, cum appetitus auo - Id mamiatum sicat: at respectu formae liabitae, & non sit S p sentis, est quie . Omnia ergo ista petitui . sunt ipsa materia , quanuis per opera -- tionem intellectus ponamus distinctio Dem. Quan so ergo dieitur, quod nulla est analogia, seu proportio ad formam, quia ista non sunt materia, licimus nato logia non esse ex ea parte sed quia per sorma artis,quae est sensibilis ad sua materia,
cognoscimus materia rei u naturaliu non
tamen est analogia ad formam subsantia lena,licet per ipsamformam subnatialem
58쪽
posui cognosci materia At Aictu est quia habet achum ab ipsa, dc ab ea potest habe
adseuuau, 'IAM. a.dicendum, q, argumetum probat materiam non esse cognoscibilem in s Sper se: quia habet vii lepus sit immutare potentis Illa enim quar per se cognoscuntur, oportet per sensum, aut intellee umpossint cognosci, sed sufficit ipsa tiostra ratiocinatione cognoscatur & susscit petalia quae per se cognoscuntur, potentias
possint movere,qualia sunt artificiata,viveniamus in cognitionem materiae, quo moclo ipsa sit una omnium rerum Ecquomodo omnibus substernatur: ut cognoscimus eam non esse unum continuum,
ustuis sit ipsa una: tum per diuerstatere, ec sistotinuationem rerum,in quibus ipsa materia est tum propter Aiuertitatem motuum,quod potissimum est. Non enim in continuo vno,simul posset quis intellige-
realterationem, enerationem augmentationem A secundum locum lationem.
Cognostimus enim de materia, qt ipsa nullius si activitatis, eum pura potentia
ilia. , ile sit:quia dicit Aristo.quod materiae conuetetierat o- nil potius moueri,& pati. Ratio est: quia seii ,1 o. agere praesupponit esse,& actu esse, quod non est in materia. Atque si ipsa materia alicuius esset activitatis ot caetera agetia
sibi simile produceretin specie:& materia eset generabilis,contra supra dicta,& ipsa in aliqua esset certa specie, O falsum est. 'Cognoscimus etiam 4e materia,quod itifimum locum entium habeat,in quo illud 1. halis August. plicatur, quod superius ad simi, eontis Nimus celum,&terram sedisti domine e . unum prope tetali prope nihil per eo lum angesicam natura,& per terram ma teriam primam intelligentes. Cognoscimus tanAem de materia quhd innam appetat,3 quamlibet velit recipere: &c ununain solum actu habeat , priuata dicitue omnibus aliis. uertendum,quὀd Avicenna in primo libro sufficientiae e. 1.ait non intelligere quomodo possit state, γle, appetitso mare, per 'ae,intellige, o materiam:nam ait ipse desiderium animale non est, neque naturale quia si no est vacua forma omni, meque astei ha taedio orme,quomodo potest esse appetitus.&c. Et dieit multa ibi, sed gecipitur,quia putauit appetitum ti turalem esse aliquid super additum esset the.sed tamen noripsam mi vitii poteti . alia est,appetituam habere dicimus, quia materia in potentia est,ad hue de illam submam habendam S si si actuata una nem . L: .hoe est ex aliquo super addito suae natu ridi dicimus quod materia est in potentiρ, . . a.
s dimium eκdi stis patet solutio. i
septima. Quado quidem mate 'riam necessaria ponimus : quia ex nihilo nilii I sit: visu creatura possit de nihilo aliquid fa- j icere, quod 'est crea- '
potentiam. Idetur quoa se, Deti, Pilina arg. potest quicquid noti
amplicat contradi Honena sed quod crea hi ra per virtutem a Deo
nullam includit repugnantianes ergo. Maior est nota, ἴc munor probatur. Si repugnaret, vel esset eκ parte creaturae, vel ex parte Dei: iroii ex parte creaturi quia cum creatura ipsa sit finita, Si limitata, non excedit potentiam eius, quod alia creatura sinita, .serimitata possit eman are ab ea cum smile suti producat smile.Nec ex parte Dei, cuius Po-hentia illimitata est. ISecundὰ.Creare est nullo si biecto pri 'u' supposito aliquid producere sed de facto i . creatura aliquid, pJucit,nullo subiecto pro
suppost tergo potetia creandi ii ii teph . gna creatu .Patet.In sacrometo altaris supposito illo miraculo mirado,Vincoli . ...cratione no manet substantia panis,sed so . . . tum remanent panis accidentia illa occidς s.W6., tia phoducunt substantiam: quia nutriunt p. .' vir vere,&generant vermes,&non in aliquo s. i.
subiecto pristipposito,quia ibi nullii est
ergo agens naturale cieat. I sertio. Gratia communicatur per diui-.Argume. 3 na sacramentasti noti habetur gratia nisper creationem, cuini non educi tur Aepotetia
59쪽
an. . Ais. t. potetia materie: sequitur ergo,quog creas. Th. 3 p, renόn repugnat erraturae: Maiore uiasii rq οχ.arti 1, inant doctor s Theologi ,s asseelesia decori sso. terminatum est in concilio florentino, S&Ti detii. nunc ἡiebus nostris in Tridentino. sessio. . In con irrisi est, hil id quod soliti, Dei In contra. est proprium,insultam requirit potentia,& creaturae non poteth communicari,quale est de nihilo aliquid facere. Ν' Pio solutione est cons seeundum, quὀd quaestio Audia iacui est, nec apud philoso-m ahas. pho in lumine naturali, nec apua Theo logos in isto sensu, an creatura per suam virtutem naturalem possit crearema scut
pro prin cipio dixeriit illi antiqui: nihilo nihil si dicimus Sc nos creaturam non pertingere ad hoc ut es nihilo aliquid facere valeat &hac ratione sicut illi necessariam posuerut materiam praesuppostam omni action hex qua fiunt omnia, dinos asseri mus , ut probatum est in superioribu a. Quod ergo vertitur in dubium est,an Aa-
to eX naturalibus adis creatura non per ueniat,an solus Deus quia infinitar virtuti, est)possit creaturaenae superadere vir
tutem,υt ad id pertingat,ad quod per D tura non posset .Quod est alii, verbis die exerutrum potentiam creandi Deus possit
creaturae coieare. Nec esset inter catholicos cotrouersia, si compertum esset repugnantiam includere, alicui creaturae com
municari talem virtutem sed quia qui clamputant, includere repugnantiam, alij contea rium opinantur,iacta es: quaestio ambigua inter cathoricos: &Theologi eamin. a. solent disputare, Sin. .senten. quaDeo de sacramentis si mentio. Idem Ciruetus in Parado. q. . c . 3.disputat. Ciraeso. DOEhor.S. S. Scol. tenent, nullo modoptima opi. posse hanc creandi potentia creaturae cos. Th. p. p. municari, trepugnatiam includere videa a. s.ar. s tum svige uniuersalissimus effectus, qua-Sco. in .cl. d. - causam uniuersalissimam, v. h. athi qualia Deus est,Oportet reclucere, nea in-d ii quia4b. strumento pote se concedi, e mi oporteatue . q. t. instrumentii attingat per propriam actionem cia dispostionem,ut securis ad inciso Nemrat in creatione nulla praee edes est ii-spositio, ei una nullum sit praesupponen lusubiectuivi ilia propter videtur quoil nullo modo creatura, possit conuenit e,& r
. pugnet quod ipse Deus communicet hae ereandi virtutem. Mulis aliae adducuntur
rationes pro tuenda sententia. ii Contea fiam opinionem Jesen gitDura. ori. i. d. Gabr.& Aliaco,&alij plures dicentes per niud ist. Adiuitiam potentiam seri posse, ut creature i detur posse creare quia non magis repti hii gnat quἱm Aare unam aliam virtutest nainfinita potentia videretur e Te requ4sta, ubi esset infinitus effectus productus, vel producendus se data quacunq; creaturas in omnibus si ut non probatur insilita virtus, sed terminata,& finitar poteriterso seri . .
Et confirmati potest naeum Deus pos E . sit se solo conseruare formam absq; subiecto: quare non poterit cu causa secunda id faceresEt peo illo instanti,quo pro luditur
ab igne posset etiam materiam corrumpere Adde qj si materia ab agete creato produceretur, esset creatio: sed cum tam in si
mum si in entibus, & nullius: cit iustatis, ex hoe non ins nita arguenda esset potentia in agente: sicque ereaturae posset daritalis potentia. Ad qussioneni ergo respoclentes, sit prima conclusio. prima conclusio. De Latio in rerum pro canda i pagation es in tot mutationibus,& traiis mutationibus quς naturaliter contingui, nihil ereatur ab agete naturali. Haec ex se
pra dictis patet quia omnia quae fiunt de novo,per generationem,& praesupposta materia filii &eκ aliquo sitit, ut esistat Aeo posita est materia nectis alia &Aristo. Lilia. dixit ingenerabilem, quia in omni generatione subintelligitur. Hoc est opus Dei excelsi, qd gato a principio Deus creaverit rerum naturas perfectas,ut sunt quae posusnt sibi simile, pro dueere, S seret ex tali propagatione perpetuitas, vel si solum a
principio creauit materiam primam ni dam, informen, velut ceram, aut massam
quandam,ex qua serent omnia, ut nunc sunt nullo pacto in actione alicuius agentis creati inuenta est creatior quia semper materia praesupposita est, de cuius po P I
tentia educuntur formae omnes: animatationali excepta,)quam cum non ex traduce dicamus,a solo Deo per creationem esse satemur. Conclusio. 1.Probabile est hane crean .δi potentiam tam ese excellent &pree- pis, illi' minentem, & solius Dei propriam, ut crea .st uti σά, turae alicui communicari non possit, quia se eoae i. reptagnat: sicut non potest facere, i crea, rasi olim tura Don dependeat ab eo. Hanc probant omnia argumenta, quae adductitur a doct.
60쪽
Speculatio. . An creatura possit creare. 4b
ii potesta doc sub. dc ab alijs,qui hoc opinantur: quae exaudi. ob euit adam prolixitatem ommittuntur. Musi. Tertia coctu. Cum probabilem euillima id opi.quod mus potentia creadino posse eoicarie ea soletiae iee turae per diuina potentiam, probabilicite
si possit e re reputamus opinionem quae asserit et psit alu dati. communicari,&velut certam affirmat, is quidem quicquid repugnans no est, Deo tribui potest, ut argumentabamur ex Duarado:at si, creatura per Dei virtute alia possit producere nullo subiecto praesupposito,ex nihilo,non videtur repugnare, ut in solutione argumentorum ostendemus.
Ex hoc probat seetida pars coetu sonis,
yatis Q luec pals teneda sit. Nu Deo no debem' denegare φ cocedere, liuina superextollit potentia sed φ possit hoc late creature,&q, no solumi pie creet, magis super extollit Dei potentia ergo id affirmanduesti nani infinitam exigere potentia iacteationem propter distantia inter ens,' no etis, no videtur: villa distatiano erit maior, Miteru
tum sit finitum non erit distantia infinita..corolla. Ilibe ista conclusonesequitur, quod possit Deus ereaturis iam productis, ut absq; subiecto aliquid producant: vi igni quoa
calorem producat extra subiectunt. Et nosolum puto probabile, quod Dunc possit supera silere ses posset facere, quod id eo nueniret secudum natura eius si si a pyitici B visosset pio quando Deus igne creauit, daret hane
nune crea- virtut ut cuc5cursu generali, aliqd tra UMcta ro, subiecta produceret: non enim videtur re
4uth Esnὰ re, quin Deus possit nue Ae nouo cheatura suble. Pqueere,vel creare, quae haberet virtutem
roducedi aliquid nullo praesupposto su
testo. Dicendu est iti,quod si Deus nunc det igni talem virtutem , non esset dicendum, id ei conuenire secundum nati xam suanti quia modus operandi sequitur naturam rei sed ante hanc communicata virtutem, cum solo generali concursu Dei non poterat ignis aliquid extra subiectum producere: ergo s modo producat per diuinam virtutem, de nouo nunc datam, noetit naturale ips igni, sed superitaturale dasab.in tu initiato Cab.&alij putent id in casu da- i et '' io secundum naturam esset ipsus ignis 44 arghin, Ad argumenta. Ad primum patet sol tio quia nos concedimus quod probat. Ad eth. 1. II u. a tangitur unum quod non dubitandum est,proposito miraculo c5secrati bis, stilicet, quod prolatis verbis non maneat
si bus uti a panis sui fatetur fides catholi
dentia vel ipsa quantitas i iii absq; aliquo subie sto: quantitas inquam)es panis, quia de qualitate Christi no loquii Dur,quae est in ipso Chi illo ibi realiter existenti: quanuis ipse ibi in sacramento non si modo Ptitatiuo vis Deo duce)dicem ita . . senten. quando de hoc saeramento A ignissimci e rit sermo in nostris resolutionibus. Posto ergo quod accidentia manent sine subie-Eho, nullo alio praesupposto, formam proaucunt: imo dc integram substantiam quia vermes generantur ibi. Hanc qui stionem
mouet tralat curiose petrus Ciruelo vir Cleuhioltimotibus, de doenina nostris temporibus parado. . probatissimus doctor Uriegius in suis parado κis. Atque clemodo, quo ibi ab agente naturali ,pposito miraculo concrationi materia producat, Aicit ipse missa die uti Q hoc sat nouo miraculo, alij sine nouo.&primi sunt diuisi. Quid a dicunt, et miraeulti satin effectu ita V Deus se solo ma
teriam,& totam creet substantiam occulate agens, ct sic nullo modo ab accidetibus aliquid creatue. Alij dicunt, quo imiraculum contingit in causa: quia Deus tunc lat quandam virtutem noumn agenti naturali , tua data, pol producere substantia totam.Secundi etiam sunt si uis, non ponentes miraculum nouus dicunt, quod illa productio materia no fit ab agente natu pali, sed a Deo miraculos no nouo mira s Th. i .s eulo, sed virtute prioris, qua facta est trans q. r. ati. s. substantiatio pani &vini, manetibus solis α. 6. accidentibus. Interim quantitas materiae vicem supplet, id ex ea fiunt cineres, Vc mes,dccarnes,nutriticines, se augmentationes in virtute prioris miraculi
'r Alii die ut, i, illa productio at ouae materiae nullo mo est niuaculosa, neq; nouo ne 'que antiquo miraculo, sed est operatio ab agete naturali ex virtute activa naturaliqin prima rerdereatio ea Deo accepit:. aclis lueddas illas substatius,post colueratio
ne non accepit noua virtutem a Deo. Hac
sententia fateor mihi placere: aliae tres opianiones,s libito postae sunt.Haec Ciruelo. Ex hoc habes, quomodo natur aliter pol Corolla. esse, ψ aliquod ages naturale possit producere subsiliti supposito aliquo miraculo.