Physica speculatio

발행: 1569년

분량: 456페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

61쪽

pesimi libri Physicorum.

Et sequitur no esse impossibile quod Desia hanc virtutem creature communicauerit.' 'I ID. 3.arsumeto tangitur grauis difficultas de casualitate sacramentoruide qua noest in praesenti animus disputare, suo locoenosabitur: siquide viκ potest intelligi

quod causent sacramenta gratiam ut diaeant hanc esse veram quia iste recipit socra)neta,&no est impedimetuin aliquod, consequitur gratiam,quam Deus dat in susceptione sacramentorueu pacto diuino. sed mel ,si dicas esse causim gratis,moralem is, S non Naturalem:quia sanguis Christi causa est moralis,que sanguine sacrameta continet virtute.De quo vide e no in telectione desicrametis in comuni.

q.si .art. i. a Naq, attingat ad dispositione,vel orna-α,3 tu,vel charactere, vel agipsam gratia, non ita facile intelligitur,licet certo habeam φEcclesia tenet,qu. e docet ipsa sacramenta conela FIO. nouae legis continere,&causiregratia Deo: riden- inodo tame causalitatis dubita el .QuoA si demiax in sacramentis causalitate directamssis. s. circa grataa,quae Creatur,ta oportet diuina Beda. in hoc cos derare potetia,quae tale vim aquae contulit,ut tangedo corpus,abluat&cor ut dicis Be3a.Quod late lisputauimus in nostri Resolutionibuς Theologicis.

ua Vtrum secudum mentem Arist. detur creati Q.

Ostqua dictum est de

Ni creatione , quomodo

seret ean creatio possit NU piobati demete Arist.& eam conuenire Deo.

,. Aquis. 'IPrinio,probatur quod nullo modo creahi a. 'tio si de mete Arist patet ubicunq; philo. loquitur de principiis rem de generatio:&c.in omni actione naturali subiectu praesupponit,ut patet in hoc primo in multis

Λ ,ho. secuilo, Arist aterici dicit in eoerabiv lemctis corruptibilem vinosdemente e iuglate disputauim',sed hoc no est ex alio, risi O apud eu repugnat aliti l ex nihilo seri absq; materia praesupposta: ergo nullo insi creatio pol probari de metite philo. Tertio,s ag mente Arist.posset dari crea 3.1 udititio,iraxime essetin productioneanimae rationalis supposito ipse tenet non educi de potentia materis,&esse immortale, ut in Diae.3.de anima deducem' sed ex hoe non

probat creatiorquia eu apud ipsum philo. quicquid Deus producit,de necessitate materiae producit ne mutabilis apparea Dctergo ab eterno Educit, O ab sterno intelligit,uel si in ipe intelligit mutabilis est eigo si Deus anima creat, ab eterno creauit clano de novo,&sc no dat creatio,vtalio habeat de nouo em ex nihilo.In contrariti ineuntia. videt, aintelligetiae sunt a Deo, Saro potesse nisi s creatione, cu sint immateriales vi probabit ex mete Philo.ergo i ereatio. e Resolutio huius pedet ex uno alio, vitii Demeae. de mete phil.Deus si causa essectivatim es vivi niti corruptibiliu:&incorruptibiliu: de a,ppri' loe' hui' est in.8 .phi Oa,m5 supponam' esse iὰ de stete Aris&in ilibu; loti, videtus id exprese ossedere.in imo. 8 .phy.

necessario:& se iterptat psi.S. .in lociscitatis. a cosideradu qa cu creatio sit abductio rei ex nihilo ps distinguit a gsiatio S ab alijs motiti' li,ex pol ordine dicere ad nihil duplicitet postiue visitsensus,res AEducit ex nihilo vi ex materi ita ut nihil subiiciat pductioni sicut 3 ductio edora' lapide, stibij tui istigameto. a.modicit ordine negative,ut sit sese, res abducit ex nihilo. 1 .nullo sui presupposito.1n. 1 .sensunullus loquitur de creatio quia no est qui si hil materia faciat possitiue,ex qua aliquid costituat inesse,nis materia, si comuniter dieim' essesubiecta & praesupposta omni actioni, vocem nihil.In.: sensulates ibile est,m3 sit ages tati virtutis ut positisne aliquo praesupposto &c.de quo est in prisenti disputatio,&in praecedetispecul.probatu est Deu esse tutae potetiae vi id feceritS faciat Verii mo de sensu philo.pecularis nostra haecspeculatio est:& quide cumudii fuisse in tepore &de nihilo teneat siles ea tholica,loqui possum de ereatioe ut sit habere nouit esse ex nihilo,sc et in tepore aeceperit ese.Et cu Arist.posuerit mu)sias tertio,poterit intelligi creatio sine nouitate esse in tempore,&ta id quod in tepore, si id Uin a ternitate,s ab alio ex nihil oest, creatu dicit.Aris . his suppositis ad quis . 'i prima,coctu creatio sine nouitate esten 1.cosea:

di est demente Arist.na demete Aristest, quod

62쪽

specula. s. primi physic.

uod ptimu illud esseid, quod nos Deum icimus X duxit chelo,&Ῥduxit intelligetiasqsunt immateriale sed hoc est creatare,quia de nulla materia cunulla habeam,q.; immateriales sitit: sediti quia e tertia he edixit,& in udis ab aeterno,sne nouitate essendi, sep ponit tali; creatio: itellis tie suerunt,&nu nil non fueriat, quod requiritur ad nouitatem essendi de quo pbilo. ia metaphy. te. 29.&in hoc nulla est diffidulta, secunda conclu.Creatio cu nouitate escis,l ἡό sendi quae proprie creatio dicitur ab Aiis. ω hie aiss coceditu es secudueius doEtrina probati Ad probatione huius oportet aduertere in doctrina Arist. , anima rationalis est imia mortalis i&incorruptibilis ut uos in. 3. de aia ex dictis eiusde plail. clarusecim'.Seci δο etia esst stupponenduim ala rationalis sic corpori infundat,& eiuniat ut sit forina eius informas,no sicut motor mobili applicat, dc intelligetia motri X, coelo uouet,

dc hoc noso lueli suppone dii quia fges catholica habet,& est ecclest determinatio sed est expci sentetia Atis in multis locis, maxime in loco,pptio ubi data e Meta:

se quo. et ' meta. t. 16.EX istis, coctu clare de Dei tu animatationalis fetii vel Pauli de nou in paucita Deo,&no nis Ρ creatione te nihilo re ergo creatio est demete sens cu nouitate essendi probat antecedes, Oculit forma vi suppostues , no peedit id cui' forma est, ergo cupetriis vel P au. sine de nouo foran a s si actu sunt, est etia de notio sed no est de nouo educta de potentia materiae Spedes a materia: sat et quia seno posset stare sine materia sed sine haberet eu corpore,sed esst immortalis viptiesipponit de mete eiusde phil. ergo sequit meis a Deos et eatione dipnouu esse et, erat Abadiussc haec coclu.exache cos seiado doctrina philo.no pol esse dubia, ne vi obstat dicha eiusde Atis Gait,in omni aetioni materia i suppostam a de anima rationali nointelligit,cuspecialiter esilla sit speetalislcos delatio distincta ab aliis nimis subtilitialib'q deductit potetia materici&peclet ab eas de corrupiit,&fine habet deficiete dispositione in materia a quibus pedebat,

Sper quas conseruantur. i. cιhi. . 'ITurti ,coclu.Qua uis aliquit,' videatur, Come sensisse creatione dari tu . i. sensus ne nouitate esse di. Videt dice dueu absolute negalie, in viro sensu creatione .Prima huius coclu.pars posta cli eo et Herueias

Deu sacere causam pductici 5 oim, & eonsequeter creatione cocedere in . , .sensii primae coelu.sne nouitate esseindi. Sed in nos dicimus, , CGnatanestauit in utroni seni a.

qui exacte intelliit me te Com. 8.pby. c. q ad dueit Com. aridete vulgu, credete creatione Sc. Ibo ergo Q invitoq; sese neget

Com creatione. 1 . negat in . 1 .sesu, ut intellis ut doctor es citati quia no potuit capere quomodo ex nihilo aliquid sat s cp in. 2. sensu etia neget, quia negat anima intellectiva esse solitia in emate materia: sed ponit intellectit vinii separatu omnii Dde cuius fatuitate in suo loeo dis redueritin. 3

de anima euerso creatio. i.&. a. mo Ao exm die Aris costes,&O causi in prima otiuesseectrice dicit,& aia rationale immortale forma informate corp' offirmet,&vivii mneget Com. v pbe philosophate, intelli, mi seo in apud euntilla esse creatione Ad. 1.argumentu respodet eonee de Ao Aia a gum. , Arist.in doctrina sua expresse materia dicit prerequisita, velut subjectu ingeneratione. Sc sed hoc tio obstat dictis: nu nos ex doctritia eius, stam': q, sub subsilitia, spirituales. 1 .causa pro lux icunqui, ii si est materia:&damus etia, q4 anima ruticitialis cum ab extra veniat, edi p arari possit,sicut ne tuti corruptibi bilinio De vide nullo alio modo pol este Disi per creationei de eodem modo soluitur se euilu argumentit. 'I M. 3. resp5dem'. 1. dado Q De'ae neces fi l. i. state naturae agat, no sequiti l eo sequat, u anima rationalis sit ab eterno creata Ode 14 eκsuppostione sequatur, h, illa q immediate ab eo de sine catast. α .cooperatio es ut essent ab cierno no sequitur ira illa q cocurrente causa. a.no sat in t pe de no-uo:& ob id coanima ratiotiali, sit a Deo, qtn no ducitur sine naturali agente cooperante ad unionem cu corpore: qneu sitiornia corporis ut ibat uertio est a Deo,nis dispolito eorpore ut debet insertinare:&huiusmodi producta, no ela neeesse stit absternor sed oportet sint in ip tu q si subiei ii stultima Aispositione dispositu ad receptionem talis fotius quia tali i ho sunt votita a Deo ab elerno, pro aetemo sed ita tει pore oportuno iuxta conchiritum agentis 1ecundari . Comenunqui antina intellectiva negat forma informatitem, escissendo

a Deo produci consequentus affirmais D a fet

63쪽

Primi libri phys corum.

ret quod ab aeterno.' Sed quomodo stabit veru et ho generet

homine supposito reaia rationalis creetur . proniaca uerte, i Greg. Arim Lino. d. t 6.α 17. q. a. ad. Largumetu ilici ideo h homine generat: γ lio ducit anima festiua quae est dispositio admiroduc a animamiathllectiust vel dic Q saluat vera generatio, per hoc φ ho causat in materia sufficiente, Aispositiones 3 in hoc est ratio generationis uni uoce: quia de ratione generatis in vivetis', no est, et, generans producat porma geniti sed actione sua agere, ut genitu participet forma generatis, no eade numero, seis specie,&per hoe qa dixim' anima

rationale Do educi ge potetia materiae,sed a Deo creari, apparet error atribuit Auticenec ut docet Com. 8.phys. Com. s. de albertus Magnus. 3.li. metheo . existimauit Avice.quod omnia animalia,ta impersecta

piacta, inter q ho conum erat posse generari no solu eκ semine, sed sine semine S se opinatus est homines , post diluuiugenitos fuisse ex terra,per virtute &3eterminatu aspectu stellorurn sed de huiusmodi satuitate alibi locus proprius.

De alio principio rei nat uralis,

nepe de forma,vtru educatur de potentia materiae.

ir quod non . Anima mari, forma est,& mae subsicitialis forma, ae sat homini esse &inia specie costituit se-

. t ia: non in educitur de potentia is ateria, sed a solo Deo creature erso si nili reo nulla alia forma educitur. Secuta Ieractione agetis naturalis vere,dcrealiter aliquid generatur, Q ante Doerat 1 deno materia, euipsa sit in generabilis,ut dictis est ergo sortita: at illud et generatur,ante generatione no erat, cu fit pro α

luctu in esse post no esse: ergo forma geniti no erat sed esse si de materia educereti ergo no e lucit forma de poestia materiae. Tertio. Si forma e lucit se potetia materiae ab agete in victione naturali, eo esset,ne dicaturit ages naturale creat, de nihilo Dima pro Huc endo: sed non repugnat agenti naturali, non solum per diuinam potentia, sed etiam posito uno miraculori, naturaliter ei coueniat ut in solutione ad. a. Matuest in praecὰAdti speculatione:ergo uo edaeitur forma δe potentia materiae. In cotrariae ih q, Arist. te κ. 8.&libr.3. Ineoam text. ao. de primo de gene tex. ii .dicit.

ait Ante solutione speculatio is oportet sup Noti. i. ponere, q, alias no semel repetitu est, pse Dotu fuisse apud antiquos, ex nihilo nihil fieri,saltim simpliciter, & persema expriuatione per accidens non inconuenit, homine ex semine, quod non est homo fiὰti. Secudo noto du, et ratione huius principii multi post Ariscredideriit, aut forma j ii, , caut ali si particula, aut accides in materiata titare,ante qab age te manifestetur per epactionemastorum vi refert Durand)qui pii , , du dixerui in materia ipsa latitare quasda D. 4,ι. f. possibilitates vis Alcam', Q in materia, dia. al.

quae est possibilitas ignis:& Yatione illius possibilitatis et ignis possit serma educi &sc de omnibus alijspoisibilitatibus:&inactum exibant per actionem agentis. Seetida opinio fuit AlberiMag. 2 posuit in ii, formas latere in materia secudii quasda in Albes. vi choationes, ii inchoatione vocat forma es i. p 1. m. se secun tu egentia sed per actione agentis naturalis sorma,quae erat solum secundum essentiam,acquirit existentia. Itaq; cum laterent formae se euilum habitum, postea apparent secundum actum distiniste. Alii Seu ut adducit Aureo. a. sen .d. 1 8. orsas .i: q, forma est in materia secundu parte, qui Auleo. pars per actione agentis naturalis perdueitur ad essectum admodum quo accidetiare lucuntur per intensionem. Quarta fuit opinio, dices in materia esse insala

forma corporeitatis, quae facit materia eorporea,& eXtensem,eX cuius virtute pro/ucuntur specie, rinae.Hanc recitas. S Th. s.et is in. a.d. 18. q. l. ar. a. qua opinione Scoan. . a iis, d. i. q. a.art. et defendit contra qua edidit elegantem tractatum AEgidius Romanus. Atilius

De quo erit disputandum suo loco. Quanuis quoad forma introducenda nulla sit Asserentia inter S Tho. de Scotum ut probat

Anton. Andrea. . metaphy.quaest it Quinta opinio est Cometatoris hic li. Τ. oys. i. s. tex. 63. Sc latius in ii. te substatia orbis. c. . Corueti.&. g tene in materia esse ypetuas qua illi ili metitiones,&illimitatas cocuas materiae, dc incorruptibiles, quae faciut materia

ex testin δ: diuisibile sic ut in diuersis parili,' matericidiuersis met specisci recipiat omnes isth opinione sp ut aliquidreale prs exissere in materia ante generatione

64쪽

Speculatio. i. De sortita substantiali.

, fit ingenerabile,& incorruptibile, adi

uans causam agentem ad generationem. I Has varias opiniones impugnare no en

., a s ἡ set difficile ex Arisqui luteia ponit pein

h. L. 4. cipi ut supra probatu est, scilicet materia, sormam,&priuationeasti tamen omnes aliquid aliud pontit, scilicet, quod perpetuuintelligilt in materia, suest hoc, siue illud, di sietion solu de ipsa materia diceretur,q, ingenerabilis,&perpetua esset: sed pholixitate vitates,accedere oportet ad re ipsam, .eclarasso in quo eos stat ratio eductionis, de potentia materiae, quoὰ potissimum inphys casti hae est. De quo sit conclusio prima,c sua , . Forma ecluci de potetia materiae no est ut aliqui iuniores asstimant Arma produci in materia certis dispositionibus disposita, quae naturaliter oriunat ad tale forma,sne quibus Armano pro ἡuceretur. Proba parmam e- tui: qui a s hoc suffieeret ad hoc φ forma, is his, dicatur educi de potetia materiae, sequereti fiasiodis anima rationalis e suceretur de poteti. tia materiar,&no asciso Deo crearetur,qd est erroneu Probatur quia postis disposiationibus illi, eertis in materia introducit anima a Deo sicut positi, dispositionibus in ligno introducitur sorma ignis. oblectio. Nee valet dicere ad vitandum in conueniens ut dicunt contrarium opinantes illi dispostiones in emblione non sunt ordinat s in sua natura ad animam rationale, Mulla. sed tu ex pacto diuino. valet linqua)quia unde constat,quod dispostiones in ligno sint magis orginatae a natura ad sorma ignis, qua in embrione ad anima ratio- leui3non habemus unde:& gitimus illa siti tigno naturales:quia semper ipsis existen tibus,sorma introducitur: & esset contra naturam si non introAuceretur, smili Disposito embrione ad animam rationalem sussiciente ρ, si anima rationalis non intro Auceretur, esset cocia natura dato ab ipso Deo solo creetur anima, ct introducatur.

Quapi opter videtur gicendu , ψ educi de potentia materia non sit positis illi, eeriis dispositioitibus imam introiluci, vel recipi in materia Et quide cu proprie homo getieret homine sicut equuς equum, S alias

phanis Ma verus pater non diceretur,sequitur, quod saltu dicat Virtus seminalis hominis ita attingit gene- Marsitu . rationem hominis,setit virtus seminalis equi equum quia ita attingit ad introducticine ob i9 si si, se eret in equo, ad hoc quod dicatur sorma equi educi de potetia mat fit, se ad hoc ψ ala rationalis iliceret educi. Secunda cocluFormani educi de poteri e ' i tia materiae non est dispositiones attinge te ad introductionem, 3 ad productionem simplicit ei esse formae Volo didere in hac eonclusone, quod dato Θaretur disseretis 'μό .i inter animam rationalem,&alias sormas, 'ist sys sis. per hoc quod in alij, sermis dispositio es at ilo. ii. tingunt,no soluad intro tactionem seda a productionem esse enidi,& dispositio es anime rationalis solii ad introductionem di eo non sum cere ag hoc quo a gieatur soris a educi cle potentia materiae. Probatur. Ratio.

Quia huiusmodi dispositiones sunt velut

instrumenta, quae se tenent ex parte cause agentis,& non eκ parte materiae :ergo p titis deberet dic forma educi de potentia agentis Asicientis, e luci de potetia materiae: Ohoc, quod est de potentia materis educi, ultra eo cursu agetis, ignificat aliqua se concursum eiuGem materis ad pavetionem formae,etia si ipsa materia pura potentia sit dicta tamen nomen hoc lanat. Tertia coctu sorinam eguci de potentia Cotiesu. a. materiae no est ipsam recipi in materia, qain ea potentiareeeptiuaeratiatet.Sihoe Ri sis. sufficeret, sequeretur quod anima rationalis e luce, etur se potetia matelis,quia ipsa

susceptitiae simam dato anima rationalis

si h spiti tuali, ct ad corpus nulla habeat co .ms .ael. i. uenientia,tu est forma corporis, & p illo scitu talis est conneκio in couenientia, vi intelligereno valeat sine corpore: qa nihil

est in intellectu, quin prius fuerit in sensu fine cesse est intelligent phantas ta spe aculari. Anima.n.actus corporis est: playi; ci,oiganici,&c.vt Arist.ait. Ergo in mate- sci ita est susceptibilitas,&potentiar cum in Arist. , ipsa non edueatur,sse potentia materiae: se ite anima.t

quitur non sussidere hoc in aliisso imis. c, 'Coclii. .F duci forma de potentia malo odii hiuriae nil aliud est, qua ami fieri quos erat in

potetia materiae Trobatan veritates ornas Restio. oes aliae ab anima rationali educi die ut ae viae InguPotetia materiae,& no est quia aliqd sit pri diu sitiue in materia coae uti materiae,neq; secti bis do partem sormet,neq; secudiit otii,nc est M.t 4. o.

dispositiones introducere sorma, neq; est sorma ipsi in producere, neq; es a recipi in materiai&cu aliquia sit,oportet se actu fieri per generationem, quod erat inpotentia inateriae scutit Alcamus minea ctu si planta per generationei in quia sol via plantae erat inpotentia talis materii se

D a minis:

65쪽

pitii libri phylacormn .

s Tho p. v. minis: obia solitia eduόta est E luci enim q. 'o,art. a. non est aliud, quoi mactu seii quos erat inpotentia materiae:&quia animatationalis non erat in potentia materiae,non dicat tiro luci de potentia materiar. .:'Quua Est ' Nide festat declarare sis est esse in pote. ydia edu- tia inciteri di quomo Ao oessormae aliae acide poten rationali dieatur esse in potetia materiar. tia iraturix his em formo omne dependere a materia ius eri,&iu c5seruori,in senere cause malefialis, se ieet,receptiue, , passive.Et phatur qua oc sit esse in alior aqua in eausa. sic Arist. . r. lex. a 3.dicit, unu esse in alio, Cret. Ari- qnest in eo tauq iti causa: Oergo hec est pni. in, a. lic. rerii natu a, ut nulla sorma scit nisi in ma-' testa eritί omnis forma dicit esse in pote

ici materiae. Et qu agens naturale aliqui

producit, iacit Q sit actu, id quod erat inpotentiae olentu in materia.In ea inqua Uil in sua receptiua causa materiali. Neq; est no uti, iste loque si uitias ut illelm' muta fuisse in Deo, tanquan in effecti uacausa & omnia dicantur in sole, quae generat: sic ergo pirinia sunt in potentia materiar. Et quia anima rationalis non sie est in po tentia matehibe quia dato ita sit, iubilatuit - do a Deo creatur, in materia clisposita recipiatur,non tamen habet ψ sie sit in mate. xia,tanquam penians ab ea in fieri, &e

seruari: uia posset Deus animam creare rationalem citate corporis formatione multo ante,licet non creet: tamen non repugnaret natura eius, magis qua modo repugnat, ii a corpore separata es, dc no pendet a reciteria in conser si, quan loqui de absq; miraculo conseruatur separata, ob id non dicitur ese in potetia materiae esset tarae miraculosum, et o liqua sorina sit stentaretur absq; materia: ob id omnis forma di citur educi se potentia materior,& omnes tales sui a materia de pedeter, id est cGeuriarente materia in genere cause mateYtalis. Et sola cinima rationalis sit ijtile pendentera materia, uanuis non creetur a Deo, nisi in naciteria seu corpore disposito. Et qde illatii; inter Arist. expostores eontrouersiast quid Alist. senserit de animae rationalis natura in educatur de potentia materie, an A sstri. ad de ris lit: de intollectu apei te Ateii Vbia sen.an. . c. 1 nima vegetativa,&senstitiam ait educi de potesa materie, intellectu vero venire d sons.sed de hoc in libro tertio de anima di

sere ras. .

' Iutur animai a rationalem, &so mas alia, distis hio haec est, quo g omnes alis dependeant a corpore, visne eo conseruatino possint. Anima rationalis vero siue eo e pore e seruatur.Nee obstat i quis dicat, oblectis quoA aissolutis dispositicioribus iii corpore ad animam rationalem ipsa noni uanet, ct sequitur mors. Non inquamin valet: quia solutio. dato amplius non animet, non tamen desinit esse,sed seperata conseruatur. Et i nocini mei est, quia suum animare est certis

positis de conseruatis dispositionibus de ipsis ablatis,ti 5 amplius animati& hoc decla. rat, quod dispositiones iii corpore ad animam rationalem concurrunt a 1 introductionem in corpore sed non ad eius productionei ob id ipsis ablatis,non est ibia . nima sed non ges nites te, quia non attingebant dispositicines ad prodite ionem, sed solii aDeo per eseatione suit.Et Des aliter concurrit ad pro duectionem animae s. ρ rationalis, lug no educitur quam cocurrat lii . . ad procli et ionem alia cum formarum,ρος educuntur: quatiuis utrobiq; requisita sit dispositio Et disseientia ei linhoe quod a 'si uiunii uana rationalem Deus pro Aucit in corpore disposito,u eodem cocursu posset in vacuo producere, quia est forma per se sub is, si id, sed emas alias prodesit Oagenti 'bus naturalibus,ut illo eodem coia cursu noposset produeere in vacuo, nisi specialiter supplendo vicem materiar. De quo vide goctorem.Sonet qui ponit Aisterentiam, & s.

probat formas alias ta in produci, sed colli queo inii

produci ad productionem totius.Et n5 est opus dicere ut aliqui puta' quod prius intelligatus sortita substantialisin quod prosit qui nitaliae reatrim biti hoe eonsistit differentia anima rationalis, saltatu forma ruin quod amma rationalis dicitur prius esstga sesse, cun in limi eat corpori: quia esse prius ti Isistitati formae quam inhaereat, ea habere esse in inaniloati se pendet et a materia,&per se stare, quod . animae rationali conia enituit aliae sor meo raues subitantiales, isc accidentales nulluhabent per se esse, is esse in supposito: bbid non sinat ante, neque intelliguntur ante qua inhaereat sicut in artis et alibus, sila tua in lapide fiat,non prius natura est foema artificialis,quam in si recit, sed sit sol via statuae per hoc quod sit statua:&dato ipsa sorma det composito esse formal noest opus ob id prius intelligat ut ipsi quia licet in causa efficienti id sit prae requiliis, ct quod actu sit, si debet ager formalis tamen

66쪽

specula. 9. prooemialis.

men causa non habet prilis esse, quam det suppostomastigiditas dat esse nisi i ta maliter sed ipsa non est stigidai &albedo dat albo esse albi sorim aliter, sed albedo alba noti est ob id sufficit quod forma cuiuἡat esse formale sit id quo suppostum est

tale, es non oportet priss habeat esse, de non prilis natura est, quam si pars totius. st quia anima rationalis habet per se esse separatum , quod non habent Miae forma ,

dicitur esse prius natura,quam insit corpoti .lia hoe stat ratio creationis,& quod non si forma qui educitur de potentia mat riae. Aliae vero oes educuntur,ut dictu est. Di se timeti sin eductione tame de potentia materia Interuiuen- est disserentia uotanda inter uiuentia , &ε , a non noti Viventia quia in solis viventibus vi tus activa costumsta est materiae in eodem supposito ita vi in nucleo nucis vel alteri'

fiuctus ibi vietus activa inclusa dicatur, qua de materia in qua est,sufficit ad educedam formantisit in semine animalis existete in m a trice taminae virtus impressa ab

agente est: at non viventia, ut elementa, non generant per virtutem activam, quaest coniuncta in materia,unde serma et

citur , sed si per dispositiones receptas ab agente in materia separata sicut ignis generatur in ligno per Aimositiones .

ibi reeepta j desecando humiditatem, &intho lucendo calorem. Quapropter loquentes proprie, virtutes seminales solum in viventibus deberent concedi esse in inaviae Dura, teria quia ibi virtus activa coluncta est mai. h, i tetiae, sed in non viventibus non lic, quan-'' ui loqui soleant philosophi in materia la

tere seminalem virtutem ad formam introducendam , etiam in non viventibus.

Quod di eunt in hoc sensu quia omnis sorna 4 excepta anima rationali)siue de biventibus siue de no vivetili', e sucitur cle potetia materii, ad sensum supra explicatum. uvi, isne Est tamen considera n um,quod aliquae ma nugis sornaae magi s dependent a materia, quam rip naei a ali P ob id quaedam videntur scesse in po term i a tetitia materii eos quasi non sint ut lumex,u ἡρh. i Urnia est.&ta me in instanti in adhe estAt

uelationes nini videatur educi de potentia materiae t libet' pcis idem de speciebus sed in vetitate educunias, iis c. . tur quia lumen non prius est, quam sol fa, i ,Ἀό ς at aurem luminosum , & in vacuo non poli t pro Iutare lumen. Quare ait Artis ps, , , ii Mesecessarium est mundum hunc esse co. ι 1. i. tiguum similiter dc spectus in medio, quae de neutiae ad potentiam,' multiplicatur, Aod es rari

oportet diei quoa edue utitus de potentia ter Aoedi Minatetiae, licet minus videant clepende se gid, ut ol. s.

suis subi est his quam aliae formae quantiis a x i liu neget. specialis hie sese osseit cos sera

titi an educendo segnia de potentia mate riae, quomodo sese habeat se me de eisum a uiuete in produThione. . Sco. in . a gist. s. q. i.& Anto. Anare a. r. Hetaph.q. O. tenet quo G seme agit ut concausa &tio visu ficiens activii ruratio est, quia virtus a et tua agentis viri formis , no p test causare

effectum clis opinein passo unis mai, Sua

semen est vitiforme,& materias militer ,stiquitur qd non potest causare tanta de iemitate M ita victem' ita organis antinali ui& sie dieittit quod difformitas uenit ab agente dissor mi. si usu dii ac Mor ur&sese me no attingit forma geniti.Nullii. n. i impiactu est principiti est ieiens producedi peiefectuis semedii imp effectius animate:&Anto Angro. dicit quod forma specifica animalis perfeEti φ gignit P propagationuim mediate 3 ducata Deo, quia tio est a se mi Menemapatre, quia eo mortuo potest fi lius generari, neq; ti virtute coeli neq; a sorma coeli, neq; ab itelligetia& se est a Deo. Con, An x ibo .s .di eunt q, se me no soludisponit materium ad fornaci, sed etia producit foemst animati eaticibile de potetia materiae, quia ut ait Come. . ineta. com . 33. in

semine est virtus eo munieata agener te, pq Vtius fuitietu generas sibi similcaducite . .:

p dc quia virtualiter est ipm generas, disponit &forreat diuersa orguria,' se est viri' quo Hamo diuina occulta:& ibi de idem s. . Th.sentit, ob φ no eu necesse Id forma produc a in genito recurrere ad idea, vel ad

latore sorream, neq; ail Deli specialites insor is q educi postiunt: sta alias si tales for . ineno produc ui ab agetendi oludispostiue crearetur a Deo tales formae setit de at rationali dieit, ideo dicit creati adeo galiotici attingit ad anima rationale sed solum disponit ad introductione, de quo paulus ob τ .. γcinas .meta.q. as.&senae licet sit uni me in se est virtualites multisi me qa est ipm generas virtualiter, ilieet secundu se l. se me c5sideratu, loctori; sus ratio apparet, c5sdei 53o qb virtute est animal a qim decidit poterit agere quae uidem' ingenito: hec sint peo inaiori intelligetitia illo tu qge Aicta sunt in hae speculatione. Ad artunientcipatet sollitio ex gi iis.

67쪽

primi libri ph; sicorum.

SPECUL ATIO OCTA- genitum esse. Aliud est pricipium , quoua. An generatio terminetur ad formam.

Via in praecedenti speculatione diximu; degeneratioci& eduthione forma rude potetia materie, disputata est Aetermino generationis,an sit forma, vel tosti pia spe

culat icte. g.

incipit generatio,&Arma estis cut in de olbatione , terminus a quo nigredo est, qute priuatio albedinis licitur, Sterminus eius albedo eritataque quia principium a L . pq

quo, generationis est forma, a generans i iii tum genitum.

Videtve quod sola forma si terminus

generationis.Id vere, δ realiter est termi-Dus generationis, quod habet de nouo esse per generationem: sed solum Arma est: ergo ipsa est terminusiatet: quia terminus in generation vel est materia sola, vel to tum vel forma sola Materia non potest esse talis terminus , quia ipsa ingenerabilis est, ut dictum est. Neque totu . sat et equia totum non est aliud qua suae partes:sed materia,quae pars totius est,no est generabialis: ergo neq; totu,saltim pro illa parte, qua materia habet altera partem sui: anet e go, quod sola forma terminus si gener tionis.' Secundo.Id est terminus generationis, quod intelligitur esse corrruptionis : quia contrariorum eadem est ilisciplina sed eorruptionis terminus solum insorma, quia

non corrumpitur materia, ut constat, neque totum , quandoquidem totum iacit corrumpitur,si pars manet,ergo sola soriama est.' Praeterea . Illud est terminus aqquem

generationis,quod opponitur termino a quo eiusde sed terminus a quo priuatiosormae est: ergo terminus ail quem generationis sola forma erit Maior nota est,& s stiliter minor quia ex priuatione tanquaeκ teistino a quo fit motus. Ila conuarium est Comentator, qui nit. Forni secundum Aristo non producuniatur, sed comproducuntur. Pro solutione notandum, quod termianus generationis in creaturis dupliciter aecipi potest, scut&principitian . primo. Principium est ipsum generatis. Id enim dicitur principium, quod generat. A generante enim incipit generatio,& actio generantis est. Actiones enim suppostorum sunt:& huic respondes est,intermino ipsugenerat, intermino correspondet sotina geniti. Est etiam notandum, quo 3 generationb solum tribuitur suppost se etiam naturae, tara quana termino intento per genera tionem.Vnde. sanct.Tho. ait. 5d nativis, nita potest cilices lupliciter tribui. o modo sicut subiecto : alio Hodo scut termi

no . sicut subiecto tribuitur ei quod nosti turr&hoe proprie hypostas s est,& nonatura. Nasci enim ess generari. Et nascitur aliquid afl hoc quo illit. Esse autem hypostasis est,&non naturae. Sic natiuitas a Illypostas in terminatur. Si tamen considere. tu aliuitas sciat in te emino se tribuitur naturie Terminus enim generationis sor ma est intentio enim naturae terminatur ad formam,seu naturam species tas nota tis,prita a conclusost. I Der generationem totum vere habetes c/atii se & non materia, neque servia. Patet .sitiA dieitur habere esse per generationem, Dis, tu quod vere per eam est: sed totum in quo sites res vere est: ergo totum acquirit esse: quia it. paenis 1 quod uete subsilit, esse acquirit perge sm ne rationem: sed hoc non est forma, ta io 3 sa non subsistit, neque materia est: ergo totum,quod &proprie substantia est ' Item ad dicitur vere per generationem

habere esse, quod vere producitur: sessana, teria non producitur,neque forma: quia id

producitur quod habet esse per talem productionere sed forma non habet esse, sed potius dat suum esse composito, &per ea

fornaaliter est ergo sequitur, quod tonini habet esse per generatione . Hoc est quod dicit Comini eutator demente Aristo t. et co in forma non proclucitur, sed comproduci tur. Producto enim toto composito, Sig, quo formaliter est, oportet intelligi simul productu quan uis deformis intentionalisus loquendo,posset concedi quoὰ soriam a generatur, Squod forma generat, Qcut late tragidit AEgissius quolibet. I.li 1. Sit secunda conclusio. Forniciteriminus est per se generationis, Cone a. licet no si ipsa primu q, generat. od si pauset D. ipsa per se terminus generationis, patet:

68쪽

speculatio. s. An materia habeat actum de se. ue

quia io est perse terminus generationis,ad quem de per se tendit seneratio:sicut teria minus dealbationis,aci quod tendit dealbatio sed ad quod redit generatio sorma est,

ct intelio agetis est, sormam producere. 'secunda pars probatur,ut in praecedenti specul.dictum est.Forma non debet ii telligi prior, sed ipsa dicitur esse toto exitinete composito, a formaliter totu est id quia in generatione copostum stat per se,&non forma,& sormam eo intendit,ut eompositum,ea siti sequitur ipsam sorina non esse quod primo generatur. Itaq; ista δuci stant simul, bd orma dicatur per se generationis terminus, & quod non diea- tur primum quod per se generatur. Inhoe videtur defecisse Antonius Andraeas, sequens Scotum in. . Meta. quaest. 7. qui in. 3. conclusione 't citat Domini, de Flandria.)ait, hil forman5 est te iunus per se primus generatiois,eol omne quod ut terminus generatur, generatur ex materia, vi eκ parte sui, &e im forma non habeat partes,non erit terminus:De scit rati capiendo terminum generationis,pro intrinseco termino:nam forma ad qua est alteratio,quae est terminus intrinsecus alterationi sῖans speciem non est eo posita ex subiecto alterationis,licet subiectum stid quod alteratur ita forma , quae est terminus generationis non eis composita ex materia, quae est subiectum,lieet totum copositum sit id quia generatur: seque soluta manent argumenta.

ma inhaerentem materiae etiacu ea cons ituere rem naturalem a firmet, veru ponitideam a rebus abstractam,& eam causam emplarem dicit rerum e sectarii,&soria reas coniunctas rebus effectus eius appes lati imo partum.Aristo.tame, forma principium rei dicit:Ecce in quo coueniunt,dcin quo disserui, Scilla idea platonis in m te diuina posita infinita & aeterna est:quq sngularium rerum idea unitate quaἡam in se comehedit se in Palmenide: δt Plotinu; in suo de ideis, &ut simplicio&Themistio videtur. reide Arist in. 2.Phys corum,de quo infra:aguerte, quod ex materia dc forma fit unum per se,lieet non sitvnum ex servia aὰ esse unu per se,sumeit sint principia intrinseca in quibusvno resultet do hoe est ire a 3t stateris,qd non contingit in aduentu alicuius accidentis comunis: cum forma accidentalis nost de quidditate rei, quoa est unum esse, quod est ex natura sua simpleκόsine materia de

forma

Pro complemento tamen huius primi subri Ae principijs reinaturalis disputantes, testant duo frinatim de priuatione μ unponatur viatim ex tribus principiis,ut supra probatum est) opus est post tractata te materia,& as & de priuatione alia quid di annus:& erit quaestio trum entia

naturalia,quae constant ex suis principiis. Aeterminentur per naturam per maximu, dc minimu, ut detur maXimii, ultra quod ho potest maius,&detur minimum, citra

quod non est alitig minus me erit finis limius primi libri Physicorum.

nona. Utrum priuatio, quae ponitur principium rei natura

lik, si aliquid a materia & forma distinctu

T vigetve quod se ita Aigine. a lud est .ere Aistinctia, . Q seclusa omni Operatione intellectus est quia haec est vera,caecitas est,ct tamen hee -- est falsa, imita est.

Ratio huius quia priuatio dicit aliquid qd

tamen non dicit negatio. Seeunso priuatio nihil aliud est,qua sor Metime. rma contraria seA contrariasoritia est ensuere ergo Si priuatio. Patet maior: quiano album &nigeu,&nciti albedo est nigresso, vel color alius mediusMoc enim declaiat priuatio servi sina nulla alia ratione materia,seu subiectu in quo est nigredo, ieitur priuatio nis quia non habet albedine e sed albedo aliquid est.

Item.priuatio principiti ponitur rei nais Argumct ituralis,dcponitur dc numeratur cu forma, de materia se forma est aliquiss reale, de materia similiter ergo Apriuatio no enim est maior ratio de uno,quam de alio. In cotrarium est Aristo. in multis locis. Iti eotitia

'IPro solutio,notandum, φ Don ine ueti Notan. I ianit aliquid esse unum secundit te, 3 prura

D s secundu

69쪽

ues Primi libri phrs eorum.

secuta aliam rationem: ut Aomus est una, tamen est plura entia. .ligna,& lapides, tu

quantum plura concurrunt as constituendum domu sic etiam una res potest esse in uitia,&in potetitia.In altu, per respectum ad forma qua habet:&in potetia quia ha sed aptitudinem ad aliam habenda. V enti in eo uenit una & eadem rem es actuiti,&priuationeim habere licet in conueniens esset respectu eiusdem. orand Setilius linotandum,l hic in dubio est, utrum priuatio sortiis, quae non est nisi in subiecto apto nato, vi materia si aliquid distinctiana ab ipsa materia, sicut solet resa redistingui an solust una de eassem res, sed per vatum respectum dieatur priuatio,& per aliud dicatur materia. C. helu. i. 'Privatio non est quid postiuum a tua Cί rapaul. teria clistinctu. probatur ex nomine ipso, venetu in sonat enim rei priuationem, & non poli

tio est negatioinsubiecto apto nato: nam caecitas, in si priuatio, caretia solum importat.

Ratio. 'Probatur conelu. Si priuatio est aliqua entitas postiua ergo tenebrae, cu sint ii minis priuatio,aliquid positi su essent: sed hoe est salsum qui cuni aer illuminatur, per quod tenebrae expellutur, aliquid postiuum expelleretur sed hoe conlipt esse salsum, ergo Sid eκ quo sequitur de eo vi modo probatur de omni alia prauatione.

Coiolaui EX quo sequitur perpera opinane, qui diversi priuatione esse aliquid post iu u.

4. Ctiti estis 'secussa cocluso Privatio in uateria cili euius sordiae non est forma cotraria.imon

est albedo non est nigredo, non est ignis:

non est aqua imo nec est materia, nec soria Rallo. i. ra a. probat quia sequeretur quod materia,& priuatio realiter Aistinguerentucis atet: quia materia,&sorma realitet Astinguunturis ergo priustio est forma cotra-1ia,tealis esset distinctio inter materiam,&Aristo. priuialonem sed hoc est contra Arist. qui in teXt. 6 o. ait, quod materia, S: ptiuatio sunt unum realiter. Ratio. 4. s praeterea.priuatio intra Aefinitione generationis,quae est mutatio de non esse adesse, cuius priuatio,ia qua terminus a quo,

est velut principium: at forma improprie 5hths. incitur principium sui contrahit p ititii a 4 si Tertia coclusio.priuatio est ille te quod

est te qtitia Maateria soli. in ab ea ratione ἡ istinguiturima tersa. quia materia seclusi operatio e intellectus est materia,& seelusa operati ne intellectus priuatur sorma: sea materia,&priuatio solum auo sunt per operationem intellectus per hoc. quod intelle P aliter capithoe,quod est subij ci forniae: quos est e se

materia,&hoe quod est carere forma: se tenebrae non sunt aliud quam aer non illuminatus in quia priuatio significat materiam in abstracto, ito prae/icatur cle ea soris aliter, sediaetiee sciat si haec si vera aerest res,quae sunt tenebrae tamen aer noest tetiebrae se materia est res, quae est priuatio, sed materia non est priuatio.

'IHaee coetuso ab Arist. multis probatur . lationibus, quod distin stio sit: es eum no '' si rei distinctio, portet strationi sata illa distingui oportet,quae sic se habet, uno

manentritio manet aliud sed manente materia non manet priuati facta generatio e ergo distinguuntur. si item Materia est per se principium ge- tit . . nerationis in fieri,& in tacto esse: at prius Ter. 13.tio non est principium rei genitae de per se, sed solii de per accides Vt supia diuitiis: Tri si Item materia habet potentia de quaedu icitur sorma, secundum quod formae ed cuntur de potentia materiaet sed priuatibno habet talem potetia,quia est negatio.

Item Materia habet se ut subiectu respectu priuatidis,&priuatio velut forma qugeκ pellitur per generationem sornaae con trariae in eodem subieeho.

Is sitiat adduxisse has rationes,ad pro-bfi clam differentia secudum rationem nater materiam,& priuationem Malem:ta men vitare est necessariunx squidem intaterici ipsa est,quae subiechii dieitur sormae, Scipia ea em considerata tanqua priuata servia, ad qua habet aptitudinem, ut rectipere possit, sicatur priuatio &os i qe inisi ut tria principia rei naturali solum duo

constituunt intrinsece rem nrturale: quia in rei veritate solum sunt duo re, cum maiateria eoincidat cum priuatione.

Et oti materia&forma intrinsece rem constituant naturalem, axe duo solum sub stillia retusnt: e ploditur opinio P tonicorii, ct Pthagoricorum, qui eos &vitute eu substantia dicebat. Contra quos ex proposito Philosin. . Meta.&in. io.&. t a. Siquidem ponebant ens & vnum per se separata, tra res ipsos natus es; &vnu transcende taliter sustineretur rerum

substatilia dicunt: cude omnibus quiddita

70쪽

specula. 11. De mari . s

tative prcgitetur,quia quilibet res & sestes una quia itidiuisa, esse substantiam

rei importaret scut materia&forma:ta men non extra re, sed in re sed ens & uno, ut in pridica elo quantitatis prinuntur, cum sint acciden ,non possunt est, rerum substantistu aecidentia posteriora sint,&c Meduantur canat s non distingites Plato' pithagoras inter haee,asseruit viau principiunt numeri, esse rerum substatias, d e. de quibus alias. 14stidiu. Ad primum argumentum contegimus hanc esse veram, caecitas est: sed intelligi tur vera ro quantra subiectu in in quo est caecitas,aliquid est si vero velis eam vehi ficare, ut eis si vera, ut caecitas ipsa secluso subiecto aliquid si reale,neganda est. SegJaae cti vera: priuatio est, sed eo vera esst, quia materia quar est idem re quod priua,s.Tbo.p p. tio est,sicut sentit Sanctatio .via notans 4r,aix dum,quod in. i.parte dicit, quod ens uno '. modo capitur,vi taciat ad veritate propositionis & se piluatio est ens,in quo differt a pura negatione: alio modo suimitur, utens cliuiditur in Aecem praedicam tarcise priuatio non est ens,seδ negatio sor araa :ob quoil sequitur, quod priuatio estens rationis: quia est earentia quaedam distinetes a subiee o, solum per operationem intelleetus. ias eis sis. et i secundum.Negamus priuationem

es e ibi mam contrariam)im4 est ips., a reficies olum ab ea disseres ratione: quia perligitur priuatio. Sumciat ponere diue sos respectus, seu δiuersas relationes rationi, respectu diuersarum i marum ad vitandum rerum multiplicitatem , sile

Ad tertium dictu est supra, priuntio 1ic ponitur principium rei naturalis,quod uosit de per se sed ge per accidens nam quia materia est priuataserna ratione euius dicitur priuatio, contingit,quiasat nouae formae intro luctio iii materia:&se priua

tio cle pes accidens principium est.'

Aduerte Platonem prauationem intelia inlexiise es tamen causalia non vocat, neq; principiu rei naturalis demerito,quia alias etiam tempus de locus principium rei na turalis diceretur,cum generationes, nequesne loco,iaeque tempore fant. Dicit ergo Plato occasionem esse pritiationem Aquidem religioni christiame consentaneuest, vi etiam verbis ab hereticis loge simus, priuationem non vocare absolute princiis pium,ne adManichae tu errore accedere videamur,qui duo rerum initia ponentes, unum boni, alterum mali dicebant, hune tenebrarium illud lucis,ubi de tenebrarum initio loquentes priuationem videnturii telligere.

Vtrum res naturales

intellectus operationem Aistinguimus ip- terminentur persam materiamat subiectum est, ab eadem quado forma priuata esse dieitur Non est maximum, cc. 4 albedo,non est nigresso,neque est alius colorimedius sed est subiectum ipsi impriuatum albe sine.Ob id no sequitiat quod pii Hostquam Ae principij suatio siquid reale dicat distinctum liana 'el rei naturalis dictu est, teria quia si priuatio aliquid Aeetes pes4- l-ni scilicet ge matella, &tiuum supra materiam, cum malefia sit pri rina ex quibuscostat

tur habere priuationes S realitates, quot 1l tum erit si he. Utrum viaὸ ν sunt formae,quas potest habere: quod vi- ipsae res naturales ieri diuuimii idetur falsulo. In quo defeeit alia, nobilia Ninentur per maximii bet.4,q Rariu . authoo Daulus Venetus,qui in sua Met quoa sic,& minimum quod' se, quoil est physic cap. .conclusione. .dicit In male dicere, virum in omnibus rebus naturali rici prima est multitudo potetiarum tesse bus getur aliquod maximum,quo nullimi Oiuarum ab ipsa S inter serealiter distin- maius, ct aliquod minimum quo nullumctaruDa.Haec ibi Non videtur sane lictum, eo minus: &hoc vel 'absolute, vel in pro- in materia huiusmodi potiere realitates, pria specie:&ho vel seeun/um naturam quandoquidem ipsa est una materia, quae vel secundum diuinam potentiam. De intelligitur lubiectuin Armarum, &intei ista specula. multa tractantur, is axime a

recent

SEARCH

MENU NAVIGATION