장음표시 사용
71쪽
72쪽
Siue de Re L eius emendatione. σs
sngulae diuidendae sunt in Gra. yo. Sitque linea a l. Zenith. di i m Horizon hemispherij, siue semicirculi. His ita dispositis, a centro a ducatur linea a o. supra horizontem i m. Gra. 3. eleuata, iuxta altitudinem Poli borealis nostrae ciuitatis,& o sit huiusmodi Polus. Sit praeterea linea a p Aequator, siue circulus Aequinoctialis, & p caput Arietis octauae sphaerae. si quidem Polus borealis a capite Arietis, siue ab Aequinoctiali distat, ut ratio postulat, Gra. 9 o. hoc est, dimidia semicirculi partc. quo facto producenda est linea p a indefinitae quantitatis, quae transeat ultra punctum b. & ubicunq; lineam meridianam e b decussauerit, quod crit praecise super puncto b. ibi erit punctum , siue locus, super quem, cum umbra meridiana cuspidis Gnomonis ae, Sole radiante, c ciderit, semper in toto orbe eo die erit Aequinoctium. N cesse enim est, quotiescunque Sol in moridie extiterit, dc t tigerit caput Arictis octauar; hoc est punctum p. in quo Ecliptica circulum aequinoctialem secat, proijciat suos radios super stilum e a,& umbra cuspidis stili a e tangat punctum b.
Quod quidem etiam faciet, si quis etiam in quavis superficie murali, ut puta q r si meridiem recte aspiciente, super lineam in eo prius deducta, ut putat m. quae sit horigonti r sparalella, praeostensum Semicirculum , siue hemispherium.
eo pacto quo supra, delineauerit: ac postea in ea a quocunque dato puncto, ut puta n. ducat lineam n findefinitae qualitatis,perpendiculariter cadentem uersus horizontem,quae erit linea meridiei,& faciat angulos rectos,scilicet, i n f& a ns faciatque n a longitudinem Gnomonis,in centro n. figendi,qui faciat in praelata superficie undique angulum rectum. Ducta denique a puncto p capite Arietis recta linea p b. ubicunque ceciderit sit per lineam meridiei in f quod erit in puctum v. ibi erit locus Acq ii inoctii singulis annis. Si quidem quotiescunque Sol fuerit in meridie & in capite uel Ariotis, uel Librae octauae sphaerae, umbra stili na. tangens punctum v, ostendet illo die per totum orbem esse, siue uernum,
73쪽
siue autumnale Aequinoctium . Quod autem ostensum est de Aequinoctijs, idem etiam de Solstitiis, ac de ingressu S lis in singulis signis Zodiaci ostendi posset, offeruatis plictis
in recte depicto Zodiaco,& Semicirculo,siue in plana superficie horizontali,siue murali,ostendetibus eorum principia. quia tunc quisque posset Gnomo bi construere, ei simile, qui Bononiae industria eruditiss. uiri Magist. Egnatii Dantis Perusini ordinis Praedicatorum , Mathematum profes seris, in templo D. Petronij cernitur . Et quod factum est in inuentione praefati puncti aequinoctialis iuxta eleuatione Poli borealis ad Gra. s. idem erit faciendum inuentione ciusdem puncti in quacunque eleuatione. Nam nulla, nisi in Poli borealis & Aequinoctialis circuli uel eleuatione uel depressione, est diuersitas. Quantum enim hic supra horiZO-tem eleuatur, tantum ille deprimitur: contra uero, quanto magis iste erit depressiis, tanto magis ille erit eleuatus . cum
inter se distent semper ut diximus quantitate seo. Gradu u. inamobrem qui ue sub quacunque Poli borealis eleuatione degens, uel in horiton tali plano, uel in plana superficie murali, meridiem ad amussim respiciente, quotannis die Verni, ac etiam Autumnalis aequinoctij hoc pacto facillime cognoscere poterit, reiectis, quae a plerisque scrupulose . atque obscure sunt de ipsis Aequinoctijs, ac Solstitiis disputata. Nam si uera essent etiam ea, quae deIecusculis mus De diui- lorum, quae die brumali augeri, de Puleio arido, quod in ' Carnariis eodem die florescere, de Folijs olearum, quae br Nat. his mali & solstitiali die ad solem conuerti, ac de Fidibus, quasur il alieno sonare eodem die scribit Cicero, Plinius, & A.
Ati. noe . Gellius: profecto de uero Solstitiorum , atque Aequino: P etiorum die non laboraremuI.
74쪽
Siue de Recta eius emendicione. Q
U M autem Beatiss. Pater in hac nostra Anni correctione, &noua eius forma necessario annorum bissextiliu ordo immutandus fuerit; ut Aequinoctium in suam sedem restitutum in eadem facile teneretur, quod est ex Τabula in Cap. 6. exarata uidere: n cesse est, cycli quoque Elaris, hoc est Literarum Dominicalium ordinem immutari, & singulis 29. annis peractis inno- uari.qui quidem cum septies uariari contingat,Septem quoque Annos magnos circuit; hoc est, annos et o 3. solares; quibus expletis, ad idem principium, a quo ortum habuerat, redibit. Cum enim Litere dominicales sint tantummodo Septem; & quolibet quadriennio, iuxta ueteris anni formam,
ob diem bissextilem intercalandum, mutentur: annis 28. tantum seruient, quando Septenarius per quaternarium mul-plicatus, 28. emcit. Nunc uero Pater Beatiss. iuxta formam anni innovati necesse est serviant annis et o 3.ob transpositionem Bissexti septimi ab anno 28. in 19. cuius rei causa cum ipsarum literarum ordo a prima forma uarietur, haec uarietas inuenitur usque ad annum et o 3. protendi. Nam, cum VL
inliduae literae Dominicales simplices et a. annis communius: septem uero duplatae septem annis bissextilibus seruiat: si et . qui est numerus annorum Anni magni; per 7. qui est numerus literarum Dominicalium, multiplicabitur; prouenient et o3. inam ob rem dicimus, Cyclum solarem Septem
annos magnos, hoc est, I q. annOS communes, ac Α9. bissextiles,qui simul iuncti faciunt et o 3. continere: non, quia in eo
Sol, spatio huius teporis finiat cursum suum, orbem signiferi, idest circulum proprium permeado, sed quia in annis prς- fatis omnis diuersitas in ordine, quae septe literarum dominicalium in annis communibus & bissextilibus potest accudere, terminatur. Et ut manifeste hoc appareat,singulos Annos magnos, ac totum cyclum solarem duximus describen-
75쪽
De vera anni forma, 'c Amsolaris Septem nos magnos, hoc est, annos a o I. circumiens ab Anno Salutis Is 3I. atque litera Dominicali A.
B. A. I 2P. A. G. 49. G. F. t 78. F. E. I. C. 34.
E. D. ys. D. C. I 24. C. B. 1 3. B. Α.
Bil sex. I 2. B. I. A. G. O. G. F. 99. F. E. I 18. E. D. 3 7 D. C. i 86. C. B. 3. II. G.
Secundi An Tertii Anni Qii arti Andii inti Ani Sexti Anni Septimi Anatque Primi Annini magni fimagni fini magni fi .n magni fimagni mni magni fimagni finis.
76쪽
Iue de Recta eius emendatione. sdum: quorum Primus, ab Anno Domini Is 81. uenturo in cipiet, duraturus ad annum Ictio. Secundus,usque ad annu-1639. Tertius, usque ad I 668. Quartus. usque ad a697. Quintus usque ad annum I 726. Sextus, usque ad annum i s s. Septimus, & ultimus, usque ad i78 . ad quem, cum sit Annus primus Anni magni , repetendi cycli causa erit ro uertendum; ac ordinatim, ut prius, ad alios per totum cyclum ut ratio huius emendationis, siue innovationis expo- .stulat procededum. Huic cyclo alium quoque fere similem composuit eruditissimus Paulus Clarantra Intevmnas, annis i s. constantem: uerum S aliam anni, & aliam Bissexto rum est sequutus rationem; cum Annum III. pro memora
bili anni Iobilei principio accommodet. Est tamen sciendu, ubicunque literae cycli simplices inuentae fuerint, tunc Annos esse communes; literae uero duplatae ostendent Annos, quibus fuerint appositae, esse Bissextiles. & tunc litera prior. . ut antea, seruiet illi anno ab initio mensis Ianuarij, usque ad Sex. Cal. Martii, id est, ad et . diem Februarij; pro litera dominicati; sequens aut e pro eadem litera seruiet reliquo anni tempori, usque ad Cal.Ianuarii: quod quidem erit seruandum in reliquis annis futuris. Praeterea notandum est, quod a principio cycli usque ad eius finem, singulis annis tam c5munibus, quam bissextilibus ante praefatas literas domin,
cales numerum annorum cycli posuimus: quorum primu ,
quq est Unitas,literae Α adscripsimus,in primo loco Anni primi magni, quo numero haec litera cognoscitur huius cycli anno primo deseruire, quemadmodum Binarius in secundo loco, literae G. appositus docet, eam sequenti anno, hoc est, Secundo anno praefati cycli seruituram : quod item erit dicendum de reliquis , donec cyclus totus ad numerumeto 3. cui literae dominicales C & B. appositae sunt, protrahatur. Verum, in sinistra parte Tabulae ante numeros cycli s riem naturalem numerorum apposuimus, cuilibet Anno magno seruientium, ab Unitate, usque ad 29. Si tamen alicui scire
77쪽
scire libuerit Literam cuiuscunque Anni uenturi, Dominicis diebus seruituram; opus est illi; prius scire Unitatem, in principio cycli positam, e regione literae A. anno Is 8 I. primo post correctionem Anni, siue Calendarij, quam supponimus fieri sequenti anno Domini is 8o. deseruire, & litera A esse literam dominicalem anni istius,& G. binario coniunctam, eam esse, quae Anno II 8 a. seruiet: quod etiam intelligendum est de sequentibus. Si igitur quis addiscere uoluerit curretem literam dominicalem Calendarij cuiuslibet amni innovati futuri; demat prius de numero Annorum Christi propositorum annos is 8o. expletos, & productum diutidat per numerum annorum cycli; hoc est, per ao3.&prou niens numerus ostendet, quot cycli iam praeterierint, post praefatam correctionem; Residuum uero demonstrabit Amnum in ordine sequentis Anni magni; cui apposita erit quae sita litera dominicatis: quod Residuum, si diuidetur per numerum Anni magni, id est per 29. numerus, qui prodibit,
ostendet, tot annos magnos cycli solaris currentis transiisse;&quod reliquum fuerit, erit numerus annorum sequentis
Anni magni, & Litera ei apposita, erit quaesita litera dominucatis. Volo igitur scire propositi anni Domini 1866. literam
dominicalem r subtraho primum de numero I 866. annos Is8o. derelinquitur 286. qui est numeruS annorum transa -ctorum ab anno primo correctionis Calendarij; usque ad annos 1866.propositos; quem numerum 286. diuido per a o 3.
qui est numerus cycli solaris, S prouenit Unitas, & relinquitur 83. Verum, cum Vnitas ostendat Cyclum solarem iam
semel praeteriisse. numerus 83. erit numerus annorum secundi cycli, qui diuidendus est per a V. qui est numerus ann
rum Anni magni, &nascetur a. cum residuo as. Quam oborem dicendum est,a.ostendere iam duos Annos magnos tra-siisse;& as. esse annum Uigesimum quintum tertij Anni ma. gni, cui apposita est litera D. quam dico esse literam seruientem proposito anno 1366. pro ut ostendit numerus cycli 83.
78쪽
. Sive de Rectu eius emendae ione. Πα quemadmodum quaerebatur. Quae ratio inueniendi literas dominicales si perpetuo obseruabitur, timendum non .est, quin facile de uere ad illius inuentionem semper perueniatur .
De Polo filari Osini veteris. Cap. E n quia de Cyclo solari Anni innovati BeatisPa
ter, satis copiose adhuc tractauimus: no erit inutile, etiam de Cyclo solari anni ueteris aliquid dicere . Non enim meum est propositum, eum uelle destruere, sed potius confirmare: ut non solum Tabelli nibus , & Mercatoribus, uerum etiam cuiuscunque ordinis hominibus deseruiat; &cum posthac scire uoluerint Anni ueteris rationes, possint in suis compulis, ac in temporum supputationibus eo uti. Constat enim Solaris cyclus anni ueteris annis 28. solari bus . si quidem, cum literae hebdomadarum sint Septem tantum; ac in Bisi exto,qui fit per omnes ferias, &singulis quatuor annis diei dominico duae lite. serviant: ob mutationem ordinis literarum propter Bis
sextum, ut alia inmittam, nascitur uarietas literarum per 28. annos: atque ita si .per multiplicetur, elicitur numerus aia quo numero ordine peracto atque completo ,r
deundum est circulatim ad principium ipsius cycli. Per ii ius ergo cycli numeros Literas dominicales agnoscimus. namque indicat uicissim annis singulis diem, quo Saluator noster spoliatis inseris, a mortuis tertia die resurrexit, cum ante Christi reserrectionem, Feriales, siue Solares uocaremtur. quas quidem literas seb solari Cyclo ab anno tertio I perii C. Iulij Caesaris, quando Annum correxit, aptauimus: quod etiam secimus in Tractatu de Vero die mortis Christi, ut ordinatim Annis ueteribus, siue usualibus deseruirenti ueluti in sequeti exemplo cuiuis uidere licet. Verum, si quis
cupiat scire, quotus sit numerus huiusmodi cycli in quolibet
79쪽
. 72 .' ' De vera anni forma p
oclus flaris Anni ueteris a C. Iulio Caesare, Anno eius Imperis tera, ct Correctionis Calendari, ante Chrim ortώm Anno XLV. :
anno ueteri; tam praeterito, quam uenturo: addat prius anno proposito, uel Annos s. qui fluxerunt a Tertio Imperii C. Iulii Caesaris anno, in quo Calendarium correxit, usque ad Annum 43. Imperii Augusti, in quo natus est Saluator mundi : uel Annos 1 .cum Christinatiuitas suerit anno 1 Cycli solaris, iam semel peram; & productum partiatur per 2 8. & quod supererit, erit numerus anni requisiti; Quotiens uero ostendet, tot reuolutiones huiusmodi cyclia Carsere,. uel a Christi ortu, usque ad annum propositum pertransisse; in nihil superfuerit, ultimus cycli numerus, hoc est 28. accupiendus erit pro anno requisito. Si igitur quispiam scire uoluerit numerum transactorum cyclorum a Caesare;&quo iussit numerus cycli currentis: addat prius numero Is 8o. annorum Christi annos 4s. & proueniet I 523. qui numerus est diuidendus per 28. & prodibit quotiens s 8. qui indicabit, tot uices ab anni correctione per Caesarem facta praefa- . tum cyclum pertransisse; & Vnitas, quae superest, denot bit annum Is 8 o. esse primum huiusmodi cycli, & bissextile;&literas primae feriae, siue Dominicae esse C& B. ut in supra posita tabella est uidere. Simili quoque modo inueniet nu-imerum transactorum cyclorum a Christi natiuitate,& nume riam cycli curretis anni. si quidem additis annis I 7. ad II 8 o. di diuiso producto per et 8.proueniet inotiens 67. denotans tot cyclos post Caesaris correctionem iam praetcrijsse: & Vnitas, quae supererit, indicabit propositum annum i 3 8o. esse primum huius cycli&Biss extilem;& C&B. ess e literas d minicales. Qitae cum ita sint Marist. Pater, non obscure dignosci potest quantopere huic negotio de corrigendo An
80쪽
Siue de Rem eius emendation. . ra
no diuina prouidentia faueat. Quando enim Caesar correxid Annum tunc primus . numerus huius cycli erat Unitas, qui numerus etiam nuc primus ipsius cycli sub tua correctione. quam supponimus fore anno Domini sequenti is 8o. cadet In Anno Caesariano literae primae feriae erant C &B. uel sal-Rut in praefato Tractatu ostendimus: in Gregoriano simuliter, qui post reformationem a tuo nomine suum ducet,lite dominicales erunt C& B. Et quemadmodum Annus . satur. t. ille, quem confusionis appcllarunt, ob intercalationem die- ς p xum 78.a Caesare factam,ut refert Macrobius, Bissextilis quodammodo dici poterat, cum in eo sublata fiterit animata annorum confusio,&omnia aequata: sic Annus praefatus. eum Caesariano respondeat tam in forma anni bissextilis,qua in numero cycli, ac literarum dominicalium, Rationis, siue Adaequationis annus dici poterit. Vt igitur omnia quadam harmonia sibi inuicem correspondeant: arbitratus fiam, nocte ab re, si Anno uenturo is 8 i. qui erit rut spero primus post Anni, uel Calendarii emendationem, Unitas principio cycli solaris,nec non Cycli lunaris in nouo Calendario deseruiat: quemadmodum etiam Caesarem fecisse legimus primo Anno suae correctionis . ad coniunctiones de oppositi
nes luminarium ostendendas . ,
c clus solaris anni ueteris quo nam pacto Amo innovato accommodari 6ap. XI.
Aue introductio nouae formae Cycli selaris in annum innovatum,annos et o 3. complectentis,so
lasse absurda esse quod tamen non est cui I piam uideri potest, Beatiss. Pater, propterea quod SamRom.Ecclesia cyclo annorum aia semper situsia; in quoquelibet literarum dominicalium cunctas in eo uarietates,quae possiunt occurrere, comprehendat;&ob id ca minimε com-Dlec inda esse: ego, qui omnibus quibuscunque rebus pos tum , satisfacere cupio, ostendam, antequam ulterius pro- . Κ cedam,