장음표시 사용
341쪽
R, ME Ni M vvsto hoc loco ex Simplicio, Plotino aliis multis excellentis simis uiris, diligenter notandum est, quod si ad aliqua ut dictum fuit na
tum propensiorem , inclinatioremque reddere possint coelestium corporum motus, atque coelestium siderum configuratione quaedam, coelestes side. . rum influxus: non tamen ad uitia, ad turpitudinem, aut ad prauas actiones piauasque morum dispositiones,&uanas cupiditates clibidines; sed ad ui tutes tantum, ad honestas operationes, Mad egregia facinora, atque ad fantactissimos mores, honestissimasque cupiditates, ac senetissima duntaxat desideria, nos propcnsos, inclinatosque iaciunt si faciunt uirtutes coelestes, coelestium suminum demandati no bis influxus tantum abest, ut ab eisdem, ad malum quodpiam ut sepe diuinantes isti Milli te rati astrologi nobis praenunciant & ad uitium aliquod, ad noxas, ad uanasque cupiditates,&ad aliquot damna cogamur: ac ueluti sun ead collum intorto, per uim quandam tirannice protrahamur. Quid etenim mali ab istis praeclarissimis, praestantissimisque corporibus, naturae,& De Opt. Max ad tot tantaque, atque tam admiranda, qua passim toto terrarum, orbe cernuntur, struenda parandaque instrumentis aptissimis, ac nobilissimis: quid, inquam, damni ab ipsio tandem uniuersiae naturae auctore, per haec ipse augustissima corpora, siue per suos tanto, tamque admirabili ordine digellissimos regulatissimosque motus, siue persuasulgentissima, saluberrimaque, ac uitae mortalium omnium accommodatiStima lumini quid iterum 9 inquat in damni, quid contumelia obi per Solem, uel Lunam, pererrantia, uel inerrantia fulgentissima sidera, contingere aliquando potesta Firmat nentum, dicebat Aristoteles lib. octauo Physicarum auscultationum, est cor uniuersi orbis Lib. duodecimo Metaphysici omnium, quae cernuntur, firmamentum est maxime diuinum. Lib. primo de coelo, coelum est locus habitatio Deorum. Si igitur firmamentum Orbis uniuersi praestantissima pars est, si cor est, si quid diuinum est, si Deorum domicilium est, quid timemus, ut inde mala etiam nocitura nobis orietinem trahant Non ne quemadmodum cor in animali sons illius uirtutis est, qua seruatur animalis integritas&ordo, mixturaeque nexus,&morborum inuadentium iniuria propulsatur; tari te existimandum erit, filmamentum laoc,&coelestia corpora, stellas, quae in ipsis c estibus corporibus fiunt; eorum, quae intra ipsius coelestis corporis amplitudinem continentur, integritatem quantum in se est imixtionisque ordinem atque unitatem, rerumque mixtarum incolumita Giem conseruare: propulsare autem ea, quae Orbis totius integritati,&eius partium, hoc est rerum in ipse contentarum incolumitati aduersantur. ADDE quod lib. primo Meteororum hunc mundum inferiorem superiori dixerit Aristo teles esse continuum, ob illam causam, ut omnis uirtus eius inde gubernaretur. Gubernare est ordinare, dirigere, statuere, non autem inficere, uitiares euertere. Origenes propterea Tract. quarto super Matthariam, mihi uidetur rectissime facere, cum acriter fatis damnet eos, qui mal ficas stellas affirmant. immo nulla inquit ille stella a Deo facta est, ut malefaciat Iamblichus lib. de Mysteriis cap. I, Vires ex interprete inquit, coelestium omnes inde bonae descen cedunt. Ideoque qualitas, quae nocet in territ, alia iam est, praeter illam, qua coelitus hucusque te
peruenerat Plotinus lib. de Fato cap. I. Iam uero inquit prauitas morum quomodo u ccc celestibus, qui Dii sunt, hominibus dari potest Quasi dicat, nullo modo id potest contingere Pie cerius nuperrime lib. tertio Hieroglyphic ubi de Tauro sermonem habet, Platonem commendat; quod accelesti corpore nihil posse nobis demitti mali crediderit. Iulium Maternum repraehendit, qui ex stellis maleficas nonnullas existimauerit. Idem multis,4 firmis certe rationibus, is Iongo processu lib. quarto aduersus Astrologos a Ioanne Pico probatum fuit, ostensumque accelestibus corporibus non morbos, non uitia, non bella, non mortem, non denique mali uel inordinati quidpiam post e euenire, sed haec omnia uela tumultuantibus clementis, uel a materiae inmotorem Mopificem suum contumacia, uela quapiam huiuscemodi alia inferiori causia, oriaginem trahere rectissime existimauit Coelestes uero uirtutes in bonum tantum, atque in ea, quae ad tutelam rerum integritatem iaciunt, conferre recte putauit: ut aduersus istos diuinatores Astrologos, qui secus existimant, his uerbis tandem recte ille docteque proruperit Compescant igituros prophanum imperiti quidam Astrologi Nec Venerem dicant Marti copulatam, ad adulteria nos uocare; aut eosdem in signi Sinaribus collocatos, ad masculorum nepharios concubitus nos excitare, Martem coeli nonam partem occupantem facere irreligiosbs atque alias omnino constellationes ad alia nos irritare flagitia. Inaputent sibi non coelo uua delicia: qui peccant. Nec scuculenta materiae, Miniqui animi sordes, a purissimis putent naturae sontibus emanare.
342쪽
D , DIVIN. PER SOMN. 6 a Tollitur dubitatio. Si coelestia corpora in bonum tantum non inclinant, quomodo uitia nostra pol sunt ab Astrologis diuinari. CAP. XXXII.
Exu' etsi non nisi ad bona ut dictum, illustrium uirorum auctoritate confirmatum est atque ad honestissimos tantum moreSprosequendoS, ad innocentemque duntaxat uitam traducendam nos sidera, coelestiaque corpora, siderere influxiones inclinant,&pronos faciunt, si faciunt, nobisque Deorum
munera, quae non nisi casti si ima, sanctissimaque esse possunt, illae instillent dinfluant, nec tetras, facinorosasque inclinationes, aut prauo morum habitu S, siue uanas, propensione , in nos illae demittere. atque influere ualeant;
prauitatem nihilominus nostram futuram, incompositosque mores nostros, atque malam uitae educationem, malaSque consuetudines, repraehensibiles habitus, in quo prolapsuri sumus, diuinare, siue coniicere aliquando non inepte possitan astrologi , quod&coelestibus bonis, atque quantum ad se attinet optimis siderum qualitatibus, influxionibusque canini sis imis, ac beati sus imis Deorum nitata eribus, nos ipsi plurimum abutamur. Quoniam corporei Saffectionibu S, UMnisque titillationibus, ac sensu uillecebris propensius indulgemus,&corpore, non tanquam ut
par erat animae instrumento utimur; sed eidem, ac si pars nostri esset, libenter obsequimur. Vt quasi, dum haec ipsa coelestia, diuinaque munera a nobis recipiuntur, a seipsis atque a nativa, germanaque quadam sua dignitate, deficiant. Cuius rei ex Plotino, Iamblicho plures cause αὐdi possunt. VN A. quod omne munus coelitus attributum, ex ipsio, quod a seperiore causa exit, etiam
deficit inde, quasi a se ipsi degenerat.
ALTER A. quia dum illud in uili e materia recipitur pro uilitate recipientis materiae capitur. Declaratum est enim in prioribus, recipi unumquodque, pro captu recipienti S naturae. TERTIA. naturae illud demandantis, Sidem recipientis diuersitas quae iacit; ut dum recipitur a se ipso, pro ratione, diuersu missiciatur. Qv ARTA. quod praeter coelestia munera, aliunde alia natus recipiat; tum inter se pugnantia, tum a coelo diuersa; ideo coeleste donum confunditur redditurque siccum si equeiater passionibus obnoxium. v i, L . in serioris naturae debilitas: quae carpe bonum coeleste non sustinet; sed competent1 ad illud proportione carens aegre patitur, sub eo etiam, quod alubriter agit Rem Iamblichus, pluribus declarabat exemplis Saturni ex interprete, inquit uis contentiu est. Martis ueroes motrix illa per accidens frequenter obest; quando materia frigidiore suscipitur'. haec autem, is quando seruentiore. Item illa nocet, qtiando recipitur per modum congelationis haec, quan- , do per aestum . quod quidem fit pro dispositione materiae, idest quando uidelicet materia illa neri que fatis calida est, neque est interea densior: haec autem persecti calidior, atque subtilior. Item, lux , colorque solis, quamuis offendere languidum uideantur, necessariae tamen sunt, ad uitam. es Similiter omnes coelestium influxus ueniunt salutares quamuis subiecti, uel peruersitas peris uerse recipiat uel debilitas tacile tolerare non posisit aperiorum ei icaciam. Omnes motus, conferunt uniuerso,& singulis partibus uniuersi; quamuis interim inter particula minimas, subes hoc motu, uel alia laedatur ab alia, uel tales particulae non facile motum uniuersi sustineant. Sicut
es in chorea,dum singuli harmonice fallant; congruuntq; gestibus inter se, toti choro; agitus is premitur,4 offenditur; siquid debile inciderit, peti undatur. Haec Iamblichus. In quibus
ad rem propositam declarandam, tria produxit exempla. Vnum ex Saturno Marte Alterum ex lumine solis Moculo infirmior e Tertium ex motu cocli,4 chorea. Quae omnia si diligentius attendantur, perspicuum cuiuis esse porerit; quidquid nobis euenit mali, non coelesti corpore euenire, sed a nobis metipsis, Mab aliqua in seriore causa Neta profecto contra rationem omnem quibusidam dictum est, stellas nonnullas, reguli serpenti Sinore, nobis aspectu nocere.
Pium uero, atque naturae quam congruum, rationiq; Omni perquam consentaneum eitcrdere; stellas naturaliter omnes, struthii more, radiorum intuitii, cuncta fouere, vegetare. Reeandem alio Simplicii maximi Philosiophi super Epictetum notiori , magisq; amiliari declaramus exemplo quod fuit, ante Simplicium Plotini lib. Vtrum Stella aliquid agant. cap. XI. sit uerbi ratia ex coelesti ista uirtute, ex coelesti isto im luxu, tu puero quispiam propentior ad recti ina, sine dubitatione nisi iis, quae iam fatis demonstrata suerunt, sine causa aduersari uelimus honestumq; amorem, Musium iuuentutis uis ista illum coelestis inclinat. Quamobrem si coelesti hoc munere, eo, quo debet, modo, atque ut eadem coelestis uirtu exposcit, inclinat,bene,ut par est, ac reo ista, quam eidem coelestes ita fluxus tribuerunt, animi propelisione ille idem usus luerit; pueros instruet disciplinis exornabit moribus: plurimum cniq; de iuuentute bene meritus erit. Sed si propter dictas paulo ante causas, ab isto munere coelitus attributo,declinaueriti hac ce
343쪽
lesti inclinatione praue abusius fuerit non illud, ad quod coelestia illum corpora, & siderum ea Astissimae uirtutes inclitiabant, efficiet, atque operabitur, sed aliud ab illo distantissimum, eidem ii pugnantissimum potius quod sua sibi uel prauitas, uel natura infirmitaS, corpori S a teterrimus pruritus suggesserit, perpetrabitur sicq coelesti Optima uirtute, coelestium Deorum saniactissimo munere, in puerorum , itulentutis pestem &exitium pessime ille abutetur. HINC Pontanus in quodam Dialogo, Marcum Catone auaritia, Ptolemaeum Regern Aepypti incestu taxauit illum quidem, quod equum iam senio consectum, qui cum Coia sul, MPraetor militauerat,optimus sui tempori Orator, optimuSSenator, optimus Imperator uendiderit. Hunc uero, quod brorem lana sibi in uxorem duxerit. perpetrati siunt, inquit, ista quidem, quoniam uoluerunt; uoluerunt autem, quoniam sensuum titillationibus magis, & cupiditati, qualia rationi,&coelesti legitimo influxui acquieverunt. Quamobrem quum hominum illorum numerus oppido quam exiguus sit:animum qui colant animiq; arbitratu utantur, atque imperio qua multitudo sere uniuersia corpori sit omnino dedita, corporeisq; illecebris; thrtasse mathematicis ipsis, instrologis permittendum est laxistimis etiam habenis currere ad Apotelesinata
EM tibi tant nonnulli aduersius illud ,quod diximus,uidelicet coelestia corpora disponere nos tantium, inclinare, non etiam urgere,&cogere, tum quoniam ea,quae disponunt, tintillis posteriora: qua disponuntur; at coelestia siubccei estibus priora fiunt cunctis. tum quoniam ille, qui contra coelestem disipositionem ageret in motu suo non haberet,unde penderet; si omnis motus ut tradunt physici a coelesti motu dependeat. VTIVN QVE obiectum facile tollitur. Primum quidem, quoniam inatura sua sint coelestia corpora priora, non tam cia priora sunt, ut hunc uel illum disponunt, sed posteriora potius. POSTREMUM uero quoniai ponentes influxum non dicunt illum esse motum coeli; sed qualitatem eius nobis occultam quae per motu ortassis demitti potest.Qui igitur aduersus illius qualitates inclinationem agit; dependet nihil minus in motu suo, a motu coelesti a quam ἰ pro qualitatis inclinatione, ageret, moueretur.
Quod fidei quam minimum sit diuinantibus Astrologis tribuen
R I , quae hactenus copiose fatis a nobis dicta suerunt; quam anceps, quamque dubius , mullius certe fidei sit diuinans astrologus ille qui non phy Gsicis coniecturi sed commentitiis quibusdam , ut di ximus , Chaldaeorum
ineptiis, uel daemonum potius illusionibus quas honestiori nomine coelestes influxiones appelli tant)usius suerit;&quam nulla certa coenitione cuentia SH turos uel praesentire uel praedicere ille ualeat; quamque si, quae a coelestibus corporibus isorum influxionibus pendere, praedixerit, bona, lonesta non fuerint, sed turpia, praua, aut nociva, falso ex sideribus eadem commentetur: puto hactenus manifestum esse. Praeterea quum in animum ut dictum sui, coelestis configuratio, fatalis influxus postit nihil, quam in inime coelestium corporum uirtute aliqua ad quidpiam agendum uel uitandum cogamur, necessitemurque quidquid Lucianus in quaerimonia de neglectare coelesti, mendacissime blactiat, nos scilicet ita corpora coelestia urgere; ut mutari quidquam earum rerum, quae ad nos demanant, non posseti arbitratus interea nostra omnia inde emanare, atque demitti, sed tantum sortasse e corporis temperamento in quod coelum agere, ad contentiones uita indas, iam diu concesisimus , disponamur atque inclinemur fatis, ut putamus, ex iis, quae dicta sunt, constare potuit. Verum enim uero etsi ex tot tantorumque philosiophorum doctrinis illud affatim certe demonstrauerimus; ex ipsis nilailominus etiam astrologis, iraecipue ex astrologorum principe Ptolemaeo si minus iis, quae ex philosiophis prius a nobis dicta fuerunt, qui sipia fidem adhibeat confirmare idem cumulati sisime possumus Ptolemaeus igitur primo de IudiciiS,Cap. VI, non cogere haSuirtuteSuel humanam libertatem, uel cuiuspiam alterius rei eventum, ex interprete ostendebat,itSuerbis, Non existimandum est, omnia a supernis causis, in res recta humanas derivari; aquam inuiolabili, diuino quodam adiecto proposito sinoillatim, ut nulla alia uis obsistere, quin ita grassentiat, ualeat. Hoc, quod dixit aliquot etiam productis ibidem rationibus, ille confirmabat. Et ideo in mole hac nostra corporea,4 in eiusdem temperamento,siturae tantum uitae principia quaedam coelestes motus insinuare dicebat; quae quidem, si negligantur, obsunt; nihil nocitura, si eisdem eatur obuiam. Exemplum, Verum praedicturus est medicus; quod ulcera uel serpent, uel putrescent; si non curentur. Qui etiam lapidem Herculeum errum esse attracturum, praedixerit; verum praedixerit; nisi lapis allio inungatur; sed si al-
344쪽
lii humore illinitus lapis fuerit, kremedia ulceribus adhibeantur; illi proculdubio mentientur. In tractatu etiam illo, cui titulus fructus, uel centiloquium , vel, ut dicit Pontanus, centum ntentiarum, primum pronunciatum ita ex interprete se habet, Fieri nequit, ut qui sciens in particulares rerum brmas pronunciet. Et paucis interpolitis Soli numine afflati praedicunt particularia. Non i itur ex astrorum peritia, positi ni isti diuinantes astrologi quidpiam prognosticare, de certis praesertim, Ingularibus hominibus . quod si faciunt, impostores , non sironomi di cendi sunt. Novit sane per belle Ptolemaeus; coelum tantum in humores nostros posse agere; sied neque in eoS, quod multum a nobis absit, nisi prius gerit in elementa ista, quae coryora nostra
circum ambiunt animam autem non mouere, nisi humorib.agitatis humorum aut agitationi, speculationis intentione, morum studio, exercitatione, cindustria, animum reluctari, wsq; cohibere. Quintum in eodem tractatu proloquium est. Δυ- ό εθιζίαων πιψας ἔπι ete
idest. Potest is, qui sciens est,multos stellarum effectus auertere; quando naturam earum Ouctat ac seipsum, ante illorum euentum praeparauerit. Vnde Ptolema i famosissimum illudi etia uer ba Graeca aliter sonent Sapiens dominabitur astris. Cui subscripserunt&Boethius metro IIa,ubri primi de Consolatione philosiophiae, cum inquit, Quisquis compositaserenus suo Fatum ub pedibus deditsuperbum 3cc. Et Zoroastes,dum inquit μuir ώξαν με --iiν.hoc est Ne tu augeaς fatum . quasi dicat, in nostra sitium est potestate Fato cedere; aut non cedere, uel etiam ea plus uel minus agere ad quae influxiones coelestes inclinant, alliciuntque. Quintil. quarta declamatione, Vincitur, inquat, Fatum , si resistas uincit si contempseris. Et Poeta noster lib. secundo Georg. dum inquit., Foelixquipotuit rerum cognoscere causas. M ATque metus omnes, O inexorabile ratum.
Subiecit pedibus. ALAvMASAR Ptolemaeo longe posterior, ubi de iudiciis agit; de diuinatricenarrat, non Omnes astrologos idem sentire; Sed alii inquit, tantium de uniuersalibus,alii tantum de necessariis, alii tantum de corporum mutationibus posse per stellas praedici, putarunt ut iudiciorum causae,
regulaeque nondum sint inuentae. .
ADDici Album asser, omnes posteriores astrologos sequi ueteres nec ulla ueterum dicta, inten tioni huic, scilicet iudicandi, conducere; quoniam dicerent, impossibile re sapienti l Sellam astronomis, quicquam de iudiciorum scientia, inuenire. Cuius sententiam us, quae ex PtOlcm oroducta sunt, adhiberi uoluimus: ut ex Album assere etiam praestantii simo alioquin altrologo, ouantam fidem istis diuinantibus astrolostis adhibere post imus, intelligeremus Eudoxu Platonis auditor, maximus astrologus, cuius lib.duodecimo prioris Philosophiae me mutat Aristote les Chaldaeis, dicebat, in praedictione, innotatione, cuiusque uitae, ex natali die, minime et se credendum. Quamobrem dicebat Cic. quod Diogenes Stoicus ex siderum obseruatione, quali ciuis natura, id quam quisque maxime rem aptus futurus it duntaxat, nihil ampliuS, praedici posse asseverebat Porphyrius in uita Plotini scribit cum diligentem operam astrologiae dedisse deprae hedisse, astrologorum iudiciis non esse credendum eaque tum sermone, tum iterasis e confiutauisses quod diligentius Plotinus facit in libris de Fato,de Prouidentia, In eo, cui Itulus An stellae aliquid agant in quibus ostendit, neque stellarum influxus, tanquam nimi uniuersales neque praesentes Qvlestium inter se habitudines, uelut mobilissimas, rursusque communes si noula haec proprie iacere, sed interdum sorte significare,&id quidem ita, ut ex Iudicia Silal de communibus, atque confusis,conte et ura sit fallax&iudicium contingat incertum Avicenna in Metaphysicis, Astrologis credendunt esse negat, quia taeque clancta coelestia teneant,neque na- turas inferiorum adiudicium necessarias, neque nitai Hur demonstratione, sed probationibus Oratoriis, poeticis. Ex iis initur omnibus, quae de astrologicis praedictionibus,atque deicet ellibus influxioniblas; ex Philosophorum, peritiorum Astrologorum lententia, dicta filerunt patere
iam arbitror; coelestia corpora humanae uoluntatis ac libertatis arbitrii ire minimum qu Idem tollere aut eventuum contingentiam,&temeritatem euertere, uel impedire; quod non an moribus
nati necessitatem,sed aptitudine latum coelestes uirtute faciant; quod nec minamum praeterea solidi constantisq;,de iis, quae euentura sunt, dicere ualent diuinantes Astrologi Mitto quoc Porolivtius obnixe asseruerit, imposisibile esse Astrologum scire figuram natiuitatis, Domin turis sturae praeterea regulas Astronomicae,& Astrologiae elle incompraehensibiles, incertas, teste
etiam Cheremone Et quod Bion ridiculos putauerit semper Astronomos; qui cum non vidcanthisces iuxta se nantes in littoribus; illos, qui in celo sunt, uidere se cicant. Eosdem moniorcet
Democritus, dum inquit. Quod est ante pedeS nemo spectat,coeli scrutalltur plagaS. . Astis TOTO Es omnem tria iusimodi uim cauam isti haralem appellant, atque omncsutos in
fluxus a coelesti corpore petulus remouet, ac propellit.Quippe quodno nisi motu, lumine nati'
345쪽
res quodam ordine efficere, quidquid efficiunt, coelestia corpora, existimauerit. Diuinationes
propterea ex astris petitas omnes irridet; tanquam uigilantium somnia floccipendit. Eadem uidetur lib. secundo de Diuinat. Ciceronis, multorum Astrologorum cntelia. Propterea nec Eu .doxus, inquit Cic. in Astrologia doctissimus, nec PanetiuS, quamuis Stoicus, nec Archelaus, nee Cassandrus, nec Scyllax Halicarnasse euS maximi Omnes Astrologi hoc praedicendi genere usi fue runt. Sed Astrologorum praedictiones ex astrorum inspectione petita probabamus tum ex Tha Iete,qui olearum ubertatem prae nouerat,itim de eo qui Pieri eo num Spoletanum necatum iri praedixerat. Ad haec quid dicendum sit iam patere arbitror; quoniam potuerunt sortasse uiri illi uber tatem, suffocationem coniicere ex coelestibu Scorporibus, non autem exquisite ita nouisse, ut res secus fieri non potuisset: potuit etiam temere praedictum fuisse Pieri eoni, quod postea accidit: uel etiam hoc potuit illi esse dictum a uiro sustocationis conscio, quod nonnulli asserunt de Spuria uate, qui Caesari diem mortis praedixit. Id autem quod de Thalete assertiir, nihil in fluxum suadet tum quia Aristoteles loco citato,aliorum dicta rettilit,cum dixit,Thaletem olearum ubertatem per Astrologiam praevidisse; tum etiam quoniam hoc Thaleti fuit, inquit Aristoteles,attributum propter sapientiam, hoc est propter philosophiam& rerum naturalium cognitionem. Tum tertio quoniam modum lucrandi rhaletis comparauit Arist. modo lucrandi ili ius, qui in Sicilia quicquid erat ferri emerat, ut solus mercatoribus illhuc accedentibus uenderet, ita ut pro quinquaginta talentiS,centum uenderent quod sentiens Dionysius,Syracusis illiam amplius morari uetuit hic aute lucradi modus quid habet cum coelesti influxu Emerat. n. Thales quidquid erat olivaru in Miletod in Chio, ita ut olei mercatores ab eo emere oleti, quati ille uellet, cogerentur, ut absq; aliqua astroruin spectione hoc ipsium qui uoluerit facere poterit, nisi a principibus prohibeatur. Sed ad obiecta Astrologorum prognostica ex physicis. ex peritioribus Astrologis , dictum sit hactenuS.
Ad confirmationem ex Astrologorum praedictionibus, procedentem, ex geologo respondetur;&quod aliqua prognosticare Astrologos , Theologus per
mittat,&quomodo declaratur Ap. XXXIIII. catholicis nostris Theologis, quidam hanc Astrologiae partem, quae diuinatrix
communiter appellatur in uniuersum damnare penitus uidentur; inter quos ut Glassuit aliquando B. Augusti qui lib. quinto de Civit. Dei, cap. I. lib. si cundo super Gen .cap. xv i.& lib. secundo de doctrina Christiana, Astrologos uera praedicentes occultiori aliquo modo, a malis Daemonibus edoceri affr- mauit. Firmianu et maximus Theologus Astrologia,auspicia, oracula, auauria, esse Daemonu inuenta; quoru sit tenebras ostiandere: sicaligine obducere ueritatem, affirmat. Idem Apuleius Ethnicus, & sacris Osiridis initiatus asseruit. arro propterea recte ex Astrologia oim superstitionu uanitates emanas,sentiebat. Nonnulli uero Theologi sueruli qui hac ipsam quinatrice Astrologia in duas ut nos superi u sicci mirs partes, diuiseriit; quarta una fietitia est, io mentitia, Chaldaeorum uanitatibus, ineptiis plena; per quam etiam de singulorum natorum futura uita, de eorundem moribus siue bonis, siue malis,&de quorumlibet eventuum successione, coniicere solum, sed firmiter iudicare, Astrologorum nonnulli praesumunt. Partem hanc ipsi catholici,communi consensita, damnant; Mab humano studio,&commercio, quod non nisi Daemonum illusionibus,aut etiam pactis, procedat, iuxta illud quod Esa. xxv III legitur, Dixistis percusisimus foedus cum morte, cum inferno secimus pactum; sub anathematis uinculo Pontifices maximi explodi iusserunt ii
ALTER est, quae physicis quibusdam ut dictum suit prius) naturalibus signis, Meffectibus utitur,4 per huiusmodi signa de futuro euentu coniiciunt, atque prognosticant. Hanc Theologi ut constat ex D Thoma a. secundae, quaest. XCV. art. . quam plurini uel melius dicam omnes amplectuntur quam plerique, Astrologiae,aut diuinatrici S nomine, non appellant; non autem ut priorem illam, penitus improbant, dicentesicriptura de Sole &Luna Sint uobis insigna,
tempora,&dies, rannos. Ad quem modum autem ex iis physice diuinari aliqua possunt, exemplo superius, VII cap. ex Solis Iuno: uici istitudinibus declarauimus. Aliqui sunt etiam Theologi; qui plus qhiidpiam coniect uris AstrologiciStribuentes, ex temperamento corporis, de quo pro coelestium corporum, riderum tum intersei, tum ad nos relatione, Rhabittidine; ipsi Astrologi iudicant,aliqua de prauis etiam hominu moribus, uera pose Astrolo rostrarescere
confitentur, quando sensus potiuSquam mentis motum;&ssensuum appetentiam imastis, quam ratio ius legem hostiines prosequuturi sint. Et corpore ut dicebat Simpl. non iit instrument nimis , sed ut parte sui, usiuri fuerint, exempli aliquot itim ex Iamblicho, tum ex Plotino, tuin ex
Simplicio,rem superius cap. xxxH. declarauimus. Nec ab iis recedit B. Augustinus qui lib. qti into
346쪽
. De Civit. Dei can. v i ita scriptum reliquit. Non usque absurde dici potest; ad sola corporum dis ferentias afflatus quosdam stidereos peruenire sicut in solaribus, accesse ibus, Mecessibus uide
' mus etiam ipsius anni tempora uariari 4 lunaribus incrementis, atque decrementis augem μ' minui quaedam genera rerum .sicut echinos, conchas, mirabile aestus Oceani. Haec ille. Et S Thomas opusculo, cu cap. iiii ex disipositione coelestium corporum, aliquam in nobis ad haec uel illa faciendat linationem fieri admittit . quam peritus AstrologuS, intelligens; eo, quo nius dictum est, modo defutura nati uita, multa a veritate non multum aliena praenoscere, uel saltem praeconiicere potest. Caeterum in illis Theologi omnes consentiun liquod a nullo siderum aspectu, uel configuratione, es nulla coelestum corporum influxione. ut tute uolun ta numana cogi, kneceLitari aliquo modo queat, ut defuturis nati moribus certe. exqm lite a quoquam definiri non possit. Alioquin ut recte D. Basilius in sermone, Quod mali non sit Deu auctor, B. Aug. lib. secundo de Genesi ad literam cap. xv ira arguunt. Naturae architectum Deum peccati auctore iaceremus. Qui nostra non solum probaret scelera sed ad illa, o etiam et, per coelestium corporum actionem, motum ac per siderum occultam uim earundemq; conti urationem,&certam rationem impelleret; cogeretqtie praesertim cum scriptum sit in ualux,, 11, Verbo domini coeli firmati sint, spiritu oris eius omnis uirtus eorum Possunt igiturali duo modo, ad sententiam nostrorum Theologorum, ex coelestibus corporibus,' per siderum disciplinam, de nostrorum corporum temperamento, aliqua cognosci. ex eorum cognitione, de nato futuri aliqui euentus hominibus, utcunque, ter coniecturam praemonstrari, per coniecturam inquam, ita ut omni penitu longe abscedat ab humanis operationibus ineuitablis necessitas admittatur autem pronitas tantum; haec uaria, pro temperamenti corpori noliri diuersitatis ratione.
Quod eventuum cunctorum , X sideribus quantum sit ex parte ipsorum corporum coelestium, riderum cognitionem aliquam habere pollumus, Theologice declaratur CAP. v.
IxIMus superiori capite in astronomorum coniectationibus Theologos nostros nonnihil admisisse, hoc est, non quod sibi impostores' iudam petulanter arro ant; sed quod naturalia&physica indicia illi S concedunt quae peritiores astronomi agnoscunt. Est autem hoc tantum ut illi etiam, qua uere,' Oue ste in astronomia sapiunt,plus sibilamant nihil. Nunc ex quorundam noltro rum Theologorum sententia irotestatione subitae emendationis praemissa lil error fuerit)ostensuri sumus, ea etiam omnia, quae illi, quoSam post Ores, ne bulones appellamus, ex sideribus pollicenturia ipsa siderum legitima disciplina, non admodualiena esse iit etsi illii mari sint. tantum Stentorea uoce profiteantur se docere, quod nesciant,
II ara Tm . t o uoeundi sunt ipsa tamen siderum
coelestium exacta peritia quantum ad artem ipsum Mastrologiae dii ipli
Partem rite callentibus, eueiatus omnes praelignificar e,&praemonstrare queat. aliqui ex nostris, perspicacisisimi ingeni Iheologi; qui non lum ex siderum 1 corpora nostra oratione,&ex nostri corporis temperamento, sed exi pis etiam stellarume estium corporum,& siderum non dicam influxu,sed motus configurationis obseruatione,
ihi ti ho hi nati temperamentum ex quo deinde multos Cut dictum est ynati euentus
pro nΣπastrologi contendunt; sed illa etiam, quae nobis euentura sunt, Omnia; in Orbe uniuersio, siue depraesenti contingant δε eueniant, siuem tuturum CVCntura sint ex cci tarum ut diximus motu,ex siderum structura,comparatione, configuratione tan
exsista Ita quibusdam pisseiri posse ait eruerunt. Origines maximu ad theolo Hieron Vino teste, in quibus bene dixerit, nemo melius cuiu scientiam Optat dem ninus, huius dicitur isse opinionis; ut ex coelo sideribus cuncta possint praecon HO Cuid e re nae paratione Euaestetica.cap. ultimo subscripsit Eusebius d hanc con nrman-
estauri ad uesit Eusebius eo ei tuto uerba quaedam; quae Ioseph ut ille asseruit aliaS
iis uestris quae quide uerba ita uiri isti Eusebius, Origenes interpretati tuerunt ut In sede fibul ipsis sideri in tructura. motu configuratione, habitudine, proportIon , et milum
cunctorum indicia quaedam, in coelo ueluti in tabula, contineatucundum sicripturae uocem , stellas esse factas, Origenes exposuit . Huius opinionis init l, Olo
phus md iis Plotinus, sub Ammonio Alexandre Origenis coi di
Cicus. De hac re, qui plura apud ipsum, uidere cupiat; legat eiusdem libellum,cui TituluS, tru
347쪽
stella aliquid agant Lib. praepterea de Fato cap. VI, habet haec uerba Plotinus. Praestatuero dice recoelestia, pro uniuersii salute percurrere; sed interim ad alium quendam usum conducere duo scilicet, qui illa suspiciant; quasi literas, qui uidelicet literaturam eiu simodi nouerint, sutura legant. ex ipsis figuris,comparatione quadam analogica indagante significatum. ::mobrcinde ipso Plotino inquit Porphyrius, qui more hominum, errata, euentu Sque praesentiebat cum aliquau do Porphyrius ipse se ipsum interficere cogitaret, illud coeli tuS ille pramiditatque eum a tanto fata cinore prohibuit te MAR sit Ius Ficinus in argumento libri Hermetis, cui titulus, Pimander, Mercurium ait Tr megistum tam clare ruinam pri sicae religionis, ortum uoua fidei, aduentum Christi; fiiturum iudicium, resurrectionem mortuorum, beatorum gloriam, peccatorum supplicia praedixisse; ut indu bitationem uenerit B. Augustinu Sanista ex peritia siderum, Mercurius praecognouerit. Sed sine dubitatione Augustinus tantus Theologus non dubitasset an ex sideribus, siderumq; consipecti bus,& comparationibu S,configurationibu Sq, in tot tantarumq; rerum notitiam Hermes deuenerit; si e siderum ipsorum intuitu, habitudine, ac comparatione nulla fit turi euentus praeco gnitio haberi potuisset; uel nulla eius,quod euenturum est, in coelo extarent signa,& indicia. Illud etiam quod Hieremiae X. legitur. A signis coeli nolite metuere quae timent gentes rem istam ut pcumq; indicare uidetur si quidem propheta in coelo signa est easserit;& portendi, is, idem propheta aliquid innuit. quod manifestius expressit nobis Psal. Lix. Dedisti metuentibus te significationem, ut fugiant a facie arcus; liberentur dilecti tui . . . propterea Matthan, X IIII, ex coelestibus signis praesignifidandum aduentum suum secundum , quando scilicet Mundum iudicaturus adueniet,p NOnuit. Verum enim uero illud inprimis quod Esaia xxx mi legitur Origenis, Eusebii, Augustini, , si qui sunt, aliorum ita sentientiussi Theologorum sententiam admodum confirmare uidetur. illud autem est, Et complicabuntur sicut liber coeli. Siquidem complicabuntur ut liber, coeli; interea antequam per finem faeculi complicentur, ut tanquam apertus liber permaneant explicati, necessarium est. Sed quorsum liber apertus permanet, nisi ut in eo legant illi qui legere norunt. quin etiam D. Aug. in praefatione insita v 111i, post multa haec subdit praecis uerba, Sed quid est in coelo In firmamento coeli est, cuius ergo cor in fimnamento libri Dei est; ista non curat. Nam coelum,idest firmamentum intelligitur per figuram libri legis Haec Aug. quibus firmamentum per librum legis figurari uoluit. Ideo quodam loco, Pset uideli cet C ii, dicitur, Extendens coelum sicut pellem quod dictum etsi aliqui exponant, quasi pel lem qua tegimur; ita ut coelum Orbis uniuerti tegumentum esse, indicare propheta uoluerit; quid tamen prohibet; quin sicut pellem, in qua ea, quae diutius seruari uolumus, inscribimus, coelum extensum esse exponamus Z qua liber etiam appellari poterit. Si igitur exicnditur coelum sicut in scripta pellis,uidetur consequens ut tanquam liber sit extentus: sed quorsum, nisi ut legatur Quod si pelli extentae, si aperto libro, si tabulis, si libro legis coelum comparatur cur negabimus in eo signa suturorum eventuum contineri ea tanquam literas quempiam , qui uidelicet lecturam eiusmodi calluerit, posse legere atque in eo, illi, qui legere possunt, talent, praesentes, praeteritos&futuros euentu omneS, quod cunctos in se liber conscriptos retineat, aliquo modo conjicere Quam remis almi, xa, in primis palmi, x vati nobis uerba significare sorte uidentur in illo quidem legitur, An unciabunt coeli iustitiam eius in isto uero, Coeli enarrant gloriam Dei opera manuum eius an nunciat firmamentum dies diei eruetat uerbum,& nox nocti indicat scientiam . Nescio si literalem sensium non pernimus; quo uno ex secris codicibus sere semper probamus aliquid, uel improbamus; quomodo non uenire possumus in sententiam Origenis, Eusebii, Augustini, Millorum breuiter Theologorum, qui in coelis, tanquam in apertis libris omnia esse descripta, asseruerunt. Nouimus mytticos sensus, quibus expositores communiter haec uerba uterpretati fuerunt; novimus etiam quosdam, qui remitatis imovi H nunquam ab ordine sitio excidente motu, fulgenti stimisq; , quibus praestant, luminibus, uasta denique molis magnitudine, coelos enarrare gloriam Dei. an nunciare opus manuum suarum dicant; 'oc modo locum illum exponant, non moror, e positionem amplector, atque exosculor. aio tamen, quod si illis an nunciandi modi hunc etiam addamus ut si coelos gloriam Dei enarrare δε opera manuum eius firmamentum annunciare & diem diei uerbum eructare; scietiam nocti noctem indicare eo modo, quo tabula, siue pellis, cliber sicriptus, opertus legenti an nunciare dicitur, exposiverimus; erit expositio nullo mystico sensi, nulla ana ostia, nulla sere prosiopaeia adumbrata; nullo denique uerborum inuolucro obuoluta; sed sincera, illustris, atque illi litererar inprimis quam aptissima. Et tunc demum cessabimus mirari aliqua; quae periti sisimis altrologis praedicta suere. Et non tantum ex daemonum commercio, sed ex arte e tiam praecognosci ea potuisse , fatebimur. ut illud quod resert Suetonius in uita Iulii Caesaris, Quod cum lege Iulia , in Colonia Capua deducti coloni ad extruendas uillas, sepulchra uetu mstissima disiicerent idque eo studiosius facerent i quod aliquantum vasculorum operis anti requi
348쪽
h qui scrutantes reperiebant tabula aenea in monumento, in quo dicebatur Capys conditor Ca-
' puae sepultus, inuentae t conscripta literis, uerbisque Graecis, hac sententia, tondo ossa Ca-V pys detecta ellent fore, ut sifo pro anatus manu consanguineorum necaretur magnasque' mox Italiae cladibus mors eius sena uindicaretur. Quam rem ne quis fabulosam , aut commen' titiam putet; auctor et Comelius I albus familiarissimus Caesaris. Haec ille potuit enim Ca-' pys ille, ex Astrorum peritia, ita cognouit se; qui annos mille Gesarem praecesserat. Illud item quod Haly Abenrage sit Conciliator in problemate xxv Sectionis undecimae reser ex astrorum notitia praedixit , puerum nuper nati ina esse prophetaturum si tamen illud praedixit,&non potius nuper nati uerborum testis suerit; non per Planetarum quatuor in eius horo
mirandum ei nostrarum etiam cogitationum indicia quaedam in coelis extare. Et Porpnyrius uisus est dicere liquidem cogitationem, quam habuit de se interficiendo e coelo uidit Plotinus & cum prohibuit. Et lib. secundo de Genesii contra Manici eos cap. x xi, his uerbis uisus est in mare August. Nam poliquam nonnulla de cordium incit lacium sub tunicis pelliceis occultatione dixerat legimus nanque Deum primis parentibus nostris tunicas pelliceas feciste haec ad uerbum subiecit Neq; enim in illis corporibuScceleltibus sic latere posse cogitatione Scrc den-υ dum cli, quemadmodum in iis corporibus latent; sed sicut nonnulli motu Sanimorum apparent D nuultu, maxime in oculis; sic in illa persipicuitate, ac simplicitate coelesti iam corporum, Om-υ nes omnino motus animi latere non arbitror. Verba sunt Augustini siententia est tanti, atque tam magni, tamque catholici Iheologi ut illam sine aliqua temeritati nota, negare nem Ualeat exponi fortas is de corporis glorificati luciditate poterat, se de gloriosi, corpore eo in loco nullam mentionem ille facit. Si igitur nothabum etiam cogitationum extat in coelis aliqua signa; negabimus, in eisdem aliarum rerum tuentuum omni uin pol se extare certa quaedam indiciat concussas quasdam rerum praelignificationes ΘQuod & si sidera ipse euentus omnes demonstrent cos tamen per sdera inuestigare nemo hominum ualeat CAP. vv I.
Ti,4 V, est capite praecedenti, non solum ex quorundam nobilium Philo B-phorum monumentis; sed ex aliquot Theologorum illustrium sententia; ex si deribus,& siderum configurationibus, proportionibusque, euentus omnz posse prae' onstrari. At ne ex iis,quae dicta fuerunt, deceptu quispiam, nebuloni' bus istis diuinantibus plura quam iidem exhibem ualeant, pollicentibus, plus, quam par sit adhibeat iidei; admonitum hoc loco lectorem uolumus, ad hanc de eventuum omnium per coelestia corpora praesignificatione, quam exhibuimus, opinionem, Mad hanc Origenis, Eusebii, Augullini, Maliorum quorundam maximorum
Theologorum sententiam sincerius, exactiuSq; percipiendam, duo occurrere notanda. Vnum
quod etsi cuncta siue insideribus, siderum configurationibus, siue in coelestibus corporibu Meorum uel motibusvi et lympidas diaphan substantia, siue quod magis credendu est in utrisq;,ωin siderum comparationibus, corporum mutationibus atq; lympiditatibus cuneta tanquam in aperto uolumine descripta, aperta contineantur;non tamen i ta sunt in illis omnia explicata, ut quiuis, quod uoluerit, in eisdem legere ultro aut conspicere ualeat; 'paucit Sinai duntaxat uiri, uel ex uitae sanctitate, Ddiuino quodam priuilegio, uel ex maxima uera astrologiae legitimaq; eruditione, in illis legere potuerunt. quod haec lectio difficillima sit;& ut dicebat praus Plotinus
multa egeat indagatione, atque menti S solertia.
ALTERUM, quod liue perspicacissimis uerit quis ingenii, Mincomparabilis ua re astronomica eruditionis; siue admirandae extiterit uitae sanctitatis nemo hominum unquam luit; uran his rerum, Neventuum omnium signis,& indiciis, quae in stellii coelestibus corporibus extant, cuncta aliquando prospiceret, legere, uel indagare potuerit. Sed proprium istud est Dei Opt. lax. atque ita proprium, ut nulli alteri conueniat intellectui; quidquid na rimaeo dixerat Philolophus qui daemonibus, etiam hanc notitiam attribuerit; sed rursus inquam soli Deo ea conuenire potest, iuxta illud quod in Psalmo CXL 1 legitur, Qui numerat multitudinem stellaria tu, omnibus eis nomina uocat de qua requidam egregius Poeta ita cecinit.
Qui ellas ii meras,quarum tu nomina solus,M Signa, pote lates, cursiιsi loca,tempora uosi, dic.
349쪽
ΙVLΙ R. DE FATO LIB. IX. Tolluntur duae , quae ex dictis , suboriri poterant dubitationes.
C A P. XXXVII. ER, MEN1MvΕRo ex cristiteris nonnulla, quae huic 1 nobis satis diffuse est plicata sententia repugnare uidentur, obiici poterunt: illud inter caetera E lata xLvo, Stent, saluent te augures coeli, qui contemplabantur sidera,&supputabant menses, ut ex eis annunciarent uentura tibi. In quo loco Chaldaeos Astrologos taxat, qui Cyrum regem Persarum , per ducentos etiam anno Santequam nasceretur, aduersus illos dimicaturum, uaticiniis tanquam tubis excitabant Chaldaeorum igitur ciuitatem desolandam Propheta alloquitur, cum ait filent saluent te&c. J Et paulo ante de hac rerum coelestium obseruatione, eos ita laxaverat, Sapientia&sientia tua decipiet te ueniet super te malum, Mnescies ortum eius; di irruet super te calamitas, quam non poteris expiare. In quibus uerbis duplicem uidetur Propheta Astrologorum temeritatem incusasse. Vna est, putare se ex coelo posse futura pramosce Fre altera, mala praeuis posse semper depellere, mala in qua micenae, non culpae . Ista quippe, donec in uia sumus, propellere semper possumus, at non illa semper. AD haec enim,&similia, si nobis obiiciantur, dicere posthinus, Quod inania quidem, fictilia illa Chaldaeorum Astrologorum commenta;& daemonum deceptioneS, illusioneSque qua
rum se perstitionem innuit simul atque repraehendit in uerbo Laugures Icum inquit sent M luent te augures coeli J ex quibus multa uel superstitione, uel ambitione plena, ad nostros tandem
peruenerunt; taxantur, repraehenduntur. Condemnauit autem per ista uerba dominus, cum
peruersitatem illorum, qui quaestus gratia auius scientia nomen , dignitatem alit., artibus PraeteXere,consiueuerunt tum impiam ac superstitiolam quorundam sollicitudinem,&miseriam; qui salutaribus praeceptis, ac promissionibus firmis, atque illustribus uerbo Dei commendatis in cuius nomine, praecepto apostoli ad Colos . I ii, sunt a nobis omnia facienda, anteferunt prognostica ex astris petita: ea opinione, ut nihil inchoent, nisi perquisitis astris, astrorum magistriS; nec quae inchoarunt, processura putent, iam iisdem assentientibus Scelerate profecto, Cui XXVI q. V. cap. Non liceat Christianis c. suse patet Min Deum contumeliose ii, istud faciunt. Commentitiae praeterea uanitatis figmentis, disiciplinam de ueris astrorum indiciis, non lumisti nebulones obscurant, sed etiam in contemptum apud uel peritiores, uel uitae sanctitate insigniores perducunt Scelestius adhuc iidem faciunt: quoniam imperitiores, cum aliquid, ut contingit, ipsi diuinant, a ueri Dei cultu abducunt,abductos uero a Deo, uerbo eius, in quo seipsum patefecit, ad quaerenda inaniter in astris consilia, atque auxilia, per invia, Mab ipsis etiam ducibus ignorata itinera perducunt; quos illis carminibus nobis non admodum iniceliciter depinxit EnniuS. D 2Non uicanos aruspices, non de circo Astrologos,
Pon Isiacos conie tores, non interpretes somnIorum.
Ronisum sunt j aut sitientia, aut arte diurni, G Sed superstitiose uates, impudentesque arioli: Aut inertes , aut insani, aut quibus egestas imperat.
uuisibi semitam non sapiunt, alteri monstrarat uiam. Quibus diuitiaspollicetitur,ab ijs drachmam ipsipetunt. τε Sed ad illam difficultatem hactenus. Es quid aliud rursus, quod lectoris animum molestare potest ex eo nanque , quod diximus, euentuum omnium aliqua in coelis extare indicia inserendum fortassis lector putabit, Cuncta igitur nobis a sideribus fatali necessitate derivant, emanantque. v i obviandum est, quoniam indicia non sunt causae; sed magis ex causis. Tumor enim uteri, uel lactis copia, non est causa, quod mulier aliqua conceperit, uel pepererit sed contra, quia concepit, uel peperit, uterus intumescit uel ad partum alendum, lacte mamma abundat. Nec rubor similiter est causa uerecundiae, sed contra uerecundia ruboris ut potius dicendum
esset, euentu ipsos Fatalem esse neceSsitatem carum notarum, quae sunt in coelo quam contra notas illas, ipsorum eventuum. RE uera tamen tuentus sunt indicia notarum coelestium . nota coelestes indicia etien- tuum;&neutrilinest alterita Scausta. Exemplum ortu Scaniculae indicium est maximi aestus, contra etiam maximi artius sint indicium canicula ortus. Similiter aduentus hirundinis, est Veris signum Ver etiam est signum aduentantis hirundinis nec proprie unum esse alterius causam, usit effectum dici potest multa enim ita se habent; quod sunt stibi inuicem indicia, is cutrum est alterius uera caula, uel effectus. Ita mihi, seniori semper iudicio sine contentione cessuro, de iis,qua: in
350쪽
DE GEOMANTIS PRAEDICTIONE. 166
in coelo extare diximus, euentuum indiciis dicendum esse uidetur. NON me interea praeterit Ioan Picum libro quarto aduersus Astrologos, contendisse, in coelis non poliis futurarum rerum aliqua signa extare, nisi illa dicam umesse rerum earum causas, uel effectus quarum signa ei se dicuntur. Sed nihil ad hoc probandum uir ille alioqui eruditis limus adduxit, quod momentum habere uideatur. Dis ira ortasse quocunque res se habeat modo si in coelestibus corporibus, Iderum configurationibus, euentuum cunctoruni indicialexis fiant uel indicia mendacia fiunt, uel uera si primum, non erunt illa indicia si secundum, igitur omnia euenient de necessitate. H in argumento opinatus est dominus Picus, eorum opinionem euertere; qui in coeliS rerum indicia effulgere, assecuerunt; quasi Ethnicorum duntaxat, Caldaeorum quorundam Astrologorum, non etiam catholicorum quorundam Theologorum esset opinio uidimus enim, i B. ThomaS2. a. quaest. CV, art. V secus sensisse sit uisus, istam fui se Eusebii, Augustini, aliorum sententiam, ex sacris literis non inepte collectam. Ad argumentum igitur dicimus, quod indicia illa nequaquam mendacia sunt; sed uera nec propterea res ex necessitate eueniunt, quod in ad contingentiam, uel necessitatem euentus, nihil prorsus illa indicia ficiant. Nam ut tubae clangor uerum indicium sit aduentantis exercitus ad contingentiam tamen, vel necessitatem aduentus exercitus,nihil efficit tubae clangor. quod non ex clangore illo in serri aliquo modo potest, quod contingenter, uel quod de neceSsitate exercitus accedat. Sed tantum illum accedere Maduentare significatur. Et de Astrologorum praedictionibus hactenus.
Ad illud, quod ex Geomanticis obiectum est, is Philosopho ex
Geomantia, Geomantibus, apud candidiores Philosbphos; praeterquam apud unum Albertum Alemannum si tamen illum inter candidos Philosophos haberi uolumus ne uerbum quidem me legit se memini nec apud eum plura, quam duas, uel ad summum tres lineas, in lib. secundo Mineralium trata. III cap. item III., eaSiatis inepte ibidein positas; ieri nihil penitus continentes, ut omnino tota ars illa impostura quaedam facta sit, quae antiquitus,ab Aegyptiis facerdotibus, qui in otio ex publico uictitabant, in iocum habebatur: sciolorum quorundam ac nebulonum nihil recte intelligentium, ad quaestum, uel ad deceptionem tantum aptata. Qui quidem ut imperito tibia facilius imponerent, praemonitione quasdam tanquam artis principia praemiserunt, eas magno quodam, quo sibi ipsis blandiuntur,imperitorum hominum plausu docuerunt. Illae autem huiusmodi sunt, quod sis e certa cognoscendi futuri euentus,ad Geomantem, accedatur quod non omnibu temporibus accedendia trisit; sed cum primum tibi animus suberit accedendi. moueri enim tunc, aiunt, animum a coelesti quadam sibi somniata uirtute; quae&te ad praecognitionem disponit, manum Geomantis ad
figuras erigendas promouet, ac dirigit. Quod in punctis igendis, nulla sit uel leuis consideratio,
sed coeco casu figantur singula.Tunc demum extremis linearum puncti figura qua sidam confingunt figurarum aute quasdam terrae, quasdam aquae aliaS,aeri alias, igni alias asicripserunt. ut techna esset occultior; duodecim Lodiaci signis, erronibus septem, nulla certe uel sub apparente ratione, sed temere, ut agunt omnia, ea de alligarunt assignaruntq; temeraria nanq; ut cuiliis noti sis imum esse potest sunt cuncta, quae ad hanc arte pertinent. Nam temere inquirendae rei deliderium animu subit;temere accedendu est ad Geomante temere in ulla prorsu conlideratione adhibita, mouenda est a Geomante manus, ad imprimenda puncta. Haec sunt arti praeccpta, haec D sunt artis proloquia&suppositiones. Veru ex iis, quaeso, principiis, quis non uidet, illa colligi conclusione, quod figurae temere sunt collectiae, quod illae errantibus, uel no errantibus astris temere sunt attributae; quod temere elementis quatuor sunt ascriptaeZno igitur is temere rei eventum si demonstrant demonstrare poterunt. dicere autem figuram eiu simodi euentum temere demonstrare est dicere figuram non demonstrare; ex qua tamen Geomante diuinare conatur. Teinere igitur,&fortuito diuinat, quidquid ex ea diuinat G comante S. Est igitur tota ar temeraria,adeo, ut sit emeritas ipse est ars, saltem temeritatis Limpolitirae plena dici possit. Nemo propterea mediocriter uel doctus, uel nobilis, tu retroactis faeculis tum nostris temporibus hac arte,& hoc praedicendi genere, uel usus fuit, uel utitur Diogenes dicere solebat. Cum huiusimodi geniis hominum sorte sutura praedicentium iu tueor, parum abesse homines a bellu is existimo cum medi