장음표시 사용
131쪽
I g. I 2s, I. significare; tum sic pergit: si Est haec ipsa meta,
quam qui bobus aratrum promovet, arando describit juxta mensuram sibi in animo designatam ; eam ut absolvit, vertit se, postilio dum alteram faeiens simileni priori. Meat sic remeatque, usquedum integer ager fuerit aratus. Alias hujus Ioci interpretationes vid. in Scholiis uberioribus.
II. let 'urra Sed Israel, aut decem tribus Od, IT. Ies. T, o. ,
inprimis Ephrαim, arrogans semper et contentiosus ac pervicax
populus; ef. Jud. 8, I. I 2, t. Ps. 28, s. rimabu i dira Veluti Bitula est edoctu, adsueta (Jes. 2s, II. Jerem. II, IS . , non ad arandum, sed vim, od triturandum, ut Sequitur. MQuod opus, inquit Boc HARTUA (Hieroet. P. I. L. II. Cap. d I. T. I. p. ali.
edit. Lips.), Haratione longe facilius erat, atque etiam huctuosius, quia in trituratione boves non ligabantur sub jugo, sed vel singuli pedibus triturabant, vel trahas aut plostella rotis ferreis
agebant, quibus grana e Siliquis elicerent (ef. not. ad Jes. 2B, 2 T.); et liberum illis erat de frugibus subinde aliquid arripere, quia
lege cautum erat, ne os eis obligaretur Deiat. 25, d.). Iluio igitur operi incumbentes mirum in modum pinguescebant, ut guo loco cap. 3 l. p. Zos. l. c. pluribus docuimus. Vates noster igitur, ut Israelitas laborem detrectasse et genio indulsisse do- Ceat, eo8 confert vitulae, quae goli triturae adsuevit. Similis comparatio Amos a , I. 'rari es, iamians, Participium cum Jod Paragogi eo, ut is habilαns, Ierem. 5l, II. 'UN Ego vero trona ibo super bonum colli O sis, i. e. pulchrum et pingue ejus collum Subigam, et affigam. Verbum Sequente bai ni alo sensu ugurpatur, de malo aut hostili impetu alicui superveniente, vid. Deut. Ei, s. Job. II, II. s, II. Inequitare fuciam Ohraimo, sessorem et rectorem ei imponam, i. e. subjiciam eum hostium potestati, ceu equum ab equite subactum domitumque. Ante subaudiendum v, ut locis innumeris aliis, coli. Pg. 66, l2. , ubi eadem imago: feoisti ineqvilare capiti nostro homines, a quibus dori iti et libertate privati sumus. Non sumeti autem ad severitatis molestiam significandam hostium gravis insessio, sed sequitur simul a tergo durus labor arundi et Oocandi, inter Iudαm et Iiacobum, i. e. decem tribus, quasi distributus: 'mm arcibit Iuda, occabit ei suos bug. Is nempe est gravis boum ligatorum in sulcis labor, terram scindere et glebas conterere ante et post scissionem, ubi pabula non objiciuntur ori pro lubitu sumenda, uti fit in triturando. Pronomen rib, - quod plures cum Hieronymo sibi reddunt, malim ad hostem insidentem et impellentem, cui gerviret, referre. I 2. Seminote potius, vos Ephraimitae. Per tat incoepta similitudine ex re agraria desumta, pergitque in adhortatione ad poenitentiam, et recte faciendum. Chaldaeus: Domus
132쪽
II O SCIN GP. IO, II. II. Isi stet, fucile Bo his Osee 'α ιυνα, αmbulate in Bita veritialia, slα-hilite sobis i olrinum legis. trab Vobis, i. e. ut vos decet, et utile etiam vobis ipsis erit, o γα ' αν σπείρ=i Ox o VmIOσ, TOUTO και ώερίσει, Gal. G, T. Secundum justititim, S. Meetitudinem, Jes. Z2, I. Ioel 2, 2I. Liamed hic est normue, Seu regulae, ut geminiare secundum Astitium sit: ita agere prout aequita8 postulaverit et jus legis. ' : dest Metite, metetis secundum set Exod. Id, 2I. Num. 6, 2 l.) Pietctiem, percipietis recte factorum fructus. Cum duo Imperativi conjunguntur, Posterior saepe promissionem indicat, et Futuro exprimi potest, ut Gen. d2, I S. D ' VN; Hoc facile et gαἰni estote, i. e. hoc facite, tum salvi eritis. Cf. Amos si, d. Prov. d, d. et STORRII ObServult. p. I sis. seq. PLAUTUS Mercol. Prol. Vs. TI.: Tibi
Grus, tibi Ococta, tibi aeris, tibi eidem melia, tibi denique iste
pariet laetitiam labos. ma d2b ri' od Innαναte Bobia nοναμ, remotis super titionibus et vitiis novatam atque in melius mututam rempublicam restituite, ut fiat instar novi agri, nunc primum
ex ineuito praeparati et inculti, exstirpatis sentibus aliisque fruticibus, et expurgatis lapidibus. Eandem similitudinem usurpat Ieremias a, X. m 'rendi ar ne temseus est quuerendi IOPum, pietate erga eum, quo ille recte colatur Studio, benevο- lentiam ejus conciliandi; hunc sensum enim habet phrasis Iovum requirere, vid. 2Chron. 22, s. Amos si, G. Ps. Id, 2. , et AURI- VILLII Dissertetit. p. dZa. seq. idque donec ipse (cf. Lot. ad Jes. D, s. p. IIT. seq. edit. sec. Beniαt, immo' et doceret,
II. Vnil 'n Irustis enim hucusque; vel, ut alii nectunt(veluti Hieronymus, cujus verba mox adducemus): Vos Vero, quoties ad poenitentiam et pietatem vos Itortatus sum, GrαSlis tu telutem, et toties quasi de novo incepistis impii et priores esse, quam prius. Pergit in tropo sumto ab agricultura . Cf. Job. d, S. Idololatriam, rapaeitatem, interna dissidia, de quibus maxime Noster queritur. Iniquitutem mctae mαm(Ηe paragοgicum intendit significatum, ut Vr D d 8, T. , i. e. matura quasi peccata et scelera, eorumque poenas, quas id nomen Simul comprehendere videtur, ut Egech. 28, I S., ubi not. vid.
CTI Comedelis fructum menducit, i. e. dignunt mendaVio, vel fallacem, et Ionge alium, quam speraveratis. Cf. O, 2. PS. T, Io. Prov. I, II. Alii hoc intelligunt non de poena, verum de cv α, ut continuetur narratio peccatorum: ita fruolus menducii erit non qui hominibus, sed qui Deo mentititur, seil. non Veritatis et Sincerae probitatis, sed fictae atque fucatae pietatis, duni malitiani et impietatem non solum seminarunt ac messuerunt, Sed etiamsi uetum mendacii comederunt. 3q2 mn Quia cons dis
133쪽
riae lucte, i. e. superstitioso vitulorum cultui inter vos instituto.Quemadmodum enim verba proxima ad rempubliοαm, ita haec ad religionem referenda sunt, de qua et sereni. 2, 2I. II.
I Reg. Io, Za. 2Reg. Id, Z. et a Multitudini fortium
tuorum, cf. I, o. T. Id. VNA' Ideoque exsurgat, ses. II, 2. , sive Stαbit, exsistet, perduraliit, ut Num. Io, 6. S. I Sam. 2a, El. Jer. 5 I, 2st. Pro usitato da hic eum epenthesi literae N scribitur daea, uti et Arabibus i. pro CL GLARNII Lehrgeb. p. do I. PNES ID- multus bellicus Ierem. 25, II. Amos 2, 2. In Populis, s. inter tribus tuas, inter populares tuos, ut Levit. 2I, I. d. d. In eodicibus haud paucis exstat in singulari, qui et ab
antiquis omnibus exprimitur. HEst vero, , recte monente AURI-vii Lio Dissertuli. p. GIS . , collectivum, adeoque, utra ag- sumatur Iectio, sensus eodem recidit. Praetulerim tarnen, quae vulgatissima est , quippe ex qua fortiorem crediderint enasci sensum, horrendum scilicet bellum ad totum populum lurae liticum, Per Omnes tribus, sese extensurum. D
Chaldaico expressum; nam Chaldaei in Conjugationibus non da-geschatis Verborum secundam radicatein geminantiunt ejectam mediam compensant per Dagescii forte in prima radicali, quoties praeformans aecedit; sic Ies. Et, I 2. nn i conteretur, a rara,vid. et Iob. d, 2 o. vi C* Secundum BGst stre, sicut vastavit, T, II. Ies 22, d. in verbis FNE N ma ad C exponendis in duas potissimum partes discedunt interpretes, aliis pro nominibus appeI-lativis. aliis vero pro nominibus proprii a illa habentibus. Priori modo Chaldaeus: et omnes munitiones lucte deprctetabuntur de- Arcte Iulione Pettas, i. e. populi sedentis tranquille, nec quicquam metuentis, atque sic inexspectato Per insidius temPore belli.
Nomini tribuit significationem toti d)bes, et HREIN retulit ad cinae insidiuitia est. Sed quam infirmo aut potius nullo,
fundamento nitatur lineo explicatio, quisque intelliget ipse. Accedendum illis interpretibus, qui et pro nominibus propriis habent, qui tanten rursus in duas scinduntur partes, quarum una has duas voces nomini virorum fuisse arbitratur, c vltera priorem pro nomine viri, posteriorem pro nomine urbis
habet. Et quod ad priorem, ejus patroni iterum in duplici sunt
disserentia; vel enim indigitata volunt nomina virorum tum temporis in celebritate quadam nominis ae famae constitutorum, non
determinantes, qui illi sint sita Niluehi et Salomon Ben Melech in Michlal sophi ; veI intelligendum statuunt per iubet Zalin una Midianitarum ducem, de quo Jud. 8, s. sqq., per HXa drvero, eum quadam literarum metatuorphosi, Ierubbaal, seu Gi deonem, Jud. T, I. sqq. Ita Hieronymus, qui verba hebraea si e
134쪽
P. a , Id. I S. vertit: sicut vastatus est Sulmαηα α domo ejus, qui vindieaueis Actat. Sed nomina Salman et Zalmiana, atque Arbel et Ierobaal, etsi Latinis auribus non adeo dissimilia Sonent, revera tamen prorsus sunt diversa. Sed plerique, quibus et nos adstipulamur, iubet per apoeopen pro vide et a 2 (2 Reg. II, 2. , regis Assyrii nomine, scriptum, FNT N vero haud diversum arbitrantur ab Arbela, urbe Galilaeae superioris in sorte tribus Naphthali sita, cujus mentio facta I Maec. s, 2. In eam igitur urbem, finibus Assyriae proximam, Salmanassarem in prima illa in regnum Israeliticum irruptione facta, de qua 2Reg. II, X., immani tegsaeviisse, quamquam non digerie in V. T. libris traditur, tamen magna veri specie ex nostro loco colligi potest; id quod pluribus argumentis confirmavit ABRAH. CALOVIUS, Fit., in Dissertuli. tribus de erudelissim et Irbelae destructione. Viteberg IG82. d. crepetitae leguntur in Thescturo Philolog. Thoolog. a luee Syllogo Dissertctit. elegantior. αd Selectet V et re Testumenti lacet, Am-ste lud. I Tol. fol. Vol. I. p. sa T. sqq.). Minatur ergo locis r nitis terrae Israeliticae eadem, quae prius ab hostibus passa fuerat Arbela, duri, a d Z in die, tempore, belli ut Amos I, Id. , notissimi tunc, quo hostis Assyrius in regnum Israeliticum irru Pit, regemque sibi tributarium fecit. et an 'bri dN Ubi mater SuPer, i. e. una cum fliis, ut Gen. 32, I 2. raritim Prostriatu,
s. alliso humi fuit, Ia, I. Ies. II, IG. Nah. I, ID. Ps. Id T, s. o. ridet Ila, Num. 8, 28. Nehem. 6, II. Applicatio praecedentis exempli. FN mn d b nos quidam vertunt: sio faciet vobis, o Lethelitαel seil. Salman, sive Salmanassar, Vs. Id. Sed
prodibit sensus haud minus, vel magis etiam commodus, si cum Hieronymo verba simpliciter reddimus: gio fecit s. faciet vobis Leth - El, ut causa tantorum malorum indicetur, videlicet Bethel, seu idolorum superstitiosus et impius cultus, cujus Bethel sedeserat. Ita Chaldaeus: sio Bobis in Ciausa sunt Peccutu, quασcommisistis in Lethel. Cf. not. ad a. Io. et Iram ra DU
Propter prianilialem PriaBilαliS Bestriae, i. e. propter extremam malitiam vestram. Nominis ejusdem repetitio intendit significationem. ut Gen. s, 25.: d nar seruetis gerBorum est Servus
vilissimus, Egech. Is, .: d 'II Ornumentum Orniamentorum ornatus summus, Cant. I, I. cv is V cαnticum canticorum Canticum praestantissimum. In αut Orct, i. e. sicut nubes matutina aurorae evanescit, ut ejus nihil quidquam amplius appareat. Eadem imago supra G, a. TU' - scindendo eae- scindetur, Vs. T. a , 5. G. be U Neae Israelis, Hoseas Ela filius, 2 Reg. IT. IlIERONYMUS: si Diversis figuris eundem explicat sensum. Qui supra i s. i. J dixerat: Transire fecit Sumetrici regem suum quiasi vumαm super Dciem Gquiae, eo quod spuma et bullae in aquarum summitatibus natantes celeriter dissolvantur; nunc eandem rem sub alia ponit similitudine. Sicut
135쪽
enim ortus aurorae, et diluculum, et principium diei, quod appellatur mane, inter noctis solisque viciniam transit celeriter, ita ut finiatur nox, et clarescat dies, sic rex Israel, id est, decem tribuum, velociter transibit. Quia Hieronymus ante similitudinis particulain subaudiendam in Sua versione expressit, cappellus illum legisse arbitratus est. HVel deceptus, inquit BUXTORTI Us Inlicrit. p. 28I., Hhic iterum est similitudineliterarum et et D. vel exemplar habuit, in quo sic Iegit. In primis editionibus Venetis notatur tanquam varia lectio ad marginem , per Caph IIdem reperitur etiamnum in pluribus codicibus i. Masora autem notat, TZ, quod hic Iegitur, non amplius reperiri. Quod si vero legendum esset nauri, per Caph, dicendum fuisset, bis reperiri, hic scilicet, et Jes. OS, S. Itaque juxta Masoram recta est Iectio per
Exaggerat Deus populi Israelitici ingratitudinem, enumeratis beneficiis ei praestitis inde ab exitu de Aegypto Vs. I- d. .
Quibus quum minime effecerit, ut fidi et sinceri ejus cultores manerent, dura illos passuros esse ab hostibus minatur, a quibus
terra vastanda sit (Vs. 5 - T.). Dolet deinde, quod populum
graviter punire compelletur, sed animus ad misericordiam proclivis, aliquid tandem de supplicii severitate remittit, consolaturque populum Spe remigrationis proposita (Vs. 8 - II. . De tempore quo hoc editum est vaticinium vid. Argumentum cap. T. I. I Ouum, ut Ies. aB, 2. Puer et in prima quasi ac tenera aetate adhuc esset Arctet. Siquidem ut homines, ita etiam reipublieae suas aetates habent, inquit Drusius. Cf.2, 5. IT. et notet ad Ierem. 2, 2. EZech. Id, a , et supra T, s. Populus Israeliticus ratione ortus, prοgressus et durationis cum homine comparatus, in priina quasi aetate sua in Aegypto ex paucis patribus in populum excrevit, donec in terra in Canaan perductus rem publicam ibi constitueret. 'mmira Dilexi eum (n designans ὰnodo ue in versione non exprimitur , ita ut omnibus
populis eum praeferrem, atque e servitute educerem, ut statim
Sequitur, ' VN 'A tr X a ah et ex Ie plo Booauei filium meum, puerun 1 Israelem, quem filium adoptavi, Exod. d, 22. 23. Cf. Devi. a, IT. T, II. Jes. aB, a. , ante ' et hic Aecusativi nota est, ut-do, 2. Job. θ, 2. , et apud Aramaeos. Ad Messiam hunc locum retulit Matthaeus 2, Io.
136쪽
Prout reueocrarunt eos, ad cultum et obsequium meum, Scilicet Moses et prophetae, nullo non tempore a me missi. Cf. Jes.
do, El. 2 Reg. lT, II. Jer. 25, d. Zach. l, a. det eu et et V in Sic, vel tunto mugis sa, T. αbierunt eth eis, a me et monitoribus suis; tantum abest, ut dictis obedientes fuerint. Eadem Judaeis exprobrat Ieremias 2, S. T, 2a. II, 3. et Egechiel si, T. 2o, II. Chaldaeus: misi Prosehelos meos, cossererit eorum, sediati erret Uerunt cib iis S. rei ueterunt eos. Idolis
Ierem. B, I s. Idoleverunt thura, a, Id. g. 'idem Ego tetmen nihilominus pro elementia et misericordia mea eos non abjeci, sed adhuc paterno amore (Vs. I. eos prosequutus Sum. Id eundum ossuefeci hruinium. NIMCHI : ,,Quia comparaverat Israeliticum populum puero, usus est hoc verbο, ac si dicat: prout qui puerulos assuefaciendo paulatim ad incedendum instruunt, non solent molesto eos labore onerare, ita ex Aegypto illos educens variis continuo itineribus feci, ut expeditionein absolverent, pedetentim eos nec molesta festinatione deduxi. vlis N Verbum denominativum a F. Pes formae Tiphel, significationse Niphilidae; vid. GRSENIi Lehi geb. p. 2θq. no. d. et Grαmmαι. minor. q. sa. no. o. p. Ios. edit. undec. In Leaetc. man. lat. Vir Doctissimus idem esse dicit
quod Syriacum ire docuit. Sed id verbum labi fecit, turbaueit denotat. Vid. AGRRi L Oliola Syriacet p. Zi. not. i .
Neque tamen ad sola tempora exitus ex Aegypto, Verum adsequentia quoque tempora arbitramur hunc Versum referendum, et ita quidem, ut sermo vel maxime habeatur hic de ductu per divinam legem; sic enim ratio connexionis constat: Versu praecedenti populi incusaverat aversionen, respuentis ductorum Siloriam sedulas invitationes, ac Baalia in idolorumque stolide praeferentis
euitum; id quod jam hoc Versu pergit ostendere quam turpiter factum. dria Iccipiens eos, Participium formae 2D2 abjeeto di, ut Ps. I S, al. rara per aphaeresin pro retra dicitur. STORRIUS Observαll. p. do T. habet pro Infinitivo per Gerundiu in in doexprimendor prehendendo eos, quomodo Infinitivi et der. I, II. 22, I s. usurpantur. Aliis est Praeteritum, ut Eneeli. IT, s. Transit enim oratio a persona prima ad tertiam, uti patet e Suffixo ad umbri r -bat auro brachici suo. Comparat se Deus Cum viro, qui paterne ducat puerum, adeo aegre incedentem, ut etiam Super brachia eum suscipiat. Desumta imago ex Deiat. I, II. 22, I 2. Cf. Ies. GI, B. D. N ' Sed illi noluerunt αgnoscere,
137쪽
Verba Minyrinivra dri 2 quidam, ut Abarbenel, ad Ephraimum
referunt (quod, si de Deo accipiuntur, tranSitus a persona prima ad tertiani, et tunc rursus ad Primam, incommodus illis videtur , hoc sensu: auacvit Ephraim illa, idola, Vs. 2. , summo illa amore amplexus est. Sed quem supra indicavimus Sensus reliquis hujus
Versus magis est accommodatus.
d. 'bnrin Funibus hominis, i. e. humanis, quibus ingenui homines, non bruta aut bestiae, trahuntur; cf. 2Sam. T, Id. Humaniter eos tractavi. Chaldaeus: triactu filiorum dilectortim traxi eos. IARCHI: se Attrahere eos conSuevi funibus Ienissimis, qualibus in attrahendo suo filio homo utitur; omnino ac si dixisset: tractione benevolentiae. - ΚlMCHI et se Quoniam vitulae Israelem comparaverat flo, II. J, vitulam autem funibus trahi fert consuetudo, ait: ego funibus hominis traxi Israelem, et non funibus vitulae. Quippe quum vitulam funibus invitam trahant retrahantque, ego sic Israelem traxi, Sicut socium homo solet, quem utique molli flexu ducit, neque invitum ire adigit: sic eos traxi ad proprium Iubitum eos molliter ducendo. dDEUN Trahebam eos, ser. II, 3. V rinyae Nempe funibus cimoria, i. e. re' ' pr 2 fortitudine amoris, uti vertit Chaldaeus, summa caritate. CL ses. GI, s. et mn, by dribbnique eis longuiam tollentes, levanteS, jugum, quod erat guermiaxillis eorum, id est, recte exponente ChEIdaeo, et iam eis siout bonus agricola, qui alleueat humerum boum, et Producit, relaxat
frenum in metaeillia eorum. Bene GRοTIUS: Hethn I in Iliphili non raro Vertitur per oraρειν, ἐξαιρειν, ἀφωρειν Iut Egeeli. 2I, 26. al. II. et Syris mMil. Ilaec nova comparatio ab agricoIa sumta, qua Iiberationem ab Aegypto designat Per non soIum designari jugum ipsum, quod cervici imponitur, verum et subtigia lora (Catoni dicta c. 63.), quibus jugum collis boum ita aptabatur, ut ora simuI seu maxillae capistrarentur, docet additum et mn, bai super metaeillas eorum. 'n, Status constructus pro
observante SCHROEDERO Institi. Ling. Imbr. Reg. T6. d. Susi xum repetendum est ex D N, quod proxime praecessit. ChaIdaeus et cum eagent in degerio, multiplicανi eis comedendum bonum. Comminationem hisce verbis contineri, οpinatus est et Ludovicus de Dieu, cui b A N est Participium Cal, formae , d, , Ies. 2s, Id. , et T D Ps. Io, β. , unde vertit: ideo αd eos inclinabo com- ea forem, i. e. hostem Assyrium (qui Versu proximo diserta me-Prvhh. minn. s
138쪽
moratur . Ita conferri potest Jerem. 6o. II. ribu , VN i edidi ri
'irgrjN Primus comedit eum rex Assyriiae. Sed quum totus reliquus Versus aperte in beneficiorum divinorum commemoratione versetur, minus commode postremis ejus verbis comminatio addatur, quae proximo demum Versu incipit. 5. et 'r et v N- N di ei ' re, Non reueerietur ultra, ut
nuper feeit, Ephi vim, s. populus Israel si s. I. in terram Iegypti ad auxilia petenda, T, li. O, G. I 2, 2. LACREMACHER in Obserueuit. Philologg. P. VI. Observ. I. de Israelitis in Aegyptum
renertentibus etc. Verba nostra interrogative vertenda existimul:
nonne in Iegyptum revertitur fl quod idem sit, ac si dixisset: tilique reueertitur, se ilicet ne locus noster pugnet eum s , I., ubi Israelitae in Aegyptum reverti dicuntur. Firmare potuisset Lachemacher suam interpretationem Graeci Alexandrini interpretis auctoritate, qui et ipse N, pro rebri accepisse videtur. Vertit enim: κατ-κησεν 'Eqpραια κν Alritario. Verum minime opus est particulae interri gativae ellipa in statuere, si me , uti nos cumGrotio fecimus, simpliciter in futuro tempore sumimus. Addit vates causam, cur ultra non sint ad Aegyptios legatos missuri,
auxilii impetrandi et foederis ineundi ergo, Num Issur,s. Assyrius, cui inde a temporibus Menali emi tributarii fuerant, 2 Reg. lo, Is . , sed nuper, Aegyptiorum auxiliis freti, ab eo defecerant, 2 Reg. II, a. , habu mTl hic erit rex iPSius, So. Solus, ut proprium regem non liabeant, nec auxiliorem Aegyptium. inquit LACREMACHER l. c. p. Id G. , si hic dicitur, qui Sub jugat, et in servitutem redigit, belli Jure. Eo sensu Assyrius rex futurus erat Israelitarum, quippe republica stinui cum libertate orbaturus, iisdemque dri'n bs invitis, ut Raschi nit, imperaturus. V:BD, ' Naa 'in Ouiu renuebunt reverti (ut Ier. 5, 3. 8, β.) ad Deum suum (supra s, d. , a quo auxiliuin e Spectare
poterant certi8simum; resipiscere nolebant, G. d n Irruena enim erit: Mn et Chaldaeis est cadere in aliquem locum residendi causa. Eadem qua h. l. notione verbuin usurpatur 2 Sam. I, 2s. Jer. 2I, II. Lachemacher confert Arabicum dUm, quod praeter alia etiam assilivit, insilivit
denotat. I. D. Michaelis a significatu cireum eundi, quem itidem apud Arabes id verbum obtinet, in Supplemni. p. 685. vertit Ob-αmbulabit gladius per urbes; minus commode. V V Gladius hostium; cf. Levit. 26, 25. XI. V In In urbes ejus, regni ISraelitiei, B, Id. , quando obsidione cingentur. V 2N' 'D Z Vr 2
Conficiet vectes ejus et absumet. , , Vectes inquit LACREMACHERI, V., ,, repagula hic sunt, quae portis ab interiore parte obducuntur, ut, nisi Summa vis adhibeatur, aperiri nequeant. Portae Plim prae ceteris urbium partibus munitione instrui Rolebant valida, quod per eas facillimus alioquin hosti ad urbem esset aditurum. I ine laetum, ut portae in sacris literis pro tota ponantur urbe,
139쪽
et portam is possidera dicatur, qui ipsam tenet urbem, quia portis occupatis nihil erat, quod ipsius,urbis occupationi impedimento esset. Itaque portae tum aliis rebus, tum pessulis praesertim et repagulis firmis diligentissime muniebantur. Haec pro pheta confectvm iri absumtumque nuntiat, id est, hostem illa
convulsurum, excusSurum, ferro res eiSSurum, vel et igne destructurum: paucis, urbes non modo obseSsurum eAge, Sed et et
munimentis praecipuis dirutis, capturum. Alii, in quibus Raselii etiam et Abarbenei Chaldaeum interpretem sequutiJ, Bectes tropico sensu de reta, seu Biria interpretantur fortibus. Quos equidem minime reprehendο, cum viri animo forti ac ini perterrito apposite vectes dici possint ac repugula populi, quod Dorpora sua, veluti pessulum quendam, hosti urgenti objicientes, prοgressum ejus impediunt, Horatii instar Coclitis, qui solus in ponte Tuscorum sustinuit impetum, hoc ea propter Livius suis t. 2, Io . :id muni men tum illa dis fortunet urbis Romuncte habuit. Sed quia tropo tali usos Hebraeos esse nusquam alias reperio, ac Praeterea commate praecedenti de obsidione agitur urbium, quibus munimentum quoddam praecipuum portae praestabant, repaguIis probe obstructae, eum, quem indicavi, Sens uni praeferendum duco. Similis sententia Thren. 2, s. Eaeciget lugent ProPugnαcula simul et moenire Pessumsitcte sunt ejus portue Perdidit perfregit voreotes ejus irram ZJ. Alteram tamen interpretationem, qua, Chaldaeo auctore (':T Ea b d sin) Occidetque fortes ejus), vectia 6us fortes viri intelliguntur, qui urbem defendunt, illud commendat, quod gladio aptius homines constet et absumi, quain munimenta dieuntur. LIVELLUS interpretatur Queinos, proprie menduces, Bunos, ut ses. ad, 25. , ubi ef. not., et Ierem. sio, 36., cui favet, quod sequitur, Propter consilla eorum, male Sana, quae de idolis colendis et de auxilio Aegyptio rum contra Assyrios comparando inierant. Cf. Jerem. T, El. T. 'rarrie ub d mbra 'Dara Nam sevulum meum quod attinet suspensi et defixi inhaerent civersioni α ms; in ni alam semper partem poStremum nomen usurpatur, vid. Id, T. Ierem. 2, s. I, 22. β, 6. B, b. Ia, T. Prov. I, Z2. Sustixum vero est passivum, ut in 'r dra Preces quete cid me diriguntur, Ies. sis, T. cf. Ps. f, B. et Era, observat LACREMACHER, H Suvensi, dicuntur, qui toti ex re aliqua pendent, Sive unice ei sunt dediti, et quasi astixi inhaerent. Vbra enim interdum cssigere est, cto dioere, Iestias de Euakimo 22,2d. Dciae, X et II VI 'bra)gae eo omnem , milicte piaterniae gloritim sufflendent, i. e. amgent quasi, et uni illi addicent. Quo eodem sensu Graecum quoque verbum ἐξαρταομαι, εuvensua gum, Hebraico Vbra, V ret significatu respondens, apud Athenaeum (Demnosoph. L. XII. p. oda. e gore, coe καὶ
140쪽
p. II, 3. 8. Voluptati sic dediti fuere ejus aetatis hominea, ut Callipygo
Veneri templum cted carint. Itaque guspensi ex avergione et Deo homines sunt penitus ab eo aversi, qui ossicia ei praestanda omnino deseruerunt, cultum exhibendum prorsus negligunt. MR. TANCHUM : OOnstiantes sunt in declinando et via reota. Alii Vmbra, suspensos, eos diei existimant, qui perpetuis dubitationum fluctibus jactentur, et nomini 'radimu praepositum Vertunt propter, ut Num. I 6, 3l. Jud. G, II. s, 21., ut haec prodeat sententia: pοpulus Israeliticus animo prorsus dubio atque anxio haeret, eo quod a Deo se averterit. Ita Chaldaeus: Populus autem meus hiaegiliat se contiertere cid legem meum; et Syrus: Iopulum meum quod attinet suspensi haesitant; redire ad me. Sed prius praeferimus. Pergit vates: ad id quod avru, ad superna, divina et coelestia calii: ad Altissimum, sed cf. not. ad T, I 6.) revocunt quidem eum spopulum) se. promphetae, quae ellipsis et supra Vs. 2. Recte Iarchi: et ud id quod avrct eum est, Bocunt eum Prophetae. Consentit R. Tan-
ehum, qui h. l. idem quod Arabieum alltim, Malum esse
ait. Lud. de Dieu non ut nomen sed ut Particulam capiens, verba cum iis quae sequuntur, 'n', sic vertit: et auraum Bocαnt eum, Sed Pαriter non elevat se, i. e. manenteordibus infixi terrae, neque volunt se sursum elevare, quamvis eo vocentur. Cepit ud ' significatu reciproco, quo tamen Piel verbi d n alias non usurpatum reperitur. Nos tamen iis interpretibus accedimus, qui et I v active capiunt, ita ut subaudiendum sit: Deum, uti est in versione Arabica nondum edita, Po-eockio laudata, non erat eae iis unus, qui extolleret nomen Dei,
vel, quod malim, me, Deum suum (repetito primae personae sustixo ex 'ran TU, , ut me praeferat humanis auxiliis, debitisque laudibus extollat (de quibus hoc verbum et Exod. Is, 2. Ps.66, IT. Ias, I. Dan. a, Za. al. IT. dicitur , et ita me cultu prosequatur deeenti. Unct in universum, totus populus, Jes. 22, 3. Ps. Id, d. Minus placet, quod Grotius ad N subaudit haset', ut sit: non extulit quisquam caput suum, ut
arrectis auribus augcultaret. Eum sensum forsan spectavit Chaldaeus, qui sic vertit: non iambulant erectia atαturct, et LutheruS,
qui integrum Versum sic reddidit: mein Volh has heina Luataich etu mir Tu hehren, und iste mun thnen Prediat, so richletalch heiner aut etu horen. Ludov. Cappellus subaudit et V N, vertitque: qu rvter eos Deus non exaltabit. 8. Quomodo igitur dabo, reddam, tractabo te, Ephraim y Dcire Hebraeis saepe denotat aliquem in statu bono aut malo constituere; vid. Exech. 5, Id. 26, 2I. 25, s. Inducit Deum loquentem more eorum, qui inviti puniunt, ae Sidicat: non sine animi dolore, minimeque lubens gum facturug. Tradam ne te' dedanine te hostibus 8 sive, perniciei