- 아카이브

Scholia in Vetus Testamentum in compendium redacta

발행: 1836년

분량: 777페이지

출처: archive.org

분류: 유대인

151쪽

morat textus. Sensu conveniunt loci Amos 8, 5. Mi . G. II. mn In manu ejus, tractat, ef. VT 'ME, 1 Sam. 2a, I 2. 26. S. mih iret Lilances doli, dolosae, quibus alios defraudant, Amos 8, 5 . Mich. G, ID. II. Prov. II, I., contra expressum Dei interdictum Levit. II, 35. Deut. 25, IZ - ld. piriar, 'primere, injuste laedere et vi et fraude, Levit. 6, 21. 23. is, II. Deut.2d. Id. LXX: καταδυναστετειν. Cf. Jac. 2, 6. Imret, i. e. sciens et lubens, et summa impudentia ita peccat; cf. d, I S.

Amos a, s. Eadem objurgatio Amos a, I. Mich. 2, 2.

s. HEt ne putaremus, s inquit HIERONYMUs, si Chanaan alium quenapiam sentiendum, ponit manifestius, quiuit iste Chanaan: dixit Ephrctim. - Quoquo modo se res haberet, certe re dives fuctus sum, Iob. I 5, 2s. Cf. supras, I. Io, I. Gloriantein quidam induci existimant Ephraimum de opibus suis ac prosperis Suecessibus, tanquam de divini favoris argumento; coli. Zach. II, 5. Sed manifestum, perstringi a Nostro impudentiam hominum praefracte improborum. Sensum recte expressit Ilieronymus: si Non refert unde possideam, dummodo possideam. 'b Inueerit mihi, assequutus sum, Prov. I, II. triae Nobur, ut Supra VS. d. , i. e. οpes, ut 3 n itidem robur, vires, et opes notare eonstat. Aliis idem est quod Pri, vu- lentia, tibundunttu, ut Prov. I. c. I 8,ll. ZO,I5. coli. Devi. S, t 8.

LXX:-αγαrum,Hν εμαυτω. Sane Arabibus est commoditas,' quies , trunquillitias. Pubet Quantum ad omneu lubores meos attinet, i. e. divitias, Iabore et industria mea con

Non invenient mihi, invenietur, impersonaliter, ut Esth. 2, 2. Nellem. 2, T. ejusmodi iniquitet tem aut delictum, Deut. Is b.

Nion vidi: quiae adeo grave Peccetium sit, quod tam acerbe reprehendi mereatur. CoCCEIUS: se Prαυilialem, inquit, quae me damnabilem et favoris divini expertem faciat, q. d. ex eo facile patet, me non eSse peccati reunt; nam qui rei sunt, eos Neme8is impune abire non sinit. Nos acquiescimus NIMCIIIo , qui R. Tarichum et Aben-Esram sequutus, integri Versus senSum hoc modo declarat: si aliud insuper malum de iis refert, quod hic opprimendo et defraudando tam nequiter vivebant, dicere tamen

non erubescerent, in omnibus, quae laboriose sic corrageiunt, neminem Sibi ostendere opes posse partas inique et peccatum.

Notat insuper, 'UN, quod, poni pro et, adducitque simile ex Cohel. 5, IT. Io. Ego Bero, cujus saluberrima monita (Vs. T. tu, Israel, non admittis, Vs. s. V)T Sum Iovet, uti dictum Vs. d.

vi FN Deus tuus, quem unice agnoscere et colere debebuS, Exod. 2o, 2. Eadem verba cum proximis duobus repetuntur infra

Id, d. dum m I terru Ie Pti, inde ab eo tempore,

152쪽

quo eduxi vos e terra Aegypti, 2, IT. Commemorat beneficia sua in populum collata, cum eos e servitute durissima, quam in Aegypto serviebant, redimeret. Quod laetum eo fine, ut perpetuo sibi devinctos et obstrictos haberet. Cf. Deut. 6, Io. seqq. B, T. seqq. ny Iterum habilαre te factum in tentoriis, sicut quondam majores vestros in deserto, coli. Levit. 23,d2. a X. 'is ira Sicut diebus festi squo significatu vox nyndet supra D, s. aderat , scit. tabernaculorum, sicut septem illis diebus, quibus sub tabernaculis degitis, quod fit in memoriam eductionis ex Aegypto. I U h. I. κατ' si ponitur de festo tabernaculorum, uti de eodem ἰσοδυναμιν an, I Reg. B, 2.2 Chron. T, S. s. ID. Nehem. 8, I S. Joh. T, Io. IT. , quod hoc solenne omnium maximum habebatur. PhiIo in libro de festis, p. IISI. edit. Frcofurt., uti et Plutarchus in sophthegm. , ubi de Antiocho agit Ilierosolymas obsidente, έορτῶν μεγίστην VDeant, Et idem Plutarchus Sympos o. L. IV. cap. s. esse ait μεγίσVrirκαὶ τελειοτατην παρ αυτοῖσ ἐορι ην. CL LACERAIACHER Obgeryctit. Philologg. P. I. p. I S. seqq. et P. III. p. 2UI. Sensum hujus

Versus et nexum cum iis, quae antecedunt, rectissime exposuit IIILRοNYMUS: HTu quidem tanta peccasti, ut laetareris in scelere, et muItitudinem peccatorum putares esse divitias. Ego autem

Dominus Deus tuus, qui te eduxi de terra Aegypti, quando serviebas Pharaoni, et aedificabas de Iuto et paleis civitates, adhuc tribuo tibi locum poenitentiae, et magnitudine promiSsorum hortor, ut ad me redeas, adhuc enim sedere te faciam in tabernaculis, sicut in diebus festivitatis. Diem festiueitatis Scenopegiam Tocat, septimo mense, quintadeeima mensis, quando de Aegypto egressi sunt filii Israel. si Sicut, inquit, in eo tempore te de Aegypto liberavi, et habitasti in tabernaculis ad terram sanctam, et ad locum Templi ire festinans; sic etiam nunc educam te de tribulatione et angustiis, et imminente captivitate, Si tainen feceris quae praecepi. - Similiter NIMCHI: si Quum sis oblitus liberationis ex Aegypto, faciam te reminisci non praeteritae liberationis, sed novae futurae: nam te in captivitatem abducam, ex qua tamen te, ut olim ex Aegyptiaca servitute, retraham et Iiberabo. Praedicit et captivitatem, et Iiberationem, ad quam describendam et alii vates imagines mutuantur de liberatione ex Aegypto deprolutas, vid. e. e. Jes. dl, IS.

I. alii, cum LXX, in Futuro, alii, cum Chaldaeo

et Vulgato, in Praeterito reddunt, loquutus sum adhuc. Sane formia hujus et sequentis verbi, vel potius etcoenius Secundum

eodices plerosqMe in penultima, Priaeteriti significationem poscit, ut Cohel. 2, I S.; quodsi enim Praeteriti forma praeposito Vaveonversi vo pro Futuro ponitur, accentus syllabam occupat ultimam, ut supra 2. Id. Exod. 25, 22. Num. II, IT. Jerem. I, II., ut etiam ii. I. habent libri nonnulli. Sed quum in fine Versus

153쪽

HO SUIS. GP. II, 1 . II. Id si verbum in Futuro positum sequatur, in hac temporum mixtura

verba no*tri Versus sensu continuettitio capienda videntur, q. d. loquutus sum et adhuc loquor, Per, Sive, ut alii

ego visiones propheticas (ef. not. ad Jes. I, l. multisellaetyi, et comminationibus et promissionibus per prophetaS meos in rectam viain eos revocare studui. Vid. 2 Reg. li, Id. et cf. Amos I, T. d metam meth Et Per munum, i. e. opera et ministerio Prose hetarum, cf. quoad phrasin Exοd. s, IS. Ies. 2o, I. V a et Simili tudinibus utor, ut supra initio libri Cap. I - I. Ies. 5, I. Exech. Ib., q. d. nullum eos admonendi modum intentatum reliqui. Subaudiendum est nomen verbale THZraim s. d a det gimilitudi

i a et is

I2. Pergit Deus aerius perstringere facinorosum et pertinacem Ephraimum (Vs. s.), euinque impios Gilea litas, non autem pium suum patrem Iacobum (Vs. IX. imitari, atque ita exitium sibi accersere docet, Vs. I S. Particulam det quidam interrogutii scapiendam putant, num y cinci ut Ieg. 2T, T. Amos 3, 6., vertuiquei N ny avd N ita vertunt: cin Gilectd etiam est Aveny quod pro

s nomine proprio habent, ut idem sit quod Lethel, ob vanitatem

cultus vitulini sic dicta, ut supra d,lsi. 5,8. io, o S. Amos 5, θ., quasi admirabundus vates hoc diceret: an onmes etiam Gilea ditae Bellielis sequuntur mores, haud toties ad saniorem mentevi revocati resipiscere noluntl et respondeatur Dri rem IN ulique Banitos Iucti sunt I Qui sensus tamen vix consistere potest per temporum rationem, quam supra in Argumento Cap. I. indicavi inus. Erant namque, quum Samariae excidium et finis regni

Israelitici sub rege Ilosea nunc immineret, Gileaditae jam pluribus abhinc annis sub rege Peliali ab Assyriis in exilium abducti, I Reg. IS, 2s. I Paral. 5, 26. 2T. Alii dN h. l. pro inrmantia

voce habent, vertenda: certe, Profecto. Sed loca a Notimo Concordetrit t. Irarticular. p. 6G. allata, quibus dae aggeverandi vim obtinere volunt, nihil probant. Retinenda igitur usitata illius particulae significatio, qua adscita noster locus ita reddendus: si Giletid, i. e. Gi Ieaditae, a. TransJordanenses, quorum impietatem Noster supra ii, B taxavit, Priavitαs, i. e. pravitati et idolorum superstitioso cultui de quo supra Io, S. Num. 2I, 2 l. I Sam. Ib, 23. Ies. al, 2s dediti erant, Uri certes. Omnino Bunitαs fucti sunt, quod plures accipiunt de poenis deportationis, quas Gilenditae subierunt, cum vicinae tribus in Vaptivitatem abducerentur. Ita Ninctii: si Si Gile ad initium fecit committendae iniquitatis, quod ejus incolae primas ambivere partes, ut malefaciendo primi ipsi fierent, etiam primi abierunt in

captivitatem. Id recipere nihil magnopere vetat. Et dici poterit Propsi. minn. Io

154쪽

s di

P. tu, I 2. II. vates ex lauetu perditionis veneno am iniquitatis radicem descripsisse. Interim Suam quoque rutionem constitisse iis reor, qui voces Vri N certe Bunitus fucti sunt docent indicaro in sua corruption progreSsum, qui iniquitatum vanitate perpetimsectando, adeo laeti fuere plane bruti, ut viderentur quasi ipsissima vanitas effie. Ita Jerem. 2, θ. E Irin m N U

insaniarn tamen imitantur reliqui Ephraimitae. baban In Gieu ubi et fanum fuit, et altare celeberrimum, vid. supra d, s. 5, 8. Amos si, si . Chaldaeus: in aeco Gilgul boueoa idolia immolant.bouees, pluralis formae d mn vincto, a n V, i Sam. id, s. rinaei Immolunt, impio cultu, cf. supra d, I S. ca Imo elium,

quiduin hoc SenSu capiunt: ctrcte eorum destruentur et fient Sicut acervi super Portus ctgrorum. Magis nobis probatur ABEN-ERRAE brevis quidem, sed Solida explicatio, utpote orationis seriei accommodatior: seper simile sic loquitur, quo indicat, nulla altaria fuisse ei conspicua. Consentit BOCHARTV, Hieroet. P. I. L. IV.Cap. S. T. II. p. sillo. edit. Lips.: MAgit propheta de aris, quas Galgalis idololatrae diis suis non solum in urbe exstruxerarit, sed et in vicinis agris, et confert eum acervis lapidum, ab iis eongeri solitis, qui lapidosos agros expurgant, cum propter utilitatem, tum propter frequentiam. Ut taceam, emilius intuentibus non absimilem esse speciem . II. Redit ad historiam Iacobi, post Vs S. supra interruptam. Iloc ideo, ut ostenderet, ex qua origine ad tantam dignitatem pervenissent; quo beneficiorum aceeptorum immemores eo fortius declarat, quum et ipse Israel, illorum pater, et ejus posteri ex impiorum Semper oppressione liberati per virtutem solius Dei, ipsi tamen pervicaces manerent in foederis initi violatione, ad muta idola suum transferentes cultum.

Et fugit Iucob, prae metu fratris Esaui, quem primogeniturae jure defraudaverat. In rerum Syricte, quae regio Gen. 28, 2. s. d No dicta, i. e. ηεδioν Συρίαc, ut LXX vertunt, Syria campestris s. Mesopotamia. Ita CURTIUA L. III. c. S. memorat vetitosos Imavoriamive cubos, ad quem locum reete Cellarius: ,,Montosa Syria Ioccidentali si est; at trans Euphratem ad Babyloniam usque spatiosissimi campi patent. Alii D N mma

interpretantur virum, i. e. regionem sive possessionem heredita

a quo et tota gens et regio ista nοmen habuit, non ab altero illo, filio Nemuelis, Gen. 22. 2a. Cf. BocuARTi Phialeg. 2, s. p. 83. seq. blR 'I' a Servivit Jacobus, qui postea Israel dictus (Geii. 32,2s.) Pro muliere, i. e. propter uxorem tuerendum, septem annos propter Rahelem, deinde, eum ei Eup posita esset Lea, alios Septem; vid. Genes. 2I, 18. 2D. di, al.

155쪽

diuis Ibo muliere, inquam, vel : dum In O muliero Ovato- ciueil, scit. pecus Labanis, vel ovea, ut addit Chaldaeus. Vid. Gen. ZO, II. Hoc modo pastor ovium absolute ' ad custos dicitur I Sam. IT, EO. JARCHI : MProbe nostis, quomodo Iacobum,

cum a fratre Syriam fugere coactus esset, Servaverim. - Qua adscita ratiοne hic Versus aptius proximo congruet, quam ex

Grotiana sententia, aggravari hoc Versu indignitatem culpae ex contrariis factis majorum in iisdem Iocis. , , Obiter, rum inquit Guo-TIUS, si occasione Galaaditidis, in quam ex agro Syriae fugeret Iacobus f prius enim hemistichium vertit Grotius: fugit Inoobiagrum Syristes, aliam adspergit exprobrationem: Iacob pro duabus uxoribus servivit Labani, et greges ejus pavit per annos quatuordecim ; vos autem Dei causa nihil facere vultis , Id. Et per Pro 'hetum, Mosen intelligit, quem ita vocat εβοχην, cf. Exod. a, i S. IG. T, l. Num. I 2, 6. T. Mich.6, d. M Qua figura, inquit DRUSIUS, ,, Poetum interdum per excellentiam dicimus pro Virgilio, et Apostolum pro Paulo; ειω-

Pr hetiam, quales vos, degerieres Israelitae, despicitis, Vs. s. II., non per regia arma et vireS. , bs Adduxit, proprie sursum duxit; nam, ,, qui eae tanαηαεα iri Ieg tum tendunt, deseendere (Gen. II, Io. 26, 2. dii, d. , qui ex AegyPto in Cianetnaeum, contru αdscendere dicuntur (Gen. da, IT. do, IT. . Ratio est, quia illi versus austrum, hi vero VersuS aquilonem tendunt. C. B. MICHAE LIA Dissertat. de Notionibus Superi et Inferi, indoque etcscenatis et descensus in Chorogr h. S. g. I S. coli. q. IO., ubi ostendit, boreulici esse Superia, et αdscensus terminum facere,ctustralia vero inferet, et terminum descensus. Hinc de eductione populi Israelitici ex Aegypto verbum rit, set usurpari solet, veluti Jud. s. IX. I Sam. I 2, G. VN Posteros Iaroelis s. Jacobi. , Quia semel, , inquit HIERONYMUS, HIacob dixerat Israel, patrem filiosque eonjungit, et sequentis recordatur historiae, quando in propheta Moyse eduxit Dominus Israel de Aegypto, et duodecim tribus, quae generatae Sunt de ISrael, prοpheta educente, servatae sunt. E aerυitute Iegrelictou, ef Exod. I 2, 3T. 26, 2. Deiat. 26, G seqq. Mich. 6, a. 'UE I e sit per Pro 'helum, inquam, Mogem, custoditus s. SerratuS est populus Israeliticus, veluti imbellis et errabundus grex ovium (vid. Jes. 63, II. seqq. in horridiu Arabiae desertis, quae quadraginta annis pererravit. Cf. Deut. 8, I. q. s. I S. IG. Ne h. I, 2o. 2 l. Verbo mirae et alludividetur ad id, quod Vs. II. dictum de Iacobo, eum custodivisse

156쪽

l, B. Jes. T, 5. V r Ura alii nd Deum referunt, alii ad populum. Illi subaudito , vertunt: in Ginetritudines. Ita DuUsus, et , Sie remurulentio definitur unimi dolor in in Didium et muleoolentiam exucerbustis . Ut hic in metietiolentiam eaeiacet huius sic intelligas, irritαBit in cimuritudines. - Qui ad populuin referunt, vertunt, subaudito I, Per remiaritudines, i. e. gravis sinia peccata. Ita Chaldaeus: α dentes pecciare. Alii: rebellionibus, coli. Exod. 23, 2I. Sed nonien hebraeum αmuritudinis notionem aperte obtinet Ierem. G. 26. II, lo. viri P va Ta Et sonquinem ejussu fer eum reliNquet Deus, tu Suo reatu et poena nianere patietur, ne ab ultione et poena inimianis sit. Qui enim reus caedis est, et prοpterea poenae Dbnoxius, Suer eum g αnguis esse dicitur, Ion. I, la. Chaldaeus: reuius Sunguinis innocui, quem uilit, aver eo munebit. Minus bene alii: non curabit Deussan reuinem ejus ab hostibus est usum, non vindieabit. Et ignominium suum, qua Jovam adfecit, eum, Deum suum, deserendo et ad idola trnnseundo. Cf. Jes. 6S, T. PR. is, IE. Dan.

I I S. subi ipsa nostra phrasis). 3, 2 EU Retribuet ipsi, Vs. I.

Nehem. 3, 36., eum in Summum contemtum exilii expellendo.

Dominus ipsius, eui obsequium Praefracte denegavit.

Pergit hoc Capite vates necusare vesanam populi Israelitici idololatriam , eamque maxime fuisse ostendit, quae jam nune in exitium praecipi in verit universam denique gentem funditus absumturum. Scelus demonstrat esse eo gravius, quo eminentioribus et euntinuis magis beneficiis a disjecta Aegyptiaca servitute, usque ad ea demum, quibus nunc vivebatur, tempora, Complexus Deus fuerat immorigerum licet et rebellem populum, quoque hic mediori perfidia restitaverat ubique, ne ad unicum illum auxilii auctorem, a quo jam olim discesserat, reduci sese ullis amplius monitis aut lenitudine miserantis Dei pateretur s. I d.). Itaque tametsi disserri adhuc aliqua mora oportebat ultimi exsequutionem supplicii, istud tamen certissime adventurum, quod et est erae belluae, undique adgredientis, dilacerantis, devorantisque Us. T. S.), et torminum, qualia sunt parturientium, similitudine

deelarat (Vs. II. . Addit taliten recreaturam gervaturae ceteros

congianti Sstinaeque promissionem gratiae divinae (Vs. I . Is . . I. Vn ' in Dde 'E'I otium loquutus est Ephrctim tremorem. Quia mox dicitur, Ephraim portasse in Israeli, adeoque

157쪽

P. I S, i. hJ, eo distinguitur, et quasi ei οpponitur, non sumitur quidem

Ephraim h l. pro decem tribubus, ut supra IE, I. 2. et Saepius apud Nostrum; nec tamen reliqui prorsus excluduntur ; ged hi uim tanquam Primus et Priaec uus notatur. Pergit enim Deus magis arguere peccata Ephraimi et Israelitarum, eorumque poenas et regni everAionem denuntiare, q. d. niam, ut istam Pro-Boeulionem let, I S. et poenas ejus distinctius explicem: quum loquutus est Ephi uim rara' horrorem, i. e. horrendam idololatriam, per vitulos Ieroboarui. Nu men hebraeum, hoc solo loco obvium, idem significat, quod sono cognatum tota , Ierem. df, 2l. , ubi

Syrus posuit. Verbum Vr' Aramaeis est metuit, horruit, tremuit. De Sensu vero horuiniverboriani interpretes valde di serunt, ex quibus ea tantuni asseremus, quae cum verbis et accentibus manifesto non pugnant. Chaldaeus: quum loqueretur

unus de domo Ohrcim, tremor Prehendit POPulas. Quod sequuti Nimchi, Abarbenet, nec pauci ex Christianis interpretes,

horis in verbortini gensum hunc esse volunt: ut loquebαtur olim

hi Gimus, tremor erat, i. e. exhorrescebant ejus formidine omnes populi, simul ac ipse loqueretur. In confirmationem eorum, quae in praecedentia Capitis sine leguntur, hic ipso exemplo ostendi putant, retributionem Ephraimo fore ob opprobria, quibus Deum suunt irritaverat, cum et ante, florens omni prosperitate, dignitate praepollens in suis, terrοr vicinis, pessum iverit, quod I autem colendo mortis et perditionis culpam contraxerat, utn majori ad minus ratiοcinando clare fieret, egenum jam Ephraimum interiturum tacilius. Sed jam ab eo inde tempore, quo Ephraim sui juris regnum est factum, vituloruui culsu Dei in se indignationem suscitavit. Quod ipsum obstat eorum interpretationi, qui, uti POCOLLIUS, contrario sensu locum sic capiunt: quum Ohi uim adhuc loqueretur cum timore ac tremore sicut pater ipsius, Jacobus, humiliter Deum precabatur, supra l2, 5. , nec contumaciter et Superbe Deo obloqueretur, l2, s. , se extulit in Isi clete, ut proxima verba vertunt. Ita Syrus: Cum loqueretur Ephi uim tremens tunc: eriat et mugitus ercti in Arctela. a relii quoque ram interpretatur cum tremore. Confert I o coeli ius serum iiii. E. Respieictis ud humilam et contritum viritu, et Ire 'iduntem Proseler Berbia meα. Verum sententia prodit iis quae antecedunt et Requuntur inulto conciunior, horrorem intelligimus de re horrendet, id est . idololatria, quam pius quisque abhorret et detestatur, et quidem de impiis illis a Ieroboamo t. institutis sacris. Neque enim ad aliud tempus haec referri posse, nisi ad illud, quo Ephraim a Iuda divisus fuit, ostendit sola ejus et Israelis mentio. Sensus itaque est: quum loquutus est, et primum instituit Ohrctim, tempore Ieroboam i, primi rogis, qui perpetuam ignominiue notam eo ipso meruit,

horrendum illum vitulorum cultum (I Reg. I 2, 28. , justas poenas

158쪽

ssio

loqui horrendum, s. horrendum illud peccatum suum. Quemadmodum in sequenti membro antecedens: et reus Dolus est (det NU), habet malum Suum consequens: tum mortuus eat (ndu , ita haec verba pro apodosi, sive consequente praecedentis membri habemus, et in malam partem accipimus, ut idem sit quod alias dicitur Portαre iniquitatem, vel peccetium suum, veluti Levit.

catum, quando imputatur et vindicatur. Et revera non inultum fuit, sed gravissime peccatum vitulorum cultu commissum, tum in Ieroboamo et posteritate ejus deleta, tum in seqMentibus Tegibus, qui non re eesserunt ab ista superstitione. Cf. I Reg. IX, Za. Id, ID. sqq. Alii, qui eum Chaldaeo rara' de terrore intelligunt, quem Israelitae olim injecerint vicinis, Nidet vertunt: sustulit ipse Scit. Cnput Suum; sive, exollatus est, ad regni dignitatem evectus. Ita Chaldaeus: Prino ea Doti aunt. Et Syrus: et fuit mαgnus. Quae sisserendi gese notio quidem plerumque forma Ilithpael verbi Neta exprimitur, vid. e. c. I Reg. l, s. Prov. ZO, 32. I Chron. 2s, II.; usurpatur tamen eodem significatu et Cal PS. Ss, ID. Nahum. I, s. In et cum reliquo Isrαele, quia Ieroboamo ad detestabilem illum cultum seductus fuit; ef. s. f.,

item I Reg. Id, lo. Id. et 2 Paral II, I S. sqq. Et quum reus Ibotus est idem scilicet Ephraim cum Israele, a, Io. ID, 2. Id, I. FSII Non tantum in vitulis (quos rationibus politicis

moti Ieroboami successores constanter retinuerunt , sed etiam in

Buule, 2, ID. Io. II, 2. Recte hoc de Achabi temporibus accipiunt, qui instinctu impiae uxoris Baalis cultum denuo introduxit

I Reg. Id, XI. 32. I S, I S., a quo populus deinceps neque per Eliae gelum I Reg. I S, do. , neque per Iehu, filium Ninis i(2 Reg. lo, 2β. sqq.), ita repurgari potuit, ut non subinde malum

illud recrudesceret. Tum mortuus fuit, ut Num. 25, I. seqq., et Supra s,l D. Seqq., i. e. adeo adflictus a Deo et pressus ab hominibus fuit, ut quasi animam ageret, aut vix cadaver aliquod reipublicae relinqueretur. 2. Nihilominus tamen ne sic quidem emendati, sed quasi

stupidi atque dementes, et nune, post illa Achabi tempora et cultum Baalis a Iehu eversum, 2 Reg. Io, 2B. Nun,

Addunt Pecciare, peccata peccatis cumulant, cf. T, I. Non Solum enim Ieroboami vitulos constanter retinuerunt et ad Baaliticunt Bultum relapsi sunt, uti ad 2, ID. notatum; sed novas superfitim

tiones addiderunt, veluti in Gilgal, Bersaba, Amos S, Id. ; vid. 2Reg. IT, T - Id. II. 22. dri, Et fecerunt sibi, contra

expressum interdictum meum, Uxod. 26, a. redo a Fusile, fusas imugines, qualis erat vitulus Aaronis, Exod. 32, a. S. Singularis eSt couleotiues sumendus, quia alter Aecusativus, qui per appDSitionem Sequitur, , Pluralis est. Cf. Io, I. Hic tamen nun

159쪽

de vituliq, nee do Baal, ut sere volunt interpretes eum Niruchio, sed de aliis superadditis variis idolis, quilius etiam hominesnliquando immolaverint, uti sequitur, dici videtur. Vol hoc vult: ad superiorum impietatem adjiciunt, dum vitulis non contenti, suos quisque sibi deos, velut penates habent. - αrgento εUO, CL 2, ID. S, d. , cetera avari et iniqui, I 2, 3. s. det: ann Pro intelligentiu , opiniοne, gure, pro lubitu suo, neutiquum ut

Moses, qui osuries res sacras ex divino mandato atque typo fecit,

Exod. 2b, do. a forma feminina V Ura significatu haud differre videtur, quasi dra rarae positum esset, ut Ps. ds, Id. ni. I s. d lar pro dr 'ra forma eorum. Chaldaeus 'l'nnrs et inaeeundum 8imilitudinem eorum vertit. Similiter LXX: κατα

εἰκονα εl matur, et Syrus: . Omeo et in timilitudinem suum. Retulerunt nomen ad radicem mira, quasi idem sit ne siguria, eaee'Iur. Graecus interpies intellexit similitudinem idolorum, qualia et ipsi et aliae gentes habuere. Chaldaeus vero et Syrus retulerunt ad eos qui idola colunt, quae sua similitudine, i. e. forma humana estinxerint. Ceterum pro drriar: Z Veteres videntur , eum praefixo capti legisse, quod ipsum hodienum plures codices exhibent; vid. DL - ito, si ad h. l. Idolet nimirum detestanda, d. t T. S, d. Id, D. Ierem. da, tu.riiDIU Quae omnia et tota nil nisi opus subrorum aut αrtiricum Sunt, B, G. Jes. do, i s. ser. ID, d. f., sine οmni vita, et multο magis sine divi ilitate, quam liuino nulla arte aut industria Sua unquam enicere poterit, es. 8, G. Stupidi crgo sunt

et stolidi, qui inlia faciunt. Cf. ses. dd,s - 2D. dd, si . seqq.Jerem. Id, la. ld. sit, I T. Habue. 2, I s. Ps. Isi, 2 - 8. dicto UriiDei Silus Ous est, sc. idolis, s. operis illorum; cs. Jes. b, ld. Jer. 6,6. dri, litis, idololatris. Alii: de his, ut Gen. 2D, ld. ter de me. dri Illi, qui etiani homines nunc immolant, dicunt. Alii eum sarchio et Ninichio subaudiunt sucerdotes. Chaldaeus: falsi ProPheriae. Hieronymus: gasser ole3 Ct Principes. SCHMI DILA autern per prosopopoeiam hoc modo: istis, qui plura idola nunc eolunt, et in his Molochum, cui etiam

homines immolant, illi, patres eorum, qui vitulos tantum, vel Baul coluerunt, incentes essent, si viverent: qui sacrifcαnt hΠ-mines, omittant crudele tale Aacrificium, et Pitulo a potius, utinog fecimus, Oxculentur. Verba Inre 'nni sunt qui vertant: qui homines immoletiit, s. humanis hostiis litant. Si u veteres Hebraei

interpretes sarchio et Nimchio memorati; item Hieronymus, Cy rillus, Theodoretus ad Oνθρυψοδυσίαν id referunt, de qua vid. Levit. l8, 2 l. 2D, 2. Deut. I 2, 3 . IS, ID. Sed quamvis Israelitas Molocho infantes immolasse constat ex 2 Reg. li, ld. li. coII. Vs. Ilia, hoc tamen loco de cultu vitulorum agitur, in quuhostiis humanis non erat loeus. Reeto vero BOCII ARTUS IIter Z.

P. I. L. I l. Cn p. X l. T. I. p. 3 I. edit. Lipsi cum Ni mellio verba

160쪽

d'N irini interpretatur petor ciantes hominum, i. e. ii hominum, qui sacra faciunt, vel, quicunque hominum sacrificant, collata simili constructione Ies. 2s, ID. V N Pαuperes hominum. Cf. GRARNli Lehrgeb. p. 628. 'Pp:Eri et Eaeti Vitulas osculentur,

S. OSCulctburitur, h. e. Secundum veteres apud Jarchium, illi digni demum sunt, qui vitulos osculentur. Certum itaque saltim ex hoc loco, Israelitas vitulos sacrificris, osculis et adorationibus mactasse, Per quos etiarn jurarunt, Amos S, Id. De osculo,

adorationis signo, vid. not ad Iob. II, 26. 2 T. et Ps 2, I 2. Cf. I Reg. Is, i S. IliERοNYMUS: si Pro eo, quod juxta Symmachum et Theodotionem vertimus odoriantes, Aquila interpretatus est καταφιλουντεσ, id est, deosculantes. Qui enim adorant, golent deosculari manum suam, quod Iob fecisse se negat, dicens: Si osculatus sum munum meum vPonens ori meo, et hoc mihiud iniquitatem massiimiam r utetur.

I. an, Propterea, quia tantis sceleribus dediti sunt Israelitae, poena diu abesse non potest, cujus ultimus gradus, extrema reipublicae eversio, hic praedicitur, et qucttuor similitud milius figuratur, quarum duas priores, de nube mαtutina ( Rrv idya), et de rore multi lino Cito etheunte V Ity et ditari , et supra G, a. usurpavit Noster. yUI Sicut gluma, Ies. IT, II. di, lo. Ps I, d. 35, o. Job. 2l, I S. v Id , Quam turbo obripit, vel :gicut glumum turbo ctufert; cf. in Id turbine quasi Dctutu, Ies. sa, II. Vulgatus: sicut Pulvis turbina et optus bubαreα, quando nimirum fruges triturantur et ventilantur in aperto eampo, uti fieri solet in terris istis; vid. not. ad Ps. I, a. et cf.

Vn Nd E fumaris ascendens statilii in auras evanescit; sic, inquit, Israelitae dispergentur sine omni spe reditus in terraru suam.

VI N, proprie Opus plexum et reticulatum, Gen. T, II. Jes. GD, S. in Plurali de fenestrarum foraminibus dicitur, hic vero, uti res ipsa docet, de foramine opere reticulato ad emittendum fumuniusurpatur. d. Ne quis justo severiores istas poenas reputet, Commemorat Deus iterum beneficia in Israelitas a prisco inde tempore Collata, quorum illi immemores Iovanum cultuni ingrate et impie desciverunt. V FN dirim 'IbN' Itqui ego Iovia solus sum Deus tuus, cf. supra let, Io. y 'NU Inde et terra Ie-glyti et hucusque. si Fuerat vero etiam antea Deus Israelis, sed nunquam tam clara signa edidit potentiae suae et favoris erga

populum, , inquit DRUSI Us. Cf. Exod. 2d, 2. Devi. 5, 6. T. Chaldaeus : qui te eduxit e terru Aegypti. Graecus quoque Alexandrinus interpres: καἰ εγώ όνηγαγον σε εκ γῆσ A IU OU-vi, et V in N' Et Deum praeter me, Jes. do, d. l. I in N,

AON Ggnosceres, vel, non noviali, aut expertus es, cui Delat.

Id, d. T. opponuntur dii alieni tibi et mussoribus tuta ignoti.

SEARCH

MENU NAVIGATION