장음표시 사용
291쪽
attulit, obtulit, denotat quicquid quis ossent alteri, aut afferre
tenetur. Sic de donis Benjamino a Iosepho datis dicitur Gen. da, Ig., et de muneribus Deo offerendis Egech. Eo, a. 2 Parat.2a, D. Alii capiunt h. l. signification. Oneris, quam illud nomen a Portiandi notione obtinet Ies. Io, 2T.: imi NODU Ula grαvilαs oneris (i. q. dejLU . hoc sensu: et onus, sarcinam frumenti ασ-cipitis ab illo, q. d. quod ille labore suo et sudore comparavit, et domum humeris portavit, id ei eripitis, unde se victitaturum
sperabat, plus etiam ab eo exigentes, quam solvere possit.
JARCHI videtur a m reta cum Sohin) legisse, mutuum, debitum(Deut. 2d, Io. Prov. 22, IG. frumenti (quamquam et mi Nora debitum significare possit, quod oneri sit debitori . Ita enim
ille verba nostra exponit: et debitum frumenti acossilis ab eo, quum videlicet tempore caritatis annonae pauperibus frunientum mutuo datis cum foenore, ut postea perceptionis tempore amplius et cum foenore mutuo datum frumentum vobis reddant; qua iure eorum facultates exhauritis, dum quicquid habent ejus debitin ut usurarum nomine exigitis. '2 h. I. est frumentum, ut infra 8, 5. G. Gen. al, 35. ds., inde fortasse nomen nactum, quod git expurgatum a paleig. Sensum Ili RRοNYMUs recte declarat hoc Inodo: sine forsitan putaret Israel, quod propter solam idololatriam hostibus traderetur ad poenam, jungit et Cetera, quae, Rinissa veritatis religione, commiserit. Diripiebatis, inquit, pauperem, ut ab eo tolleretis, qui Ial. quael victui necessaria vix habebat, et quicquid pretiosum videbatis et pulchrum, vestris usibus tradebatis. Sequitur ergo poena pro hac tanta injuria, et usque adeo iniqua pauperum oppressione. vi et ideo domos Caesionis, i. e. lapidibus excisis, dolatis, quadris, coit. I Reg. o. II. des. s, s. Docte LXX : o utiυσ ξυστουe, domos rαsiles, politas, id est, polito lapide constructas. Vide quae supra I, I s. de luxu Israelitarum in aedificiis dicuntur. dri et 2 Ied octveritis quidem; est instar Imula Post Futuri, ut Ieg. T, IG. Ira dira non deSeretiar, sed desertet erit vertendum. Sic et mox drastar plantia veritis. Et si igitur, inquit, domos quadrato lapide sumtuosas et mngnificas aedificaveritis, det rine n - es,' non tamen in illis habitabilia non licebit illis uti, frui. cmit et man --Vinecta desiderii.
desideratissimas, pulcherrimas cui et Urim nil tigri Pria est iantissimi
quippe brevi perimendi, vel hinc alio demigraturi, et pellendi
regione vestra ab hostibus. Eadem in Lege comminatus erat Deus Deut. 28, 3 o. in N, i Tun Bineas conseretis, et eas non Pro uniabilis, i. e. uvas ex tig colligetis. Et infra Vs. I s. ritupri es, T II saera vineias conseretis Coletisque, sed Binum non bibetis. Nostri vatis verba repetiit Zeph. I, II. IE. Ratio alia, cur de illis tales poenas Sit Sumturu S. Nunι, ne putetis, latere me scelera TeStra, ne proin
292쪽
impunita fore, novit, quod multiae sint Prαεναriacationes Besti cte; per Accusativum, novi Priaeuectriciationes Bestrias, vertere non licet propter ordinem constructi ovis, quae verbum substantivum subaudiri jubet. Alioquin Adjectivum sequeretur substantivum Suum, non antecederet. Recte igitur Chaldaeus: nom r Delet tum est Coriam me, quod multete Sint Bestriae Priae-ταrietilionea. dDvidit in ' Et quod viali tu, numerosa sint Peccαια υeStrct, quorum iterum nonnulla enumerat.
Ungus turiles justum, eunt qui justam causam habet; innocentes amigitis et opprimitis. Hieronymus: hostes justi, q. d. infesti justo et insonti. ' ab Iccmientes birum, pretium , quo
injustam causam tueris Rese a vestra sententia redimit. est
prοprie λυτρor, TαNVON, pretium quo quis aut vitam suam rediniit, aut periculum praesens alioqui ac Certum vitat, atque velut a Reabstergit et amolitur. Vid. Proverb. 6, 25. Chaldaeus: Pecuniet iniquitatis s. menducii (; tu orta TVσ αδικιαζ Liae. id, s ), quο- modo et I Sam. IE, I. Chaldaeus 'DV interpretatus est. V hae in 'inae Et inves in Portia, in judicio (vid. supra ad Vs. Id.)Perueertunt, en ullo ge personae, pro Pertier titia, justam inopum causam pervertitis, iniqua in eos sententia lata, ob munus a potentiori acceptum. Decliniare j cere f. Perueertere inves hic dieitur pro eo quod est, jus inopum et causam pervertere Corruptela et iniquo judicio, ut Mal. I, 5. et Perner teriles Peregrinum, i. e. Jus peregrini. Chaldaeus: et judicium migerorum in domo congregotionis Ogorum per Pertunt. Cf. Supra 2, 6.
infra Vs. I S. Ies. Io, 2. 2s, 2I. Prov. I S, s. II. ram rasa Propterere intelligens, prudens, is qui sapit, hoo tempore tiacebit, tali scilicet tam
periculoso tempore, quo tam iniqui sunt et corrupti judices, et alii primarii viri tam perditis et deploratis moribus, ut nullam correptionem ferant, tuli, quale istud est, ut subdit, 'et quiet temPus mctium est, id est, periculosum propter homines seeleratos et iniquos, qui in eo vivunt; quos si quis velit reprehendere, aut sui ossicii admonere, probrum ab eis ferat, aut etiam in vitae discrimen incidat. HIERONYMUS: HIdeο qui puta peret prudens est, cum redemtum judicem viderit, tacebit in tempore illo, quia tempus malum est. Vel certe ita intelligendum: quid prodest nunc vicina captivitate veAtra enumerare peccata, quum jam nullum remedium sit, et muros Drbium vestrarum hostilis cingat exercitus* Sed magis placet prior sententia, pro qua et Chaldaeus stat, duni hunc Versum sic expressit: Pr terere Octores itino temporis Propter impios tαcent. Cepit non pro intelligente, seu eo, qui intellectu praeditus est, sed active pro eo qui alios docet et erudit. Nec tamen hoc propterea dicit prοpheta, quod ideo a suo munere sit doctoribus et pro-plietis desistendum, sed quod improborum et furiosorum audaciae
293쪽
nonnihil sit cedenduin ab iis, qui alioqui pii erant et probi;
verum non tanta spiritus Vehementia praediti, ut tanquam prophetae divinitus incitati aperte illos arguerent. Et Noster qui- dein jam ad repetitam cohortationem redit, ut plane sint inexcusabiles, omni ratione nitens eos ad bonani frugem, si fieri possit,
Id. 5 - m 'has et Oucterile bonum, ut faetatis, et non mulum, studete bono, et desistite a malefaciendo. Ac quemadmodum male agentibus poenas est comminatu S, sic rursunt bene agentibus promissione in addit: et Uri , ut Piueiatis, et vitetigmata tanta, quae vobis impendent. Cf. supra Vs. a. G. Addit et aliam Dromissionem : IDVN-nim,' ' et erit gio, hae ratione, Dominus Deus exercituum, ille omnipotens, vobiscum, In III in αuxilium Bestrum, recte Chaldaeus vertit,
Err ON 'Tri Neti quemαdmodum et nunc quidem dicitis, ut vos jactitare soletis, vos esse Dei populum. Quasi dicat: facite digna hac tanta appellatione, ut vobis Deus adSit et opem ferat, sicut vobis ipsi pollicemini, quum vos ejus j aetatis populum. Alii titdiaeistis exponunt, apud vos scilicet, id est, ut petistis, ut desiderastis. Sed malo priorem Sensum. Ita enim assidue hoc nomine gloriari solebant, secum Deum esse, illius se esse hereditatem et peculium. Vid. e. c. Jer. T, Io. Mich. I, II. Io. et D 'ret era a m :lrediet odio hubele metium, et dilicita
honum. Repetit adhortationem jam positam. Hoc enim idem est eum eo quod dixerat Vs. I l. et qucterile bonum et non mulam, nisi quod nunc dicit iμφατικωτερ(nc. Intelligendum autem et D in genere neutro, ut Versu praecedente, bonum et motum, non, ut vult Aben - ESra, hominem bonum et probum, qui scilieet arguit vos, et Sincera loquitur, ut Supra I S. IV. dixerat, et hominem metium. Consulto autem non solum dicit: odio habeto molam, sed statim addit: ef αmαle bonum, quia non satis est malum odisse, nisi et bonum diligas, et ex animo facias. 'a' remi Speciatim vero stet tuite, constitulae, in portet, iii
foro (Vs. lo. II. judicium, jus; facite, ut sus firmam ac stabilem sedem in foro habeat; ad aequitatem et jus vestra judicia componite; contrarium ei, quod Vs. I 2. illis exprobravit. n Nis n)Nnu - 'in FN 'im' i m Si forte grαlio prosequetur Dominus Deus exercituum, ille scilicet omnipotens rerum omnium moderator, reliquius sis hi, i e. regni Israelitici, vid. supra ad Vs. s. Reliqvicta dicit, quia regnum decem tribuum ante Ieroboami tempora ni tutum jam acci Sum erat, vid. Supra ad l, I. B., cf. s,l2. iam active exposuimus, ut D NID sit Rccusandi cngus, sicut et alia forma activunt reperitur Exod. II, ls. m nee vitriarinae 'adde grutiet Prosequiar quemcunque libuerit. Nam verba Aecunda radicali geminata nunc perfecte, expressis omnibus litteris, nunc imperfecte flectuntur. NIMCIII videtur in transitive
294쪽
sumere, ut subaudiatur EN ante si forte misereatur Deus reliquistrum Josephi, ut et Chaldaeus vertit. Sed verbum irrifere in Cal transitivum reperitur, pro grαliu seu benescentio Pro8equi, gratiam in aliquem conferre, uti docent Lexica. IG. Redit ad minas, futurum ubique planctum et Iuctum praedicens. 'i D, Pr tereu, quod non ad proximum referendum, ubi eos ad resipiscentiam cohortabatur, sed ad totam sententiam, niaxime ad supra dicta (Vss. T. Io-I2. , ubi eorum sceleraenunierat, ob quae poenas esSent daturi. Quasi dicat: hortorvos quidem ac sedulo cona moneo, ut resipiscatis, ita bene vobiscum actum iri; verum Si pergatiss meas contemnere admonitiones, omnino praedico vobis fore, ut tantae ubique vobis accidant calamitates, ut inde ubique maximus oriatur planctus et Iuctus.
id et a metri - 22 In omnibus Pluteis planctus scit. erit. -- et2rri Et in Omnibus Dicia, in iis locis, quae Runt extra domos, unde Hieronymus vertit: in omnibus quete foris sunt. LXX: ἐν πάσαιο odola. 'ri vhri Dicent, elamabunt, heu theus 'ri, quod alias in V. T. non reperitur, dolentis interjectio egi, convenitque cum 'ri Jerem. 22, IB. et 'ri Egeeli. 2, ID. Ubique, inquit, dulabitur, non intus tantum domi, sed maxime per plateas et vicos, ut magis planetus audiatur, et doloris magnitudo ostendatur. EVN diei N pN id i Et υociabunt, accersent, invitabunt tigricolum, urbani scilicet, de quibus praecedentia dicebantur, esil luctum. Ab urbium habitatoribus invitabuntur etiam agricolae ad luctum agendum ob agros vaStatos ab hostibus, vel etiam quod exspectationi non responderint, utpote vitiis a Deo in fruges innitissis, unde fames. N nud pari
a 'D Et planctum acclamabunt ad peritos lamenti sui Ies. do,2- ri' de in 'λ αoclamcte et , i. e. ad planctum publice invitabunt, quotquot iumentabili gestu vel threnis pathethicis assectus movere sciunt. Vel planctus erit vied peritos lamenti. Atti hypallagen in his verbis statuunt (cf. not. ad Egech. 2d, IT.),
ut inverso ordine sint posita pro eo, qui proxime praecedentibus magis convenit: 'ud Umbre 'VI M ip et vocabunt scientestamenti ad planotum. Ita Ilieronymus : et αd piunctum vocabunt eos qui sciunt Plangere. Syrus: et cic luctum eos qui norunt lamentαtionerum. Quicquid horum eligas, gensus idem erit: tum offeretur undique amplissima lamentandi materia iis, qui carmina Iugubria ex arte canunt; ita undiquaque accersentur hujuscemodi praefici et praeficae, qui alios ad lacrymas concitent. Hi ERONYMUS: HEt qui sciunt more provinciae praecinere ad concitandas lacrymas vocabuntur. M Sic in sepultura olini Cantores ad luctum flebili cantu excitandunt adhiberi solitos esse, decIarattio in erus de Hectore sepulto loquens Iliad. 2a, TEO. seqq. ΗORATIUS de Arte Poet. Vs. dZZ. sqq. commemorat eos, qui conducti
plorant in funere. Cf. Jerem. I, II. I S. I s. Eundem morem
295쪽
etiamnum in illis regionibus vigere testantur qui eas adiere, vid. e. c. NIEBUHRII Itinerαr. T. I. p. I 88. JARCHI hae E exponit Occurrent, quasi sit probri si, ut Gen. 22, 38. 'VN pq et obvenerit Osi ; vid. et Genes. d2, d. Jerem. IX, 22. vero collective sumit, ut haec prodeat sententia: vricolae, eatervae agricolarum, undique occurrent luctui, i. e. lugentibus et dulantibus. Porro nudeth in Nominativo intelligit, ut sit: et Planctus, i. e. agetis planctum occurret Peritis lamentiandi, undique sibi invicem occurrent qui plangant et Iamententur, singuli ob
T. Et in omnibus vineis planctus
erit, et ubi quondam materia erat laetitiae, et laeta sonabant carmina (ef. Jes. 16, ID ), jam sit moeroris argumentum, dum non agricolae tantum ob fruges deperditas, sed et vinitores ob vini inopiam luctum agunt; sicut supra Vs. II. comminatus fuerat fore, ut quas Consevi Ssent vineas, earum vinum non biberent. Et rationem addit ex persona Dei: 'I'RI mri r ' quiet triangibo Per medium tui, inquit ονα, q. it. per tuos agi os,bvineas, omnia denique tua transibo, et Pervastans et perdens, ut nihil integrum remaneat. I S. Incipit hic altera Capitis pars, non solum contra Israelitas, verum et contra Iudaeos directa; cf. not. ad Vs. 21. Hi ERONYMUS : , , Ne de tribu Iuda Thecuites propheta omnino homines tribus suae negligere videretur, et ad decem tantum tribus conferre sermonem ; ad utrumque regnum, hoc est, Iudam et Israel, nunc dirigit sermonem vaticinii, quod ex multis quidem
aliis, sed praecipue ex eo, quod sequitur l6, I .l: Vaes qui Opulenti estia in Sion, et confiditis in monte Samariae, intelligi potest. Et primum quidem in eos invehitur, qui prophetas contemnebant et ridebant. r 'n' dri' idt 'riri Vae vobis qui desiderastis diem Domini, diem vindictae a prophetis Praenuntiatum proterve ridetis, et adeo procul abesse putatis(Vid. 6, d. , ut nec dicere vereamini: Quid P isti prophetae nihil aliud nobis, quam Diem Domini ogganniunt: veniat modo ille dies lvehementer illum videre cupimus: numquam vero eventurum per-
Suasi sumus, laetiora potius quaelibet nobis ominantes. Ita Iudaeos loquentes inducit Iestias si, p.: tioceleret Deus uua guum I αd-τeniat consilium ejus, ut gotomus Iesser IT, IS : diotini mihi tibi est derbum Iouecto fl iacveniat sim I EZech. I 2, 22.2 Prolanguntur dies, et irritet erit Omnis Bisis, prophetia. Ironice igitur hunc diem οptarunt, ut suam injuriam ostenderent. Interea perditissime vivebant, nihil de moribus suis, vita scelerati SSima et impietate, mutantes aut emendantes. 22b Vr nub Cur hunc
dobis optatis ridentes Aut ut mi in neutro sumatur: Cur 'OCNobis scit . in mentem venit* unde vobis haeo Ithido incessit flSi quam horrendus ille dies sit exstiturus, sciretis, non tam
296쪽
Amos. Uv. 6, 28 - 2 . temere eum optaretis. Unde statim qualis sit describit: et D- N-N, HV m atqui dies Domini est tenebriae, et non tuae miseriarum et calamitatum plenus, quae per tenebrαs significantur, non laetus et prosper, quod luce designatur. CLIes. do, T. Threu. I, 2. I s. Iam illius diei multiplicem calamitatem et ineluctabile fatum eleganti et appogita similitudine exponit. Talis ille dies, cujus tanto desiderio tenemini, est futurus, uaa v N V Nn quomodo si quis fugit G convectu leonis,
metu leonis, et Occurriat ei ursus, aeque truculenta bestia; ubi se putet, leonem cum effugerit, evasisse et in tuto esse, in urgum
incidat, id est, uno vitato periculo in aliud incidat, ut dici solet: noidit in Sullam, qui Bult Bittire Charybdim. Fim ilia ex Arabibus attulit BocHARTUA Hieroet. L. III. C. s. T. II. p. II 6. seq.edit. Lips. TV tri uni Vmbri ura rnari dici Et Bentiat domum, ubi evaserit ursum, putans Se jam extra periculum. domum sese recipiat, et mctrium Suiam Gdmovecti, applicet, Purieli, et mordecti eum figuens, i. e. ubi domum se receperit, ni anu parieti admota ut innitatur, ibi offendat colubrum, a quo mordeatur. Describit varias calamitates, quae undique occurrant, ut qui unam putet se evasisse, alia comprehendatur, vixque ullum Iocum adire possit, ubi non sit in periculo summo et vitae dig- crimine.
2O. Inde tanquam re aperte ostensa et illius diei conditione, Omercorηματικοic Subjungit: Urim V ncin N, I αnnon tenebrae, tenebricosus est dies Domini y quia in talis sit, et non tuae, minime lucidus. Dein in altero hemistichio repetit verbis commutatis, pro more: FDrra et cαliginosus ; adjectivum ad V, referendum, hoc Solo loco obvium. Alii substantive capiunt: caligo, vel, dies cialiginis. rib re di, ' Nec est splendor ei, ut Ies. si O,lo. . i. e. et omnis splendoris expers, plane teter, tristis et calamitoSUS. 2I. Ne vero putetis, inquit Jova, me propter Sacrificia vestra vobis parciturum, et et ara 'NDNn Drrerit: odi, αbominor festia Nestria, hofitias vestrorum festorum, quas Osthrtis manibus multis sceleribus inquinatis. d an festet pro hostiis diebus festis
oblatis, ut Exod, 2I, I 8. Ies. 2s, I. Mal. 2, 3 Ps. II 8, 2T , ad
quem Ioe. vid. not. d n aeaeae r 'N NE' Nec Odorabor coetus NeStros Solennes, i. e. Sustitiam, quem in coetibus vestris festis nil oletis, et sacrificiorum, quae in ill is offerre Soletis , nidorem, nolo olfacere, minime illis delector. Si me his externis, inquit, placatum iri putatis, quum alioqui vitam non emendetis, sed in vestra pergatis impietate, fallimini. Non moror ista, nisi adjuncta sit pietas et vitae integritas. Verbum D IOrctrici, T V, mox cum Accusativo nudo construitur, ut Gen. 8, 2 l. , mox intercedente particula di, ut Levit. 26, II. De r Ta: vid. not. ad
297쪽
Ioel. I, I a. coli. ad Jes. I, II. Ceterum quae hic et Versibus proximis leguntur, nonnulli speciatini in Iudaeos dicta existimant,
veluti Hieronymus. Sed possunt haec ad utrumque regnum commode referri, non exclusis decem iri bubus, quae eadem fere festa a Mose inuti tuta celebrabant, et in illis aut alioqui alias victimas immolabant, sed in honorem vitulorum, in quibus se Jovam colere opinati sunt. 22. -dN 'I Nam quαntum Dis os ratiamita holoeatisset. In vocibus et turri 'ν est paronomasia, Hebraeis elegantia, quam Latine uSsequi non possumus : Si Feoeritis oscendere ascendentiet, ita enim holacuus tα dicta sunt, quod tota in fumum et auras abirent, et in solitum cremarentur.5:b det rarietur Et fertα proprie muneria, cf. not. nil Lev. 2, t. Bestrα scit. mihi obtuleritis, non tamen hiatα et accepta
benigno ses. Jes. 66, 2. , mihi grata non erunt, minime illis apud me vobis favorem et gratiam conciliabitis. V 'Ubej (singularem et hic tantum obvium sunt saerificia, quoe pro PQCe, i. e.
salute et prosperitate obtinenda a Deo vel obtenta, offerebantur,vid. Levit, I, I. seqq. De vid. not. ad Ies. I, II. 23. Ut sacrificiis, sic canti eis, quae vel ore, vel instrumentis musteis in templo canebantur a Levitis, quorum magria erat multitudo, ut habes i Paral. 23. 2 a. 2β. ubi quatuor millia cantorum fuisse narratur Davidis tempοre, et eos quidem a Davido in XXIV classes distributos), canticis, inquam, se non placari dicit, ubi Vitam et mores non emendent. ' Id 'di' Atifer et super me, emphasis in particularum compositione, quasi dicat: a me, cui molerumta sunt vestra cantica, velut onus graviter incumbens. Cf. Jes. I, Id. : risDilunici et fessct vestret ' ν db sunt mihi oneri. Tumultum, strepitum, Cetriticorum, ut EZech. 26, II.: cessare facitim T 'vet irium strepitum cetriticorum tuorum. Alii: multitudinem, quod 'PUri etiam significat copitim, turbum, ut ad Levitarum frequentiam alludatur. At malim strvitum, invidiose, quasi nihil aliud sit quam strepitus Deo molestus. HIERONYMUS : si Pulchre cantica Levitarum, quibus laudabant Deum, tum ullum Vocat, sonitu Inque confusum; quia non est pulchra laudatiο in ore peccatoris, et haec eadem idolis offerre quοque consueverant. - N et r UT
arrae N Et concentum ricthliorum tuorum. organorum tuorum mu-
Siectum, Specie pro genere posita, non ciuilliam. 2 i. Apagesis a me istac cantica, et an at vol-ταtur, fluat, abundet ac diffundatur sistit aquα apud te jus. Volvi per metaphoram dieitur pro fuere, quia aquae, praeSertim quae concitatiore cursu feruntur, volvi videntur. Sic VIRGILIUS
298쪽
Irovolyuntur. Profluat, optat, aquae scaturientis more, ut latis-nime sese diffundat et ad multos permanet, jus tuum, non ut illud opprimas, ut Rupra aliquot leg eis objecit, et hoc eodem capite V s. i. Quam sententiam verbis mutatis rPpetit hemistichio altero: Er 22 et justitio tua profluat instar torrentis Bolidi. Simile loquendi genus habes Jes. a S, IS : O si ad
'isses fluae tuu ut flumen, et justitiu guet ut fluxus Gquiarum,
abundasset fluxu perpetuo, aquae decurrentis more. Sio et hoc loco vult eoruni Studium multum esse, et summam in jure reddendo et aequitate tuenda erga omnem diligentiam, quae numquam cesset, ut aqua perennis.
quadraginta, domus Iaroely o Israelitael nam ad omnes hoc dicitur. Est vero hic versiculus eum proximo admodum dissicilis. Quod enim ex hac interrogatione colligitur, Israelitas totis quadraginta annis in deserto sacrificia non fecisse, aliud sane Pentateuchi libros tres medios percurrenti apparebit, quurn et eo tempore sacrificia fecerint, quo Jova cum illis foedus iniit, in monte Sinai, Exodi 2d, d. sqq., et in consecratione tabernaculi oblatae sint victimae a singulis principibus tribuum, Num. cap. T. , itemque in celebratione Paschatos, altero post exitum Aegyptiaeum anno, Num. O, I. seqq. Quem nudum varii vario modo solvere tentarunt. Quidam sacrificia in deserto oblata fuisse negari hoc loco ideo existimant, quod leges de sacrificris eorumque ordine et modo Israelitis eo fine praescriptae fuerint, ut non tam in deserto, quam in Canaane observarentur, adeoque in deserto fere fui se neglectas. Alii rationem deserti non permisisse censent, ut hostiae omnes in Lege praescriptae Deo sisterentur, dum illic haerebant Israelitae; neque enim tantum in deserto
fuisse animalium proventum, ut sacrificiorum legibus commode satisfacere possint. Verum enimvero qui hoc asserunt non videntur cogitare, Iuraelitas pastores erim armentis gregibuSque, Arabum Nomadum more deserta illa pererrasse. Sed satis verisimilis est LisHTroo Ti Hor. Imbr. ad Actor. T, d 2. Sententia, intelligendum hunc locum esse de actor cita spontianei , aut plane non, nut raro ad tabernaculum Jovae allatis, post primurn dimidiumque annum ab exitu ex Aegypto Nec mirum fuisse, Racrificia illa, quae ipgorum arbitrio magis relicta fuissent, I Sraelitas idolis potius, quam Deo obtulisse. quippe jam ante Promul gatas leges ita facere consueverant (vid. Lev. II, T. , et MoseB
299쪽
De ut. II. S. eosdem arguit, in deserto pro lubitu sacrificasse, ne prout visum ipsin fuisset. Negat igitur Deus sacrificia sibi oblata fuisse, qui is et animi pietate vaeua, et cum idolorum cultu mixta erant, ut proximus Ver Sus docet. Similis locus Ies. dZ, 2I.: non obtulisti mihi pecudes holociaustorum tuorum, neo mesa ori totis tuis honoravisti, quin iniquitiatibus et Peccatis tuta me fuligusti. Quod vero nexurn attinet Cum ii S quae praecesserunt, animadvertendum est, Deum Versibus 22. 2 d. renuntiasse sacrificiis sine sincera pietate oblatis. Iam igitur ad tempora illa prisca provocans, quibus Arabiae deSerta peragrarunt, timuit, sequidem hujusmodi sacrificiis facile carere posse, sicut jam olim Caruerit , nec tam victi inas, quam obSequium et pietate in a se requiri. Cf. ser. 2, 22. 2I : neo enim dixi ct ut Prαecvi majoribus Bestris tum quum eos ex Aegypto eduaei, de re holseatiplictus fuerinoii. Ouin eis hano rem vic Priaec te obtemperet te mihi, et ego BD his Deus. et vos mihi P utus erilis. Si RUDEL
V interrogativum ante d'rRr idem quod NE N nonne valere adeoque assirmare censet, ut Gen. 22, 38. Egech. Eo, do ., ut hic Versus una cum proximo hoc dieat: sane obtulistis mihi in des et to per quadraginta annos victimas et ferta, Red praeterea et idola coluistis. Verum nec locis indicatis, nee iis quos No I.nius in
Concordianti. Partieti lar. p 2Id ed. Tymp. attulit, in pro domponi, idone tu argumentis probari poterit. Alias interpretationes vide in Scholiis uberioribus. Quicquid vero de hujus Ioci sensu Statuas, nonnisi qui admodum temere judicet ex hoc loco colliget,
Amosi tempore cultus Levitici notitiam nondum exstitisse, sed illius cultus leges post Amosum demum confictas fuisse. Eo deni jure ex Ieremiae et auctoris tertiae Iesajanorum vaticiniorum partis, quos attulimus locis colligendum esset, nec illorum vatum tempore innotuisse, Hebraeorum in asores Io vae saerificia obtulisse.
Be Stri, i. e. ea vobiscum circumduxi ut is, quomodo verbum Ne Ide tabernaculo ei reum ducto dicitur Num l, fio. , atque de idolis, quae abducenda jumentis gestanda imponuntur Jes. dii, I. 2. ser. Io, s. Nonnunquam verbum hoc sublime ferre, eleuctre, in h&meros gublatum ferre (Iob. I l, Id. , significat. Hinc a LXX
h. I. ανε αβετε redditur, id egi, sursum tulistis, cum portipa quadam gestastis. Nos quidem hoc in loco sensum utrumque
verbo deiDa tribuendum censemus; constat enim, veteres uliquando deos suos in Ioco secretiora positos, tanquam genios quosdam tutelares, Secuni asportavse, quandoque vero simulacra eorum in humeros guscepisse, vel in thensis aut lecticis multa cum pompa et processionis ritu circumtulisse. veteres, Chaldaeum si
excipias, haud diversum significatu a VIo, io lentorium, lugu
300쪽
την σκηνην του νολοχ. Quam hujus loci interpretationem, quamque, praeter Ilieronymum et Syrum, et Stephanus, protomartyr, sequutus eSt Actor. T, da ., tuentur interpretes longe plerique, illustrantque ex more veterum, deorum suorum simulacra
in aediculis, xmσκοισ, cujusmodi σκ*ivrie Iερ ἀσ in castris Carthaginensium mentionem facit Diodorus Siculus L. XX. c. 65. yibrah. I. fere eunde in , qui alias qbriu MolaChus, vocatur, Ain monitarum deus (de quo vid. ad Levit. I 8, 2I.), existimant. Sed quominus pro nomine proprio habeamus, Vetat Suffixum pronomen. Est igitur hic nomen appellativum idolum denotans, quod cultores auum regem vocare solebarit, vid. Jes. B, 2I. Zeph. I, s. re i: D Et gestastis sit tinem, simulacria Destria, i. e. Simulacra idolorum vestrorum, de quibus d ubre idolis dieitur Num. 33, 52. 2Reg. ll, I S. Pluralis hic D Z V et com-
prehendit. Id vero convenit cum Syriaeo . l. a et Arabico Oia , Saturnum planetam denotante, cui, uti reliquis sex planetis, tanquam diis, apud priscos Arabes fana dedicata erant, vid. ED. Poco cΚiI Oecim. His t. Areth. p. IIT. aso. edit. veteris, sive p. Io I. et Illo. edit. novae, quae Oxonii l Sod. prodiit. Pro Saturni nomine nostrum i 2 inter Hebraeos interpretes habet et ApEN-EARA, Arabicum illud cum eo comparans, eademque sententia a recentioribu g fere post LUDOVICUM DE DILU, qui eam in Notia ud Iot. T, Ig. commendavit, pro certissima recepta est, a GRARNio quoque in Commenturio in Iea iam P. II. p. 32 T. , quippe quae et Alexandrini interpretis atque Stephani martyris auctoritate firmata est. Nam in Graeca interpretatione verbis hebraicis respondent, trajectis membris, haec graeca: καὶ Παστβον του FEOυ υμῶ ν , P TOν τουσἐTυΠουβ αυτων, ita uti et Graeco Hιφαν in Complut. mos ire) expressum sit. Nomen vero Pαισγχν, v resipta vel P φυν in Scala magna Arabico- Coptica, referente A THAN. ΚIRCHERO in Linguα uegyptiuoa restitutα p. ds., Suturnus exponitur, itemque in Commentario manu cripto Coptico in Actus Apostolorum, qui in Bibliotheea Vaticana asservatur, et a Nirchero p. 52T. operis commemorati laudatur. Huic sententiae quae opposuit P. E. IARLONSNI Us
in peculiari Dissertatione de nomine Nemphun β. Id. (OPus6ο. T. II. diluerunt et refutarunt s. D. MICHAEI Is in Supselem m. p. I 22 T. sqq. atque IGNATIUS lio, Si DA in Elymologiis Iegyptiuoia(Romae, ISDB. in quat.) p. liii. Quorum argumentis mori quam
antehac in Scholiis uberioribus proposuimus Sententiam, i Inomen esge formae et a monumentum, a victre, efformure, unde Eαech. ad. l I. V 32ra cum Formia. Aimulctorum cor jungitur, repudiavimus. Illam latueri nominis i I significationem expressit Hieronymus: et imminem idolorum Destrortam. 2T. Vnnae Meo, propter vestra et majorum vegirorum peceata, migrui e Iiacliam, deportabo vos, ut jam olim in