Scholia in Vetus Testamentum in compendium redacta

발행: 1836년

분량: 777페이지

출처: archive.org

분류: 유대인

321쪽

2,2s.) et Bethel, Vs. Id. supra B, Id. , itemque Galgalis, d. d-

et VI mae by 'ndo' et ingurgiam cdueergug domum Ieroboam gladio, quod Chaldaeus bono sic reddidit, et suscitabo contro domum Ieroboum eos qui trucident gladio. Zacharias, eroboami II. filius, occisus est a SaIIumo, 2Reg. Id, I 2. , sed Iongo antequam tempore fana idolorum ab ASSIriis eversa sunt, et decem tribus Assyriam deportatae.

Io. I ino ad finem Capitis subjungit propheta, quid sibi

neeiderit, et quomodo exceptus fuerit ab Amagia, sacerdote Bethe-Iensi, quum haec vaticinia tam aperta edidisset palam, idque in loco regni celeberrimo Bethel, regia, et ubi sanum religionis nomine celeberrimum erat, ob vitulum qui illic colebatur. A magias igitur, ost ensus, uti videtur, is Amosi contra sana idolis dedicata, quorum ille uti sacerdos, sic vindex jure sibi videbature se, et metuens plurimum sibi quaestus decessurum, si veritas a plebe cognoscatur, seditionis et proditionis apud regem accusatu Pstrum Prophetam. Numae iridi i Misit autem Ametetictu, Rαcerdos Lethel, idololatricus videlicet, et is quidem Procul dubio primarius; ef. not. Ilos. d, G. Chaldaeus vertit: Primarius Bir Lethelis, erant enim primi in populo sacerdotes. N U-nbu --Λd Ieroboamum regem Isrceligαιceri O, I. e. misit literas veI nuntios cum his mandatis ad regem,

qui tum forte abfuit a BetheIe. d jura vidi messi Conjurqvito ersus te I sua. Nesa est proprie ligure, unde ad colligationem (ut sic dicam animorum refertur, nos conjurationem Seueonspirationem appellamus cligue . Ita I Sam. 22, 8. IX. 2Reg. Is, s. 26. Et id quidem facit EN'o' ron et D n in medio domus

Isrαel, q. d. non QIam, aut extra regnum tuum, sed palam, in regno tuo, inter Israelitas. Cf. Prov. 5, Id. : ferme Bersor in omni mala metra Et si ii nn in medio coelus et Congregettionig,

terra sustinere omniet verbia ejus. Fere synecdochice intelligunt: non possit regio, id est, homines regionis, ferre quae in se et de se ille verba fecit. Quasi dieat: tu quidem vide, quid eum eo acturus sis, qui palam in te conspirat. Quod ad Israeliticum populum attinet, tam dura et atrocia illis ominatur, et eventura praedieit, ut ferre non possint. Itaque nisi mature in eum animadvertetis, verendurn est, ne propria auctoritate saeviat in eum populus. Malim hyperbolice dictum: non possit terru ejus verbia ferre, tantopere Sunt atrocia.

nunN SV m dico hic enim uit Imos: gladio morietur Ieroboiam, et Israel migrabit e terru guet, id est, plane exulabit, relegabitur e patria. Et tuam et populi majestatem offendit. Mos est eorum, qui adstruere volunt mendacium, quo facilius se insinuent,

et illud persuadeant, ut aliquid veri immisceant. Posterius illud,

322쪽

quod de populo extra patriam deportando Amosuim denuntiasse ait Amagia, verum erat, etsi non proximis visionibus a propheta dictum, saepe tamen supra, et diserte Rupra s, 2 T. At salsum, quod de ipso rege dixisset, eum ipsum gladio periturum. De ejus quidem domo dixerat, Surrecturum in eam gladio Deunt;

verum sacrificulus, ut majus οdium et invidiam prophetae apud regem conflaret, graviusque eum in illum concitaret, quod de regis domo dixerat contorsit, quasi de rege ipso dictum esset, credens de se ipso gravius Iaturum, quam de domo Sua regem. I 2. Non legimus Ieroboamum quidquam respondisse mandatis Amagiae, quae forsan vel contemsit, vel pro frivolis habens et vanissimis, respondere non est dignatus. NIMCIII putat, Arua-χiam exspectasse, donec ad regem perlata essent mandata sua, num illis responderet. Alii, quod probabilius est, non exspectatoregis responso, interea dum ad eum misisset, propria auctoritate, velut sacerdotalis fastigii, prophetae suasisse, ut in regnitin Iudaicum fugeret, quo irain regis vitaret, et vitae suae consuleret; velut amice monens, et consilium dan S, quum interim eum apud revem seditionis aecusasset. V UI N iT TUN ' Et dimit

insuper dixit Imuetius Gil Imosum, interim scilicet dum a rege respongum exspectat. i iri Videris I i. e. o prophetat Sic enim prophetae olim Bidentes appellati sunt, ob visiones, quae eis a Deo objiciebantur, vid. 2Sam. 2a, II. 2Reg. IT, II. cf. I Sam. D, s. et not. ad Jes. I, I. Ηοd autem per eontemtum videtur dicere, quasi ejus Visiones et prophetas pro nihil habeat sac si fatidicum appellet , interim lionesto eum nomine appellans Suae

cipe in terrum sudu, ne si hic diutius haeseris, in discrimen vitae venias, et te rex capite plectat, qui tam aperte in eum adversu omineris et praedicas. r-rretri duri dri, Et Begoere ibi pane, i. e. illic vive, illic victum quaerita, et illio Buticinare, q. d. illie tuto vaticinari poteris in regnum Israel, regnum nostrum, qui ab illis religione dissentimus; imo vero illic cum applausu excipieris nobis infelicia praedicens, et aleris. Hic tantum abest, ut alaris, ut in periculum vitae adducaris talia vaticinans. Alludit ad falsorum prophetarum morem, qui bue cellis panis acceptis, uti est Egeeh. II, Is., laeta annuntiabunt.

II. N: retro et v Et in Lethelo, in

Bethele autem ne Gildus ultrα υαtioinuri, ne ultra vaticineris. In toto quidem regno Israelitico tibi, ut coepisti, vaticinari tu tuninon fuerit, sed multo minus in Bethel, et subjungit causani:

q. d. Iocus, quem Sibi rex consecravit, quem Sanctum habet, in quo ut sanctiore vitulum colit. Nani etsi tam in Dan, quam tu

Bethel vituli colerentur, ubi Ieroboam, Nebati filius, vitulos duos

erexerat colendos toti populo Israelitico, I Reg. I 2, 28. 2s.;

323쪽

culius tamen vituli Bethelini celebrior et sanctius est habitus, quod ibi quondam adorasset Iacobus, atque adeo eo nomine instituisset ut appellaretur FN Hae domus Dei, Gen. Io, T. 28,

I S. I s. Itaque Ioeum illum vel aequo celebrem, aptum et sacro sanetum habuerunt ut Hierosolymam, ubi duae tribus Deum co- Iebant, vel etiam sanctiorem, ob vetustatem, quod ibi antequam ulla esset Ilierosolymae mentio, et Ionge ante templum I ierosolymitanum ConStructum, coluisset Deum patriarcha Jacobus. Praeterea Dan Iongius aberat a Samaria, quae sedes erat regum Israel, utpote quum esset in uno extremorum finium terrae Israeliticae, ad septentrionem (vid. not. ad S, la.), Bethel vero propinquior erat Samariae; ideo hic Iocus ad adorandum celebrior et augustior est semper habitus, jam inde a Ieroboamo primo, ut is ibi ferias instituerit, ad quas eo conveniretur Hierosolymam, et ubi holocausta et sacrificia offerrentur perinde ne IlieroRοlymae, ut est I Reg. I 2, Z2. N 'ri nnbuet mn Et domus regni, seu sedes regia est, ut Vrburari m)y urbs regiα, caput regni, i Sam. 2T, θ. Etsi eninae regum Israeliticorum sedes ordinaria Samaria esset, tamen et Bethele videntur suam habuisse domum, in quani diverterent, quoties religionis causa ad colendum vitulum illuc venirent. Amosum igitur Amagias a Bethele exulare jubet, quod vaticiniis ipsius neque cum religione Ioci, neque cum aula regia illic saepius commorante Conveniat.

Id Neapondit stulem Imos intrepide et constanter, et dixit Amsteticte, qui quum illum sacerdotii sui fastigio

ac minis regiis deterrere, et a munere prophetiae avo stre Conu-retur, tantum abest, ut revocetur aut desistat propheta, ut longe ulacrior et Constantior in suo munere perseverans, et jam dictae infirmet, et alia insuper addat, poenas ipsi Amagiae praedieens.

ni, initio, nec silina Prophetiae ego sum, q. d. nec natura, vel in Stitutione, vel ortu sum propheta. Priora hujus commatis verba, 'njN NUr-N . si in Praesenti converti velles, ut Vulgatus et Clialdaeus, non sum prophetet, adversarentur Nostri ipsius verbis quae sequuntur Vs I S. : dixit Gil me Iovet: αbi, Balici-ncire et V POPulum meum Isrαelem. Recte vero LXX: oυκ ημην quos sequutus est Syrus. Fuerat enim inter armenturios olim, ut sequitur, cf. I, I.; q. d. ego quidem ipSenihil minus cogitavi, quam me fore prophetam, quum Vero Vati- Cinari Deus expresse me jusserit, ego quidem parere debui, tu vero impie agis, quod vaticinari vetas. Emphasin habet, quod NOSter Se non solum Pruhelam antehac fuisse, sed et stium Prophetiae negat. Est loquutio, qualis illa Talna udicorum ex Ab Odia pura adducta a Buxtortio Leaeio. Chald. p. t Zoo. Nb N N

N ' ego non stim artis eae, neque filius uri cis. Convenitque illa Paulina celsi sensu opposito Aet. 23, 6.: εIco

324쪽

gαOMyαιοσ Eltra, DIoc *αοισαίου. Nempe minus egi silium esse Propheice, quam Prophetam; indeque plus dieit, qui filium prophetae, quam qui prophetam se negat esse; et hoc sive Iilium Prοphetae proprio significatu eapias, pro eo, qui prοphetam putrem habuit, sive metaphorice pro eo, qui prophetam doetorem habuit, et in propheticis scholis est institutus, iit omnino PTO-γhelctrum filii (d 'N'nt n) illorum voeantur auditores atque discipuli 2 Reg. 2, d. o. T. I si . et a , 38. 'Drde 'Erin et Num alii, 'et sumto pro dN 'n Red) γαglor ego sum (ut supra i , . fuisse dicitur tr malae infer Pecuarios , hoc mihi vitae genus erat ab initio. pri 2 vel proprie pro Grmentctrio capiendum, a 'ASci mentum, bucerum pectis (uti dra et Binitor a d et Bineet, et Icgricola a V Gger dicitur , qui vero hic per sVnecdoehen pro Prestore in genere positus sit, uti apud Vinci LIUM Georg. I, Iaa. Πrmentiarius Imer pro sectiario Imro dicitur (nam Vs. Io. Noster Opilionem seu OBium Pastorem se dicit); vel 'p'2 Fecuurium, PuStorem, eum Syrο, qui posuit, interpretari, collato verbi

usu, qui deprehenditur Egeeh. Id, II. I 2. , ubi Deus ait: ' ' Ve' n pnn et inviolam eas (oves meas) Sicut

inspicit Pustor gregem εuum die, quo est in medio OBiuuι Suorum diversσrum, 'an N i et fio inspicium gregem merem. Ex quo Ioeo apparet, ')RI, a quo nostrum 'a)Z derivatur, notare Curiam ctique insPectionem Petalorulem circet gregem, maxime circu gregem ovillum si XI , indeque 'a et notare commodissime PD Se PGStorem, maximeque Osellionem, ποιμενα καὶ ἐπί κυπονηροβάτων (l Petr. 2, 25. , qualem se Amosus olim suisge testatur. Addit autem, ut ni agis conditionis suae humilitatem ostendat, et Daci d 'n' et decet ens sycomoria, collector SILO mororum,q. d. inter armenta et caulas magis, quam in civitatibus, inter SyeOm Dros nangis, quam inter homines enutritus fui, itaque onmistiteraturae, nedum prophetiae, imperitus eram. V DAR, et eum feminea pluralis terminatione, n)D AD (Ps. 28, di.), Sycσmini, SIOOmori, sunt genus agreste ficuum, quale cum primis frequens nascitur in Aegypto, et di dein in decliuei Iudaeae, sive parte ni Stratiore orae campestris et litoralis Palaestinae, uti habes I Reg. Io, 2 T. I Paral. 22, 28 , ubi narratur, Salomonem esseei Sse,

ut cedrorum tanta in regno suo copia esset, quanta Syebm Prorum in campestribus, in dej2, 3d p EO. Est autem sycomorus, Aegyptiis hodie etλ. - Dachomineis vocata, nrbor satis magna, proceritate et crassitie morum albam adaequang, ramosa et in latum extensa; dirimitur fere ab humili sed lata stirpe in trianeos binos ternosque peram plos, e quibus detule ram Druin, confertim digestorum, vasta et robusta brachia, opaci frigori, grati SSimam scennin Iate aestuantibus obtendunt. FruetuS, quos non rumis, sed caudice ipso fert, granis interioribus carent,

325쪽

ceterum figura et odore ficum referunt, Sapore tamen cedunt,

quippe insipidam quandam dulcedinem habentes. Pauperes tamen libenter eo fruuntur, teste NORDEN Vo rege U' 'te et co Nubio T. I. p. 26 ed. Paris. Iis 5. Vid. plura de hac arbore in CELSii Hierobot. P. I. p. II o. seqq. Cf. Libi. Nuturgesch. P. I. p. 2SI.(s. Libi. Alterthunish. Vol. IV. P. I. V, 2 quidam Perquirens interpretantur, e cognato verbo Chaldaico cibae, quod in Targu- mim respondet I ebraeo CDn scrutari, Gen. II, 25. I Reg. 26, G. Thre n. I, do. Sed recte observat BOCHARTUA in Hieroc. P. I. L. II. C. d s. T. I. p. dos . edit. Lips., lain in Arabica quam in Aethiopica lingua Otaci esse foum, et in Aethiopica Psalmorum

vergione hanc ipsam vocem pro hebraea rnu Ret usurpari Ps. TS,dT. HErgo ut d et nomen, inquit, Mest scus, vel sycumilius, inde formatum d En verbum erit scure, vel sycuminiare, Si verbo datur venia. Cujusmodi verba Graeci multa habent, ut συκα ιr, tiri oσυκα ξειν, ερινά ιν, ολυνθια ιν, θρια ιν , tario 'ρια ιν. Quidni pari ratione, quum labet scum et gycαminum sonet, d 'Iis recte dicatur, qui ncos colit, et Syciaminos, quasi o συκα si ,

cultura requiritur. Quod ne quis putet alienum ab Ilebraeae linguae genio, etia in a d n vineu, et a 2 in Scriptura passim dicitur is qui colit vineias. I S. V mi Issumsit me Bero Ioviaα Post oves, id est, a pascendis et ducendis gregibus, uti do Davide ait Iova 2 Sam. I, 8.: cissumsi te de cauleα grege Sequendo. Pastores enim greges sequuntur. Ilinc Senecae pastor in Oedipode: Illa sequebar monte cornigeros greges.: N Et dixit ad mo Iouea, cujus nomen iterum iteruntque inculcat, ut necessitatem sibi impositatu ostendat vaticinandi, quod ille jusserit, cui omnino obtemperandum omnibus relictis. Femim erat ri tib GA, Butioinare ad Poseulammeum Iarctel. Qua ergo fronte audes me impedire, cui diserte id mandarit Deus, a priore arto avocato et abstracto, ut hoc facerem l Jam ergo ei minatur. ID. V m: - in i Nuno ergo, quia fidem mihi derogas, et divino mandato repugnas, audi BCrbum, decretum Iouecte in te. FN Σ N Nntra era 'UN nnae Tu dicis: non

υαlici iuberis aver, adversus Iarctelem, vid. Supra Vs. IE. II.;Ptcn N,' Neque stillabis sui I. ri', et Berba ture, coli. Job. 2s, 22., ne verba fundas, Seu oracula edas, nam de prophetiis maxime dicitur id verbi, vid. not. ad Egeeli. 2I, 2. prim ri et die Contret domum Isiauci, vid. de hac appellatione supra ad Vs. s. II. In communi poena ostendit quam partem aecepturus sit Amagia. Qualis poenae denuntiatio Iegitur adversus Paschurem

326쪽

et ex professo ei adversaris, sic dicit Avete detin xidintimor tua in urbe scortrabitur, quod non de stupro voluntario, eum Nimchio, intelligendum, sed vi illata ab hoste irrumpente,q. d. te spectante ConStuprabitur, stuprum patietur, idque in civitale, publice et palam, ut nee tu, nec alius quisquam contra tantam hostis violentiam hiSeere ausurus sit. A victore milite vis mulieribus inferri solet. Jes. II, IG. Parouli illidentur, diripientur domus, seminus Nitiubuntur. Thren. 5, II. Mulieres Sione stuprant hostes, et virgines in urbibus Iudaeae.

QD, ri r nn Et fili tui filiaeque tuae gladio hostium cadent, peribunt. P prim vnn 2 Et terra tua Iunioulo mensorio (m V dinnae Zach. 2, 5.), quales in divisione sortium vel hereditatis in usu erant (Jos. II, 5. la. Mich. 2, S. Pa. TS, o si.)diueidetur, eam inter se hostes partientur, agri tui in aliorum notestatem venient. Vetra Vram Et tu corpore etiam poenas dans, SuPer terriam immundum morieris, in terra extera, hostili, quae immunda aestimabatur, quod in ea idola colerentur, opposita terrae ISraeliticae, quam Jova singuIari numinis sui praesentia dignabatur. Sie Ios. 22, IO. terrae follutae, in qua Rubenitae, Gaditae et dimidia tribus Manasse seorsim sibi aras erexerant, opponitur ' irjN V mi minaerram 'ATra terrα PossessiOm8 IOUcte, in quia tαιernα-otilum foueae hαbetur. Cf. EZech. a, Id. Ilos. D, d. Hoc igitur minatur Amagiae: morieris non in patria, sed in terra extera, hostili, quippe captivus illuc eum reliquo populo abducendus. Quatuor quae praeeeSSerunt membra ad ipsum Amagiam aut suos pertinuerunt, membruin poStremum ad populum Israeliticum, quod jam dixerat propheta, et Amagias Dbjeeerat, quum eum apud regem iusimularet, Supra Vs. II., q. d. et quia dicis me dixisse Israelein e terra sua relegandum, id fiet: vera 'ba et Israel, Israeliticus populus, uti dixi, propter idolo- Iatriam suam et nita Scelera, quia toties monitus non resipiscit, migrando migrabit, exulabit omnino, e terrα Suia, a patriis finibus relegabitur, et deportabitur in terram hostilem.

CAP. VIII. Argum Cnt M m.

Initio hujus Capitis objicitur prophetae alia visio, qua populi

Israelitici exiti uin designatur. Videt cophinum fructuum aesti-Vorum, qui jam plene maturuerunt, et quorum terminus Venit ut decerpantur, vel edendi, vel asservandi causa. Quod ipsemet Deus prophetae exponit significare, jam instare hujus populi finem; velut inuturuisse et ad guminutu excrevisse eorum Scelera, ut jam

327쪽

p. 8, 2. I.

ultra non ferre possit Deus, quin merita illis supplicia irroget(Vs. I-I.). Enumerat deinde aliquot scelera, propter quae populo tam graves intorqueantur minae. Quorum caput sunt avaritia, quae ad alienas opes impotenter anhelat, et fraus et dolus, quibus pauperes opprimunt (Vs. d - d. b. Istis avaris hominibus et pauperum oppressoribus Severam Dei sententiam denuntiat (Vs. T- Io.). Ad extremum minatur, venturum aliquando tempus, cum ea sit divinae institutionis sanies et inopia, ut nusquam terrarum, qui modo fastidiunt Prophetarum oracula

phinus cies lotig, i. e. fructibus aestivis plenus. Chaldaeus: ναs plenum extremis aestatis frugibus. Ut Oricoραι Graecis dicuntur fructus autu innales, sic nomine i 'E Hebraei fructus intelligunt, qui sub finem aestatis et initium autumni ad plenam maturitatem perveniunt. Pomet speciatim vertit Hieronymus; alii foua intelligunt, et quidem siccatos et in palathas compresgos, quales sane

voce TR indicantur 2 Sam. G, i. et forsan quoque Mich. T, I. Vid. I. E. FAERI Not. ad (Ηarmeri) Observati. aver Oriente ex Itinerariis ad S. Scriptur. illustrαnae P. I. p. XST. seqq.Ηebraei h. l. exponunt bo caniStrum, Cialathum. Ierem. 5, 2T. idem nomen de ciaveo aucupis captis avibus repleta dicitur. 2. V ras rideri Vrahem et Vid. supra T, S. etiam Dixit ergo Iouea ad me, ut visionis illius sensum mihi explicaret.

ut saepe alias) populum meum Isrαel. Chaldaeus: a enit ultiosnis, i. e. extrema, ut udoriαtur Populum meum Israel. Apparet, visionis significationem positam esse in allusione duarum vocum

Tlst (Vs. l.) et usi. Queinadmodum sub finem aestatis terminus

est fruetuum, et tempus ut colligantur, quum jam tota aestate Solis calore plane sunt maturati, nec diutius in arbore asservari possunt; sic instat tempus a Iova definitum, ut puniantur ISraelitae, quum scelerum suorum mensurani impleverint. Similis interni ad amygdalas, et navi vigilaueit, paronomasia in visione illa, quae objicitur Ieremiae I, II. I 2. Quemadmodum enim amygdalus Prima arborum antevertit et accelerat florere; ita illio Iova dicit Aese invigilaturuin et sollicite curaturum, ut inferatur supplicium, quo Iudaeos assicere decreverit. Cf. Egech. I, 6. ' pri y I NI P de Benit flnis, evigilat contro te, pervigil in te irruit exitium. Ceterum ejus, quae jam a Nostro describitur, visionis idem

est scopus, eademque significatio, ac superioris illius T, T. Neque enim est prophetis insuetum, eandem rem pluries inculcare, mutatis tantummodo verbis vel signis. 'aria 'b , Non addum ultrα triansire ei, i. e. non connivebo ultra ad eorum scelera, uon impunita ea praeteribo, ut Supra T, S., ubi not. vid.

328쪽

I. Addit, quae ad liuno finem Israelitici populi sint consequutura. m mulabunt contica palatii, eleganter et poetice tribuit rei inanimae, quod rei est animatae,q. d. in dulatum et lamenta abibunt cantiones, et laeta carmina, quibus in suis palatiis suas aures demulcent; pro laetitia succedet Iuctus, cf. infra Vs. Io. Chaldaeus: et ei labunt loco contioi in domibus puta. Alii h. l. sumunt de templa, de quo haud raro id nomen usurpari constat, quod aedes esset magnifico constructa, ut hic non solum decem tribuum exilium, sed et Iudaici regni notetur ruina. Quodsi igitur templum intellexeris, comminabitur, cantica in eo solita concini cum summo gaudio, in luctum convertenda. De deeem tribubus finis Capitis videtur arguere haec maxime dici. m ' aE V V ' Quippe multum cα- dctyer erit, magna cadaverum copia, vel peste, vel hostili gladio

mortuorum. M possit verbum esse: multipliciabuntur cadavera; sed simplicius, pro nomine capere. Chaldaeus: multet erunt Oα- GDeret Occisorum. Adeo ut etiam in quo cunque loco promis eue Projecturus Sit ea, ea lavera, quisque ;tanta erit caesorum eοpia, vel cadaverum peste exstinctorum, aut

alia calamitate, ut promiscue ubique projiciantur, quod ea sepeliro non vacat. dri Sis ut iit, Io ., i. e. cum silentio, sive: projicientur promiScue cadavera, dum monebit unusquisque eorum,

quibus hoc negotium incumbit, alteri: siles ne alii audientes

animo remollescant, audita tanta cadaverum copia. NIMCHI ut

supra G, Io.: sile, ne Deo conquereris, patienter acquies eo judicio tam potentis Dei.

d. Iam affert causas tam severi in eos exsequendi judicii, et in primorum ac ditiorum de populo Israelitico rapacitatem et insatiabilem avaritiam rursum invehitur, ut Supra aliquoties naei Iudite hoc quod dicturus sum Vs. T. Seqq. Cf. not.

supra d, l. in VN Vos, qui in latis egenum, magno

egenorum servitutis desiderio tenemini suis facultatibus spoliatorum. Sic enim Vs. s. dicit, ctd emendum pecunia tenues. in illa inhiandi sive desideramii significatione cum Accusativo saepe construitur, ut Iob. I, 2. v vici 2 sicut servus

umbram inhiat, desiderat. Cf. supra ad 2, T. Eorum inhumanitatem arguit. v N- r aedibri Et qui inhiatia, id unico studetis, ut cessore fuciettis, aboleatis, deleatis Piaveres terriae, ut his οppressis vos soli terram possideatis. De T rem pro quo in textu i IN --Iegitur, vid. not. ad 2, T. Cf. Iob. 2a, d. Eandem aviditatem Iudaeis exprobrat Iesmas 2, 8.: Vcte, qui domos domibus conjungilia, fundos fundis continuutis, eousquo ut nulla restante loco, soli in medio terra sedem habetitis Isi. Iam egregie et graphice depingit mores et ingenium avarorum hominum, qui ita inhiant quaestui suo improbo, ut vel unius diei moram, quo cessandum est, impatienter ferant.

329쪽

iriri amunimi viridiri 'dis' vin 'der, Dicendo, dicentes: quando

praeteribit novilunium, diDensimus αnnon- ' 'nas ouando optantis est, ut illuit Ps. da, 2. N IN NI ra quiando Beniam et corum Iouea vγαrebo F ad rim Mensis, i. e. et 'rim et ren initium mensis, neomenia, uti T Sinipliciter dieitur Jes. I, II. ubi, ut h. l. cum Sabbathο, VEII VJ eonjungitur, et Ps Bl, d. Neomenia Hebraeis festa erat, ut apparet ex Num. lo, Io. 28, II. Festis

vero diebus et feriis sacris vendendο aut emendo mercaturam

exercere nefas erat. Nehem. lo, Il. Imbulabimus in lege Dei; ia poseulis regionisi merces et αrin Oniam offerentibus non ememus aethbulo aut die sacro. Vide et i I, Io - 22. ejusdem libri. Hodigitur istis avaris molestum erat, dies festos suo quaestui obstare, suumque lucellum Dei cultui cedere indigne ferebant. A 'Vir

αnnonα proprie fractio, remedium, framis, ut habetur Genes. da, I s. irino et , quemadmodum Ndre 'nil cingere sitim, pro restinguere sitim, Ps. lda, it , verbum denominativum 'nu in Cal est frumentiari, frumentum emere, quasi parare, quo fames frangatur, επισιτι σθω, Gen. al, oi., in Iliphil vero

Bendere frumentum, suppeditare niteri, quo famem frangat, Gen. d2, G. Deiat. 2,2B. I VT D ' I et L, et quando praeteribit actibulum, ut et 'eriamus frumentum y i. h. frumenti, tritici re-pogitoria, horrea, ad vendendum. Metonymia, cellue enim frumentetricte ad vendendum. non ipsum frumentum prοprie veriri

dicuntur. Gen. di, o G. Iog hus omniet, in quibus frumentum esset horren veruit, et vendidit Iegratiis. 'id N P Da n, si E non ' Id minuendum, ut minuamus Ohiam, ut minori

modio ementibus metiamur, et ut Gugeαmus siclum, pondus sieli, i. e. ut Curtis mensuris vendamus, et nummum accipiamus graviori pondere. V D de genus mensurae aridorum, Continens tria

sata (c req), quae est decima pars eori (' I), vid. EZech. as, II. et ibi not. Hic pro quavis meia Sura ponitur, ut Levit. Is, 36. Dexit. 2b, ld. bae: pro pr. Pondus sei l. argenti, olim enim pro

argento Signato, sive numis, appensi potius et ad stateram lancemque ponderati usus erat. Ita Gen. 23, IG. Abraham appendit pecuniam, quain Ephron postulaverat. Qua in re duplex esse potuit fraus, ut staterae et lances inaequales essent, et pondus ipsum auctius justo. Igitur avari isti pauperes hoc modo defraudabant, ut mensura minuta, quam Micha G, ID. mαcilentam vocat, Vendere ut, pecuniam vero acciperent ponderibus majoribus

justo. Contra legem Dei id ab illis factum. De ut. 2S, II. Id. git tibi diversum pondus, mugirum et Purvum: sed utrumque justum et in legi tim exlO. Vn et ' TNU V g Pervertendo,

s. ut Perueertαmus lances dolas cta, ut Flos l2, B., i. e. integras, quas fraudulentas reddamus, ubi eas perverterimus. Nam fraudulentae jam bilances nihil est, quod pervertantur. Quasi dicas :ut justis salsas supponamus, et fallaces. Metonymia egi, qualis Iob. 22, G. ta et Dra et Danai nudos Begliburum volictg, i. e. Pi vhh. minn. Il

330쪽

vestitos et tectos ut nudi essent. V di proprie cui Bore significat, ut Cohel. T, II.; curviari vero et illa dicuntur, quae a rectitudinis regula abeunt. Ita Job. 8, 3. Fren -rps' cri Deus PerVertet sisy Omnise olens iaequum sub-oortet y Priori hujus Versus parte nonnulli depingi existimarit

mores et ingenium avarorum horninum eorum, qui fruges recondunt et asservant exspectantes tempus caritatis, quo amplis sinium quaestum facere poS sint.

G. ysdrn nrida , Ut comparemus sti genio tenuess, i. e. ut nobis addicamus non eorum tantum agros et facultates, quicquid habent, sed et eorum corpora, et totos ipSos, pro pecunia, quam nobis dare deberent, vel pecunia ab illis accepta, quam non ultra habeant, quod nobis pro frumento dent. rind)2 Et Parverem emamus Pro culceis, pro re vilissima, qua ille opus habeat; ef. supra E, G. Chaldaeus: Pro eo quod Possident. Premente rerum penuria se in servos vendere homines solebant. Levit. 25, 3s.: Cum altenutilus frater tutis ge tibi vendiderit, ne exercito eum aerυitule servili. Isti igitur quaestuosi primum oppreRsione et dolo fratrum suorum facultates ad se traxerunt, ut illis exhausti a se ipsos tandem in servitutem tradere cogerentur. Aliud genus fraudis in ipsa merce: et d a imavid et deciduum tritici, id est, purgamenta et quisquilias, quae ex cribro, dum purgatur, decidunt, veridumus pauperibus, quae alias vendi non solent, sed jumentis aut avibus dari, non hominibus, nisi ubi summa caritas. Praecesserat Infinitivus V et Ab, sequitur Futurum 'E'cet, quod intelligendum, quasi plene scriptum

esset

T. Post compellationem, in qua simul crimina illis exprobravit (Vs. a. o. s.), subjungit jam ipsam Dei sententiam, ad quam audiendam eos supra Vs. d. excitaverat. i mae in m savi dipyr Iuravit Ioueu per glorium Incobi, i. e. Per Se ipsum, ut supra G, 8. hiet D 2 ri N SET juravit Dominus Deus per se ipsum. Deus enim Isi'ctelisortim gloriα metonymice Vocatur, quia ab eo amplissimam gloriandi materiam habuerunt. Similiter CLAUDIANus de Nutu Prosei p. 2, 3T. Proserpinam glartiam et superbiiam matris aucte vocat, quod tali filia gloriaretur et superbiret. Chaldaeus: Draueit Dominus, qui magnitudinem dedit Iacobo. Alii Hebraeorum ethre i Na templum vel ctrcum foederis intelligunt, quod paene in idem recidit. Nam per illa gloriosum se Deus in illo populo exhibebat. LXX: ομννει κυριοβ καθ υπεφανίαe v κo β. Quod sequutus Ilieronymus et juravit Dominusta a verbium Iacob, se scilicet eam dejecturum. Verum di post jurandi verbum nomini alicui praepositum, Signifieare rem, Pessquam quis jurat, vidimus supra ad ii, S. Subjicitur jurisjurandi formula: v nae 3 nrEN-d rq non habear pro Deo

aut simile quicquam subaudiendum si obliueis cur in Perpetuum,

SEARCH

MENU NAVIGATION