장음표시 사용
301쪽
deserto comminatus sum vobis, Egech. 2O, 2I.: juravi eia insolitudine, me eos disjecturum Per gentes, et divergurum esse Per terrαs. Tales comminationes exstant Levit. 2I, II. Deut.26, I. VNbi et Uuret Damuscum, quae Israelitia formidolosa erat e nupera clade et vexatione, vid. supra I, 3. 2 Reg. II, 3. T. Pro eo in oratione Stephani Acti, r. T, dg., ubi hic Versus Cum superiore adducitur, exstat ἐπεκεινα Π&βυ Groc.,, Nec putandus est, s inquit IlIERοNYMUS, , , primu fi martyr errasse, qui pro eo, quod in prοpheta scriptum est: tretris Dumαaestim, dixerit frons Lubylonem. Magis enim intelligentiam quam verbum posuit, quia trans Damascum dueti sunt in Babylonem, sive trans Babylonem. Et hoc in οmnibus Scripturis Sanctis observandum est, Apostolas et Apostolicos viros in ponendis testimoniis de veteri Testamento non verba Considerare, sed sensum, Deo eadem sermonum Paleare vestigia, dummodo a sententiis non
recedant. - Videlicet uti per Syriam irruptio Chaldaeorum in Iudaeam fiebat, sic per eandem deportatio Israelitarum in Babyloniam. Particulam re remotiorem terminum notat, ut Gen. 36, 2I. Jerem. 23, is., ac proin deportationem exaggerata distantia loci, quo deportandi erant. Jerem. B, Is.: EOOel querulum Docem Puellae populi e terrα longinquo. Ne vero putent auditores prophetae, se haec somniare, addit: rHNV2 --n do 'dae inquit Ioνα Deus exercituum, qui moderator est illorum exercituum coelefitium, quos vos adoratis, et rerum Omnium, qui omnia sibi subjecta habet, ut exercitus imperatori Suo subgunt.
Pergit vates invehi in primores utriusque regni, tam Israelitici, quam Iudaici, et varia eorum peccata, securitatem Summam et ingratitudinem (Vs. l. 2. I. , luxum et delicias, quibus cum rapacitate et pauperum oppressione vitam traducant (VS. a. sqq. , et temerariam fiduciam (Vs. II.) redarguit, justasque poenas iisdem denuntiat (Vs. 8-I2. et Il. . I. di Vae tranquillis I i. e. securis, ut metet mi Ieg. 32, s. de urbibus securis et confidentibus dicitur. Seeuritas enim ex tranquillo et pacato rerum statu nascitur. P LI In Sion, i. e. regno Iuda, cujus metrοpolis Hierosolyina, ubi arx
Sion. Hierοnymus: Bael qui opulenti estis in Sion. Tranquillis intellexit otio, desidia et deliciis di illuentes. Sed LXX: oυαὶ ἰσ εξθυο εγο ι quod sequutus Syriis: Bae vernentibus Sionem. Placuit hoc Dathio, qui cum Graeco interprete MVRein
302쪽
legendum rutus, Sic reddidit: ναε iis, qui Zionem Contemnunt, quod vatis oratio contra solos Israelitas sit directa. Verunt quid impedit. quο minus Noster in utriusque regni scelera invehaturi Verisfinie HIERONYMUS: , , ad Sion, ut supra i ad o, l8.l diximus, et ad montem Samariae, id est, nil duas tribus, quae appellabantur Iuda, et ad decem, quae lsraelis nomine vocabantur, prophetae Sermo Confertur, maxime ad eos, qui in utroque populo optimates Rurit et prinei pes Verba quae sequuntur, cui dari ), haud pauci sic intelligunt: et qui consi-cunt in monte Stimctricte, in munitionibus ejus, q. d. non metuunt futurum hosti uni accessum, quunt illos in uniant et loci natura, et propugnacula hominum artificio comparata. Ita LXX: καὶ TOισ 'EnOιθοσιν ἐni ro opsc Σαμα είαζ Et Chaldaeus: et qui confidunt in ctrcle Somariae. Sensus vero hic potius est: CON-
silentibus qui in monte Samariae habitant. Confidentes hie Securos appellat, ut Iesajas similiter Z2, II. Via -:e nr,nta et trepidule tranquillae, commovemini conjicentes. Securi et considentes dicuntur, quod supplicia a prophetis praenuntiata a se putarent quam Iongissi rite abesse (Vs. I , strenue interim
BommiSSantes ac compotantes, nec rei publicae ruinum curantes.
imula 'V Mons Samariae, est Samaria, urbs regia regni ISraelitiei, in monte exstructa, vid. supra d, l. Tra Te Nominatis primitiorum, seu in primitiis gentium, b. e. Principibus populi Israelitici. Proceres dicuntur et et ' vel quod NO-miniari generatim sit clarum ea se, unde Num. l, ib. re lyra RNOminctii coetus sunt primores, coli. Gen. G, a. dd ri viri Nominis, i. e. celebres. Vel, quod principes nominutim e populoeSSent electi, Num. I, I p. : sumsit Moses Biros illos (n ud 'e tD
Princ es tribuum Vs. I 6., qui ipsi cupitumi litim Israelia ibidem appellantur , rari VCR :et a qui ei-PTeSSe nominibva 'pellati erant. Similiter I Chron. Ia, II. V 'Vadae pnad nil N qui nominibus sunt designiati iidem Sunt, qui
VS. Zo. et Erae viri celebres vocabantur. Arabibus
bunus exstitit. d' an Primitiae gentium, i. e. gentium Omnium celeberrima et maxime insignis, vocatur populus Israelitieus, qui se prae celeris delectum a Deo in populum sibi peculiarem habuit. V Lem ut principium significat, ita etiam quod tu Suo genere Praecise utim, Primurium et Prctes tuniistimum est. Sio infra Vs. G. V dis mcire' primitiae unguentorum sunt optima et praecipua unguenta. jer. as, Isi. Ur Ia n ciem Principium fortitudinis maurum, i. e. praecipuum illud armorum geuta S, quo valent. Igitur me em primitiae gentium dicuntur primariae et praeeipuae genteu, ut Num. Ei, 2 o. pbdae ri )eje PrinciPium gentium Imale , propter robur et Putentiam, qua
303쪽
ceteris tum temporis praecelluerunt. Verba quae sequuntur,ma drib, nonnulli, drib ad relato, sic intelligunt: et venerunt Gil ima, gentes, domus Is riael, i. e. et αd quus,
subaudito mTN υen errent, quas et quarum regiones Decuparurit Israelit cie, illis inde pulsis, septem videlicet populis, qui Cana-Daeorum Domine comprehendi solent, de quorum expulsione Nosteret supra 2, s. Sed malumus crib ad montes referre antea memor I tu , quibus per Synecdochen utrumque regnum intelligitur, Iudaicum, cujus caput erat Hierosolyma cum arce regia in Sione, et Israeliticuin, cujus urbs primaria Samaria. Ad eos igitur Inontes, in hanc terra in venerunt Israelitae, expulsis Canatineis, eorumque ditiones oceu parunt. Sunt, qui dri, referant quidem ad montes Sion et Samariae, sed hoc sensu: αd quos montes Beniunt, undique, domus Isrαel, i. e. quo conveniunt Israelitae vel Racrorum cauga, vel judiciorum, nam in monte Sion non solum sedes regia erat supremumque judicium, quod de ortis in regno controversiis disceptabat, verum et templum in colle Moria, qui Sionis pars erat. Sic in monte Samaria et nuta erat, et, uti eredibile, senatus summus illarum tribuum. Nos tamen praeferendum haud dubitamus sensu in a nobis adoptatum, quod Versu
proximo amplificat vates ingrati populi scelus intolerabile, qui
quum sedes a Deo accepisset omnium optimas, ab illo tamen recessit beneficii immemor. Nam ut montium illor uni praestantiam commendet, jubet, ut regiones alias adeant, explorentque, an illarum sit aliqua, quae cum illa praeclara pis S sessione Conferri possit. A sensu nobis probato proxime abest NIMCHI, nisi quod is et 'Ii ad montes Sion et Saniariam referat, quasi vates hoc velit, hos montes nominatissimos fuisse etiam tum
quum a prioribus illis populis incolebantur, qui quidem populi
terrae ubertate et potentia essent primitiae gentium vid. Num. 2d, Eo. quem locum supra adduximus), et in hos montes venisse Israelitas, non sua fortitudine et armis, sed Dei auxilio et voluntate, quod illi ingratissimi non agno Scaul. 2. Ut magis et apertius illorum ingratitudinem ostendat,
qui terrae a Deo ipsis concessae bonis ad luxum et voluptatem abuterentur, et Secure contemnerent prophetarum monita, invitat illos, ut vicinas urbes celebratissimas imperii et ubertatis potentiaeque nomine adeant et perlustent, considerentque num ab illis
superentur. : Iri Triansite, i. e. trajecto (iluvio Euphrate, ultra quem Calae sita erat, pergite, ut Ierem. di, Id. de Israele, qui multos ex Judaeis captivos abduxit, in arum ' a metire 'etsi, qb et ivit ut Iron siret trajecto Iordane αd Ammonitias. Daba eadem quae 'et a Jes. ID, s. , sita in Babylonia Gen. Io. Io., ulli a Jonathane et in Targum Hierosolymitano redditur Ctesiphon, tertio
milliari a Seleucia Babyloniae, caput Chalonitidis, ut habet PMMUA Hiat. Nat. L. VI. Cap. 26. Cf. libr. nostr. Nun b. d. hibi.
304쪽
Illerthvmsh. Vol. I. P. II. p. 2 T. sqq. 'N' ' Et videle, diligenter
Immiathum nictgnum, quae erat magna olim regis sedes , amici Davidis, terminus borealis regni Israel it ici, Num. Id, S. Jos. II, 5.2Sam. 8, s. Io. I Paral. I S, s. IV., non alia, quam Hamatha ad Orontem, Domen adhuc servans, Etam. Immetth Arabibus dicta . Eadem 'est, quae paulo ante Hiskiae tempora ab Assyriis subacta
nostr. modo laudat. Vol. I. P. II. p. 2II. Quod Noster Hamatham vocat VI mugniam, ideo quidem facere potuit, ut eam ab aliis urbibus eodem Hamathae nomine nuncupatis discerneret; pluribus enim urbibus illud nomen, proprie urbem munitum denotans (ab Arabico custodire, prus sidio munire, defendere , commune fuisse, observat Michaelis Spioi g. P. II. p. si T. Alias tamen miagnae dicuntur urbes citra comparationem, fere ut Romanοrum Augustiae, quaecunque amplitudine ac magnificentia aedificiorum excellebant, ut Ios. II, B. et ' i' et Sidon nictgnia. 'Vis bd - ra Et descendite ad Gath, urbem primariam Philistueorum, quae inter quinque Philistaeorum satrapias potissima fuit, ut eo nomine dicatur 2 Sam. S, I. VI NV frenum cubili f. uincte, quod imperio suo velut freno alias coerceret. Sensus igitur hie est: conferte vos ad praestantissimas circum- quaque urbes, Ctesiphontem ad Orientem, inde Flamatham ad Aquilonem, postea ad Gatham, Phili via eorum urbem, partim ad Occidentem, partim ad Meridiem sitam; experientia discetis, regionem vestram excellere; id enim volunt verba, quae adduntur: V Nn V o duri - n d n tam num meliores sint Chalonitae, Hamathaei ac Philistaei, qutim regnα hcteo, Iudaicum et
git terminus es rum termino vestro F Sunt, qui haec verba contrario Sensu capiant: num meliores vos sitis regnis istis ' cinnon m Or Sit terminus eorum termino Bestroy Ut haec sint comminantis, quasi dicat: exemplo harum regionum, quae supplicia mea os gere non potuerunt, licet majores et potentiores quam eStra essent, discite, quid in vobis ac terra vestra statuere
PD sim, ni resipiseatis. Similis sententia Nah. I, B. Nara ''nt 'rr: i Uae num tu nielior es quam No union y Iud. II, 25. 2 Erip 2d V N et et num tu melior es Letlahoy Verum dN post Vinterrogativum semper est an nuspiam annon y vel anney nisi adjeeto dib. Sensus igitur nostro loco est negativus, qua i dieat: unt quidem isti populi non mediocriter felices, et fines eorum satis ampli, non tamen feliciores sunt vobis, nec fines eorumuempliores vestris, quos meo beneficio possidetis, imo et felicitate 't ternunorum amplitudine vobis utrique cedunt: quoniam Veru
305쪽
hisee meis beneficiis per summam ingratitudinem ad turpenae securitatem et luxum abutimini (Vs. 3 - G. , ideo, subtractis meis beneficiis, vos puniam, Vs. i. sqq. Cf. infra s, T. Similis beneficiorum erga ingratos exprobratio Ierem. 2, 5. o. T. I. et Ub O Proeul removentes diem mulum. Dependet hic Vocativus vel a Vs 2 , vel ab interjectione uri Vs. I. . Vae vobis, qui putatis procul abesse annuntiatum a prophetis diem vobis fatalem. Securitatem eorum arguit, quos Versu primo appellarat, ex eo quod mala denuntiata ad se minime tam cito perventura credebant, sed in tempora longinqua trajecturiae iri, ut illi, qui EZech. I 2, 2 T. loquentes inducuntur: 'TEN i in dra, Vari re niueisio, quam ille Bidet, in dies multos protrahenda est, eveniet demum post Iongioris temporis intervallum; -2 N V V p m d narba et αd temporet remota illa
Butioinet lur. Hinc factum est, ut se iniquitati et violentae oppressioni tenuioria in dederent. et o tune genus voluptatibus gesture
indulgerent. Vox d'ndum legitur quoque Jeg. 66, β. I 2'N Ur et Nu), ubi est pro dates labili habere, abominari (LXX ibi
βδελυο σεσυ - . Convenit significatione proprie cum nomine rapa foeditas, Lev. 26, 2I., quod est a cognato vi et recedere, Tu Cre, speciatim ct re foedet, Nah. I, T. Adeoque Noster gestum significat eorum, qui indignatione moti rem exseCrandam aut exosanae cum detestatione a se amoliuntur, quasi dicat: remoueetis α υobis diem muli cum gestu quodam atque fastidio, quasi id longe absitu meritis Vestris, aut ab ipso minarum eventu. Nomini et a praefixum , Accusativo inservit, ut Ier. do, 2. Iob. 5, 2 , Syrorum more. Ni Si ita concipere velis: remotum terminum statuentes diei malo, vel : mali. duri mnes Et Deilis vPropinguiare, prope Vοbis adducitis. familiarem vobis facitis, Congesgum violentiae, id est, ejusmodi judicia, in quibus justa causa succurribit, vis vero et injustitia dominatur. Haec enim in primores potissimum et judices dicuntur; cf. not. ad Vs. I. Observanda antithesis: diem malum Procul rostilis, et cidmo Delis sedem injustitiae, ac si hoc dicat Deus: removetis a vobis indictum per prophetas supplicium, quasi aut numquam futurum, aut certe post multos annos, po Sterorum aetate; et tamen non removetis id, unde paratum est vobis id malum, sed adhuc exercetis iniqua judicia, quibus miserorum justam causam evertitis. Vel: quia procul abeSSe putatis et numquam eventura, quae vobis minantur prophetae; ideo vitam non emendatis, inio vero indies deteriores reddi iiiiiii, judicia pervertentes et injuria allicientes pauperes. Saepius Nostrum vidimus proceribus exprobrare tenuiorum in judiciis οppressionem, quam hic o an , sedem Biolentiue, vocat. JARCHI hanc loquutionem habitutionem iniquam explicat, quod rapina vicinorum pauperum praedia suis adjungant, ut
supra 2, 6. intelligebat illud te set ad quem Ioc. Vid. not.
306쪽
Sed praestat, me de ludi eum consessu capere; cf. Ps. I 22, S.
V dejub ra Nd p insident pellis judicii od judicundum. Et
d. ici nrita umbra Vrandiue in Vae cubontibus, qui recuriabunt, EuPer lectis, i. e. tricliniis, sive lectis trietinariis suti Plinius
vocat His t. m f. L. II. c. 2I. eburneis. Veteres enim in lautioribus conviviis ad inen satu accumbentes fere cibum capiebant,vid. not. supra ad 2, S., et cf. STUCΚII Antiquit t. Convivult. L. I l. C. I i. p. aD s. sqq. ed. Amst ei. I iis s. lat. Dentis scit. elephantini, eboris, i. e. eburneis, sive ebore ornatis. Chaldaeus: Super lectis ebore a trulis (ef. supra I, lθ. , Di,ductis. Eam enim in lectis ornandis olim consuetudinem fuisse, illud PI. AUTI in Stioho Aet. II. Scen. 2. Vs. St. arguit: Lectos eborctios, ctiariato advexit. VARRο in Ouinquettribus et Cum in eboriato lecto cubaro Nideus ctegrotum. et ' Vn Et Profusi s ver atralis suis. JARCHI exponit: qui sese distendunt et porrigunt voluptatis causa et pandiculantur in cubilibus suis. T D in genere notat redundiantiαm, quod Nilnelii refert ad uulaea ampla et undiquaque redundantia, quibus lectos insternunt. Aulaeorum enim pulchritudo est, ut undiquaque luxurient et redundent, late longeque diffusa. ita et mo erit substantive sumendum: et exterisiones, i. e. extensi et diffusi cireum quaque tapetes SuPergrcthulis eorum. Sane mo cuni My conjunctum dicitur Exod. 26, I 2. de partibus redundantibus aulaeorum tabernaculi. Nostro tamen loco ad ipsosmet, quos perStringit prοpheta, referendum videtur, ad et I EAM, ut Satis Commode vertatur: Profugi s. eis usi super atria tu Suet sunt, ut de deliciis, quas capiunt immodice sese in lecto continendo, ibique lasciviendo et gese porrigendο, intelligas. Bene LXX: κατ&σnαταλωνree. Ceterum et mo non est Participium Paul, quum a neutris Participia passiva non soleant formari, sed nomen adjectivum. tra, INJEt comedunt αgnos de grege, i. e. lectissimos ovium ex toto grege. Sic enim Saepe nomen absolute positum, sed junctum eum alio nomine, quod sui generis plures comprehendit,
intercedente particula ira , ut hic significat id, quod in-Signe est et eximium . primo PusCure significat, ut Ies. ID, 23. Ps. 65, Id. , hinc Ggnorum Poscuαles, ut hic et Deu t. 32, la
Bitulas e medio giaginetrii eductos, i. e altiles et bene saginatos., praeter hunc locum ter obvium. Semper cum ut h. l.
Ioeum significat, ubi in eluduntur vituli et alligantur, ut sagi-
nentur, eo li. Arabico fune ialligetvit colla pecus, unde cui colli vinculum, primo in bove, deinde κώτοχori cistuc in quovis unimante. Unde Bochartus i. c. p. goo. sqq. pet et di a Z vitulaa
307쪽
intelligendos existimat tales, qui in vinculis ad areae palum alligati grana triturunt, et eorum esu piuguescunt. o. 'umbae et C ED Vae illis, qtii modulanlur, canunt, vael et Og, i. e. juxta voeem, juxta rationem nubtii. Verbum
videtur proprie signifieare spectulini, εigillatim et fartioulatim distinguere (coll. V u Levit. ls. lo. , quod de granis singulisti nurum dicitur, quae post vindemiam remanent, et doctoribus Hebraeis ta D passim est Pαrticulare, singulare, contrarium , nuntPersule, generiale , eStque eοgnatum verbo , quod item dioidere, distinguere, aviariare denotat. Hic vero de Octnendo usurpatur, propterea quod in cantu vocis sonus multis modi avariatur, multas habet diversoru in tonorum, modulorum, numerorum distinctiones. Similem vim habet Latinorum modulari; eanture enim significat, ab ea quae inter canendunt adhibetur distinctiorum modulorum in discrepantibus sonis varietate. Hinc
Horatius Cet m. l. I. Od. I S, I a. I S. dividere usurpat pro cα-nere e - Gratαque feminis imbecilli cithara carminet divides. Quae verba TURNEBUS sic interpretatur: se Videtur carmina per citharae nervos partiri, quod citharoedi faciunt, dum modulantur; nunc enim hanc, nunc illam chordam carpunt, et de cantilena huic et illi chordae aliquid impertiunt. GESENIUS in Leae. :gαrriunt, inepta eantant cid modos nubtii, ex Arab. t a velox arsit, es liueit, cui Abul valides confert Synοnym. , I αrsit, unde lac homo gurrulus. Sed illi, quam nos supra dedimus, explicationi non dubitamus plerosque calculum addituros. Bene Hieronymus: qui ccinitis ad Bocem Pactiterii. Et Chaldaeus et D uri recte per Ja UI, qui modulas concinunt, expressit. quod proprie ud Os sonat, hic idem est quod etd Prαε- Acriptiam, ad rationem et modum nablii, vel simpliciter id quod aecundum, juxtα, ut Gen. aB, T. Exod. Id, ET. 'D- νin diri juxto Berbet haec; et Lev. 2 , S. V V an 'id baijuaelα αnnoa reliquos. Fn blium, instrumentum risu icum, chordis intensum, ut ' an Oilhuret . a qua tamen non Bolum Chordarum nurnero . verum et in eo dissert, quod nethlium digitis, cithetret plectro pulsatur. IOSEPHUA Intiqq. T, I 2. IX. VII μεν κινυρα, δεκα χυρδωσ ἐξημμεreti, τυ' τεται πληκτρ- η δε φ&βλα, δωδεκα φθεγγουβ εχουσα, τοῖσ δακτυλοιe κρουετοι. Suidas sub Moλτηριor: οργανον μουσικόν, δ περ κrai γα λα καλεῖτm. Ceterum quum proxime antea delicatorum ciborum mentio facta esset, nostra verba nonnulli ad musicam epularem referunt, nec incommode. Frequenter enim et paene legitime musica adhibebatur in conviviis lautioribus. HOMERUS O gg. 2I, dg o. μολπην καὶ θρμιγγα, σαntum et Cithurum, vocat rei oesti ματα διυτοσ, Ornα- mentet conuiueii. Ecclesiastes dI, 2. Iosiae memoriam musiciae
comparat in conpiueio vini. Exprobrat igitur Noster proceribus
308쪽
non satis illis esse jam dictas delicias, sed et insuper aurium voluptatem eos adjungere, ut nullam voluptatis in vivendo genus praetermittant. Addit: di b hetein TU I Stetit Da-Bides excogitetrunt sibi instrumentia Oαntici, i. e. In a Sica, ut I Paral. I 6, aE. Davidis in comminiscendis instrumentis musicis solertiam imitantur. Davident constat musicani tenipli ordinasse, apparatis etiam instrumentis, ut voce et organis musicis lauda
liarunt Sibi , i. e. invenerunt et ingeniose adornarunt, ut Exod. 26, I. 2Parat. 2, II. cicin de artisee polbmiturio dicitur. Chaldaeus: Pria rerαrunt sibi. I iERONYMUS Versus hujus sensum bene ita declarat: se Quibus non suffcit libido penis et gutturi', et aestuantis cibis aqualiculi li. e. ventrisJ, nisi et tibiarum et psalterii et lyrae canticis aures vestras mulciatis, ut quod David fecit in cultum Dei, Levitarum ordines et organorum reperiens varietates, vos ad voluptatem et luxuriam conferatis.
i. e. qui vinum nori in scyphis, cyathis aut calcibus (ut moris est) bibunt, sed in vasis magnis, ut phialis vel pelvibus, qualesillae erant, quibus victimarum sanguis adspergebatur (Exod. II, 3. Zaela. Id, 26. . Ita Zach. I 2, 2 Fam 'o pelvis potu inebriiante repletα. ABEN - ESRA ellipsin substantivi alius esse arbitratur, quasi verba concise dicta essent pro: xl i ivaei ' qui bibunt e crateribus argenteis Bel ctureis Ninum. Sic Chaldaeus: bibunt in phialis orgenteis Dinum. Ut Ps. Ta, II. V rib ararambae Aben-Esra post V V, subaudiendum
vult imo, ne tradus bestiae tigri animam turturia tucte. Ita Vates reprehenderet in illis non tantum C cicitiatem, quod grandiugeula essent, ad opprimendum potius animum, quam ad mod icebibendum comparata, verum et pretii magnitudinem, quo nihil illis ad delicias et genialem vitam deesset. VNUΣ U Et prαestantia unguentorum, i. e. Iectis siniis et praestantissimis unguentis (cf. de hac phrasi not. ad I g. I.), ungunt scit. Sese; non ad necessitatem, sed voluptatis et luxus causa. Alioqui enim unctio ad membra refocillanda et cοnsolidandos artus crebra erat in illis regionibus ealidis . HIERONYMUS: HEt ungimini, non ad labores corporis mitigandos, oleo purissimo, sed unguentis pretiosissimis. pio ' - by ribri: Nbi Ne ite dolore usiciuntur,doIent, compatiuntur, SMPer Iriactione, propter calamitatem IO-s ha, regni Israelitici. Verbum ribri aegritudinem utramque, et corporis et aninii significat, ut I Sam. 22, 8. cum Saul expostularet cum suis: ' v cIU V V-TUN neo est inter. Nos, Cui dolecti mei ciatiget, i. e. neniinem esse, qui aegre ferret, quod proderetur a Davide. Fraefuria de re publica labante et Pe sum eunte dicitur quoque Jerem. S, I l. 2I. Nostro loco intelliguntur mala Israelitis partim illata jam (cf. supra ad O, Io.
309쪽
domi r Nei , partim adhuc inferemia, de quibus prophetae praedixerant. Hoc nοmen quinque punctis vocalibus instructum, i. e. Tere et Segol, ter reperiri, hic notat Magora, quorum locorum symbola memoriae juvandae causa ita tradit: herim plo Vm rediret, ubi Ndinet locum significat Ies. Io, Id. , ubi sit mentio diret 'det confraotionis lugetriae, hunc locum, ubi propheta Dieminit confractionis Iosephi, dirim locum Jes. 65, Id. , ubi confractionia venti meminit. TV, hic regnum Iarcteliticum indicat, ut supra S, d. xlesso met, ubi vid. not. In eipit igitur hio propheta, uti solet, missis Judaeis, ad decem tribus separatim disserere. Vid. et infra Vs. Id. Proceres, quum totius regni saluti ac libertati providere debuissent, usque adeo tamen illius erant immemores, ut quo tempore aut patiebantur aut metuebant ab hostibus, ipsi tamen epulabantur splendide, et genio ac voluptati quam poterant effusissime serviebant.
T. mora ad n V ny ire, Proseterea, propter istam
luxuriam et secordiam, nunc, brevi, migrabunt e patria in prin
mos exules captivi abducentur, primi exulum deportabuntur. Sunt, qui vertant: in coetu migriantium, aes, significatio summiae congregαtionis sumentes, ut Exod. Zo, I 2. Netra 'et
computaveris Israelitiarum. Et Ier. ZI, T. TUEsunt qui vertant: sibilabunt in congregatione gentium. dedpraestat nostro loco remet in Ovile, i. e. in fronte vertere, ut Deut. 26, D. Priae scient duces exercitus daret vidi et in fronta Populi. I Sam. s, 22. Dedit eis lacum addi et in cupite i. e. summum locum inter inuellatos . Micha 2, 23. Iouea ibatd IN I in Ovite eorum, i. e. praeivit eos, ut dux. Alludit autem Noster aperte ad det Uci rni Versu si , ut sensus sit: ut luxuriosi isti primi sunt in populo, et primariis unguentis delibuti, sic primi exulabunt. HIERONYMUS: se Vos, qui primi estis divitiis, primi captivitatis sustinebitis jugum. Nunc, i. e. propediem, jamjam, ut ses. dZ, I s. Mich. T, lo. Hi RRONYMUs: si Nequaquam in futurum poena differtur, nec de Iongis post se-
eulis prophetatur; quod nunc ingruit, nunc venturum est. Attamen inter mortem Ieroboam i II., quo regnante vaticinatus est Amos, et deportationein decem tribuum plus quam quadraginta anni interfuerunt. V m )d ni id fit recedet sibilum Profugorum, tunc cessabunt gaudia , et praesertim laetae illae luxuriosorum come figationes, de quibus Vs. a. sqq. De cim 'o vid. not. ad Vs. d. Nominis metu propriam significationem so SEPHUA Ei MCHI recte repetendam docet e lingua Arabica, in qua verbum
n* -- b dicitur de elevatione vocis, sive cid laetitiαm, sive ad fetum, unde Ier. id, si . m et Planctum notat. Convenit igitureum , quod item POcem attollere vel ob Iuctum, vel ob laeti-
310쪽
tiam significat. Posset etiam nudi voci rαri conferri, per antistoechon et metathesin radicalium. JARCHI nostrum T IU exponit conuiueici, adducitque locum e Commentario antiquissimo in Numeros ad Deuteron omium, Siphre dictο, quo illud de conviviis in honorem deorum institutis dicitur. Nec incommode epulae a significatione verbi Arabici, quam indicavimus, potuerunt dici, ob coni essantium strepitum laetorumque clamores. Sunt, qui mira epulationem funebrem significare putent, ut cognatum ni et Ierem. Isi, S. Hieronymus intellexit de epulis lugubribus in mortuorum honorem factis. Tum vates hoc diceret: epularum funebrium celebritatem anto tum iri, cum mortui fuerint; deportatos in terra aliena ita morituros, ut funebri pompa et parentalium honore sint carituri. Solet enim hoc improbis quandoque pro gravissimo malo denuntiari; veluti Ier. 22, I S. II.: non seiungent eum; avulturα αsini sepelietur. Ve- ruin mi et epulutionem funebrem significare, sine idonea ratione
S. 'cidet a raro arret et Iuravit Dominus Deus Per
Gnimctm taram, I. e. vel, per vita in guam, Sicut amnia hominis
est id, in quo vita ejus est, unde alias, ut Num. la, 28. Pervitαm suam jurat. Vel: Per se ipsum, quia non habet majorem, Per quem jurat, ut Gen. 22, l6. 'rid)2eja 'et Per me juriavi. Hebr. 6, II. ἐπεὶ κατ' ουδενώσ εἰχε μει νοσ υμο αι, ωμυσε εαυτου. Praepositio et post jurundi verbum fere est Per. Sic
Per moestatem Ictoobi, infra S. T. Per granofiliatem Suram, Supra a, 2 Duobus tantummodo locis I cum conjuncturix in vertendum est, Ps. so, Il. 'UNA visaevia juro Bi in iret meα, ut 2Chron. I S, I S. 'saeta Vndbm II in s. ex toto Corde SMO Iuriarunt; sed sensu hunc significatum manifeste poscente. VNVU'd N Ihominor Iustum Iacobi, i. e. tarn Iudaeorum, quam Israelitarum, quorum communis pater erat Iacobus. Verbum Iaera significat in Cal desiderare, ut Ps. IID, do. NUNC desideretuet praeculo tuo. Hinc STOR R in Observolt.αU Aniat. et Syntetae Imbr. si alii. nostrum locum sic interpretatur: desiderure saeiam desidet antem , i. e. desiderari faeiam, id, quo a verbiunt Ictoobi Posteri, , , per metonymiam ad lit, ,, cor Sequentis pro antecedente deSiderctri facium ponitur pro UmONebo, Gumeriam, quemadmodum sud. 2I, d. dexideriari est pro delet tam eise. Verum simplicius est, cum sarchio VN 'a capere
Sic Chaldaeis diua et saeta est sorbere Nostram interpretationem tuentur veteres omnes. PNa Irastum, ut der. II, s. V irra in Na,
HOS. β, β. T, IO. Frmae' a Na. Vel metonymice: id quod gl-riutur Iucob, quo superbivit, ejusmodi sunt templum (Llialdaeus: