장음표시 사용
361쪽
scindendum esse. In culpa amplificanda versatus est vates Vs. I - Id. , nunc de poena agit. Ergo quum Vs. Io. dixisset: exscinderis in Pe e tuum, nunc ait: - et nαm insisti dies Iouecte sver Omnes gentes, prope adest dies, quo Jova judicaturus ledebit gentes omnes, et de eis ultionem sumet, itaque inter eos etiam de Iduinaeis, eoque tempore eis par pari relaturus. Aureum sectiliam, quo Jova solus regnabit (VS. 2I. , praecedet gentium Judaeis infestarum exitium, ex opinione prophetis omnibus communi. mm d dies quo Iova judicium exercebit (Ies. IX, G. Tepli. I, T ld. b. : viam viet et 2 Quemadmosim fecisti, egisti cum Judaeis, sic iterum flet tibi, talionis jure. Ante V ' subaudiendum est in , expressum Jud. I, T. quemul modum feci, itet rependit mihi Deus. Cf. Jer i. so, Isi. 2s.
Nostrum effatum in Idumaeos confirmat atque amplificat Egechiel IS, IS .: quemαdmodum tu domus Israeliticae Patrimonium να- a totum esse giaudes, Sio emolαm, ut uectatus fus, mons Seir, et univerget Idumαρα, Scieturque, me USse IOUαm. ei, a Netributio tua revertetur in e ut tuum. M aa hie retributio, ut sit sensus, mercedem eorum quae aliis mala intulit in ipsum redundaturam, ac eadem ab aliis experturum, quae ipse
aliis fecerit. Cf. Ioel d, a. T. Ps. T, IT. Sic Graeci dicunt im
quetur. Est haec phrasis synecdoche partis pro toto, ut eum Jud. b, ZO euut Biri Iegimus pro Biro, nut I Paral. I 2, 23. cvilia e editorum etd militium pro expeditis ad militiam. 6. Prima huius Versus verba, 'ri bai dnuici )rDNE 2
vir a quonium quemiadmodum Polustis Suer monte meo Actricto, interpretes bene multi ad Idumaeos directa existimant, intelliguntque de compotationibus conviviisque, ab Edomitis ad suam de urbis templique eversione laetitiam publice testandam, vel in ipso Zione monte institutis, quae vero sequuntur verba, tardd 'aram n de poena omnibus gentibus irroganda, quasi diceret: quemadmodum vos, Idumaei, laetati estis, et in Iaetitiae signum convivia agitastis super montem sanctum meum, i e. , ut NIMCHI exponit, de excidio, ob excidium aeteri mihi montis, mei templi,sio bibent, i. e. sic bibetis vos et ceterae gentes, quae pbpulo Israelitico infestae fuerunt, scit . d)I calicem Bertiginig(Jes. si I, IT.); vestro gaudio succedet summa tristitia et gravissima amictio. Ita Chaldaeus: nαm quemαdmodum laetoli estis de excidio montis mei scincti, aio bibent omnes gentes calicem
ultionis aucte. Sed verissini e Inon et Selinurrerus, molestum eSse,
idem verbum ridet, eodem Ioeo positum, duplici et plane eontrario sensu accipere, praesertim quum non sequatur: drs N da
retra bibendum vobia quoque erit de calice irae. Quae quum ita sint, haud dubitamus accedere Selinurrero, autumanti, Servmonem, Subita conversione saeta, qua nihil frequentius apud Pro Prophh. minn. 2I
362쪽
phetas, redire nune ad Iudaeos, ad quos sequentia pariter omnia potissimum respiciunt. Quod ipsum et vidit Aben-Esra, qui observat, inde ab hoc loco Deum incipere populum suum consolari, et sensum eSse: quemadmodum vos, Hebraei, castigationis poculum bibistis, sic bibent et onmes aliae gentes. Quam interpretationem egregie confirmant tria Ieremiae loca, quibus itidem dicitur, Iudaeis primum bibendum ea se, deinde Idumaeis. Primus locus est Ierem. 25, 2T - 2s., ubi Jova vatem jubet gentibus omnibus calicem furoris propinare. Quum stutem, inquit, de manu luet Oαlicem bibendi cutiSet renuerint iaccipere, ita eos clompellabis: sic dieit omnipotens Iovete citro dubium bibetis. Nam quum ego urbi et me denominiatae mα 'cere incipium, vos impune feretis p minime impune feretis. Secundus locus estas, I 2.: Ecce quorum non est jus ut calicem bibαnt, omnino bibunt, meus nimirum populus, a quo tamen abstenturus videbar et judicari poteram ; tu Bero Plane immunis egeesy imo omnino biberum. Denique Thren. d, 2I. 22.: Leteliare suaviter, O puella Idumaea, in terret in degens I cd te quoque perueeniet Poculam, quo tu inebriato nudaberis. Finitia est tua cu et, O puella Sioni non amplius te relegabit; ianimadvertet in te tuam curapam, O Puella Idumceu, scit colis tuis peccatis. Ita et nostri loci sensus erit hic: quum vobis, Judaeis, montem mihi sacrum tenentibus, bibendum fuerit, magis etiam reliquas gentes eandem sortem experiri oportet. Ceterum frequens est apud vates hebraeos hoc figuratae orationis genus, quo Deus poculum vini plenum offerre, crapulamque inducere fingitur illis, quos gravioribus poenis assciendos esse statuit. Vid. Ps. 25, s. Ier. 25, 35. Jes. SI, II., eoII. Ps. 6o, 5. Mutuata autem est haec metaphora a veteri potantium ritu, quo per modimperatorem, Seu GUμrioσιαρχoν, hoe est, convivii praesidem, sua cujusque vini portio, quam hauriret, statuebatur, unde Cialiae et in bonam partem sumitur, veluti Ps.23, 25. Molestum autem illud bibentibus multis modis fieri poterat; a mengura, si major quam ferre commode possent, a potu ipso, si vel fortior, vel amarior, vel acerbior esset. Bibendum vero gentibus poenae poeulum Noster denuntiat Tnon jugiter, qua voce discrimen inter Iudaeos et alias gentes statuit. Illis enim ad certum temporis Spatium gravissima mala captivitatis perpessis, tandem castigationis poculum ablatum est, ne postea amplius biberent, ut diserte dicitur Jeg. 5 I, 22. recipiαm e maniatura Poculam Gestus mei, non Perges bibere illud αmplius. At aliis gentibus non bibendum solum, sed perpetuo etiam bibendum
erit, quemadmodum aeternam desolationem Idumaeis speciatim Vs. ID. minabatur. Utrumque, tam gentium VnStandarum nu-Inerum, quam vagiitatis continuationem confirmat Ieremias 25, s. Omnes gentes circumquαque Bαstitialibus Pei eluis C snαm.
LXX: πίονται παντα τα εθrii obor, quod pro mura legere sibi visi fuerint mo an, quod eum merum, Significatio no
363쪽
convenire opinati sunt. 'DE' Et bibent et absorbebunt, totum exhaurient; non paululum bib ent, aut guttatim delibabunt, sed oninino deglutient. Ad calamitatis magnitudinem hoe pertinet. Magnam astitutionis et vindictae nienSurum eos manere significat, non parvam aut vulgarem aliquam poenam. Sic EZech. II, 32. calicem sororis lucte bibes profundum et latum. Plenius hanc sunt entiam exprimit poeta Ps. To, s. : hctbet in mαnu Iouea Culicem, rubente Bino plenum turbido, unde fundit ille quidem, sed ilα, ut ejus e ressum faecem bibαnt omnes terriarum impii.
plici verbo usus obstupefent et conturbαburitur , senSum utcunque expresserunt. Quae figurate Noster dixit, jam propriis verbis enuntiat: Um era I eruntque gentes, quusi non fui3gent, i. e. plane peribunt , ita ut non major eorum recordatio futura Sit, quam si nunt quain omnino exstitissent. Item fere est Egech. 26, 2I.: In nihilam te redigum et nusquiam eris, quiaexiliaque deinc a nunquum invenieris. Sirach. di, D. Aαὶ ε σἰν ων ουκε ιθ μPTIZOσυνον, καὶ απωλοντο ωσ otii υπάρξαφτεβ, καὶ ἐγώ οντ owσ ου γεγενorεσ. Vid. et Iob. Io, II. T. Iam delineare incipit vates felix ac splendidum aevum, quod aliquando exoriturum sit Iudaeis, fore, ut non tantum
eollapsa ipsorum respublica restauretur, verum est, rerum faeie ProrSUS mutata, easdem, a quibus antea vexati et miseri habiti essent, gentes ipsi in imperium redigant et potestatem. Cujusmodi magnificis promissionibus vates Sua oracula claudere Solent, et perterrefactos comminationibus animos erigere. Sic Egechiel inde a Cap. do. ad calcem templi totiusque terrae Israeliticae instaurationem describit. Nec minus augustu ac splendida sunt, quae Ioel et Amos in vaticiniorum suorum fine promittunt. pet)im Contret in monte Sion. secus ac in monte dieir, Vs. f., et ceteris gentibus, quae ita delebuntur, ut nullum eorum vestigium relinquatur, erit eυαsio, i. e. erunt, qui evadant,
Eritque sαnclitus, i. e. res Sanctu, αγιον, καrictum quid, ut recte LXX, s. Iocus sanctus, scit. a me mons Sion. Liberabitur mons Sion, seu urbs Hierosolymitana, a profanarum gentium ditione, nullum omnino illi eum eis eommercium erit (coII. Ioel d, IT. Jes. 52, I.). Et possidebunt domus Isicob, Iacobitae, Possessiones suαs, redibunt Israelitae nil suag pogsessiones, quas amiserant; recuperabunt Ioca sua hereditaria. tum forma tum usu nomen locale est, lacum, quem quis herediturio jure possidet, significans, coit. Jes. Ia, 23. Iob. II, II.
et Egeuh. II, Io. Veteres interpretes ita exponunt, ac si scriptum reperissent, aut enuntiasSent
364쪽
eos, ct quibus Possessu8 est. Ita enim Alexandrinus: καὶ κατακληρονομήσoυσιφ ό oἰκoσ 'Iακωβ τουσ κατακληρονομησαντασ αἰτουc. Hieronymus: et Possidebit domus Iacob eos, qui ae possederunt. Quocum congentiunt Syrus et Chaldaeus. Verum IliphiI verbi non simpliciter possidere significat, sed veI possidendum tradere, vel e POSSessione e ellere. Quare adscito tr 'D 'mita potius vertendum esset: Possidebunt Iacobiliae eos, qui ipsos olim e stiis possessionibus e uteriant. Qui sensus etsi minime
incommodus sit, nolim tamen ulla urgente necessitate deserere,
in quo omnes hodie libri et scripti et editi consentiunt. Amplificationem verο, et in erementum hujus possessionis progrediens
I S. Rempublicam Iudaicam non solum omnibus asilictationibus superiorem evasuram promittit, verum etiam adversarios suos
ita cοnsumturam, ut ex illis nullus sit reliquus. Quod eleganti similitudine exprimit. Judaicam rempublicam siquidem tanquam
ignem quendam fore dicit, ac flammam obvia quaequo absumentem ac devorantem. CP, - mn Eritque domus Iacob ignis, et domus Ioseph summo, domus Gutem Eactu in simulam, pro stipula, tanquam stipula. Quod domus Iacob et domus Ioseph seorsim sit mentio, I iERοNYMUs domum Iacob putat intelligi regnum Iuda, i. e. duas tribus, domum autem Ioseph decem tribus, quae alias Iarctelis veI Ephraimi nomine significantur,vid. not. ad Amos O, G. Ego domum sucob malim generaliter omnes tribus intelligere, domum autem Ios A, decem, quarum
post omnes tribus speciatim mentionem facit, ne illae sese putarent exeludendas, quod quondam impietate praecellentes idola et vitulos coluissent. Duae enim tribus, etsi idola coluerunt, templum tamen habebant, in quo Jovam adorabant: etsi vero simulacrorum cultum tandem eum Iovano cultu in eodem templo conjunxerint, tamen non ita ex professo cultui idolorum addictae fuerunt, ut decem tribus. Quam ob causam seorsim harunt mentionem facit, indicans omnes promissae felicitatis fore participes, simulque ut duo regna tum unienda doceat, quod disertius exponit Egeehiel 3T, 22. seqq. ,, Stipula, cisi, futura esSe quum
dicitur gens Edomitiea, respicitur ad illam, maxime Sub ferventiore eoelo, stipulae naturam, qua sit, ut et ignem faeile concipiat, et semel conceptum subito augeat diffundatque; donec brevi omnis consumta sit: quapropter stipuIa ab igne consuinenda solet esse imago mali, cui remedium atque allevamentum parari Nequaquam possit, veluti Ies 5, 2a. SCHNURRER. d n :ip Exardescent Iudaei ac Ephraimitae in eis, Idumaeis.
p, e pro verbum exquisitius est et poeticum; significat
enim, aptissime ad hunc Iocum, flammam mobiliorem atque neutiorem, qualis in stipula conflagranda sit necesse est. Verba quae sequuntur, 'm n ab drare' reb) neo erit aver8 teg
365쪽
de domo Esau, Alexandrinus Graecus interpres sic vertit: καὶ θύκ εστιξι πυρφορoc ἐν χω ο ilico Noctu, formula adagiali usu
dueta e more veterum, apud quos, quoties procinctae acies congredi pararent, vates Martis sacerdos, acie in praecedere soIebat, Iauro corοnatus, ac σημεῖον, belli signum, faeem ardentem gestans. Ab hoc belli vim abstinebant utrinque, quod nefas ducerent, in Virum sacrum, qui legati munus obiret, ferrum stringere. Proinde si crudelem aliquam stragem significare Volui RSent, ne
ignimero quidem porcitum espe viebant. Hinc Hesychii glossa:Πυρφορρσ, O Πυρ φερων, κῶ ο μονοσ διασωθεὶσ εν πολεμ)1. Pro πυρφορoc, quod est in codice Alexandrino, atque exprimitur quoque ab interprete Arabico in Polyglottis, in codice Romano legitur πυροφορoc, frumentum gerens (non ἀπο του πυρoσ, i. e.
igN6, Sed &πό του πυρσυ, i. e. frumento . Quae lectio sensui hujus loci minime est accommodata. Addit vates, illa omnia, quae Praedixit, eventura esse, et 'ri' ' a quia Iovia loquutus est, qui fallere nequit, cujus effatum ratum est, nec potest Dori impleri. Vid. et Ioel d, S. I s. Iam decIarat, quod ante (Vs. IT.) dixerat, redituros
ad suas possessiones Israelitas; verum id amplificat non redituros tantum ostendens, sed ad vicinas usque vel tribus vel nationes dilataturos fines suos. Et hoc quidem Versu de duabus tantum tribubus agit, Juda et Benjamin; sequenti de reliquis decem. imi et in possidebunt auster, i. e. rari hubiicitores ctustri, qui australem terrae Israeliticae partem tenent, montem Esctu, Idumaeam, V dcim et flanities,
i. e. 'diiD ' hubitatorea campestris audaeae tractus PDS-sidebunt Philist eos. Judaea Ios. C. Io. in quinque partes divisa est. Ex quibus una Vs. 2I. V ctus trulis, Prope Idumueum(Num. 13, 2I. Deut. Id, Z. , altera m DC decliueis, campeStris, vicina Philistaeis, Vs. XI. ejus I. Cap., di cebatur. Docet igitur
hic Obadias, Israelitas non solum pristinani hereditatem Suam eum Sua justa magnitudine et plena integritate obtenturos, Sed etiam eandem amplificaturo . Australem enim Iudaeae regionem Idumaeae Conterminae, campestrem f. humilem, adjaeeniis Palae Atinae adjectione, et Benjaminem Gileade auetam fore dicit. Non desunt, qui eum Nimehio vertendum putent: possidebunt Iaco-bitae s. IB. ctustrum eum monte Egetu . Sed hi non animad-Verterunt, postea sequi Vs. 2D. : exsules Hierosolymituni, qui in Sephurud, possidebunt urbes ctus trules. Unde simul apparet, particulam TN nec in verbis quae sequuntur, ut Naliter accipiendam esse, quam in proximis V DN r Jr: rei', ubi aperte est Accusativi nota, neque cum vertonda Nunc etiam docet a septentrione dilatandos terminos Iudaeae. Et quoniam n septentrione habebat tribus Iuda alias tribus sibi vicinas, Benjaminem videlicet, qui (ut habes Ios. IB, II. portionem Suam habuit inter Iudam et Iosephi filios, Ephraim et ManasSe, eam
366쪽
scilicet portionem Manasses, quae cis Iordanem erat, propterea inquit: - :nu i 3 et possidebunt Iudaei alii, praeter au
i. e. regiοnem tribus Ephraim, et Ggrum Sumetritetnum, i. e. regionem Samariae, ne agrum, eum Nimchio, arvum arctius intelligas. Quasi dicat: ab aquilone ita protendet suos fines Iuda, ut etiam transgrediens sortem Benjamini, vicini sui, perveniat ad Ephraimiticam ditionem, in qua Samaria. Sed quia juxta hanc terrae divisionem sine suo pellendus videbatur Benjamin, ideo
subdit: re an ideo et Benjamin possidebit Gilectililioam
regionem. Quum ante, juxta distributionem antiquam Josuae, Benjamin intra et eis Iordanem esset nactus sortem suam, jam trajecto Iordane occupabit totam eam regionem ultra Iordanem,
quae duabus tribubus juxta Mosis distributionem cesserat, Ruben, Gad, et alteri dimidiae tribui Manasse, nomine Gilead, a Gilead, filio Machiri, filii Manasses, Num. 26, 2s. Tota igitur Hebraeorum terra, quae ante exilium in duo regna, Iudaicum et Israe- Iitieum, divisa fuit, futuro aevo aureo, ex vatis nostri mente, inter duas tantummodo tribus pοtiores, duilam et Benjaminem, dispertienda erit; decem tribus, seu Ephraimitae, vicinorum quo rundam populorum ditiones, extra fines terrae sanctae, occupabunt, de quibus Versu proximo.2D. Iam de decem tribubus agit, quemadmodum sint pos- Seggiones Suas recuporaturae, et nonnihil etiam de Ilierosolymitanis, qui de tribu Iuda magna ex parte erant, speciatim dicit. N'o' 'andi nim- nri Et transmigrαtio. i. e. coetus transmigrantium, deportati, exules, exercitus hujus stiorum Israel, deportatae copiae istae Israelitarum. Friri est nomen diri praeposito ret demonstrativo (quod requirit sequens a mn, eodem praefixo inStructum , vertendum: exercitus, turbae hujus, ut 2 Reg. IS, IT. Jes. 36, 2. eadem significatione est , n, per dere, in statu absoluto pro P n. Narratur enim ibi, a rege Assyriae missum esse
Tarthanem ad Iligkiani vetet cum exercitu Bulido, qui 2 ueg. 6, Id. VI dirn vocatur. bri defective scriptum, ut hic, alias quidem iantemurtile significat, e. c. 2 Sam. 2b, 3. I Reg. 2I, 2. I. Sed quemadmodum hac ipsa αntemurialis notione, et byn plene Seriptum legitur Ps. a8, Id. I 22, T. , ita vicissim diri cuius quoque significare possit, perinde ac pri sinum pro se H Prov.
Binum pro a ' Cant. T, Io. Praecedenti radia junctum notat cuius sive multitudinem deportaliam, simili fere constructione, qua Biriditas herbae Gen. I, Zo. pro herbu Biridi dicitur. Chaldaeus recte: dvortatu turba Populi hujus Israelitiqi. Vates autem elegit din exercitum, copias, dicere, quam id, quDd in consuetudine est, II Populus, quia de decem tribubus agit,
quae comparatae ad reliquas duas numero longe Anteeellebant.
det, fliorum Iaroelia, proprie: quae est Aliis Isrue
367쪽
subaudito ut in x' 'd', mora quae inferenda piis suig, Ps. IID, Io ., et in phrasi 2Parat. I 6, II. acripto gunt in libro regum remimi, qui erant Iusio et Iarael. Verba
quae Sequuntur, dira , sunt concise dicta pro: quim possidebunt quos evnt Cctrictricteorum, undinu es usque ad Sur tum Sidoniorum. Promittit igitur vates, exsules decem tribuum, quo tempore restituentur, POSSESSuroSPacate et in totum, non sicut olim, quum vix integre haec tenuerint, omnia quae fuerunt Cananaeorum usque ad Sareptam. A Sarepta enim, quae medio erat inter Tyrum et Sidonem intervalla, ut IOSEPHUS tradit Irohaeol. L. VIII. c. III. ed. Haverc.(c. T. editt. vett. εἷσ Σαρεφθα notiν ουκ αnωθεν τῆσ Σιδαμοσκαὶ 2 ρoυ, μεταξυ γαρ κειται) incipiebant septentrionem versus fines Cananaeae, unde occasum versus pertingebatit ad Gerar et Gagam usque, in Palaestina, et versus ortum ad Sodoma et alias
quatuor urbes, ut diserte dicitur Gen. ID, Is., nisi quod ibi pro Sarepta Sidon habetur, quae non ita procul inde aberat, et I Reg. IT, s. Sarepta Sidoniis attribuitur. Cf. Iibr. nostr. mndb. der bibl. Illerthumah. Vol. II. P. I. p. 28. Ita et I IERONYMUS:
MContra orientem vero cunctis, quae in terra Cananaeorum sunt,
imperabant usque ad Sarephtam Sidoniorum, ubi quondam Eliam pavit vidua. Nec aliter Chaldaeus paraphrastes, uti a Ninichio laudatur: Possidebunt terriam Curiuncteorum regque αd Grutiam. Addit vates specialitu de Hierosolymitanis et et exules Hierosolymitani qtii degunt in Sephorαd Possidebunt urbea αα-giri, urbes australes, id est, urbes tribus Iuda, cujus portio ad austrum erat terrae Israeliticae. Tribus quidem Iuda, ut Vs. I s. dixit, possidebit ab occasu Palaestinam, a Septentrione portionem Ephraimiticam et Samariam, ab austro Idumaeam: nunc Hierosolymitani abducti in Sepharad speciatim, prolatis suis sinibus,
non ea tantum, quae sunt circa urbem, possidebunt, sed et ea omnia, quae quondam fuerant tribus Iuda ad austrum, hoc est, quod dicit, urbes ctustri. Nam Ioco urbium australium jam Iuda, quemadmodum initio Versus I s. dixit, habebit Idumaeam. -Verba ud Z inquit S cIINURRER, Hex Similitudine praecedentis Drmulae t amn , videntur quidem dicta esue ad designandam regionem, quam occupaturi olim sint exules Hiero-Rolymitani, et hoc sensu interpretatus est Dathe: exules Bero Hierosolymitiani eo, quete sunt Sephoridis regionis. Sed loeus, quem occupat verbum post demum positum, emcit, ut provinciam denotare debeant, in qua tum exuleS Versarentur. Quaenam vero regio sit . hoc solo loco Commemorata, vix definiri poterit. LXX Mep αoce habent, , , ne S Iegissent, ait s. D. MICHALLIS , Platnm. p IS OI., , ,hοua et hi quidem sententia: h μετοικεσία Iερουσαλὴμ ε οβ 'E φραθά, egulas Hierosolymae usque ad Ephratam, i. e. exules Iudaei, Hierosolymae viciniaeque Bethlehemum usque, quae alio nomine
368쪽
Ephratha dicebatur: sed nec his ausim solis, nullo suffragante eodice Hebraicii, adstipulari, atque adeo suspicor, LXX Σεφραθ Oscripsisse, quod errore Iibrariorum, sed perantiquo atque jam ante Hieronymum, mirantem quid sibi velit Graecorum Ephratu, in ' ραθO transire potuit. *ραμα in textum recipit Brettinger. Verum et Arabicus interpres in Graeco suo textu 'E ραθα Iegit. III ERONYMUS: HUbi nos posuimus bosphorum in Hebraico habet Supharct d, quod nescio cur Septuaginta Ohrialia transferre voluerint, quum et Aquila, et Symmachus et Theodotio
eum Hebraica veritate concordent. Nos autem ab Hebraeo, qui nos in Scripturis sanctis erudivit, didicimus, bo horum sic vocari, et, quasi Iudaeus, ista, inquit, est regio, ad quam Hadrianus captivos transtulit. Quando ergo Christus Im uJ nostervenerit, tunc revergura est in Iudaeam etiam illa captivitas. Possumus autem Iocum quemlibet regni Babylonici intelligere, quanquam et aliud arbitrer. Nam consuetudinis prophetarum est, quando loquuntur eontra Babylonem, Ammonitas, Moabitas, Philisthiim, et ceteras nationes, multis sermonibus lingua eorum abuti, et servare idiomata provinciarum. Quia ergo lingua As- Syriorum terminus, qui Hebraice vocatur Gebul, dicitur ,α-Phαrαd, hunc sensum esse conjicio : transmigratio Ierusalem, quae in eunctis terminis regionibusque divisa est, urbes austri,
id egi, tribus suae, reeipiet. HI anc stermino significationem, inquit MICHAELIs I. c., risi apud Assyrios et 'ud habuit (quadri-
literum forte, ex limes, et et D sv ctrctvit, Sejunxit, com-POSitum , conjectura Hierοnymi opus non erat, sed quae a Iudaeoaeeepta retulerat, egregie construi abantur. Bosphorus Cimmerius, limes celeberrimus ac naturalis Asiae Europaeque, quo nomiue appellativo in proprium transeunte rectius potest vocari, quam hoc ipso: terminus, limes p Multos Iudaeorum non solum in Medos et Persas, sed et in Bosphorum quoque et septentrionalem plagam ab Assyriis et Chaldaeis esse translatos, ex Hebraeorum uarratione refert Hieronymus et ad Zach. ID, II. Chaldaeus et Syrus interpretantur, unde Iudaei recentiores
xlISpaniam vocant eamque Se, duce Suo Messia, occupaturos adhuc esse somniant. Sed Hispaniam nomine hebraeo neu
liquam intelligi posse, pluribus ostendit Michaelis i. c. p. ISo2.
Novam de illo nomine sententiam proposuit HERMANNUS VON DERIIARD T in libro singulari, quem inscripsit: SUPhara Babylonicte. Pro Philologiae elegantia ad illustrandum ex Beteri Orientis histortu et geogr hiet obseurissimum Obadiae locum. Hel iuglad. IIo S. in octon. Recensitis et ponderatis aliorum sententiis, inde a P. do. taediosa verbositate probare studet, Ullu espe Smphu-CGm, Mesopotamiae oppidum, prope Neardam, haud longe ab Euphratis sinuosi termino, ubi dividi et in alveos distingui coepit, num ad Soleuciam in Tigrim se exonerante, alio ad urbem Babel
369쪽
properante, aliis utrimque vel natura vel regum industria suum cursuin quoque ad aurum trum tenentibus, teste Ptolemaeo Geographo.
col. I. Ilanc urbem vero, proprie r Do vocatam (quasi limitaneum, a ' Dd limes, quod haec urbs ultima esset Mesopotamiae, et quidem praecise ibi sita, ubi Eupli ratis continuus et longus au fractus terminaretur, et in ni agnos scinderetur alveos), a prοpheta hoc Iocomuo dici molli inflexione, ut exilii eo nomine et Sono sub ingerat indicium, allusione ad Ud diversit facta. HSipphara itaque, inquit Haristius p. si G. , secum urti S, tum regio, e St a prοpheta aegre nominata, una prae ceteris auguStior et potentior, multoque notabilior tunc urbs et ditio, pro universα Παινlania et calamitoso exilii Babylonici anilii tu . Sicuti postea, clarior Soror, vicina Ne ardea, doctrina ceteris superior, Judaeis frequentius et lubentius allegata, pro tota Babylonia, Iudaeorumque receptaculo Babylonico, aut potissima doctrinae Iudaicae sede, in nonnullis Talin udis Iocis, quae affert et illustrat. Nobis quidem Harditaria haec sententia
minime tam paruin verisimilis videtur, ut Michaeli in Suralemni. p. I Soa. Sed ubicunque terrarum sit hoc nq, illud sumeero
nobis potest, sensum loci uniVersum haud obscure esse nonnisi hunc: fore, ut ab utraque parte terrae, a Septentrionali non minus, quam meridionali, cedere Iudaeis atque in deditionein venire debeant gentes barbarae. 2 . an 'ret 'ri 2 d is ' V U Et αscendent gerναtores in
ntontes Aion, ascendent videlicet una cum his exulibus, quos reduces fore dicebat, eorum duce v et illi S Viam praenion strantes, ascendent tanquam triumphantem HierοSOlymBm et ad teniplum, hoc enim nominat tanquam praecipuum Iudaeae Iocum. LXX, quos alii sequuntur, passive Verterunt: orta G, Oμενοι, ε αἰναti.
Videntur autem illi defective quoad prius Iod Iegisse,
quod etiamnunt in codicibus et manu et typis descriptis permultis exstat, sed V TDm enuntiasse. Ity VN Dum, Id judioandum montem Esctu, i. e. ut Idumaeae prae Sint, Idumaeos regant et gubernent, illis jus dicentes, quod imperii signum est. Alii cum LXX, qui εκδικεῖν verterunt, Simpliciter B indicare, ulcis ei intelligunt. Sed generaliter malumus ac ei pere, ut verbis et Ede , alludatur ad servatores illos, qui et judicles olim erant gubernutoresque populi, quem ab injuriis vicinarum gentium defenderunt. VI buri mn dire Et erit Iouecte regnum, tunc devictis omnibus hostibus, et Israelitica respublica instaurata ac denuo stabilita, aperte jam regnabit Jova. Magnificentior sane est haec promissio, quam ut ad Sorobabeli ea aut Maccabat ea tempora
referri possit. Cf. not. ad Amos b, 12. p. 336.
370쪽
Ioncte gesntiS Ct αCἰαS. donam, Amitthai filium, in cujus fatis enarrandis hic Iiber versatur, nulla causa est, cur diversum statuamus ab illo Iona,Amitthai filio, qui 2 Reg. li, 25. narratur sub Ieroboamo II., rege Israelitarum, propiaetam egisse Satis Iacto omine, portendens antiquos terrae limites Israelitis restitutum iri. Idem enim prorsus cum patris, tum filii nomen, tum quoque Prophetae ac
aeruei Dei elogium. Ex illo igitur historiae Regum Ioco, et tempus, quo vixit propheta, et Patriam ejus cognoscere licet. Et hanc quidem quod attinet, dicitur illic e Gath - Chephur oriundus, oppido Galilaeae inferioris, in tribu Sebulon sito (Jos. Is, Io. II.). De eo HIERONYMUS in Praefat. in Ionam, in Ora. T. VI. P. I. edit. Vallars. sec. (Venet. IT68. d.) p. 3so .: si Geth in secundo Saphorim milliario, quae hodie appellatur Dio caesarea, euntibus Tiberiadem, haud grandis est viculus, ubi et sepulchrum ejus ostenditur. Quanquam alii juxta Diosi olim, id est, Lyddam, eum et natum et conditum TeIint, non intelligentes, hoc quod additur, OPher, ad distinctionem aliarum Geth urbium pertinere, quae juxta Eleutlieropolim, sive Diospolim, hodie
quoque monstrantur. - Ieroboamo II. Israelitis imperante Nostrum in decem tribuum regno vaticinia edidisse, prophetasque reliquos onmes, quorum hodie monumenta Supersunt, aetaterenteisse, ex eodem ilIo, quem indicavimus, Iibri Regum Ioco colligere licet. Quo vero anno quae in hoc Iibro evenisse Ionae narrantur acciderint, si certe illi evenerint, hodie nulla ratione indagari poterit.