장음표시 사용
521쪽
neliis Is IT. in fol. et Is I S. in quat. Minus usitatum vero exstat in textu Biblioria in Bombergit Venet. Is IT. in fol. et Io IS. in quat. atque I 52 I. in quat. Ninichius quoque in Lexico adducit ex hoc Ioco. Quod ne mendum eSSe putes, Reiendum, adduci in Cal, deinde subjici Niphat, ut certum sit, Nim-ehium ita olim Iegisse. Utrumque tamen repugnat Magorae ini- Pressae ad IIos. I, I., ubi inter viginti et duo illa loea. quibus pro ' initio vocis in margine ' legi praecipitur, et noster est. d. an net D Ob multitudinem goortalionum meretricis grulissete ista illi urbi evenient. Reddit propheta Causam, cur Ninive sit evertenda ab exercitu hostiIi, quem Vs. 2. d. descripsit, nempe quod abusa fuerit οpulentia atque potentia sua in perniciein aliarum gentium, quas prirmum allexit quibus potuit insidiis, donec vires imperii obtinuit; tunc pro libidine nationes quasque viciniores sibi subegit vi bellica et technis aliis. Comparat autem Niniven eximiae meretri ei, quae arte quadam imponere solet amatoribus suis atque eos ad se allicere. Scortationibus, plerique interpretes intelligunt aliorum deorum cultum, artesque quibus usa finitimis persuadebat, optime coli numen secundum morem ritumque, quem ipsa Sequebatur. Sane si de popuIo Hebraico dicitur, de eultu aliorum, praeter Iovam, deorum dici, notum, vid. e. e. Ier. II, 2 T. EZech. I 6, Zo. IIoc vero Ioco, ubi de Assyriis agitur, qui Iovam numquam coluerunt, cum Abarhenele intelligere malumus de dolosis foederibus, quibus alias gentes ad se pertraxerunt Assyrii, et sibi tandem subjecerunt. Ita Ies. 23, IT. Tyrus inducitur tanquam meretrix, quae eum omnibus regnis terrae Scortata fuerit. Cf. not. nostr. ibi ad Vs. I s. Ceterum de nomine observat Nimelii, ilIud a nar derivatum geminare secundam radiealem, ad augendam et exaggerandam significationem, quemadmodum ab imIV gemuit a an Ps. 5, 2. est multus gemitus. Chaldaeus md et interpretatur: civitatis quae fuit sicut meretriae excurrens foris, i. e. propudiosa. boncte gruticte, i. e. decorae et gratiam habentis. Chaldaeus et Syrus: formosaeiadspectu. AB ARBRNEL: Instar meretricis formosae et blandulae, quam appetunt, qui eam vident, eamque respiciunt et studiose observant, sicut Israelitae fecerunt, temere fidentes regi Assyriae, spe auxilii, quos tamen irritos plane oppressit. Cf. 2Parat. 28, 26. 2I., ubi narratur, Tiglathpi Iesarem, Assyriae regena, grαυαsse Ahiasum, non levasse. Et quaniueis temPli Ioυαε, et regius ProcerumquB Dotivialem Partem evisset Ihαgus, et regi Assyricte dedisset, nihil eum DBit. Mugiatrue, peritae, Pruestigiiarum, quae magicis artihus homines incantat, eorumque res intervertit. mraria r duri Quae gentea ueendidit scor-ιαtio Nibus suis, i. e. libertate sua exutas in servitutem redegit et sibi mancipavit. mnes In nringui an Et similias s. nutione*
522쪽
lascinavit et deeepit Pi cestigiis suis. mn Det v sunt h. l. nctiones, gente8, ut Amos I, 2. Chaldaeus vertit regnet. Prae tigiarum atque artium magicarum studium exprobratur et Chaldaeisse'. di, D. I 2.
supra 2, 1d. , ubi eadem phrasis, ita et hic: ecce ego mitto rorem meum confria te. Quia vero Niniven Versu superiore meretrici comparaverat, et nunc in poena ei destinata describenda perstat in metaphora, atque talia ei minatur, qualia digna sunt meretricia impudicitia. Et releatini, rejiciam fimbrius tuαs, imam vestem tuam. guner 'ciem tuum, vestibus autem sublatis supra caput apparent quas partes natura occultari jubet, omniaque vitia corporis produntur. Ita et ser.
IX, 26. ego quoque nuduvi fmbrias tuas super faciem tuiam, ut opprobrium tuum convicicitur. Chaldaeus nostra verba gio interpretatur: Patere clam turpitudinem sceleria fui contra Dotem ttium. Similes poenae prostibulo dignae praenuntiantur Babyloni Ies. gi, 2. I., Hierosolymae aut Iudae Egech. Ib, 36. XT., Ephraimo Hos. 2, s. l2. - :Tri a m Ostendam Populis nuditolem suum. Non ut honestam viretronam, Sed ut foedum prostibulum te tractabo. TY p md detri Et regnuadspicere faciam, regnis ostendam ignominium tuum, verenda tua, quo nihil magis probrosum esse potest mulieri. si ilaec autem omnia sub metaphora mulieris adulterae, quae cum fuerit deprehensa, producitur in medium, et ante oculos omnium depompatur, , inquit HIERONYMUS. 6. Et projiciam super te iabominationes, res abominandas, culusmodi sunt coenum, Iutum, Stereus, et alia quae conjici solent in meretrices publica infamia notataS. Prabar Et contumeliis to amotam, recte Hieronymus Vertit, quo eodem sensu hoc verbum et Mich. T, G. Deut. 32, I S. Jer. I ,2 I. usurpatur. Et ponam, reddam te tanquUmvectiaculum. Iarchi rimum, Aben-Esra inquiniamentum interpretantur. Cujus explicationis rationem declarat Abactenet, qui ad 'in ad haec notat: nult dioere: quasi rem pollutαυι ασεPretum, quαm quilibet intuetur propter Bilitαlem Suiam; ut Zeph. I, I. Vae urbi adspeetui exhibitae et contiami-Nαtiae. Sequuti hi interpretes sunt Chaldaeum, qui si e vertit: reddumque te foetam oculis omnium qui te adspiciunt. Verum h. l. commode proprio ac simplici specteteuli significatu Sumitur, ut sensus sit: a lectiacula, publicae ignominiae, te e O- Num. LXX παραδειγμα recte reddiderunt, quod Arabs vectum
victentium te et te refugieti, quiRquis foedatarn faciem tuam, i. e. te dirutam atque vastatam conspexerit, vultum a te, tanquam
523쪽
n re foeda, avertet. Verbum notare: civi git longuαm ct re
foeda, docet arabicum cia Gufugit, atque Syriacum a nααεραυit, abominatus est, unde idia foeditus, nec non hebraicum met immunditieg, q. d. re3 quain quis abominatur et a qua aufugit. V rii ara Dirulia, vaStata (Chaldaeus: e ilata est Ninive, quae gentium domina et potentia, divitiis atque splendore omnibus urbibus superior esset; vid. infra Vs. IG. sq. et et ' Matiuia oondolebit et 8 Vid. de verbo et a not. ad Iob. 2, t. Subitus a persona secunda ad tertiam transitus, ut fit in sermone assectu pleno. Statim revertitur ad personam secundam: rib d Manet et adprN unde quuerum consolatorea tibi fl q. d. nus quam, qui te consolentur, inveniunI, in omnium enim odium et ostensionem irruisti, quia eis in rebus tuis secundis insultasti; ef. infra Vs. ls. HIERONYMUS: si Quis dolebit super te, quis tuus poterit esse consolator 8 quae quamdiu potens fuisti, quasi erudelis domina, non miserebaris SeniS, Deo parvulum respiciebas, nec praeparasti Iuctus tui socium, quae noluisti consortem habere regnandi.
8. Missa jam imagine, qua Nini ven publicae ne meritissimae ignominiae expositam depinxerat poeta, ipsam iterum compellat, non lugentis, imo insultantis potius personam inducens, quo declaret, dignissimam eam esse, quae haud melius tractetur, quam celeberrima quaedam urbs, per ipsam naturam munita et auxiliaribus etiam copiis adjuta, quaeque tamen eapta, expugnata, ac miserrime desolata fuerit, Versu hoc et duobus sequentibus.
es, quiam NO - Immon, quiae habitat inter αmnea, in cujus circuitu sunt aquiae F quae aquis undique est circumdata atque
munita. Nomine Prahi Nd significari eam Aegypti urbem, quae Graece ' ίωπολισ vocabatur, ostendimus in not. ad Egech. go, Id. At quum duae potissimum fuerint hujus nominis urbes, altera insuperiore, altera in inferiore Aegypto sita, disputatur, quaenam hie intelligenda sit. Illa fuit maxime nobilitata, et Thebarum nomine celeberrima. IIanc vero, Aegypti superioris Dio spolina Nahunio significari contendit P. ZORN in Libro singulari de historio et antiquis stlibus urbis quondam in Iegypto averiori lange celeberrimae P et te et a seu de a P an alvo et 2, id est, Thebarum, sive Λιοσπώλεωσ m oria ad illustriationem Ierem. 6, 25. Eeteoh. go, I S. et Nahumi I, 8. s. Io. in uaco. SS. T. II. p. 322. seqq. Is postquam veterum scriptorum de Thebarum Aegypti superioris magnitudine et splendore testimonia
attulisset, addit p. Ias. : H Nahumus autem urbem convenienter naturae ejus congruenterque descripsit, siquidem ad Nilum sita erat, et praeter ejus Vli alveos mare rubrum ad mediterraneum
524쪽
berent. Λquae, inquit Nahumus, muri eius, ubi Jo A. MARSIIAMUS,Can. Chron. See. XVIII. p. o 8a. διωρυχασ, sive fossas ingentes, ut labore, ita utilitate insignes intelligit, quas fecit Sesostris, quasque luculenter descripsit idem Marshamus Sec. XV. p. 3s5. Praeterea quemadmodum multa alia oppida erant intra decursus Nili, ita No- Amon circumdedisse videntur Nili Ostia manu Ioctia, quae Plinio Fulsu Orct, Ptolemaeo ψευδοστοματα , Straboni cuωρυχεζ ἐπὶ δι ριξι τμ=ηθησαι, Πεδae Super cilicis DaScts αoliae dicuntur. Neque vero dicant DRUSIUS et CALMETUS , Thebas Aegyptiacas quum a mari abessent longius disjunctae, a Nativmo vix nominari potuisse. Mitto mare rubrum ac mediterraneum, utrumque, Boeliario judice, hoc in loco designatum; in muro est ipse Nilus una cum paludibus aestuariisque, quibus undique urbs cincta fuit. De Nilo dicitur et Egech. 22, 23. Jes. 22, I. Iob. d I, 22. Sententiam ab A. MuLLERO Greissentingio atque Calmeto defensam, intelligi a Nahumo alteram Dios polin prope Mendetem, quam praeter Nili alveos Busiritem et Athribitem varii lacus instar marium undique cingebant, speciosam quidem esse fatetur Zornius P. Is d. , sed debiliora esse judicat illius argumenta, quam ut ipsum a sua sententia dimoveant. HUrbs enim, inquit, MNinevitis ob oculos ponenda erat, quae non magis natura et mirificis molibus mullita, quam propter imperii amplitudinem et diuturnitatem florentissima esset, ut Ninevitae illude fatis tantae urbis cognoscerent, quod ipso usu etiam mortEles docentur Nos quidem haud dubitamus Zornio adstipulari. Pluravid. in Nandb. d. bibl. Illerthumsh. P. III. p. 2s s. sqq. t 'i de rivis e Nilo deductis usurpari, observatiun ad EZech. 2s, 2 Gen. dI, I. 'nu' DN Cujus iantemuriale, seu Prαemunitiomiare, quo, recte monente STRUDELIo l. l. p. alsi. , Nilus fluvius
h. I. intelligendus, Arebibus quoque uem l mure dictus, vid. not. ad Jes. Is, s.; ad 'TN vero est cui, urbi, subaudiendum. Negat quidem LUDOV. DR DILU, verba ita, ut eum interpretibus
plerisque aliis, recte Verti, quod Pri forma constructa sit, unde vertendum sit: qucto est iantemuriale metris, cui quod sequitur, Vnu,n d V α muri est murus ejus, bene cohaereat; si enim mare sit murus No-Amonis, eandem urbem es ge antemurale maris. Verum errat Lud. de Dieu, quod formam constructam esse
ait, quum j, n, quod et defective bri scribitur, 2Sam. 2o, Io.
Ies. 26, I. et alias forma sit absoluta. Neque V V, id est, fossa,
quae urbem circumdat cum antemurali, commode iantemuriale metris diceretur.
s. Pergit in describendis urbis No- Anion praesidiis atque sociorum auxiliis. t 'medri mn Cusch robur, praesidium ejus fuit et ne plus. De ma Aethiopia vid. not. ad Gen. Io, G. et Egeeli. Zo, i. PN Itia ut sinis non esset copiarum
auxiliarium. Ita de Echisehalio, Aegypti rege, Rehabeamo, regi
525쪽
Iudaeorum, bellum inferente, dicitur 2Chrοn. I 2, 3. irinumerum fuisso P ulum, qui cum eo eae Iegrato venerit. d et brrin idit :n: Phuthaei et Libyes erunt in ciuxilio tuo, o Nu- Amon, cujus Versus praecedens meminit, ad quam per apostrophen propheta se hic convertit, ac si ipsam alloqueretur. De et D gente quadam Africae, Aegyptiis vicina vid. not. ad Gen. Io, ij. et 'ri', una cum Cuschaeis inter auxiliares Aegyptiorum copias memorantur 2 Chron. I 2, 3, et ibid. Isi, S. iidem dicuntur exercitu esse numeroso cum curribus et equitibus. Dan. II , dZ. Lubaei et Cuschaei inter eos, qui Antiocho subjecti sunt, Domi
Io. Vnbri in ab dram da Attamen etiam haeo tam
potens et tam valide munita No - Anio u in deportαtionem s. exilium abiit inter cutitios, captiva abiit in exilium. Quando autem et a quibus nain victoribus urbs illa fuerit expugnata, et cives ejus extra patriam fuerint deportati, definiri nequit. Varias variorum conjecturas percensuit Zornius I. e. p. did. seqq. Ipse p. 38T. Salmanassarem, regem Assyriorum, Senacheribi patrem vel avum, Cuschaeorum et Aegyptiorum victorem exstitisse putat. Nostram conjecturam vid. in Prooemio. ar r 2 quid ' in Fbridi damurn - , Etiam parvuli ejus collisi sunt in ovile, in compitis omnium Bicorum, ut fieri solet in urbibus vi captis. Verbi tuta est peculiaris usus in describenda immanitate militis in tenellamnetatem saevientis, ut patet e locis 2 Reg. 8, I 2. Jes. IX, IT. Hos. id, I. Poeta Ps. IIT, s. utitur verbo i. e. allidendo dirumpere. Futurum Tird Praeteritis intermistum in Praeterito capiendum est, ut saepe in narrationibus, ut Iud. 2, I. - - bara, 'a hm in )nan Et super honor citos ejus, No-Amonis, Acerunt portem victores, cives nobilissimos ut mancipia victores sorte inter se diviserunt. Cf. Ioel a, Z. Obad. Vs. II. - m, ambret
ra A et 'pra ' Et omnes mugnetleS Ous vincti gunt compedibus, sive municis, i. e. catenis ferreis, quibus manus insertae, ut Ier. do, I. a. Ita LXX: χειροπεδαισ. De verbo prim praeter h. I. semel tantummodo, Cohel. 2, G. obvio, vid. not. ad Egech.
II. Iam propositum exemplum vates in suos ullus eonvertit, et Ninivae praedicit sortem haud minus acerbam ea, quam passa fuerat Dios polis, imo illam describit ut longe miseriorem Vss. sqq, quippe cum universi imperii interitu conjunctam. nigra Tld meta Sio elium tu, o Ninive, inebrictheris irae divinae poculo, sicut et No- Anion de eodem bibit. Vid. de hac imagine not. ad Obad. Vs. Id. Tu pet 'Tra Eria obaeonditia, ignorata, ac si unquam in orbe fuisses, ut in Ioeo parallelo Obadiae Vs. Is .: Libent et u sorbebunt, hiba um eruntque clo gi nunquom fuissent. Tolleris de medio, ita ut desinas esse in rerum natura. Alii: abscondes te prae Inetu et trepidatione. II IERONYMUS: MDives quondam atque speci a , quae tantos amatores habutias, devi-
526쪽
esaria ab omnibus. Is igitur absconditiam neeepit pro ea, qu ne sese prae pudore abscondat, uti soIent qui cladem insignem,acceperunt, aut dedecore aliquo assecti sunt, Iatere, non ausi prodire in conspectum hontinum prae verecundia. I petra dat rim Etiam tu, quae a multis annis toti mundo fuisti terrori propter potentiam et tyrannidem tuain, jam in tua angustiaqucteres robur, praesidium, αδ hogle, i. e. auxiliuna et operii cogeris quaerere, ut inimicis resistas. Alii sensum hunc esse volunt: adeo in angustiis eris, ut ad eos, qui tibi vel aperti vel elandestini liostes sint, confugere coactus sis, et ab iis auxiliuni quaerere. Sed ita esse capiendunt, ut nos secinius, docet similis loquendi formula Esr. 8, 22. Puduit me ob hoste petere exercitum et equites ad uuaeilium nostrum tib hoste, i. e. contra hostem, in vici. 2. Declarat poeta, vanam eqse fiduciam, quam Assyrii in Ninives munimentis, in militibus suis, et copiis etiam auxiliaribus Collocaturi essent, quoniain haeo omnia urbis totiusque imperii meritissimuni interitum avertere non possent: utque hac in reversatur usque ad vaticinii finem. In hoc autem Versu imago est, quae incredibilem paene facilitatem, qua moenia Ninives expugnanda essent, eximie ponit ob oculos. Comparantur illa cum sicubus maturis et praecocibus, quae ex arbore concuSSn in os Padant ejus, qui eos comedere cupiat. et 'NT d 'vinam dat omnes munitiones tuae erunt sicut ficus cum Prα6Cocibu8, i. e. et praecoces scit. fructus, dae enim pro et Rumitur interdum, ut ISam. IT, d2. ruber rit udae et Pulcher ct vectae.
Alii capiunt d 'dira de ipgis arborihiis, minus apte. Alii hoc
nomen subaudienda coni parandi particula D, cf. not. ad PS. So, Il.
Si quαtiuntur arbores, tum decidunt fructus guper os comedentirum, i. e. tius, qui illas quassavit, ut fructus decidentes comedere posgit. Sic etiam munimenta tua omnia facile expugnabuntur, ut sine ullo negotio in hostium potestatem sis venturus.la det an rari En popilius tuus, milites tui,
o ASsyria, mulieres erunt in medio tui. Chaldaeus: infirmi sicut mulieres erunt, ut hostibus resistere non po8sint. Moy POPutus ex contextu saepe dicitur de militibus; sic etiam Vs. I S., uti et Graecum .ctge, Ilumeri Iliad. A. ID. et saepius alias. Comparantur hi milites cum mulieribus, quibus scilicet animo imbelli AimileS Se ostenderent. Eadem comparatione utitur Iestias is, i f.
de Aegyptiis, et Ieremias sit , IT. sit, Zo. de Chaldaeis. In nostro
autem to eo, ubi Nahumus esDeminatum animum exprobrat ASBFriis, simul tangere videtur vitam mollem ac voluptatibus deditam, cui indulserint Assyrii, et in qua nec opinati opprimendi essent. II 'N D qnradet n)nd Hostibus tuta vertendo ve-
meritur Portiae urbium terriae tuae, quuiu milites tui enoemnati
527쪽
sint atque imbelles, liostes facillinio negotio urbes tuas occupabunt. Inn Dd n nu vertendo vertentui , i. e. quasi Sponte Sua, Statim ac Sine in ora aperientur. riari Poricte terrias non sunt angustiae Seu sauces, quibus per medios montes aditus in regionem clauditur aut aperitur, sed Portae hic eommodius pro Portis urbium regni Assyriaci capiuntur, ut Ier. I S, T. Sunt urbes terriae. Portis urbium et melius convenit quod additur: RrVna CN VE*N consumet ignis vectes itius, quibus
urbium tuarum portae sunt communitae. Cons. Amos I, o. et ibid. not.
Id. Expugnatis ab hoste urbibus minoribus futurum erit, ut Ninevitae suae urbi metuere incipiant, et munitiones ejus hic illic collapsas restaurare aggrediantur. Quibus eorum conatibus illudit propheta, jubens per ironiam, ut reparent urbis munitiones quantocunque studio voluerint, atque ad strenuam defensionem SeSe neeingant, quum certum sit, omnia illorum molimina irritutare: q, - UNC,' et aqvus obsidionis, i. e. nquam in ob-Sidione necessariam, hauri tibi, cisternas tibi fac servandis aquis ne obsessis desit potus; nam eo deficiente deditio protinus facienda est. T d di a 'Arn Firmu, refice, munitiones tuαs, Pro- Pugnacula tua, ne facile capiantur ab hoste. 'et I l 'NI Urin Ingredere, subige lutum, et calcet argillam, ad lateres
Donficiendos, unde additur: tabo firmu, refice incinum
laterurium, ad coquendos Iateres, quibus urbs, ob Iapidum inο- Piam, muniatur. Ita qui in planitie Sinear turrim aedificare moliebantur, pro lapidibus lateres adhibuisse narrantur Gen. II, 3. - scinum laterariam, aut fornucem in qua lateres coquuntur, notare, patet ex Ier. dZ, s. , ubi vates jubetur magnos
lapides in Dbu abdere. Et verbum pDrnet de reficiendis muris dicitur Egech s, 2 T. Neh. 3, d. o. sqq. o. Sed quum illa omnia facturi sitis magno studio et nihil
Praetermi8suri, quod ad urbem defendendam sit necessarium, nihil
tamen vobis proderit, nam CN qui dira ibi, in ipsis munitionibus tuis (ri 'circi a Vs. Id. , ignis deueorabit te, o Ninive, in-Vendio absolventur munitiones tuae, injectis ab hoste facibus. Sunt, qui igne intelligant liostes, qui ignis instar omnia conSumunt. Ita Chaldaeus: ibi Benient eonfra te gentea, quae fortes Sunt sicut ignis. Emaoindet te gladius. Chaldaeus : eaescindent te Occisores gladii. n nren Comedet te seil. gl dius; quum os gladii, 'd, appellare soleant IIebraei aciem ejus, eleganter hic comedendi verbo de illo utitur, uti supra 2, la. Vid. et 2 Sam. 2, 26. - piret Siout lacussa olera depaseit, ita te consumet gladius. De ',' Iocustae specie Vid. not. ad Ioel I, d. Ili RuοNYMUs: OEt quum haec omnia feceris, quasia brucho humus, ita a gladio devoraberis. Ad quae Ilieronymi Verba VICTORIUA notat: se Est autem bruchus parva illa locusta
528쪽
absque alis, nigra, gryllis vocalibus similliina, in terrae foraminibus sese abdens, et ad pastum egrediens, quam Reatini ab atro Maurorumque colore morulam vocant. Arrodit enim mirum innio dum hujusmodi infecturn quicquid virens invenerit. et Irri Multiplico te modo, o Assyrie, nam verbum hic est musculinum, uti sequens de Ninive femininunt. ph D Sicut locustα, i. e. conscribito exercitum numerosissimum instar Agminis locustarunt. Cf. Ioel G. et ibid. not. ' nanr Et multiplicet te
o Ninive, tam numerosa et copiosa esto civibus et militibuR, quam sunt locustae, quibus a multitudine ( nomen evi, quum nullum animal sit foecundius. Cf. not. ad Exod. Io, Io.IG. )D dria 'ri Multiplicasti quidem mercatores tuog mctgia quum g tellas coeli, splendore et divitiis insignes, tamen evadent Sicut lacus tu, quae sese dissundit, et mox iterum civolat, ita etiam illi cum suis mercibus, hoste appropinquante, aufugient. Sed LuD. DR Di EU verba pbr ita exponit: sicut bruchus ex ollaἰit et αvolabit. HSensus est: sicut bructius denudat agros eosque virore Suo, qud tanquam Vestimento ornantur, quasi exuit, deinde avolat; ita hostis, tanquam bruchus quidam, ornatissimos tuos et praestantissimos viros, negotiatoreS nempe, quos plurimos habes, exuet, denudabit et spoliabit, deinde abibit. Praeterita sunt pro futuris. t Tu proprie est exuere, Destem detriauere et exspolietro Verum ex interpretatione priore, quae est Hebraeorum plerorumque, hic Versus melius congruet cum eo, qui proxime sequitur.
tui, i. e. principes, proceres tui, innumeri sunt sicut locusta. Dagescii forte in litera a vocis est euphonicum, ut in Exod. IS, IT. Vocem ABARBUNEL cum Nimchio explieat: Principes quorum cuilibus dictilemet et coronet inest. Non differt
igitur significatu a Gen. df, 26. De ut. IX, IG. Vulgatus custodos fui reddidit, quasi idem esset quod ,
ob literarum i et cognationem. V an Et duces tui sicut loqualet locus tetrum, i. e. sicut ingens mi illitudo Iocustarum. Alii: aiout prαegriandes lacus tue, ad analogiam phrasium c et ' crip punclitus auricilicium, omnium sanctissimus, Dan. B, 2g., aut detri in V summa mulitiu vestro, Ilos. Io, Isi. erum nil obstat, quo minus et magnam copiam ea phrasi iudicari existimemus, quod rei magis est accommodatum. Vocis Ea odio singularis , ndri , occurrit Jer. 5 I, 2I., ex quo loco non minus atque e nostro intelligitur, esse dignitiatis nomen, qualis vero, aut quaenam illius nominis significatio, definiri vix poterit. Chaldaeus interpres utroque loeo, quo occurrit, V. T. hunc vocem, ut vernaculam, retinet; atque in Targum Ionathanis Dent. 28, I 2. est cingeli nomen. Hebraeum, non goliam PGrvulos, infantea significare, verum etiam totum fumilium, apparet
529쪽
e 2 Chron. 2o, II. II, IS. Videtur cum Mata turba hominum,cgmen, uti sono, ita significatu cognatum. Quare non absona fuerit conjectura, 'octa proprie notare Ggminis Principem. R d 'a n an Ouae Iocustae considunt in metoeriis hortorum et vinearum in die, tempore frigoris, hyeme, sed cum sol oritur, sum fugit quaevis illarum, omnes avolant, , d pD-neο αgnoseitur lacus ejus, uniuscujusque illarum, ubi fuerint . Bene I IERONYMUs sensum hujus
Versus atque superioris declarat hoc modo: si Sed et cum multiplicata fueris ut bruchus, et ut Iocusta in unum pariter congregata, et congregaveris sicut astra coeli divitias tuas, sicut Iocustae et bruchus, et parva genimina locustarum, quae vocanturiatielabi, sole incalescente, avolant, nec reperiuntur; sic tu dispergeris et fugies. Natura enim haec locustarum est, ut in frigore torpentes per calorem volitent. Consentit BOCHARTUA
Hieroet. P. II. L. IV. Cap. 2. T. III. p. 226. edit. Lipa.: H Quasi diceret: tu quidem es urbs populosissima, ut incolae tui tibi
Videantur esse locustis numero pares, et moenibus tuis multi mereatores et principes asylum quaerunt, quomodo Iocustae insepibus, quuin frigent. Sed non est, quod considas tam numerosae multitudini, Aut horum mereatorum opibus, vel principum et ducum tuorum viribus intumescas. Quippe, orto sole IocuStae avolant, et sepem eam degerunt, quae in tempore frigoris prο suffugio ipsis fuerat; sic populi, mercatores, prineipe8, qui, eum res tulit, ad moenia tua confugerant, quam primum rei alibi melius gerendae occagio nc spes affulgebit, unanimi consensu te ita derelinquent, ut ne minimum quidem illorum supersit vestigium. IS. ibet Dormverunt sαstores tui, O reae Assyriue, negligenter Se gesserunt praefecti et duces tui. eos enim pastorum imagine SiSti, notum, vid. e. e. Jer. 22, 22. et not. ad EZech. 31, 2. Cububunt, quie eunt per
somnum, munirici tui. Verbum Nes h. l. et Ps. Id,s., ut Arabicum Orcis de quiete nocturnu intelligendum. Verba et iras quidam interpretes intelligunt de gomno et quiete mortis,
de qua verbum et Ps. T, G. dicitur, ut se lagus sit, oceivis gladio hostili ducibus et praefectis exercitus regis Assyrii, lare ut totus exercitus dissipetur et pessum eat. Sed magi q ad rem
nccommodatum videtur, de Procerum, quorum curae reipublieae salus concredita erat, summa incuria et secordia rogitare. UT DI
montes, et nemo est qui colligeti, milites ini dispersi mοre ovium errantium, et quae Pagiore carent, et nul tris dux Ruperest, qui dispersos in agmen recolligat. Eadem imago .les. id, la. Ad CDI LUDOV. DE DILU haec notat: MPonitur hic pro 'To , quod
530쪽
mirum videri non debet, quum ejusdem ea sint pronuntiationis. Hebraei enim :RDU non pronuntiant Nophoach, sed Nuphosu, neque haeda pronuntiant Photati, sed etiam GPhosu, et sic passim apud Orientales E et ad per simplex S esseruntur. IARCHIUS quoque jam Ionge antea qui Dd idem esse quod quod observaverat, Iiteris ejusdem organi (dentalibus) inter se permutatis. Exstant penes De-Rossium duo codices, in quibus est Scriptum. s. in I ride Non est Retnutio 'αcturas tuae, ruina tua irreparabilis est. De nominis mina significatu non plane consentiunt interpretes. Chaldaeus: ri In by deqndi re et,
totidemque verbis Syrus: Gaio non eat, otii dolecti ob fructionem tuom, quia omnea gaudent de ruina tua, ut mox in altero hemistichio dicitur. Sane nomen ridet de
viritu hebete, i. e. de animo perculso et tristi ponitur Ies. Gl, I. ut radix Arabica inter alia denotat imbecillis, Pusillanimis et meticulosus fuit, et Chaldaicum Vnet in Aphel, doluit, doloro admeolus fuit. COCLEIUS mitigationem interpretatur, proprie hebetiationem notare existimat, ut minus acria sit et vehemens dolor. Hebraei curiationem, gianiationem vulneris interpretaetur, v COT-rugαndi notione, quam hebraeo rima tribuunt, quod cum incipit sanari vulnus, tunc Cutig circumcirca corrugatur. Ita Lev. id, G.
Vnn de plaga quae sanari incipit dicitur. Ita h. l. LXX:oίκ εστιν ἰκωσ τῆ σω τριβῆ σoυ, quod Arabs sic reddidit: neo
est medela fracturae lucte. Quo sensu si verba accipias, optime conveniunt iis, quae statim subjuncta sunt: V V uegrct,
aegerrima, Pessimα (ut recte Ilieronymus est seiuga tuo. Ita Chaldaeus: Gegret est plaga tuet, quomodo eandem phrasin reddit Ier. lo, I s. LXX: εφλεμαγεν ὴ πλ*ηγη σου. GROTIUS: ,,IN- summulia vulnera solent exitium adferre. Quasi dicat: quum Ninus sit dedita, milites dispersi, duces torpidi, nonne videsperiis Se res tuas sine remedio*- Ceterum ad regem Assyriae hoc Versu orationem converti, non ad urbem, ut Vs. II - T. , docent sustixa masculinae perSonae secundae. harpn mi Fari l)ν Omnes studientes fumam tuam Plaudent mianibus, quicunque audierint famam eladis tuae summo gaudio assicientur. vetet, proprie ovilitio fuc, hic est quod alii de te sudiunt, fama cladis tuae, ut ses. 23, d. vile est fumet ruinae Idri. Complodere
munus egi gestuq laetantium, vid. Ps di, I.; quare recte Chaldaeughic addidit: gutident. Cf. Ies. sis, 2. Vν --Nb 'd - by mram mm εuper quem non transiit mulitiet tuo semper pNullus est populus, qui non fuerit a te vexatus continenter, quem non assiduis malis et incommodis affeceriq. Quocirca quicunque certiores fient do clade tua, plaudent manibus laetantes.