장음표시 사용
561쪽
Rensug satis commodus sic prodeat; nam formam Piel hujus verbiαdmonere rem aliquam alicui recte exponi, nemo negabit. Eretri quidam utrem tuum vertunt. Sed uter est retri et ruri (vid. Gen. 2l, Id. I S. ls.). Alii: Dirus, Benenum tuum, quo Sengu Deut. 32, 2l. 'DI 'TI ruri Benenum gerpentum terrete dicitur,vid. et ibid. Vs. 3I. Eadem significatione nostram vocem et Hieronymus accepit, dum fel vertit, quod in Commentario iamuritudiariem exponit, quemadmodum in ri 2 αmetritudo Iob. Eo, I a. de veneno dicitur. Verum quum de inebriando hic sermo sit, Octiorem, Di Dorem h. I. de vino fervido capere praestat, ut Horatio Epod. s, Id. merum fervidius. Vel per metonymiam causae pro effectu Tun dicitur vinum, quod fervidum reddit bibentem. Hinc Hos. T, s. dicitur calor ex Dino. Cf. o roe του θυα ου Apoe. IB, I. III 'M Et etiam inebriαndo eum, socium, ita ei fervidum merum propinavit, ut ebrius inde factus sit. Chaldaeus: ut bibeti et inebrietur. Id imitatus Ieremias fit, T. Babelem vocat poculum in manu Iovae, in-
insaniunt. di SU - isub Ut ad ictui super, s. in nuculet eorum (gociorum membra s. pudenda, tanquam voluptatem et delectationem inde capiens, illisque illudens, quo illi summo dedecore assiciuntur. Chaldaeus: et Petiericti ignominiet tuet. Eandem imaginem vid. Nah. 3, 5. Unde haustum illud Apoe.16, lo. ινα μὴ γυανοβ περιπαῖ , καὶ βλέπos την αἰσχrtuosurriναυτου. Alii sententiam hanc e se putant: tice tibi, qui socios inebrias, ut Gmori tuo turPissime et flagitiosissime inserueiαnt.
Nam relegere nudiscitem alicujus est cum eo concumbere, Levit.2U, II. IT. Ita GROTI Us verba nostra: ut stiluissius Pudendet ejus explicat: ut eam percidas, quod illis temporibus satis frequens in Oriente. Addit: si Sed per hane ciuηγοριαν intelligitur perfidia Chaldaeorum, qui foederibus illiciebant populos, quos
deinde tractabant ignominiosissime.
magis quam gloria, i. e. quo splendidior erat pristina tua Conditio, qua tantopere gloriaberis, tanto majore ameteris ignomini a. Recte Grotius observat, haec dicere gaudentes populos ob domitos Chaldaeos gentium dominatores. Sullari ignominiet esse, guminet inici ignominia, docent phrasea plane similes Ps. 88, a.
ignominiet commutabo. Vn Nuda Urias Libilo etium tu, aequum est, ut tu quoque bibas calicem ignominiae, quem illis propinasti, i. e. ut parem ignominiam sustineas. di simi Et denudure Prαε-E Putium. Abominabilis erant Iudaei ineircumcisi. Respexit ad illud, quod praecedic ( 's. Io.): ut adspicias nudit alea eorum,
562쪽
ac si diceret: quemadmodum aliis fecisti, ita tibi nunc fiet; feres ignominiam, quam sociis intuliSti. NIMCHl P di: per metathesin literarum at et pro bdi m poSi tum putat. Est autem bal ' proprie tremere, in Ilophal concuti, Idab. 2, 3. I inc transfertur
ad eum, qui mero somnoque gravis titubat, et Vertigine e crapula corripitur. Sic Zueh. 12, 2. ,τ' 'o est Peloia vertiginis. Et Jes. SI, IT. ridis rari Dan culiae vertiginis Vid. es Ps. GD, s. Nostrum , ain pro dimi ceperunt jam LXX, verterunt enim:
καρδία σαλευ iτι καὶ σεα θητι (quae duo posteriora verba pro glossemate videntur esse habenda . Ilieronymus: consopire. Ita LXX Ps. GD, s. reddunt ποτήριον καταiυvecoc. Haud quidem negandum est, di Mur h. I. Pro sumtum, i. e. Bertigine corrutuS, ebrius, titubia, bene eongruere ei quod praecedit, in D. Neque tamen ab interpretatione supra Drolata discedendum arbitror. V m d 2 'Pbs et, ora Verlegae tandem etiam ad te Cialiae dexterue Iotiae, quae verba Chaldaeus sic vertit: re Uerletur ad te Cettiae mαledictionis a Iovet. Tralatio a more compotantium, de quo vid. not. ad Ps. 25, s.
Eadem imago Ierem. 25, Io. Sq. , ubi vatem Jova ita alloquitur: αccipe e murru meet Poculam AOO vini irce, et propinet illud omnibus populis, ad quos ego te mittum, tit bibent et indo Ommονεαntur Bel ad rubiem. Cf. etiam Jes. si I. IT. et Thren.d, 2I. cd te quoque Perveniet Poculam, quo tu inebriato nudaberia. rnimi PD ' Deaelera Ioviae dixit pro ejus robore et potentia. vel egi simpliciter pro positum, ut Deut. II, 2. Di d α dexteret suci, i. e. ab eo. Voeem P TR interpretes
tantum non omnes Bomitum ignominicte, i. e. ignominiosum ex-Ponunt, quasi compositam . e 'st vomitus, et inba ignominia; scribitur quoque in nonnullis codicibus divisim P a 'st. Ita jam
HIERONYMUA: et vomitus ignominiue Suer glorium tuαm. Quod eum iis quae praecedunt in Commentario sic illustrat: si Quia inebriasti plurimos, tu quoque bibe de calice Domini et consopire : circumdaberis suppliciis dexterae Domini, et cum ignominia vomitus tui omnia quae absorbueras, egeres, et de sublimi gloria ad ultima deduceris mala. v Similiter Jer. 25, 2 T. bibile et inebriamini et Bomile. Et Ieg. is, Id. erretro fecerunt Iegratum
in omni vere suo, quemctdmodum erriat ebrius in vomitu suo.
Possit reta et smus, stercus verti, collato Chaldaico N p p,
vid. BuxTοRFII Lexio. ChαH. Talmud. p. 2oa I. Chaldaeus s et Beniet ignominio aver decus tuum. IT. dra Vr r - in Nam Biolentia Libani operiet te. Libano haud pauci interpretum existimant templum Hierosolymitanum designari, quia hoc maximam partem e cedris Libani struetum erat, 2 Parat . . 2, T. I 5. Ita Chuldaeus: nam ruina domus Sanetuarii operiet te. Eodem modo HIERONYMUS: HQuia
iniquitas,Liburii vertet te, superbia, inquit, tua, et everbio
563쪽
templi, et rapina sanctuarii te depopulabitur atque vastabit.
Nos tamen totam potius terrani Israeliticam Libano existimamus designari, ut Egech. IT, B., ad quem Ioc. ef. not. Libanus, Judaeae Inons et terminus a septentrione, per synecdochen partis totam terram Iudaicam significat. ABARBENEL : ,, Scias autem, eventurum esse tibi hoc, quiet violentio Libuni vertet te, i. e. violentia, quam tu intulisti Libano, quo nomine venit terra Israelitica, ut Deut. 3, 25. mons iste Optimus, et quidem Libanus. Illa, inquit, operiet te, quod dictum est eum in modum, quo dicit Obadias (Vs. lo. : propter Biolentiam tuam in fratrem
tuum socobum operiet te seudor. M CL not. ad eum Ioc. 'irriniuriae Et deuectatolio beatictrum, quete ecta terruit, Scit. operiet te, i. e. talis in te recedet ruina, qualis ini portari solet feris, cum a Venatoribus capiuntur et jugulantur. Devαglαtio
bestiarum est passive, ut P db duri, capiendum. Quum terraml rahliticam comparasset Libano, in quo sylvae fuerunt, atque in iis ferae, pronum erat, illius incolas ianimαnita appellare, quae Libanum colerent, sicut dicitur Jes. do, lG. Etiam Libunus,
i. e. arbores Libani, non a cerent cid comburendum, et animαlici ejus non susscerent holocausto. Metaphora est a venatoribus desumta, quum, publice indicta venatione, omnes undiquaque convocant et cogunt ad feras omnes ex sylva aliqua exagitandas atque exterminandas, tum enim vis quaedam sit sylvae, et devastantur ejus ferae. Ita Chaldaeus Iudaeam tanquam Sylvam feris plenam excussit veluti et bello totam perIustravit, exercitibus Suis quasi indagine cinxit, et incolis suis nudavit. Ante iram subaudiendum est 'ir N, et sustixum femineum verbo additum ad n una referendum. Futurum Iliphil verbi rannterruit pro iram, Dageseli forte, n imponendum, resolvitur in Chireli longum, more Chaldaeorum, et Patacli est pro Zere propter
Pausum. Post in m repetendum ono του κoιaos et det . Vult enim dicere: par violentia tibi accidet, in similem vastitatem redigeris. Chaldaeus: et Proesi populi ejus conteret te. Ilaeo omnia, pergit vates; evenient tibi dnae 'und ob sunguines hominum et Biolenticim terrae, urbis, omniumque in eo hαbitαntium, ob effusum sanguinem humanum, et adhibitam violentiam, Cum terra8 et urbes expugnares, eorumque incolas tibi subjiceres. Repet a haec e Versu octavo.
quod peti ut illud folor ipsius y Cur tanto studio, tanta arte
laborat artifex in sculpendis et affabre faciendis vanis imaginibus, quum eae nihil prosint, nulli sint usui j Imminente casu tui
regni non poterunt te liberare simulacra tua. Ante verba, qNud
Sequuntur, repetendum buran unu quid prodest ri 'u' mpn visi ei fusile et docens mendacium, quo nomine nonnulli idolum significari existimant, quia idola homines in errcrem inducunt,
564쪽
et falsani ingenerant hominum mentibus de divinitate opinionem Ita Chaldaeus: numen 'laum. Ego potius ob mendacia oracula, quae deastrorum nomine et auctoritate proferri solebant, illud Dominis eis inditum putem. Sic Ies. s, Id. prοpheta mendax vocatur pC T' D h et . Quomodo V du disserat a recte expοnit HIERONYMUS his verbis: si Ne putemus unum esse quod
sculpitur et constatur. Sculpturiam quippe possumus in lapidibus eis in marmoribus accipere; confuturo vero in his metallis intelligitur, quae Solvi possunt atque conflari, verbi gratia, auro, argento, ne re, plumbo, Stannoque. Pro 'RE: V 'D LXX habent q/χντασίαν ηJευδὴ, quod sequutus Hieronymus, imaginem Iuliam re dilidit. Videtur Graecus interpres rin D pro VN accepiSSe.
Supsr eo, opere suo* quum nihil prosint simulacra illa, quid
CHusae est, cur in iis fiduciam et spem suam ponant fictores eorum, eoque adigantur, ut faciant munium Misty itane insaniunt, ut quum ea plane sint inutilia et res P rorsus mortune, tantum tamen studium operamque tam sollicitam in illis fabricandis ponant* Mutos vocat deos vanos, quia nummquam respondent invocantibus ipsos. sunt numina nihili,
ut Levit. is, a. Jes. Io, IO. , ad quem Ioc. Cf. not.
clicit ligno, i. e. simulacro ligneo, ut Chaldaeus exponit, evigilas et ei qui dicit surget lapidi silenti, i. e. idola ivides. Notantur Babylonii, idola sua inclamantes atque invocantes ad auxilium. Ea leni formula utitur Psaltes Io, 23. ad Jovam: me' et diri laecitare et evigila ad judicium meum. Quod simulacra lignea et statuas lapideas lignum vocat et lapidem, eo declarat, idola nil aliud esse, quani lignum et Iapidem, etiamsi forma Deum areferant. Adverbium dura gilanter nomini irN additum vel ad-Jeetivi locum obtinet, ut I Sam. 25, II. diri getnguis immerito, i. e. innoxius, immerito effusus; Neh. 2, I 2. V vri Nhomines Pαrum, i. e. pauci; vel ut nomen tractatur, quod nomini in Statu constructo sumendo additur, ut sit vertendum laseidi Eilentit, i. e. Silenti, quale est du) 'at hostes interdiu Egech.do, ib., ad quem Ioc. cf. not. Verbuni silere de lapide etiam Exod. IS, IG. dicitur. Verba quae sequuntur, r ri N V, interrogative capienda, quasi eum admiratione dicat vates: hoccine docens erit* quomodo exspectare potestis, ut muta ista Simulacra vobis respondeant* vos doceant, quid facto vobis opus sit 8 Ini vi dra Comprehensum. i. e. obductum est Gui Oel αrgento. E: In Participium Inui verbi 2 Dra, quod alias Prehendere notat, hic continere. quasi prehensunt, inclusuiu tenere.
Ad reni cs Jes. d D, I s. simulacrum constas Opimeae, idque uuro ducit foror, et orgenti bracteis fabrefacit. Jer. ID, I s. argento et Guro exornat illud, simulacrum. Pri
565쪽
Et omnis spiritus non est in medio eius, sed prorsus non est vita, aut anima in eo. Adverbium negandi nomini bla addit uni universaliter negat. Sio 2Sam. I 2, 3. FI J d cin,' et pauperiisti non eriat omne, i. e. nihil prorsus. Cf. Ps. as, I S. Dan.
est in templo suo sαncto; ειωαι α cre ectus universia terrα Idolis mutis et inanimatis opponitur Jova, Iudaeorum Deus, qui quum sit omnipotens, aequum eSt, ut universus orbis eum revereatur, et reverentiam Suam religioso silentio testetur. Templum Iouecte sanctum coelum intelligitur, unde ipse cernit ac videt omnia quae hic geruntur, omnium euram gerit, cuncta quoque summa sua providentia regit et moderatur. Coelum cum templo Ioueae tanquam Synonymum jungitur Ps. II, a. , vid. etiam 2Sam.
22, T. cf. not. ad Mich. I, 2. Alii hoc loco intelligunt templum Hierosolymitanum (ut Ion. 2, 8., et ibid. not.), quod opponatur elδωλείοισ aliarum gentium, quod Deus in templo illo habitare
censeretur, non vero in delubris eorum, qui simulacra colunt. Vn quibusdam vox est sieta per Onomatopoeiam ad imperandum
silentium, ut apud Plautum Sti Sed est potius Imperativus Piel apocopatus pro ridet verbi mori, cujus pluralis , hora siletellegitur Neh. 8, II. Et semel in Futuro Iliphil d '' et silere fecit, compescuit populum Caleb, Num. Id, do , pro Vorrv. LXX reddiderunt ευλαβείσ/θω, vel quia ori sper Cheth) Iegertini,
et respexerunt ad retiereri, timere metu religioso; vel quia silentium est reverentiae signum , existimarunt consequens hic esse positum pro antecedente, silentium pro reverentia.
Vates sensu comminationum divinarum, quas Cap. I. annuntiaverat, et grata praeteriti temporis, quo Jova Saepius opitulantem se magnifice manifestaverat, memoria, simulque promissionis Cap. 2, 2- d. data fiducia, animo perculsus, trepida et supplic1 oratione Dei auxilium implorat Vs. 2. , atque illius spem alit recordatione mirabilium facinorum, in gratiam populi olim editorum, in qua materia gravissima longius evagatur, animoque tantopere indulget, ut haec pars orationis justum modum fere excedere videatur. Versu tandem Id. reversus unde digressus erat, iterum quidem ipsius mens deprimitur timore instantis calamitatis(Vs. Id. IT.), denique tamen firma auxilii divini fiducia omnes dubitationes ita vincit, ut laetus triumphantis numinis gloriam celebret, Vs. I S. I s.
566쪽
latiore sumendum, pro Carmine αd Aviani directo, hiνmno, ut in Psalmorum quorundam inscriptionibus, veluti Ps. IT. 86. si . lo2. nomini phnciri praemissum auctorem indicat estque Genitivi nota, ut in plurium Psalmorum inscriptionibus; vid. ProIegg. ad Psalmos. Verba rnet GaD-bs Aquila, Symmachus et Quinta Editio, teste Hieronyrno, rei ldiderunt περὶ αγνοημάτων, quos ipSe Sequutus reddidit pro ignorationibus. Sane n et erriare, et Pec- σα e Per errorem, seu ex ignorantio signiticat, unde rasunt Peccialia Per errorem, seu ex ignorαntiet o isset, Ps. Is, II., et metra est ἀγνοη&α, Peccatum Per errorem et missum, Gen. dZ, 12. Hanc significationem sequutus est Chaldaeus. IARCIII illani vocem itidem ad naui errαDii referens eum similiter accepit de vocibus quibusdam, quibus propheta in superioribus visus est divinam accusare providentiam, quasi peccati illius veniam de- preearetur. Sed perperam, quum nullum toto hoc Capite exstet hujusmodi deprecationis veniae vestigium. Veterent tamen esse
hanc a Jarchio traditam οpinionem inde patet, quod eadem jam apud IIieronymuni reperitur, qui illam haud dubie a magistro suo Lyddensi accepit. Vocem in Psalmi T. inscriptione obviani LXX reddiderunt generali Uias oc, quum non posSeut propriam illius nominis explicare significationem. Planum est, significare aliquid, quod ad musicam, aut rationem metri attinet, sed quid proprie signifieet, incertum jam, quia Tatio sacrae musices et poetices hodie ignota est. Cf. Prolegg. ad Psalmos. Ab illo singulari nostrum est plurale quod eodem pertinet, nempe ad rationem musicae vel metri, unde etiam LXX reddiderunt pιετ ωδec, cum Cetritico.2. IUN 'DIUE 'rra Iovet, citi diuei ctu ilionem tuam,
i. e. effatu in tuum a me auditum. Saa et Iuditio Jovae h. l. est verbuin, est atum Jovae auribus prοphetae perceptum, ut Flos. T, l2.mmub dirae I eecundum cuditionem. i. e. verbum ciuilitum et annuntiatum coelui eorum. Essato Iovae autem, quod vates a Seperceptum dicit, superiora vaticinia indicantur, quibus cum adversus populum Iudaicum, cum adversus hostes ejus dirissima quaeque sunt praenuntiata. v re Et timui, non minus responso
divino Cap. 2, d. sqq. dato, quod sollicite exspectaveram (2, t.),
timore ac reverentia adfectus sum, quam cum supra I, s. sqq.in Iudaeos sententia dicta esset. Verba quae sequuntur, Urim
'men et an ID, nonnulli interpretes, inter quos Selinurrerus, Sie exponunt: TOυα, vus tuum quod attinet, in medioctrinorum, i. e. intra illud tempus serva illud, mrim diId opere ovae Iudaicum populum designari existimantes, ut des. d S, II., ubi ille dram Id dicitur, utpote a Deo eximia cura formatus exornatusque, unde N 'I, et hujus populi dicitur ova aes. da, I. di, 2. 2g., mn vero h. I. observant usurpari
567쪽
quoque de illis, qui vivere alium concedunt, cum interficere poterant. Verum quum ridi ut sensu haud multum disserre credibile sit a proximo diu 'ra, nos a JARCHIo traditam horum verborum interpretationein nostram facere haud dubitamus, quae talis est: , , Opus tuum pristinum, dum vindictam nostrum de hostibus nostris sum sisti, in medio annoruin calamitatis, in qua nunc versamur, vivifica illud, id est, excita illud et reduc illud.
Cui bene congruit quod subjungitur: et si Z in mediocrinorum notum Dolus, i. e. exhibeas omnibus cognoscendum, manifestum facias illud, οpus tuum; sustixum e pruecedente
est repetendum. Formulam d ID V pet quod attinet, illi, quibus: im uua Ioviae est populus Iudaicus, eam intra illud temPus cscit. conserva illud populum) interpretantur, atque idem
valere, quod simplex valere existimant. Ego tamen eο, quod vates a Jova petit, ut opus suum nianifestum faciat in medio iannorum, hoc velle existimo, ne Deus illud disserat ad Seros nn nos, Sed acceleret, intra breve annorum spatium illud exsequatur. V m et 'a In commotione, ira, misereri memineris, i. e. Jam quidem populo tuo iraseeris et vehementer indignaris, ira tamen ista tua non exstinguet in te omnem Commiserationem; quin imo in medio irae tuae aestu et fervore misericordia commovebere. I. Nunc, recte observante IARCHIO, vates meminit coram
Deo pristini illius operis, quod ut denuo excitet atque acceleret ab ipso petiit. Animo repetit mirabilia illa beneficia, populo olim a Jova in itinere ex Aegypto exhibita. m, Deus
e Themans Benit. Sunt, qui verbum e et ' in Futuro v ertant, atque existiment, sequi descriptionem rerum tum temporis futurarum, videlicet subvertendi regni Chaldaici in salutem Iudaeorum; hoc quomodo effecturus sit Deus, describere vatem Sie, ut imagine poetica utatur, qua et alii vates sacri uti soleant, si divinum auxilium in defensione aut salute populo Iudaico praestita celebrare velint, nimirum fingere Deum appariturum in tempestate aliqua horrida, inter fulgura ac tonitrua, conjuncta cum ingenti terrae motu, imbrium et aquarum effusione et inundatione, quam imaginem sumere soleant et vividius effingere poetae sacri ab illa magnifica Dei apparitione in monte Sinai. Sed verissime monet ECI INURRERUS, etsi concedendum sit, poetas hebraicos, ubi adventus Dei vel ad judicium exercendum vel ad salutem praestandam describendus sit, scenam plerumque instituere sic, ut eundem procella, eaque gravissima obvolutum exhibeant; neque illud esse
dubium, petitam hanc imaginem esse ex augusto illo horribilique apparatu, quo olim Deus in montem Sinai solemniter descendit; sed hic magnam dissicultatem esse in eo positam, quod ex Themane, ex monte Pharan advehi Iehova dicitur, quo quomodo de
Deo Chaldaeos petituro praedicari recte possit, vix intelligatur.
568쪽
Quod autem verbum N et' in Futuro est positum, inde ininime sequi, contineri hic rerum futurarum descriptionem ; proxime enim sequentia quum sint praeteriti temporis, etiam N)I' accipiendum esse tanquam praeteritum, ac si scriptum esset hoc modo: N II
Idumaeae, vid. Egech. Et, i I. Amos I, IE. Obad. Vs. s. Male nonnulli hic vertunt ab austro. Nam etsi Jos. I 2, 3. II, d. des. dZ, 6. Gustrum denotet, hic tamen certae cujusdam regionis nomen proprium eSSe, ostendit parallelum TNu. ad Tr diu Et Sanctus scit. Israelis (bdi e ses. I, d. , venerandum Israelitarum numen, venit e monte Incti tin, qui est inter tuontem Seir et Sinai, prope Cades in limite Idumaeorum, Geta.
a, 6. Nuin. ID, I 2. IX, Z. 26. Sic planities Phαrun a monte Sinai tribus distat diebus (Nuni. Io, ZZ. , fuitque mons huic
planitiei imminens, Ptolemaeo referente, pars et propagatio montis Sinai, a mari rubro Idumaeam et Iudaeam versus Se porrigens. De voce V V vid. Protea v. ad Psalmos . Sententiae illic nobis probatae, significari illa intermissionem Octritus, ut, cantoribus silentibus, Sola organa musica audirentur, non Solum patrocinari
Syriacum quievit, siluit, verum etiam, quod postea didiei, Graeci Alexandrini interpretis auctoritatem, pluribus ostendit . L. MoS HEMIGA in Animadversionibus ad A. CALMETI Disquisitiones Athliocis e Gallico leutonice factas T. VI. p. II S. seqq.Videlicet vox διά σιαλμα, qua Graecus interpres usus est ad exprimendum hebraicum notat praeter alia, Euthymio diga heno teste in Praefatione in Psalmos a STEPH. LR MoxNE edita in Variis Sacris T. I. p. Iis., αναβολην τινα κρουμαTO , talei jectionem quundam pulsulionis, seu instrumentorum muticorum 'vathalisohes Emischen iel . Hriri d)raaD non Texit coelos glarict s. m efitias ejus. accipiendum de toto illo magnifieoliorribilique apparatu nubium, tonitruum, fulgurum, quo Iovis utebatur, cum ad montem Sinai accederet, de quo vid. Exod. s, Id. Eo, I S. De eodem illo intelligenduin quod additur: rin nrid NEU et laude ejus repleto fuit terria, nam ille nubium,
tonitruum, fulgurumque apparatus non poterat non spectatores in admirationem magnificentiae divinae rapere, et horrore Numinis perfundere. Vix dubium esse potest, respicere vatem ad ea, quae in solenni promulgatione legis divinae in Sinai monte evenisse narrantur. Nam talis plane, qualis hic describitur tempestas, observante SCHNURRERO, , , in simili Ioco, Iud. 5, d. diserte dicitur ex Seir, ex Edom, id vero est, ex ea coeli plaga, quae Idumaeam Spectaret, exorta esse, atque in montem Sinam ingruisSe. Formula autem, qua I abaeucus utitur, NE M' N,
eadem plane est cum illa Deborae, SUD, d vi N metu, quod Theman terrae Idumaeae urbs esset priinaria, Amos i , t l. 12. Obad. Vs. S. s. Accedit, quod et Moses de eodem illo augustiS-
569쪽
simo spectaculo verba faciens, Deiat. 2. Iehovani dicit effulsisso ex monte Pharan, qui trium dierum itinere abest a monte Sinai, Num. IO, I 2. ZZ., et vicinam sibi habet urbem Icades eli, Num. IX, 26., si tam in limite Idumaeorurn 2o, Id. Coinmemorat autem vates hancce tempestatem prοpterea, quod eonjuncta illa esset cum maximo lion orificentissimoque Dei in populum beneficio, foedere illo Sinaitico, quo Deus rem publicam Israeliticam legibus ordinavit, aeque ipsum ducem atque regem populi solenniter declaravit; adeoque hoc vere innuit prοpheta, Iovam olim in tutelam
reeepiSse populum, aretissimoque secum Vinculo conjunxisse.
d. V retra maj) Et splendor fulgurum instar laetas. solis fuit, tantus erat fulgetrorum splendor, ut solis meridianam lucem aequaret. habet h. l. significatione ni solia, ut
Iob. II, 26. IT, 2 l. Ies. l B, d. , notante Schnurrero, etiam si Vav conversivum Futuri praefixum sibi non habeat, habet tamen vim Praeteriti, quod valet etiam de verbiS, quae sequuntur, et libr. Chaldaeus: et splendor gloriae ejus aicut aselendor primigenius vγαruit. Pro madi sunt qui rimab legendum existimarent, quum Veteres interpretes omnes pronomen hoc adfixum
adhibeant. Sed monet Selinurrerus, recte illud abesse, aptissime enim verba reddi: ein Glanet Miar a rete der Sonne Glanet, h. e. ex atris nubibus, quibus ob velatus erat Deus. fulgor prodibat, qualis solet in sole conspici. 'b nn U dret a Radii e munu ejus erant ei, ficit. Jovae, i. e. emicabant ex eo radii. cm' hic esserodios, ut Exod . da, 2s. ZO., suadet res ipsa, quum de splendore solis instar sit sermo. Neque obstat, quod dualis usurpari alias solet de iis rebug, quae vel natura vel arte geminae sunt. Nam
quum exempla exstent, servari dualem etiam tum, cum numerus
duobus major additur, veluti Lev. II, 23. Jes. 6, 2. Zach. 3,s., iride colligitur, in ejusmodi no in inibus dualem formani locum habuisse etiam in significatione multitudinis. Arabibus quoque de riadita usurpatur. Chaldaeus: et scintillae e quα riget gloriae ejus prodierunt. deri Et ibi latibulum ro- horis ejus, i e. Jova in eo igne, qui densa caligine circurn vallabatur, veluti delitescebat, atque inde robur et potentiam Suam fulminibus illis densatis et frequentibus exercebat. Similiter Ps. 8, 12. poeta in describenda tempestate Jovam dieit tenebris uti tanquam penetrali, et tabernaculum habere undique. Chaldaeus: ibi patefecit moestatem suum, quae abscondita egi ctb hominibu8, cum Potentia sublimi. s. Persequitur propheta orationem sic, ut proxiniis Versibus commetuo ret, Iovam ipsum jam praefuisse Israelitico agni inii ter Suunt persequenti, horrendasque, quoquo venisset, Strages edidisse, ut maximas inter vicinas gentes orta esset trepidatio,
570쪽
bantur eum, presserunt ejus vestigia alites, intellige rapaces et carnivoras. Innuitur caesorum hostium foeda inultitudo. Sio Egech. Zs, IT . invitantur volucres rapaces et ferae bestiae ad devoranda cadavera Gogaei exercitus. Vid. ibid. et Vs. d. et Ier.
T, II. De nomine pl em vid. not. ad Ps. Tra, a. Chaldaeus id
flammae, ignis significatu sumsit, vertit enim: iab Otia conveolue missus est αngelus mortis, ei prodiit in flammet ignis. Berbum ejus. ME: b Egressus est αd Pedes ejus, i. e. eum Sequutus est, ut i Sam. 25, d 2. V DF in V, oncillae euntescd sedes ejus, i. e. quae eam Sequebaritur. 6. Fingit prοpheta, Jovam praeeuntem agmini Israelitico
gradu ni sistere in itinere, objectam omnem regionem oculis perlustrare et quasi metiri, animoque Seeunt reputare, quinam tractus et capacior esset, et aeconimodatior recipiendo suo populo; sed torrendum Numinis obtutum neque homines ferre porum se, neque res inanimatas, quocunque ipse eonvertat oculos, gentes dissipari, ni untes dissilire . colles subsidere. v in 'ruri Stelit et dimensus est terrαm, qua nonnulli Canaanem intelligunt, quam dimensus esse Iova dicatur, ut Ruam cuique tribui partem adsignaret. Sed grandior erit sententia, si totam terram intelliganius. VI TU Vidit et dissolyit gentes, i. e. solo adspectu gentes ita exterruit, ut fugerent ac sese dissiparent. LXX non male: διετάκησαν εθνη. Et et Re in-τicem dissipali sunt, s. dii siluerunt montes cteternitatis, aeterni, i. e. perrupit Deus omnia obstacula, quae vix superanda videbantur. db di :inet D ressi sunt collea perpetui, i. e. nihil fuit illi invium, omnia contra pervia, aperta Bique plana. Montes collesque dicuntur iantiqui ad augendam rei magnitudinem,
ut qui ex hominum memoria eundent Iocum eandemque formam gervassent constanter, inque aeternum servaturi visi efigent, nec tamen Iovae adspectum ferre potuerint. Verba quae sequuntur,
, dbria, dirim,ri, Chaldaeus vertit: ejus est mundi Potentici.
Sed mundi significatum obtinet nomen d b I apud seriores tantummodo Hebraeos, nusquam in V. T. Nec alio sensu illud nomen hic accipi potest, quam eo, quo proxime colles dicti sunt n)madbrai colles perantiqui. Itaque V Di md bri sunt itinerα αntiqua,
id vero est, talia, quae non nunc deinum primo te utantur, sed fuere antiquitus peracta saepiusque repetita, adeoque nunc proruta
sunt et expedita, nec quidquam habent, quod noviter et praeter opinionem accidere possit, ut sensus Sit, antiquitus hanc omnem regionem a Jova peragratam, ipsius imperio subjectam, adeoque penitus ipsi cognitam fuisse exploratumque.T. 'briae Unem ViX Vm Sub cierumna vidi tentorio Luscitan. BN hic notat metium, cierumnam, vel siclum inito ortum, ut Prov. I 2, 2 l. non obveniet justo i N FD ulla aerumno, Seu ullus luctua. Parallelum est tam contremuerunt in aItero