장음표시 사용
581쪽
non est cur dubitemus. Quum auteni Iosias XXXI annis regno praefuerit, disceptatum magnopere est inter viros doctos, num sub regni primordiis, et antequam sacra repurgare rex pius incepisset declino octavo imperii anno, an vero post restaurat unxcultum Jovanum Zephania quae hoc libro continentur cecinerit gQuod ita eruere conabimur, ut indagemus et exploremus quae vatieinia ipsa passim offerunt temporis, quo sunt edita, indicia(Quam in reni quum subtilius aliis interpretibus inquisiverit DAN.A Cogi LN in hicileg. Observati. exeget. Orilisur. in Zephari. vaticinio, Vratistav. IBIS. d. p. s. sqq. eum ducem sequimur . Atque ea quidem religionis in regno Iudaico statum exhibent eum, quo superstitio institutaque majorum perversa de imperio certarent cum veneratione Iovae pura moribusque integris et emendatis. Inde ritus peregrinos vides mixtos cum religione avita, pios et modestos Iovae cultores cum impiis, suis opibus elatis et fretis, detestandi cultus Baalitiei reliquias (I, a. cum castioris venerationis initiis. Inde adorantes in tectis signa coelestia, et jurantes per Iovam additis deastrorum nοminibus (I, 5. , sacerdotes Jovae constitutos remanentibus simul Baalis sacrificulis, idolorum simulaera nondum deleta (I, I. , templum frequenter adeuntes, sed ritu profano, praecepta divina quotidie populo exposita, sed leges simul vitiatas a sacerdotibus (Z, a.). Jam Iibri Chronicorum tres regni Iosiani distinguunt periodos, 2 Chron. II, a- T. Primam ad duodecimum usque αnnum, qua, eiSi ipse rex addictus esset religioni Iovanae, cultus tamen peregrini eodem quo a majoribus instituti erant modo remanebant. IIao itaque tempestate, vigente adhuc idoIolatria, sermo nec esse
poterat de reliquiis Letalis (I, d.), nec de Iegibus Jovae populo
quotidie ante oeulos positis, nec denique de sacerdotibus praeeepta divina subtrahentibus, quae scilicet omnia religionis emei dandae initia jam facta respiciunt. Illeram ab anno duodecimo ad decimum octuvum, qua, postquam idolis delendis manus admovis et rex pius, magna quidem Iudaeorum pars ad castiorem reverteret cultum, nec tamen non reliquiae quaedam cultus Baalitici
582쪽
superessent. Iosiae enim renovandae theocratiae studium primo quo esservesceret tempore non impedire poterat, quo minus culmius, quem redueebat, purior, ritibus deformaretur peregrinis et superstitione admixta. Qualem religionis statum oraculis Zephaniae adumbratum deprehendimus; nec is diversus est ab eo, qui conspicitur in Ieremiae vaticiniis ad Iosiae regnum pertinentibus, quorum unum, quod tempus in titulo habet notatum I, I - f., anno Iosiae decimo tertio tribuitur, reliqua, hoc regnum spe tantia, annum Iosiae decimum Ooliaueum non possunt excedere, veluti oraculum II, I -IT. Talem autem religionis statum etiam per tertium regnantis Iosiae periodum, ab anno decimo Ooliavo, quo cultus restitutus est, ad finem regni, ne invaluisso putemus, verba vetant 2 Chron. Zi, ZZ.: abstulitque Iosias ctbominanta idolorum actoria eae omni Israelitarum regione, ita ui cunctos qui invenirentur in terrα Igruelis colere faceret Ioviam, deum eorum, rege viventd non defeceruns o Iovet, deo putrum. Fieri utique non poterat, ut tali aetate cultus Baalitici reliquiae, peregrini ritus, legui 1 depravatio, Baalis sacrificuli et simulacra deastrorum in ipsa II ierosolyma, sub oculis quasi regis Iovae maxime addicti, conspicerentur. Quibus perpensis verisimillimum videtur, Zephaniae quae supersunt oracula edita esse cinnis IO- είαε mediis, inter coeptam videlicet et perfectam sacrorum emendationem. Cui tempori apprime convenit quod vates populis quibusdam Ilebraeis tunc inimicis, Assyriis, Philistaeis, Ammonitis, Moabitis et Cuschaeis, eladem et interitum minatur, qui illa
aetate, cum jam volverentur magnae rerum Asiaticarum mutationes, nondum quidem perspicue cognosci, nihilo tamen minus Bonjectura poterat attingi a mente provida et sagaci. Illarum gentium interitum Noster vero in universum tantum praedicit, nee a quonam populo exercituumve duce exitium illis asserendum sit, praesignificat. Eandem generalem vaticinandi rationem reete
observat A COLI LN deprehendi in Ieremiae oraculis iis, quae Zephaniae sunt aequalia; et in reliquis, cum sata jamjam instareut, editis, Chaldaei cum Nebucadnegare, duce, expressis verbis indicantur.
583쪽
Libri hujus vaticinii argumentum versatur eum in acerba vehementique scelerum exprobratione, tum in gravi imminentia urbi totique regno Iudaico vastationis comminatione, ita tamen, ut, pro more pTPphetarum, SuaviSSimas promissiones de regno Jovae egregie instaurando Subnectat, quibus piorum illius cultorum animi erigerentur. Ηοe autem ordine proeedit vates, ut primo feralem illam ac ultimam denuntiet cladem populo adeo jam contumaci, ut nullum amplius resipiscentiae jam daret Ioeum. Deinde temperat minas istas, dum liostibus quoque, tam Assyriis, quam reliquis, divinam minatur vindictam, quod adeo erudeliter habuissent populum Iudaicum. I ino objurgationes repetit, et strictim scelera pereenset, quae inter Iussi eos tunc regnabant. Postremo, conversa ad pios oratione, spem eis facit temporum felicissimorum, quibus Iova Populo Iudaico emendato atque a sceleribus repurgato nomen Iaudemque conciliaturus sit inter omnes orbis terrae populoS. Stylo utitur Zephanias plano ne simplici, neque ad Ieseanae aut Habacucianae orationis elegantiam, gravitatem atque sublimitatem assurgit. Cum Ieremia, aequali suo, et universam sermonis faciom, et singulas adeo dictiones ac Ioquendi formulas
584쪽
Judaeis impiis nefandisque deditis superstitionibus gravissima denuntiat supplicia, patriae telluris Vastitatem, atque totius reipublicae interitum.
I. Nominis dra Ddt ετυμον quod attinet, alii illud ad verbum V Dar veculari referunt, quod propheta a Iova velut invecula constitutus populum de sperandis vel metuendis praemo-Duerit, unde prophetae vigiles aut speculatores (d D, e) dicuntur EZech. 3, IT. Jes. 2I, G. 8. Habac. 2, t. Alii a iuu obscondidit,
delituit Nostrum dictum existimant, quod αbsconditia, ctrcαΠα ουαe revelatierit. HILI.ERUS in Onomost. S. p. XI 2. a II. metuet interpretatur abscondidit ae, s. delituit Ioueu, quo, velut symbolo, temporis, in quod Noster incidit, characterem delineari quidam existimarunt. Neque enim arbitrio aut voluntate parentum, sed divina providentia ejusmodi nomina prophetis esse indita, quae cum ipsorum fatis et rebus gestis convenirent, observavit Abar-benel Praefat. in Egech. f. III. d. Verum quum Noster commune habuerit nomen cum pluribus aliis Iudaeis, veluti cum Levitaquodam I Chr. 6, 2I., cum sacerdote plus quam uno circa tempus
exilii Babyloniel, 2Reg. 25, I 8. Ier. 2I, l. 2s, 25. 2s. II, 3.
β 2, 2 ., vid. et Zach. 6, Io. Id.; non est, cur in hoc nomine areani quid quaeramus. Quod autem illius significationem attinet, nos quidem haud dubitamus, rectum vidisse SIMONIA, qui in Onomctat. V. T. p. o ad. asg. r etBar notare ait quem obscondidit, i. e. custodivit Ioνα. De Iova homines custodiente dicitur
verbum Pa . 2T, S. SI, d. De Imahia, qui in Nostri stemmate memoratur, vid. quae in Prooemii initio diximus. Vaticinatus esse Noster dicitur remim irides in 'ri Em ' a'n in diebus Iosiae, flii Amon, regis Iudae, cujus tempora 2 Reg. 22. 23. et 2 Parat. Id. 25. describuntur. 2. Ela 'dN 'Iuferendo auferam omniet. Verbum 'dN, quod proprie colligere notat, haud raro cumerre valere, quod, quae colliguntur, e. c. fruges, domum vel alio auferuntur (ef.
585쪽
Dent. Is, Id. Exod. 2I, IG.), notum. JARCHI : HVerbum h. l. significatum obtinet consumtionis, g. Perditionis, ut Jud. IS, 25. V RUN et Persis αnimum tuαm lcf. Ps. 2G, s. et quae ibi notaviniuss. Elisum autem est ii l. in verbo secundo Irid NJAIeph, nam scribi debuisset yldNN, ut ses. II, 26. pro bin
tentorium siget Sunt, qui 'VN pro forma Iliphil verbi Ub
issicere, consumere liabeant, coli. Ier. S, II. Vt d N 'ON αρε-rendo CONRremiam eos; sensu parum aut nihil differente. Autinis centur duarum cognatarum radicum, Ud et 'bri, significationes. Fes omniet auferenda sive consuimenda esSe a terra minatur propheta, id est, neminem vel ab interitu, vel oppressione fore inimunem. Nisi forsan vox omnium ad decem tribus Israhlis jam abductas respiciat, ut innuatur, nulli amplius tribui Deum parciturum, sed totum jam populum abducendum eSse. Tu NT A facie terrae scit. Iudaicae, ad quani hae minae diserto restringuntur, Vs. a. Cf. I Reg. I, T. exscindam Isrαelem e terret, quam eis dedi. Illam vero suam comminutionem everitu non carituram, sed certisvi me implendam, docet vates non solum verbo
bis repetito (RVN 'ON , verum et addita formula vatibus Hebraeis
cum maxime tantiliari, mi daea dictum Iouecte, ostendens, senon suis, sed Dei verbis loqui, cujus dicta eventu nunquam carent. I. Generalem comminationem exaggerat per μερισμo P, autinatis et inauimatis, ratione praeditis et ea de titutis interitum praedicens. V V aera xid N Ud: In d rq Λαε-ram h smines et bestitis, auferum volucrict coeli et Pisces metris. Iisdein fere vocibus extremam terrae solitudinem et devastationem describunt Hoseas a , I. et Ieremias i, 25. s, s. De vid. not. ad Vs. 2. - rq rn 2j dl 'l Et ostendicula scit. auferam cum improbis. Cum plerisque interpretibus Vae suntimus h. I. pro Cum, συν, quum et Matth. IX, a I. scandala una cum impiis memorentur (συλλεξυυσιν εκ τηβ βασιλεία σ αυrOυ παντατυ σκαιδαλα, καὶ ZOυσ Troι συντασ την ανομίαν). Olmendicula,n dici U, vocat deos salsos, quod ocensio sunt ruinae eorum, qui ipsos colunt, , , at apud EZech. Ia, Z. F, CDU Cctuset Peο-cundi, respondente V ilba, dicuntur idola. SoIent enim vates idola vocibus impropriis, contumeliosis denotare, ut ricae Pudor,
sudet, i. e. ut recte Chaldaeus explicavit, elenctbo percuSSionem potentiae metie in hominem Itidete. Metaphora ab et vatione manus flagello vel gladio armatae, quae in percussione fieri solet, desumta est. Hinc ea phrasis locis pluribus aliis de Iova poenas Prophh. mirin. . di
586쪽
irrοgante usurpatur, veluti Exod. Io, I 2. Jes. si, 25. Id, 2 T. Ier. ol, 25. Egech. 6, Id. Ia, S. I 6, 22. 25, T. Io, I Iudae nomine Noster conlprehendit etiam Benjamin, quae duae tribus solae tunc restabant, reliquis decem in Assyriam abductis. 'ra dimniri et purr Et exscindam eae hoc Io oo reliquius
Naalia, cultus Baalis residua, aras videlicet et simulacra. DAB- liqvius illas latentes, quas Iosias, quamquam multu ni conniSUS, auferre non potuerat. GROTIUS. De Lucile, Chaldaeis Dei dicto, et Phoenicibus, Apsyriis ac Babyloniis culto, vid. not. ad Hos. 2, T. et Isi. Idoli illius insano cultui pertinacissime inhaerebant Iudaei, quidquid etiam rex pius, Iosias, ad cultu ni Jovanum restituendum moliretur. Vid. quae de illius studio cultum superstitiosum tollendi pluribus narrantur 2 Reg. 23, 5. sqq. det mn NNomen adeo ipsum, memoriam actor culorum exscindam. De vid. not. ad Hos. Io, s. Udi Una cum gα-cerdotibus. Intelliguntur vel idolorum, vel Jovae sacerdotes . Si falsorum deorum sacerdotes significantur, erit haec vox pro interpretatione prioris habenda, vel indicatur ea certum aliquod genus illorum, qui sacra idolis operabantur. Nil ta inen obstat, quo minus Jovae saeerdotes intelligamus, quorum vitia et infra I, d. et a Nostro taxantur, et ab ejus aequali, Ieremia, pluribus
locis, veluti 2, 3. 23. T, 2s. II, II. IT. HSαcerdotes vocat eo , qui ex stirpe erant Aaronica, sed clam idolis operam dabant. Egech. 8, T. sqq. 22, G. di, Io. GROTIUS. Chaldaeus: et nomen colentium eo (idola) cum actori ictilia suis. s. rari an rebat Et exscindam
qui gese Prosternunt 3 ver tectis exercitui Coeli, astrolatros notat, qui astris in tectis, quae pro more Orientalium plana eranti,
nentes jurαntes Ioueue, et Simul suriantes Per regem et deum suum, quem mihi ad Aociarunt. Orationis concitatioris est, qualem affectus irae requirit, quod voces d n Duri atque uno eodemque Versu repetuntur. Verbum X ET metonymice et gynecdocilice totum designare poteSt cultum. Is enim, per quem juramus, habetur κ&ρδιωγ3 ωστησ atque humanarum actionum judex, unde sibi soli Jova hunc honorem vindicat Deu t. G, II. Io, Eo. Verum recte observavit DRUSIUS Obserυαlt. L. IX. c. Io., phrasium advertendam esse disserentiam, aliud esse NEA: cum di, aliud cum et constructum, illud esse jurare Deo, solenni fidei ac obedientiae promissione se ei devovere, Ps. I 32, 2. 2Chron. Io, Id. Jes. Is, I S.; hoc vero, jurare Per Deum, tegiem eum invocare veritatis. Itaque Judaei jurejurando sese Iovae adstrinxerant, ipsique devoti erant, verum rupto foedere nunc jurant Per regem Butim, i. P. per simulacrum, quod Pro rege suo atque deo habent, et Amos 5, 26, atque hoc modo cultum Jovae cum
587쪽
i dolorum cultu conjungunt, quod ipsum Israelitis exprobrat Elias I Reg. IS, 2I. Ouousque in utrumque crus claudioastiay Si Iovia est Deus, huno sequimini; si vero Liacti est Deus, huno aequimini. Quidam per dabd Molochum, Ammonitarum Deum, I Reg. II, T. , qui et d)2 d dicitur, ibid. s. Io. II. 2 Reg. 2I, II.,
h. I. intelligunt. Sed vere nion et A COEL LN (p. S. not. , nomen non Ammonitarum idolo prοprium, sed cum aliis diis fictitiis commune fuisse videri, imo eum ipso Baale, in Phoeniciorum numis literis, D i. e. IbU indicato. Baal vero potius qua in Molochus h. l. intelligendus videtur, quod de illius cultu sermo fuit in iis, quae proxime praecedunt. Recte Chaldaeus exponit: et Gilorctiores qui jurαrat Per Nomen Aucte, revertentes ut jurent Per nomen idolorum Stiorum. s. Posteaquam vates Iudaeos speciali crimine idololatria onceusasset, in genere jam reliquorum omnium peccatorum ipsos reos agit, exscindendos illos quoque minatus, d I id ivvnNqui ct IODα recedunt, et peregrinorum deorum cultum persequuntur scf. Ies. d2, IT.), nec Iovum iri vestigαNt, Nec queterunt eum, qui Jovam plane non curant. De vi phraseos Aυαm requirere cf. not. ad Ps. Id, 2. et Ilos. Io, I 2.
T. V m 'di N 'et D et dri Sila a Dcie Domini Dei, metu
religioso Deuin, impietatis vindicem, revereamini, vid. not. ad Iabae. 2, 2O. LXX et hic: ευλαβεῖσθε. Chaldaeus: Consumα-mini omnes impii a faeie Ioueae Dei. Eodem hoc modo hanophrasin reddit quoque Chaldaeus daeli. 2, T. - d Vrina 'diri ire num si opinquus est dies Iouecte, imminet i IIud tempus, quo
de vobis supplicium sumet Iova. De Urim cf. not. ad Egech. ZO, 3. Vid. et Jes. II, G. - ndi et mm Num Prae-Pαrctvit sotiet mactationem, i. e. epulas, Convivium ex mactatis animalibus, quomodo reti Gen. II, si a Prov. IT, I. Egech. as, IT. Sumitur, ad quem Ioc. cf. not. Chaldaeus: Prα αrαυit 'vociaedem improborum. Eodem sensu dieit Iesajas da, G. , fors Avae coecem (ndi in Bosra, et muctationem mugnum (ret tabria) in terra Edom. Cf. et Ierem . dii, Io. - N p a 'priSancti eavit Boccitos, invitatos suos, i. e. hostes ad poena8 ex- Sequendas advocatos, sicut ad epulas invitari soIent homines. Chaldaeus: convocetvit Priavariatos s. invitatos suos. vim prili. l. est destinavit, quia quod ad aliquid destinatur a reliquis segregatur. Ita dicitur Jer. I 2, 3. de impiis ad diem occisionis destinatis, et ibid. 22, T. Nisi fortasse h. I. respectu habito ad nomen mi, quod et de Bictimis usurpari constat, Noster verbo alludat ad sacra convivia, quae post sacrificia celebrari olebant, ad quae qui invitati erant sese decenter componered hebant. Invitatis a Iovet N p nos antehac indicari existimavimus feras bestias avesque rapaces, quas ad devoranda occiso um improborum cadavera invitarit Iova, moti loco simili
588쪽
Exechielis XI, II. Dio civibus omnibus ublatis. Omnibusque bestiis
terrestribus et con Penile et cides te, coite undique Gil meum sacri- fotum, quod ego Bobis, ingens aeter incium, in Isi ueliticis montibus sucrisco, et cura exu comedetis, Polubilisque 3αnguinem. Nunc tutueri magis congruere videtur, inuellulis u Iovia intelligere hostes, eum THEODORETO, qui in D.: πoλεμίουc explicat, et HIERONYMO, qui , , potest, D inquit, ,,hoc quod dicit funet ouvit Bocatos suos de Babyloniis accipi, quos in ultionem populi sui etiam servos Suos vocat, vindicantes injuriam suam. Vocuvi, inquits Jer. 2b, Ss, Nubuchodono or aeri um meum. Consentit ABAR-ERNEL: In Diletli sunt hoc loco Ne buc ad neglir et Chaldaei, quorum exercitum praeparavit Deus, ut venirent contra Hierosolytuam et vindictam sumerent ab istis transgressoribus. Etenim vates, bene observante A COELI N (p. 26. , respiciens ad epulas cum sacrificiis
junctas, ad quas vocat (2'N R I Sam. s, II. 22. , antea erant rite initiandi (o3A I Sam. Id, d. , poenas qui dein sacrificii imagine, hostes autem, poenarum exsequendarum a laetore S, ue ommodate ad hanc imaginem, sub vocatorum ad epulas sacrificales
sistit similitudine, adnuente usu loquendi, ut enim verbum et istprimum de tintiatione, deinde de civita porrendis dicitur Jerem. 22, T. Ol, 2 T. Jes. I 3, 2 , ita etiam de se primum de vocando ait epulas, deinde de hostibus occurrit occersendis de r. I, Io. Jeg. II, 2.8. nni iuri Fieique die inuolutionis Iouecte,
I. e. meae; loquitur enim lova ipse, ut ex iis, quae Stat IIII Sequuntur, patet. Nomen igitur loco pronominis, ut Thren I, 66. Num. lo, 2 s. narum tam vim v by 'impun Anima fitierlαm ira Pro Cisees, proceres, in quorum scelera infra B, I. invehitur, et in flios regis, quibus scite monente A COLLI N(p. lo.), duo regis Iosiae filii, loci has et Eljahim, quos tunc huic regi fuis e constat ex 2 Reg. 2I, Il. 36 coli. 22, t. , non in eo ni- , mode possunt, lino debent intelligi, etiamsi illi hac aetate nondum ex ephebis excesserint. se Dira enim fata, familiae Davidis ex Numinis decreto 2 Reg. 2D, I S. 2l, II. imminentia, Iosias quidem
rex pietate et observantia erga Devin a semet ipgo averterat; sed ea leni manebant non minus filios ejus exitio consecrato S.
Quod quum non obscure innuisset oraculum Huldae 2 Reg. 22, 26. 2Chron Id, 2 S., Noster apertius indicaturus h. I. expreSSis indicit verbis. Quidni verbis, quae essent in fatis, propheta pueris etiam infantibus praedixisset y Cujus cum e stato apprime convenis Se eventum, manifestum erit evolventi I Reg. 2I, II. 2l, I- d.
gunt ties lamento Peregrino, quo nonnulli eas vestes intelligunt, quibus utebantur idololatrae in cultibus idoloriani, Chaldaeum sequuti, qui verba nostra ita explieat: et cid omnes, qui Per-εfruunt od colendu idola. Sed nil obstat, quo minu g simpliciter intelligantur homines fastuosi et luxu itosi, qui in cultu et vectitu
589쪽
peregrino sibi placerent. ,, Innui puto omneu eos. qui exoticis vestibus levitatem animi prodebant. Neque mihi dubium est, quin illo aevo niti Aegyptios in vestitu imitarentur, alii Babylonius, prout liuio aut illi genti stii Iebant. Dicit ergo, ite illos quidem immunes fore, qui in peregrinuin habituni transierint, Seque ad
mores victoris populi composuerint.b DRUSIUS.
omnem trunsilientem limen. In memoria in ejus, quod idolum Dagon coram Area pronum in terram conciderat, capite et manibus limini allisis, truncatum, Philistaei et culcando leniseli limine, tanquam consecrato idoli contactu , αbStinuerunt, I Saul. 5,6., sed illud transilientes fanum ingredi solebant. Quem ritum permulta secula durasse, plures colligunt ex hoc Zephaniae luco. linc nostra verba Chaldaeus sic reddidit: et unim udoeriam in omnes, qui iambulani in legibus . Gluestinorum. Sane Judheoa ob imitationem superstitionis Philistaeorum taxat et Jesaias et, G. Ejus deni interpretationis et Hieronymus mentionem facit. Ipse tamen verba Hebraea sic vertit: et vilitiabo omnem, qui ctri Oganter ingreditur suPer limen, h. e. ndversum Superbos, qui eum quodam fastu et dignitatis supercilio gradus templi et Sanctuarii limen ageendunt. Negant et plures recentiores interpretes, hic respici ad Dagonis superstitiosum cultum, sed ad Iudaeo R, im- poenitentes templi frequentetores, haec referunt. Sic COCCEIUS in Lexico sub voce qui temere uocedit etd domum Dei. Alii phrasi transilire limen gestum laetantium exprimi existimaut, innuique ministros nobilium et principum, qui sua et illorum
commoda et reditum per summum etiam nefas promovebant, ut
in altero Versus hemistiellio sequitur; qui igitur, ubi injuriam
alicui fecerunt, mox laeti et alacres, onusti rebus rapina et dolo ablatis, sese in herorum domos recipiebant, ut operam Suam dominis suis probarent. Nobis significari tales videntur, qui propriae domus limen s. proprii agri fines transgressi aliena invadunt oecupantque, quod scelus Judaeis exprobrat quοque Iesaias 5, B. et Micha 2, 2. Cui sententiae bene congruit quod sulijicitur: TV et ' detri d N et va dra dum et qui replent domum domini
sui Diolentiu et dolo, i. e. opibus per violentiam et di luiu paeli S. De cm: Vs: non dominorum suortim, sed domini sui vertendo,Vid. not ad Amos d, l. Cf. t Sam. 26, Id. 2 Sam. 2,5. I Reg. i, ZZ. Qui priore hemi lichio superstitiosum Dagonis cultum innui existimant, cum LXX et Hieronyino vertunt: domini Dei Sui, et de sacerdotibus haec intelligunt, Dagoni dona ex injuste partis osserentibus. Rapacitatem Iudaeis objicit et Ieremias si, 22. Sicut cαυεα Planet civibus, itu domus eorum repletae sunt dola, bonis dolo Pariis.lo. rem Et fel die illo, scit. devastationis, eommemorato Is T. S. r m UNI vid. ad Vs. 2. Deseribit Jam
590쪽
Zephctritas. GP. I, i O. I i. quae accidere solent urbe obsessa ab hostibus. vis Dd risi ut dipVox clamoris erit a portet piscium, una ex portis Flier solymitanae urbis, quae et Neh. I, I. I 2, 3s. 2 Paral. II, Id.
memoratur. Nomen fortassis porta illa inde adepta est, quod ad eam esset forum piscium venalium. Et effulatus e secundet scit. parte urbis Ηierosolymitanae, quae et
2 Reg. 22, Id. memoratur, ubi Fluida prophetissa habitasse dicitur dbuin vet. Hieronymus ad h. I. aecundi muri in eodem
climate (sei l. parte urbis, Ioppen versus portiam significari adfirmat. Cum Ilieronymo JARCHi in eo consentit, quod ad n oum subaudiat Portiam (nsci), quam Gyium Portam vocat, eamque secundam fuisse dicat inter portas urbis. In quo sequutus est Chaldaicam nostri Ioci interpretationent, quae pro habet ab ciuee, seu collective: tib avibus. Si modo men-duni non est in textu Chaldaico. Ninichi certe legit N D se loco sublimi. Fuisse locum Hierosolymis, qui voearetur,
cognoscitur e 2 Reg. si , El. Neh. I, 2 T. 2 Paral. 22, 3. Neque tamen Chaldaica interpretatio sibi constat. Nam 2 Reg. 22, Id. pro ri et a 2 in ea legitur: N DE dt ri In in domo doctrinae, quasi
nomen esset a verbo , Chald. Netra docuit. GUSSET Io T Tragedea notat ossi ignialias Levilia, quum sacerdotes prae iis eSSentpriniarius ordo; aut sαcerdotibus aecundiariis, quum Summus
ejusque filii essent primarii. Nobis magis probatur I. D. MICHAELIS sententia, cui in Suplamm. p. 23IT. ire et suburbium videtur significare, quod recte urbs alteria dici poterat, aut saltem par aliqua urbis, quae a reliqua urbe distingui posset ut urbs inferior. T a 'Ureri Et constrariis magna, qua nonnulli cludem, vos filialem intelligunt. Nos tamen es p seu ante hanc phrasine superioribus repetendam subaudiendam non dubitamus, ut sit: vox contritionis mugniae, i e clamor talis, qualis auditur in urbe, quae plane evertitur. V Uetadu I collibus, quibus urbs Hierosolymitana inaedificata erat . de quibus legendus JοSEPHUS de Bello sud. L. V. Cap. d. g. I. edit. Havere. (geu Cap. 6. Seeunudum veterem Capitum divisionem . Urbs igitur tota occupabitur ab hostibus atque vastabitur. II. uinet an 'nas' mulate, habitatores Machtheschi. Erraret significat vas, in quo aliquid contunditur, mortarium, Vid. Prov. 2T, 22. Hic vero i oeum a mortarii figura sic appellatum patet HIERONYMUs: Ululate habitatores pilae. Ad quae in Commentario: , , Pila, quae hebraice dicitur Nuch t he a, et ab Aquila versa est εlσ τυν ois or, non per brevem syllabam prima legenda e t, ne σφαῖραν putemus, sed productam, ut de pila
sciamus dici, in qua frumenta tunduntur, vas concavum, et me
dieorum ueptum usui, in quo proprie ptisanae feriri solent. Ceterum Hieronymus mortario vallem Siloa significari existimat, quae Ilierosolymis ad austrum erat. Chaldaeus vero: qui habitant