장음표시 사용
61쪽
et Chaldaeus astixo plurali auxerunt, vertunt enim cor coriam. Repugnante, nit AURIVILLIUS, , , nube testium. Neque addita . in ento illo sensui sive roboris quidquam, sive perspieuitatis nocesserit. Quod autem in divisione breviorum, quae lieto sunt,
periodorum, tum Alexandrinus, qui et, junxit sequenti vertendo καρδία λαου μου, tum Arabs jungendo in fine Va. Io. cum rhar Vs. II. deprehenditur vacillare; inde haud dubie provenit, quod in veterum codicibus nullo interposito, satis quidem
notabili, spatio, cohaerentes fere scriberentur voces, ita ut, in exemplari praesertim non punctato, facile Iabi possent in discernendo interpretes. Quocirca vulgata, sive Iectio, sive distinctio Vocum, quia Commodum et planum sensum exhibent, minime deserenda, hanc licet deseruerit Dathius, unius auctoritate ductus Graeci, ut cir cum ' adi construeret. I 2. Insipientiae primum argumentum, consilium petunt nrebus vanissimis. 'uv I vulus meus, si qui quondam meo vocabatur nomine, ut HIERONYMUs explicat, redea 2 lignum suum consulit, tanquam divinum oraculum, id enim indicat verbum FNasconstructum cum et rei aut personae, quae rogatur, praepoSitD,
vid. Num. 22, 2. Jud. I, l. I S, s. I Sam. 22, II. Cf. not. ad Egech. 2I, 26. Lignum hic per metonymiam dicitur ibat, ut Chaldaeus vertit, lignea imago, ut Ierem. 2, 2T. I abac. 2, s. Jes. do, 26. Jes. do, 2 s. di, II. Ter hos, quorum Supra d, d.
mentio facta, potissimurn respici, haud improbat,ilis quorundam est conjectura. Nomen ligni autem potius, quam imαginis, adhibet vates, ut vilitatem ineptam rei, quam consulebant, exprimeret. Quod autem, addito pronomine, lignum auum dicit, fiduciam in ligneo illo, quod possidet, simulacro positam indieat. DRUSIUS: HUtuntur divinatione, quae a Graecis ξυλο αrτεία dicitur. Nus meminit auctor libri DCXIlI Mandatorum, scribens
filius cinnunciat ei, id est . ut recte Chaldaeus, imuginutur sibi, υirgiam suum sibi indicare, vel, res futuras, vel, quid agendum
sit, quid omittendum. Indicari illud divinationis genus, quod Graeei voeant ραβδομαγτείαν, de qua et Enech. 2I, 26. ni. 2 l. ad quem Ioe. vid. not. , jam observavit Hieronymus. Ita et
CYRILLUS, qui eam hoc modo peractam esse narrat: duαs Birgαs Statuentes, deinde orounis quibusdam verbis incuntiarileg, utctgente dictbola prociderent, et credentes rursum obierυαθαNt, utrum Proi Sum cto retrorsum, in dextrum on in sinistrum ferrentur. Alios par baculos divinandi modos ex Maimonide et Mose Mikhogi refert A RARRENEL, ut vel ictibus festinis terram
percutiant, peregrinasque tum Voces alte exclament, ve lignum adhibeant, quod ab uno Intere cortice denudent, alterum latus cortice Sin aut vestitum manere, ut ambo pro sortibus sint. Sunt,
quibus baculas h. l. est simulacrum a baculo seu glirite laetum,
62쪽
delubrum dictum priscis Latinis. FRsTUs : Delubrum dicebant
fustem delibratum, id est, decorticiarum, quem Bene 'αbuntur Prodeo. in ria i n U Nam gyiritus scortutionum, i. e. Vehemens libidinis fervor et assectus. Hebraei enim apiritus vocant an inii concitati motus, quos Cicero us et Ones, ct ectus, impetus, CONι- motiones αnimi vocare solet. Hinc viritus TelotyPicte Nurn. 5, Id., spiritus menducii I Reg. 22.2I., Perueersiletlis ses. ls, Id. , impuritatis Zach. IX, 2. myran Seduaeit eos, ellipsis pronominis e contextu subaudiendi, qualis supra E, T. te Et an do nec in- nenias eos. Addunt Chaldaeus, Syrus et Hieronymus, quoS propterea nonnulli conjiciunt legisse. Et praeter codicem, in quo ri correctum in d reperit Lilienthat, unum etiam alterumve notavit Icen uicottus, qui V loco roυ V in fine vocis offert. di md N Vndiu Ita ut goortarentur ci sub Deo auo sidem
l ei sui; nam particula VHra subdectionem notat, quam excuSSerunt, cum ad alios deos deficerent. Jovae praecepto Exod. 26, 3. et obedientiae se subduxerunt, nec illum amplius pro Solo et uno Deo agnoverunt. Phrasis desumta est, ut Ninichi monet, a reniatrimoniali, in qua uxor est sub marito, ceu domino Suo, qui in eam potestatem habet, et cui obedientiam illa debet. Cf. Exod. da, Io. lG. Iud. S, XI. Vim vocis ran rara accurate expressit Chaldaeus, qui vertit: et geortati sunt ia Post, i. e. itatit recederent et cultu Dei aui. Etsi vero non dubium es qe potest, Scortationem hic accipiendam esse de superstitioso simulacrorum cultu, incIudi tamen sordes scortationis, quae proprie dicitur, profluentes ex impudicis ritibus cultus illius, suadet Versus proximus. Id. hna mndri Super cuctu, cacumina, morimitum Sacrifcαnt, victimas mactant; quod ipsum et Iudaeis exprobratur Ies. Io, 25. 6T, T. Ierem. I, G. cf. I Reg. Id, 23. rhynam ' ' Et super colles iadolent, victimarum carness, thymiamata in idolorum honorem aecendunt, ci supra E, I 2.
pl. Id. nitor nn ra Sub quercu, sive alia quercui simili arbore
itidem glandifera, Arabibus Io, o dicta, uti auctor est Chaldaeus, qui te dia posuit. Memoratur et Gen. 35, 8. Vadb, et Gen. do, si T. Dbvium, aliis est yopulus olbet, a colore subalbo, qui foliorum partem aversam occupat, q. d. n&ράΠυκοσ, aliis alFruae, Arabibus vocata, a laese, describunt enim ut lac emittentem, mellis instiar, quo et gumlus fui. Cf. libr. nostr. Bibl. Naturgesch. P. I. p. 26 l. De terebintho, vid. Iibr. ni odo laud. p. 22t .mbar et ita 'a Nam bono eat umbro ejus, est enim arbor denSa et Proinde opaca et grata. Cf. Enech. G, II. 2D, 28. Pro M Tlegitur in uno codice Icenni cottiano, et in alio De-Rossit, M relato, ait is Vir Doctissimus, in Scholiis Crit t., si gustixo non
63쪽
ad solam terebinthunt, sed ad tres arbores, quae praecedunt. Sed distributive sumi potest sustixum singulare, ac summit varii interpretes. Verum inanifestum est menduin; nam sum xum plurale ad arborum nomina feminei generis debuit stre esse. r i DNrn et 'rariat, et rebat Ideo scortantur filiαε υestriae, et nurus 6estrue moechiantur. Turpissima impietas late grassatur. Quod enim patres eum filiis idolorum cultui sese dedunt, inde fit, ut omnis pudor evanescat, atque filiae et nurus, quae domi castissitne servari debent, in sacris istis montanis et silvestribus pudicitiam svain prostituant. m a quidam, ut Ilieronymus, SPONScis interpretantur, quae sane eo nomine gignificantur Ies. G2, 3. Cant. IV, s. Verum ut hoc Ioco filiae referuntur ad patres, sic et mj I ad soceros videntur referendae. Nurum
interrogative capiunt (N, pro di m): Annon animαdverterem inflias vestrαs, quod seor lentur F et in nurus vestrα8, quod α - uiserentur J ut sit geminum illi sereni. θ, s. 'ADN di, rem bynctu propter istet non αnimudoerierem y Id vero non convenire RatiS cum Scopo serieque Contextus, adeoque cum veteribus omnibus indicative sive indictiDe haec verba capienda eSSe, NON unimadvertam in flicta vestras, et quae sequuntur, monet GATACLER Idyersiarr. Miscellari. Posth. Cap. l . p. 621. MVersu, inquit, si proxime antegreSSo, ubi suos Deus corripuerat, quod Deo Vero, cui se prius in conjugium dederant, relicto, cum idolis
foedissimis palam passimque rem jugiter haberent, minatur, hoc se flagitium huic gemino in ipsis ulturum, fore enim, ut filiae
ipsorum Scortarentur, et sponsae, vel nurus ipsorum moecharentur. Idem ergo prorsus istis Deus interminatur, familias seipsorum dedecori et opprobrio expositurum, nec castigationibu B ut correptionibus ullis suis, vel filias, vel nurus ipsorum flagitiosissime ac profligatissime se gerentes, coerciturum, quo a vitae turpitudine illa cessent aliquando; ut hoc pacto de ipsis ob idololatriam eum impuritate itidem pari junctam poenas merita factisque suis dignas sustineant. Nec aliter nostrum locum exponit HIERONYMUS: si Absque ulla vindicia in scelere suo relinquuntur. In tantum iratus est Deus, ut nequaquam percutiat delinquentes. Qui amatur, corripitur; qui negligitur, Suis peccatis dimittitur. Tantusque fuit numerus fornicationum Israel, ut cesset ultio desperans emendationem. Sunt, qui risin h. l. capiant sensu bono, considerare ciliquem beneυOIO αnimo, curαm ejus gerere, et Prospicere. Sed verbum Ru ubi in bonam Partem usurpatur, semper cum Accusativo construitur, vid. Gen.
2l, 2 l. Exod. d, II. Ruth. I, G. aI.; sed cum bai junetum, ut
64쪽
2s, 22. et saepius. Retinendus igitur sensus, quem Rupra indi-ravimus: non ulciscar scortationes et adulteria in familiis vestris: non corrigam laaeo flagitia. Volo enim vos esse probroSos et dedecori expositos, quia priores scortati estis. Sequitur ratio, quam reddit Deus, quare probro istiusmodi expositos illos velit: mmd' rari viridi Dy crim' et, ubi transitus habetur a Secunda ad
tertiam personam, qui, etiamsi ceteroquin frequens sit, hoc tamen loco emphasin habere videtur peculiarem, ut tanquam Per indignationem et contemtum dicat: isti acortuli sunt, ac si eos niloquio non dignetur. forma Piel, hoc solo loco obvia, varie exponitur. Chaldaeus et Iarchi P etrinu conso- cicini se cum Scoriis. LXX : p ετ χ πορνων συrεqυρονTO. Ilier nymus: Cum meretrici6tis Conversαbuntur. Non quod verbo
conueersuridi, Consociiandiues notionem obtinere crederent, Red Sen-gum expresserunt. Verbum ' D dividere, g ctrctre usitatissinio gignificat, unde verba nostra vertenda: Cum scortig Suctrunt So
nam ellipsis accusatio dei proci frequens, ut in illo 2 Reg. 5, ID. ἰανα scit. te ε ties in Iordane ' , quia qui talia patrant
SECESSU In quaerunt, et se separant a convortio hominum; item se
Separant ab uxoribus. Consonum Arabicu in o S in Conjug. II , quae I ebraeorum Piel respondet, significat: Secessit, segregαυitso et Celeris, peculiariter, deueolionis ergo. Alii: Suctriant Soci Deo, sive, o Deo dividuntur, quemadmodum si mulier a marito suo desciscat, et se subjiciat adultero. Cui expositioni favero videtur, cum quod superius Vs. I 2. dixerat: di 'bee rannus coriuntur α Deo suo, cui conjugio sunt conjuncti, Se Subdu
eentes; tum quod sequitur, et tanquam ἐξήγητικῶe illi dictum
urgent: es Cum Scortis gacrificetnt. Sed scortationem cum idolorum cultu Conjunctam notari verisimile est, quod utrumque erimen vates Israelitis objecerat supra Vs. 2. II. I 2. V manv d
'na Et cum gαcerrimis istia prostibulis Sucrificant, cum feminisqulae Veneri Se consecrarunt, et cοrpus prostituunt (utes xcortia i murumstula Publio et, I Reg. ld, 2g. I S, I 2. 2Reg. 23, . , ut earum impuria ninplexibus illi ne libidinem in honorem profani nu in in is exercere testatum darent. Chaldaeus: et Cum meretricibus comedunt et compotant in epulis sacrificalibus. nam
N, Et Populus qui non animadvertit, intelligit,
Rapit, corruet, praeerps ruet, quae est Arabici signifieatio, et duobus reliquis, quibus hoc verbum in codice Ilebraeo exStat, locis, Prov. Io, S. IV., idonea.lo, Populum ruiturumlin exemplum alteri propositurusvntes crimen Huq hoe alloquio repetit: Frenio' VnN Si cor fratris tu, Iir ei, post idola; sive, quodsi utique tu Bis SCOT- iuri, S. II. Seqq. Oratio concessiνα potius est, quam conditio italis, et e dggerat criminis gravitate ni . daerra et N Saltim
65쪽
iis reus fiat per te etiam Iudet, ne in eommunionem veniat reatus gravissimi, quem gravi Ssima poena sequetur. Hoc vult: saltem Iuda, penes quem est adhuc templum, a falso cultu abstineat. Itida, duae tribus, Iuda et Benjamin. Quibus nonnulli addunt tribum Levi. Sed ea reliquis annumerabatur; alioquin tribus erant numero tredecirri. Reliqua Versus parte, amare et di neque eatis in Gilgul, et quae sequuntur, dissentiunt, Judaeosne
an vero Israelitas alloquatur vates. Ad Igraelitas sermonem Converti nonnulli existimant, ideo potissimum, quod idolorum cultus in Gilgale et Bethele exercitus iis dein exprobratur tam v Nostro,
nelis quoque sententia compellantur nostro loco Israelitae, qui itando ereberrime Bellielem ac Gilgalem, dum per terras Iudae notribus perficerent iter, et pravo exemplo, et illecebris voluptatum quam plurimos de Iudaeis ad idololatriae spurcitiem abstrahebant. Mens sic fuerit prophetae, in animuin mine Ii revoeare, quanto detrimento non sibi tantum, sed et Jui tribui peccarent, tam pernicioso exemplo multos trahendo in ruinam. Ideo arbitratur Abarbenet, Dianis nullam mentionem injici, ubi alterum Ieroboamus vitulum erigi curaverat, quod quum Danem proficiscerentur Israelitae, non transirent limites Judae et Benjaminis, quod ne-eesse quidem erat Gil galem et Bellielem proficiscentibus. Verum
Israelitae suos vatem non tam lenitor, sed Severius acriusque dehortaturum fuisse credibile est. Quare nos hunc Versum ad dudaeos referre non dubitamus. IARCHI : Benialist, o viri
Judae, Gilgalam, id est, dummodo Iudaei non Gilgalem veniant,
ubi decem tribus deos alienos colunt. Etiamsi autem expreSSis verbis scriptum non exstat in V. T. libris historicis, Iudaeos adeolendos vitulos iter Gilgalem in tituisse, concludere tamen licet,
quum reges quidam impii squales eorum Iosaphati, et Reg. 8, I S., et Ahasus 2 Reg. Id, d.) composuerint se ad exemplum idololatrarum in Israele, et utrique sorori, Israeli ac Iudae, ectilem fiet fuisse dicatur Egeeli. 2I, II, ad vitulos colendos Se averti S Se Judaeos; ut minime frustranea fuerit reprehensoria admonitiο ad Judaeos de cavendo vitulorum oultu, omnique, eui se Israel dederat, idololatria. :ir Ira m d N ο Benialia, i. e. ne abeati S, ut
Ruth. 3, T. Jon. I, 3 Gilgal, uti auctor est Eusebius in libro
de locis Hebraicis ab Ilieronymo translato, , , Iocus erat ad orientalem plagam antiquae Ilierichus cis Iordanem, ubi Jesus secundo populum circum ei dit, et pasclia eelebravit, et deficiente Manna triticeis panibus usus est Israel vid. Jos. d, D. 2D. β, s. Io.s, G. Id, G. T. Id, 6. A priscis inde temporibus superstitiosum cultum Gilgalis viguisse, patet ex Jud. I. Is . , ubi prοpe eum locum idola sculpta (det duri reperta fuisse legitur. Intra limmites vero regni Israelitici, non, ut vult Hieronymuq infra ad I 2, 12. , Iudaici, sitam esse Gil galem, vel inde apparet, quDJejus loci semper in repreliensione Israelitarum fit mentio. Addit
66쪽
vates: m FN nec etscensitis in Leth - Λven, quo non est intelligendus locus ita appellatus, cujus sos. I, 2. I S, t 2. I S ain. II, s. la, 25. nientio fit, sed ille locus, qui alias Lethel dicitur, quemadmodum vertit Chaldaeus: nec ciscendite in Lethelem. Erat is locus a Iacobo, quod nunt en ipsi eo apparuisset 'I, domus Dei, appellatus, coli. I Sam. ID, I. Sed quunx
a Ieroboaino electus erum set in sedem praecipuam Cultus superfititiosi, erecta ibi vituli statua, I Reg. 12, 28. , Noster eum locum vocat per contemtum a N TUI domum, sedem, Bunitiatis. Ita et Amos. 5, o. heb mi irra rom et Lethel erit in vanitutem. Hi ERONYMUS: se quae prius vocabatur domus Dei, postquam vituli in ea positi sunt, appellata est Bethaven, id est, domus inutilis, et domus idoli, quod nos, ut in Hebraeo legitur, expressimus. Li ines borealis tribus Benjam in tendebat a Jordane versus solitudinem Bethaven, et inde praeteribat Bethel ab austro, Jos. l S, II. Fuit itaque Bethel in Ephraim, adeoque in decem tribuunt regno, sed in confiniis Benjaminis sive regni Iudaici; num limes australis tribus Ephraim juxta illam tendebat, Ios. I 6, 2. Abia, rex sudae, Bethelem eripuit Ieroboamo, regi Israelis, 2 Chron. II, ls. Sed
rediisse illam deinceps sub regum Israelita ruin ditionem, e vate Nostro colligere licet. Ceterum Lethel in loco editiore sitam fuisse, patet e verbo rabar, quod non solum hoc Ioco, veruiu et Jud. I, 22. et I Sam Io, X., ubi de illa urbe est Sermo, Usurpatur. Tram 'ri v brra Neque jurelia: Bioit fovet; si quibus verbi S, , inquit AB ARBENEL, Malia continetur repreheu Sio, qua itidem castigat domum Israelis, quasi dicere intendisset: postquam idolorum vos cultus a Deo vero avertit, ac negligitis prorsu visitare domum Domini ejusque Sanctuarium, tantummodo Solliciti, ut proficiscamini ad cultum vitulis exhibendum, qui nunc juratis vos per nomen Domini, dicentes: ut Divit Iouecti Certum
utique, et quod Lex praecepit (Deut. G, II et Per nomen ejusjurubit, et quod ait propheta (Ieremias d, 2. , et juretis: vidit
Dominus, in nemine valere, nisi in ita, qui ejus instituta sequuntur: quare illi praecepto praemittitur: ser Dies ei cic ei GL huerebis, tum subjungitur: et fer nomen ejus jurobis. In impiis Butem, et os oribus nominis divini non alio inservit ejusmodi jusjurandum, nisi ut signiani prodatur, Deu in contem tui esse. Non reprehenditur simpliciter et in se formula jurisjurandi, a Deo ipso mandata, Deut. G, II. IO, 2 o. , sed ejus abusus, cum Culsu superstitio So conjunctus, de quo et alii vates queruntur, vid. des.
loca, ab Abarbene te allata. Bene III ERONYMUS sensum ex prefi Sit his verbis: si Nolo per os vestrum nominis mei fieri memoriam, quod idolorum recordatione pollutum est. IG. FN ζ' imo in 'b ri 'dn 'n Quoniam 8icut ju Pencia refracturia refracturius est Drael. I rebellem, contumacem,
67쪽
refraetarium notare constat, qualis est ille, qui se liberum putat, et a suis cervicibus jugum excutit. Deiat. 2l, I S. legitur de filio rebelli, junctum et co redditurque illi e graece Onειθῆσ. Aebellis vero est juBenσα, quae nullo modo adigi se patitur, ut
aratrum trahat, quae contra ipsos etiam Stini ulos recalcitrat,
quae obluctatur rumpitque Iora, si quando vinetalis alligari contigerit. Quod ex eo provenit, quia pabulis snginata est pinguibus, et sua potius libidine, qua in aliorum regitur imperio.
A quali jumento similitudinem duxit Moses, Devi. Z2, Is In-CrαSSαtus est Ieschurdiri, et recαlailriavit, incrαssulus, imPinguαtur, dereliquit Deum, Dolorem suum. Ad quem locium ne- commodate nostrum hoc modo transtulit Chaldaeus: quo nium Sicut hos giaginatus et recalcitrαns, sic rebellat ob multitudinem bonortim Israel. Vn UZ u 2D2 ri r dy ' Vnai A uno sectaeeteos Iouere quiasi agnum in lato vutio. Quibus verbis primo intuitu beneficium indicari putes. Nam PGscere suos Deiarum dicitur, cum eorum curam et tutelam suscipit, vid. e. c Ps. 2I, I. 2. et latitudo, et: 'ra, claustris et angusto terrae tractui opposita, grata et commodissima est gregibus; et ipsa Otiis et αgni appellatio teneritudinem innuere videtur nisectus. I inc est, quod haec verba nonnulli ita capiant: nuno eos Pαaceret, q. d. nisi refractarius fuisset Israel, jam se pastorem illi praeberet Deus, veluti cum in loco spatioso ovis pascitur pro Iubitu. Quae interpretationes tamen sensum esticiunt parum concinnuiu, neque totius orationis seriei satis accouimodatum. Ea docet, hoc hemistichio minam contineri, lacumque 3Pαtiosum, quo pascendus Israel, opponi pascuo probe obseptο, quo agnus imbecillis a feris sit tutus. Minatur igitur, deportaturum esse Deum Israelitas in remotissimas vastissimasque regiones, in quibus oberrent, utngnus, qui a rege divulsus, et a matre destitutus, inani balatu omnia complet, tandemque praeda sit Iupis.
quae Verba Chaldaeus recte sic vertit: iassocietrunt se idolorum
oulitii domus Iarael, quod recte pro d 'D N posuit, neque enim una illa tribus notatur illo nomine, sed omnes decem, quae Iudae opponuntur, ut infra si, B. Jes. T, s. Ratio autem adhibiti hujus nominis est, tam insigne tribus illius prae aliis robur, tum Jeroboam i, primi regis, ex illa ortus, tum constituta in hac tribu regni sedes praecipua. Nomine et 'Eres idolet significari, non dubium, vid. 2Sam. 5, 2 l. Jer. da, IO. Mich. I, T. infra S, a. IX, 2. Naeta sunt illud nomen a formundi significatione verbin I, Chaldaeis servata, ut proprie notet formαs, immines deorum. Pro ' et in LXX et Hieronymus posuerunt μετοχoc, Purticeps. Undecunque similitudo sit petita, sive a foedere arcto, quod homines solent inter se inire, de quo verbum 'ni' dicitur
Gen. Id, Z. 2 Parat. Eo, do. II., sive a conjugii vinculo, de quo
68쪽
Malaeli. 2, lai, quod laoc loco ob repetitam seortationis
mentionem Innxime commodum, notatur utique intensum cultus
superstitiosi studium. 'braiam Mille eunt, quod I IERONYMUsSic explicat: , O igitur Juda, cui supra dixi, at forniculur Arcte
non delinquat saltem Iudet, nudi congilium ni eum, prophetae verba noli spernas; quia Ephraim semel idolorum amicus et particeps est, dimitte eum, ne sequaris impietatem ejus, cujus cultus et religio a tuo separatus est. Alii: ne arguito eum quispiam; quin agat, quod libent; ut more patris Ioquatur, qui silium nequam, quem corrigere non potest, in sua nequitia progredi jubet, Animoque Suo obsequi, quasi euram illius omnem ex illo tempore
abjecturus sit. Hujusmodi est illud Egeuli. 2o, 3 s. Ite, colito ster6οreos deos vestros Sic Chaldaeus: Permittite eis cultum
eum, quem adoptarunt, Simulacrorum.
S. et Neto 'o Necessit vinum eorum. i. e. vappidum eSt factum. Necedere enim Binum dicitur, cum in vappam resolvitur et acescit; ut apud Ciceronem vinum ejusmodi fugiens appellatur, et Graece . στηκtoc. Arguit depravatos Israelitarum mores, Sumta metaphora a vino corrupto, ut Ieg. I, 22. Irgentum tuumiabiit in scorias, merum tuum Qquet mis tum est. Et Ps. id, I. Drusius existimat probabiliter eodem tropo dici: Unusquisque eorlim receasit, uno ranssuerunt. Latini etiam Bupiam hominem nequam et nullius pretii dicunt. Hieronymus hebraea sic inter-Pretatur: g ctrctium est CONBivium eorum, quae eum fine Versus Praecedentis sic conjungit, ut ad illum vidimus, admoneri Iudam, ut ab Ephraimi se consuetudine separet, quum gentiliciis Se naoribus et institutis imbuerit, neque salva religione possit eum illo Simul mensam inire, quam cibis, qui idolis sunt consecrati, instruxit. Quod tamen tenori hujus sermonis minus convenit. diri Scortari faciendo scorturi faciunt alios, i e. non solum ipsi se idolorum superstitioni impotenter tradunt, verum et alios ad idem crimen trahunt. Eodem sensu verbum mi et transitive USurpatum aderat supra I s. Io., legiturque infra b, 3.
Cf. 2 Paral. 2I, II., ubi Elias vates Joramo regi exprobrat: D- cessisti in Biis revum Israelis, et 'in ivnN rem et acorictrifecisti Iudam et habitatores Hierosolymue, i. e. ad idolorum
cultum non exemplo solum, verum tyrannicis etiam mandatis eos
impulisti, ne ride V n nretinet giout familia Iehubi ud scortandum, ad idolorum cultum, impulit Israelitas. In verbis quae
sequuntur, i, O retri VCN, interpretandis molestiam creat vox hoen, hoc solo Ioeo obvia, dissentientibus interpretibus, num pro Nomine, an pro Verbo sit habenda. R. Tanchum petri Nomen esSe conjicit, Bianilolem denotan q, quasi esset transpositis literis dictum. Magis folsari arriserit Ed. Pocockii conjeetura,
si pro Nomine habendum sit Oformae retea I Sam. Is, 22.l, corim seri i posse cum Arabico di ervus per uerem Itimi insitir
69쪽
sublilior pulvis, quo ipso nomine Saadias Deiat. 32, 2 I. usus est ad exprimendum hebraeum Bunitates. Tum egget agyndeton: diligunt Banilutem, ignominium proceres Ous. Sed plerisque interpretibus est Verbum. Nec hi tamen consentiunt. Quidam enim per aphaeresin dictum putant pro par N αmiant, ut per reduplicationem ejuRdem vocis intentissiinus amor, et maximum desiderium innuatur. Aliis eum Ninichio est Imperativus verbi Iim dedit, a quo Prov. do, Io. In dat da I et ricindales Deut. I, II. 32, X., quod ipsum in uno eorum, quos De-Rossi inspexit, codice legitur. Hinc sensum statuit hunc: Prin- C es eorum iamαnt, gaudent continuo elamare: dutet asseres munera, et justas pronuntiabimu8 et res vestras iniquas, id quod
est illis ignominia (P p), perquam ignominiosum. Sed vix dubium, esse 'Im Praeteritum Verbi Vm', per aphaeresin primas radicatis, ut v pro TI', rara pro rara ), ut verba ita sint explicanda: αmunt cure, praebere, ignominium clypei ejus, Ephrai-miticae gentis, i. e. sacerdotes et principes, quibus salus publieaeredita est, qui a ceteris omnem injuriam et ignominiam depellere debuerunt, eos in ignominiam. conjecerunt, superstitionem videlicet longe turpissimam, vel poenas, quae huic decretae gunt. Eundem sensum expressit Chaldaeus: expetiueere ut illis ignominici contingeti nictgnutes eorum. Nec non HIERONYMUS: dila-xerunt offferre ignominiαm Protectores ejus, et in Commentario: si Principes eorum infelicem popuIum deceperunt, et pro Dei cultu imbuerunt eos ignominia idolorum. Quod vero nos Uri Unde
vertimus stmiant dure, in eo nihil est a loquendi usu Flebraeorum alienum, qui duo verba finita solent ita conjungere, ut alterunt positum sit pro Infinitivo: ut in illo I Sam. 2, d. et ram Nne multiplicia te loquaminis i. e. ne multiplicate loqui. GESENIUs in Indice analytico Lexico manuali subjecto s. v. Uri suspica
terrue vocantur Princ es et Ps. di, ID. , quia defensores ac protectores publicae salutis si non sunt, at esse debent.
quani modo in fine Vs. I S. suffxum femininum in m et pa pertinebat, in clis suis, etiam feminine, quod V hebraice generis communis est. Signi licat, Israelem rapida eatam ita tum vi ab-netum iri in peregrinas terras, quasi venturum evin Suis alis involvisset. Ilis Simile exstat Jes. si, II. mmdit' ra lamnae omnes istos tollet Dentus. Vento ob celerrimum Progressum et vim abripientem tribuuntur ratae Pg. IS, II. loa, 3. Ut Ovinatis
Metiamorphos. I, 26 d. Emittitque No tum; madidis Nolus eueolatialia. Nec obstat huic interpretationi, quod ex ea sustixum femi-
70쪽
ninum ad nomen 'n' refertur, quod simul cum verbo inasculino Jungitur. Solent enim eo modo generis communis nomina utriusque generis verbis et adjectivis jungi. Sic ipsum nostrum
munus et fortis, montes Perrum 'ens. Et ses. Id, s. , rerum jungitur verbo feminino ma , simulque masculino ' 'ar. Cf. Jes. Io, B. Job. 26, 26. et ibi not. Vn n*rdo Tuno Pud entra actor cita gula, de quibus Supra I s. 13. Id. Sperabant stulti illi adoratores, fore, ut ab idolis, quorum gratiam sibi ipsis
sacrificiis promeruisse videbantur, Securam agerent vitam in patriis finibus, et bonis amuentem; cum vero abripi se videant ab hostibus, erubescent, quod a ligno et lapide salutem sperarint. Chaldaeus: aduecim contret eos inimicum, et flucebunt ob orcts dolorum suorum. Observanda est in quatuor hisce Versibus Generis Numerique de eadem persona permutatio. Versu Id. comparavit vates Ephrairnum Bucocte refrασictricte; mox tamen
in eam haec intonat: dy r i ny nuno Pαscet eoa, Ioquens pluraliter ac masculine. Isti Ioquutionis varietati applicari poterit hic Versus: Berilus ligαbit eum, vaccam; pudefent ob aacrifolia Suci, quasi de masculis pluribus ei sermo esset. Id igitur ad populum referri oportere, et contextus docet, et alii V. T. Ioci.
Similiter Ieremias a S, II. detrito dira 2N et Iaa mn MD EPudorem Oones grunt domus Israelia ex Lethela, cui ridebant.
I oc caput ita in decem tribus tonat ad fulminat, ut tamen interdum duas, Iudam et Benjaminem, respiciat, admoneatque, ne, si idem infortunium declinare velint, illarum mores aut studia sequantur (Vs. 5. ID. I 2. IX. . Reprehendit primum sacerdotes et principes, qui sua abusi dignitate atque auctoritate, rudiorem et imperitam plebem a verae religionis cultu abducebant, atque pe8ginio suo exemplo sceleribus irretiebant (Vs. I-la. . Ob tantam
omnium . ordinum corruptelam Vates utrique regno poenas gravissimas, imo certissimum denuntiat interitum (Vs. s. sqq. . Edita videtur haec prophetia, uti e Versu II. colligi potest, Ahasi, regis Iudae, temporibus, postquam non solum Menahem, tyrannus Israelis, Assyrio regi in clientelam sese dedisset (2Reg. Io, i s.', sed etiam Ahasus ab Assyrio auxilium quaesivisset, et Reg. Id, T. S. Ies. T, IT. 2 Paral. 2S, I 6.
I. Concionatur vates et hic adversus totum populum, Sed praecipue Sermonem suum ad sacerdotes et proceres dirigit, quia