장음표시 사용
81쪽
pulus, qui hie exsul introducitur, quod breνί evasurus sit ex suis miseriis. Ita σημερον καὶ αυριον κῶ τῆ τριTO, Seu reti εχομένη , hodie, cras et Perendie, pro Posthcto, seu utiquumdiu, Luc. Id, I 2. II. Dd; Eriget, suscitabit nos, qui quasi mortui jam sumus. Felicitatis restitutio imagine resurrectionis proponitur, ut Ies. 26, is. Egech. IT, I -lo. , ad quem loc. Vid. not. 2Db metri in vivamus, felices simus coriam, Oflo, sub praesidio et tutela Jovae, ad nos redituri, qui antea n nobis recesserat, si, Io. Cf. Gen. IT, IS . Chaldaeus hunc Versum ita exponit: Vita donabit noa in diebus consolationis, qui Benturi sunt; in
die resurrectionis mortuorum auscilubit nos, Et coriam eo Dia
I. i m ' Ignoscαmus igitur hoc; connectendus hic Versus Cum antecedentibus, ut in eo sit cohortatio poenitentium ad se invicem, sicut Vs. I. di 'r' -nN dira , Persequαmur cognoscere Deum, praeceptis ejus cognoscendis sedulo operam dabimus; ita usurpatur et Deut. ID, 2D. Ies. ol, I. Ps. di, Io.
sicut sturora firmet, i. e. clarissima, lucidissima in exitu, ortu suo, i. e. quemadmodum post noctem tenebricosam aurorae lux omnia collustrat, ita post calamitatum tempestates procedet, apparebit Iova, nosque oppressos laetitia assiciet. irida de aurorae jam maturae et ara Iuce dicitur, ut Prov. d, I 8 de luce meridiana: Piorum uela est sicut lux splendoris matutini, Pergens sic lucens dri illo usque od frmum, s. firmitudinem diei, usque ad. perfectam diem. Ante subaudiendum praefixum n. Ita Chaldaeus: instαr lucis et uirorαe qtiete Orneti in exitu suo. Alii, non subaudito et, sic reddunt: αuroriae instar frmus, clarus erit exitus ejus. DF dejad diam Venietque nobis ut pluvia valida et larga, qualis post jactam sementem autumno et hibernis mensibuss cadere solet, nam hyemi tribuitur Canti c. 2, II. LXX:
circiter Octobri, incipit, atque hinc illa pluvia in anno prima est. Chaldaeus: adyenient nobis benesola sicut pluυiα inυαlescens. Ilute opponitur uiri diu, PluDiα gero tinet, verna, quae meSSem Proxime antecedebat, eamque promovebat. LXX: oqiιμοσ. Cf. not. ad Deut . II, Id. in Quae jαculatur versus ferrum, eamque foecundam reddit. Futurum Iliphil, ut Io, 12. a. Postquam denunciasset vates Israelitis et Iudaeis, recessurum Deum Ilierosolymis, et eos sibi ipsis relicturum, usque dum confiterentur se reos, ejusque praeceptis studere ut (o,to.), mutuoque gese Coliortarentur ad resipiscentiam ejusmodi verbis, qualia Vss. I - X. leguntur: nunc redit ad abruptam redargutionem. Loquens introducitur Deu q, qui Israelitis aeque atque Judaeis, quum nullis admonitionibus Re continoveri patiantur ut in Tectam viam redeant, et Sincerae pietatis studiosi sint, gravissi-
82쪽
mam certissimamque poenam minatur. UTUN VU
Ouid faciam tibi, Ephraim y quid Iuoium tibi, suco quae milu
sani ingredienda est via, qua vos in rectam tramitem reducere possim y omnis labor in vobis emendandis adhuc irritus fuit. OZ- daret Nam Dietias Bestro tam fluxa et evanida erat
εicut nubes diluculi, quae vix nata a sole dispergitur; ea item similitudine res cito transiens sistitur Jeg. da, 22. Job. T, l . Iudae Vs. I 2. EI' Aut sicut ros mcitulinus, ut infra IX, I. Alius enim mane pluit, alius ipsa nocte, quem gul/αS noctis vocat poeta Cant. 5, 2. Quoniam vero neque in nub6 neque in futu cadunt rores, ut PLINi Us scribit Hist. Acit. I 8, 2s ,
ideo qui mane denium cadit, tenuior esse Solet, et minuS COI sistens. bri Cito αbieng, evanescens, qui orto Sole mox Sictatur.
Chaldaeus: et sicut ros, qui cito descit. s. et e Ian 'ranun i I- s Propterere quod do uel eos(Pronomen subaudiendum e proximo m) a V per Prophetus, i. e , Chaldaeo reete interpretante, Pr tereα quod Serio eos commonefeci Peμ ministerium Prophetarum meorum, ipsi tiamen
gege NON CONNerterunt, 'D --d occidi eos Berbis Oi is mei, i. e. exitium et adversa omnia eis minatu g sum, nisi
mentem mutarent. Haud infrequens Hebraeis scriptoribus, ut illa fieri dicantur, quae facienda praedicuntur, vid. Jes. G, IV. et ad eum Io c. not., Ierem. I, Io. Mich. 2. I 2. Sic ergo nunc occidisse se dicit Deus illos, quos infidelitatis coarguit, quia ill is subeundam esse mortem, id quod instar obtinet mortis, per prophetas de nunciat. Oracula divina, Urim Uri, ob suam virtutem et efficaciam et alias comparantur Inodo cum telis, ut Ps. as, G. , modo cum gladio aueipiti et neuto, ut Ies. df, 2. Ps. as, a. I ebr. a, IE. Apocal. I, Id. Locus nostro similis Ies. I, a. , quo effata divina convincendo homines impiae vitae eos necare dicuntur. Verbum 'rinae V, quod de caedendis Iapidibus et lignis dici constat, sunt qui h. l. ἰσοδυναμον cum I exi timent. No tamen dolandi significatum, ab Hieronymo quoque adscitum, retinendum arbitramur, ut indicentur eo verbo mitiores adhortationes, quas minae acriοres (d n n) sequebantur. Tentavi, inquit Deus, omnia, quo Vos nil officium reducerem; et quemadmodum qui rude lignum aut saxum iu pulchram aliquam aut honestam speciem informare vult, omnem adhibet artis solertiam, omne ferramentum, Sie ego vos, ut aliquam exprimerem pietatis formam, dolavi saepe, per prophetas, atque cohortatus sum, modo blandioribus mulcendo promissis, modo tundendo minacibus verbis. Nar' MDUER Et judiciorum tuorum unumquodque sicut tuae prodibit, sice, in lucem ( 'NF) Prodibit, i. e.
supplicia, quae tibi irroganda per meos prophetas comminatus Eum, usque adeo erunt aperta, ut instar lucis aut solis, omni uinoccurscut oculis et his notatu siguis, ut nemo dubitet, illa a Deo,
83쪽
Reelerum vindice, fuisse profecta. Quasi dixisse vellet: non solum jug ni eum sic fert: illi ob pereata concidantur, quin et tradantur in orti; verum et ipsa poenarum irrogatione lucidum conspicietur.
ita de poenarum immissionibus dicitur: judiciu Pro luet in lucem, et Zeph. 3, 5. - , - 222 'Rara singulis matutinis
judiolum suum edit in lucem. Sed nostrο loco minini e praetermittendum est, pro Graecuria Alexandrinum, Syrum, ac ipsum Chaldaeum, qui raro ab hodierno textu recedit, ita vertisse, ac si legissent v I , vel , cum sussixo Primae Personae, translato ad nomen j vocis VPro dejd . Qua adscita scriptura sententia prodibit haec: ita serio et graviter vos per prophetas sum cohortatus, ut judiciet, i. e. statuta mea
sicut lux prodirent, ut luce clarius quid meae postulent leges, quid vobis faciendum fugiendumve sit, appareret. Vim dici atatuto Ioueae, tralaticium. Sic Egeeli. 2o, II. Dedi eis
r num leves mecta, dr N 'iras' V et glαtutia meunosse eos feci, gecundum quα6 3. Iucit homo, vitiet Per ect. s. reti-ro' 'naeum non 'n Nam Pietialem Dola, nec guor olum, non tam sacrificia, externum cultum, quam potius pietatem flagito. Comparative enim haec accipienda sunt, uti et Chaldaeus expressit: nαm ita, qui Pietiatem exercent, mugis delector quαm sacrificiis. Cf. locos plane similes ses. I, II. Pa.do, T. Ol, I S. rQby V m 'bre ma Et cognitionem Dei, talent intellige, quae vita factisque exprimitur (cf. Supra d, l.), τοἰοPrcte holocetustis, magis cupio quam Sacrificia et maxin e sumtuosa. . Occurrit jam vanae illorum persuasioni, terrae ipsis a Iova concessae tantam esse dignitatem, ut qui eam incolerent hoc ipso poenis sint immunes I d Nn inuin i Nam
si sicut Idamus frαnsgressi gunt foedus, i. e. similes se illi egere Adamo, seu liomini primo, quem ut misi in hortuni Eden, mandatum meum transgressus est: quale tum debitum et judicium fulti utique ut inde exigeretur. Tales se habent posteri Iudae, terram quidem Sanctam habitant, 'et man des sed ibi prαενuriaciati sunt in me, ac suis probrosis factis eam polluerunt, quare nequum postulat eos avelli ex ista, Prov. 2, 22. Ita et Chaldaeus : ut isti sicut primi orbis hubitαtorea tranagregat sunt foedus meum, et ut Pretes luna fuit terrα quiam ipsis dedi, quo morigeri meae voluntati justo peragerent (nimirum sicut Adamo prius in ii orto Eden habitaculum Deus constituerat, Gen. 2, Io . , ibi Proeueuricati in verbum meum fuere. HIERONYMUS et , , Ipse autem imitati sunt Adam, ut quod ille in Paradiso fecerat, pactum meum Iegemque praeteriens, isti in terra sacerent. 3 m et, proprie foedus, Pactum; quum vero id constet conditionibus legibusque utrique parti Sancte servandis, hinc in universum pro Praeceptis, legibus usurpatur, ut Exod. Is, si . Sic in illo Virgilii Aeneid. I, G2. legemque dedit, qui foedere certo, et
84쪽
premere, et laxus Sciret duro sussus habenua. Ad m et subaudiendum primae personae sustixum, quod expressum infra S, I., ubi et pes respondet Vocem d Nn ut nomen proprium primi hominis (unde ei articulus i non praefixus) et Iob. II, II. offendimus, vid. not. ad eum Io c. Alii ellipsin h. I. statuunt,
qualis in comparationibus Saepe observatur, ubi Domen, quod repetendum erni, altero Ioco retieetur, ut vertendum sit et triansgregat sunt foedus meum, tαnquum hominia scit . foedus, i. e.
non pluris faciunt paetum, quod pepigi cum eis, quam paetum eum quovis homine initum. Ita ScriNGRRRRUS in Thesib. philolo crit t. a. IT 8 I. propositis, qui hoc ipso Hos eae Capite eandem ellipsin bis exstare docet, scit. Vs. X., ubi 'VT D dictum sit pro ne ri Nardet, et V s. s. 'cin pro V HI nn 'In D. In
qua tamen explicatione negligitur det, quod certe non otiosea vate poSitum existimandum est, cujus vera ratio idonea constat ex interpretatione Supra allata.
quitαlem, urbs, cujus incolae pessimi atque nequissimi homines, qui eadem phrasi des. Bl, 2. Ps. 5, G. designantur. Gileud h. l. nomen est urbis primariae Gileaditidis, uti et apud Arabes metropolis nomen regionis sibi adsciscere solet, unde Ghiro
Duas urbes ruinosas, Dschelaad, i. e. Gileail, et Dachelauit, in duobus montibus veteris Gileaditidis sitas, vidit BURCΚHARD T in Itiner. r. p. do o. vers. germ. Illas urbes Gesenius in Lexicos. v. probabiliter easdem esse conjicit, quae Ios. II, IB. nyban appellantur. Nomine i de interpretum plures Superstitiosum simulacrorum cultum indicari h. l. existimant, ut ses.
66, 3. Amos 5, o. Habae. I, T. I inc Vulgatus: Gialaad ciueitus erantium idolum. Quod Ili ERONYMUs ita illustrat: se Legimus(2 Iteg. s, i. sqq.) in Ramoth Galaad unctum esse in regem Iehu,
qui sanguinent sanguini miseuit, et Achab subvertit domum, etnnte Solis ortum acervos eapitum filiorum ejus jus git statui: in lanc urbe traiIs Iordanem in possessione tribus Gad idolum consecratum est, quae liabitabatur a sacerdotibus, nam et ipsa fugitivorum civitas fuit. Quanto igitur celebrior et majoris auctoritatis, quia in partem sacerdotum fuerat delegata, tanto trans Iordanem habitanti Israel principium idololatriae et malorum omnium fuit. ut, qui primi peccaverant, primi ab Assyriis caperentur. D CL 2 Reg. IS, 25. 2s. Sensus profecto est perquam idoneus: Gilead, quae mearum legum observantisvinia esse debuerat, utpote sacerdotalis eivitas, ipsa idola fingit et adorat. Eadem illa urbs hic porro vocatur et V congyrarcialia 3αN-guine , ut reete Syrus vertit. Nam Istu culae hominis, under 'di ae vestigiu (Ps. IT, 2D. Bs, 52.). VI 2I proprie est Nestigiutu, i. e. vestigiis (sanguinis vinive) notata, calcata, maeulatu.
85쪽
Plures Interpretes hoc Versuri vatem respicere partant caedem P enjae, quem Pecachus, filius Rem adae, Gileaditis adjutus, Samaariae in palatio regis interfecit, 2 Reg. IS, 25. Quae caedes, Gile aditarum ope a Pecacho peracta, rationem involvat, cur Gile aditarum prima et expressa mentio fiat. s. et et Vin 'diri mn via e N 'Indi Et sicut praestolantes
aliquem turmae, ita godulilium est 3αcerdotum, i. e. sodaliti uinsaeerdotum simile est turmae latronum, qui speculatim sedent, et vident, unde aliquis veniat, quem Spoliare operae pretium sit. Verba priora ej et 'Indi' ad verbum sonant: et secundum exspecture, i. e. Sicut ex8pectant Nirum turmiae, Rei I. Iatronum,
praedonum. Alii: sicut eaevectiat Nir, aliquis, turmαs Iairοnum, i. e. si quis auxilii quid quanae exspectat speratque a sodalitio sacerdotum, et in eo fiduciam ponit, idem est, ac si confidat turmis praedοnum; decipitur turpissime. Quam expositionem commendat chaldaei auctoritas: quemudmodum ea vectαt quis turmas (latronum), ita oonso elati sunt illi et sacerdotes. Prior interpretatiota inen videtur praeferenda . 'IV Infinitivus Pihel elialdaioeans
floris, TU set Scor Ict tu est, Jerem. 3, 6., pro Vet in . Sunt etiam codiees, etsi pauci, in quibus forma regularis di reperitur. Alii 'In positum putant pro 'rnet (Participium Piel, in quo nota ra aliquando deficit, ut ' N VT D laudona ego, Ecel.a, 2. ON i Nar renuens es, Exοd. i, ui. I, 2. Io, d. al. , ut
vertendum sit: et siqui exspectrantes virum turnicte, i. e. sicut turmae latronum indicantur viatori, ita est societas sacerdotum; quod sensu convenit cum ea interpretatione, quam supra initio
attulimus. TV in Bisi, ut Chaldaeu S reete, subaudienda praepositio et, ut sos. Io, Io. Jud. S, II. Occidunt, eaedes committunt, d, 2. Ps. sa, G. Jes. I, 2I. HUD Za Duin sit sumendum pro appellativo, vel pro nomine prοprio urbis Sichem cuml a locali, interpretes dissentiunt. Qui appellativum existimant,
Clialdaeo praeeunte, positum censent pro nTN IDC humero tino, Zeph. I, s., metaphora a baJulis desumta, commune onus humeriqsuis portantibus, i. e. invicem Sibi Succurrentes, hoe sensu; sociatis in malum convitiis caedes committunt. Nusquam alias tamen et vi absolute positum concordantiani et mutuum auxiliuiu denignat; ut minus dici illud queat de ria res, ubi V signo est, de loco vocem capiendam esse. Nec poterit Zephaniae phrasis, deferendo onere cultus divini usurpata, commode huic lo eo aptari. Praestat igitur, urbem Sichem (drta, Gen. I 2, 6. Ios. 26, T. Ps. GD, S. intelligere, ut vertendum Sit: Occidunt in via quae est Siohemum Bergus. Videtur jus asyli hic Spectari, quo ex constitutione Dei Num. 25, s. Sichemum refugio erat committenti homicidium fortuito casu, sicut et ipsa haec civitas in portionem
86쪽
sacerdotibus filii assignata, Iog. 2I, 2 l. Quare eniteat clarius Israelitarum, gaeerdotum maxime, in latrocinii g seelus, quod et refugium holitici dis datum, et sacrum quodamInodo sacerdotum habitationi, caedibus insontium perfunderent. DATHIUS : HVidentur sacerdotes illo tempore abusi esse suis privilegiis et jure asyli, ut vel ipsi caedes patrarent, vel ab aliis com ni issas occultarent. HIERONYMUS : , , Horum quum intelligentiam juxta historiam quaereremus ab Hebraeo, ita nobis expositum est: sacerdotes Bethel, into fanatici Bethaven, temporibus Paschae, et Pentecostes, et Scenopegiae, quando per Sichem, quae hodie Neapolis appellatur, eundum erat Ierosolymam, ubi solum licebat victimas immolare, ponebant in itinere latrones, qui insidiarentur pergentibus, ut magis vitulos aureos in Dan et Bethaven, quam in Ierosolymis et in templo adorarent Deum (ef. Supra ad S, I. . radi 'I Num scelus perpetroni, sceleratissimi sunt. I rurscelus, quod quis data opera et deliberata voluntate perpetrat, notare constat, unde Chaldaeus h. l. ut Onkelos Levit. l S, IT. vertit: niam consilium Pecoctiorum Fiaciunt. D. V msej-n In In domo Isretelis. s regno
deue in tribuum (l, G. 5, l.) video horrendum. , Sive, ut in textu exstat, d IEj a 'SC i. q 'set horruit, est quicquid videnti vel audienti ingentem horrorent incutit (vim auctam signifieationis prodit ultima radicalis geminata: idem est ri CSEj Ierem. 5, 36. I S. II. . rara et de Ibi. in domo Israelis.
acorriatio est Ohraimo, intelligitur idololatria, quam Ephraim idicit, quia Ieroboam, qui earn instituit, de tribu Ephraim fuit. Eadem leguntur supra S, X. beram Nd: Et scortatione ista pollutus est R. Polluitur totus Isi Gel. I. rui Etiam, O suo, Posilet, parata est messia tioi. Quod Chaldaeus sic exposuit: etium qui de domo
su et Sunt, coeflerunt multiplicare peccolet guet, elliam Gil eos pertinget reatus. Videtur 'varn intellexisse de messe malorum, quae Iuda sibi conflavit peccatis suis. Id sequuntur plerique recentiorum interpretum, qui per messem intelligunt sementem idololatriae ab Israelitis traductam in tribum Iudae, cujus poenas Judaei postea messuerint. Respici existimant cladem Judaeis ab Israelitis illatam, cujus fit mentio 2 Chron. 28, S., cum mera verbi sui virtute abductos jam eaptivos Iudaeos per Odedum Israelitarum crudelitati et servituti Deus subtraheret. Comparent laudato Chronicorum loco Vs. Io. verba, iis quae norum tro loco leguntur, 'pay V Id cum verterem curioitalem Populi mei, quam simillima. Sic enim ait Odedus, vates, persuasuruS Israelitis, ut captivos Iudaeos dimitterent, Ua. II.: mn GV et Tri,
Iucialis reueerii captivam turbam, quom e fratribus vestrisesbduxistia. Malumus eum Dathio totum Versum sic reddere: Tibi quoque, o Iussu, messiy malorum Pariatia est, eo ORO tem-
87쪽
pore, quo bene tibi Faeero cogitabam. Tertia persona rei impersonaliter posita egi (ut Ps. df, Isi. graue , ponit scit. Ponens,
i. e. ponitur. Negsis h. I. sensu deteriori usurpatur de poenis divinis, quibus mali demetuntur, ut Ioel d, t B. Jerem . si I, 33. Phrasis ci ci reducere cutivitatem tropice dicitur de omni mutatione iii melius, ut Iob. a2, ID. vero valet dum in eo fuerim ut conueerterem, duni convertere cogitavi. Sensus hio est: quo tempore tuam conditionem in melina mutare cogitabam, illa tua cum Israelitis pessimis superstitio nibus deditis societas hoc impedivit, novamque malorum Segetem tibi paravit. Sunt, qui posterius Versus hemistichiuni a priori separandum, et ad Capitis proximi initiunt trahendunt existiment. Ita praeter alios I. D. Michaelis, nescius, uti videtur, in eandent cogitationem jam R. Tanchum incidisse, qui prius hemistichium uic interpretatur: Iuda quoque messem posuit tibi, o Deus t messem tibi paravita te resecundam, i. e. maturuit ad supplicia ab ipsis sumenda;
ef. Ioel a , Id. sal. I, II.). Sed postrema by jus Versus verba
quam parum apte trahantur ad Capitis proximi initium, non est quod moneamus, quum cuique legenti sponte puteat.
Conqueritur de extrema populi Israelitici pravitate, qua omnes ordines sint in eli. Et primo quidem acriter regis procerumque corruptissimos morea perstringit Vs. I - S. . Deinde reliquum populum Stuporis atque insipientiae damnat, qui neque post canos
et rugag nIigerum suum Elatiam agnoscat, et in eo non minus
insipienter quam obstinato perseveret (s-II.). Quare graves proponit minas, et eorum peccata magis expggerat, quod quae a Deo recepissent beneficia, illa in auctoris ignominiam perfidiose converterint (I2- Id.). Quae hoc Capite Ieguntur et iis, quae proxime Sequuntur, usque ad finem libri, edita esse sub ultima Hoseae, regis Israelitarum, tempora, et sub initiis regni Ilis iae, colligit Lighilaotin Chronolog. V. T. p. Ioo. P. T. I. ex hisce observationibus: si Primo, inquit, secommunis et perpetuus Sermo, quem iuillis habet propheta ad Ephraimum, ostendit, haec adnunciata fuisse decem tribubus, antequam abductae fuerunt in captivitatem, quae jam futura erat intra quadriennium. Deinde, dicta lineo fuisse, postquam IIoseas rex ab Assyrio defecisset, et foedus cum
Aegypto Junxisset, cujus mentio fit 2 Reg. IT, d. Observa enim, quomodo T, II. et I 2, 2. tale quid innuatur. Denique prolata haec esse, post expeditionem Sa anasaris primam (2 Reg. II, 3. ,
88쪽
secundam, quando Bethelem erat destructurus. I. Loquens inducitur Deus, qui et suam in monendo populo benignitatem, et pοpuli invictam pertinaciam testatur. 'ND 'IDum ganetrem Iarctet, dum in eo egsem, ut admonitionibus ad frugem revocarem Israelem, et sic pristinae restituerem felicitati. Cf. 5, II. infra II, 3. Jerem. IT, Id. De Idmonitionibus verbum Nun et Ierem. 5I, s. dicitur. Alii: quoties sanare
institui Israelem. iris: Tum magis etiam prodidit se impietas Ephrαimi, praecipuae tribus, si, II. Et malitio Sametriae, ubi aula regis; Id, I. Aben-ESra: quoniam dixerant (6, I.): qui nos discerpsit, idem et nos scintibit,
ait Jam: quando milii lubet ut eos curem, prostat coram me eorum impietas, quam cordibus reconditam tenent, ac manifesta produnt indicia, necdum eos suae nequitiae valedixisse. Quod probat scelerum gravissimorum, quae hunc populum infecerant, enumeratione: omnia plena sunt fraudibus et rapinis. 'bar D 'Impetra Nam 'ciunt mendacium, fraudem; nihiI est in illis sinceri; fraudibus nectendis intenti sunt. Cf. Ierem. G. II. S, Io. et a Et fur clanculum venit, ingreditur domos, Ioel 2, s. Chaldaeus: cto de nocte in domibua furto committunt. 'ma D L D
Enech. T, I 5. Chaldaeus: et in deserto interdiu latrocinantur. MVerbis N et' dira apertissimum est reprehendi furta, quae privntim committerentur in aedibus: et et enim saepe significat infriare, introire, ut apud Graecog ει σερχεσθαι, ita ut loci vocabulum reperiri aliunde debeat, veluti hic d min2 e nomine Tmn: sed verba r nn a Vesu referri ad grassationes debere, quae in vicis fierent et plateis urbium, ita ut et nai sint ipsi grαs8αtorey, yrina in publico, et tacin diriseere vestes, spoliare BestibuS, quippe quod a grassatoribus fieri constat. Nemo autem melius vidit haec omnia, nemo hunc Iocum elegantius interpretatus est, quam Versionis quintae auctor, qui euin sic Vertit: κλέψησ μεγἐ γδον, λωποδυτ qe δε ληστευει τα εξω. Aomodυτησ enim e tgrαsSiator, et grassatores furibus parietumque perfossoribus socii dantur a Xenophonte sv. c. nemorab. I, 2. 62. aliisque scriptoribus Atticis saepe (ut Aristoph. Plui. I GS.). Ilaec I. F. FISCHER in Proluas. de Versionibus Graecia Libror. V. T. Litterarum Hebraiciar. mvis tris, p. IZI. 2. 'ra 'det dra: -din ddidi, b Neo dieunt cordi
animiS, me omnia gua scelera meminisse. Recte Chaldaeus: nec cogitαnt in animis auia, quod omnici mal ασια eorum Coriam nisPutefacta gunt. Ad umni apposite DRUSIUS : , , Si recordutur, ergo punit Suo tempore. Nam quae impune abeunt, eorum Nou
89쪽
ccT. 2, 2. o. recordari, la. e. oblivisci dicitur. Qui hanc opinionem de Deo
habent, eos non putiet quaelibet flagitia committere. Nam poena homines a peccando deterret, contra impunitas eis calcar addit ad quodlibet audendum. Pro VII bb in pluribus codicibus a I enianicotto et De-Rossio enumeratis legitur et cibae. , , Nec est, sin quit AURI VILLIUS Di8sertati. p. 6 Ib., HSive flebraeis infrequens
Iocutio habet sive Arabibus o S et da
dicere in corde Suo, Cogilctre ud ianimum. Quin imo, aut et, junctum verbo intercedente , alibi in Hebraeo textii Biblico non occurrit. Veruntamen quia minutula utramque inter lectionem dissimilitudo sensum haud valde tangit, et Hebraeae linguae arctior hodie cognitio non permittit, ut soloecuin illico pronuncietur ro VII bE , quod Alexandrinus et Aquila in dativocagu Verterunt Tῆ κ&ρδία, ταῖσ καρδία σ α των , milii quidem vulgaris lectio nondum videatur rejicienda.- Verba quae Sequuntur, Vm byn d II p nuriss Cingurit eos veria Suet, nonnulli interpretantur de criminum in Israel e evidentia; prout evidens manifestumque circa hominem est, quo quis ceu stola et indumento exteriore fuerit cinctus, vel etiam ceu satellitum caterva. Nec dimiendum, ex ultimis Versus hujus dictionibus, D 'adicorum Bullu meo POSilα Sunt, Sumi posse, quod huic interpreta tioni sit patrociniurii. Cf. Ps. so, S. et a b raci Posuisti peccettia NOS tria COTαm te, et not. ad eum loe. Attamen quum cingendi verbum alias saepissime de angoribu S uSurpetur, qui constrictos undique miseros homines tenent se. c. Ps. IT, II. I S, G. 22, IT . , ego cum aliis interpretum censeo, esse hic Prae teritum gerens Bicem Futuri (ut est in Commentario qui inseribitur Miohlal Iuta , quo denunciatur, lare tandem, imo brevi, ob impudentissimam populi in malis actionibus pervicaciam, ut undique cingant eum gua tam probrosa facta, seu potius immittendi ob ea angores et supplicia, quasi totidem lietores. Similiter Ieremias Thren. 2. 22. Deum dicit advocare
rit, I αngustiax hujus PoPuli undique. Ilaeo vero quani Certo, quam cito eos pressura essent mala οstendit, dum dicit: Corctm Fucie meet sunt. Quasi jam mandatum dedisset ministris suis, et vocaSSet ad iram Suam ii eroes suos, Ies. II, 3. Sicut paratissimi in obsequium ministri, venti irae divinae dicuntur sistere se domino universae terrae Zach. 6, X., en Apoc. s, Isi. Sin vero quis a Cincturia Bestium praeoptaverit illud circumdandi verbum exponi, idem quoque sensus, de ingruentibus in populi oppressionem malis, poterit retineri. Ita Ps. los, I S. I s. impius dicitur induere mulediolionem Betuli tunicam suum cribbn En '
90쪽
hvult dicere, rum inquit AB ARBRNEL, seviolentos istiuq aevi homines regibus Ruis narrare solitos facinora sua, ut hilaritatem inde conciperent illi. Nee improbanda videtur haec expositio, dici haec in populi prostitutam impietatem peccat et suet Praediciantis ut Sodomu, Jes. I, s. , ad gloriam inde gratiamque ex magnatibus convequendam; id tamen simul, imo maxime ipsos reges principe que Spectare, qui, quum rex Sapiens dissipet limpios, et dispellat onarie malum, Prov. 2o, S. 2d.; sic erant improbitati et nequitiae dediti, ut vel gaudio allicerentur, si quem probris vi
a. radae: d detr Omnes illi, Ephra iniitae et Samariae incolae(Vs. l , vel, rex, populus et principes , Sunt iadulterαntes, ut Jer. D, l. 2Z,lo. , quod Chaldaeus sic explicat: omnes illi cupiunt
comPrimere uxores Proximorum Suorum. Sed videntur potiuscidulleris sensu allegorico idolorum cultores intelligendi, qui violant foedus, quod cum populo suo Jova iniit. mra mari DNU Sio ut clibunus et rcens et Pistore succensus; vehementissimum idololatriae studium comparat cum furni accensi ardore, quo significaret eum valde intensum esse. Recte notat Abarben et, in voce mya literam V, alias seminei sexus gignum, esse Paragogi eum , quum metra sit masculinum, hinc illam et pen acutam esse, a Ceentumque Tarcha s. Tiphcha sub positum, ut idem sit quod 'TI ', et Mal. I, II. IZ αrdens Sicut Furnus. GRALNi Us tamen Lehrgeb. p. si a G. conjicit, generis Communis esse, et V vocis et myet esse terminationem fentini nam, quam Critici Hebraei, quod eam anomalam haberent, ita tollerent, ut
vocem nitet facerent; id quod et in aliis, quas assert, ab illis factum existimat. 'nu Unpun am n ' ET ' Cessat
excitians et deses endo pias tum usque od fermentαtionem ejus, quod quidam ita exponunt; quando fornax satis est succensa et poSt Bubactam pastam, quiescit pistor, nec excitat Suo S, quorum operia non eget; itaque dormire eos ginit, usque dum pasta fermentata fuerit; tum rursum eos excitat ad panem furno immittendum. Sic illi ardebant concupiscentiis pessimis, et numquam ab illis quieseebant, nisi forsan per exiguum tempus, Bliis distenti occupationibus. Alii: cesscti eae cilians, i. e. pistor flammam excitareeeSSat, quando fornix satis est succensa, Post quum depsuit mαs-εαm, doneo e et fermentes octi, et per puae indicari existimant machinationes malorum, massani probrosam quasi , si e infectam fermento malitiae et pravitatis, ut extum es eat tandem in panem impietatis, quo impii, quasi alimento, et Saturantur, et seSe obieetant; pistor vero sic ipsum hominem artificem suae malitiae designabit. Nobis quidem haec addita videntur ad describendum templa , quo Summe ardet furnus, ex quo Scilicet ex eitare primum
pistis desiit ad inausam subigendam, ex quo, inquam, Subigi coepit, donec ferme utetur. Tum enim paulatim vehetuentius iu-