장음표시 사용
671쪽
sequutus Hieronymus fortes reddidit; ac si rhure idem sit quod
hi, rure uealere. Sed locum attente legenti constabit nomen esse coloris. Chaldaeus cinereos vertit, rectius LXX juxta Graeca quaedam exemplaria apud Ilieronymum ADDρουσ, ruit p.
Nam y:suN idem est quod a puri ruber, Jes. 63, I., gutturalibus
LX et V permutatis, a ruri, quod apud Ilebraeos neque ac Arabe primario significat αcescere, oξυνειν. Est igitur 3 puri vel rhUNin coloribus idem quod Graecum sei , quod o rum est, et Be-gelum, et multo lumine excitiatum, purpureum inprimis. Equi proinde notantur non quidem purpurei, Sed quorum rubor est excitutior, o ξυτερoc, quo ipso distinguuntur ab equis primae quadrigae, qui Vs. 2. simpliciter vocantur. a. Sequitur jam visi allegorici explicatio, quam propheta hoc Versu expetit, angelus vero petenti impertitur Vs. S. S. Inspergitur tamen a vate ulterior visi sibi oblati deseriptio Vs. 6. Is . Quatuor quadrigis vates significari dicit
et enlos e quutuor coeli nnibus irritentes, uti apud Ieremiam qs,ZGlegitur, ubi quatuor illi venti Elamitis in quatuor mundi plagas
dispergendis immitti dicuntur. Zacharias autem ventog istos uspiritibus coelestibus rectos aetosque cogitasse videtur, quemadmodum Ioannes Apocal. T, I. vidit τεσσαοαβ ἀγγέλουσ εστωτασεπὶ ταβ τεσσαρασ γωνίαe Tec γῆσ, κρατουνιαβ ιουσ τέσσαρασὰγ oυσ Tec rhic, aut angelos ipsos quatuor Ventorum moderatores, qui dei ministri poenas gentibus decretas exsequuntur. Certe tanquam tales ministros sisti illos ventos inde patet, quod dicuntur v Nn v et exeuntes nil mandatum, quod neceperunt a Deo, per omneS m an II partes exsequendum, α sistendo se, postquam stiterunt se apud Dominum universae terrae, ad exspectandum et capes gendum jussa ejus, quemadmodum servus coram hero adparens nutum ipsius observat,
et quid agendum sit sibi attendit. Ita Iob. I, 6. 2, t. angeli, dicuntur venisse V V m by 23 n: F αd sistendum
gese corαm Iονα. Et Dan. T, ID. millies mille ministriant ei, Deo, imo myrius myriudum ci sistunt ei. Cf. supra d, Id. G. et 'ridri et mori V2- CN Quod attinet ad currum ridet uri , in quo equi nigri erant. Haec vero verba, uti videtur, non sunt amplius angeli, visum explicantis, sed prophetae, rem visam ulteriug referentis usque ad finem Versus T. V 'ne rii id. not. ad Vs. 2. et 'Num' meuntes erant scit. V V dri equi,
quibus tamen sinini quadrigae, quibus illi Juncti, intelliguntur. PDad y N 'EN Id terrain borealem, Assyriam et Babyloniam versus (ci. not. ad 2, lo. , unde maxima mala olim Iudaeis in gruebant. d et V V Isii Bero (Vs. X. , qui color victoriae atque triumphi symbolum est, uti patet ex Apoc. 6, 2. 'Iδου, Tunoq
672쪽
Egrediebantur ad se Oat illos, i. e. eodem illos Sequesantur. V UIEVI Et grandinati, vid. not. ad Vs. X., et quae de mixti coloris significatu mox ad Vs. T. dicentur. T)N bre rediebiantur cid ferram Iustri, cujusmodi regio Iudaeis Aegyptus erat, unde Dan. II, d. eta et bd est rex Aegypti. Ceterum quae per ventos istos, sive spiritus coelestes exsequenda erant, ad universum terrarum orbent, seu quatuor mundi parteS Spectare,
quaternarius quadrigarum numerus haud obscure innuit. Quod haec videtur, quod terrain o in nem in duas partes generales dis- Sectam vates cogitaret, unde boreas et auster synecdochice ponitur pro universis niundi plagis, ut Ieg. ag, G. diciam S tentrioni et redde, et oustro: ne cohibeαs meos a reditu in patriam). Asser filios meos e longinque, et flius meias e terrαe extremis Et Ps. 8s, II. αquilon m et ougirum tu creiasti, i. e. terram
T. d)3rdhe:Ti Videlicet ruf. Iidem sunt, quos modo grαN-dinctios sive guttαlos dixerat Vs. f., nam Vs. I. currui quarto juncti dicuntur equi et II. Repetit ergo vates, quοd sub finem Versus superioris de equorum istorum exitu dixerat, idque hoc sine, ut specialius declaret. nnbb Et quαesiverunt ire. Oticterere vero h. I. non nieratu voliuntatem indicat, sed ipsam animi ac facultatis conversionem ad agendum in eludit, idemque est, ac si diceret: ipso actu se ud eundum CONαrrerunt, ut infra I 2, s. Iam enim praecessit, illos exiisse.
v Na n i nnb Id obambulandum Per terriam, partim ut maliqSupplicia irrogarent, partim ut honos, si qui supersint, defenderent. Nani colorum in his equis varietas innuere videtur, varios varie tractandos esse a ministris divinis, qui illos adumbrantur, ita ut rubeant atque vindictae instrumenta sint in malos, albi vero in respectu ad bonos, quibus paceni et triumphum ferunt. in Plusquam perfecto est vertendum: dixerat; prius enim
quam ad exeundum se compararunt, exeundi mandatum acceperunt equi. rid 2 et rin' Sic igitur Obαmbularunt. Forma est feminina, ad ri)22 D quadrigαs referenda, quibus equi juncti erant, et not. ad Vs. I. Aut vates in mente habuit ipsos viritus, n)n , equorum imagine adumbratos . S. Dry Inclamavit autem me, scit. 'I 'ndri dribur Ongelus ille qui mecum loquebretur, Vs. d. , ut perciperent nuntium gravissimum de terra boreali. BD e y UN FN Qui exiertirit iad terram horeulem, i. e. equi nigri et nibi, Ps. G. Verbar Net 'iae rin V quiescere fecerurit SP irilunt meum, nonnulli in bonam partem accipiunt, hoc sensu: trianquillarunt vi itum meum, s. iram meam, videlicet multos homines in Baby-
673쪽
Ionia haerentes ad resipiscentiam pietatemque ministerio suo nil ducendo, aliosque, apud quos nonduin prorsus refrixerat, in ea Continendo, ut istos omnes in gratiam meam re et piam. Plures tamen interpretes verba illa in malam partem interpretantur, ut poenam borealibus irrogatam, et quidem gravissimam, significent, quibus et nos accedimus. Nam mn , viritus Dei, h. l. est ira
fert, erumpere sinit, gluttua. Quo utroque loco, uti et hic, LXX recte θυμoc verterunt. Quum vero ministri illi divini dicuntur iram Dei in terra boreali quiescere fecisse, sensus egi, tantum stragis, tantumque malorum in illa terra ab eis editum suiSSe, ut prius non cessaverint, quam universu R impetus irae divinae, universa vis ejus, in ea terra veluti desedisset ac deferbuisset satisfactumque fuisset Deo, vindictam ab improbis capienti. Cf. Egech. 5, II. et consummiabitur iret meet, et quiescere 'ciam furorem meum in iis, et consolabor me. Et lii, a2. quiescere faciαm furorem meum in te, et recedet Telus meusci te. Eadem phrasis redit apud eundem Egechielem 2 l. 22.2d, II. Cοgnata huic loquutioni est illa, cum Deus se tela aut si iam suam in aliquo consumturum esse minatur, ut Deu t. 22, 23. Consumam super iis Omniet mctis, VINI pN 'uri giagittas meus in iis cibsumαm. EZech. G. I 2. dZ v ut consumαm iram meam in iis. CL T, S. IX, Io. Omnis igitur haec visio allegorica, quae o cto hisce Versibus describitur, eo spectat, ut judicia divina per omnem terrarum orbem a ministris divinis exsequenda, praesertim vero supplicia adumbret terris borealibus irroganda, utpote quae populo Iudaico semper maxime infestae fuissent. Quod vero easdem in terras boreales post equos nigro S. mala et infortunia illis portendentes, equi albi ivisse dicuntur Vs. G. , Iudaeis victoriam in illos hostes suos maxime infensos
s. Sequitur nunc Versibus sex proximis nonα, eaque uItimant legoria, gemincte coroniae, capiti Josuae Pontificis impositae, qua Messias, rex idem atque sacerdos olim futurus, adumbratur.
ilo, Devi. 5, 2. Obserυαre, pro Obserueiato. Cf. et ses. I 2, II. - in 'ad VNU I culiueitute, i. e. a Judaeis Babylone etiamnum exulantibus, seu, ut Chaldaeus posuit, e filia triansmigrαtiotas, i. e. exsulibus, EZech. I, . Esr. I, II. d, I. Nec enim omnes eum Serubbabele statim ad patriam remigraVerant, quamvis rex Cyrus potestatem remigrandi omnibus fecisset; plurimi posthac demum cum Egra reverterunt, Esr. T, G. T. Sed et tunc magna pars in Babylonia restitit, ac scholas ibidem, velut in patria, frequentes liabuit. Hi Babylonici Iudaei (sic enim commode ap-
674쪽
pellari possunt in οppositione ad Palaestinenses, qui jam reverterant cum de resumta templi aedifieatione audivissent, aurum argentumque a se collectum per legatos mox nominandos, muneris loco, ad exornandum templum miserunt. Jubetur ergo Zacharias ab exsulibus, i. e. exSulum Iudaeorum Iegatis, aliquain ejus auri atque argenti partem accipere, ut emblematis instar praefigurandae rei maxime notabili inserviat. cf. Vs. I S. ' bri et Videlicet
αb Cheldai, ceterisque, quos Babylonienses cum muneribus Hierosolymam miserunt, uti hemistichium posterius docet Ceterum binominis fuisse creditur iste Heldai, idem nanaque Vs. Id. vocatur Chelem. Verba quae sequuntur hujus Versus reliqua, radet Benies Gutem rel. , parentheRin faciunt, qua instruitur propheta, ubi illos convenire, et quomodo ab illis accipere possit. Die illo, quo scit . facere debes, quae nunc mando. TU Venies, inquam; repetitur verbum post expreSSalu temporiS notam.m vim ma In domum Iogliae, idem haud dubie, qui Vs. Id. Chen; utrubique enim filius Zephunitae dicitur. Forsan ejusdem Zephaniae filius erat, qui 2 Reg. 25, IS . inter eos, qui captivi
Babelem abducti fuerunt, memoratur, et V meid ii di sacerdos pecundi Ordinis vocatur. FIDU MX2- CN ouiam euressi sunt. s. quo Benerunt e Lubele, ad quam venientes e Babylone diverterunt; legati nimirum, quos hemistichium prius nominaverat. Alii vertunt: qui Benerunt e Iahele. Sed referendum ad me: M THZ domum Iosiue, in quam hospites recepti sunt Cheldai ceterique qui e Babylone missi venerant. Recte I iERONYMUS a magistro suo Ilebraeo edoetus hunc Versum exponit: Accipe,
inquit, ab Holdai, et a Tobia, et ab Idaja, qui de B bylonica
captivitate venerunt, et sumes ab eis quae osseruntur munera
argentum et aurum, et intrabit domum Iosuae filii Sophoniae. II. rana stri Iocipe, inquam. Repetitur id verbum e Versu
superiore, ut propositio, quam illic parenthesis interruperat, fiat integra et absoluta. Irgentum et aurum, quod illi, qui Versu Id. nominantur, secum e Babylonia apportarunt. Et fucies inde, ex illo argentο et auro, sive, feri Cure3 per aurifabrum, quemadmodum Exod. 2S, II. Moses jubetur facere candelabrum aureum, quod fieri curavit. COronus' Syrus Coronum, et Chaldaeus Coronαm mugnam, uterque in Singulari hic et Vs. I a. reddidit, quasi una tantummodo fuisset corollv, Pluralis vero magnitudinem illius notaret, quemadmodum Ps. I ii, i l. V ri Ula guudiet gaudium magnum, V, adiri (Gen. ZT,S. Dun. 2, t. somnia, unum, sed grave SOmnium, mortes (Jes. si I, s. Egech. 28, ID. mortem gravissimam, S ientiae (Prov. I, 26. I, I. summam sapientiam indicant. Duas vero coronna hic intelligendas esse, auream unam, alteram argenteam, apparet cum ex terminatione plurali, quae sine necessitate singularitervecipitur, tum ex duplici materia, unde V, Uy confici debetant,
675쪽
tum denique ex allegoricae hujus repraesentationis explicationeVs. la , ubi ad duale quid (dm 2 PE necommodatur. Ceterum
coronet est signum personae prae aliis venerandae et sacrosanetae; gestabatur apud veteres Hebraeos non solum a rege, sed a Pontifice quoque, vid. Exod. 28, 36. IT. 2s, G. 2 Sam. l,lo , utriusque coronae forma tamen diversa fuisse videtur. Corona igitur dupla, unius Iosuae capiti imposita, geminam adumbrabat dignitatem, regiarii ac sacerdotalem, in una aliqua pergona conjungendam, id est, sacerdotium Messiae (quein Jo sua hic repraesentavit) Melchisedechianum, quo et rex et sacerdos Dei altissimi futurus est, Gen. Id, I S. Ps. IIo, a. Hebr. 6,26. T, I. seq. radim&φrim Et Ponas unam post alteram, in curet Iosuete, sive, ut LXX et Vulgatus expresserunt, Iesu, qui iit supra I, I. ita et hic nomine et omine Messiam praefigurabat; cf. Vs. l2. l I. IE. THN Dices Dei O iad eum in explicationem actuu
illius allegoriei, ut noverint ipse et alii, ad quem spectet, quidque significet iste ritus. Verba ridet num vi Nestari Chaldaeus recte sic reddidit: ecce Bir, cujus nom6n est Me8sitas, eum enim nomine, germen indicari. vidimus ad Z, d. Perperam surchi, Ni nichi et Alien-Κura Serub habetem illo nomine intelligi volunt, quum somniant Regem posthac a Iudaeis salutatum fuisse. Ita et Iudaei IIieronymi tempore. Ea οpinio vero quam parum sit verisimilis et inde apparet, quod Neheinias, Serubbabelis post alios Ruccessor, quum ei a Samaritis per invidiam objectum fuisset quasi regios honores ac titulum adsectaret, velut mendacium atque ealumniam hoc a se amolitus fuit, Ne h. G, G. T. S. D Tramn Et de Subter se, i. e. e substrato lo eo vel fundo suo, in quo fui us est, germinαhit, merito proinde nudet dictus. Vnra h. l.
instar Nominis ponitur, ut infra I 2, G. Exod. I G, 2s. Hab. I, IG. Pro Chaldaeus posuit: reDelabitur et magnifσαbitur. mmmm diro et mnes Et aedifieabit templum ABcte, i. e. templum,
quod tunc exstrui eoeptum, absolvet.
absolvet, temPlum Ioticte. Repetitum e Versu superiore; per urin-
illlosin patheticam. et V Et ipse portabit glori et V,
s. UCcus, i. e. regia majestate indutus erit, de qua n)n et Dan. II, 2I. I Chron. 2s, 25. dicitur. VESU Sedebitque scit. Super solio suo, quod mox additur, et a priore hoc verbo, aeque, atque a posteriori pendet; ef. I Paral. 2b, 25. Esth. I, 2. Jes. Is, d. Fas m Et dominabitur sufer throno suo non tantum Iudaico populο, sed orbis universitati, cf. infra D, IO. et Mich.s, i. ibique not. rem Et erit, veI, et idem erit simul recer 68, Saeerdotium conjunctum habebit cum regni splendore et majestate, uti priscus isse Melchisedeeus, qualis Messias deseribitur Ps. ID, a. t 2 CL Hebr. 6, G. Io. Suer hoc ipso thro suo, super quo sedens ut rex dominabitur.
676쪽
V: dici Pr dodra dribui num Et consilium paria erit inter illos,
ὰναμεσον ἀμφοτερων, ut LXX et Vulgatus vertunt, scilieet interregem et sacerdotem, quasi de duabus hic actum fuisset personis, inter quas optime conveniat, ita ut alter alteri, ut fit, non invideat, nec dissentiant animis aut sententiis. Ita HIERONYMUS: MEt erit pax inter duos illos, hoc est, inter eum, qui de tribu regia est, et eum, qui de Levitica Stirpe descendit, ut sacerdotium pariter et regnum Dei populum regant. Sed hanc explicationem non patitur emblematis constitutio, secundum quam unus tantummmodo Iosua duplo diademate ornatus erat, unamque tantummodo personam repraesentabat. Quare alii inter cim hos de Iova et Messia, germinis nomine Appellato, intelligunt, inter quos communis voluntas dandae paeis sit futura. Sed magis placet eorum sententia, qui neutraliter sumunt, ut Cohel. II, G. Ignorias, hocne on illud mutas eaexediti t. d et D 'VNI dr des m dera Gnutrumque cieque bonum iri y lta et hic diri; et a vertendum: inter talia duo, i. e. inter regiam dignitatem Messiae et sacerdotium ejus, de quibus seorsim in superioribus actum erat; his igitur, quae diversissima semper in republica Hebraeorum et separata munera fuerunt, in una Messiae persona erit et, dici retri consilium Pαcis, i. e. bene eis conveniet, optime congruent, quemadmodum cum in capessendo consilio una consiliariorum voluntas, una sententia est. Quam explicationem commendat totius enit, lematis et praedictionis hujus scopus, qui eo tendit, ut sub imagine duplicis coronae, capiti unius Iosuae impositae duplex dignitas
in unam Messiae personam divinitus conferenda significetur. Id. Interim vero, donec promissus ille regius sacerdo B compareat, dbri, m)Vra n DF coroniae, i. e. coronarum quaevis vel utraque, argentea aeque et aurea (Vs. II.), erit Chelemo,
qui supra Vs. IV. Cheldai vocabatur. in,' Et Cheno, qui supra
Vs. Io. Iosias, in cujus domum Babylonienses, munera pro exornando templo ferentes, diverterant. Illae igitur coronae erunt viris, qui hic nominantur, i, 2 b in memorietur, i. e. monumentum npud posteros, ut quicunque illas in templo adspexerit, earum intuitu commonefiet tum pietatis istorum hominum, qui iturum et argentum ad templum exornandum dedicarunt, tum prophetiae
hujus de duplici Messiae dignitate. Vnim Fri mn In templa Ioviae
publice suspendendae. Observat JARCHI ex Tractatu Talmudico Middoth (i. e. de mensuris templi, scit. secundi, quo tota illius Structura deseribitur , coronas istas a fenestris templi in altitudine ejus fuisse SuSpe Sag.
Ionge remotis venient et oediscubunt in femPlo Aucte, i. e. uua eum Iudaeis aedificabunt, sese eis ad aedificandum adjungent. Nam praefixum et h. l. significat partem et consortium in agendo,
677쪽
scetis, siue m , ctgminum Deum, me cid Bos misiage. Cf. supra 2, II. a, s. m)m Ilieronymus recte vertit: erit ctutem hoc, verbum substantivum enim h. I. ad totum id quod antecedit, est referendum, subaudito VFI nrerri omne istud. Illa vobis obtingent, si per omnia Deo ctuscultaBerilia eique audientes dicto fueritis, si coeptam templi aedificationein absolveritis.
Sequitur secunda hujus libri pars (Cap. T. et 8. , qua monita et consilia varia, nullis imaginibus et allegoriis involuta, eontinentur. Et hoc quidem Capite vates id agit, ut occasione propositae a Iudaeis quaestionis, num continuanda sint jeju ia(Vs. I. 2. d. , populum doceat, quale pretium Deus jejuniis statuat Vs. d- T. , et quae potius a Iudaeis requirat (Vs. 8 - Id. . I. netetiae Inno quarto Darii regia, biennio post editam primam prophetiam (I, I. i. , cum in templi
structura Iudaei adhuc strenue pergerent, jamque Slles de imponenda propediem operi suprema manu ad fulgeret. Absolutum est templum biennio post editum hoc oraculum, sexto Darii anno; vid. Esr. 6, I S. --Verbum foueae, illud ipsum videlicet, quod post interpositam Vs. 2. I. parentheSin, et repetitum Vs. d. dicti signum, reliqua hujus Capitis parte et toto Capite S. exponitur. - da, nomen, uti videtur, peregrinum, mensis noni, qui ad Decembrem nostrum proxime accedit. 2. Versus hic et proximus parenthesin faciunt, qua occasio et causa effati divini Vs. 5. sqq. exponitur. Sed in primo Statim huius Versus hemistichio, mae V Σ' quaedam occurrit dissicultas. Verba enim si, uti fert eorum collocatio, sic vertas: miεitque αd domum Dei, s. Lethelem, Schureeter, et regem - Meleeh ejusque Biros, haud dici apparet, quisnam illos miserit JARCHI et Ni MCHI Schareger et Itegem - Melech ejusque socios muni fuisse homines pios in Babylonia habitantes, qui miserint ad propinquos suos, Betheli viventes, ut pro ipsis in templo Ilierosolymitano divinum favorem apprecarentur. Verbum singularis numeri, vero esse collective capiendum, uti mad Nn et mox Vs. I. Iudaei Hieronymi aetate, ipso in Coiniuentario testante, hominess istos Persas fuisse duces regis Darii timentes Deum putarunt; quod
678쪽
parum verisimile. Sed vix dubiuni exi, Schareeterum et socios
fuisse eos qui inis si fuerint. Et haud pauci quidem Hebraea ita
vertunt: missus erat Gil domum Dei Sohureeter, rel. Constat enim, verba tertiae pergonae masculina, tam singularia, quam
pluralia, per ellipsin nonnnis oliquis, aut Participii ejusdem verbi, usurpari impersonaliter, ut Gen d 8, I. , VT, 'Ure ) diaeit Iosepho scit. aliquis, dictum ei fuit. I Sum. 3, s. Nsi Bociaverit te scit. r. vlpri qui osciat, si vocatus fueris creenn
mittens literias ad omnes Iudaeos, i e. mittebantur literne ad omnes Iudaeos. CL GESLNII Lehrgeb. p. is T. Missos fuisse Scharegerum cum suis sociis a populo et sacerdotibus, qui extra
Ilierosolyniam in vicis et villis habitabant, colligunt e Versu f., tibi ad illos responsurii dirigitur. FNNYA vero, alias oppidi Bethelensis nomen, hic idem putant, quod Vs. X dira E,
i. e. templum, quod jam eo usque perductum erat, ut sacra in eo fieri potuerint. Sed quum templum Hierosolymitanum nusquam et ''Z appelletur, verum semper oppidum satis notum designet, et hoc loco cum veteribus, praeter Hieronymum, omnibus (vid. infra) ita capiendia in arbitror. Hinc vertimus Iocum sic: misit Lethel, i. e. miserunt Bethelenses, Schαreeterum, Negem-Melechum ejusque socios. Fei, I, etsi ut nomen urbis proprie sit femininum, hoc tamen loco, ubi illius ineolae spectantur, marum culine
suinitur, ut Ies. is, Is . , vid. et Mich. o, I.; cf. GESRNIUM I. I. p. diis. De Bethele oppido, haud procul ab Hierosolyma
sita, vid. Iibr. nostr. Imn b. d. bibl. Illel thumgh. Vol. II. P. I. P. Ido. sqq. alius, Assyrius, uti videtur, qui una cum Adrammelecho Saulieribum interficiebat, memoratur 2 Reg. Is, IT. Quod sequitur nomen proprium, qbu - SIMONIA in Onomast. . T. P. I sit. αmicum regis denotare observat. Et viri ejus, vel Regem-Melechi, vel utriusque, i. e. comites, socii et ministri ejus, ut 2Sam. 2, I. Nesae rin 'E N Biri Davidis, qui eum eo erant. Quo consilio Bethelenses viros illos Hierosolymam miserint additur hisee verbis: ri rum N n' rib ad exorandum Ictoiem Ioviae, nil preceu ad eum faciendas quo Sensu ea phrasis et infra B, 2I. 22. Exod. 32, II. l Sam. II, IE. Occurrit , atque, precibus illis praemiagis, ad consulendum Sacerdotes et prophetas, qui in templo congregati et praesto erant, Vs. I. consulturi enim Jovam ipsum exorabant, ut per Suos ministros, Racerdotes et prophetas, se responso aliquo dignaretur, quem adatodiam Jer. d2, 2. I. militiae duces Ieremiam adibant, qui pro se Iovam exoraret, ut ipsis ostendat, quomodo agendum sibi es Ret. I. Et simul etd dioendum scit . mittebantur viri isti, Vs. 2. memorati. d ridi i - FN Id εαcerdotes, quos populus in causis ad religionem et sacra pertinentibus tanquam doctores ordinarios consulere solebat, vid. e. e. Ilagg. 2, II. Misi. 2, T. -
679쪽
m,rra ori di YEN Otii ad domum Iouecto, i. e. ut recte Chaldaeus vertit, qui ministrabunt in domo sonotuarii. me retri-3M Et ad Prophelus, qui extraordinarii voluntatis divinae interpretes
non minus, quam sacerdotes, de voluntate Dei respondere eonsueverant, exempla vide 2 Reg. I, II. sqq. 22, ld. sqq. Jer. I S, t S. a , I. sqq. EZech. T, 26. 8, I. Id, I. 26, I. Ilic autem prophetarum nomine Haggaeus inpriniis et Zacharias indigitari videntur, quippe qui isthoc tempore hoc nomine inter Iudaeos quam maxime noti erant, vid. Esr. 5, I. --Num fleboy Totus coetus, cujus nomine responsum a sacerdotibus et prophetis petebatur, Ioquens in Singulari hic inducitur, ut Num. 2U, IB. As etain drindi Edom dixit ei: ne triarisecis Per me, i. e. per terram meam. Et Versu Is. Israelitae dixisse narrantur: gi αquas tuas bibumus, d diu 'ram ' N ego ei Pessus meum, SOLυαm Pretium eoru . Vid. et Ios. s, T. Fletu h. I. Iuctum publicum ne jejunium eum ploratu conjunctum indicari, cum ex iis locis, quibus de pubIico luctu est sermo, veluti Jud. 2υ, 26. I Sam. I, T. 2 Sam. , I 2. Neh. I, d , tum ex respongione Vs. s. seqq. colligitur. Emnae In mense quinto, in memoriam exusti hoc mense a Babyloniis Templi et Urbis, vid. 2 Reg. 25, B. s. Id. Jer. 52, I 2. II. Id. Ejusmodi luctus publici dies inmemoriem calamitatum publicarum apud Iudaeos instituti erant plures (ef. Vs. s. 8, Is . , quos non tantum in terris exteris, in quibus deportati degebant, sed etiam in Iudaea intra Cyri tempora et Darii, Hystaspis filii, observarunt. se Nunc restituto templo quaestionem instituunt Iudaei illi in agris habitantes, non absurdam, de illo praecipue die, qui luctuosus fuerat ob templum
incensum. Dignus vindice nodus. Poterat enim haec quaestio probabiliter in utramque partem tractari. Cessat causa; ce8Set et essectus. Contra dici poterat, malorum toleratorum utilem e8se memoriam. Propheia miro temperamento rem desinit: retinendos dies, verum nil gratias Deo agendas, eosque cum gaudio, non cum luctu, infra S, I s. Sed antequam eam sententiam promat, utilissima praefatur de recto jejunii usu, de eausis malorum, et quom Ddo in rebus prosperis gerere se debeant. GROTIUS. siet et , Grurido, i e. abstinendo me a cibo et potu, item a deliciis et voluptatibus. Eodem significatu id verbum legitur Lev. 22, t. ni 2r ut 8 urent se, abstineant, et Sticris Iarctetiturum. Nostro Ioco chaldaeus bene: ntim prohibebo animum meum et deliciis flni Quemadmodum feei his quot onnis,
i. e. Jam plurimis, ita enim loquuntur, qui numerum vel quantitatem exaggerare volunt, ut Ps. TS, do. In panquot vicibus exacerbarunt eum in deserto F i. e. saepius. Ilicvero per und ma et ni intelligendi sunt ridet Vr, de quibus supra I, I 2 et mox Vs. a. d. I uolum igitur est, inquam. Post absolutam parenthesin ( s. 2. d. , quae vaticinii sequentis occasionem Paudebat,
680쪽
repetitur hoc verbum e Versu I., ut vatic nium ipsum nunc subisjiciatur.
ferriae, et quidem δεικτικωσ cum V demonstrativo, quasi hujus terrae, ut intelligatur populus, qui erat in Iudaea, ex Babylonicis terris reversus, qui et Hagg. 2, d. eodem nomine appellatur, non vero qui Babylone remanserat, qui supra si, lo. Vbrian voeatur. Populus in Iudaea degens et 2 Reg. II, Id. I S. I s. 2o. 5, s. tarum dicitur. ἐ---Itque Gil scicerdotes, qui et ipsi jejunaverant, et ab eo consulti fuerant. Nam quum in Lege nihil de hac re praeceptum esset, de voluntate Dei per prophetas, id est, extraordinario modo, cognoscendum fuit. et donis Cum jejunustia citque Flangendo scit. planxistis. Ei vnn Ohinto scit. mense, vid. supra Vs. I. Et in s limo mense, in memoriam caesi hoc mense Gedalia e , ac dis- Persorum, quos secum habuerat, Iudaeorum, vid. 2 Reg. 25, 25. et Jer. dl, I. sqq. V vj d dej m' Et quidem his septuagintactnniS, vid. Vs. I. et not. ad I, IE. 'rN-d In Num D-junando jejunastis mihi, mihi, inquam i Pronomen ' N emphatice πλεονάζει, ut Ilagg. I, d. , ad quem Ioc. vid. not., estque in Dativo vertendum, uti sustixum in 'ararare, ut igitur positum sit pro ' let 'nactu, quemadmodum Iud. I, Io. 'arandi dedisti mihi. Jejunare Ioueae autem idem valet, ac Propter Iovαm, i. e. ob ejus mandatum, vel in ejus honorem commodumve. Vult enim hoc: ego haec vestra jejunia nec praecepi vobis, nec illis egeo aut delector, vos ipsi instituistis, et nullum inde commodum ad me redundavit. Chaldaeus: num jejunio adflictionia Bos jejunualia Coriam me FG. 'a - ini Itque cum editis et bibitis, nonne vos
ipsi estis, qui editis, et vos ipsi, qui bibitisy Ratio ab apposito
petita, quasi dicat: sicut ex epulis vestris nihil ad me accedit, ita nec ex jejunio. Itemistichium posterius HIERONYMUS non male vertit: numquid non vobis comedialial et Bobismet ipsis bibistis i Et in Commentario addit: MNeque enim his rebus placatur Deus, sed bonis operibus, et si illius praecepta faciamus,
quia esca nos non Commendat Deo. Neque Si non manducaverimus, deficiemus; neque si manducaverimus, abundabimus.
T. Ne quod de pretio, quod jejuniis statuat, Iova modo dixerat, Iudaei novum et inauditum putarent, addit vates, illum jam pridem ista per prophetas priores majoribus ipsorum incuI-
et casse. -ndi et, dira Nonne haec Ogia sunt verbo. ridi, h. l. non est Accusativi nota, ut quidam Volunt, qui dra scilia subaudiunt, sed indicat Nominativum cum demonstratione, ut Jos. 22, IT. Datur N D preti num sectrum nobi8 est