Curator animarum, in quo primum de cura ipsa animarum agitur, tum de his, quae Deo, postea quae sibi ipsi, ac demum, quae animabus sibi commissis curator debet. ... Auctore Carolo Andrea Basso ..

211쪽

i ι Gregorius Leclesiastici Pastoris vigilantiam argumentatur sit elaboras ἰ

s. ad A vigilat, inquit, qui pascit oues Laban, quanto labori, in quantis vigiliys intra nait. dere uelat. qui pascit oues ChriIIi 8 Recte tuit hoc in illis E echielis animali bus designatum, quae non modo Leonis, bovis, S hominis faciem referebant,sed insupera fronte, di tergo oculati apparebant: non enim est satis

Ecclesiastico ministro labor, re fortitudo, S ingenij acies ad contemplata dum si vigilantia desit; Eadem plane dicit Isidorus Pelusiota in hunc Ere-I chielis locum . Saceruos Domini eo quod ad diuinitatem morim8 accedat, non nisi oculus esse debet oe borum animalium exemplo circum vadiq; explorare, nequid deles detrimenti capiant. Tam periculosa animarum cura eis, ut ad digne ijs Wospiciendum, ac dit genter excubandum, uno non seuociat oculus, aut beni, sed magna multitudo. Et sicut subditorum obedire,ita Praelati vigilare eli,ut ex illis Apostoli clare colligitur, q ii vigilantiam, tamquam singularem, S pro - priam virtutem Praepositorum dc monstrat. medit incet ait, insitis vestiris, O subiacete eis; ipsi enim peruigilant pro animabus vestris , quasi rationem reddiam ouob. 6. turi. Rurid, di illo prouerbiorum confirmatur. Fili mi, si spoponderis pro' amico tuo. illaqueatus es verbis oris tui, fac ergo, quoa dico, discurre, festina ,-- scita amicum tuum , ne dederis somnum oculis tuis, neq; dormitent palpebra tua. Quare sicut oculi tamquam speculatores, natura ita disponente , altissimuin eximio totius humani corporis opificio locum obtinent, ut inde ciγcumspicientes, tamquam excubiae reliqui corporis membra custodiant:

ita prorsus dominici gregis Pastor, in sublimi Christianae Reipublicae grais

du positus est, ut facilius videat, prospiciat, & vigilet ;& eo maxime qui dem,quod quemadmodum, vigilantibus oculis, singula corporis membra in suas exeunt actiones, S e contra sopitis languent, & hebescunt sopor

ita vigilante Pastore, grex spiritualis ad virtutum exercitia excitatur, nec Zib. a. v. otio torpescit. Quocirca D. Gregorius monet atq; hortatur. vi cor nostris 33. terrenorum passorum amore succendatur, qui uem ales noctes imbribus geluq. tonfricti ducunι per vigilias. ne vel vita ovis, O forti non istu pereat qua βιnsui

tor ore mordaci laserit , quomodo satagunt, quib is cordu anbel ι alutas, in quo voces. νι eruant captum pecus angultia βι mulante, prosilium , ne a Dominogregia η exigatur quidquid per incuriam Ferierit ρ Quid nos Panses an murum Hucul Φ : Gregorias; itaq; boni Padoras cit vigilatu , do Fmientibus liabditiS, pes-noctarem orationibus , insdras hos tum sag. citer explorare, constra ma--μ lignantium auertere, fit cor Dum tradere diluculo, ad Dean, qvi fecit illam , ut sta Iapienter scripsit D. Bonardus. iHuius aute vigilantiae causa non una est. Prima quide, quia propriu,

et siligulare Pastoris este debet, ut vultum pecoris tui cognoscat; quod Niso nos exemplo summus omnium Pavor docuit cum fixit. Ego cognosco sues meas, ct cognoscunt me mea. Et illo prius Salomonis indicatum ni it . Diligenter et osce ροιιum pecoris tui, tuosq: greges consedera. Quae vel ba , si diligenter attendantur, non superficia leni quanda cognition Cm innuunt, sed summam, S accuratam vigilantiam indicant,qua Praelatus diligenter consideret vitam, & mores subditorum , 5 qualit cr eos adita luteirii possit In c/ρ. δη- p romouere. Hinc Christus, Petrum Ecc:esiae caput conlissaeos . non Si

212쪽

terpretatur videns, eo ipso enim quod Pastor eligitur, super gregem invia gilare, ouesq; suas agnoscere debet. Qui si in hoc deficiat, di animae ideo in aeternum interitum ruant, perdetur S ipse, cum illis. Sin autem vigia Iantia adsit, & speculator fidelicer suo fungatur officio, & si mult i pereant ,

ipse animam suam liberabit, ut est apud EZechielem. I. ..ion ι ι Secunda causa est humanae voluntatis conditio, quae assidua opera, ct

vigilantia Rectoris indiget, ut numqnam sibi sine ea securitatem possit polliceri; nam sicut ad malum procliuis est, ita est inconstans in bono. Ee sicut terra, si paulisper ab agricola deseratur, illico sentes, dispinas germi nat, ita in animarum cultura iudicandum est, in qua perpetua vigilantia, assiduo labore opus est. Tertia causa accedit: quia si serio cogitemus, nihil fere est in ea ducis, di humanis rebus ex suo genere, vel praeclarum, vel utile, quod ad sui co

secutionem , vel conismatronem perenni studio , labore, ac vigilantia. ' non indigeat. Quas non adhibent medici curationes, ut perituris co Poribus breuem lucis usuram tantum prorogent λ Iugiter assistunt aegro- stanti, omnes languentis motus diligenter obseruant, morbi incrementa sagaciter explorant, nihil sine censura , S diligentia praetereunt. Nonne animarum salus tanto maiori nobis curae esse debet, quanto anima corpori praestat 3 Qua cupiditatis febri non aestuant auari in cumulandis opiabus 8 Quibus curis,& tumoribus non agitantur,qui inter principum aulavversantur, vix somnum capiunt, ut Principis fratiam, Si fauorem sibi st deant conciliare Θ Unde optime dixit Basilius solis scilicitis, & vigilant bus , diuitias ,& praemia promissa esse. Quis se umquam qui sementis tempore domi desederit otiosus, aut etiam dormiens, ubi postea messis aduenit, sinum suum manipulis impleuit λ ui ex vinea,qua ipse non pla tauit, uuas unqua collegit λ Ιllorum enim sunt fructus,quorum & labores. In diligentia, & vigilantia omnium artium, ac disciplinarum laus pomta est; & dicemus hanc artem pastoralem omnium praestantissimam , di difficillimam sine vigilantia bene consistere ρ Haec autem vigilantia non tantum in meditando , & speculando conm 'stit, sed ad praxim. & aetionem est dirigenda, ut scilicet imminentia mala praevidisse, di praemonuisse sussiciat, sed et illis occurrere pro virili de hei; nec sat est, hostis appropinquantis aduentum de specula annu ntiasse, sed debet etiam ante populum suum in praelio stare, di cum illo strenue

conserere manus, ut populus saluus sit.

Sed qua ratione inuigilare poterit 3 quomodo pecoris sui agnoscere vultum, atq; illi prouidere, si longius absit a grege, & si praesentiam suam illi subtrahat 8 Quis dubitat, quin Ianitor ianuae,villicus villae,subernator

nauis gubernaculo,&praeceptor scholae vacare debeat 3 Ita necessarius est Praelatorum aspectus , ut ex sola absentia ipsorum innumera mala in po , pulum derivent; S quemadmodum Lupi tunc gregem aggrediuntur, cum absentem, uel dormientem pastorem conspiciunt, ita Det mones in populis non superseminant vitiorum ZiZania, nisi absentibus, vel dormientibus Praelatis. Quando enim Israelitae aureum vitulum consarunt,uisi abi, ii o

213쪽

, quando Sacerdotes elungabantar ab eis e Huc spectat quod est in prouery qui si det in folio Iudici', di pat omne malum intuitu suo. Et sicut matutinus splendor lucis nocturnas tenebras fuga ta boni praelati praesentia D mortis insidias detegit,& mala depellit. Nec alia ratione, luna etsi mi nor alijs stellis maiorem virtutem tamen in haec inferiora influit, nisi quia in infimo orbe constituta, nobis proximior est. Sic prorsus de praetentia Pastoris ratiocinandum videtur. Unde de D. Petro in Actis Apos . legiatur sola corporis umbra infirmos sanasse. Atq; hinc est quod praeter mul- 'tas sanctorum Pontificum constitutiones, & Concilii rtidentini decret δε .suo. nostriSetiam conciliis prouincialibus, & Dice celanis cautum est, ut curaistores animarum resideant in sua Paraecia, nec illis liceat abesse nisi causa D reser- . absentiae cognita,& approbata, appositis etiam poenis contrafacientibus.

- Θs s Verum ad quid non residentibus Pastoribus petne apponuntur ab homine, δῖ' ' δ' eum longe grauiora supplicia illis sint a Deo parata e scilicet illa Domini

comminatio, apud Zachariam, satis hoc indicat. Sume tibi vasa PussoriaeaAEcb. I t. nilli,quia ecte ego Pastorem suscitabo in terra, qui derelicta non in vabit,dispersum non quaret, contritum non sanabit, σιd, quod stat non enutriet; carnes tanta pi guium comedet, inungulas eorum diuidet o Pastor, Idolum derelinquensgregrigladius super hinnemm eius, O super oculum dexterum eius, quia nimirum , est virtus operandi, in lumen intelligenes tollatur ab ea .

Neq; profecto valet illorum excusatio, qui dicunt se habere bonos, Bediligentes Coadiutores, lam propterea niti illorum diligentia, di solicit dine; quia praeter ea, quae superius dicta sunt, tam multa passim eueniunt in cura animarum, ut sola opera, di industria ministri non sufficiat. Anne ut habemus in libris Regum a satis fuit Eliseo Gieeti puerum suum nai sisse cum baculo ad suscitandum filium viduaes' nequaquamsicEt enim omni celeritate , & solicitudine ad eundem venerit, & iussa magistri expleuerit, filius tamen non reaixit,nisi Eliseo praesente, qui seipsum supra De luncti corpus incuruaret, eo suo calore spiritum, u vitam fi io impertii et . Et Moyses licet Aron suum Coadiutorem in regimine populi etiam ipsius Dea' in ' iussu, & voluntate constituerat, quia tamen ipse Dux, & Rector PQ pu a castris longius aberat; populus, derelicto vero Deo e incuruauerat vitulo se conflato, dicens. IIlisunt Dij, qui eduxerunt nos de Aegipto. Praeterea qualis sit Coadiutor scimus, qui ut plurimum mercenarius est,ti raro eum spiritum, &affectum induit , qui vero pastore dignus est ; alia

opera a legitimo pastore , alia a mercenario expectantur Tandem, Christus postquam surrexit a mortuis, non antea, Petro oues suas commendauit, quia dum humanis oculis conspiciendus nobiscum conuersatus est psemet, S non per alium curam pastoralem exercuit; quia

scilicet animas diligebat,& qui animas diligit aliena opera, ct culi Odia minime contentus esti sic D. Augustinus suam Ecclesiam dilexit, propterea dicebat, P ueritilectio velixa, numquam me albentem ab Ecclesia mea licentiosa libertate. Sic etiam S. Carolus Ecclesiam suam dilexit, in ipso et sui Episcopatus exordio; nam Mediolani Archiepiscopus creatus, non multos post annos sponsae suae amorem propriis commodis, & honoIibus ante Ponens, Mediolai u venit,ut Ecclesiae sponsae suae amplexibus gaude-

214쪽

rei, ει frueretur,illud in se ipso exprimen quod de coniugum amore Deus praedixerat. Propter trire relinqueι homo patrem, σ matrem, o adbarebit πιο-ri sua: sic facit,qu i vere diligit animas, qui secus facit, ostendit se non ei spontan sed peregrinum, non patrem, sed extraneumr Ideo Paulus volsbat Episcopum unius tantum uxoris virum esse,quae Pauli verba licet intelis ligantur ;Ne Episcopus bigamus sit, moraliter tamen innuunt Pastore nonisi unius Ecclesiae cura contentum esse debere, ut totum suum amorem illi uni impendat,nec ab eius latere discedat,sicut sponsus unius uxoris amore di amplexibus gaudet, & contentus est. Neq; etiam illi audiendi sunt, qui curam animarum relinquunt, ali nisq; se negotiis occupant, quasi parum illis sit negotij,quod animae commis ae numero paucae sint it nam si isti unius tantum animae dignitatem, flevatorem vere intelligerent, plane etiam iudicarent, unam tantum animam eustodia, di praesentia Palloris dignam esse, totamq; vitam ipsius in ea custodienda merito collocatam,&impensam fore. Sic de S. Carolo legiis mus , cum Cardinalem quendam esset cohortatus, ut in Ecclesia sua restideret, ille vero se excusasset, quod non magnam habens Ecclesiam, eam potius deberet aliena opera, S custodia administrare, respondit sanctus, ne dum multa millia, sed animumsolam amplissimi cuiusuis Antitatu praesenti cu- . .

nodia dignam esse. Prysertim, cum, S pauco gregi idem hostis insidiari node sistat, di talia pericula in singulas horas possint euenire , quae Pastor tvi-ν.gil facile praecauere posset, & quia non praecauentur, damna inde secuta reuocari non possunt, S ipsius Parochi salutem in a perto discrimine ponunt. Necesse est, itaq; vigilare , di stare in custodia gregis .sui; non trum

dormitatini neq; dormiet, qui custodit Iserat.

De cura , Iliberalitate erga pa peres. p. VI. .

X hae autem Pastoris praesensa sequitur haee ingens gregi utilitas;vt facilius, expeditiusti: subleuandae pauperu inc- piae studere possit; & in medio ovium positus non solum forte, di pingue culi odit,sed etiam afflicto, di egenti succurrit neq; enim possunt pij patris viscera , miseros fi- Erech.

liorum casus, Segellates sine commiseratione intueri,

suntq; oculi omnis pietatis, & miserationis quasi ianua in Cum autem inis opibus , duplici charitatis suffragio succurri possit,ex D. Ambrosi j senten- Lib.L ostiria,consilio scilicer, S patrocinio, vel opibus ipsis,& facultatibuS, utru Inq; I. charitatis genus prompte, & hilariter a Pastore exercendum est. Ae primo quide si de illa beneficentia,& liberalitate loquamur,qua be nigne indigentibus corporaliter subuenitur,necessariam omnino in animarum Pallore ita censemus, ut sine ea lupus potius appellandus sit a quis enim ea tanquam oracula nullo inuoluta migmate no intelligat, quae sanctissimi Patres comuniter ea de re tradiderunt λ Nullos videlicet bonorii

temporalium, qui possident, dicendos esse dominos, sed potius dispensa

tores,

215쪽

ditiis. tres,&ministros Sand D. Ambrosius ubi diuitem pecuniis hiantem, ita dicentem inducit. Quid iniurium est, si cum aliena non rapio, diligentius mea feruem P Respondit, o ιmpudens dictum. Propria scis p Quae ex quibus reconditis in bune mundum intulini e Quando in banc lucem ingressus es, quando de vens. pas, tre matris existi, quibus quaesio facultatibus, quibuου subsidijs stipatus ingressus es statu Ma. Et addit . demo igitur proprium dicat. Eiusdem sententiae fuit D. Gregori . rius, afferens nos cum necessaria indigentibus ministramus, sua illis lariagiri, non nostra, ct ideo ait, elae emosinam a Christo militiam vocari, cum Hom. ait. Uidete ne iustitiam vestram faciatis, eoram taminibus. Hoc ipsum etiam aκ Quiv. docuit D. Chrysostomus. Non inquit opes accepissi ad boe , H in deliti Mabsumeres, sed ut in elaemosinum erogares. Nunquid enim tua possides e Res pauperum tibi sunt ereditae, siue ex laboribus iustis, siue ea bsreditate possideas. Nun quid enim non potuiι Deus bae auferre. Uerum boc non fecis, in potestate tua ponens libera in pauperes liberalitatE. Hec N alia multa luculenter Patres an hoc argumentu differueriit, quae si laicis quoq; merito aptantur, quid sentienda est de Ecclesiastico viro Z qui Christi, & pauperum patrimonio alitur, &sum stentatur, ει quidem ea lege, ut praeter necessarium, victum, S vestitum, omne illud, quod superest, in pauperum usum erogare, teneatur.' Nam Lib. Qit. Ecclesia cinquit D. Ambrosius aurum habet, non νtseruet , sed νι eroget,

Hbueniat nectitatibus: dil qui contra iaciunt, fures, raptores bonorum pau Perit, k nec atores appellantur; contra quos pauperes ita clamantes inducit D. i. D. Bernardus: Vobis frigore. O fame laborantibus quid conferunt tot mutatoria vel extensa in perticis, vel plicata in manticis .i 'Him est quod effunditis no deliter subtrabitur, quod inaniter expenditur, vita nostra cedit in superfluaa copio vestras nostris necesitatibus subtrahitur,quidquid accessit vestris vaniιatibus. Duodeniq; mala ex una prodeunt. radice cupivitatis , dum vos vanitate peritis, O nos spoliando perimitis Huc accedit quod baec omnia non negotiationis studio , non pro prio manuum exercitio elabora iis . sed nec iure baereditatis possidetis vis fores in comde verero dixeritis; bareditate possideamus nobis sanctuarium Dei. Hι omnes in f turo Rabunt cum magna constantia aduersua eos, qui se anguitiauerunt, Iiante pro eis patre Orpbanorum, Iudice viduarum. Haec omnia Lernardus. Propterea sapienter D. Ambrosius arcam auari Sacerdoti S pauperum se pu tura appellauit. caue ne intra loculos tuos includo salutem inopum, O tanqua in tum lii Iepeliad vitam pauperum. Si aute Ecclesia ilici redditus adeo tenues sint, ut pro sola Sacerdotis sustentatione sufficiant,adhuc tamen aliquid de proprio victu,& vestitu spO- te subtrahendum est, ut inde amans pater habeat, quo charissimorum taliorum necessitates aliqua ratione subleuet, exerceatq; hoc tam insignes mar. ad charitatis opus. Hoc fuit D. Augustini consilium . Mementote,quod pauperem Hierem. vitam Sacerdos gerere debet, ut quod superesi, pauperibo dare non uiderat, quia V k ε omnia, quae babusunt pauperum. Didicit hoc Augultinus a Tobia seniori,qui morti proximus Tobiae iuniori simile consilium reliquerat. Si multum tibi fuerit, abundanter tribue,s exiguum, etiam ex illo libenter impertiri stude. amHomiι. s3.s duo minuta contuleris inquit Chrysoli omus i dummodo id ex facultate Ieceris,

Iunc praeclarum facinus fecisti, si panis frustum, quia nihiι aliud biles deditu, ad huiuι auii fastigium ascendissi. Neq; hoc valde ardusi,di asperum Sacerdoti

216쪽

νldeti debet. Quot enim patres carnales sunt,qui vi panem filiis adsulte-tationem vitae tribuant, ipsi paucis contenti vivunt, di ex ore proprio libenter subtrahunt, S conscissis uel tibus incedunt, ut filiorum nuditatem uestiant. Elt hic amor in patribus erga filios a natura insitus, atq; ingeni tus,ne q. hoc illis durum aut difficile uideri solet, quia natura Duce ad hoc impelluntur, ut est etiam in mutis animalibus i cum uero sui iam dictumeliὶ gratia connectat arctius, quam natura, multo minus id difficile uideri

debebit spirituali animarum parenti. Quin immo insignis cuiusdam chariritatis indicium est, si enim magna charitas est, ea Dei intuitu egenis distribuere, quibus ipse non egeas, certe maior fuerit, si ipse aliquam penuinriam patiaris, ut aliorum necessitati consulas. Praetulit nobis exemplum in hac re Exuperius Tholosa Ecclesiae sanctissimus praesul, qui tantae fuit charitatis erga suos pauperes, ut non solum omnes Ecclesiasticos redditus in ipsorum egestatibus subleuandis insumeret, sed ipse insuper quotidia nis ieiuniis maceraret seipIum ut ieiunus, & ore abstinentia pallente ali rum famem satiare posset, ut scribit D. Hieronimus. Hunc D. Carolus n sterest imitatus, cuius ea fuit in pauperes liberalitas, & munificentia, ut /' ' ex propriae domus preciosis, S etiam necessarijs apparatibus pauperum num ' ditatem operuerit, di pro ipsis sustentandis patrimonium ipsum multo aerialieno lupponere non dubitarit. Merito quoq: D. Gregorius in oratione de funere Gregorij patris hanc laudem enumerat. Quis, inquit,paveribus

vel animo condolentior, vel manu liberalior 8 Sie enim haud dubio quasi alienorum bonorum. st procuratorem de bonis suis existimabat, pauperum inopiam,quantum poterat, subleuabat, nee superstua tantum sed necessaria quoq; insumens,id, quod hominis erga pauperes amantissime agem clarissimum est argumentum.

Deinde, si Pastor uitam pro suis ovibus effundere debet,cum sese offert occasio, quanto magis opes, S suppellectilem λ Elset quidem qui no gelliret in huiusmodi officio charitatis expers. teste Dio. Apollolo. Quia si quis se 3'inderis fratrem suum, quid filium p etesitaιem pati, o clauserit viscera sua

ao eo, quo nodocharit. Dei est in illo e Quibus, di illud D. Gregorii optime Hom.eua CO uem l . Amare aliquem couuncituar, qui eum eo, in necestatibus eius, etiam

asunt illi necessaria ρartitur. quia probatio dilectionis. exbibitio en Neris; Nec M isa vis Gi bene vel linquit D. A mbrosius sed etiam benefacere opus est. Hinc illa 'D om mi obiurgatio in Pallores immites. V pastoribus Israeι, qui pascebant femeιi os, nω ne greges a Pastoribus pascuntur eri cicie quo u splendor huius uirtutis is sit, ut cetteris uirtutibus,quae in Sacerciore Insunt, decorem, re nitorem quendam addat. Conciliat enim Primo amorem subditorum, beneuolentiam, quae facit,ut facilius eius consilla, se praecepta audiant,& exequantur. Quam ob causam dixit Sal. Dator Turbae sequenti se, postquam tot millia hominum quinq; panibus satiarasset. Amen dico vobis, quaritis me, non quia indistissigna, Ad quia comedi is in Panious. Secundo bona in integritatis existimationem apud populumarager quae profecto spernenda non est, ut magis honorificetur Deus. immo

Q GaDclos, apud aliquos, plus potuit haec liberalitas, S beneficentia,quam mattia S labor in praedicando, di solicitudo in sacramentis adminiltiandis; dia Placi dc causa. Λltera quidem,quia cum humana natura suis commodia

217쪽

xoo DE CURA& utilitatibus valde intela sit eos praesertim bonos exi stimat, quos in seipsam experitur beneficos, quod interdum tantae virtutis es , ut talem Sacerdotem , & si in aliquo delinquat,observet tamen , & revereatur. Quaquam quid prodest in oculis hominum iustum apparere, in conspectu vero Dei esse iniquum, S scelestum p Altera vero,quia liberalitas in dando, facile indicat, animum rebus terrenis minime affectum, quam mentis alti tudinem homines valde suspicere, & admirari solent. Quid enim, Nic Iaum Myrensem Episcopum,&Sacerdotalis ordinis decus examium, Ieddidit, seculis omnibus admirandum, nisi quod effusa semper habuit iaegenos viscera pietatis . Quid Sanctum Martinum Turonensem Episcopum tantopere commendauit, nisi quia fuit adeo alienae necessitatis, inter Ecelsass. caeteras virtutes subleuandae studiosus p unde, S illius eleem o enarrabiι3 omnis Ecclesia sanctorum. Quod spectat ad alterum genus charitatis, quod non ex arca, sed ex virtute depromitur, in eoq; consillit, ut 'pera,eonsilio, ac patrocinio pauperibus, viduis, orphanis succurratur, cui magis id con. uenit, quam illi, cui eorundem cura commissa est,& si pater filios deserat, ad quem confugient λ cum ea sit. imbecillitas humanae naturae, ut ad benefaciendum non charitate ducatur, sed potius suae utilitatis mercatura. Quapropter Carator suorum pauperum aduocatus sit , di propugnator; scde hoc nomine non minus, quam de quouis alio glorietur; quandoquide, di ipse Deus, cuius ipse vices gerit in terris , hoc eodem inopum ,& mis NM γ' rorum patrocinio gloriatur, nam de eo scriptum est, tibi derelictas eIimu per, pupilla tu eris adiutor. Optime igitur D. Gregorius Nazianzenus oratione de pauperum amore. 2 ibit inquit tum diuinum bomo habet, quam de alijs bene mereri, tamen si Deus maiora bie minora beneflia constrat, νIerq; pro 3' viribus 'fue calamitosio se Deus. Et magnus Gregorius. Utv Sacerdotalis es, ut viduis, ac maritali regimine desolatis impertiri laria Ne beatis, τι unde in hoc

mundo humana conflatione priuantur, Sacerdotali tactione possint remedia reperire. Proinde Paulus, qui in conuertendis ad Cbrinum animabus,totus erat,adeo νιῶ Eu geli, praedicatione ne baptigandi quidem causa se diInrabi pateretur, tamen cura pauperum in colligendis elaemo is seriis insistebat . . .

Huc spectat, ut aures faciles illis praebeat, cum ad ipsum confugiunt . '' aequo animo illoru audiat necessitates, omni benignitate consoletur, semvere illorum , non modo verbis, sed re ipsa patrem exhibeat,ut praemonum. rat sapiens. Declina pauperi aurem tuam sine tristitia , O redde dcbitum tuum , responde illi pacifica in mansuetudine. Studeat etiam,quantuni licet, pauperes omnes, qui sunt intra fines suae parceciae de facie cognoscere, ut illorum necessitate magis peripecta,facilius subueniat; In quo etia m aliorum opera, ct charitate utatur, quos ad hoc charitatis opus excitabit.

218쪽

Erummemoratum hoc eharitatis ossicium exiguum via debitur,si cum eo comparetur , quo animae spiritu li cibo , caelestique doctrina pascuntur , di recreantur,quod sane tanto maioris necessitatis,& dignitatis est ut inquit ChIsostomus quanto potior est anima corpore. Ita iis,qui indigentibua pecunias, O facultates suppeditant, maioribus praemi ; duri sum, qui admonendo, O eantinui docendo in viam rectam desides inducunt,fic alio in loco. Nullius rei pretium potest eum anima comparari nec totius quidem mundi,quamobrem se diuitio innume. rabiles dederis pauperibus nihιl tale efficier,quale is qui conuertit animas; idcirco Apostoli alia officia,quantumuis piain digna post habuerunt m neri praedicandi,dicentes; 2bn est aquam,nos relinquere verbum Dei, ct m nistrare menses. Nec quidem dubitari potest, quin inter caetera Pastoris officia docendi,&praedicandi munus praecipuum, ac singulare sit:primum enim habemus Apostolum,qui hanc in primis partem a Thim

leo Discipulo tanta solicitudine requirebat. Testificor eoram Deo,er chriano Ies qui iussitaturas en uiuos O mortuos, cre peri aduentum ipseM, O regnum eiuε,Hasea versimis Ita opportunὸ Norturie. ει tandem,opua fae Euare usia niminctium tuum imple aperte fignificans, non impleri ministerium. nisi verbi diuini praedicatione;si quidem in hac Christi legatione praecipua pars cime pastoralis posita est.Apostolus ipse Sacramentorum nisterium a se ablegauit , ut uni tantum p dicationis offitio vacaret. Cum diceret,se a Deo mi sium non bapti Zare,sed euangeli Zare.Sanctus penitem scribens ad Dominicum Epm Carihaginensem,sic ait. v scopi est de ρ acationis ministerio semper cogitare, intentissimo timore eonsideras, quod recessuruae ad percipiendum regnum Dominus, oe talenta servia distribuens dicat negotiamini dum vemo. Quod profecto negotium tune veia nos agimus,ctv xendo, O loquendo proximorum animaa lucramur,si infirmos in summo amore ro horam- se proteratas,aetumido gebenna supplicia terribilitis infionando flectimus, si nulli contra veritarem partim-.ebe alibi .Haeconu Offitium suscipit quisique ad sacerdotium accessit,ut ante aduentum Iudicis, qui terribiliter sequitur i scilicet clamando gradu ri Sacerdos ergo se Radicationis es nescius,quam elamoris v tem damma eri praeo maius ρ Hinc est enim quod super Pastores primos in linguartim stetis stiruas Sanctua inmit, qaia, nimirum quos repleueril, loquentes facit. Hine Morse praecipitur, ut tabernaculum Sacerdos ingrediens tintinabulis ambi tur, νι videlicet voces pradicationis habeat, ne superni spectatoris iussitium ex se lantio ostendM. Haec omnia Gregorius. Ex quibus satis etiam constat quatae damnationi sit obnoxius Pastor, qui diuini verbi pabula gregi suo non ministrat,& hoc necessarium munus negligit,& vere ubi pradicatio a Saeerdoisnegligitur , ibi populus pecudum more vitam trahit erratque sicut ovis sine pastore.Transibunt autem dies in Israel absique Deo vero, isque lege, σ abfique Sacerdote Doctore, id est erunt populi sine Deo. Be sine lege, quia non erit Sacerdos qui doctoris munere fungens vera C c annunciet.

Gen.

219쪽

annuntiet.Et apud Ezechielem Dispersa sunt oues mea, eo quod non est Pa. Imr, ct facta βοι in deuorationem omnium beniarum agri, disperse sunt. Em

Σαμb. 36- rauerunt greges mei in cunctis montibus,ct in uniuerso excessio, σμ r omnem

faciem terra dispersi sunt greges mei, non erat,qui requireret, O non erat inqua, Misisti. ' requireret. Quibus Verbis ovium suarum ruinam muto, se desidi Pastori ascribit Deus.Quod & agnouit Beda in illa prouerbiorum. Qui abscondit frumenta,maledicetur in populis benedictio aute super eaput vendenti. sui praedicationis verba retinet inquit maledicetur in populis, quia insolius culpastenti' pro multorum quos corrigere potuit, culpa,damnatur. Quare Paulus timebat sibi, si ab hoc tam necessatio opere cessasset. Ueb mibis non euangelizavero . Verum ulterius qua conscientia fructus sui beneficii percipere,& ecclesiasticis p rouentibus gaudere potest Sacerdos,si cε- lestis vitae pabula populo suo dare recusatΘquorium enim a fidelibus tato labore parta, Squaesita bona di stipendia illi assignata sunt, nisi

ut ab ipso vicissim salutaribus pascantur cibis. Maximum ergo crimen est,fidelium patrimonio sustentari, & debitum illis ministerium non rer. ., .. pendere, a it D. Grςgorius. Fructus terra absique pecunia comedere enex ecet , i. sis quidem sumptus accistere, sed eidem Ecelestia praedicationis pretium non praebe re. Quid ad boc pastores dicimus p Qui aduentum districti Iudicis Racurrentes ossintium quidem praecomis accepimMota ecclesiastica alimenta manducamus. I tam σε iure optimo Sacra Tridentina Synodus summam Pastorum obligatio . V .' ' nem praedicationis verbi diuini attendens,decreuit Plebanos omnes di quoscumque curam animarum habentes diebus saltem dominicis,ia fellis solemnibus Plebes sibi commissas pro sua & earum capacit

te pascere debere,falutaribus verbis, docendo quae scire omnibus necessarium est ad salutem, an nunciandoque eis cum breuitate,&facilia. tate sermoni S vitia, quae eos declinare, & virtutes, quas sectari oporisteat, ut poenam aeternam euadere & caelestem gloria consequi valeant:

adiungens penas,& censuras, quibus negligentes a suo Episcopo mulinctari debent. Quod cu ita ιit,quam sui ipsus excusationem coram Deo aequissimo Iudice iuste praetendere poterit, qui paries suas in hoc tam necessario munere desiderari patitur. Non utique dicere satis erit, se a praedicatione cessare, quia aliqui' finim populo protervi, di contumaces, qui ex suis verbis ridendi potius, quam Christiani profectus arripiant occasionem 1 quando enimur quam auditum fuit, agricola , quia grandinis calamitas unam Par tem campi afflixit. & vastatui, reliquam partem , quae illaesa. seruata est,taedio affectum omnino deserere, quin imo auget magis studium,ee diligentiam suam in ea parte cxcolenda, quae vastata non fuit, ut alterius partis dasnna compenset. Igitur ob culpam paucorum caeteris praeiudicium inferendum non est. Deinde venire debet in mentem Sa cerdota se medici, ac matris vice gerere. Ille namque etsi videat aegrum fraeneticum respuentem medicamenta, non tamen cessat ab Opere sed maiori studiis,& diligentia illius saluti prospicit di mater magis

commouetur ex filij contumatia &protervia. VSin autem quod vix credi potest excusationis loco dicat, se diu ini verbi semen non spargere,quod steriles animarum agros,atq; a, nullam

220쪽

nullam prorsus messem inde prouenturam conspicit, esse vero parum coidati viri oleum,& operam perdere. Hinc et i am facile conuincitur. ipsum huius artis naturam ct conditione omnino ignorare. Quis enim nesciat spiritualem prosectum animarum non esse opus nostrum , sed solius Dei, ut testatur Iob Sanctissimus vir Quis poteri facere mundum de j.ι immundo.nis tu qui solus es nos vero esse tantum administros & coope- ratoressae ergo tu inquit D. Bernardus quod tuum en, nam Deus , quod

suum est, curabit.Planta,riga θ' tu expleui ι partes,s ἡ incrementum, ubi M. V 4. Gluerit,dabis Deus, ubi veno nolueritaibi deperit nihil. Medici est medicamexta M. hibere, nan est in manu medici semper,releuetur,ut ager. En plaga ubi incumbit, cura eam curam exigerimon curationem ita Bernardus. Praeterea consideret cum D..Chrysostomo in omnibus artibus,homines etsi crebro frustren Ine nisitur optatis, nec res ex sententia eueniant,non tamen des stere ab ope-

re;Piscator, & si multoties frustra rete laxet, in capturam piscium,t comen ad idem opus redit;cur non hoc etiam faciat Sacerdos: praesertim cum ob humanae mentis inconstantiam fructus ,'qui hodie non repor tatur, cras forsan uberior esse possit,&qui una vice persuader non valuit,alia forsan id praestare sussiciat.Scite D: Chrysostomus dicere consueuerat.Si non persuaseris bodie, erra persuadebis, quodsi nunquam persuaseris ri ...

mutiis,paveis ex multis poteris persuadere, nam poseli non omnibus persua- Primum serunt locuti sunt tamen omnibus, edi mercedem,qua omnibus debetur, habuerunc Co ην. non enim ex ea itu eorum, qua rem sunt, sed ex mente eorum,qui rem faciunt δε- ι Deus coronas definire. n ergo propter magnorum demerium a paucis te subtraho si non potes centum,decem curam habe , s decem non potes, quinque ne

despicio, quod si quinque non potes ,' unum noti despicari,quod se nec unum possι noli animum despondere. Hucinque Chrysostomus. Quamobrem perseu rantia,& assiduitate opus est: neque enim gallina pullos educet unquas ubi primo ouis incumbere caepit,illa protinus deserat. Advertat etiafructum concionis, ut plurimum occultum esse nec esse semper in conis spectu concionatoris. Vnde&euenire potest, ut ubi nihil profecisse credit,ibi profecerit plurimum. Et quod summum, & maxImum sola- ., tinna, hac in re est, siue proficiat populus,sive non nihilominus Sacer- ω L .-- doti tacendum non est, ut ait D. Prosper, quia sacerdotes Hed πιsunt; non is .e.is. quia forte populi eorum verba non audiant, aut audita contemnant, siris ab ijs eo rigendis des tant, S eo magis, quia & si iactum semen non recipiatur in cordibus auditorum,neque in ipso proficiant, non minus ob id accepturus est praemi j, quia concionatoris praemium non ex auditorum c uersione,&profectu tantuml, sed ex propria charitate solicitudine,&labore in concionando dependet. Multo vero minus illi audiendi sunt,qui asserunt,pluribus se distin ri negotijs,quae maiorem temporis partem insumant, ut ei muneri otia non relinquaturi habere autem,se viros,qui satisfaciant,vel exercere securam animarum in ciuitate,vel in tali loco,ubi non desunt concionatores,ad quos populum suum remittant 'Ritae sane excusationes illis parum prosunt.Cui enim dubium esse potestunter onera pastoralia, munus praedicandi praecipuum esse, ad quod praesertim exercendum , non autC-c