장음표시 사용
41쪽
pora mortia ortam, eorumque Vis Cora atque intestina se clari; lon-steque optimo seci Sse Hero Philum et Erasistratum, qu nocentes homines a regibus D X car Cere a CC e Pio S Vi VOS inciderint, considerarintque, etiamnum Spiritu remanent C, ea qUae natura ante clausisset, eorumque 'A POSi tum , Colorem, figuram, magnitudinem, ordinem, duritiem, mollitiem, lae Vorem , '7 Contactiam ; Pro Cessus deinde singulorum et reces SUS; '' et sive quid inseritur alistri,
sive quid partem alteri u S in se recipit. Neque enim cum dolbrintus incidit, scire qUid doleat, Cum qui qua parte quodque
viscus intestinumve Sit non cognoverit: neque Curari id quodaeorum est, PosSe ab eo qui quid Sit ignoret. Et cum per Vulnus alicujus Viscera Patefacta sunt, eum qui sanae '' cujusque colorem partis ignoret, ne Scire quid integrum, quid corruptum sit: δ' ita ne succurrere quidem posse CorrUptis. Aptiusque e X trin secus imponi remedia, compertis interiorum et sedibus et figuris, cognitaque eorum magnitudine: Similesque omnia qnae k posita sunt, rariones habere. Neque CSSe Crudele, Sicut Plerique Proponunt, hominUm no Centi Um, et hor Um qUO INO PAUCO TUm, Sul)pliciis remedia populis innocentibus Sae Culorum omnium quaeri. Contra ii '' qui se ἐμπειρικους ab experientia Dominant ,
evidentes quidem CAUSAS, ut nec ES SariSS, ample et Untur: ob SCUrnaum Vero Cau Sariam, et naturalium actionum quaestionem ideo
65. etiamnum spiritu remanente θ Alii legunt etiam spiritu remanente ; Manutii ,
46. positu in θ Ita Codd. Med. I. et Vat. v III. alii , et libri editi , positurum ; quae
vox alibi apud Celsum non invenitur . Fositus habetur iterum tertioque in hoc prooemio , lib. 5. cap. 26. atque initio lib. 8. 47. cou tactum P Ita omnes Codd. oxceptis Veneto , Foroli viensi , et Med. VI. in qui hus est contractum . Sed in Mediceo littera rab ipso librario expuncta est , et Med. 111. ex quo ille descriptus est, habet contactum. Ita porro legitur in Edd. plerisque omnibus; in Ruelliana , contrαctum ψ in Lindeniana , confroctum , ut malebat Constantinus ; videlicet pro aspero et confragoso . Schulgius in Exercitat. de ossib. Conferven excogitavit coufrutum . Morgagnus non probat cousrutum ; quod vox haec neque apud Celsum alibi,uequo apud ullum alium scriptorem inveniatur ; neque hic locum habere possit , ubi scrinmo est de habitu viscerum naturali . Idem xejicit confractum i quia in partibus interioribus quυμ recte se habeant , nihil est asperi , si excipias aspexam arteriam in thorace, ad quam unam referri vocem istam verisimile non est. Facciolatus confractum rejicit , quia haec vox , si latina est, fracturam significat; ideoque hic locum habere non potest; probat Contactum , quia vox certissimae latinitatis est , et sensum reddit idoneum . Vide 3. Morgagni epistolam. Ego in loco , adeo a Criticis VeXato , eos Codices sequi malui , qui habent contactum. Video enim contractum alibi quoque a librariis perperam scriptum esse Procout actu mi ut lib. a. cap. 17. sub Primo cOu- tractu aquae calidae pro sub primo contactu α quae calidae; et in Cicerone liti a. des Divina t. cap. I 6. quosdam Codd. habere cov- tractum aliquo morbo pro contiactum reliquo morbo ; et in Virgilio lib. 3. Georg. V. UIt,
5O. ita ue succurrere quidem posse cor ruptis . Lindenius legit ideo nec succurrero quidem Posse corruPtis .
42쪽
supervacuam es Se Contendunt, quoniam - non comprehensibilis Datura sit. Non posse Vero comprehendi, Patere ex eorum qui de his disputarunt discordia; cum de ista re, neque inter sapientiae professores, neque inter ipsos medicos conveniat. Cur
enim potius aliquis Hippocrati credat, quam Herophilo Θ cur huic potius, quam Asclepiadit Si rationeS Sequi velit, omnium posse
videri non improbabiles; si Curationes, ab omnibus his aeuros Perductos esse ad sanitatem. μ' Ita neque disputationi, Deque auctoritati cujusquam fidem derogari oportuisse. Etiam sapientiae studiosos maximos medicos esse, Si ratiocinatio hoc faceret; nunc illis verba superesse, deeSSe medendi scientiam. Disseri eqUOque Pro Datura locorum genera medicinae; et aliud opus
esse Romae, ali nil in AEgypto, aliud in Gallia. kq Quod si mor
hos eae causae faCerent, quae ubique eaedem e Ssent, remedia quoque ubique eadem esse debuisse. Saepe etiam Causas apparere,
ut puta lippitudinis, vulneri S; neque ex his patere medicinam. Quod si scientiam hanc non subjiciat evidens Causa , multo minus eam posse subjicere, quae in dubio est. Cum igitur illa incerta, yr incomprehensi hilis sit, a Certis Potius et exploratis petendum esse praesidium; id est iis quae eXPerientia in ipsis curationibus docuerit; sicut in ceteris omnibus artibus. ' Nam ne agricolam quidem, aut gubernatorem disputatione, sed usu fieri. Ac nihilistas cogitationes ast medietuam Pertinere eo quoque disci, quod
qui diversa de his senserint, ad eamdem tamen sanitatem homi- Des perduxerint. Id enim fecisse, quia non ab obscuris Causis, Deque a naturalibus actioniblas, quae a Pud eos diversae erant; sed ab experimentis, Pro Ut cuique res Potaderant, medendi vias tra-
Nerint. Ne inter initia quidem ab istis quaestionibus deductam esse medicinam, Sed ab e Sperimenti 5. AEgrorum enim qui sine
53. non comprehensibilis Ita Codd. Mss. atque Εdd. sex primae, et Ruelliana ; Edd.
Ceterae, lucomprehensibilis. Similis lectio- Dis varietas est apud Ciceronem in prooemio
lib. a. de ossiciis , ubi alii legunt Nou Py Θαbilire diei mus ; alii, improbo bilia dicimus. 54. Ita 9 Lindenitisse legit Itaque . 55. si ratiociuatis hoc faeeret Ita libri antiqui . Lindenius legit si ratiocι natio hos faceret qua dicendi forma Celsus inferiustititur, ubi opinionem suam Rationalium et Empiricorum disputationibus interponit ; G
roque ista quoque naturae rerum coutemplo tio, quamvis non faciat medicum, retio em tamen medietuae reddit.
56. Quod ii morbos cae causae facerentdde. 9 . Ita Codd. Med. I. et Vat. VIII. at que Edd. paene omnes. In aliis Codd. et in Dd. utraque Manutiorum legitur Quod si morbos eaedem causae facerent ubique , remedia quoque ubique eadem Soc. Non recte. Empiricorum enim argumentatio haec est inbditae causae ubique eaedem sunt : si igitur hae causae morbos facerent , remedia quoque ubique eadem esse deberent , nec pro natura locorum disterrent .
57. iueomprehensibilis Ita Codd. Mss. atque Edd. sex primae , et Ruelliana i ceterae Edd. incomere heusibilisque . 58. Nam ne agricolam quidem Soc. Columella lib. I. R. R. cap. I. Usua et eve rientita dominantur in artibus .
43쪽
medicis erant, alios propter aviditatem primis diebus protinus
cibum assumpsisse, alios Propter ita Stidium abstin Uisse; levatum que naa His eorum ' morbum CSSe, qui ab Si in Uerarit. Itemque alios in ipsa febre aliquid edisse, alios Paulo ante eam, alios post remissio Dom et Us; optime deinde iis cessisse, qui post 1inem febris id secerant. Laclum 1- ratione alios inter principia protinus usos e Sse Cibo Pleniore, Ali OS V gitaviorC5qric COS factos, qui se implerant. Haec similiaque Curia quotidie incide rent, diligentes homine S nota SSe, quae plerum qiae meliUS re SPOnderent: deinde aegrotantibUS ea praecipere coepisse. Si e med cinam ortam, Subinde alior Um Salute, aliorum interitu, perniciosa discernentem a salutaribus. μ' Repertis deinde jam remediis, homines de rationibus eorUm disserere coepiSge: ueC POSt TatiΟ-Dem, me di Cinam esse in Ventam; sed post iuventam medicinam, rationem es Se qHaesitam. Requirere etiam ratio idem doceat, quod e X perientia, an aliud: Si idem, supervacuam egSe; Si aliud, si' etiam contrariam. Primo tamen remedia eX ploranda Summa cura fuisse; q) nunc vero jam explorata esse: μ' neque aut nova genera morborum reperiri, aut novam desiderari medicinam.=
Quod si jam incidat mali genus aliquod ignotum, non ideo tamen
fore medico de rebus cogitandum obscuris; sed eum protinUS VLsurum , cui morbo id proximum sit; tentaturumque remedia Simblia illis quae vicino malo saepe succurrerint; et per ejus similitudinem opem reperturum. Neque enim se dicere, Coti silio medicum non egere, et irrationale animal hanc artem Posse Praest re; sed has latentium rerum conjecturas ad rem nota Pertinere;
quia non intersit qUid morbum faciat, sed quid tollat; neque
59. morbum esse ) Verbum esse in multis Codd. deest . Lindenius leg. morbum fuisse.
6o. Repertis deinde jam remediis ) Ita in
Nas. et in Ed. principe. Ε d. an. I 48 I. habet Repertis deinde mi de rediis ; videlicet duabus litteris 1 ι et e a voce remediis ad particulam jαm typographi errore translatis . Mendum transiit in Ed. un. I 493. Pingius et alii, inter quos Lindenius, ediderunt, Repertis deinde medicinae r ediis; alii , cum Caesario , Repertis deinde Iam medicinae remediis . 6s. Requirere etiam ratio idem do cent &c . Ita Ed, Lindeniana ; I uelliana , Requiritur et i m , si ratio idem doceat&c. Codd. Mss. ceteraeque Edd. Requirereatium , si ratio idem doceat Soc. Sed particula si addititia est, ut pag. i 6. lin. a. hujus Prooem. in plerisque Codd. et in antiquis Edd. legitur si comeresseris aliquem morbus , an
fuderit; iii Ed. Lindenii , si compresserit aliquem morbus , aut fuderit ; sed in Codd.
Med. I. et Vat. vIlI. compresserit alique
morbus , ara fuderit . 6 a. etiaria contrariam Buellius , Gryphius, Pantinus , Constaentinus , et Steplianus legunt
denius , nunc vero illo explorata cssc. 6 . neque aut uoua genera morborum rc-Periri, aut uopam Sac 9 Ita Codd. Med. I. et Vat. VIII. alii; Codices , atque omnes Editiones , neque ulla aut nova geuera morborum resteriri , aut uopam &c.
65. Quod si jam incidat 9 Quidam Codd.
Quod si lucidat. 66. irrationale θ Edd. i 48 I. 1493 97 15i6. Iuniae , Caesarii , Stephani , et Lindenii , irrationabile .
44쪽
s ad rem pertineat J quomodo sed quid optime digeratur; sive hae
do Cauga concoctio μ' incidat, sive do illa; et sive concoctio Sit illa, sive tantum digestio. Neque quaerendum es Se quomodo SP iremus, Sed quid gravem μ' tardum quo spiritum expediat; neque ita id Veia a S moVeat, Sed quid quaeque motus gera rn o igniscent. Hae Calatem Cognosci experimentis, Ee iri omnibus ejusmodi cogitatio- Dilatas rita utram Itio seci em disseri posse: itaque ingenium et facundiam Vincere; morbos autem, non eloquentia, sed remediis Curari. Quae si quis elinguis usu discreta bene norit, hunc aliquanto majorem medicum suturum, quam Si sine usu linguam suam ex Colue rit. Atque ea quidem de qUibus est dictum, Super Ua CNa e S Se tau tum modo; id vero quod restat, etiam crudele: vivorum hominiam
alvum atque Praecordia incidi; et salutis humanae praesidem ar-Tem, non Sol lana Pe Stem alicui, sed hanc etiam atrocissimam inferre; Cum Praesertim ex iis quae tanta violentia quaerantur, alia Nou POSSint omnino Cognosci, alia possint etiam sine scelere. Nam Colorem, laevorem, mollitiem, duritiem , similiaque omnia , γ' non esse talia, inciso corpore, qualia integro fuerint: quia Ciarn, corporibus inviolatis, haec tamen metu, dolore, inedia, Crudit te, 78 lassitudine, mille aliis mediocribus affectibus saepe mutentur; multo magis verisimile est, interiora, quibus major molli 1ies 7' et lux ipsa nova sit, sub gravissimis vulneribus et ipsa trucidatione mutari. Neque quidquam esse Stultius, quam 7' quale quid vivo homine est, tale existimare esse moxiente, inanao Jam mortuo .87' Nam uterum qia idem , qUi minos ad rem pertineat, Spi-67. ud rem Pertineat J quomodo . c. in re, inedia, cruditate , lassitudine , et init IeTria verba au rem Pertineat , si v , ut hahent Cod. Med VII. et L d. Lindenii , reurem Pertinere , ex glossemate addita sunt . Hoc membrum regitur a superiori infinito Pertinere . 63. ivei dat θ Edd. Caesar. Patit. Constant. Stephan. et Linden. intercidat . 69. tardumque Cod. Med. I. et Vat. V ID.
7O. uctu esse talia , inciso corpore, qualia
integro fuerint : quia Lac. Cicero in Lu
emPirici uotiora esse illa , qui α Possit se
ri , ut patefractu et detecta mutentur . Lindenius leg non esse tali ι inciso corpore ,
quo lita tu tegro fuerint . Tum quio , corPoribus iuviolatis , haec tamen me tu , dolo
aliis mediocribus assectibus save mutantur. Unde multo magis oerisimile , interiora nc. i. lassitu reine , mille ciliis9 Ita plerique Codd. et omnes antiquae Editiones; Cod. Vat. viri. lassitudine , ille aliis ; Med. I. et Ed. Lindenii , lassitudine , et mille aliis . a. et lux iPsa nova sit Ιtae Cod. Med. T. et Vat. VIII. ; alii, et Edd. antiquae, lux ipsαnoo a sit; Ed. Lindenii, et lux ipsa nova est.
Mss. atque Edd. sex primae , ambae Manutianae, et aliae , quα Ie quidquid; Edd. Caesar. Gryph. Pant, et Constant. quale quicquam . 7 . Nam uterum quidem , qui minus ad rem pertineat Morgagno locus hic obscurus videtur , et mendi suspicione laborare : ntque advertit, aliis quoque non satis planum , et apertum visum esse; cum in Edd. sex primis , et in utraque Manutiana verbo diduci
apponatur interrogandi nota ; Ed. Stephai habeat qui in iuus . Quae tamen dubitatio μ
45쪽
PRIMUS. Orante laomine posse diduci: Simul atque Vero ferrum ad praecordia
accessit, et discissum tranSVersum Septiam e St, quod membrana
quadam superiores partes ab inferioribus diducit δια ραγιι
Graeci vocant ) hominem protinus animam amittere: 7 ita mortui
demum praecordia et Vis Cris omne 7 in CODSPectum latiocinantis
medici 77 dari necesse est tale , quale mortui Sit, non quale vivi fuit. Itaque consequi medicum ut hominem Crudelitei iugulet; non ut sciat, qualia vivi Vis Cera habeamus. Si quid tamen sit , quod adhuc spirante homine Conspectui subli Ciatm , id saepe Ca-
Sum osteri e Curantibus. Interdum enim gladiatorem in arena, vel militem in acie, vol viatorem a latronibu S exceptum Sic Vulnct rari, 7' cit ejUS interior aliqΠa pars aperiatur, et in alio alia: ita sedem, po Sitiam, ordinem, si guram, similiaque alia Cognoscere prudentem medicum, non Caedem, Sed Sanitatem molientem; idque per misericordiam discere, quod alii '' dira Crudelitate Coglaorint.
Ob haec ne mortuorum qia idem la Cerationem De CeSSariam CSSe;
quae etsi non Crudelis, tamen foeda sit; cum aliter pleraque in
nes omnes tollantur , si cogitemus, Empiricos aliquid minus vere dicere , ut causae inse viant . Lindenius legit , ut habet in margine Constantini Editio , Nam ne uterum quidem , ut nihilominus aerem cou- tineat S c. omnino male. Certe euim ita
scribit Morgagnus ) venter spirante hornius quod vel Proxima perba nou nega ut 9 iu
experimentis anatomicis veritur; non ita quidem , ut nihi Iominus aerem contineat :
sed quis hoc requirat Z α ut sic objiciat, quod Per se omuibus inanifestium est , feri uulto pacto posse Θ75. ita morsu ι demum 9 Ita Codd. Ms s.; Edd. antiquae , ita demum mortui ; Linde-niana , itaqu' demum mortui. 76. tu co4vectum latrociuautis medici θhomines trucidantis , ut latrones faciunt . Trillexus variantem lectionem assert ex Τhomasiuo , qui lib. de Donariis ita scripsit; Recte a ud Cornelium Celsum in prooemio lib. I.
Inco latrocinantis medici , non sine vetustissimae membranae Florentinae asse usu, lancinantis restituit Vir Claris s. Daunes RhOdius amicissimus noster in suis ad elegantissimum auctorem emendatio uibus . Sed
Thomasinum memoria sesellit. Neque enim potuit Rhodius codicem Mediceum primum intelligere , cum is, ut ceteri Medicet, omnes vaticani, aliique a me inspecti, plane ha
beat latrocinantis . Codicem fortasse membra
Deum indicavit , qui Venetiis asservabatur in Bibliotheca D. Antonii, quae postea Cum aedibus ipsis conflagravit . Guilandini quidem liber habet lancinantis ; Guilandinus autem , et Rhodius codicem illum tractarunt. Cod. Venetus apud Clericos Regulares, qui ibi Το-
lentini vocantur , habet laiciuαntis', et litteram o supra syllabam Iat : ita factum est lato cinαntis , quod magis accedit ad latroci-uantis , quam ad I nciuautis .
sit 9 Ita in Cod. Med. I.: Vat. VIII. habet dari ut necesse est Scc. ; alii , et omnes Edd. dari, quod necesse sit tale ess c., qua Ic mortui sit. 78. ut ejus interior aliqua Pars aperi tur , et tu alio alia: ita Scc. y Sic Codd. plerique , atque Edd. sex primast , et Caesariatia . Pro alia : ita in Codd. Med. i. et Vat. VIII. atque in Ed. utraque Manutiana est alita sita; in Ed. Ruelliana , aliisque, alia sita : ita . Linde D. log. ut ejus reliqua iu-terior pars, et in alio alim. aPeriatur: ita S c.
79. similiaque alia θ Ιta Codd. Mas. et
Edd. ambae Manutianae . In Edd. ceteris deest vox alia .
3o. dira crudelitate cognorint. Ob haec ue mortuorum quidem Sac. 9 Ita Codd. Med. I. et Vat. VIII.; alii, et Edd. pleraeque , ut 'ra crudelitate cognooerint . ob hoc Sac. Edd. Manutiorum, Constantini, Stephani, et Lindenii, dira crude Iitate coguo veri ut . Ob haec &c.
46쪽
mortuis se habeant: quantum vero in vivis cognosci potest, ipsa
Cum haec per multa volumina, Perque magnae Contentionis disputationes a medicis Saepe tractata Sint atque tractentur; subjiciendum est, quae pro X ima vero videri Possint. Ea neque addicta alterutri opinioni sunt, Deque ab Utraque nimium abhorrentia; media quodammodo inter diversas sententias: quod in plurimis Contentionibus deprehendere licet, Sine ambitione Verum Scrutantibus ; ' Di in hac ipsa re. Nam quae demUm Cau Sae vel Secundam aletudinem Praestent, vel morbos excitent; quomodo spiritus, cini cibus, 'δ vel trahatur, vel digeratur, De Sapientiae quidem
Professores scientia Comprehendunt, sed ConjectUr a P ei Sequom tur. CujUS autem rei Dori CSt Certa Notitia, ejus opinio Certum
Te perire remedio m Non Potest. Verumque est, ad ipsam curandi rationem nihil plus Conferre, qUam experientiam. Quamquam igitur multa Sint ad ipsas artes Proprie non pertinentia, tamen eas adjuvant, excitando artificiS ingenium. Itaque ista quoque naturae rerum contemplatio, quamvis non faciat medic Am, aptiorem tamen medicinae reddit. Verique simile est, et Hippocratem et Erasistratum et quicum qiae alii, non Contenti febres et Ulcera agi Iare, rerum quoque naturam ex aliqUn Parte SCrutati sunt, non ideo quidem medicos fuisse, Verum ideo qUOque majores me dicos extitisse. Batione vero optas est ipSi medicinae, '7 etsi non
inter otis Curas CAUSAS, Deque inter Naturale S actio Ue S, tamen Sae-31. subjiciendum est, quae Proxima perouideri possint. Ea &c. Lindenius leg. subjicienda sunt, quae proxima Vero piueri Possint, neque addicta alterutri opinioni, neque ab utraquc nimium abhorrentia , seu
ctuntur e re Praecepta, quas sedulit αtem uou
exigunt; ut in huc ipsα re . Lindenius leg. pertude ut in hac Ῥεα re . 83. pel trahatur, vel digeratur 9 Ita in Codd. Med. I. et Vat. VIII. Respicit Celsus ad verba illa Rationalium ; uaturales cor Poris actioues appellant , Per quos sPiritum trahimvis , et emittimus s cibum , potionemque
et assumimus , et concoquimus itemque Perquus eadem haec in Omues membrorum Par
tes digerulitur . Alii ex aliis Codd. legunt Vel detrahatur , pel digeratur i Lindenius ex Cod. quodam Constantini, vel deferatur, stet digeratur . - Per equutitur 9 Linden. Prosequuntur.
85. quamvis usu faciat medicum , apti rem tamen medicinae reddit . Verique simile est Ιta legitur in Codd. poene omnibus . Med. T. et Vat. Vro. habent quom - is uou sociat medicum αPriorem , tame umedicinae reredit profectumque Vaticanus perfectumque ) oerisimile est . Vulgo alii legunt quamvis uou faciat medicum aptiorem Constantinus, medicum , aptiorem ) tamen medicinae reddit profectum Manutii , et Stephanus, perfectum ς Constantinus , ratque perfectum . ) Verique simile est Lindenius, quamvis non faciat medicum , apti rem tamen medicinae reddit . Profecto perisimile est. 86. ex aliqua Parre 9 Codd. Med. I. et
Vat. VIII. αliqua parte; Ed. Linden. aliquμ σπ Paris . 87. etsi non tuter obscuras causas P sensus est ; ratione medicinae opus esse , non
quidem ad obscuras causas investigandas quae , ut dicitur sub finem Proocinii, ab arte relicienda sunt ; sed ad ipsus evidentes. cau-
47쪽
mo Est enim haec ars Conjecturali St, neque respondet ei Plei mutuo non solum Conjectura, SCd Ctiam CXPer Ientia. Et 1nterdum non i ebris, Don cibuS, UOD SOmHUS SUbSCRUltur, SIC ut assuevit.' ' Rarius sed aliquando morbus si loque i PS C NOVUS est: quem non incidore, manifeste sal Siam CSt; C tam aetate no Stra '' quaedam, exinaturalibus partibuS '' Carne Prol 3PSa.Ct ar Cnte, Intra paucas
horas ex piraverit sic, ut nobili Ssimi medi Ci neque genus mali, ne-uue remedium in Venerint. Quos eo nihil tentasse judico, quia nemo in splendida Persona Periclitari ConjeCt ira sua Voluerrt ne
rum suisse id quod aliquis esset expertus. Ad quod medicinae
i onus neque semper Similitudo aliquid Conseit; et si quando con fert, tamen id ipsum rationale est, H inter multa similia genera et morborum, etDremedioriam,vCogitare, quo PotiSSimum medicamento sit utendum . Cum igitur talis res in Ciuit, medicus aliquid oportet in niat, quod '' non utiqUe fortaSSe, Sed Saepius tamen etiam1 respondea L. Petet autem '' HOVUm qUOque ConSilium, noti
as persequendas : est enim haec aIs coujecturalis S c. In margine Ed. Constantinianae legit. etsi nou semPer tuter Obscuras carusus; in Ed. Lindenii, si uouis inpen tuter obscu-
Gryph. Pant. Constant. et Stepli. Rari)ιs, sed aliqu audo et meu . 89. qαaedam θ Edd. Caesar. Gryph. et Pant. quidαm ; sed Perseram 9 C. carne prolapsa , et oreu te Halle rus , Praeleci. ad Instit. Med. Bo rhaavit n. 635. ct Morgagpus Epist. h. existimant , Carnum hanc uterum fuisse inversum , et gangraena assectum . At Krausio verisimile non videtur, num qua Πι aute Celsi temPO a , cum αγS Ob-
Verisimile utique est, id etiam ante Celsi etatem.accidisse ; sed.a medicis memoriae proditum non fuisse . Illi igitur qui splendidam hanc Personam curabant , cum id apud
alios notatum non invenissent , ipsique Jaum' quam ante vidissent , mali genus non coguOVerunt ό atque adeo remedium invenire non Potuerunt. In Cod. Vnr. Vm. pro arcute est herente ; in Ed. Constantini ad marginem ,
9 I. Quos eo nihel te ut osse judico , qui doc Codd. Mss. et sex Edd. primae habent Quos ego uihil te utasse judico , quia Soc. Ego paxum ab iis discedens , pro σgo reposui os . Apud Ciceronem eo , qui 'multis locis invenitur. I 11 Orat. pro Dejotaro CR p. II. Eo forta se plausus p/αetermisius ficit , quire Soc. lib. a. Accadem. Quaest. Case. 3I. eoquU SVientem non assentiris quia Sac.
Alii cum Manutiis log. Quos ego nihil ideo tentasse judico , quia Scc. Caesarius , Quos ergo nihil tentusse judico , quia Sco. Lindenius , Quos ideo nisi ii tentasse judico , quiα Zac.
92. cogitarib omnes libri antiqui habent
cogit tre ; quod ego mutavi in cogitari . Saepe autem duae littoraeli et o a librariis com mutantur ; ut paulo infra in Cod. Vat. m.
pro exploret i possunt est explorare PoS sunt. Lindenius leg. excogitarc . Sed Cur non Cogitare , vel cogitari ' cum simplici verbo ligus sit etiam Nepos in Datame cap. 6. quod ae Peruiciem fuerat cogitutum , id ad salu
93. ra tiouale Caesar. Gryph. Pant. et Linden. rationabile . 9ε. inter rutilia similia genera morborum)Cod. Med. I. et Vat. VIII. inter simiIta Se
95. rasu utique fortasse alix omne , uouubique fortasse . 96. usuram quoque cousilium P Cod. Med. I. et Vat. Vm. nouum quodque consiIium .
48쪽
ah robus latentibus; istae enim dubiae et incertae sunt; sed ab iis quae eXplorari possunt; id est evidentibus causis. ' Interest
onina, fatigatio morbum, an sitis, an frigus, an Calor, an vigilia, an sames fecerit, an cibi viniquo abundantia, an intomperantia libidinis . Neque ignorare hunc oportet, qNae Sit aegri natura: humidum magis, an magis siccum Corpus ejus git; validi nervi, an infirmi; frequens adversa Valetudo, an rara; CZ UC, Ciam CSt, vehemens esse Soleat, an leViS; brevis, an longa: quod is vitae genus sit SeCutus, labori OSUm, Zn quietum; Cum luxu, an Cum frugalitate. Ex his enim, Similibusque saepe Curandi nova ratio
Quamvis ne haec quidem Sic Praeteriri debent, quasi nullam
controversiam recipiarat. Nam et Erasistratus nota ex his fieri mor
bos dixit; '' quoniam et alii, et iidem alius Post ista non febri citarent: '' et quidam modici saeculi nostri sub auctore, ut ipsi
videri volunt, Themisone, Contendunt, nullius Causae notitiam quidquam ad Curationes pertinere; SatiSque eSSe , quaedam Communia morborum intueri. '' Si quidem horam tria genera esse; unum adstrictiam, alterum fluons, tertium mixtum. Nam modo Parnm ex Cernere aegros, modo Himium; modo alia parte parum, alia Dimium. Haec aiatem genera morborum modo RCuin CSSO, IMO do longa; et modo incresCore, modo ConSiStere, ' modo minui.
Cognito igitur eo quod ex his est, Si Corpus adStrictum est, digerendum esse; si Profluvio laborat, Continera dum; si mixtum viti iam ha bst, OC curroniliam Subinde Vehementiori malo. Et aliter acutis morbis medendum; aliter Vetustis; aliter increscentibus; aliter subsistentibus; aliter jam ad sanitatem ' inclinatis. Horum observationem medicinam esse: quam ita siniunt, ut quasi viam quam clam, R quam liEPOδον GraeCi nominant, eorumque qUae in
98. ct quidam medici Iu quibusdam Codd.
inter quos est Vat. VIII. et in Edd. Caesar. Gryph. Ρant. et Constant. legit. et qui lcm, medici . Constantinus in libri margine adscripsit Methodici . Vidc Prag. 3- , , su periorem illum prooemii locum indicans, Themison mFer ipse quoque quaedam tu sc- nectute defeetit : ibi senim haec notaverat ;Themison των κοινοTητων iuuerator , ut Mocatur a Galeus , Laodiceus Syrus fuit, qui ab Asclepiade ratiouali institutus , ad
lit . Manifestum igitur est, vocem Methodici adnotationem esse , non lectionem . Lindenius illam in contextum recepit , et Praeterea sententiam perperam distraxit . Ita on medidit ; et iidem tilias Post istre nou febricitarent. Et quidam Methodici .
i. modo minui 9 Ita Cod. Mod. I. et Vat. VII1. In aliis Codd. et in Edd. antiquis additur cousue Uerunt, vel consuerunt. Lindenius leg. modo niluui consue Uisse , ut habet in margine Ed. Constantini . a. iucliuatis Ιta Cod. Med. I. et Vat. VIII. alii , et libri editi , iuclinauribus . 3. qu- με οδον Graeci nominaut Ita plerique Codd. atque omnes Editiones . Sed vox Graeci abest a Cod. Med. I. et VIII. Otvideri potest addititia . Nam Themison, ejusque assectae, ipsi μεPοδον nominarunt qui P re qui aut ex Graecia erant, aut ex iis r
49쪽
morbis commiania Sunt, ContemPlatricem CS SQ Contendant. Ac ne-one rationalibus Se, ne ille eXPerimelata tantum Spectantibus admnumerari volunt: Cum ab illis eo Domi De dissentiant, quo u in conjectura rerum latentium nolunt CSSe medicinam; ab his eo, quod parum artis esse in observatione eXPCrimentorum Credunt. Quod ad Erasistratum pertinet, primum it Sa evidentia ejus opitinioni repugnat; quia raro, Disi Post horum aliquid, morbus venit. Deinde non Sequitiar, ut quod alium non AshC1t, Aut eumdem alias, id ne alteri quidem, aut eidem temPore alio noceat. POS sunt enim quaedam Subesse corpori Vel e X infirmitate ejus, vel ex aliquo affectu, quae Vel in alio Don sunt, vel in hoc alias non fuerunt; eaque per Se non tanta, ut Concitent morbum; tamen obnoxium magis aliis injuriis corpus effiCiant. Quod si contem plationem rerum naturae; ' quam non temere medici sibi vincti Cant; satis Comprehendisset, etiam illud scisset, nihil omnino odianam causam fieri, Sed id pro Causa apprehendi, quod Contulisse plurimum videtur. Potest autem id, dum Soliam ESt, non moVerct, quod junctum aliis maxime movet. ACcedit ad haec, quod ne ipse quidem Era Sigiratus; qui transfuso in arterias sanguine febrem fieri dicit, idque nimis repleto Corpore incidere; reperit, Cur CX duobus aeque repletis, alter in morbum μ in Ciderit, alter omni
periculo vacarit: ' quod quotidie seri apparet. Ex quo disci po
test, ut Vera .sit illa transfusio, tamen illam, non per se Cum plenum corpus est, seri; sed Ciam horum aliquid accesserit. Themisonis Vero aemuli, Si Perpetua, quae Promittunt, habent, magis etiam ' quam ulli, rationales Sunt . Neque enim, Si quis non omnia tenet, quae rationali S alitis Probat, Protinias alio novo nomine artis indiget; si modo, quod Primum est, Non memoriae Soli, sed rationi quoque insistit. Sm, 'quod Vero Pro pius e St, Vix ulla perpetua praecepta medi Cinalis ars reCipit,
Sionibus , ubi graece loquebantur . Paulo infra reposui adnumerari , ox Msq. In libris Vulgatis est reuuumerari. Eadem scriptionis varietas alibi occurrit.
caut9 Ita legit Lindenius : et ut ita lega
tur , senteutia postulat. Nam Erasistratus rerum quidem naturam ex aliqua parte scrutatus est, ut dictum est aliquanto superius ;sed cum contemplationem hanc non satis comprehendisset, in huiusmodi errorem incidit.
Libri antiqui habent quαm temere &c. Ubicumque libros antiquos nomino , tum Codices Hss. significo , tum Editiones priores Linde-niuua uia. I 657. s. inciderit θ Cod. Mod. I. et Vat. VIII. lucideret; et infra , seacaret .
6. quod quotidie feri apporet Ita Cod.
Med. I. et Vat. VIII. atque Ed. Lindenii . In aliis Codd. ceterisque Edd. addirue non discreverit ; Verba autem praecedentia sic dividuntur ; idque uim is repleto corpore lucidere rePerit, cur ex duobus steque repletis &c.
7. quαm ulli Liber Guilandini, atque Ed. Lindenii, quam illi.
8. vix ulla Perpetua prae cepta Soc. lib. a. CAP. IO. Vsus Ostolidit , uihil ex his esse Pe Petuum ; et lib. 3. cap. q. uiuit autem horum utique Per Petuum est .
50쪽
V idem sunt, quod ii quos experimenta sola sustinent: eo magis , ' quoniam, compresserit aliquem1morbus, an fuderit, quilibet etiam imperitissimus videt: quid autem CompresSum Corpus reSol Vat , quid Solutum teneat, si a ratione tractum est, rationalis est medicus; '' Si, ut ei qui se rationalem negat, confiteri neceSSe est, ab experientia, '' empiricus. Ita apud eum morbi cognitio extra artem, medicina intra usum est. Neque adje Ctiam quidquam em
piricorum Professioni, sed demptum est; quoniam illi multa circumspiciunt, hi tantum facillima, et non plus, quam Vulgaria. Nam ct ii qui pecoribus ac jumentis medentiar, Cum propria CUjUSque
'in ex mutis animalibus nosse non POSSint, Communi US tantummo do insistunt: et exterae gentes, Cum Subtilem medicinae ration mnon noverint, Commi Dia tantum vident: et '' qui ampla valetu clinaria nutriunt, quia Singulis Summa Cura consulere non Susti
nent, ad Communia ista confugiunt. Neque hercules istud antiqui medici nescierunt, sed his Conterati non fuerunt. Ergo etiam Vetustissimus auctor ' Hippocrates diXit, medea i oporter , et Communia , et propria intuentem. AC ne isti quidem ipsi intra suam professionem Consistere ullo modo possunt: Si quidem et Compres-Sorum et fluentium morborum genera diversa sunt; faciliusque id
in iis quae fluunt, inspici potest. Aliud est enim sanguinem, aliud bilem, aliud cibum vomere; aliud dejectionibus, aliud tormia Dibus laborare; aliud sudore digeri, aliud tabo Constami. Atque
in partes quoque hi mor erumPit, '' Ut in oeulos, auresque: quo periculo nulliam humanum membrum Vacat. Nihil autem horum Sic, ut aliud, curatur. Ita protinUs in his a communi fluentis morbi contemplatione ad proprium medicina descendit. Atque in
9. idem sunt, quod ii &c. 9 Ita in Msq. t plerisque Editionibus. Manutii , et Lindenius leg. iidem sunt, quod ii Soc. Ego quidem malim , iidem sunt , retque ii S c.
IO. quouiam compresserit aliquem mor
bus , ou fuderit9 Ita Cod. Med. I. et Vat. VIII. alii , et Edd. antiquae, quouiam si compresserit aliquem morbus , αn fuderit ;alii , et Ed. Lindenii , quoniam si compresserit tiliquem morbus , αut fuderit. 1 i. si Lindenius , siu. I a. empiricus. Ita Sac. 9 Ita Cod. Med. I. et Vat. VIII. Alii Codd. et antiquae Edd. empiricus cst. δεα &c. Ed. Lindenii, em-Piricus . Et ita Scc. I 3. ex mutis auimalibus 9 Ita pler queCodd. atque Εdd. Stephani , et Lindenii. Cod. Med. I. et Vat. V I. ceteraoque Edd. ex multis animalibus; mendose. I 4. qui hu Ia paletudinaria nutriunt qui nolitos aegros curant , ut sit in amplis valetudinariis . Alibi quoque Celsus adhibes
nutrire pro curare . Lib. 3. cap. 9. Gusmodi medici melius alienos uegros , quam suos nutriunt . Sic autem reposui ex Cod. Med. I. cum quo Vat. VIII. consentit. Aldii Codd. habent qui αmpla paletudinarios uutriunt . Vulgo legit. qui ample Waletudiuarios nutriunt, ex Palavicino.
15. Hippocrates dixit Lib. 1. Morbs Vulpscct. 3. Quocuum ex his quae ad morbos spectant , digustio facienda sit, facile di
16. tit in ociιIos Ita Edd. antiquae ; Lindoniana , et Cod. Med. I. atque Vac. VIII. tu oculos , alii Codd. ut oculos .