Huberti Langueti Epistolæ politicæ et historicæ ad Philippum Sydnæum equitem anglum ..

191쪽

lium, qui est tui amans tibi reddet

omnia faciliora. Nulla autem re ejus benevolentiam, magis demereri poteris, quam si ejus liberos ames . aut fautem simules te amare. Verum memineris senem astutum, & longo rerum usu edoctum, facile deprehendere adolescentutia simulationes. Tibi etiam honorificum erit , colere amicitiam cuin Domioo Walsyngliamo. Meministi quie de ingenio & eruditione mei Beli ex me saepius audivisti. Solent homines praecla sentire de adolescentibus, quos vident sapientum virorum consuetudinem expetere. Haae tibi victuro in aula scribo, tu quo genere Vitae majores dissicultates experieris, quam tui aequales, qui jam paternis facultatibus fruuntur : sectari autem otium tibi parum esset decorum, cum adhuc sis filiusfamilias.

ut uno verbo dicam, oportet eum qui 'ult vivere extra contemptum in aulis potentum regum, moderari suos affectus, multas molestias devorare, summo studio vitare omneS contentionum occasiones, & eos penes quos est summa rerum colere. Sed desinam

tibi esse 'diutius molestus , cum haec

omnia

192쪽

omnia melius, quam ego in Iligas.

re, ut habeas jucundum , fidum , &amantem tui sodalem, qui tibi itineris dium levet. Vellem Dominum J ACOBuM GONSIUM meum popu-pularem se vobis comitem adjungere. Nescio quam ob causam volueris

ottonum subscribere se testem in ea syn3rapha, quam apud me reliquisti. Facis mihi injuriam , si existimas me

cuiquam magis credere quam tibi. Ne turberis , si forte contingat, ut non possis praestare, quod cupis, quantum ad pecuniam attinet, quam a me accepisti : nec existimes meo erga te amori

aliquid ob eam rem decessurum. Imo ego scribo ad Do ilh. Glatiburgium, &ad Vechelum, ut tibi mea fide pecuniam dent si sorte destituaris viatico ad reliquum tuum iter perficiendum.Scribam denuo post triduum. Bene valemi charissime fili. Pragar dec. die Martii is s XLI. I Amfere abjicio spem omnem videndi te posthac : nihil enim literaruinex aula nostra accipio : imo quod me

193쪽

17 EPIs TOLAE non minus male habet, nillil de te a

dio, cum tamen existimem te ante octi-

duum Dresdam pervenisse & accepisse literas, &inde ad me seripsiste. Si intra tres, aut quatuor dies , quibus mihi permitteretur istuc ire, ego me adhuc itineri committerem, quoniam spero te vix Francosui ti discessurum ante finem hujus mensis. Triduo post tuum. discestum a nobis legatus Turcicus obtulit Imper. literas, & munera, sub horam quartam vespertinam. Nullam orationem habuit , qua ea quae sibi erant mandata, exponeret: sed Impe-tatori dedit olumen Arabicis characteribus scriptum, longitudinis trium aut quatuor ulnarum, quod puto continere conditiones insertas prorogationi induciarum. Compellavit Imp.. lingua Turcica,sed tamen postea locutus' est Germanice , cum Domino Transiliemio aulae praefecto. Obtulit Imperatori nomine Mahometis Bassael igenulam plenam balsamo, & aulaea Persica clegantissima: stio autem nomine treS cultellos, quorum capuli facti sunt ex gemma seu lapide, quem nescio quam vim in se continere dicit. Donavit postea Imperatrici, nescio

194쪽

quod genus telae preciosistimae. Regi Hungariae & Archiduci Ernesto donavit frameas, seu gladios Turcicos recurvos. Audiveramus prius ipsum dona sic Ernesto arcum : sed id non esse verum audivi, ex iis, qui viderunt munera. Cum accessiirus esset ad salutandum regem Hungariae& Archiducem Ernestum, significatum est ei ad tu ros Matthiam & Maximilianum fra tres : qua re est admodum perturbatus

eo, quod nihil haberet quod ipsis do

naret. Tandem venerunt ei in men-

rem elegantia quaedam strophiola, quae habebat inter suas reculas , quae deprompsit, & ipsis obtulit. Transsiliemio donavit equum. Nemini praeterea quicquam donavit , quod sciam. Adhuc ignoramus, quando sit dimittendus. A tuo discessu Imperator laboravit per biduum ex calculo: sed iam convaluit. Coepit agitari causa religionis in convcntu ordinum hujus regni: sed nondum scimus, quis futurus sit ejus rei exitus. Audio vix repertOS quindecim ex Baronibus & nobilitate, qui se Pontificios esse profiterentur. Imperator lut audioὶ totam hanc deli berationem de religione, permisit ipso- Η Α rum

195쪽

.Noster Thaddaeus se in hac re virum praebet .. Inibit hauddubie malam oratiam apud eos, qui in aula plurimum post uni, & forte apud ipsum Imperaetorem. Non solos eos qui volunt im- Perare, oportet scire divimulare di sed

etiam eos, qui principibus ita volunt in servire, ut ex sua industria fructum

aliquem cppiant: quod ego & Thaddaeus nondum didicimus. Mitto tibiliteras ad Illustrem Dominum Comiatem Ludo vicum a Witgenstein, Virum praestantissimum, ut ex iis habeas oc-- casionem ipsi innotescendi. Saluta, Heidelbergae, ut antea te monui,Doch. Ursinum, apud quem operam dabo ut literas a me invenias, & Argentorati apud Lobctium di nam quaedam forte postea mihi venient in i ntem , de quibus siis monendus , quae jam non si accurrant, ob animi perturbationem& plurimas occupationes. Si Veneris Basileam, invita ad te Dominum Bise- tum virum optimum & prudentissimum,& mihi charissimum. Dominum. Harlaeum salutabis Lutetiae, vide ut eum tibi reddas familiarem. Multa, ut hero,audies ex eo, quae stirς nec ingra-

196쪽

LANGUETI. 177tum, nec inutile tibi erit. scribo ad ip- su, sed habeo causas quare malim lite ras ab alio, quam a te perferri. Mitto temere congestum indicem aliquot scriptorum, cui addes, aut detrahes pro tuo arbitrio. Scribe ad Dominum Vulco bium. De tuis autem rebus &quomodo

iter tuum instituas, scribe ad me diligenter obsecro, & quae habebis de rebus Anglicis , & sint tibi curae literae quas .d Dom. alsyngliamum scripsi. Ne te conjicias in magnas molestias

meae pecuniae causa : Imo ut antea

scripsi, si viatico destituaris, accede ad Doct. Glauburgium, aut ad mechelem, a quibus petii ut tibi meo nomine numerent quantum fatis lit. Dominum Vottonum & Grefinium fide .lem tuum ministium saluta meo nomine. Audio nostram Masiliam velle antiquam suam libertatem repetere. Haec raptim. Bene vale mi charissime fili. Pragete, i 3. die Martii, IJ7s

II lustris & generose Domine, dedi

has ad te literas genero Q Domino Philippo Sydnaeo, Anglo, ut ex iis haberet occasionem salutandi te, & tibi

197쪽

ν78 EPIs Tosita ossicia deferendi. Id eo libentius seci, quia spero tibi non fore' ingratum

hoc meum factum , ubi tibi innotuerit : nam variarum rerum cognitione ingenium ita excoluit, ut fere nondubitem, quin si* judicaturus eum supra

aetatem sapere. Natus est patre , qui ante aliquot annos missus in Hrberniam cum imperio, eam rebellantem domuit. Sed postquam inde excessit, denuo sunt ibi excitati tumultus artibus Hispanorum, & imperitia eorum,

qui ipsi in praefectura successerunt. Mater est soror Comitis War vicensis,.& Roberti Comitis Lecestriae , qui. cum careant liberis, hunc habent quem

ut 'filium complectantur & ornent, cum videatur futurus eorum haeres. Splendorem quidem natalium, & ea quae fortunae bona nominamus , puto

eise partem foeticitatis , quam homines in hac vita consequi pollunt: sed profecto in hoc adolescente longe magis admiror ingenii vim & indolem, quae non solum ostendit flores, qui virtutis spem nobis faciant i sed jam protulit fructus, qui forte tibi videbuntur noninam aliari. Imperator fatigatus Bobe morum prc cibus, suam adomatam Au -- striam

198쪽

striam tandem deseruit, &huc venit. Vereor ne ejus adventus non sit futurixus tam gratus Boliemis, quam plerique sperav erunt: nam statim ubi factum est initium conventus, petiit ab ordinibus regni magnam vim pecuniae

ad numeranda stipendia militi, qui ad

fines Turcicos excubat , & ad dissolvendum aes alienum, quod pater Ferdinandus reliquit. Boliemi responde

runt; se expetivisse ejus adventum, ut mederetur malis, cum quibus hoc regnum conflictatur , quod videtur minari ruinam , nisi salubre aliquod remedium mature adhibeatur , & propterea se mirari talia ab ipso proponi, seque judicare ejusmodi consilia proficisci ab hominibus peregrinis , qui de regni salute sint parum solliciti, &non ab ipsius Majestate, cum praesertim in postremo conventu non solum verbo, sed etiam syngrapha sua manu scripta, promiserit , in proximo conventu primam fore deliberationem degravaminibus regni, quae tunc quidem

ipsi fuerunt proposita, sed dixit se non potuisse ea discutere, eo quod ob necessaria quaedam negocia sibi esset in Austria properandum : propterea su

199쪽

Ἱgo EPIs TOLAE petere ab eo, ut sit memor eorum, quae

promisit, & ut id ignoscat libertati

quam im eo monendo, usurpent, ad

quod eos cura silairs patriae adigat. Imperator respondit se eise memorem promistbrum , & velle praestare quicquid promisit , nec se offendi eorum libertate : sed petere, ut etiam sint memores eorum , quae ipsis proposuit. Jam de iis rebus deliberatur, & quantum ego conjicere possum, hic conventus in aliquot menses protrahetur. Prima die hujus mensis Legatus Tur- cicus venit in hanc urbem, ubi exceptus est honorifice. Sexta die accessit ad Imperatorem sub horam quartam vespertinam, & tradidit ei literas, quas habuit a suo Domino , a Mahomete

Bassa, & a Bassa Budensi. . Tradidit ei volumen, quod postea vidi, in quo p

. to contineri . conditiones insertas in luctarum prorogationi. Erat volumen longum tres aut quatuor ulnas, & erat scriptum characteribus Arabicis. De- dit mulacra Imperatori nomine Mali i metis Bassae . Imperatrici γ ero, ejus liberis, de Domino Transhemio aulaeptaefect ό, suo nomine. Elt natus Ratisbonae matre Vienaensi ι sed tamen

200쪽

est loquutus Imperatori lingua Tu

cica , Transbemio vero Germanica.

Est in eo dignitas serinae , & morum elegantia & gravitas. Habet secum quatuor , aut quinqueb alios Germanos. Quae hic habemus, de. induciis,& de mutatione facta in Imperio Tur- cico , commodius tibi indicabit Dominus Sydnarus, quam a me scribi possint. Ego tibi omnia fausta & Delicia precor. Pragae duodec. die Martii, as7 D

ACcepi ante non multos dies lit

.ras, quas ad me Antverpia dedisti, quae cum abunde testentur, quanta sit tua erga me benevolentia, non potuerunt non esse mihi gratissimae. Verum quando in illis intueor veram imaginem eximiarum virtutum, ex quibus conflatus est generosus tuus animus, .judico me insculicem cui tua cor suetudine & istis tuis virtutibus nunquam posthac frui licebit, & metuo, ne istatua erga me benevolentia facile senescat, si eam nullo ossicio, aut obsequio aluero: qua te nihil mihi acerbius con-

xingere posset. perabam tibi non fore