De Graecorum veterum re musica quaestionum capita duo

41쪽

positum nenio non intulligit de rebus 1iter se consonantibus' et ad διαλεκτος genetivus et ovet Oi vel του δυλτος, ut intelligamus de duabus personis verba fieri etenim τὰ συμφωνεῖν τοὐς ανλους, etiamsi ultrauerum Sequamur, tibicini meritum est, non stul0di alioqui dictum esset ποτερον συμ φωνεῖ τοῖς αυλοῖς. Neque autem ulla causa est, cur in tradita lectione offendamus. νιινωνίαν enim quominu ad φιλλῆν revir σιν referamus

nihil obstare recte v. an Jahrb. 18st 543 sq. monet; neque enim solius fabri arte effici, ut duo unius tibiae calami inter se

consonent, nisi inflandi quoque dexteritas accedat atque consonantiam sonorum in tibicinis virtutibus nulla cantus adiuncti ratione habita numeratam esse confirmare licet Alcaei cuiusdam 'pigrammate Anth. Plan. 73, ubi tibicen laudatur σνιι νωνον μαλακοῖσι κερασσάμενος θροον αυλοῖς neque enim κερανννται c insonantiam, qui alii consone aecinit nec minus haec sententia confirmatur Dionysii Halic loco de . . p. b R. , qui narrat saepe et cithariston explosum esse a multitudine, quia unam tantum ch0rdam σνιις ιυνον pulsaSset, et auletam quamvis habilein, et σο/υνὼν δ εμπνενσας η in πιέσας το σι ομα γρυλιγμον ῆ ν ν καλουμέννὸν κριάλειαν .vλησε. nam qui poterat εκμάλειαν ανλεῖν, in eo c0nsonantia quoque tibiarum servata

notari et laudari debebat. Praeterea his perspicuum fit, quae sit διάλεκτος auletae. Vocem σοφνην sicut φαιάν mediam 8Se inter λευκὴν et 3 όλαιναν Aristoteles Top. I, l testatur itaque ravum quoddam inflandi genu8, quo soni nec puri λευκοί nec molesti cuiusdam strepitus θρυλιγμου expertes nascebantur, Dionysius ou τὰν appellare videtur hoc vitium illustratur virtute ei fere contraria, quam

apud Phil0stratum p0ll0nius Tyaneus p. l8 Kays. deScribit. ευπνοιαν enim ille a tibicine praestari dicit, ην τορον καὶ λευκὰνὴ et πνευμα καὶ μὴ πικτυπῆ η φαρνyξ, τουτὶ γαρ ἔοικε φθόγγι ἀμουσιν de aliis qu0que tibicinum vitiis comperimus;

l si Goolle optimum codicem secutus exhibet pro anil/ιφωνον, quod e superioribus orbis male repetitum p. Icoishium et Schaolarum

exstiat.

42쪽

velut Athenaeus rosertis ri r dici επι των αDλονντων laudatque Diphili versum e Synoride si g. b Mein. .Eχήνισας. B. ποιουσι οντο πάντες οἱ παρ Tιμοδεας quibus ex verbis suspicari licet omissi Spiritus strepitum anserum stridorissimilem consulto quosdam edore solitos esse confirmatur hoc eis, quae Ambros illisi mus vol. I p. 27b narrat, in nonnullis orientis tibiarum generibus sibilum quendam ad ipso sonos accedentem tamquam praecipuum suavitatis adiumentum assectari; quae consuetudo ipsi videtur inde a veterum memoria maneri. eiusmodi autem vitiis si qui auluta abstinebat et id curabat, utS0nos puros et distincto proferret, eius nimirum διάλεκτος σαφῆς laudabatur. Restat ut eum locum tractemus, qui primus huius quaestionis movendae ansam dabat, Plutarchi de mus. c. l, 4. voteris musicae laudator ibi dicit, si quis eam cum recentioru

post Arοικιλωrερα ἐν exstant 'eSiphal in interpret. p. 48 restituit). quod veterum yllimi recentioribus praeferuntur, sane iudicantis esse etiam nos comparati Aeschyli cum Euripidisrythmis ducent mirum vero est, quod etiam διάλεκτοι instrumentales veteris illius adtatis recentiore varietate superasse dicuntur, cum tu testimoniis probari possit psallendi vel tibiis

canendi varias artes lane enim Sunt διάλεκetot non ipsae melodiae, quas praeseri u veterum amante consentanuum erat non nisi inclinata veteris musicae severitate exstitisse acceditqu0d parum congruenter ut demonstretur καὶ τοτε varietatem suisSe, ea tantum commemorantur, quae arietate superiora

tuerint neque particulis καὶ - δε alter comparativus commode annectitur equidem mihi persuadeo hunc comparativum utpote

43쪽

bendum καὶ τ πεοὶ τἀ κρον εατικῶς δε διαλεκτον τοτε ποικίλα τὴν ut tutius loci sententia haec sit 'arietas tunc quoque suit nam in rythmis quidem etiam maiorem quam nunc suisse inter omnes constat nunc enim modis magis quamrythmis operam dant; sed ne modi quidem ea varietate, qua recontior mustea maxime excellit, prorsus carebant neque tam rudes atque vacui son0s eliciendi artibus erant, quam huius defensores opinantur

44쪽

Multa sunt in olere musica, quae scire multo magis nostra interest, qualia ea, in quibus scriptores rei musicae maximam i Ρeram Ρ0Suerunt. V. gr. qualia qu0que tempore et quot lustrumunt ad chorus adhibita sint, quonam modo chori magister huius et saltationi et cantu praeterit, ne uno quidem verbo produnt ipsorum autem poematum, quae c0gn0Scere cupimuS, tertia cuiusque pars mansit, ceterae duae, modi et saltatio, pr0rsus deperierunt attamen tam artis haec tria vinculis intor Se constricta sunt, ut excutiendis verbis ad tota poemata cognoscenda nonnihil adiuvomur nullus autem uetarum tam Saepe

ac libenter de modis suis verba lacit quam Pindarus cuius de re musica testimonia in tanta t0Stium penuria quam accuratis-Sime perquirere eo magis perae pretium est, qui it qui adhuc his locis ad confirmandas suas de re musica Sententias Si Sunt, universi eius loquendi generis non satis rationem habere

solebant.

Videamus primum de instrumentis Pindarus nonnullis locis citharae cantum cum carininibus suis coniunctum cum melnurat, aliis tibiam, aliis denique tibiae fidiumque concentum quibus locis nixus evasti I 47l Pindari carmina in tres partes distribuenda censet, quas ut hoc modo distingueret, vel l0ci temporisve condicione vel ipsa carminum indole Pindarum adductum esse opinatur orationis ni in sublimitate et rerum gravitato ea excellere, ubi dium tantum mentio fiat O. 1 v. 83,

N. I i 23. tibia sula O. 5 19 commemoratur; Gevaer ad O. 4 qu0que s0las tibias additas putat videlicet quia huc carmine Orchomenos, tibiarum fertilissima parens, celebratur et ad N 2 nescio qua de causa); utriusque denique instrumenti

45쪽

Haec Gevaer conficit, quasi Pindarus didascaliarum fidem aequare studuerit; at Pindarus quantoppre carminibus suis veram canendi ea formam neglexerit, prope mirum est etenim loquendi modo plerumque utitur temp0ris diu praeteriti pr0prio, quo nullum armen non idem et fecit ut cecinit sonusque instrumenti ipse solus adhibuit hinc explicandum quod interdum se praesentem fingit, quoniam oιδοι illi vetustissimi non poterant quemquam nisi praeSente celebrare re ora Pindarum agendo carmini assuisse ex eiusmodi locis nunquam licet pro certi aD

firmare es P. 2 ubi verborum .d νρακοσαι, .... υμμιν τυδε

ταν λιπαoαν ἀπο- ῶν νερεον ιελος ἔρχομαι V. in translatam vim ostendit v. 68 μοδε ι ἐν .... ιελυς /πὸ πολιῆς ἔλυς πειιπεταr eodem omnes ei loci esserendi sunt, quibus se voces edere profitetur cf. . t 14. 0 79. 3, 50. P. 9, 3 sivea oedi sive praeconis es. O. 5 8. N. 4, 74 partes Se agere fingit. quod si quis contendat eiusmodi locis Pindarum verum suum ut coryptiali cantum Significare, is . 9, 109, ubi Pindarus se ipse admonet: ορθιον υρν ται, vix poterit explicare nam cum Homerus ορθια υσαι de ingenti clamore dicat, quomodo indarus simillimis verbis modus suos significare potuit Sunt sane quastitam verba quae et clamores et lenissimum quodque vocis

genus Significant nota est βοώ, quae etiam Susurris ab Euripide Or. 48), lyrae sonis ab ips Pindaro tribuitur P. 10, 39ὶ κλάζειν Homero strepitum significat Alcmani Musa κεκλαγε lag. 7ὶ Τ).l item κεκραγέναι de omni cantu dicitur Ar probi. XI 22, κραυγάζειν do citharoedis ot tragoedis a Galeno VIII 8l illin), κραυγα de vocis exercitatione a lutii reho Sympos V 1, 1, 53 cf. Behk an P ἀνακρα

γεῖν -- γδ Tot ἀγο νος ἀσκεῖν την φωνην quin etiam mollissi iuum Ibyci

carmen irg. t Athenaeus his verbis: πβνκος βοα κω κέκραγεν inducit eisdem histrophantae cantum Origenes affert, carna pop. 10). sed hic usus non modo ab Atticoruna rosa oratione alienus erat Phrynichus κραυγά ειν pro καλεῖν aeque vituperat atque Φεννεοθαι de Sermone usurpatum), sed etiam Dionysium Chalhun poetam Aristoteles rhet. III )reprehendit, quin poesim κραυγὴν Καλλ.4πης lippellavit lag. 7 Burgh);

quamquam ne Euripides quidem El. ,95 Phori cantum κρανγην vocare veritus erat.

46쪽

ut Pindarum cantum suum cum ululatu comparasSe credam hisce exemplis non adducor at vero si meminerinius, quantam praecones in voci ingenti magnitudine assequenda operam posuerint, non in eo ostendeinus, quod Pindarus praeconis, qui recentem victoriam coronae nuntiet personam agens se dicit ωρνεσθαι. Victoriae nuntium otiam P. 2 4 9. 2. N. 6 66 agit, quos locos non magis licet proprie accipere. Lubbert Melot de Pind. nom. rei p. m. Ind. ecl. Bonn1885 p. 25 opinatur quod Pindarus sic loqui 80leat, quasi ipsudicat, quae chorus profert, inde explicandum esse, quod nomisemper ante Timotheum sine chori pse solius citharoedi voce cantati sint quod eis relinquendum qui adhuc credunt aliquam rationem inter nomos et Pindari armina intercedere non citharoedo nomico, sed aetatis opicae auudo se Pindarus coin- parat cum se iubet horni ingem de clavo demere O. 1. 1 Sin, Demodoci rec0rdamur, cuius supra caput lyra de clavo pondebati id. 8 673. quamquam hic quidem credat aliquis Pindarum revera citharam pulsant om choro praefuisse translata autem huiusmodi dictionis vis O , 3 manifesta est ibi sese vocat ἀνδρος ἀμφὶ παλαίσ/εασιν νορμιγγ' λελιζοντα. ορμιγγα λελί- ιν totum carmen eiusque argumentum complectitur ut additum ἀμνὶ παλ. docet qua figura is uti p0test, qui totum ipse profert, cum simul pulsat, aut fingit saltem hunc canendi modum, non is, qui ad chorum canentum fidium cantum a 'hibet por- inde iudicandum de N. 4 44: ξυναινε, γλυκεια, καὶ τοδ αυτικα, φορμιγξω με λος de modi cogitari nequit, quippe qui iam sextum hoc loco repetantur cf. Dion IIal de . v. 93, sed de argumento Orum, quae Sequuntur, novum illud μελος intelligendum est postulare autem a cithara, ut novi aliquid proferat, is tantum potest, qui fidibus praeludendo animum suum ad ea, quae porro dicenda sunt, excitat perinde apud poetas bucolicos, quia pastores fistulae sonus inter carininis partes interponebant, ut de sequentibus meditari possent, ab ipsa fistula versus prodire dicuntur cf. Verg. ecl. 0, 34. 1, 2. b. Vos ad ecl. 8 2li j. Pindarus igitur eum agit, qui versuS e tempore

I Quod oratio Alcaeus ni illa belli lectro sonat' c. 2, 3, 26 , plectri eaeden partes sunt ac fistulae apud pastorus, nam plectro in vociου

47쪽

sundat, qualis canendi modus quam diversissimus est a vera carminum eius indole. 0edum autem ubi agebat, non poterat nisi fides commemorare simili de causa, ubi artis musicae maiestas deorum audientium coetu 'pingendo illustranda erat

Pyth. 1, 1 sq.), 0lius phormingis mentio fieri poterat, quia haec

imago ab epicae aetatis poetis profecta est, qui suorum temporum consuetudinem in Olympum deserebant tibiarum concentum hanc ob causam a magnifico illo Pindari carmine alienum iudicare merae temeritatis St. Semotis autem huius generis locis haud pauci restant, quibus vera carminum indole respicitur. Velut O. 3, νορυιπά

sese Pindarus profitetur ad O. 3 igitur ambo instrumentorum genera consonuerunt in). sed ne huiusmodi quidem locis inde quod alterius tantum monti fiat, ullo iure concludi posse alterum afuisse ex ra efficias, ubi v. l legimus yμνον νεανιων ούροις

λυρα τε κοινάσομαι V. 76 autem δε τοδε πεHπω - ποι ' ἀοιδι tior Αἰολῆσιν εν πνοαῖσιν αυλων neque enim consulto Pindarus instrumentorum commemorationem ita diremisso existimandus est, ut 0llati demum loci accuratum testimoni uiu m-cerent, Sed Pro casu inter Se Supplent itaque quae evauri

statuit discrimina nihili sunt neque si quis credat nulli Pindari carmini non et fides et tibias additas esse, ipsa Pindari verba

contra hanc sententiam afferri possunt. Immo in epiniciis quidem non singularem, sed sollemnem fuisse instrumentorum coniunctorum usum ex ei colligas, quae O. 7, 11 Sq. non de uno hoc carinine, sed de universa victorum laude praedicantur: ἄλλοτε ν ἄλλον εποπτευε χαρις εοθάλμος ἄδυμελεῖ θύμα ιεν νορμγγι παμφωνοισί τ' εν εντεσιν αυλω 'η .

silentiis tantum videntur usi esse. f. v. an rogr. Saargemiin 1882 p. 13. id Verh. d. gur Phil vers. Lei pz. 188 p. 79. 1 nescio quo iure v. an Verti. d. iir Phil vers. p. 89 contendat abhorrui8se Graecos ii diversorum instrumentorum encentu. 2 stenim totum hoc initium in universa epiniciorum poesi versatur,

ad causam praesentem . t demum serbis και νυν transitur quod quominus accurate Ognoscatur, obsest vox πέυπων v. 8. Dissen ud notat:.non Seml'er missa esse carminn, sed interdum i tiam ipsum affuisse in-

48쪽

neque fortasse casu in Euripidis Herc. fur. v. 683 chorus e epinicio Herculum celebrare dicit παρά τε Δυος πτατο νον μολπὰν καὶ GDν αυλον. Quod Didymo teste ad certa carminum genera alterutrum instrumentum postulabatur Christ. Metr. p. 733, Pindarum generum terminos adeo neglexisse, ut multis eius carininibus ista εἰδων distinctio ad irritum redigeretur, et ex Veterum contr0-

versiis c0lligimus cf. praef. Sehul Pyth. 2 et ipsi e nonnullis cariuinibus, quae propter meram collocandi difficultatem epiniciis addita sunt, iudicare possumus. Plato Leg. II 00 D de uis

queritur, qui κεραννυντες γρx νον τε νιινοις καὶ παίωνας διθυράιεβοις .... καὶ πήντα ς πάνεα ξυνέχοντες initium παρανομίας fecerint cuius depravati in is vel 90tius procesSus, ne

eum Platone de his rebus parum libere iudicante faciamus prima veStigia apud indarum exstant, quem et in metris et in carminum argumentis distincta antea miscuisse apparet novis

durum constat. Cur igitur ποιπων dicit in sententia generali nempe hoc nostrum armen missum est ut sententia generalis more Pindarico statim e ro praesenti olorem ducit seu, quod malim dicere, rostracNeus mutatur in formam generatum'. at quod maxime ossendit, D seni ratione non tollitur; nam languidum est in media imagine poetica audientes ud-Dionuri carmina interdum scripta mitti quid πέμπειν hic sibi velit, Dionysius Challius docet seg. 1:b Θεόδωρε, δέχου τήνδε προπινομένην

Pindari locus videtur animo eius observatus esse es ovi voοων τε χαριν κῆδος τε τιμάσαις ν ind. v. in πέμπειν idem esse ac ποοπίνειν i. e. Onare f. interpr. Pind. composito verbo αντιπροπιθι ostendit apud indurum utem eadem verba inter se resΡondent Φιάλαν . . . δω

dicere absente octa hoc carmen an tutum esse num uelit hodi indarus, Plane ignoramus nec magis licet ex N. 3 76: ἐγώ χύδε τοι πιι ιιεμιγμένον μέλι Dκῶ συν γάιικυ absentia in Pindari essuero, nam propino tibi hoc carmen poterat vel Praesens vel absens dicere.

49쪽

ξλPindarum rebus in artu musica studuisse vel inde colligas, quod saepiSSi in ingenii sui licentiam contra eos defendit, qui neglectos etεθμον Pi Xprobrabant quae igitur causa Sse potuit, cur, qui diversorinia Moir indolem suo arbitrio miscere in carminibus non vereretur is tibias cum citharis ad sonitus quam grandissimos Isciendos, ubicumque liceret praesertim in regum aedibus et magnifico apparatu, nollet coniungere in tragoediaruiu et comoediarum singulis partibus angustioribus finibus quam apud lyricos poetas inStrumentorum usu circumscriptus fuisso videtur cf. Christ. l. l.); nain chori scaenici carmina ap0pulari cuiusque generis ind0le et a vetustissimis exemplis multo propius aberant cf. v. gr. de threnis est phal Metr II 'l93. Pindari musa huiusmodi terminos non curat et, ut rythmi, ita modi a prisca simplicitate diversissimi suisse videntur; unde minime efficitur esseminati quidquam in eis fuisse; sed ipse Aristoxenus, qui Sirenuam ac Severam Pindari artem praedicat eis obloquitur, qui varietatem a veterum ruinasin alienam iudicabant Plat de mus. 21 v. p. 36). Quod novandi audiacia Pindarus offundebat, Lasi discipulum agnoscimus quamobrem ne h0 quidem pro certo affirmaruausim Pindarum, quamvis plurium ch0rdarum instrumenta illa aetate non deessent, ipSum tamen optachurdi solis usum esse

Nesiph. I 8b. 2). quod estpha duobus Pindari locis probari putat, N. 5 24 et . r. l. Sed N. b pullo dicitur 6 -

ficat, sed supra vidimus eum saepe in his rebus loquendi generuuli aetatis multo vetustiori proprio profecto si veteres quoque credidisSent epiniciorum poetis non licuisse nisi heptachordis uti, vix potuit Theocritus XV 45 Simonidum laude diu piterna Aleuadas et Scopadas donantem δεινὰν αἰολα φωνεῖν β&ρβιτον ἐς πολυχορδον appellare . nam pinicia respici v. 46 docet; quod barbiton illis tribuitur, aucto ch0rdarum numero cithara barbiti simili0 evasit neque Theocritus ruprehendendus, quod barbiton omnis polychordi instrumenti nomen duxit, cum omnino

50쪽

his numinibus nihil magis ambiguum esset heptachordum tamen a Theocrito nego unquam potuisse βαρβιτον πολυχορδον dici. quoniam vero vel ante Theocriti tempora fuerunt, qui in re musica veterum investiganda peram ponerent, neque p0eta Alexandrinus committebat, ut indocte quidquam ruferret, iure hoc concludere mihi videor ne illis quidem temporibus de translata huiusmudi apud lyricos dictionis vi homines d0ctos dubitasse. sed difficillima omnis de numero chordarum quaestio si fortasse polychordiae odium Platonis demum sumniis, qui non in sola re musica obsoleta adamavit, vel omnino illius temporis philosophis debetur, qui vetustissimi cuiusdam status imaginem

mente cunceptam solebant amplexari. nam quae Pherecrates

Plut de mus. c. 30 de Melanippide ut Timotheo dicit: χαλαρωτέραν ποί Scit. τῆν μουσικυν χορδα δωδεκα et ἀνε- ii σε χορδαις δωδεκα, explicatione adhuc egent sicut obscurissima de Phrynide verba: ν πόνεε χορδαῖς δωδεχ' ιρμονίας ἔχωνὶ propterea e0 Vituperari, qu0 duodenarum chordarum citharis usi sint, non credo recentiore autem tempore Diui natalia musica mollitiem quam a Melanippide disque, qui cum hoc suerunt, iam aequales repetebant et chordarum plus Septem usum non destinguebant; unde ista de Timotheo sabula oriri potuit, quae in Aristoxeni doctrinam male irrepsit apud Plut demuS. c. 30 v. Supra . riSt0xenum vero quamvis polycli ardiae taedio non vacuum de initiis eius meliora edoctum esSe ex ipso illo lutarchi loco Supra collegimus. Alia Statim comparatis eis, quos supra enumeravitnus, in dari locis quaestio oritur etenim Pindarus modi Singulari numero citharain et tibiam affert O. 0 94. . , ), 0d0

plurali utramque J. 5 4ὶ, T) vo tibias plurali, citharam Singulari O. 3 8. 7, 2). vel citharas stilas plurali O. 2, 52. . l, 973. Croiset Pindare et os luis dii lyri sine re Paris 1880)huius discriminis admonet p. 93 et dubium esse en Set, utrum complures fidicines vel tibicines his carminibus agendis assueri ut an pluralis rhetorice positus sit a vero Pindarus n0n potuit de Therone dicere: τρεπε νιν λυραν unoἡ ει ν O. 2, 52ὶ ni Si ipsum armen Olympicum ii, qu0d his verbis respicitur, complures cithara accinentes habuisset contra qu0d N. 9, 8 dicit: ciui ἀνὰ