Scriptores rei rusticae. Ex recensione Io. Gottlob Schneider, cum notis. Tomus primus quintus

발행: 1830년

분량: 755페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

241쪽

ι XXV. vulgo IV. seci. 440 Machinae' quoque de

scribenda est fabrica, qua conclusa cuiusvis generi Si umenta bovesque curantur, ut et tutus ad pecudem medendum V accessus sit, nec Iuctando quadrupes

aut membra Convexet,' ac sic remedia respuat.- Ro-

horeis' assibus compingis solum quod in Iongitudinem novem pedes debet habere, in latitudinem pars prior duos, semipedem: pars Vero quae ad

posteriora animalium pertinet quatuor PedeS: ' .....i texuntur ita ut velut in caveam ductum non possit exire. Sed a parte posteriori paululum lutiorem , a priore strictiorem machinam compingi ' oportet. a Cui transversum tigillum ' ad modum iugi confirmandum est, ad quod equorum capita, vel boum cornua religantur. Nam reliquum corpus ad temones socios vel funibus alligetur, ut iuvamentum e praestetur ad medentis arbitrium . . Machina omnium maiorum animalium medela solet esse communis' .

Goth. pro Otiae mataina ad omnitim m. an. medelam. Ibidem voeahulum sane interseritve et ab Excerptore Codiei a nota apposita refertur ad arbi-erium. Folle fuit Sana maestina. Hie addit Sambue. c Rabiosis equis et eaniatis dis hibera mensuram de ilia, mia et sanantur θ Deinde est alia observatio . . Fabro lain proposita et paulum immutatis verbis a Sare hueo ita eoneepta 1 Qtiae ab initio Mitia libri tisqtie via hune I iam hialentiar, non reperiuntur in initis iore Coctiee :videoque yro tino stimuntur evide a ita a subsequens reptiliabiliar ωρυι se- ti m. Ad istam ii hei Fabriatii elatisti iam ex eerpior Codicis Golhani apposuit et et sis quoquo MS. Iti margitio autem libri Fabrietant i,ta tepetit Vettia in e eam Ita eum Mor. lacunae posui. Gestier legi holebat: sagiti hulgatum νε ri in evitia n ea nisi in e uiam. Ol. QM xi, et uvie rex ἐ- notavi

242쪽

DE MULOMEDICINA

seripta Gesnertis: IRo in Ulo Coessenia aequuntur tria ea ira parea, et materi ex eor ora Gargilii Martialia de curia hctim alia noMemdecim e uia . quae omnia hue yertinent. Nartialis quidem fragmenta a Perletonio exeerpta ex apographo Biblioth. Lugduo Batavae Vegetio subiecta publicavit Gener; tria vero ista parva rapita ex eodem Lugd. Bibl. apographo ex Co- .diee Cotbeiensi anno ι 53r. in excerpta per doctissimum Laur. Sante nium humanissime mecum eommuni vir egregius Dav. Bubnvenitis. En tibi ear contra San inis stixum e. 45. timeritis ad suom a minis, siri nariotis offfluat, aeribis in eharta pura et lino eolio suspendis. Foetis alget,

aqua fuit . eibaria estiria, mula parit risera masea Menaa omnes. Ad Laa

turam e. 46. Lem aliud remedium ad Laaturam ine Iabis sis: Belae, retia. acum, atavi, non avit nee hielim. huius voeahuli duhia seriptura est. Ad lumbri s. eoaeoa eossos) et tineas, semen eoriandi emm. aleati sext. exeo ea et aquam ipsam Iundia, coriandriam reris diligenter et ambas ammeiam cspecies) misees , et Meti aeri emm . mee omnia rursum vigilaueia et ita animalibus ad eornum per Iridiatim dabis. e. 48. Quarum ineptiarum , lenii capitis obscuram aeripturam si exceperis, originem exquirere apud alios scripturea operae pretium mihi non videbatur esse.

243쪽

ET CORPORE

Ad boum morbum. Salem tritum Per cornu Cum

Ad G, g Iium de Cti, is Boum. Omnia haee ita deseripta, eum vitiis etiam apertis, prout in Codiee Lugduuensi leguntur. exhibuit cum Sehoeit- petito Gesner, ut eruditi, quae ab illis tolli non potuissent eorruptelae, ex autiquae leetionis vestigiis emendarent. Caeterum haec quoque exstare Gra A m Meorpore Gargilii Marcolis) Noe cuti, litulo Postium exstat fragmentum, quod ea Codice Vogeis iii Bibliotheeae Lugduno . Batavae a Iae. Peritonio deseriptum in usum

Chr. Schoeilgenii primus edidit I. M.

Ge,ner vegetioque subieeii. Exemplum Lugdunense manu recentiore vinno 537. nona Octobris ex exemplari monasterii Corbeiensis , quod tune temporἰs Coloniaa apud S. Pan. taleonis depositum erat, ex subscript Ione libro exiremo addita retulit ad Schoetigenium Perigonius; quod mihi eo firmarunt litterae humcitiissimae egregἱi Dav. Bubnventi. addentis: Apographuni prἰmum suIsse P. Seri. verit, postea Is. Vossit, euius inter libros asservat Bibliotheea Lugdunensis. Huius fragmenti edendi spem iam olim secerat Ioh. Rhodius in Leuieo Scriia n. p. 367. Ad eundem Gae

filium reserebat Schoeligenitis hune ex Praefatione Vietorii loeum , tibi de vetustissimo Codiee s. n. R. iti di Vi laeci bibliothera, quἱ Catonem et

Vare nem reserit Me tamen cuncti, Mi .n eo continiaα. - clo es, aunos pereenerunt: nam duo toti υem- Muro eoti si stim et M. Varronis ea-rremo eriam pars defeeit. Quemadmo-dtim auram ex intere inseriptione, quae

in fronde ιιιri est, eo oscimus, Iunii Moderati Coiameliciis XII. LMi iliise iam eram, et uritis vivite itio, tacitidii Maritatis: literae tamen et antiquiore

Mi ilia delet e stitit, tit m dricam avo in inuti re Utis foris stea enim no latae Laitiseemodi inserimiones in eo Πιθ, quare mactilia aliqua in his -- mini a esse Poleste Martiatis tamen aperie legitis. Martialem autem Meleis rem fisse rei rusticae acrimorem , te.

rimonio etiam Paetidii didieimus. Semitis otioque, Vi gilii inter res,

is, Martialem signis l. Sirneidem Poludii es Se ii Martiolis , sitici se

dem esse Maeitatem Palladii et See-vii, assirmare non dubitavit schoeit sen; in quo non habeti, cur eoti e ciuiam eius improbem. 5Iagis mihi

244쪽

GARGILII MARTIALIS

vino in potionem dabis. Boves morbos ne noceat, dato sumptas salis, terna lauri solia, et totidem porri sectivi, et ulpici alii ternas spicas, turis grandis grana

terna, herbae Sabinae orbas ternas, rutae cauliculos ternos , sambuci carbones ternos. Haec omnia sub adio coeli per triduum ex eadem potionem dato: adiecto scilicet vino. Quod ita partieris, ut aequas

sod aliis verbis a p. Columellam s. lieebit dub taro. an idem sit Caeg; lius quem Lampridius in Alexandro

Severo e. 37. eius temporIs scripto Tem vorat. Vopiscus autem in Probo cap. 2. inter Suetonium Tranquillum, Fabii, in Mareellinum et Iulium Capitoliniam eollocat; unde seculi leti ii anato Christo seri plorem pronunciavit se hoeti gen. De historia impera lorum manorum scripta a Carg;lio Nartiali nisi ex Lampridii et Vopisti locis

non nstat. De scriptis teria rusi; eam

tradentibus Palladium ante, latur Seboeii gen. Verum si quis diligenter singula loca, ubi Martiali, a Palladio laudatur, inspexerit, facile in eam

Polius suspieionem addueetur, ut putet , non iam omnem msileam rem, quam horaemiorum arbustorumque culturam a Nartiali sis; sse tractatam. Quam opinionem videtur ei iam Servii testimonium eonfirmare. Caelerum plurima argumenta, quae ex Martiali, libris excerpta posuit Palladius, In Plinii etiarn historia naturali iis .

dem sere verbis relata reperi; ade que suspicari coepi, Martialem ipsum sua non ex suo duxisse ingenio, sed ex antiquἰore seriptore excerpta horisiensis rei praecepta posterilati prodidisse, famae eius atque auctoritatisci. oota Palladii fide ei diligentia. Manifestissimus est locus Cassiodori c. 28. Divitiarum Lectionum

ia hiatis studii requirantur auctores, dehoretis scripsie m&Mν ime Gargilius Martialis , qui es nutrimonia Olertimet Diritiges eortim ditigenter evostiir. tie ex illitis eommentarii lectione , praestante domino , tintiqvis e et antiarari Nateat et sanari. Vnde eo stat, hortensiorum culturam ita fuisse a Gargilio iractatam, ut fructuum singulorum usum medieum adiuuetum exponeret,

quod Di olim a M. Catone, ita deinde in Geoponieis iacium esse scimus. Barthii avspIeionem Gargilio huie ad- se libentis librum de Arboribus Colum. Hele iam reieeit ei Palladii iesii monio eomparato inlirmavit Sehoett- genius, cultis ex Dissertatione brevi de Gargilio Martiali haec egeerpsi. Ponte dera in Epist. LII l. p. 466. Fragmentum hoe de euris houm barbarum et spurium pronunciavit. Re ele t usum tamen non contemnendum

habere ad Catonem reliquosque huius eo lihelionis seriptores emendandos, satis domisse mihi et ideor in notis tid Catonem ; monuit etiam Ipse Ponteis dera, ex Catone mulia inesse, sed vitiose exscripta. Reliqua posui in Praefatione ad Vegetium. Morbos ne noe Cesner malebat

Sed vide ad Calonis cap. 70. unde haee ducta sutit, qMod ille non anui

Diadverterat.

245쪽

potiones per triduum accipiat. Sane is , qui dabit, sublime stet, et vaso ligneo infundat in os, deiciat' in gutture. Boves' si aegrotare coeperint, dato continuo ovum gallinacium, quod crudum integrum facito ut devorent: Postero die caput ulpici allit.'Bos si aegrotat, quotidie ei dato unam eminam' vini,

et exercere bene vivere medium. si aegrotat, herbam Centauream contrita ' ex vino insunde per Cornum. ε Bos si aegrotat, muriam salsamenti optimam , et ma- Ium terrae aquae sext. aceti sit. ruta conterito et

Iabris perfricato. Vel radicem herbae personaciae conterito, et primo die dato unc. I, vinique Sext. I, et aquae. Bos si aegrotat, iunci radicem decoques si et per cornum dabis. Bos si tussiet, aut Si suspira-Vit , terrae malum, ovum crudum et adipem suillum, et vinum vetus, adipem tamen prius lique tacito eth dato, iuvat; vel marrubium cum vino datur. Si hos

collum sub torserit, ebulo contrito perunguitur, saepe vel medullam taurina, prius tamen axungiam Persei Cato. Si in collum nervi laboraverint, Sumito Corticem novam de subero, comburito ut carbones fiant, et terito ex vino veteri et axungia inter se commixto

et perspicato. Si collo pili saepius defluunt, ulmi

vernaculi radicem ex vino decoquito ad tertias, et eum, Cum opus non seciet, saepius perunguito, vel adipem ursinam vel medullam taurinam, prius tamen 8 axungia perfricato. Si bovi intestina dolebunt, su-

Int grum integre Dei inregrum, et sed vide ad Calon. 72. unde hare einceps disorem malebat Sehoeligen. vini translata.

246쪽

GARGlLII MARTIALis a 43 mlto vini sext. II, et olei emin. et permixtum per

cornum et Curat remediabitur. Item aliud. Salis pugnum et cepae capita X, pariter conterito, et in ossae modum reficito, eam in anum bobis inicito, et sag eum arare continuo solli et sanus erit. Scabies 'hobis neves, et herbam si satrum tundes, et ex eo Pecus lavabis. Et ex aqua, in qua lupini decocti fuerint, nihilominus lavabis. Bobus et caeteris pecoribus scabiem ut discutias, intibum silvaticum conteris et perunguis. Bos aut asinum si eosdem mor- οbos inciderint, sumito scilla aut rumnisa radicem, id est, spinam albam quam tenerrimum, et in aquam infundito. Ex qua per dies quatuordecim bibat.

Vnde expurgabuntur et sanitas consequitur. Irudi- nem si hos devoraverit, cimicem conteres, et ad na- res eius admovebis, statim eicies. Bos Si non rumi- agat, salicis solia aut corticem eius viridissimam Contundito, et in eo sext. vini addito, et olei partem quartam in se bene misceto, et per cornum bovi infundito. In testinum enim movit ut pedere non cesset enovit sanabitur. Iumenta sic ' potionabis. Stercus 43 leporinum et cuppa in siccam cum vino conterito, et Pen Cornu dato. Iumentum ruscones si habebit,

Colum. vi I. s. 8.R-nia 9 Rhamni esse debere, remere eon ieeit Schoettgen. Vide ad Ve-

nolam.

En ia sanati e) Suspicor fuisse cum mo. it, san istie'. Item alati II Contra loemina haheneidem Ceopon. XvII. 49. et Colum. I. 6. s. qui salis sextantem eum te pis deeem et melle conterii; mel omi, tunt Geomniea, quorum locum annotaverat Schoeligeri.

Arare Grrere debebat esse; fialiquid substituam melius non habeo. Robi,) Forte ruit o. is vel o a nativister λει δαm eieruam tund a. Cicutae meeum, et lupἰni de eii, vel holle. hoii albi adhibet ad scabiem ovium

247쪽

CvRAE BOUM alium cum axungia conteris et dabis: aegri des remedium laeniculi cum cepa conteris et potionabisi Limenta. si crocinabuntur iumenta, marrubium et 44 axungia conteris et in vino dabis. Ad glandulas iumentorum. Luna XIV. Inane, antequam manus laves,

iumento omnia impedimenta tollis, et manus sinistra

digito medicinali de glandulam apprehendis, et haec dicis : Senti precante nec lapis Ianam seri: Nec lum-

hicos oculos habet, nec mula parit. Vtriculum Cossia herpiosum arbor fuit manu humana haec ipsa concisa est, corbo iactus est et si tuber, si panus evala subula 45 Deceris nec radices agas. Hoc semel dices. Si iumentum stercus gallinacium comederit, brassicam tigrestem terito cum oleo et aceto, bibat per cornum.. 36 Ad abundantiam sanguinis genestam viridem Conte-vito , et eam in vino sive in aquam permixtam dato 1 Per cornum. Iumentu in si male habuerit, cineris lixivit' cyatos viii, olei cyatos vi, consubige et in se' et dat.' hibat per cornum, et currat ne minus horam aut seniores.' Vt hene valeant. Υpopoma es unc.., I. conteris ex vino dabis potionem. Ad scabiem iu-

mentorum. Arabis bituminis P. III , Sulsuris P. II,

marati sinistria vel mantis sinistrae. Ceis tertim carmen hoe senariis versibus ron lare, idem astirinat, de sententia dubitis. Simile carmen nugosum conintra glandulas habet Marcellus Empiriens p. O . ed. Corn. unde logei sinistrae mantis digito meditanali rimitiis Alan iam eie. mueri a Fotie luit lumirietis et paulo antea Senti meeantemr nee lupis lunam feris.

Si pantis) fit in nugis his divitiare

Iieel interpretandis, eorrigeremr ad taber . si paniciati sti si , neceris ete. Sie in earmine apud Mareellum 1 non eris, nec Puniculias facias, sed lique

cas. .

Catili estim Alia remedia habet Vegetius V. 84. vulgo III. 85.

248쪽

picis liquidae p. VI, picem , men tam , Oleum , mitte in ollam integram , sine quiescat. Dein super inlit- Cato,' qui et trita erunt, et quae Soleta, adice. hi lumen, stillac nigro et ita insunde, sed diligenter coques, ne serveat, sed leni igni vel carbonibus calen cito, et removes ab igne, et colas, ne resolutiam prius aceto admiscebis. HOC medicamento perunguis

iumenta alternis diebus plus bis aut quater. Ad pi- ιο

tuitas, aniscis unc. III, bene toris dabis cum vino permixtos cyatos VI ad cornum. Ex quo medicamento etiam per sinistram narem duas dragmas infundis. Item aliud. Stercoris scrosini' pulverem contuitum diligenterque cribratum studiose serva his, ut si quando iumento pituita molesta erit, ex con secto pulvere cum vino veteri, quantum videtur posse sussicere, per cornum deicias, et sanabitur statim.

Si quod iumentum cuiuslibet generis strangurium 1ο patitur, de sinistra manica tunicae pediculum eximis,

eumque in aurem equi sinistram conicies, continuo

sanabis. Sed cum hoc facies, pediculum omnino non nomines. Si quod iumentum mus coecus' morderit, acetum acrum bene Cum orbita infundito, et cum subigis et sic tollis, et inde acu ferrea morsum bene compungito, et supra dicta terra confricato. HOC

lianum.

249쪽

per triduum 1acito, et cornu cervino sussumi gato. Ad vermes necandos scyllae sucum instillato et pice liquida tangito. Boves si pedes adtriverint, Priusquam in viam mittas, pice liquida cornua perunguito. Famicem' si boves habuerint, sale et aceto diligenter eluito, posa aeris flos contritum commixtum Cum axungia vel Humine solo, vel galla cum allumine.

250쪽

VEGETII RENATI

LIBER QUINTUS. Vettico TERTII CAP. II. Iu. I LXXXV. CAp. I. VvLao II. Si vulnus in dorso aut quacunque parte Corporis

coeperit habere vermes, et timetur, ne putredo ulceris ' transeat in eanorum, nepetam' et cedrinam Asive ciminum vel cicutam conteres ex aceto et impones.' Calcem quoque Vivam ex aceto acerrimo tem-Ρeratam necare vermes experimenta docuerunt. Si

vermiculus in dorso putredinem secerit, utilissimum

Valliaetas Limosis ET NOTAE.C p. I. Bie in NS. ineipit liber feeundus et sqquitur statim post ultimum eaput libri super Gesner. a Mel in C. M ururis migret Corb. vulgo Mulneris. o Vulgo nepitam. dὶ ced in c. cedrias Goth. Cod a Fab. cedrinam eum Samb. Gemer. iaminum Samh. ermicum Gem. ce Ita pro imponia ex C. Gesu. σὲ mercurius F. C. S. margo. Ex C. in addidi. CAν. I. Codrinam a Sam eo in- vieiniam herbarum, cedriam laedevectam reliqui inter herbas, mihi conii rea. aliunde ignotam. Ria esset per hanc

SEARCH

MENU NAVIGATION