장음표시 사용
231쪽
rum malitia erum in hoc quoque caecutire videntur isti, qui sem per erranti e Nam quo manifestior est fuga, hoc magis etiam fiet manifesta mors aut auxilium,quod per insidias moliuntur aeterum si occiderim etiam, ubique locorum iniustitiae suae monumenta aduersum sese emittunt. Quὀd si essent sana mente, viderem in his sese constringi, ae in suas ipsorum cogirationes impingere. Caci terum,quoniam sanam mentem amiserunt,ideo dum persequuntur, chcissitur,ec dum student interficere, non vident suam ipsorum impietatem. Forsitan prouidentiam ipsam audent incusare.Nihil est quod non audeant,nihil est in quo sibi non indulgenhquod ipsum tamen ex serua toris voce perspicuum est, ne passerculum quidem absqu e patre nostro qui est in coctis, incidere posse in
laqueum. Nam etiam ubi comprehendunt peruersae mentis homines, protinus obliuiscuntur aliorum,sed in primis sui ipsorum, solo*fastu adducentes super- .cilia,neque norunt tempus,neque dum homines afficiunt iniuria, reuerentur ipsam naturam,sed more Babylonii tyranni crudelius imminent, nec ullos com miserantur. Quinta presbyterorum iugum adgrauant,& super dolorem vulnerum, ut scriptum eit,addunt inclementes. Proinde si haec non fecissent, nisi Oos,qui No nobis aduersus ipsorum calumniam loquebantur, in exilium eiecis.sent, videremur nonnullis probabilia dicere. Caeterum, quoniam dialijstaristis ac talibus episcopis struxerunt insidias,nec magno illi consessori Hosio, nee urbis Romae episcopo,nee tam multis ab Hispaniis di Gallijs,ab Aegypto di Lahya,alhsq; mundi partibus episcopis pepercerut,tamq; multa secerunt, qui prosesiis ipsos redarguerant, nostram tuentes causam, quomodo non no his ante alioa insidias struxerunt,ec post illos. Concupiscunt autem illos & illic tollere,ci ira hoc vigilant,putant hi se laedi,si viderint illos incolumes, quos nolebant vivere. Quis igitur non perspicit illorum malitiam tCui hoc non est manifestum,quod haudquaquam virtutis studio exprobrant timiditate, sed sanguinem sitientes, Dretiu vice suis malis artibus utuntur,putantes his coprehendi posse , quoscunm quaerunt interficere. Tales enim istos esse, declararunt ipsorum facta, ae morea eorum prodiderunt,iaris immaniores,Babylonijs tyrannis crudeliores.Qua quam autem ex his abunde conuincitur ipsorum malitia,at Iamen quoniam ex
emplo patris sui diaboli,simplicibus verbis adsumunt sibi figuram, ut timidita tis crimen obijciant, ipsi leporibus timidiores. Age consideremus di illa,quae ira scripturis diuinis aduersus eiusmodi scripta sunt. Declarabitur enim quod nihibaoctora lo minus aduersus has cruoque pugnant,quo praeterea sanctorum virtutes ου' calumniamur. Etenim si conuiciis insectantur eos,qui semet occultant ab his, a quibus ad caedem quaeruntur,& criminantur eos, qui sugiunt a persequetibus, quid facient,videntes lacob profugientem ab Esau fratre suo, quid quum Moysen videant secedentem in Madian,metu Pharaon is. Porro qui talia nugantur, 'quid respondebunt David metu Saulis profugienti λ suis dibus, cum illuc mississet a mibus interficeretur t rursus quum ipse quidem in spelunca latitaret, si am vero etiam ipsus faciem immutaret,donec praeterisset Abimelech Ae deest di: naret insidias Quid porro dicturi sunt, qui cuncta facile temeret loquuntur, quum viderint magnum illum Heliam, inuocare quidem Deum,quum mortuum invitam reuocasset,latitare tamen propter Achaab, fugientem et ob minolinabetis. Nam quum id temporis quaererentur etiam silii prophetarum, O tabantur latitantes in speluncis apud Abdia Verd m in haec forsitan ut priscrinon inciderunt.sed omnino non meminerunt eorum,quos refert euangelium .
Nam Sc discipuli metu Iudaeorum subduxerunt sese latentes, ec Paulus Da masci quum a gentium principe quaereretur, e moenibus sporta demistus est.
232쪽
ret de tinctis, quid poterunt excusationis inuenire, quod suae praetexant tomeritati am siue illis timiditatem opprobrant, aduersus seipsos loquuntur, quod facinus est insanientium,sive hoc nomine eos traducunt, quod id faciant praeter Dei sententiam,prorsus ignari sunt scripturarum. Nam l ex praecipit, ut quam resugn ciuitates conderentur,ut qui quaerebantur ad mortem, utcunque tandem potiant illic esse incolumes.In consummatione ver3 seculorum, quum
ipsum patris verbum quod Moysi loquutum fuerat aduenisset, rursus hoe prae cipit Deus: uum persecuti vos fuerint tu ciuitate hac,sugite in aliam. Ae paula post ait: Quum videritis abominationem desolationis, de quo dictum est premnielem prophetam stantem in loco sancto,qui Iegit intelligat, tune qui fuerint in ludaea, fugiant in montes: qui fuerit in tecto,ne descendat ad tolleda quae in domo sunt iplius di qui in agro,ne reuertatur ut tollat vestimenta sua.Haec e nim quum scirent sancti,seruabant huiusmodi vitae rationem. Etenim quae nacpraecepit dominus,eadem ec priusquam veniret in earne, sanistis fuerat loquutus. Hic est autem finis,adducens homines ad persectionem,ut quicquid praecepit Deus, hoc faciant.Quapropter & ipsum verbum, nostra causa factus homo, non dedignatus est quum quaereretur,nostro more occultari, ac rursum quum raeteretura persequentibus,fuga declinare insidias.Decebat enim ut sicut esuriendo,sitiendo ac patiendo, ita dum occultatur sugitta declararet se gestare casenem ae factum hominem. Ab initio siquidem mox ut natus erat homo quum suer esset,ipse per angelum praecepit Ioseph: Surge assume puerum cum matreua, re fuge in Aegyptum:Futurum est enim, ut Herodes quaerat animam pue xi. Rursus Herode mortuo,declaratur propter Archelaum filium illius seced erein Nazareth. Post ver3quum se Deum esse declarasset,aridamq; manum restituisset sanitati, pharisaei quidem egressi consilium fecerunt aduersus illum,utus ham perderent. Iesus autem eo cognito,secessit inde. Quin&quum Lazarula excita iset a mortui ex illo, inqui die consultabant, ut illum occiderent. Iesus itaque iam non palam ambulabat inter Iudaeos, sed abiit illinc in regionem vicinam deserto. Deinde quum dominus diceret:Priusquam Abraham fieret, ego
sum,Iudaei quidem sustulerunt lapides ut iacerent in eum, Iesus autem occultatus est,& exiuit e templo,ac transiens per medium illorum ibat,ac pertransbat sciErgo quum haec videantaut audiant potius, quandoquidem non vident, an
non iuxta quod scriptum est, volent igni comburi, quoniam contrari iis, quae ominus & sacit & docet, tum cogitant,tum loquuntur. Etenim quum Ioannes martyrium peregisset,discipulit corpus eius sepelissent, audita re, Iesus secessit illinc nauigio in locum desertum seorsum. itaque dominus quidem haec fecit, ec si m iliter docuit,vtinam autem isti vel sic pudescerent, & intra homines coli
herent suam praecipitem temeritatem,ae non ad maiorem deuenientes insania,
seruatori quoque timiditatis crimen impingant, quando semel instructi sunt oc exercitati ad blasphemias in illum laeuundas. Verum eos se insanientes an quisquam sustinebit sed conuincentur potius non intelligere euangelium. Est enim huius secessus ac fugae causa retitioni consentanea verast quam de domino
memorant angelistae. Caeterum,oportet ex hoc nos ad omnes sanctos exemplum accommodare. Nam quae de seruatore humano more scripta sunt, hoc ad uniuersum hominum genus referre conuenit. Nostrum enim ille gestabat coseus,di humanam infirmitatem ostendebat,de qua Ioannes ita scripsiti Quaeroant eum apprehendere di nemo iniecit in illum manus, quoniam nondum venerat hora eius. Nam priusquam haec venisset,dicebat item matri suae:Nondum venit hora mea.His ver3,qui dicebantur fratres illius,meum,inquit,tepus non
dum adest. Rursus ubi venerat tempus,dicebat discipulis, Dormite iam ec rou quiescite,
Matth. 2Arehelas filius in roda
233쪽
quiescite. Ecce enim appropinquat hora, ec filius hominis tradetur in manus Peccatorum . ita tanquam Deus ac verbum patris, tempus non habebat,ipse Dim de temporum est conditor. Csterum homo factus,ec his verbis declarat hominum cui Q tempus ec oportunitatem esse praefinitam, non quo pendeat a so tuna,sicuti pagani nonnulli opinantes tabulantur, sed tempus, cuius ipse quum i it conditor, prout voluit pater praefiniuit unicuiq;.ld quoq; scriptum est,& omnibus saetum est perspicuum. Quanquam enim celatum est, oc latet omnes homines, quomodo εc quantum cui*pm si itum sit, tamen nemo no nouit,quod veris, defiatis,autumni ec hy mis i cmpus est. Fic iuxta scripturam, tempus est moriendi,&tempus est vivendi. Propter hoc di iuxta Noe generationis tempus decurtatum est, ac perinde quasi lcmpus omnium rerum adsit, contra cis sunt anni. Rursus Ezechiae additi sunt anni quindecim. Quum autem Deus ara nunciet ijs qui ipsum vere colunt, numerum dierum tuorum adimplebo. Abraham quidem plenus dierum moritur David autem implorat, dicens: Nereu
ces me in medio dierum meorum. Et unus amicorum Iob Eliphas, quum hoe pulchre nosset, aiebat: Veniens autem in sepulchro, ut frumentum maturum quod suo tempore metitur,aut velut aceruuSareae,tempestiue comportatus. Splomon autem confirmans obsignansqvocem hanc,ait: Tollantur ante tempus
animae iniquorum. Ecet adhortatur in Ecclesiaste,dicens: Ne multum sis imp u neque fias durus,ne moriar is in tempore non tuo. Haec ut scripta sunt, ita demonstrat ratio sanctos scire tempus cuique praefinitum. Caeterum quod nemo nouit finem lcmporis, illud argumento est quod dicit David i Paucitatem diorum meorum an nuncia mihi. Quod enim nesciebar, hoc cupiebat discere. Quapropter diues existimans sese adhuc multo tempore victurum, audiuitiSi ulte, hac nocte quaerent animam tuam. Quae vero praeparasti, cuius erunt: Caeterditi Ecclesiastes fretus sancto spiritu, confidenterpronuncia Caith: Nd nouit homo tempus suum .Et ob hoc ipsum,patriarcha Isaac, dicebat filio suo Esau: Ecce go consenu nec scio diem mortis meae. itaq; dominus quanquam erat Deus reverbum patris,sciret Q tempus quod ipse sngulis praefinierat, nec ignorans tempus quod ipse suo proprio corpori praefixerat quo pateretur, quoniam propter nos homo factus erat, diebus priusquam veniret tempus, ipse quoque sicut ecnos dum quaereretur latebat, oc a persequentibus fugiebat, ac declinans insidi as,sic transibat,ac per medium illorum ibat. Caeterum ubi tempus ab ipso praesinitum adduxisset ipse, in quo iuxta corpus pro omnibus pati voluit, hoc patri proloquitur, dicens: Pater,venit hora,glorifica filium tuum.Verum non iam ama, lius a quaerentibus occultabatur,sed uetit volens capi ab illis. Ait enim,inquiti ad se venientibus. Quem quaeritis c d mqQ respondissent illi, Iesum Nazarenum, ait illis: Ego sum quem quaeritis.Idi non sem et, sed iterato secit, di ita tandem duxerunt illum ad Pigatum. Attamen nem passus est se teneri, priusquam .enseret tempus, necu occultabatur quum adesi et i cmpus, sed semet exposuit obuseum ins diantibus, ut omnibus ostenderet e superno iudicio pendere vitam ac mortem hominum 5c sine patre nostro qui est in coelis, nec pilum hominum nagrum aut album posi e fieri,nec passerculum unquam in laqueum incidere. Nominus igitur ad hunc modum seipsum pro omnibus obtulit, sicut dieium esti Sancti vero sormam hanc edocti a seruatore, Ab hoc enim re ante hoc teputaec semper docebantur omnes aduersus persecutores quoties periclitabantur, recte licites; sibi consulebant suga, 5c ab illis quaesiti, occultabantur. Cdm autem ignorarent,nimirum homines, temporis finem ipsis a prouidentia presbitum. nolebant temere seipsos exhibere dediticios insidiantibus. Rursus quum si
rent, uti scriptum est,esse in manu Dei sortes hominum, ac dominum esse, it i
234쪽
A dccideres,dominum qui vivificaret, finem potius expeclarunt, sicut dixit Ap stolus: Obambulantes, inpellibus ouillis recaprinis, destituti, afflicti,in solitudi
itibus errantes, in speluncis di cauernis terrae latitantes, donec vel praefinitum mortis tempus adueniret, aut donec is,qui tempus praefixerat Deus, loqueretur ad ipsos, di compesceret insidiantes,aut videlicci donec traderet eos,qui persecutione urgebantur in manus persequentium,utcunquevisum illi suiu et, bonum
esse hoc de singulis ex ipso David pulchre licet perdiscere. Quum enim lo-
ab excitaret illum aduersus Saulem, aiebat ipse:Nili dominus per cusserit eum, aut venerit hora mortis eius,aut descenderit in praelium,&adiunxerat se adue Drsis, non immittam manum meam in Christum domini. Quod etiam si quando fugientes,accessierunt ad eos,a quibus quaerebantur, ne id quidem temere fa 'ciebant. Etenim spiritus admonitu ad ipsos loquentis,quum ess ent amici Dei, sic illis occurrebant, hoc quoque modo suam obedientiam an inasque promptis tudinem declarantes.Talis enim erat Helias, quum iussus a spiritu ostendit sese Achaab, Talis Micheas Propheta, veniens ad eundem Achaab, ec Propheta, qui prouocauit ad altare Samariae, ac pudefecit Roboam. Talis Paulus appellans Caesarem, nec enim ob timiditatem fugerant. Absit,sed potius iugam h
hebat pro certamine ec exercitatione ad mortem. Verum hSc duo seruabant, recteq cogitabat,ut neq; semet temere obhceret,nam id erat seipsum occidere, mortisquercum fieri, ac Deo resistere, dicenti: Quae Deus copulauit, homo ne separet: neque negligentiae crimen volebant sustinere, quasi molles aduersus in fuga perferendas affuisti ones,quae maiorem.acerbiorem habent vehement bam,quam ipsa mors. Nam qui mortuus est,liberatus est a laboribus, at fugiens quoniam expectat quotidianos ab hostibus insultus, leuius malum ducit esse mortem, ut qui in fuga mortui fuerint, non ingloriam mortem oppctant, sed Martyrian habeant 5cipii martyrii gloriam. Ob hoc enim oc Iob fortitudine magnus sui se sine m τις se cognitus est, qu3d viuus tantos ac tales sustulerit labores, quorum nullum habuisset sensum, si defunctus suimet. Quapropter echeati patres habebant huiusmodi vitae disciplinam,quum urgerentur persecutione, non expauescebant, sed magis etiam ostendebant animi sui sortitudinem,quum in locis adeo tenebr sis re angustis semet concluderent, seseq; tam dure tractarent. Rursus ubi mo eis tempus aderat,non detre stabant.Nam hoc illis erat curae, ne vel praesentem mortem expauescerent, et praefinitam a prouidentia vocationim anticiparet,
neque rursum aduersus prouidentiae dispensationem quicquam facerent, ad
quam sciehant sese reseruari,ne si quid praecipitanter egiment, fierent sibijpsis paDoris causa. Sic enim scriptum est:Qui praeceps est labijs,pauefacit seipsum. Pro De G tot modis erat instructi ad sortini dinis virtutem, vi nemo qualisciano sit, queat ambigere.Nam Patriarcha Iacob quum prius fugeret Esau,non sormidahat praesentem mortem quin potius in illo tempore unicuique patriarcharum pro dignitate benedicebat. Caeteram magnus ille Moyses, quum ante celar tur metu Pharaonis,&ob hunc secessisset in Madian, 5 audisset a domino, Redi in Aegyptum,non metuebat. Rursus iussus conscendere montem Abari, ut moreretur,nequaquam detrectans abstinuit, sed libenter properauit ad illum. Ac David, qui prius fugerat Saul, idem non erat meticulosus,qu u in pro populo periclitaretur in praeliis,uerum quum ipsi effet data optio mortis ac fugae 'μcm et que illi vel sugere vel viuere, sapiens ille magis elegit mortem. Magnus autem ille Helias quum occultaretur fugiens lezabelem, non metuit iussus aspiritu offerte sese Achaab. 5c Ochoziam redarguere. Petrus verὸ, qui metuliadaeorum occultabatur, ec Paulus Apostolus, qui in sporta demissius fugerat, ,
quum audissent Romae oportet vos testimonium,id est, martyrium peragere,
235쪽
non distulerunt proseictionem, sed mastis gaudentes abierunt, Salter quidem Ctanquam ad suos properans gestieba cum occideretur, alter veia adcd non expauit, cum adesset tempus,ut exultaretetiam,dicens:Ego enim iam delibor, ectempus meae resolutionis instat.Haec autem declarant,ne priorem quidem ipsorum fugam suisse timiditatis, simulq; testificantur, ne id quidem quod nunc gunt,fuis se fortuitum,sed ingentem quandam animi sortitudinem,ac virtutem ipsorum praedicant. Neq; enim socordiae fuerat quod secesserant, sed tum pol iis magis intendebant exercitationis vehementiam,nem reprehensi sunt quis fugerent,nen timiditatis insimulati sunt a talibus, quales nunc sunt isti, ad cim. minandum auid quin potius beati pronunciantur a domino dicente: Beatiqua persecutionem patiuntur propter iustitiam.Verum nec ipsis fuit hic labor in ρ tilis,eo quod velut aurum in fornace fusoria probatos,quemadmodum dicit mpientia Deus illos comperit se dignos, di ipsi tum magis veluti scintillae reluc hant,cum seruarentur a persequentibus S eriperentur ab insidiantibus, in hee seruati,qud populis essent documento,ut di illorum fuga, di quaerentium per omnia discurrens furor,acciderint ex dispensatione Dei. interim enim ec hoe pae o reddebantur Deo chari,& pulcherrimum obtinuerunt suae fortitudinis testimonium. Itaque patriarcha Iacob dum fugerat, Plures visiones, eam diu 'nas videre meruit,cumque solus ac desertus esset, magis habebat pro ipso lineum dominum, qui ut Laban pudefecit,ita Esau obstitit, di post haec factus est pater Iuda,ex quo iuxta carnem ortus est dominus, ac benedictiones patriaris.chisdistribuit. Quin ec Moyses Deo charus quum fugeresimagnam illam visitonem vidit,ac seruatus a persequentibus, propheta missus est in Aegγptum, e us4 minister ec tantorum prodigiorum ec legis, dux fuit tam numerosi populi in deserto. Ac Dauid persecutionem patiens,docebat: Eructauit cor meum verbum honum,Et: Deus noster manifeste veniet, ωDeus noster non silebit: Uimd magis inualuit,dicens: Inter inimicos meos despexit oculus meus. Ac ruris suti In Deo spem posui, non timebo quid iaciat mihi homo. Porro quum pinfugus a facie Saul deuenisset in speluncam, dicebati Emisit e coelo, ec seruauit
me,dedit in opprobrium conculcantes me,emisit Deus misericordiam suam reveritatem suam , α eripuit animam meam de medio catulorum leonum. Aa hunc autem modum ec luc seruatus Dei dispensatione,post factus est rex obi nuit promissionem,dominum nostrum ex eius genere moriturum. Magnus autem Helias secedens in montem Carmeli, inuocabat Deu, ac prophetas Eoucum essent quadringenti aut eo plures,simul deleuit. Praeterea duos ad ipsum mistas,quinquaginta praefectosviris una cum centum quibus venerant comitati,perdidit,dicendo:Descendat ignis de coelo.Hoc modo di istos vitas est,ec ipse seruatus,sse ut Helisaeum pro se ungeret, ec exemplum instituendae vitae fieret Prophetarum filijs. Beatus veris Paulus describens cuiusmodi persecutiones sustinuerit. Et ex omnibus, inquit, eripuit me dominus ec eripiet. Magis a tem tum robur colligebat, dicens: Sed in his omnibus superamus. Nihil enim nos separabit a charitate Christi.Tunc enim di ad tertium usque coelum raptus est,& in paradisum subductus,ubi etiam audiuit verba non enarranda, quae sis non est homini loqui. Et ideo seruatus est, ut ab Hierosolymis usque ad Illyricum impleret Euangelium.Non est igitur reprehensbilis, aut ociosa sanctoria fuga.Nisi enim sugillent illi persequentes, quomodo exortus fuisset ex semine Dauid dominus, aut qui eram praedicaturi verbum veritatis Siquidem pers cutores ob id quaerebant sanctos, ne esset qui doceret, sicut ludaei denuntiauearunt Apostolis: ψerum ob hoc omnia perferebant, ut Euangelium praedicar
hu. vita tur Ecce igitur quum ad eum modum Periclitarentur,non habebat fuge lepus
236쪽
i oriosum,&ne persecutionis quidetae,alienaeutilitatis obliuiscebatur, sed cum
essent mini stri verbi,non inuideban t quo minus oc hanc utilitatem im partirent omnibus, quin&fugientes Euangelium praedicabant, ac praedicebant quidem insidiantium malitiam, fideles autem exhortationibus confirmabant. Beatus ita zue Paulus experimento doctus, pridixit fore,ut qui vellent pie Viuere in Cliri , o Iesu, persecutionem paterentur: sed protinus arripuit fugientes, dicens t Per Patientiam currimus propositiam nobis certamen. Quamuis enim afflictiones . crant perpetuae, tamen afflictio patientiam operatur, patientia Uero probati o . nem, probatio autem spem,spes non pudeiacit. Porro Esaias Propheta, quum expectaretur huiusmodi malorum incursus, sub monet clamans t Vade popule meus,ingredere penetralia tua, occlude ostium tuum,abscondere paulii per,don repraeterierit ira. Ecclesiastes verd cognitas habens quae fiunt aduersus pios insidias,ait: Si calumniam pauperis, ec rapinam iudicii ac iustitiae videris in regione,ne mireris in negocio, quod excelsus est supra excelsum, obserua θc excelsi super illam-abundantia terrae. Habebat de huius patrem Dauid experientia, qui ipse quoque didicerat quae fiant in persecutionibus,& confirmat eos, qui affliguntur,quum dicit: Viri estote, corroboretur cor vestrum omnes qui speratis in domino. Etenim qui sic perferunt, his, inquit, non homo, sed ipse Deus auxiliabitur, eripiet eos, eo quJd in ipso spem tuam collocarunt. Nam 8c ego sustinens sustinui dominum &attendit mihi exaudiuiti deprecationem ni .am,re reuocauit me de lacu profundiisimo, oc a luto secis. itaque fuga sanct rum non infrugifera populo, sed utilis esse demonstratur. etiamsi secus vide tur Arrianis. Sic igitur sancti, quemadmodum dictum est, fugientes ex super suo .per dispensationem seruabantur,sicuti seruatur medici, eorum gratia, qui his opus habent. Nobis aut omnibus in uniuersum hominibus lisclex est, Uti H giamus persequentes,&latita do fallamus quςrentes, nec praecipites limus tentando Deu,sed Qt anth dixi,sustineamus eos,donec praefinitum mortis tempus aduenerit, aut donec iudex aliquid de illis statuerit,quicud ipst visum fuerit bonuitamen hi parati sint.ut simulati vocarit lepus,etia comprehensi,pro υeritate certent oscp ad morte. Hic oc beati martyres persectilionii tepore seruaruntisi xiebat qui de in itante persecutore ac latentesperdurabant, e teram reperii te
ni montu perhibebat. Qiada si qui ex his vltrd adiere persequetes,id notemere faciebant. Mox enim testificabantur,cunctiso fiebat perspiciube ipiritu sancto fuisse,animi quam habebant promptitudinem,tantumet prouentum. liaci conisint huiusmodi seruatoris prscepta,& huiusmodi sanctorum exempla, dicat notiis,qui ne tantillia quidem audire volunt,siquis aduersus illorum .dignitate loquatur,unde didicerunt ipsi palios persequuntur. Nam quod a sanctis dictis di Eicerint, haudquau poterunt dicere, sed a diabolo, nam hoc illis superest qui diciti Persecutus comprehendam.Ac sugere quidem praecepit dominus, sanctio fugerunt. Caeterum, persequi diabolicum inuentum est,ic ab omnibus ille hoe
nomine accusatur. Dicant igitur rursum,utri oportet accedere, domini verbis, an istorum sabulis Virorum autem oportet imitari facta, sanctorum ne,an ea,
quaecunque excogitauerint isti Sed quoniam fortassis haec ipsi non possunt diseiodicare, Sunt enim excaecati mente&conscientia, quemadmodum dixit Esaaas,putantes amam esse quod est dulce, ac luce esse quae sunt tenebrae egressus quispiam e nobis Christianus, pudefaciat istos magna voce,dicens: Bonum est conssdere in domino, potius quam illorum auscultare stultiloquiis. Siquidem
domini verba vitam aeternam habenticontra,quae ab istis proseruntur malitiae . :
sanguinisi plena sunt.Haec quidem satis erant, ad subuertendam impiorum in
saniam, adi ostendendum istos nihil aliud conari, quam ut conuitiis sold ni aeq in mal
237쪽
maledictis contendant. Caeterum quoniam semel ausi cum Christo bellum sae cscipere, iam etiam curiosi facti sunt,expendant tame & modum secessus, eum discant vel a suis. Aderant enim Arrian qui simul cum militibus currebant,ut eos incitar ent,nosq; ubi essemus,illis ignorantibus,indicarent. Et si vel hoc in do malis alienis asticiuntur,saltem audientes quietem agant pudescentes. Nox quidem iam erat,ec ex populo nonnulli peruigilium egerant,quum expectar tur synaxis. x autem Syrianus repente irruit cum militum plus quam qui iam milibus, arma, nudos* gladios gestantium,praeterea arcus re iacula ta iusto, quemadmodum prius dii tam est. Atque ipse quidem ecclesiam circunsedit,collocatis in proximo militibus,ne quis ab ecclesia digressus posset illos praeterire. Ego ver d putans absurdum,si in tanta rerum turbatione desererem populum, ac non potius prior illis venirem in periculum,cdsedi in cathedra, monuiu di consi,ut recitaret Psalmu, populum item ut auscultaret: Quonia in seculum misesericordia eius,eoq; saeto cines discedere,oc ad suas quemq; aedes abire.Vodmcdm praetor vi iam superuenisset,ac milites cinxissent sacrarium, ut nos copre henderent,clerici illic reperti ac populares clamabant,flagitates,ut nos quoq; sta' tim secederemus. Ego vero magis contradicebam, me non prius abiturum, nisi omnes ad unum subduxissent. Erectus igitur ec indiciis precibus, mox donuo postulaui,ut omnes prius discederent,melius est, inquiens, me periclitari staliquos ex vobis noxam accipere. Ital cum exiisent pleriq ,reliquit sc t ueretur ij qui mecum illic fuerant monachi di clericorum nonnulli reuersi trahebat nos,ato ita, teste veritate,quum milites ari circunsederent sacrarium, alu lustrarent ecclesiam, pertransuimus ductu domin eodem seruante nos,illis non senti
entibus recessimus glorificantes magnisce Deum,quod nem prodidissemus pol tutum, sed illo praemisso, seruari, manu se quaerentium e gere potuerimus. taq; quum Dei prouidentia, nos hunc in modum mirabiliter eripuerit, quis D merito possit crimen impingere, quod non nosipsos vlud quaerentibus dedide ximus, aut quod reuerti non prodiderimus nosmetipsos Nam istuc est palam ingratum esse domino,ncere contra praeceptum ipsius, eccum sanctorum cri emplis pugnare, nisi represeser hoc audeat,etiam magnum apostolum Petrum incusare, qudd quum ess et conclusus, seruaretuns a militibus, sequutus est v
cantem angelum,quodq; egressus e carcere, ac seruatus, non reuersus est,nec se
ipsum tradidit,licet audisset,quae secerat Herodes. Quin ta illud incuset in D 'ens Arrianus,quod nec Paulus e moenibus demissus ac seruatusrespuerito eum susco semet dedititium exhibuerit, quod nec Moyses a Madian,reuersus sit ira Aegyptum,ut caperetur ab his, qui quaerebant ipsum,nec David in spelunca seipsum indicarii bauli. Quin re filii prophetarum commorati sunt in speluncis, nec sese tradiderunt Achaab. Nam id erat aduersus praeceptum agere,quum di cat scriptura: Non tentabis dominum Deum tuum. Hoc igitur ec ego veritus, atque haec edoctus, ad hunc modum megcssi, nec aspernor domini gratiam ecopem ab illo mihi praestitam, etiam si isti insanientes dentibus fremant in nos. Talis itaque secedendi modus nobis fuit, nec arbitror esse quicquam hic, quoa reprehendi possit,apud eos,quibus est sana ratio, cdm iuxta diuinam scriptura, . hoc exemplum a sanistis pro documento nobis traditum sit. Verum isti sicut vadem nihil relinquunt inausum,necp quicquam volunt praetermittere,quod NAperuerstat cm ipsorum ec crudelitatem demonstret. Nam & Qita istorum talis est, quales sunt in opinionibus &nugis,nem quisquam posset talia tamq; multa
aduersus eos dicere, qualia oc quam multa quum faciant ipsi, non tamen ei e scunt.Etenim Leontius quum infamaretur cum muliere qua dam iuniore, etedicitur Eusiolium, proluberciuiuoim ea habitare propter illam scipsum ex
238쪽
eust quotutd posset cum illa vivere,nec tamen suspicione diluit,im3 potius Q esstipresbyter, patuit execrationi, etiamsi Constantius h freticus compulsus fuit, eum dicet e episcopum. Narcissus vero,cum alia multa haberet mala, tum tertia in diuersis synodis execratione percussus est. Et is nunc inter eos est sceleratissimus. Rugiis Georgius, cum elut presbyter, ob improbitatem suam deuotus est, cum di seipsum nominasset episcopum, nihilo minus deuotus est, in concilio quod in Sardi casuit. Habet aut ec amplius quiddam, quod cum intemperanter vivat, haudquau fefellit erum etiam a suis condemnatur, vitae finem, re animi tranquillitatem rebus turpissimis metiens. Proinde in proprijs qui malis alterum luperati Caeteram vim macula est illis communis, et per haeresim rebellant Christo,nec iam Christiani,sed Arriani potius nominantur.Ecce hoc illos oportuit traducere. Sunt enim aliena a fide, quae in Christo. Verum haec quide propter seipsos tegunt. Nihil aut mirum,sicum tali sint sententia, ac talibus implic ii malis, eos qui cum ipsis non currunt in impiissima secta, persequentes querusici si occiderint, gaudent,si frustrentur optatis, dolen sibi putant iniuriam fiexi,quod,ut ante diximus,conspiciat eos vivos,quoru mortem exoptant. Sed c tineat illis ad eum modum affici iniuria, ut ipsi quidem debilitentur in iniuriis quas parant,caeterdm, qui ab eis persecutionem patiuntur, gratias agant doniseno dicsintque illa quς sunt in vigesimo sexto Psalmos Dominus illuminatio meaec seruator meus,quem timebo Dominus protector vitae meae, a quo trepid Do Dum appropinquarent aduersum me qui siligebant, ut comederet carnes meas qui tribulant me,& inimici me ipsi infirmati sunt di ceciderunt. Et rur sum Psalmo XL. Seruasti ex necessitatibus animam meam, ec non conclusisti me in manus inimicorum. Statuisti in loco se uoso pedes meos, in Christo I su domino nostro,per quem patri in sancto Uiritu gloria,ci imperium insecola seculorum,Amen.
ni Apologeticus aduersus eos, qui calumni bantur, quod in persequuatione fugisset.
Quidem existimaba sore,ut post tam multas pro me factas
euidentes probationes,iam pudore semet abderent inimi ci Ac potius vi ex his ipsi sese condemnarent,de quibus alios calumniabantur. Verum quando ne sic quidem condemnati erubescunt,sed prae stupore mentis,sele flectunt ad obtre Rationes,putantes impune fore omnia, nec ad iudicium Iol canda,non ut iudicentur,sugiunt enim,sed ut nos ac simpli-Mm animos vexent, operaeprecium arbitratus sum, ut vobis ratione reddamus, ne post eos sustineatis murmurantes,sed contemnatis illorum malitiam N calaniam .Vobis igitur qui synceri estis meipsum purgo, caeterii aduersus conreti sos mihi satis fidutiae prehent argumeta,quibus hactenus consutati comemna
iij sunt. Nostrae siquideres iam non egent iudici de quibus ramino temet
239쪽
his pronunciatum est sedis pius. Primum quidem in no stra regione. ongrega cta synodo ab episcopis prope centum,iterum Romae, ex Eusebii literis quum essemus vocati,tum ipsi, tum nos, & illic congregati episcopi quinquaginta. Te tio in magna synodo in Sardica congregata, iussu prj isti morum imperatorum Constantii ec Conflantis,in qua ec qui nobis aduersabatur,deuoti sun tri calumniatores. Caeterum iis,quae pro nobis decreta sunt, suffragati sunt episcopi plores trecetis ex prouinciis Aegypti,Libyae ec Pentapolis, Palestinae, Arabiae,lsauriae, Cypri, Pamphyliae,Lyciae,Galatiae, ciae ysiae, Thraciae,Dardaniae, Macedoniae, Epirorum,Thessaliae,Achais, Cretae, linaciae, Sisciae, Pannoniori
Norici, Italiae, Piceni,Tusciae, Campaniae, Calabriae,Apuliae,Brutiae, Siciliae, phricae totius,Sardiniae,Hispaniarum, Galliarum, Britanniarum. Addiditata tem his testimonium Vrsacius5c Valens, qui quum prius calumniati suissent, postea resipuerunt. Non enim sol diri approbarunt ea, quae pro nobis iudicataiunt,verum etiam ec seipsos oc alios, qui contra nos sit et erant, consessi sunt suisse calumniatores. Nam qui sic resipuerunt, sic scripserunt,declarant se, ec Eusebium quoque cum suis arguere,cum quibus communiter aduersum nos machinabantur conspirationem. Quae nunc j tot ec talibus episcopis probata sunt ac d creta, lareq; demonstrata ,superuacaneum esse denuo reuocare in iudicium,nemo non confitebitur: ne si nunc quoque examinentur , simul ec denuo iudicentUr,ac rursus examinentur,atque iterum,in infinitum exeat ista curiositas. Sufficiebat enim tot episcoporum calculus, ad imponendum silentium iis, qui vel fingere quippiam vellent aduersum nos.qVandoquidem hostes, Spro nobis, Maduersus seipsos testiscantur, confitentes quae contra nos agerentur esse cόnspirationem. uis post haec dubitans non erubescit: Etenim quum lex iubeat in ore duorum triumve testium constitui iudicia,ecce tanta testium multitudo pro inobis stat,quibus ec illud accedit, quod ab hostibus adsertur probatio, ut nec ii, a qui reliqui sunt posthac attendant iis , quae isti pro suo arbitratu iudicarunt,sed
compellantur de cae tero, vice probabilium rationum,iniuriis afficere eos,a qui hus redarguuntur. Nam hoc illis maxime dolet,quod facta ipsorum . quae cael
hant ipsi,quaeq; inter ipsos in angulo confingebantur,haec Valens ct Vrsacius in lucem extulit ac retexit,certoq; sciunt,qudd horum poenitentia, ut illos condemnat, ita iustos declarat eos, qui fuerant ab illis iniusta passi. Quas ob res, ec in Sardicens synodo deuoti sunt,ut ante dieium est, id4 merito. Ad hunc enim m dum ec illorum temporum pharisaei, Paulo patrocinantes, coarguctant e seam ec Iudaeorum aduersus eum saeiam coniurationem. Hoc pa cto ec beatus Dauid declaratus est sine causa pati persecutionem,quando is, qui persequeba- tur,constebatur, dicens Peccaui fili mi Dauid: Itidem ec isti a veritate superati, postularunt,ac postulationem suam literis mandatam tradiderunt Iulio epist Po Romano. Scripserunt autem ec nobis, cupientes habere pacem nobiscum, qui tam multa iactarant, forsitan ec nunc erubescen tes, eo qudd quos q uaerebat δ medio tollere, hos benescio domini viventes conspiciunt. Arrium vero & huius stelam anathematinauerunt, congruenter id facientes, quippe qui scirent Eusebium eum suis,ob nullam aliam causam nobis insidias texere. nisi propter suam ipsorum impietatem. Vbi semel statuerunt confiteri calumnias aduersus nos structas protinus abnegarunt di haeresim Chrsesto rebellem, ob quam di illa quae in nosm liti sunt, simularum.
240쪽
ni, quaestionum suarum diuersarum,
Vicumvin trinitatem consubstantialem .seu eo essentialε credentes di baptizati adserimus Deum esse patrem, ac simili ter Deum esse filium,itidemq; Ueum esse spiritum sanctum. Quomodo non tres deos,sed unum solumis Deum aff.rmamus: Denio si unum quidem adoramus Deum certe rixant festum est,qu3d in monarchiam credentes,ludaeos imitabsemur.Sin autem tres deos,tum plane patescit, quod Graecos sequimur, deorum multitudinem introducentes, ac non v num solum Deum pio cultu adorantes.
Facilis est haec ratio. Quippe religiosae pietatis modus, fide sola,nulloq; seruis riso cognitu ob idq; honorandus.Deus enim comprehensibilis, non eli Deuri Namsi re angelos,nec animas nostras,quae sunt res creatae,apprehendere vat anus, quanto magis decet ipsum illorum conditorem fore incomprehensibilem. Proinde quod in arcanis reconditur, dum fit cognitum,non ultra erit admirae dum.Id igitur Christianorum fides est,quom trisypostatas,id est, trisubsistet iam lis Deus, nec unus est anthropomorphus, id est, homini formis,rt Graecorupueri fabulantur,nec tame tres dii,tana a se distantes. Abeat in mala rem fabulosus Grecora iste sermo. Indiuidua vero est in tribus subsistetris unius essentis deseras. Hoc aut cognitu pernecessariu erit,* nec verbis,nec enthymematis, seu coortationibus apprehedere,velenunciare de deitate aliquid humana mes queat. ane oes quotquot Deum coprehendere studuerunt,suam ipsoru umbram puesecuti sunt.Et quotquot extitersit,qui de essentia dei dicere statuersit. abysi uis pugno suo mesurare conati sunt. Quot no item profunde scrutari sunt ausi, tande in prauas cogitationes ta haereses diuerterat. Ille nan pater, oc Deus,n5 ut ego,creatus pater est,generas,ut ego,creatu filium. Nemnlius, &nec spiritus sinistus,tan' hominis spiritus circumscriptus, hoc est, inclusus perceptibilis. Sed est ineffabile ac inexponi bile sim trinitatis mysterium. At tune dixeris, qualiter Est enim supra omne quale.Neque dixeris,quomodo Estenim supra omnem modum,diuinus modus. Non etiam dixeris qua ratione,nam supra rationem est diuina ratio.Sed crede in patrem, non scrutando rem. Adora filium, non tam impertinenter solicitus circa illius generationem. Hymnis lauda spiri cum sanctum, di inquirere noli sanctae trinitatis mysterium. Egredere ad Iordanem, ec vide revera dilucide, sanciue,ae consubstantialis, siue coeliantialis trin satis virtutem .Patrem quidem desursum testificantem. filium autem inserius Baptizatum spiritum sanctum in specie columbae descendentem. Cui gloria imperium, di adoratio nunc,& semper.& in secula seculorum.
Qua posset autem coniectura homo aetate virili prouectus deprehendere, Num fuerit consummate baptizatus,& tum spiritum sanctum in sacro lauacro