장음표시 사용
52쪽
ii de unitate sanctissim s Trinitatis ad Theophia
lum, Libet LCaput I. AT HANAS IVL
V inius Deus pater, & sli, & saniste spiritu Rui
unitam deitatem nobis declarasti, re sacrosam Natur
ictae solius sdiuinitatis indivisam gloriam reuelasti, di perfectam Trinitatis tuae sem piternita ''
te demonstrasti. Ideo optiinu duxi, in tua υ tas patefactia laresceret, di haereticorsi detecta caecitas innotesceret. Propter quod subito in a mulationem accesus est animus meus, oc exarsit sicut ignis rutilans in densas arborum sylvas. Vnde quia multi tentaverunt ad stilum via de
molirare iustiti 5c nobis placuit per anfractus angustiae eius iter dirigere, di lata di spatiosi viam primum fugere. Qitis non cupiat,detersa in liquitus caligine, per aquam vite tenouari post steriles &ieiunas siliquas pa di re nem vitae s edere &omissa voragine poculi venenos,inlicem salutis accipere e re prostrata idolorum prophana cultura Deum Veron agnoscere creatorem &nuen spreta inueterati sibilatione serpentis,hymnum Deo suauit et canere & tandem refutatis squam os draconis uberibus, ex euangelicis praeceptis melle &la 'epo rari Et rursus per immortalitatem resumptam angelos apostaticos iudicare e re post terrenum hominem coelestibus regnis ec sublimibus in inlcrusalem manci- pari Rogo,quae 5c quanta est haec in Deo humanitatis dilexilio, qui tanta praemia credentibus pollicetur: Quis non omni auiditate festinet de graui se nno exuseverem clari illimam lucem cum infinita admiratione conspiceret Quam cupio noad pupillam ocul rii obtutibus ostendere sed religiosis fratribus in arcano cordis secreto recondere. , quo non ambitios voluminis conseci cumula, ne plus verba. exaggerarem,quam sensum inuestigatilibus intimare, sed breuiter infinita comprehendi re humili sermone sublimia indicaui. Vnde totum ibi est plenum, ubi nihil est minus,imo penitus totum videtur ignorare,qui huic plenitudini diuitue trinitatis aliquid voluerit derogare. Dum de te magis senserim, quam proprie . aliquid de meo dixerim. Nunquid totum secundum professionem regulae creditantum permisisti,ta nullo omnimodo te mortali sermone definiri voluisti Nunquid quia per fidem credi te permisisti ed deitatem diuinitatis tuae immensae piid nos ut enarremus iussisti Nunquid quia a nobis sentiris proprii, ec dicedo definiris Abstuum Deus tu tantum tibi solus sis proprie agnitus. propter quod supplex impensissime obsecro tus tranquillissimae trinitatis gloriam,vt per prosere ducas me ad statum persectiun fidei consessionis mei verba premente. Si coeli no dam. . sufficiunt in s prodendam sublimitate magnitudinis trus: Si non sitiatur oculus ad
videndum,aut auris ad audiendum opera magniscentiae tuae,unde sufficit paruistas mea geminas in consessione reserre tibi maximas gratias Adeo veniam postulo, ne sorte cum praesumptionis dicta adsumpsero, tus maiestati videar aliquia
derogare: Sed prostrat iaceo ante tuae sublimitatis gloriae sede, ut permittas me . . de a
53쪽
de plenitudine thesauri tui legis sontem hibere,oc dequatuor exuberantibus suamnibus aquam vitae haurire. Ex quihus confidenter haereticis rer autoritate regulae prs scribamus, ct catholicis de sempiterno,velut de ne staris fonte, piritus tui corda sitientium irrigemus. Haec est, inquam,materia formulae in collisione haereticorum:& haec est tituli victoria in absolutione catholicorum. H AE R. auurs gnificat principale mandatum Dei: Euntes nunc baptizate omnes gentes, inno mine patris &filh,5c spiritus semcti A TH. Audi in hoc admirabile ac regaled coetu, in quo omne sacramentu in deitate trinitatis uniter continetur. Quia dixit ita nomine, euidenter unam deitatem in trinitate consistere declarauit. Et quod prosecutus est, patris 5c filii, di sancti spiritus, per singula nomina singulas peribnas ii esse distinxit. HAE R. Sane,ut prius mihi summatim de unito deitatis nomine multifarie die tu ad interrogata exponas,postulo, di sic de nominibus personaria in prosequendo distinguas.Cur unita est deitas A TH. Quia nulla est in hac ploxiguitas. nitudine trinitatis ambiguitas. H AE R. Cur unus est Deus pater, ec stius,& landius spiritus A T H.Vnus ubi dixisti,ad unitum nomen deitatis tu ipse retulisti, nomina aeque in personis distinxisti. HAER. Cur solus Deus ATH. Vtiqi quia sola delias in trinitate consistit,ideo solus Deus. HAE R. Cur omnipotens Deuse ATH. Quonia omnipotens est ipsa deitas trinitatis. HAE R. Cur unus verus armasia- Deus ATH. Proculdubio dum una verast natura s diuinitatis, propterea unusti . est oerus Deus. H AER. Cur unus bonus cst Deus ATH. Quatenus nulla di uersitas dispar sit in una substatia diuinae trinitatis,ac per hoc unus bonus est Deisus. HAE R. Cur summus Deus A T H. Qita lisc quidesti summa est substa
tia trinitatis. H AE. Cur unus est dns ATH. Memento unam dominatione esse in patura sempiterna trinitatis, & ideo unus dAs. HAE. Cur una imago inuisibyiis est trinitatis AT H. Quia una eademi deitas est in imagine veritatis. HAT. Cur unus est spiritus: A TH. N6nne una est natura deitatis spiritus sancti qui in in patre, filio,&in sese cossiens est Ideo unus est spiritus unius trinitatis, quia una est sempiterna in hac ipsa trinitate plenitudo diuinitatis. HAE R. Cur aequalis 3 est ona trinitas AT H. Quia di sempiterna est in ipsa trinitate deitas. Rogo, non animaduertis pene omnes haereses in hoc titulo unitam deitatem patris,di filii, respiritus sancti blasphemare dum haec, quae superius uniter in trinitate sunt dicti, ιρ ad unam personam patris illi tantummodo conserant. Qua de re strenue nobis Ia- ea toriis horandum est mo.&aduersus tot sectariis congressiones a 'o ter cum infinita sollicitudine dimicandia, ut penitus discussa haereticorum caligine, lux euangelicinhr iis bini Logi ut QR β pδx iacta clarescat, debla Phemantium detecta caecitas innotescat.
gaesibo. . de nobis paulisper Pro examinatione superiora retexenda sunt. vis legentibus.
de nobis paulisper pro examinatione superiora retexenda sunt is legentibus voritatem omnis ad liquidum scrupulus infidelitatis de arcano pectoris auseratur.
xandrini de sacrosancto unito nomine sanctiiss. Trinitatis. Liberi
Rgo unum Deum ubi memini, non ad unim tantum odo personam patris haec in dicendo taxaui, dum filium devna patris esse plenitudine.& sanctum spiritum non negaui. Et tum Deum ubi memoraui, non ad solam personam patris haec ut dicam verius indicauit quia s- .lium&sa iustum spiritum de hac ipsa sola substantia patris eue non abnegaui. Similiter omnipotentem Deum,sive verum Deum, vel bonu Deli, aut sumnisi Deum,seu unii spiritu,de quo summatim paulo ante narraui, nonne hae
cuncta vocabula ad unita diuinitate trinitatis patris,di filis acti spiritus declara
54쪽
DE UMITATE S. TRINIT. LIB. I. ,
A ui Vnde quamuis in hoc loco copiosae sint significationes dictae, tamen ad unliam ciuinii κdiuinitate trinitatis euidentius sunt approbatae. Nam unitas,non ut Haer elici suis oppleis blasph emiis dicere saepe consueuerunt, in voluntate ei se, non in deitatet quod absit,dum unitas noritantuin voluntate sit, sed imo in deitate. At per hoe Sed eam tavnitas hae vi certus sis, non in concordia tantum est, s sed realiter, imo Iubstantialiter constat in natura diuinitatis. Ergo postulo a te qui legis hanc istius scriptu Ne meae fidei professionem, ne hic superflua vel profusa verba perquiras, sed stris elim,eapa citcr,im 3 spiritaliter cum summo studio dicta ad stilum sacrae scripturae conferas, di secundum regulae aequitatem iustitia moderante perpendas. V de iam accipe non diserta ,sed fortia,neq; terrena figmenta,sed vera re coelestia documenta, nem philosophorum praua commenta, sed perfecta, apostolica, arcanasicramenta. Neq; grammatica,quae superflua est doctrina, sed ex euangelicis scripturis, super melle oc fauo dulciora di meliora diuina prscepta. Disce itaq;,quia in hoc Sophistae huius mundi s stultis aisti sunt, quoniam sapientiam veram non muris cognouerunt,ideo reprobi facii sunt,ilao interrogantis a tin soluentis accipe personam quae exigit sibi fieri satisfactionem. H AE R E. Qitur pater spiritus dicis tur,& filius spiritus nuncupaturώ spiritus sanctus spiritus appellature A T H A. Persecte ad hoc respondetur pro loco s interrogantis,An ignoras quia pater unus Interloca Deus est filius υnus Deus spiritus sanctus unus Deus est: Nonne unus De- u.
tis est,dum unitum nomen sit in natura ονσιας,sic θ unus spiritus est,quia unita est deitas eorum. Nam si tu per singula nomina personarum Unitum nomen spiritus
ter designasti,nunquid tres spiritus edicere oportebat Absit. Quod si hoc poterat dici tale erat,vi & hoc in confessionem deberet introduci, tres deos in plurali numero nuncupari. Vt iam non eli et in eis una natura diuinitatis,sed unusquisque in propria, vel diuersa natura sua consi steret: quod absit . interea rursus eadem repon to,ec ad tua dicta verba comparo, 5c sensum intellectus mei tibi reuelo. Patervis nus Deus est,ec filius unigenitus Deus est,respiritus sanctus unitus in patre &R-lio Deus est. Nonne quia unitatis nomen ter designaui, ideo tres deos potero conssteri Absit.Vnde quamuis triplex sit dictum, unum tamen tenet in deitate trinseratis nominis indicium . Interim vel in hoc titulo animaduerte dicentem i Ego sum Deus Abraham, Deus Isaac,& Deus lacob. Nunciuid in hoc dicto tres deos desin uit,ed quod unum nomen ter indicauit Absit. idcirco nos qui sidem euangelicam atque apostolicam patrum tenemus, nec tres deos,nec tres dominos,nec
tres spiritus, vel certe ad huiuscemodi pluralitatis dicta nec tenemus,nec in corde nostro suscipimus: praesertim cum nos unitatem deitatis uniter, non pluraliter in trinitate consistere sciamus. Propter quod non debemus tres naturas in hiis personis contra ius euangelicae censurae prosteri, cum sit unus pater Deus, cte unigenitus sit filius Deus: unitus sit spiritus sinctus Deus. ideo unus est Deus quia unita .s est deitas,sicut per singulas personas scriptum est. Et quia nullus Deus nisi unus
vel hoc audi: lsrael dominus Deus tuus Deus unus est. Si uehOC. Ego sum domita halu, . si mas Deus,extendi coelum solus, ta solidalii terram. Aut hoc:Mediator autem unita cur seripistis non est,Deus autem unus est. Nec nomVade retro Satanas,scriptum est tDO iaminum Deum tuum adorabis N illi soli seruies.Nam di hoc: ex spiritu qui nascitur,spiritus est. Et alio in loco: Haec omnia operatur unus atq; idem spiritus, diui- dens si ngulis prout vult. Sive hoc: Seruate unitatem spiritus in vinculo pacis. V Epha. num corpus,ec unus spiritus. Sed & hoc: Omnes unum spiritum potauimus. Momento unum diuinitatis nomen esse in singulis personis. H AE R E T. Sed ut haec dicta deautoritatis iure adhuc mihi confirmes postulo. A PH AN. ignoras scriptum ess e:intelligentibus legem loquor Ita liqui aures habet ad audiendum,
audiat. Et quid spiritus per historiographum Morsen in toto pene libro Gen
55쪽
. seos ecclesiis testetur intelliganti Deum dixisse, di Deum fecisse 5 Deum s bene- Q
4'ψms, dixistit ea. id dixit Deus: Faciamus hominem ad imagine &similitudinem nostram,Et sic prosecutus est: Fecit Deus hominem, ad imagine Dei fecit illum, . masculum Oc foeminam fecit eos, 5c benedixit eos, dicens: Crescite oc multiplic mini,de implete i oram. Quae tandem est causa,vnum dixi ile,faciamus, ecvnum fecisse, di unum dicenti di tacienti intersutile, ec bona saeia videntem, benedixisse dum saciamus,unius tantum solitarii persona non sit, sed oc facietis uniter cumeo,ad imaginem Dei ipsius tantum periona non si t, sed videntis,& benedicen-
tis una cum eo sit. Non tibi videtur, quoniam per tacita nomina Personaru, quam
uis paulisper deitatis unitum est nomen insinuatum Vtiqi quia non signis auit, pater dixit,& filius fecit,sc spirit us sanctus benedixit,sed breuiter prosecu i us inrec dixit Deus,5c fecit Deus,oc vidit Deus om nia que facti erant, di benediYit illa dicens: Crcs. ite & multiplicamini, di implete terram. Vides quia nemo ad se me ui ne, si, ipsum dicit, itat sed ad iacientem: N mmo qui facit, ad suam personam loquitur. ea . secit. Et quis de se sindicat,& fecit di benediκitcrum verbo tenus si una esset per sona dicentis, ec facientis, di benedicentis, sic intimasset fecilia se opus suum, de Pialmo uel dixi,oc feci,&benedixi. Discite itaq; unitum nomen esse in natura trinitatis, Hirmographo approbante: Verbo domini coeli firmati sunt,& spiritu oris eius omnis virtus eorum.Vtique verbum filium indicauit: dominum autem patrem designauit, ec spiritu oris eius, spiritum sanctum dixit. Vides in personis vrlatum es tiles . se nomen in natura trinitatis, PsalmograPho quoque approbante: Propterea v No mitte Deus, Deus tuus. Ecce Deum ec Deum t non tamen pluraliter inuenies di
cium fuisse in hiis personis deos. Nec non dominum de domino, aut patrem de oti,i. filioattestantem peroseam prophetam:Saluabo eos in domino deo ipsorum. Sesec adhuc scriptum est de unito nomine diuinitatis: Et pluit dominus a domino. Gene. i. Vel hoc exemplum accipe ad Iacob dicentis in libro Geneseos: Dixit autem Deia Dus ad Iacob:Surge,&ascende in locum Bethel,ec habita ibi, di facibi altare Deo, illi qui apparuit tibi .cum fugeres a secie fratris tui.Et in libro Psalmorum cautum ocii inueniemus: Dixit dominus domino meo i sede ad dexteram meam, donec p viati . . nam inimicos tuos scabellum pedum tuorum, Sed Sc Esaias: Haec dicit dominus
Christo meo cui tenui dexteram,ut Obaudiant eum omnes gentes,&c. Non tam
dominos:quia unita est dominatio eorum in natura sempiterna. Sicut oc de pers , ob bis Ita sancti spiritus Vas electionis breuiter absoluit, dicens: idem spiritus, idem 5es. ortu .a. dominus,idem di Deus,qui operatur Omnia in omnibus. Et alio in loco idemi se repetitiQuia dominus est spiritus: Vbi autem spiritus domini, ibi libertas.Veraccipe in persona patris in Evangelio ad Samaritanam dictum fuisse i quia Deus spiritus et t. Nam ec de persona silii Hieremias receptissimus Prophetarum testa Mi tur:Spiritus faciei nostrae Christus dominus. Sive hoc Quia misit diis spiritu mas receptis in sui in corda nostra,clamantem Abba pater. De spiritu autem principali filius it i nu H dicat:Spiritus ubi vult adspirat,ec vocem eius audis,&nescis Unde Meniat,vel quAr' eatis te ec omnis qui nascitur ex aqua & spiritu sancto.Ergo ut compendio scripti scitis ita rae sensum de natura diuinae itinitatis Uniter dicentis colligas:Viuit dominus. Et Benedic us Ueus meus. Et:Exaltetur deus salutis meae. Vides per singulas signi ficationes via itum nomen deitatis ter indicatum, hoc est,Deus,Deus, ec Deus mtamen deos. Vel per eundem accipe inmola Deo sacrificium laudis,&redde alti GPsilm. , simo vota tua. Et invoca me in die tribulationis tue, ex eripiam te, &magnificabis me,Vtim si una esset tantummodo in hoc exemplo fixa persona, debuerat haec si ne aliqua distin tione in prosequendo taxasse,hoc est,Vivit Deus,qui est benedi ui , .,a- Cius Deus m us, re exaltetur Deus salutis meae. itaneno vniter in his personis est:
satum. nomen diuinitatispatris,di fibj,oc spiritus sancti in omnibus f declaratum c id es
56쪽
A Deus,&Deus,& Deus:Sicut alio in loco cautum est de unito nomine dominationis: Adserte domino patriae gentium adserte domino gloriam oc honorem, adserte gloriam nomini eius: Quia si sona esset tantummodo persone gloria,sicsdebue M. υniuarat intimasse:Adserte domino patrie gentium, adserte ei gloriam ec honorem. as M,Pο ς Mferte gloriam nomini eius. Q i id amplius Nunquid adhuc nobis ad patefacie
dam veritatem argumenta sunt necessaria e Nunquid gentes,quarum introitus ianuae credentibus ad vitam aeternam patens est, in unam tantummodo personam Patris baptizantur oc non in tres,quorum nomina haec sunt per singula distincta, , .pitris,s filii.& spiritus sancti, quibus est s natura diuinitatis. scut scriptum esti 'Euntes baptirate omnes gentes in nomine patris,di filii, θc spiritus sancti. Vnde
in his personis per omnia in deitate unitum nomen est,&per ipsa nomina trinitatis tantum personae distinctae sunt. Sed & Apostolus ad haec tellatur: Seruare via se Epiuc vitatem spiritus in vinculo pacis : unum corpus, de unus spiritus, sicut vocati estis in una spe vocationis vestrae. Vides seruandum esse unitum spiritum, in unum cor Pus ecclesiae, in vinculo pacis,quod est in consessione salutis. Ergo quamuis in s
Perioribus cxemplis scripturarum tacita sint nomina personarum, tamen unitum nomen diuinitatis per omnia est in his demonstratum, sicut re in hoc s exemplo a'. argu veritatis,in quo nomina personarum euidenta sunt ostensa,& unitum nomen ira .
turale clause est declaratum dicente Ioanne Euangelista in epistola sua: Tres sunt, qui testimonium dicunt in coelo, pater,ct verbum, 5 spiritus:Et in Christo Iesu - i-ἡ num sunt, non tamen Unus eli, quia non est s in his una persona. Nam unum quod P. Munudixit de Qtrisq;,quid aliud intelligitur, quam quod Deus pater natura idem ipse dicatur 5c dominus idem ipse sit Ec spiritus,ta filius Deus idemq; sit in diuinitatere dominus, idem sit 5c spiritus, sed ec spiritus pa racletus Deus. idemn sit ec dominus in natura deitatis,idem sit ec spiritus. Vides quia in deitate 5 substantia plon nitudinis per omnia unum sunt, et in nominibus personarum tres sunt:Nam quod tres sunt, quid aliud sentitur suisse,quam pater verus s onus, qui genuit, idem non Misy sit qui et genitus ab ipso est:Et filius unus, qui non genuit, sicut ipse a patre genistus pater non sit,et hic spiritus sanctus alius sit,qui nec pater,nec filius est. Praeter ea qui nee genuit nec est genitusaeum s alius sit in persona qu i genuit,re alter sit in a arret M persona avnigenitus ab ipso est, & alius aeque in persona,vt dixi,secibum diuina h/scripturam,qui nec pater,nec filius est. Hic est spiritus sanctus, sed plane de .nita natura est. ideo in deitate unita, commune nomen est ei. Sicut in claritate euangeli cae scripti irae de spiritu paracleto filius testatur,dices: De patre procedit. Et sic pro- Ioann.lo secutus est: Et derii eo accipiet.Et ideo ubi personae requiruntur, propria nomina iis adstringit turiVbi aut deitas poscitur, itum nomen in his indicaturiquoniaJm distinauismus,ad nomina personarum pluraliter dictum demonstratur: Ac per hoc in deita rurite unum sunt,& in nominibus personarum tres sunt. Sane ut omnem scrupuisium legetibus amputemus,adlluc breuiter dilucidabo, multifarie approbans hoe unitatis nomen esse vertissimum trinitatis,quae tamen cum resertur multifaria sapientia Dei, quae uniter in patre ee filio oc spiritu sancto consistit, de qua si sgni
cessapientiae deitatem,5 deitatem sapientiae, nonne haec ipsa est s unitas, quae εἰ diuinitas oti nitatis Ergo ut copendio haec adsignemus, siue sapientiae gloria, siue
dcitatis gloria aut summitas,aut dominatio, aut dignitas, aut claritas, aut maiostas .aut imperium,aut potestas,aut sempiternitas nominatur,n6nne haec mulis
sarie quamuis sint dicta,ta me ad unita deitatem incomparabilem patris, di filii,&spiritus sancti uniter sunt declarata Aut putas quot significationes dicuntur ad gloriam deitatis,totidem , sint di species diuersitatis Absiudum haec uniuersa ad unita substantiam dicta referantur: Nam si haec una atqi eadem ipsa est multiplex
praefigas picua patris ecfil nec spiritus sin a quae est a virtus,sive unita forma α iij magnitu
57쪽
magnitudinis aequalitatis eiusfue una maiestas,sive una claritas,qus in hanc unita C deitatem plenitudinis secundum scripturae regulam in hoc loco collecta reperitur nilquid sic in eadem deitate trinitatis potest aduersus scripturas referri, tres
sapientias aut tresvirtutes,aut tres imagine aut treS substantias,aut tres claritates
ostis, iii, aut tresplenitudines diuinitatis,uel cstera huiusmodi pluraliter Ariomantiarum
Cordube nrore dicamus Absit. Sicut tuoste iam aetate prolixa, qui non per rudimenta in iis fuit epi synodo Syrmiens catholicae autor suisti, ubi fidem tuam, quam in Nicaea constris 'PR pleras uitam fecisti,dum regiae potestati famularis. Prs erea qui morti esses perquam vicinus,sic in laqueum voraginis barathri incidisti, ut cΣcideres tanu mor tuus a corde,5 diceres: Quis ignoret Patrem maiorem esse honore, dignitate, laxitate, oc maiestate quasi duae,vel certe tres essent claritates, aut maiestates in singui Iis his personis, patris,& si iij,& spiritus sancti. Quod absit. Nam si haec eorum btilis
sphemia,ita ut aiunt, haberet:quare non tres deos plurali numero nuncuparensiac. publica voce circa proprias vel diuersas substantias suas esse pollicetur cQuod a Mesuuiii sit, L uin persecte unitum nomen diuinitatis unite vel multis arie quamuis dictai , s uniter in trinitate consistat. H AE. Sed ut breuiter haec ipsa dicta deautoritate per singulas personas iter mihi ostendas postulo. ATH Audi uniter in trinitae . . . suri te dictum: sepiens est Deus,& sorti'dc magnus, qui iubet soli, oc non orietur, qui sydera concludit, ec tendit esum quemadmodums pellem, qui ambulat supreo bis. . i. maret i quam super aridam,quis acit magnalia, di quae inuestig ri non possunt.
i. iri. i. Et in Solomone ait:Deus sapientia sua iundauit terram, parauit autem coelos proiici t dentia.V et hoc Apostolo agnosce dicente Christum Dei virtutem,& Dei sapientii o die . tiam. Sed Nipse rursus ait:Vt inhabitet in me virtus Christi. Et in Psalmographo
ritu i scriptum est:Ambulabunt de virtute in virtutem. Non tamen pluraliter sapient striptii as, aut Virtutes in his personis esse s significauit,sicut fidem ipse repetit i Dominus Deus virtutum nobiscum. Sed Sc hoci Laudate eum in firmamento virtutis eius. Et alio in loco: in lumine tuo videbimus lumen. Vel hoc: Non accepimus spiritati moris, sed virtutis.Siue uniter sanctimoniae trinitatis dicta percipere, ut cautum inuenimus i Sanctitas ct sanctimonia in sanctificatione eius. Nam di de persona sancti spiritus Solomon in prouerbiis eadem ait: Lux domini spiritus hominu qua Hebrae. Ia strutatur interiora cordis.Vel hociVt pater Deus domini nostri lesu Christi,patre claritatis,det vobis spiritum sapienti reuelationis. Et alio in loco sic cautum irru fluenimus: Sed accipictis virtutem Diritum sanctum in vobis. Sive hoc per sancta ' Michaeam ipsum Deum patrem accipe testantem: Nisi ego adimpleam virtutem in spiritu meo sancto,& iudicio oc potestate. Memento hinc esse s nctum seisita sapientia: Zc virtutis cum patre di filio,sue uniter sanctimoniae dicta percipe ominnia mirabilia in signis 5c prodigijs operantem.Vides itam esse in utrisque unam s al. sancti si pientiam si ue virtutem,aut s lucem,aut sanctitatem, vel operationem, necnon Mcationem alia huiuscemodi m ultipliciter dicta,quae non sunt ad haec illata exempla,quae satis Iongsi est per ipsam trinitatem dicta uniter enarrare: Sufficiat,etsi pauca ad probationem pro multis in cognitionem lucis suisse exposita documenta. Ergo si pater di situs, ct spiritus sanctus in deitate unum sum, adhuc legis testimonio mihi satis incias quaero. lam audisti superius Euangelistam Ioannem in epistola sua absoluta dii at is testantem res sunt qui testimonium dicunt in coelo, pater,ec verbum,ec spiritus Christo Ie s oc hi tres uniam sunt.Vtim sine dubio in s trinitate diuinitatis per omnia unum sunt in non inibus personarum tres sunt. Itam,ut scias,de his quae superius combi. delia e prehendi,nullam diuisionem aut distantiam in s unam deitatem substantiae plenisal. unum rudinis patrihec filii di sancti spiritus secisse me memini.
58쪽
ni, de propriis personis sanistissimae Trinitatis,
e per singula nomina personarsi,vi nomen deitatis mih sexpona postulo. ATH. Audi: Si filius in nomine patris venit, nunquid ipse est pater, qui ait:Ego veni in nomine patris meti
Dum nonae patris Deus sit,in cuius nomine filius venit manses este Ac per hoc in unita natura diuinitatis unu nomen est e
riidem comproba tu,sicut ipse pater ad legislatore Moysen tes status est,dicens:Attende illi,stne fueris inobedies ei t nomen cin meum est in illo.Et ad lisc Patriarcha Dauid sic ait Benedictu qui venit in nomine diit. Nam si spiritus paractetus in nomine filii venit Qt ip- Ρω mse dicit:que mittit patet in nomine meo,nsiquid oc ipse filius dii ius est,ca sine didio nonae filii Ueus sit in una s pariteri natura diuinitatis In hoc ergo nomine eul Ri- P- i denter paractetus venit. Ideo per singulas personas secundit naturam trinitatis Vnse '' tu nonam tibi elis declaratu. Esaias hscapprobas diciti Descedit spiritus a Deo,& al. pro 'eduxit eos,sic eduxisti populu tuum facere tibi nome gloriae. Sed 8c ipse idem in- ῖ- ψ dicat Et irritaverunt spiritu sanctu, oc conuersus est illis ad inimicitia, diis ipse exin Ess- crapugnauit eos, 5 rememoratus est dierueternoru qui eduxit de terra pastoreo ui
B oc subiunxit:Vbi est, qui posuit in illis spirita suum: Vides ergo onitu nome hoc
patri, 5c filii esse huc dii m spiritum sancto, qui eduxit filios Israel de terra Aegypti,
sicut Proplieta dicit: Sic eduxisti popula tuum sacere tibi nomen gloriae, qui conuersus est filii; Israel ad inimicitia. HAE. Rogo, ut si unitu nomen est in deitate trinitatis, cur unusquis min suo nomine novenerit: ATH. Porro quasi hoc quod atremis s.nitu nomen substanti usi saddeitate uniter resertur, iam propriu esse non osten- ne datur. Vtiq; in hoc propriis est eoru, sed re unitu: Nam vi certus sis, nomina in per- - i sonis propria sunt, oc non comunia. Sed dicis mihi: Cur in suo nomine s proprio, arorotiri. quod est natiuitas,notamen statim ad indiscreta deitate, ubi refertur In qua inu nietur unitatis Dei nome. Sed in eo sane,in quo ec superius prehendi, psona ipsius tanti limodo gignetis distinguitur,hic ipse filius no venit 'Audi, quia si in hoc nomine tantu Ventiletrid dicitur filius, ct non in substatia deitatis comuni, dicturus eras mihi: Non est unitu nome in natura diuinitatis filii cupatre, sed propriu in notantu nomina propria iam in personas distingueres,sed unitu nome in deitate trinitatis tantide per ipsas personas separares, hoc est,ut propria nomina eoru in singulis vel diuertis substantiis esse designares,ut aut ita substantiam in tribus part hus diuideres,vel certὸ singulas personas in singulis iam substantiis nobiscosistore indicares. Sed plane si pater,ec filius,& spiritus sanctus secundu singula nominaversonaru pia Redistinguuntur,nunadsc&secundu deitatem unitum nomen in his personis per silvulas naturae substatias diuidit Absit. Nam ec si tu Ariane υbi nomina tantu in psonis deheres distinguere,vbi simul cum ipsis nominibus ec naturas per s gradus singulos distinguas, ut tres naturas secundu nomina personaru at ordine esse dicas..t per ipsa nomina discrepates 8c substatias esse adsignes. Cur no erube
scis 5c no sicut getes plurali numero tres dii os, tra unita veram natura publica
voce profiteris circa diuellas vel dis parci subst tu; suas cossiere ut soles profiteri
59쪽
υnGver empiternum,ininitiabilem, infectu, 5c alterum initiabile de creaturies Cproiectu, oc tertiu deministris,quasi subiectu:Vipstri incoparabilim vel inena ai. ignobi rabilem adscribas: fili j aute prae caeteris de factura s ignorabili procedente substili. tiam demolire piritu adaeque sanctu de ministris angelis habente substantia ii dices.Vnde ad hoc reuertamur,de quo per singulas personas superius tractab mus. Sedec si spiritus paractetus in suo nomine tantum venisi et,ec non in sub ista tia comuni patris,di filii, quod nominatur Deus iam proprium nomen eius in persona esse videretur, oc non secundum comunem na turam deitatis in utrisq;At tantum υnusquis in nomina singula in personis suis ostenderet, deitatis aut evnitum nomen no indicaret. Porro in hoc nomine deitatis patris venit verus silius, in quo est natura cum patre.Et in cuius naturae nomine venit spiritus paractetus, quae in
hac ipsa sacro sancta trinitate viliterc5sistit,sicut superius praedixi, patre de filio suo indicante:Nomen meu est in illo.Et filio haec dicta confirmante: Ego veni in
nomine patris mei, Sc non recepistis me. Cum autem alius venerit innomine suo,
eum recipietis. Sed oc de spiritu sancto ipso rursum repeteter que mittit pater mea . horiari us in nomine meo. Et deinceps eude nomine suo audi discipialos sorante:Omniatem. quaecunt petieritis a patre in nomine me dabit vobis. Sed oc Apostolum Paulare., i. eadem teitantem. Sed abluti estis fed sanctificati estis,sed iustificati estis in nomi-' ne do in ini nostri Iesu Christi, di spiritu Dei nostri. Audi oc Elatam de unito novisne gloriae sancti spiritus declarante:Uescedit spiritus a Deo,oc eduxit eos: sic eduxi iti populum tuum iacere tibi nomei gloriae. Disce iam unita nomen enelan Rr glQri tura I trinitatis. H AE. R. Declara ergo mili si verus est filius aut non, A T H. N5nne pater, ut nos inici ligeremus, hanc sigmficatione intulit,ut divinitatem natiuitatis propriam filii sui de semetipso insinuaret, dicens i Ex utero antelucii erum genui te. Vnde non quia Deus Pater uterum ut homo habeat, Anthro Pin. ie'. pomorphita,qui incomparabilia est, sed ideo hic de nostris exempla introducens Usignificans comparauit per quod natiuitatem hiri sui veram de semetipso nobis propriam insinuaret. Considera ergo in hoc loco ec tu Ariane qualiter sit dictum r unquid hic facius est, qui de utero substantiae patris in cnarrabiliter natus este Nunquid hic factus est,qui sic igenitus ab Euangelista nobis annunciatus este Ioann.3. Qui non credit,iam iudicatus est: quoniam non credidit in nomine unigeniti filii Dei.Sed Scin epistola sua haec eadem indicat Et sumus, inquit, in vero filio eius zr hie Iesu ChristoJ qui est,ait,veru hoc vita aeterna, resurrectio nostra. Ecce habes exv tero,ecce in igenito Dei, ecce in vero filio Deilesu Christo,qui est,ait, verus ecIoann. vita aeterna, resurrectio nostra, sicut ipse dominus de se testatus est i Ego sum via, veritas 5c vita.Et similiter ad haec Elatas prophetauit:Seruientibus ver3 mih iv
cahitur nomen nouum, quod benedicitur super omnem terra,&benedicent dii naveru,oc qui sunt super tertia iurabunt per Deu viuum,obliuiscetur tribulatione pristina, nec ascedet in cor eoru. Vides nouu nomen esse Christianora quod benedic tur super terra a domino. Nam ipsi benedicunt Desi unum dc Deum verum patre dc filium, im ὁ Θc sanctum spiritum,ec iurabunt per Deum vivum, ec iurabur,ait,ar. est haee per Deu verum,quod est diuinatus unitu nomen. Rogo,quae est tanta sHaeretic D rum dementia,verum creatore facturae suae compararis Aut quae caecitas tanta est,
tanta veritatis probatione salsis argumentis blasphemare Dum Centurio adhue ventilis homo ad tuam confusionem indicaueri t. V ere situs Dei erat iste. H ARar. mu- Et quod modum s unitum nomen est in natura diuinitatis, dum alter in alterius nomine venisse videtur ATH. Vere veneno sunt insccta subtili cum dolo haeeii i iis Dbxu sacerda interrogantis it impugnatis. Proculdubio in hoc sane salius est pater qui vere genuit, oc in hoc alter est filius,u vere ab eo genitus est. Sed ec in hoe
est cr est spiritus hic principalis raraclcius, qui in pertecolle io Apostolos effusus est.
60쪽
DE PROPRIIS PERSONIS S. TRIN. LIB. I. s
; A est. Et ideo in hec singulatim dicta memento nomina in personis esse distincta. Vides quia alter ab altero, siue alius ab alio in persona tantum differt,& non in pleni audine diuinitatis οἱ fi q. sicut ipse dominus ait: Alius est, qui testimonium periise hei mihi qui me misit pater,Sed & alio in loco idem ipse in persona sancti spiritus indicat:Rogabo patrem meum,& alia paractetum mittet vobis. Scito alium ab a lio, si ue alterum ab altero in persona tantum differre, ec non in unita plenitudine diuinitatis ρλας.Nam si secundum nomina personarum alter in altero sine dubio dicipotest,nunquid sic&in unita deitate alter Deus potest proniiciari pater quas sit in natura s diuersus a filior alter Deus potest dici filius a patre: s quasi sit ins deitate alter, N alius Deus potest profiteri spiritus sanctus, tanquam sit in substantia discrepante a patre, dia filio. Abiit:Uum unitum nomen sit in eis invi ave ranatura,ac per hoc unus verus est Deus. HAE R. Et quomodo in nominibus personarum unum de uno,aut alterum de altero,hoc est, filiu de patre esse signi
cas: ATH A.ignoras unum patrem de semetipso genuisse filium, quia nemo tibimetipsi pater pater est, di quis sibimet ipsi filius filius est: Dum pater non sit genitus,ei fi ius non sit ingenitus, sed plane pater filii est squi vere genuit, & filius est
Patris,qui vere de ipso genitus est. Quapropter non ut quidam solent blasphemantes in confessione introducere duo nominata principia , ut 5c in toto hec patrem verum, nec veru filium profiteantur,dum pater sine silio omnino dici no possiti quia unus de uno est,id est, filius de patre est, &s unus in uno,& pater in filio est, oc filius in patre est. Qua de re alter est in persona, qui vere inenarrabiliter genuit. 5c salius aeque in persona qui de ipso natus est.Sane deitas eorum cum sit ψnseta at ter hic Deus ab illo altero Deo verbolenus dici non potest, quia unitum nomen est inplenitudinediuinitatis,&ideo unus est Deus. Ergo si filius in nomine patris venit, spiritus paractetus in nomine filij venit, sicut filius de eo testaturio G quem mittit pater in nomine meo:Non tibividetur, quia duplex hic contineatue intellectus,id est,ut in nomine personarum tantum sit distinetio, in deitate autem nulla sit discretio H AER. Et quare in nomine spiritus sancti nemo venisse inuenitur: ATH A. Duces caeci, nunquam hoc prouerbium inscripturis sanctis vadiuinis audistis Nonne glorietur gibberosus sicut rectus in cuius naturae nomine missi sunt Apostoli: Ite baptizate omnes gentes in nomine meo: Et sic prosecutus est per singulas personas,patris, oc filii, ec spiritus sancti Nonne unitum diu nitatis nomen L prius tacitii praemisit, Θc sic in nominibus personarum s apertissime declarauit patris,li filii ,ec spiritus sancti Porro nunquid potest arceri de hoc deitatis nomine sanctus spiritus: Aut nunquid potest contra regulam traditionis euangelicae censurae de hoc unito trinitatis nomine lancti spiritus sublata vel tacita persona baptismuin ecclesia persectum celebrari e Abiit. Alioqui quomodo in hoc nomine deitatis, patris, θι iiiij, Θc sancti spiritus in fide baptismi υniter crodentibus in his, non hoc nomen honorificatum inuenitur esse in ge tibus sicut praesagus spiritus sanctus per Malachia Propheta testatur: Quia magnisi est nomen meum in gentibus,dicit dominus Ueu omnipotens. Quod Ioannes Baptista absoluit:Ego quide vos baptidio in aqua poenitetiae, post me aut evenit,qui vos baptizabit spiritu sancto oc igne. HAE R. Declara mihi, si nomen patris est in filio, ecspiritu sancto. A T H. Iam frequeter de autoritate scripturaru ostesum est,Deu patre per Iegislatore Mosen testatu. Ego diis Deus, hoc est nome meu memoriale sempiternit in generationes oc progenies. De filii aut persona sic ait: Nome meum est in illo.Et alio in loco idei plerepetit:Ego dominus Deus,a voco nome tuud Israel. Quod ipe fili' cofirmauit, dices:Ego veni in nomine patris mei,& no recepistis me.Et David ad lisc ait Benedi Rus a venit in nomine diai: Nam 8c de psona spiritus sancti filius testatus est,que mittit pater in nomine meo. Vides filius i ii hoc nomine