장음표시 사용
61쪽
nomine venisse,&spiritum sanctum venisse in nomine filii. Apostolos aute mim Gal. m- sos fuisse,ut baptizarent omnes gentes in funito nomine deitatis, quod est natos rae inuisi bilis, id est,sancti spiritus,sicut scriptum est i Nolite contristare spiritum Z' ''' sanctum Des,in quo signati estis in die redemptionis vestrae.Sed ec hoc accipe:Et
ε. Coma. omnes unum spiritum potauimus. Sive unitatis nomen baptismo operate suscipe
Q dicentisi Et ψos eritis mihi in filios ec filias, dicit dominus Deus omnipotens. Vel hoc Sed ex Deo nati sunt.Necnon: Et baptizetur unusquiso vestrum in nomines Christi. Et alio in loco: Sed abluti estis,sed sancti ricati estis,sed iustificati ' stis in nomine domini nostri Iesu Christi,ta in spiritu Dei nostri. Sed ex Deo natum ess e loli annes testatur:In sua venit,& sui eum non receperunt. Quotquota tem receperunt eum, dedic eis potestatem filios Dei fieri, credentibus in nomine eius:qui non ex sanguine, neq; ex voluntate carnis,neque ex voluntate viri, sed ex Deo natus est. Disce ergo hoc unitum nomen esse sempiternuin deitate patris, ecfilii,& sancti spiritus. Sicut ec unum baptisma est fidei,quod vitam aeternam credentibus tribuit. Quia sicut unum nomen est in natura trinitatis, ita ec unum d num, S baptismum ut diuinitus Apostolus ait iVna fides,unum baptisma. Idcirco dum nomen patris Deus sit,in hoc nomen sit ec filii in natura, sic ec sancti spissetus. Nam vis scire cum in diuinitate patris nomen, id est,Dei, siue domini,aut spiritus nomines,commune nomen est, id est,patris&filii, B sancti spiritus. Ideo si cundum ipsam plenitudinem naturae diuinitatis dum refers, unitum nomen pecv- Tuita omnia in iiijs esse ostendis. Sane hic secundum personas paulisper tacita deitates nitum nomen est. Dum autem singulas personas nominando percurris, nomina propria eorum inesse designa LVnde OPortet nos rursus ad superiora dicta recuseorsenten- rere, si potest unito nomini naturae diuinae trinitatis aliquid superaddi, vel minui. Responde mihi in hoc loco omnis confusa s scientia Haereticorum. Praeterea ubi nullus nec numerus,sed nec aliqua differentia in unita plenitudine deitatis, patris. Dct filii,&sancti spiritus inuenitur, dum unus in alterius nomine distincte in disideti. uinitate, tamen uniter atque aequaliter nominetur. HAERE. Pan de s itaque mihi quomodo tres unum sunt,aut unum tres sunt A T H A. Memento quia poter ec filius,& sanctus spiritus tres sunt,qui in una natura trinitatisconsistunt. ideo tres unum sunt,sive unum sunt tres. H AE R. Nimirum diuisa est haec trinitas attin diuisa, edicito mihi.A T H. Plane diuisa est in nominibus tantsi personarum,in deitate autem in diuisa est. H AE. Edicito mihi, quomodo interpretatur unitase
A T H. Nescis quia una est patris,& filii di sancti spiritus diuinitas H AE. Quia
significatur vel intelligitur in hoc loco natura A TH. Hoc quod sentitur veritas . , i. p. ac deitas, siue substantiariis qua Graecὸ dicunt,o ' quae est manifeste unitaὐeIplemiris . . nitudo diuinitatis. H AER' Quid est una trinitas ATH A. Vt quia υna comar. Quod munis est in ipsa trinitate plenitudo diuinitatis:s ita di unitas naturae nome in trinilvu 'ς α tate cons stere declaratur,& ipsa trinitas adaeque per singula nomina personarum g n. ais persecte demonstratur.Omnino hic iam breuiter est dictum,quod superius ar. Iautu cum grandi cautela secundum scripturae regulam catholicae est collo
uiς- - eium,s ut sicut in diuinitate confiteris esse patrem sic profi- alias.& irarus esse situm, di sanctum spiritum.
62쪽
ATHANASII ARCHIEPISCOPI ALEXANDRI.
ni,denominibus sanctis sinas Trinitatis aduersus nouellam haeresim cuiusdam Potentini Urbici ad Theophilum,
te iam de singulis nominibus atmpsonis idemidi reseras mihi.
A T H. Non tibi sufficere debuerat viasi pro multis expositum fidei dominicae exemptu dicetis: Euntes baptizate oes gentes, in noni ne patris,&fiiij, 5 sancti spus De quo iampride inpri' at libro i mo sit bello tam absolute digessera, in quo totius sacrameti Veri
tatem in una deitate consistere declarauer a. Noeno nec nomina
propria in singulis psonis inesse distinxera. An ignoras, quia pa- ter unus innatus est Nipse sibi filius no est,ta unus filius s ab *', qui eo vere natus es qui pater non est, Vnus hic si sis sanctus,qui non Vt hi pater ge '' ' nuit,& no sicut hic filius natus est, sed nec factura est Sane ut scriptura diuina te
statur, de unita veritate est,ac per hoc nomina Vera propria in psonis sunt,&non ai. Vera in vocabula Vacua. HAE. Vt haec de autoritate ostendas postulo. ATH. De ad- deitate.
sumpto homine in claritate Euangelii scriptum eiu Et baptizato lesu, c5sestim scendit de aqua, ct ecce aperti sunt coeli,& vidit spiritu Dei descendente de celo si -- ' μcut colubam veniente in ipsum. Et ecce vox de coelis, dices: Hic est silius meus clitectus, in quo bene coplacui.Nonne alter est in persona, qui baptizatus est,& alter, uscut coluba de coelis descendit,& alius adsque,cuius vox dec is audita est Alion in loco scriptu est: Omnis qui diligit I genitorem, diligit eum,qui natus est ex ipso. Nil nudiple est pater in persona, qui ci natus est AbsinVel hoc accipe testimon iam quino confitetur filium, nec patre habet: qui aut constetur filiis,& filium & P ibiuriae tre habet. Sive hoc: Qui me odit,& patre mea odit. Sed ad lisc Ioanes indicat: Qui negat patre &filiti, hic est Antichristus. Vides Antichristit cile, qui negat verus Meremta filiv. Denico patris vocem de coctis audi I dicentem: Hiceit filius meus dile at inaniactissimus in quo bene cdplacui,ipsum audite. Uu omni imodo alter si qui testetur de coctis, Nahus adaeque interris. Sicut filius ad patre clamat: Pater honorifica nomen tuli. Et venit vox de coelis: Et honorificaui, oc itera tionoris bo. Vtiq; si im iur ieerat filius in persona, qui Npater,st quo tande honore postulabat occulus vox ad ea respondebat, dicens: Ego honorificaui, Ac iterum hortorificabo Sed 5 hoctΓater sine honorifica fili utuli, ut filius tuus honorificet te. Vides in hoc mutua
dquid in ipse erat patet lapso in huc mundii. Uu proculdubio alter sit, si exiuit,& alius sit de quo exierit Sed ad hcc sub luxit de persona sancti spus. Cu venerit aduocatus ille que ego mitta vobis a patre meo spiritu veritatis, a a patre meo procedit, ipse testificabitur de me. ita neno alter est v mittit, ec alius adaequὰ lapsona,a quo procedit, & alter est hic ipse avenit. Veniet si una esset prisona quo tande mitteretur vel a quo procederet Si cui di Apostolus haec in salutatioe ad Corin. cofirmat, dices: Gratia di inostri Iesu , σι ια,, Christi,& charitas Dei, hoc est,patris,& comunicatio sancti spus in omnibus vovis. Ni nne aperte per singula nomina, sicut di superius cotinetur, singulas pers nas inesse distinxit Ueniq; ad liscis sus filii dicta suscipe, licentis: Alius est,quit
stimonium perlubet mihi,qui trusit me pater. Dum intra de se dicat alius. Vides
63쪽
D. AT HANAS. ARCHIEP. ALEXANU.
quia alius est pater in persoria filii, di non alius est in diuinitate. Sed ec de si linusancto sic ait: Rogabo patrem meum,ec alium para letum mittet vobis: Considera di alterum spiritum paractetum esse in persona,& tamen no esse altera in diu nitate. ideo alter ab altero in persona tantum differt,ec non in deitate ori L . ita salter est pater in persona qui genuit,ecalius filius est,qui unigenitus ab ipso est, ecVn alius spiritus para letus,qui de s unita natura sest. Sed dicis mihi Haeretice, quem V spiritus de unita natura consistit Ecce filius de eo testatus est: Apatre procedit: oc sic prosecuius est,ec de meo accepit. Quod testimonium patre s com- ' ' probaui dicens: Spiritus a me procedit. O homo,si spiritus hic paractetus,ut dicis, pater non est filius no est, factura non est,ad tibi esse videtur vera caecitas: V m si scriptura tibi non sufficit, quae sic de eo significat,meno est iam sua eo quod interroges. Sar e no debeo dis Iinrubre,ed quod no tibi debla indicare quod sit scio. Sed ut prius scias is laqueos euites ridicabo tibi. Hachaeresis nouellaeactititv ia... inaudita cuiusdam Vrbici Potentis qui hunc spirii a sanctum, patrem aut filium Pol tino, saut certe facturam usurpat debere consteri: Vis quis certe ignarus, vel rudis ira Vel. icripturis diuinis, de his, quae per amaritudine versutiae eius sunt in mediu prolata
a sb. Gin ta audierit,ex aliquid mih s blaspheme dieiis elegerit, statim in hareii mirea i ,. ' incidat. Audiitaq; queadmodum absolus debeat tortuosa vincula iniquitatis eius. O Potenti ne,qui aduersus scripturas diuinas,vel tolli mundum, tu solus a catholicis de hoc dissenti dum philosophorum doeisinas sectaris,qui sic sentisi uti muspiritus sili us,ta hic paractetusAEt dicis, teresset, sine dubio iam no esset unus pa
Iurei apsior es sermoes haec dicta de autoritate si uris indico. Igit si alter pater erat et hieraractetus,ut quid di fui Apostoli inuenimus:Vnus ena Deus patcr Sive hoc di- tu: Nobis tam e via us Deus pater, ex quo omia, di nos in ipsum misce ergo, quia
paras in unus est innascibilis Dius pater.Sed eis alter situs csset hic spiritus s c. solato curvili genitus filius illo anne Euangelista praedicabatur, dicens: Dcum nemo vidie viis,nis unigenitus filius,a est in sinu patris,ipse enarrauit Sive hoc:Et unus d pita res, minus IesuS Christus,per que omnia, &nos per ipsum. Vides quia unus est silius, qui est unigenitus Deus. Sed & s creatura erat spiritus s sanctus,ec Deus verus noerat: cur legimus ipsum dominum Christum Nicodemo indicantem: Quod nascitur de spiritu, spiritus est Et: Quia Deus ipse spiritus est.Vel salte hoc exempla accipe Et nolite coiris a re spissi sanctu Dei, in quo sgnati estis in die redeptionis.s Sed ad haec diu ia suscipe:Nisi quis retia tus fuerit ex aqua oc spiritu saneto, non
intrabit in regnii coelorii Memeto, va Deus est spiritus sanctus, a cueta operat insignis N prodigiis, sicut Vas electiois bret uter absoluit:Haec omia opatur unus atq; ide spiritus, diuides singulis prout vult. Qui uti si creatura erat, hic unus at vid e spiritus. luema dmodii haec uniuersa mirabiliapotera i o para Unde non paterest hic paractetus Potentisae,ne duos patres aduersus stilii regulae s autoritatis ira cossessi e introducant: ct nos lyest,ne duo filii cotra sacras scripturas esse videatinere no factura est. ne no Deus verus sit. Sed ad postremia quid dicas,audi ipsam scriptura diuina miVeriis est Deus, quia de ipsa vera deitate unita, in coparabili4cdsistit. H AE R. Rogo, si unita deitas est incoparabilis, nil ad sic oc nomina psonarii incoparabilia sunt AT H. Irid dolor, si multi sunt patres,s aliquado patres no iis erat,nunqd aliquis ex his Deo patri in sempiterna generatione pater digne copserabis Abs Aut famulti sunt si ij. qui nuper nati sunt, ocantia si ij non fuerunt. N. . am nunquid aliquis ei ad sέ mpiternam i diuinitale situs prcprie aes milabitur Aut natiuitate quia multi sqnt spiritus in coelo, di m lcri a qui iacti sunt, nunquid aliquis colum
64쪽
A in se inpiterna diuinitate in5 spiritui adaequabitur Abst,ne factura factoris
comi' retur, durn factura nuper coeperit, iactor autem eius semperante omne ' mnino principium fuerit. Memento unum esse patrem,ex quo omnia, ecuniam esse filium, per quem omiua, re unum este sanctum spiritum, in quo omnia, sicut scriptum est Omnia ex ipso,dc per ipsum, ec in ipso. Considera ad haec superius argumenta dicti,tres significationes per unitum opcrantis nomen ei se ostcnsas, id, cst,ex ipso,dc per ipsum,ec in ipso: dum alius sit ex alio, aut per aliud. quia ad sin- al. in quo gulas personas hoc pertinet dictum.Nam de viii in nomine sic altis Ex ipso A per :ripiis Gipium,S in ipso quod idem ipsum est unum. Vnde quamuis haec vocabula in pro μprias personas secite sint dicta,tamen unum nome in his clause est reuelatum. Ergo quia ait: Ex ipso, ex Deo patre vocitat, ut fierent demonstrauit,ta per ipsum,pec .
Deum filium haec ipsa facta indicauit, oc in ipso, in Deo sancto spiritu sanctificata Pronuncia uita Vides quia ex quo , ex patre est dictum:& per quem, per silium est iactum, in quo, in spiritu sancto est uniter s consummatum . itaque quod ait,ex M. benedi ipso,& per ipsum,ec in ipso, quia identidem lisec ipsa est diuinitas patris,quae ecfiit , sic ec sancti spiritus. Ideo cuncta ex ipso ec per ipsum, ec in ipso sunt iacta. Ipsi
trinitationitae se inenarrabili honor ec gloria in secula seculorum, Amen. Et cur nomina in personis tantum distinguantur, accipe: Nunquid pater, qui M. Omnia inenarrabiliter genuit filium, ipse filius pntest dici Nunquid patet hominem de Maria virgine adsumps t Nunquid patet natus, uat incarnatus,aut palsus est Absit a nobis,Sabelli haeretice,ne hanc blasphemiam admittamus. Dum hic verus fi- siti aliutilius Dei,vere incJparabiliter natus fuerit de patre, Npro nostra salute denuo dignatus tuerit Ladsumere hominem de Maria virgine. Vnde iam Deus verus echo aLnascivio verus dicitur,im3 5c est ideo in haecdiuisa sunt nomina personarum, ne quem patre dicis,hunc eundem ec filium c suse designes,aut ne filium patrem esie pro 'n micies,vel certe hunc spiritu sanctum. inaestimabilem neforte patrem aut filium temere testeris, oc nullam omnino firmitatem tenere inuentaris: dum per ipsa noni et persoriarum psam s unitaim passim confundas, ut ipsum sibi dicas inpersona ar verita
rite patrem,quem di filium, quas ipse se genuerit, aut ipse sibi pater si,&ipse sibi im filius sit, quod absitidum nemo sibimetipsi patec sit, re nemo sibimet ipsi filiit, sit,
quem ver)genuerit,dum pater filii sit,ec filius patris iit, quum vel P genuit. Pr pter quod nolitina in personis persecte distinguuntur. HAE R. Haec dicta deat roritate mihi approbes quaeso. AT H. Accipe filiu in claritate euagelicae censurae, testante: Cuvenerit aduocatus ille spiritus veritatis,qui a parare meo procedit ipse Ioannδεα testificabitur de me. Vel statim accipe: Advocatus aut e spiritus sanctus,que miseto pater in nomine meo,ille vos docebit oc admonebit omnia,quaeuiam dico v bis. I NJ6nnesi breuiter nomina in singulis distinxit du huc aduocatu spiritum pa ii. Nohaeracletii a patre anniiciat discipulis esse venturii, ct de semetipso testimoniui nuntii pauet. do esse lat ursi. H AE R. Quare nominas desgnant A TH. Proculdubio,quia parςr ver P genuit, hoc propriti nonae estis,ocstius vere de eo natus est, hoc unicum vomecit ei Ac spiritu principalis,qui de patre processit deitatis nome est ei. Cuve distinxi te udo mina pluraliter in psonis singulis pcurredo distinguun propria nomina osse al. i gniti duri secundu deitate reserunt, .nitu non e in his milicatur. HAE. Quid er- ' μ go designa ipsone proprietatis indicia,hil est solus pater,&vnigenitus filius,5c senus hic spus sanctus,queadmodsi hic ostedis unitu rioine esse in propriis psonis: ATH. Audi,quonia quo modo subsiatiuus est in diuinitate Deus pater, lic sul stativus est in eade natura ec substatia oc Deus filius sic substantivus est in ea senatura utar et deus spiritus sanctus. Sive hoc tale dictipresera queadmodum deus est
pater,sic Deus est filius, sic Deus est spiritus sanctus. Vides quia substativum diuiiuratis nomen in his personis dum indicas, deitatis unitum nomen demonstra .
65쪽
' . s iniud lex est huius mysterii intellectus. Memento dum unitum nomen e dira c. hi ita ' in unita substantia consistat, di propria nomina in singulis personis s distinguanai. eum tur.Vel certe per hoc argumetum veritatem intellige: Ego oc pater unum sumus.s Vtiq; quia itum nomen naturae plures naturae non sint, di sumus, una persona non siti itaq; ubi deitatis nomen indicat, unum desgnat. Vbi aute vi nomina per' sonarum venit, sumus ostendit. Idcirco aliud est, itum nomen deitatis ad com nem autoritate trinitatis iter referre, &aliud est singula nomina pluraliter per singulas personas distinguere:quia ubi natura oriri ag requiritur, via itum nomen re uelaturi Vbi autem ad nomina, proprietas eorundem in singulis personis inesse declaratur. Sicut in hoc argumeto Vas electionis breuiter abso itiEx Deo,c et Corin. . ram Deo, in Christo loquimur. ita ne non per haec tacita nomina,quamuis perso
.iuis narum singulas significationes inesse s declaravit,id est, ex Deo,quod est euiden- 'μ' ter ex Deo patre. Et quod prosecutus est,coram Deo, hoc est,teste Deo,sanetu spiritu demonstrauit, oc in Christo loquimur quod ait: Vti mos tui ex Deo,coram α' i pter De ,in lilio Dei testimonium praedicamus. Vides multi lariὸ tibi dicta nomina quod singula in personis esse ostensa,s quoniam nomina singula tantum in personis perio ,- -s ostenduntur,oc deitatis distae indicium uniter per haec ipsa indicatur. ,
ni, de unita ac sempiterna substantia farustissimae
Trinitatis, ad Theophilum, Liber I.
Vorconnexus es sempiternum cu patre esse si sum, quem natDvitas nullo modo pasta est admittere in sempiternitate Quia sempiternus una cum patre erat,natus no est: si autem natus est, sempiternus es Ieno potest, dunatiuitas posterior sit sempiternitate. ATH. O inanis machina,de ligno, sceno&stramine in renis aediscata,cuius in proximo adest ruins incendiu.Hic ad ta . Um malis arguinem is,necesse est,ut contra te prosera verae sapientiae interdiditi. Quare no sit sempiternus filius,cuius natiuitas nullo modo excladitura sempiternitate Sed imo hic a ante omne omnino principi uiam natus suerat, ipsius clivi acu patre sempiternitas, dii sempiterno sempiternus genit' suerit. ud dicis mihi:Natiuitas posterior est a genitore suo: Revera quasi prius conceptus de semine,aut coagulatus in ventre, usta ad postremum incrementum nauuitas eius accedens profecerit, sic tandem aliquando natus suerit: Abstine huic on a natiuitati aliquid comparetur, sicut scriptum est i Generationem autem eius quis enarrabit Nunquid pater,quivere genuit,in passionem aliqua incidit, aut in ipsa natiuitates iij sui detrim tum sustinuit Absit,dum haec generatio omnino,ut superius dixi, non enarretur. Denim de hoc si potes coto diuinam scripturam erra, dum ipsa modo dicat,manum,filium,& dexteram,& brachiu: N modo verbum 'ppH de ore patris,& modo ex utero ante luciferum genitum,& modo in patre esse, ecka modo qnasi i patre exisse re venisse, ec modὁ in sinu patris esse, A mod3 apua patrem erat, di modo in patre in& erat,&modo pater in filio,&filius in patre est. Considera si ad haec multifari4 dicta aliqua natiuitas generationi silii Dei poterit rcoparari,vel enarrari:dum hic qui ante secula incomparabilirer natus iam fuerat, quomodo
66쪽
A quomodownunc in sinu patris est&ut quia patre exiuit,revenit, quomodo semper in patre suit 5 est aut qui manum ves dexteram, siue brachium esse significa tur,quaero a te Haeretice,ut enarres,quo modo a patre genitus fuerit xum de sepse enua oc virtus Dei patris sita diuina scriptura ubiq; appellatus. Aut qui ex utero laenitus est, quomodo ec de ore patris verbum exivit&venit in t quomodo pa- At ter in filio est,&filius in patre est: Vides quia non enlrratur haec sola natiuitauquaerenda est potius secundum professionem scripturarum, quam iudicanda vadiscutienda: quae quanquam inenarrabilis sit, tamen secundum professionem sinnodi Ariminetis ignobilis creatura fit. Quare natus no fuerit vere de patre, quod absit dum certus sim quod natus sit edin eo sindignoro, queadmodum de Deo patre genitus suerit uia dei tuestimabili patre aestimabilis est vere, quia ab eo genituet est. Sed dicis militi incipit filius, quia natus est At econtra audi : Ergo incipit puer,quia genuit. Si incipit filius ni it&pateri Ergo sempiternitate hanc, qua anteriorem natiuitate filii suisse asseritis, cuis tandem adscribitis: Ait Haereticus Atra
patri tantum. Et cur praeiudicas ei Vtique si nuper genuit, sempiternus esse nor test. Elige tibis alterum de duobus, aut uni est eorum sempiternitas, aut una AI 'numii steritas. Postremo quid tantum filio imputa quasi aliquando non fuerit, cum hoc magis debeatur patri deputari quem tu patrem aliquando, secundum pro- fel Aonem tuam no fuisse testaris.Vtique revera si silium natiuitas impedivit ne sempiternus effet,quem tarde aut sero natum suisse asseris,necesse est, ut 5c gense tori natiuitas filii sui impedimentum attulerit,ne sempiternus sit,si nuper genuit. NIn tibi videtur,quia utrun a sempiternitate impugnas: Cur ergo iam non est haec talis proseis a veitra , nouus pater,nouus ec filius incipit pater, incipit ec filisu, Et incluso patre 5 filio ab una sempiternitate, quaero a vobis cui Deo hae sempiternitate adscribatis quia patrem dicitis tarde ec sero genuisse, ecfilium nupre
ntium suit se. Ergo ambo a sempiternitate exclusi esse videntur. Considera sergo . . . . - - - - posse dici sempiternum patrem sine filio, dum magis sempiternus sit patre 'suo filio i quia non potest tantum hic pater dici sine suo filio. HAU RE.
Quod senstiti, de sensu tuo attulisti, ec nihil de autoritate sacrae scripturae mihi satisfecitu: Vnde vel unum tantummodo proferas pro multis pertinens ad host emplum postulo, ut superiora dicia tua possint iure legitimo confirmari. ATHA. Audi Psalmographum sanctum David dixisse,imo filium Dei permis '- uid ad pitris personam retulisse:Et ego semper tecum, tenuisti manum meam de ptata. uxteram Nd.Vel ipsum patrem per legislatorem Moysen audi dicentem,de sempiterno vnito nomine trin titis: Ego dominus Deus,hoc est nomen meum memori Exodi ια te sempiternum in generationes &generationes. Quod alio in loco idem ipse insilio suo dictum ostendit, id est:Nomen messest initio. Vel dictu accipe: Ego do insitu, Deus qui voco nomen tuu Desis Israel. Sed res ipse attestatus est. Ego veni M. itiis in nomine patris mei,& me non recepistis. Nam de Diuid ad haec clamat, dicensi Benedictus qui venit in nomine domini. Denicvde hoc ipso audi loquentem do- otii minum supra corpus Laetari: Pater sciebam quia semper me saudisti. Qui si sem- per in patre, ut cum patre non suisse quemadmodum eum semper audisset,si in Deo patre semper uniter non fuisset Unde quia semper apud patrem sust, renunquam sine eo fuit,semper eum pater audiuit.Vides unitum nomen esse sempiternum,quod in virtute sapientiae uniter consistit,ut quod nomen patris est in natora diuinitatis, sapientiae&virtutis, idem ipsum si in natura nomen & si ij. Apostolum audi ad haec dicentesῖt sempiterna eius virtus 5c diuinitas. Quae sempiternitas siue diuinitas filius eius est. Quod alio in loco ipse tam euidenter ablabuit,Christum N Dei virtutem 5c Dei sapietiam.Nunquidnam pater suit aliqua
do sine virtute di sapientiis sua Marcist ut sine filio suo a vobis esse dicatur: A
67쪽
sit a nobis dum ubiq; scriptura tibi apertissime declaro emper fuisse patrem eum
filio,si tum cum patre. Cur non expertus es, san etiam Dauid eduxit se in pugna,i bbbi, gladium de vagina Goliae,cuius nos vii veritatis exemplo, placuit ut de vestro sui Piaim. ac. vos gladio triumphemus,sicut ipse testatus est: Gladius eorum intret in cor ips rum gnoras quia quod derogas filio,hoc ipsum adimis 5 patri Ilai dum in prima congressione ab una sempiternitate patris di fili j excluii fuissent,& compet Orentur ab ipsa censura veritam, visum est illis ut in mediumproterrent,quae prius occulte blasphemabant,dicentes: Erat pater aliquando sine filo. Si enim fuisset pater aliquando sine sito, nun prorsus praesumens indicasset per Propheta: Et ego semper tecum. Sed ad haec pilcator Euangelista Ioanes dilectus a Deo, testatus este in principio erat verbum,& verbum erat apud Deum,& Ueus erat inrbum. Hoc erat,suit in principio apud Deum,omnia per ipsum facta sunt. 5c sine ipso faictum est nihil.Considera quia semper erat apud Deum patrem Deus filius, per quem omne omnino principium factum est.Vnde iam oportuit nos paulisper ad ii ulta dicta stulte respondere,vt vel sic de sua stultitia revicti atq; confusi, erubesterentavitque si erat pater antequam generaret filium, sine dubio non erat pater, s nota habebat filium. Sed ne vel hoc prae sumant blasphemantes: Erat filius antequam
nasceretur, qui si natus non fuerat,euidenter non erat illius. Stulte, quid ergo Pariet dicere Elige tibi unum de duobus: Si erat pater antequam generaret fili um, aut erat pater qui iam vere senuerat filium: V es s hoc significas: Erat filius aratequa nasteretur Aut erat natus nisus, qui iam vere natus suerat de patre,sicut scriptum est: i erat, re qui est, S qui venturus est. Vel hoc i In principio erat ver hum. Vides, quia semper suit filius cum patre,qui est,& qui erat,&qui venturus
cst. ideo non intelligis Ariane,quia tota salsa introducis ivt dicas patrem, qui non genuera ,3c nomines filium, qui nec dum suerat natus. Rogo,si pater erat,ut ais Meras.qui non genuerat,& filii is erat, qui non erat natus a patre,quaero a te, quid tunc fuerint Ne forte dicas, ambo ingeniti, quod absti Vere aduersus dogma iniquitatisvestra pro hac sententia spiritus principalis per sanctum Moysen recte
denotans comparati it,dicens: inimici autem nostii insensu de vinca cnim Sod morum vitis eorum,& propago eorum de Gomorra.Vua eorum, a sellis,N botrus eorum,botrus amaritudinist ira draconum vinum eorum, Sc suror aspidum insanabilis. Vide quia manifeste verum patrem sempiternum, verus filius de in xat sempiternus qui de eo natus fuerat: θc verum filium sempiternum, verus pater demonstrat sempiternus, qui eum genuerat,ac per hoc At dixi,scutverus pater et de semetipso genuerat filium, una cum eo erat semper ante omnia anterior, si cecverus filius,qui iam inenarrabiliter natus fuerat de patre una cum eo fuit semper ante omnia anterior. Haec est, inquam Iin his anterior sempiternitas,quae ante omne omnino principium fuit,ec erat. ideo nunquam pater sine silio, quia semper iussuit cum patre,dum nullo modo potest pater hic dici sine filio. Super hane
tantam veritatis probationem adhuc adiecit iniquitas eorum dicendo: Ant quam generaret,non erat pater, sed erat omnipotens Deus. Pronesis,haec tam temere sic de Deo patre sentiret ergo sine dubio, ut dicitis, si omnipotenti Deo de recenti honor patris accessit, prius imperi eius fuit sedetegitur Et stomno . tenti tanquam homini egenti per oxdinem dignitas creu it, prius iam omnipotes non fuit se cognoscitur uia cui honor accedit,dum usq; ad summum gradu perseuenerit, adhuc ii serior ab eo esse videbitur, Δ si peruenerit,melior incipit esse in
nouissimo quam suerat in primo,dum de humilitatevs. ad summum fastigii culmen accedat. Sed haec,ut erubescass secundum tua dicta refeximus, dum magis omnipote spiter esse inuenitur, cui illa tanta censura omnipotentis sese prius sit,
miserisivi honorem nuper per huncgradum paterni nominis ads*mael. Poria. longum
68쪽
longu est tam diu caecas eoru in una s replicare caligines. Audiat iram nostra veta allat sim 5 immoble voce consessionis: Que ignorado omnipotente Deu testati eitis, nos ipsum patre ei se s praedicamus, quia omnipotente Deu , qualis ipse est in natura, ta aciem genuit filium,iicut inscripturis cautum inuenimus. Qui eri,& qui fuit qui mus
venturus est omnipotes Deus. Vides omnipotente esse Dei illium in natura, sicut ecpatrem. ideo nihil nuper accessit, in unita diuinitate sempiternae omnipotetiae,
patri A filio. Sane nec omnipotenti Deo sancto spiritui aliquid accestis Iecognoscitur,quoniam de unita omnipotentiae substantia est. quia laaec unita natura neca
gmentum aliquod,nec detrimentum patitur. Disce itaq; quemadmodum debeat tuus error ab lui: Vtil sempiternitas patris filius eius eii,quia de ipso inenarrabiliter ante omne onanino principium natus est: oc sempiternitas filii pater eius est, a'. sine vilquia ipse eum ante cuncta secula incomparabilitet genuit: siue sempiternitas spiri 'tus paracteti unita deitas eius est cum patre ee filio, tuae saeia non es sicut filius tollatus est de eo: A patre procedit, di de meo accipiet. Sed di pater haec dicta s cOm' M. d. -- probat per Prophetam,dicens Spiritus a me procedit. Et alio in loco: Effundam botuis de spiritu meo super omnem ornem. Quod in Pentecoste in Apostolos iactum spiritu similescripturae diuinae testantur. Nam si ut paters declarat filium suum in deita- 2 nte sua, tu niam Deus verus est: ita A filiis demonstrat patrem in substantia sua, iquo nia in Deus oerus est sic &spiritus sanctus reuelat patrem oc filium. in unita natura sua aeterria,quoniam Deus verus est.Haec est, inquam, unita omii potens sempi cerna trinitas,cui de recenti in deitate nulla accessit dignitas. H AE. interrogo te,responde mihi: Non ergo mutabilis, Vel conuertibilis haec onita substantia
trinqui, ATH. Audi itaq; scriptum est: Ego sum Ueus, & non sum mutatus. otii ita 'Vei Prophetam ad haec dicentem: Mutabis eos, ec mutabunturi tu autem idem ipse ex de anni tui non descient.Siue tale diistum aecipe: Ego sum Deus, di non de mutor. Vere manifeste ipsi a diabolo immutati sunt, qui hane diuinitatem sempiternae trinitatis in confessione mutare conantur,sicut Apostolus indicit: Qui in storiato
mutauersit veritatem Dei in mendacio,& seruierunt creaturae potiusquam creatori qui ea benedictus insecula.Intellige itas nec incrementu nec detrimenta ullum
pol se sustinere hanc immutabile unita plenitudinem substantiae trinitatis. HAE. Rog , si onita est substantia diuinitatis miris,&st ij. 5c sancti spiritus, de autoritate scripturarum mihi id indices. ATH. Audi spiritum sanctum per Hieremiam iaprophetam testante, vel imo Hs reticos per haec autoritatis iura increpania: Super 'montes accipite planctum,&super semitas deserti lueia,quia defecerunt ed quos non sint homines,nbaudierunt voce substantiae. Avolatilibus coeli usi ad pecora.
Ist se prosecutux est: Quis homo lapiens, ocintelligit haec: Hic,ut intelligi datur, Mole, ei
montes eccolles insuperbia elatas potestates huius mundi esse. Et semitae deserti, i miis d. Iudaei sunt,qui semper errantes Christum Deum verum,de substantia patris anter undia secula natum, non cognouerunt: Volatilia aute coeli, Haeretici sunt , qui Voiiii amni vento doctrinae huc atm illuc,sicut aues circunferuntur, Sc unita iussionis ψο-cem,atq;.nam substantiae patris oc filii, ae sancti spiritus ei se non confitentur:PO Preolai ' eora adaeque gentiles sunt, qui Deum sectore suum non cognouerunt. Vere ne mo ex his arbitrandus est sapiens, qui non intelligunt hanc Vnitam esse substantseam trinitatis. Vel ad haec intellige Prophetam clamantem: Quis stabit in substa tia dom ini,5c videbit verbum eius Plane quis hominum potuit stare in substantia domini.8c videre verbum,id est, fili uineius sicut ipse dicit: Et nemo Vidit patre nisi siliu .ec nemo scit filium, nisi pater. Vel tale dictum accipe: Qtii me vidit idit repatre meum. Nam de persona paracleti,idem ipse effatus est Spiritus ubi vult adspirat,ec vocem eius audis, re nescis unde veniat, aut quo vadat, sic est omnis, io m liqui natus est ex aqua di spiritu sancto. Considera unam esse inuisibilem substan
69쪽
D. ATHAN A s. ARCHIER A LEX ANU.
tiam trinitatis. Sed ad haec adiecit Si stetissent in substantia mea, di audissent verba Gmea,auertissem eos a studiis eorum pessimis. Vel in hoc substantia mea, dulcedo mea est.Nec non :Qui est splendor gloriae, & imago substantiae eius. Sed N hoc, M. spardor quod secundum autoritatem iure optimo censetur,accipe: s Candor est enim lucis aeternae, dispeculum sine macula Dei maiestatis,&imago bonitatis ipsus Deus a I lius. Vides Viram ectae inuisibilis imaginem substantiae gloriae s bonitatis. Deniqueta. r. Paulum Apostolum pro increpatione Haereticorum audi loquentem, ec hanc Dmaginem declarantem:Sedec si opertum est Euangelium nostrum,in his,qui pe reunt est opertum,in quibus Deus seculi huius excaecauit mentes infidelium, vs
non pervideant lumen Euangelii inuisibilis. HAE R. Sane si di spiritus sancta imago inuisibilis Dei patris 5c filiu est,de autor ita te mihi indica. ATH Scio quia
difficilis exitus est hic ignorantibus in absoluendo,sed nos oportet semper ad c .mr 3 ruscantis Pauli eloquium intento corde aspicere,dkentis: Nos omnes reuelata facie gloriam domini speculantes in eandem imaginem reformamur a gloria in Ovriam, sicut a domini spiritu. Cosidera in unam imaginem quemadmodum unam
M s -V gloriam ter designauit, id est, gloriam domini, a gloria in gloriam, scuta dominaM '' ipiritu. Nόtine s Qt est imago Dei patris in gloriam s sic eadem ipsa talis im g est gloriae sit , sicut sancti spiritus imago gloriae eadem ipsa 5c tanta,vel talis eir. M H AER. Declara mihis diuisa est haec una atq; eade ipsa substantia patris,&slii, ec spiritus sancti, an indivisa, aut si extensa est inuicem. A T H. Oexperientia
hominis , qui seipsum non intelligit utique unam ubi indicasti unitatis plenit dinem, subitantiae nomen indiuisum in eis esse monstrasti inomina adaeque tria. Et rursus in repetendo quod distinxisti, proprietatem earundem singulis persoriis inesse demonstrasti,memento quia inenarrabilia sunt quae dicimus, quae om nino credenda sunt. Non ta men facultas data est, vi ad liquidum sint haec a nobis
is a uita permisit Vides diuinitate sua proprie debeat definiri υnde non est s diuina lamat inui - ilantia manifestum est,aut extensa inuicem, vel protensa in aliquo, vel excisa iationi partibus, sed nec s derivationi alicuius rei comparaturiquia liquor non est in hac natura plane sed nec defluxio quaedam est,quia nulla detrimentum,ves augmen
tum sui tinet,praesertimcdm inenarrabilis sit haec plenitudo substantiae in diuisae trinitatis .sicut ipse Deus Dei filius indicat. Ego in patre,ec pater in me. Sed ec sp ritus sanctus in patre.& in stio in uicem ,&in se cosistens est. Sicut scriptu est Quix enim scit hominum ,quae sint hominis, qus in ipso sunt,nisi spiritus, qui in ipso esse s ita di quae in Deo sunt nemo cognouit,nisi spiritus Dei: Nos aut nos piritum hi ius mundi accepimus sed spiritum qui ex Deo est, ut sciamus quaea Deo donata
sunt nobis,quae oc loquimur. Scito propriae veritatis argumentum indiscretum es
sepositum de homine spiritu, qui in ipso est, di de Deo & spiritu, qui de ipso
3. 6' si est Nam dilide: Qui seiungit meretrici, unum corpus efficitur,oc erunt, inquit. duo in carne una: qui autem se iugit domino,unus spiritus est Sicut idem ipse m ,. Gish., gister gentium fidetaveritate nobis testatus est, dicens Spiritus enim Dei omnias rutatur, etiam altitudines Dei. Qui si altera natura esset spiritus sanctus, quem admodum diuinitatem altitudinis Dei poterat rutans penetrare: vel intelligere 'quo modo in ea esset,ec in se esset,ec inesset Dum natura Dei diuersam naturam proprie non possit inire, di altitudines eius scrutans penetrare, ut dixi,& in ipsa es se,aut in sese esse vel uniter in sese naturaliter,hoc est, realiter in inuicem consist remisi quia de ipsa unita natura diuinitatis est. Na m di hoc Apostoli est dieiu, Qua asit se iungit Deo .nus spiritus est. Vides indiscreta esse hac plenitudine diuisue es. Et trinitatis sed Nubim prasens est ista natura trinitatis. s Quae omnia implet inte m
70쪽
Prophetam testaturi Ego sum diis Deus, qui impleo coelum ec terram,Nomma quae in eis sunt Similiter re sancius Hieremias de eo una cum Prophetis indicaubi abscondit se homo in absconiis,n5nne ego videbo eum Nunquid non ego coetum di terram impleo,dicit dominus. Vel hoc uniter in trinitate dieitam accipei Psali irQuo ibo a spiritu tuo, aut qud a facie tua fugiam Si ascendero in coelum,tu ibi es, . di si descendero in infernu,tu ades illic:Si adsumpsero pennas meas ante lucem, al. ec habitauero inspostrema maris: etern inde manus tua deducet me, oc tenebit me mi dextera tua. itam quia dixit:qud abibo a spiritu tuo, Psalmographus spirita principalem, quia patre processit, declarauit:Faciem autem t ipsus patris filia demonstrauit manis et te. Quis potest ante unitam deitatem uinitatis in coelo aut in inser l, 2 no se cultare vel iugere s cui omnis orbis terrarum,vel stillicidium deputatum alveum est,aut sicut spuma gracilis,autrosquod antelucanum decocto descendit, sicut scri tum est: Qui continet s circulum terrae, & eos, qui habitant in ea sicut locustae. al. elaeus lecnon:Qui mensus est manu aquam,ct coel Im palmo,et uniuersam terram clausa manu. Et rursus: Gesum mihi thronus est, terra autem scabellum pedum meo- Εωα xum. considera incoprehensibile esse onitae diuinitatis virtute, ut coelo,quod passemo continetur,ide es thronus eius sit,sc terra, e pugillo cocluditu rursus scabeita pedit eius sit.Ac per hoc uniuersa implet,& omnia continet interius&exterius. ει ubio prie lens est haec indiscreta sempiterna trinitas,cui est inuisibilis plenitudo
diuinitatis. Unde ne malus interpres desuperioribus dieiis materiam accipiat ca Iumniandi, eadem ipse breuiter reserabo, eo quod frequenter indicaui unam sub naritia, vel .ntia diuinitateFnius Dei natura .aut unitatis na tura,sive laoc, nudet talis nomen,&Uni diuinitatis nomen,unius naturae nomen,ecvnitum diuinit
iis substatis nome, iis c uniuersa, ut certus sis u legis,ad unitu plenitudinis diuinitatis nomen patri ,&filii,&sanisti spiritus,N solius diuinae trinitatis nomen, N: s Iuni hoc omnipotetis substatiae unitum nome, necnon & vnsi bona. Nisnne haee superius dicta annunciata diuinitatem unitatis οἰ ίας patris, ex filii.&sincti spirituam anifestant Haec retuli ne aliterquam di sta sunt acciperes, re simplice sensum in ambiguo retorqueres, dum omne dieiuna ad sensum dicentis requitendum,& noad stultam voluntatem uniuscuiusque Haeretici investigaudum sit.
ni de fide unitatis & trinitatis, patris,& filii,& spis ritus sancti,ad Theophilum.
Liber I. Redo in Damreomnspotente ξc ueni in Iesum Christa
saluatore nostrum,spiritum sim launum Desi esse confiteor Non sic unum quali solitario,neq; eudem qui ipse sibi pater sit ipse filius:sed pater verus genuit filia veru,ut est Deu de Deo, lume de lumin vita ex vita mersectu de perfecto, torsi a toto, plenti a pleno,non creatum sed genitum, non ex nihilo, sed ex patre,unius substantiae cum patre, di spiritu sanctum versi Deum nomnem tum,ne genituminon creatumnec saeium,sed patris, re filii, senia ai. pro qin intre ecfilio costernum.Vnum tamen Deum,qui ex uno patre, retorum quod pater sit natus est filius,&in patre totum quod est totum genuit, filium genuiti
pater filium seneram non m ouit,nec amisit plenitudinis suae deitatem, Tota au-