장음표시 사용
311쪽
288TRICTA S DE PapA. clusionis unitaterati S, Seu casus quo una non sit nisi alterius
ministra; sed intelligitur casus exclusionis bilateralia, ita ut unaquaeque habeat jus aliquod sibi eaeelusive proprium, quo
careat altera, seu de quo altera dicere cum veritate nequeat :jus istud meum est. Atque in hoc strictiori sensu dicimus stare posSe duarum potestatum distinctionem, licet una non sit ab altera in omnibus independens, sed ei quoad nonnulla subjaceat. 2' Potestas quae dependet ab alia potestate, vel dependet in omnibus, vel solummodo quoad aliqua. Si dependeat totaliter seu in omnibus f sicut minister, verbi gratia vel gubernalor provinciae pendent a rege qui eos constituit , tunc quidem non existit inter duas illas potestates proprie dicta distinetio: siquidom una nihil omnino poteSt absque assensu alterius, nee proinde habet jus ullum Sibi excluSive proprium, nec est
proinde nisi alterius mini Stra. - Secus autem seSe res habet,
si potestas dependens ab alia potestate, quoad aliqua solummodo dependeat. Nam tunc in caeteris omnibus habet jus sibi exclusive proprium, ita ut legitime nequeat altera potestas in J his sese intromittere. Adest nempe in eaeseris omnibus supradicta distinctio bilateralis, ac proinde distinelio proprie dista. Igitur minime repugnat duas potestales esse Vere ac proprie distinctas, licet una in nonnullis alteri subjaceat. Sit in exemplum imperator qui duobus siliis suis ditionem suam aequaliter dividit, cum ea tamen conditione, ut junior fidius
nequeat, abSque natu m3joris assensu, cum vicinis regnis ullum Redus inire; in reliquis aulem prorsus ab invicem independentes sint. Ibi habes duo regna vere distincta, licet unum ab altero dependeat eique subjiciatur quoad dictam foedera ineundi potestatem. Sint etiam in exemplum duo regna, quorum unum armi S ab altero superatum, pacem postulat atque obtinet sub sequentibus conditionibus: quod nempe jam nequeat absque victoris aSSensu, ullam militarem navim habere; quodque in posterum nequeal ultra viginti millia homi-
312쪽
289 Pras θύλRTA. num ad vexilla vocare; in caeleris autem praeterita sua independentia poliatur. Sane duo ista regna vere ac proprie distincta remanerent, ei tamen unum alteri quoad nonnulla subjaceret. Igitur evidentissimus error est ista gallicanoruin theologorum assertio : Stare nequit duarum potestatum distinctio, nisi cum mutua in omnibus independentia. Immo stat necessario distinctio, hoc ipso quod una in nonnullis, non in omnibus, alteri
5' Ergo poluit Deus ecclesiasticam et civilem potestales distinetas instituere, et smul velle civilem alteri certo modo subjectam. Ideo eum id Deus non p0luisset, quia incompossibilis foret duarum potes latum distinctio cum qualibet unius ad alteram subjectione. Atqui incompossibilis, non est, ut
probaVimUS. Pnopostrio II . - Potuit Deus, etsi ambas potestates distinet instituerit, quoad easum quo eivilis reelesiasticam injuste praepediret, jus eeeIesiasticae tribuere rivilem coercendi, etiam regem aliosve eivilis potestatis ministros deponendo. - Nam, eX propositione praecedenti, potuit Deus, stante distinctione, civilem ecclesiasticae subjectam velle aliquo modo. Porro non magis repugnat quod subjectam voluerit eo modo quem dicimus, id est, pro casu quo ei vilis ecclesiasticam a prosequendo sine suo injuSle praepediret, et ita ut in hoc casu jus Ecclesiae competeret civilem coercendi, etiam regis depositione. Ideo enim dictam subjectionem instituere non potuisset Deus, quia talis subjectio ambarum potestatum distinctionem iobleret. Porro ex propositione prima non tollitur distinctio, quandiu civilis potestas ecclesiasticae subest dumtaxat in nonnullis, et independentiam suam servat in caeleris. Dependentia autem quam hic possibilem asserimus, non est quoad omnia, sed quoad unum determinatum casum. Ergo potuit Deus dicto modo statuere, stanto utriusque potestatis distinc
PRO Sirio III . - Potuit Deus, stante ambarum potestatum
313쪽
distinetione, Leelesiae supremum judicium tribuere de praedieto easu, id est, an civilis potestas ecclesiastieam injuste praepediat. - Ιd non potuisset Deus, vel quia tolleretur utriusque polestatis distinctio, vel quia obstaret rectus ordo, ne sic Ecclesia judex constitueretur in propria causa. Nulla enim alia ratio alicujus momenti excogitari potest ad fulciendam prae-lensam impossibilitatem. Porro : 1' non tollitur ambarum potestatum distinctio per aliquam subordinationem in nonnullis casibus, sed dumtaxat per subordinationem quoad omnia, prout praecedentibus propositionibus probatum est. 2' Non obstat rectus ordo Ecclesiam constitui in propria cauSa Supremum judicem, si constituatur simul in hoc judicio insallibilis. Porro certum omnino est, et ab omnibus qui catholice sentire volunt omnino tenendum, insallibilem a Deo constitutam Ecclesiam quoad dogma et mores. Ad dogma autem simul et mores pertinet quaeStio haec, an civilis potestas, tali modo agens, peccet et Ecclesiam injuste praepediat. Igitur et in hac solvenda quaestione insallibilis est Ε, clesia. Ergo non obstat rectus ordo ne possit Ecclesia eam
quaestionem supremo judicio desinire, quamvis judicando in
PROPosnio IV . - Potuit De , etsi ambas potestates distinetas instituerit, velle ut in materiis missis, id rat, ad utramque simul pertinentibus, civilis eeelesiasticae subesse deberet.
Id enim impossibile praetenderetur, vel quia sic colleretur utriusque potestatis distinctio, vel quia Ecclesia iudex in propria causa constitueretur, quod non admittit rectus ordo. Porro duae illae rationes non valent, prout praecedenti propositione probatum eSt. Psopost Tio Vφ. - Potuit Deus velle ad ecclesiastieam potestatem pertinere judicium, an materia sit necne mlaeta. - Pro impossibilitato non aliae alicujus momenti rationes excogitari possunt quam duae modo dictae, videlicet, quia tolleretur utriusque potestatis distinctio, vel quia Ecclesia nequit esse
314쪽
Pnopost Tio VI . - Si Deus ambas potestates praedicto modo instituisset, sequeretur civilem esse ab ecclesiastiea independentem quoad originem, non quoad subordinationem. - 1' Esset
independens quoad originem suam. Non enim instituta suisset ab Ecclesia, sed immediate a Deo. 2' Simul tamen esset Ecclesiae certo modo subordinata. Nam instituta suisset a Deo tanquam medium ad finem Ecclesiae proprium, et hoc ipso huic Ecclesiae fini fuisset subordinata. Item subordinata suisset in materiis mixtis, et in judicio an materia sit mixta.
CONCLUsIO PARAGRAPHI. - Ergo possibile fuit a Deo dari Leel aiae jus aliquod in rem temporalem foetetatis civilis. - Aperte
Sequitur e praesentis paragraphi propositionibus.
g 5. - Quaestio facti. - De laeto praelatum jus a Deo Ecclesiae collatum fuisse, merito colligitur ex utriusque potestatis sine.
Psopost Tio I'. - Voluit et instituit Deus civilem sotietatem et potestatem tanquam medium ad finem societatis et potestatis religiosae seu Leelesiae. - Id probatum est supra, ἶ 1, propositione II. . PRopostrio II . - me ipso quod Deus voluerit et instituerit rivilem potestatem tanquam medium ud Leelemiae sinem, vomitsoeietatem ei vilem Leelesiae subesse quantum opus est ut haec sinem suum proprium eonvenienter proseqeatur. - Nam hoc
ipso quod velit Deus aliquam potestatem tanquam medium ad finem allerius potestatis, vult priorem inservire ac proinde subesse alteri. Alias enim idem vellet simul Deus et non vellet. Vellet priorem esse medium, quod idem est ac subordinari ac subesse; et simul idem nollet ex lirpothesi. Igiture proprio ambarum potestatum sine, rigorosit colligitur, civilem, ex officio suo et de jure divino, eeclesiasticae subjici
quantum opus est ut haec sinem suum convenienter prose
315쪽
292 TRACTATUS DE PAPA. Pnopost Tio III . - me ipso quod Deus voluerit potestatem civilem ecclesiasticae subesse quantum Gigit sinis Ecclesiae proprius, jus Eeclesiae eontulit ea impediendi seu coercendi per quae societas civilis, non medium, sed e contra impedimentum foret dieto Eeelesiae sini. - Εtenim vel vellet Deus a nulla potestate coerceri posse societatem civilem sini Ecclesiae adversantem, vel vellet eam coerceri posse per potestatem ab ecclesiastica diversam, vel tandem hocce jus coercitionis Ecclesiae contulit. - Non primum, quia tunc non instituisset Deus putes tatem civilem tanquam medium ad finem Ecclesiae; sed e contra instituisset tanquam impedimentum. Si quidem ei liberum reliquisset totum Ecclesiae opus subvertere ac peSSumdare. Non seeundum. Nam illa potestas eqset vel Deus ipse, immediale per seipsum potestatem civilem corrigens, vel aliqua humana potestaS, non tamen ecclesiastica. Non Deus ipse, cum experientia et historia constet Deum per miracula non intervenire, ut Ecclesiae persecutores coerceat et de medio tollat. Non alia praeter Ecclesiam humana potestas; nam desaelo nulla unquam visa est in terris ejusmodi humana potestas, quae se institutam a Deo praetenderet ad reprimenda foetelatis civilis in Ecclesiam altentata. - Igitur remanet tertium, nempe ipsi met Ecclesiae a Deo collatum hocce coercitionis jus atque potestatem. Objietes. - Tale jus esset inutile, quia inefficax : inem axquia caret Ecclesia exercitibus quibus praevalere possit contra societatis civilis rectores. Igitur non censendus Deus late jus Ecclesiae contulisse. Respondeo. - Dictum jus nequaquam est inefficax relative ad populos vere catholicos, quales eSSe omnes tenentur et quales de facto extiterunt per longa specula. Sit in exemplum casus quo rex aliquis populum suum vere ac practico catholicum ad apostasiam haeresimve pertrahere conetur. Si depositionis sententiam in regem istum Ecclesia pronuntiet, simulque sub excommunicatione prohibeat ne depositum
316쪽
PARS 0ΓΑRTA. 295principem ullus jam pro legi limo rege habeat, sive ut lati obsequium praestet, totus ille populus, Ecclesiae decreto sese subjiciens, dictum regem diciet, et ad alium eligendum Iesecon ertet. - ΙΩSuper, caeteris principibus catholicis injungere potest auctoritas ecclesiastica, ut brachii Saecularis auxilium praestent contra regem depositionis sententia perculsum. Qui, si catholice sentiant, prout debent, et prout olim desueto generaliter principes sentiebant, efficacia non carebit dicia depositionis sententia. - 0uod si agatur de populo haereticis incredulisve magna ex parte constato, tunc equidem inefficax remanere poterit dictum Ecclesiae jus. Sed hoc erit per aecidens. Neque ideo jure hoc Ecclesia carebit, licet uli-lilde et eficaciter exercere nequeat. ΡRoposiTIO II'. - De saeto jus Ecelesiae eompetit e 1' irritandi seu annullandi foetetatis ei pilis leges lini Leelesiae proprio adversus; 2' obligandi ejusdem societatis civilis rectores ad eohibendum typographiae libertatem, ita ui edi nequeant libri absque auetoritatis ecelesiasticae facultate; 5' quoad juvenum instrue-tionem sive litterariam, sire seleutisicam quamlibet, ea erigendi ei rea libros ae magistros quae simi Ecclesiae necessaria, ea repelleudi quae noaeta Gistimabit; 4' reges et imperatores deponendi, si fidem catholicam subvertant. - Nam, ex propositione III',
jus Ecclesiae competit ea impediendi quae sint ipsius impedimento sorent, ea exigendi quae dictus sinis requirit. Atqui : ' dicto sint impedimento larent auctoritatis civilis leges eidem sint adversantes, ut patet. 2' Eidem Ecclesiae sint impedimento foret typographiae libertas, id est libertas imprimendi et propagandi quoslibet libros; siquidem, stante ista libertate, pullularent pravi libri quibus subverteretur catholica sides et morum integritas. 5' Eidem Ecclesiae sint impedimento foret publica juvenum instructio, sive litteraria, sive scientifica,
independens ab auctoritate ecclesiastica; siquidem lunc adhiberi possent libri, magistri, ac vivendi leges, quibus generationes singulae ad respuendam catholicam fidem morumque
317쪽
integritalem inducerentur. 4' Tandem eidem Ecclesiae siniimpedimento foret rex subditum Sibi populum persecutionibus, violentiis, caedibus ad haeresim vel apostasiam adigens, ut patet. Ergo Ecclesiae de facto competit jus quoad
quatuor enumerata capila; necnon qu0ad alia quae praetermittimus, sed quae pariter ex natura sua Ecclesiam in sinis sui prosecutione praepedirent. 0bjicies cum Bossuetio. - 0mnes civilis potestalis actus aliquo modo langunt interesse animarum seu sinem Ecclesiae proprium. Igitur admittere civilis potestatis dependen--tiam in materiis quae sinum Ecclesiae tangunt, est reapse illam admittere in omnibus, seu utriusque potestalis distinctionem
supprimere. Respondeo. - Distinguo antecedens : omnes potestatis civilis actus interesse animarum tangunt, Vel ex natura Sua, vel ob agentis intentionem, concedo : omneS ex natura Sua, nego.
- Quod, verbi gratia, imperator aliquis aut rex certo modo dincernat de viis serreis, de bellicorum instrumentorum forma, de exercitus tribunali uinxe ordinatione, id quidem nocere potest aeternae dicti imperatoris regi suo saluti, si eae prava intentione agat, at non eae natura sua. Nimirum immensa est Series
actuum ejusmodi quibus civilis auctoritas vel potest vel etiam debet securitati ac prosperitati publicae consulere, ut qui per
Se, Seu ex natura Sua, nequaquam animarum saluti seu fini
Ecclesiae nocent. Igitur civilis potestulis dependentiam admittere quoad casus in quibus ejus independentia sini Ecclesiae nociva soret, non est dependentiam illam admittere quoad omnia; nec est proinde utriusque potestalis distinctionem tollere.
Pnopostrio I'. - De faelo Ecelesiae competit supremum judicium de huc quaestione: an civilis potestatis agendi ratio praepediat neene proprium Delesiae sinem. - Nisi enim Supremum istud judicium Ecclesiae competeret, esset vel peneS poleStatem ei item, vel penes aliam, vel penes neminem. At tria p0S-
318쪽
p1M QUARTA. teriora repugnant. - Supremum istud judicium non commisit Deus potestati civili. Alioquin, hoc jure innixa, quaelibet attentata sua, quantumvis catholicae fidei ac salutis animarum subversiva, praetenderet sini EccleSiae nequaquam adversari, atque id supremo suo judicio desiniret. Proinde civilis potestas cum ista supremi judicii praerogativa, non eSset medium ad finem Ecclesiae, sed impedimentum. Cum ergo cer. tum sit eam a Deo constitutam fuisse tanqua in medium ad sinem Ecclesiae, certum pariter eSt, ei collatam non fuisse dicti supremi judicii praerogativam. - Neque collata eSi praerogativa haec alteri humanae potestati; quia praeter ecclesiaS-licam et civilem non est alia in terris humana poteStas. - Sed
neque admitti potest hypothesis, quod dicti supremi judicii
praerogativa nemini, id est, neque societati civili neque Ecclesiae, a Deo commissa sit. Nam si nullus extaret supremus judex hujusce quaestionis, an potestatis civilis agendi ratio fini Ecclesiae adversetur, posset civilis potestas quaelibet si dei et salutis animarum subversiva attentare, Simulque praetendere his nequaquam praepediri Ecclesiae finem. Scilicet errasset Deus, qui societatem civilem instituendo ut esset medium, eam e contra constituisset impedimentum. - Remanet dictum supremum judicium penes Ecclesiam a Deo positum. - Insuper ad Ecclesiam pertinet supremum de dogmate judicium. Atqui haec quaestio, an talis modus agendi potestatis
eirilis finem Leelesiae proprium impediat, dogmatica est. Ergo ejus solutio ad Ecclesiam pertinet. 0 ieies. - Sicut potestas civilis salso praetendere potest se Ecclesiae fini non obesse, ita Ecclesia salso praetendere potest se laedi a potestate civili. Respondeo. - Errare quidem potest civilis auct0rilas quoad dictam quaestionem. Non autem Ecclesia, quia quaestio haec ad dogma pertinet, et certa est Eeclesiae inerrantia in desiniendo dogmale. Quae insallibilitas, praeter alia quamplurima quibus nititur argumenta, inde etiam colligi potest, qu0d
319쪽
Deus civilem societatem instituerit tanquam medium ad finem Ecclesiae proprium. Nam si insallibilis non foret Ecclesia, non posset supremo judicio decidere an talis agendi ratio potestatis civilis Ecclesiae finem praepediat. Et si hoc certo Ecclesia definire non posset, civilis auctoritas pro libitu erga Ecclesiam agere poSSet; et Sequeretur civilem potestatem a Deo institutam non fuisse tanquam medium ad finem Ecclesiae, sed tanquam impedimentum. Igitur ex finium uiriuSque p0- testatis subordinatione sequitur Ecclesiae collatam a Deo dicit
supremi et insallibilis judicii praerogativam.
fuisse jura quaedam in rem temporalem foetetutum civilium, rigorose colligitur eae utriusque potestatis tine. . - Sequitur e praemissis quinque propositionibus.
PROPOSiTIo Ι . - Reges christiani sunt et ipsi. oves relative ad summum Ecclesiae pastorem Romanum Ponti ieem, et ipsius spirituuli regimini subsunt. - ΙΙpee assertio est de side catholiea tenenda, prout adnotat Suarea Defensio contra Anglos, I. III, C. xxi, D. 5 . Etenim Papa ess pastor omnium ovium Christi. Estque id dogma certissimum, quod salva fide negari non potest . a At reges christiani inter oves Christi computantur; alioqui extra ovile et extra Ecclesiam catholicam erunt; ergo etiam illorum pastor est Papa. Ergo, e converso, ipsi spirituali Pontificis potestati subjacent. . . Potestas data in totum ovile Seu corpuS, ad Singulas oves seu paries extenditur. Et qua ratione illa potestas caeteros baptigatos cujuscumque inseri0
320쪽
297p1RS 0ΓΛRTA.ris conditionis sub se complectitur, eadem reges etiam et imperatores comprehendit; quia nullo jure exempti sunt. Et regia dignitas cum christiana subjectione non repugnat; alias etiam cum christiana fide et professione pugnaret, cum ipsa christi fides obedientiam hanc a suis cultoribus requirat. n Suareet, Desei io fidei contra Anglos, i. III, c. XM, D. 5. ΡuoposiTio II Reges taristiani subsunt spirituali Romani Ponti ieis regimini, etiam quoad regiae suae potestatis uSum. Nam huic regimini subsunt fideles atque ipsimet reges quoad omnes actus quibuS vita aeterna perdi vel comparari potest. a Unus autem ex his actibus in christiano principe, est debilus usus potestatis gubernalivae. Nam Si illa non juste utatur condemnabitur. Ergo ad pastorem spiritualem talis principis pertinet facultas dirigendi illuni in usu suae temporalis potestatis. v f Suareet, Defensio bidei contra AngloS, l. IlI, c xxv n. 5.ὶ - Idem dicendum ob subditos. Nam si rex u iniqua
praecipiat, vel plus quam expedit permittat subditis illicitos
usus temporalium actionum vel bonorum, in magnum spiri-luato detrimentum subditorum cedet.1 Sed Ponti sex lenetur habere curam spiritualem totius populi christiani subditi lemporalibus regibus. Ergo in hoc munere includitur potestas avertendi a christiano populo omnia Spiritualia incommoda, quae ex ab usu potestalis temporalis in illum possunt redundare. Ergo hoc eliam titulo necesse est ut potestas spiritualis principis ad temporalia indirecte extendatur; dirigendo, ubi oportuerit, potestatem temporalem, ut ita temporalia disponat, quod spiritualibus non noceant. η Suare , loco cit., n. 6. - Insuper, si ulraque poleSlas temp0ralis et spiritualis, prout in Ecclesia existunt, ita conserri et possideri debuerunt, ut communi bono et saluti christiani populi proficiant. Ergo necessarium est ut hae potestates aliquem ordinem inter se oh- Servent. Alias non posset pax et unitas in Ecclesia servari. Nam saepe temporalia commoda repugnant spiritualibus. Et ideo, vel erit bellum justum inter utramque potestatem, vel