Tractatus de Papa ubi et de Concilio Oecumenico

371쪽

548 TRACTATES DE PΑΡΑ. IV. si modo reese definiri possit concilium secumenicum. 1' Graeca vox Oeeumenicus idem sonat ac latina universalis. Quaedam nempe concilia oecumenica dicta sunt ut significaretur Episcopos eae toto orbe vocatos ad illud convenisse. Unde, altenta dumtaxat vi vocis, cecumenicum dicendum non esset

concilium, nisi ei omnes omnino catholici orbis Episcopi per se, vel saltem per procuratores, intersui SSent. Sed, alienio

sensu a primis EccleSiae Saeculis constanter recepto, secumenidum est et dici debet concilium posito quod caelera requisita non desint , cui multi Episcopi nec per se nec per procuratorem interfuerunt, dummodo vocati omnes fuerint, et aliqui ex majori parte christianarum provinciarum de saeto convenerint. Constat quatuor primis conciliis quae in tota Ecclesia semper pro secumenicis habita surit. Nam primo Nicaeno interfuerunt dumtaxat ex Italia presbrteri duo, ex Gallia unus Episcopus, unus ex Hi Spania, et unus ex Africa .

Ad secundum autem et tertium concilium cecumenicum, nulli ex Occidente accesserunt; sed Damasus et Caelestinus Pontifices illa confirmarunt, tum nomine suo, tum nomine aliorum Episcoporum 0ccidentis, quos ipsi Romae collegerant; alque id satis suit ad cecumenicitatem. In quarto concilio praesentes fuerunt ex Dccidente soli Legati Leonis; sed idem Leo Papa consensum transmisit Hispaniae, Galliae et Italiae Episcoporum, qui celebratis provincialibus conciliis ad eum

Scripserant, se in omnibus sententiam eius Sequi. Igitur conciliorum ineum ieitas, prout in Ecclesia semper intellecta fuit et intelligi debet, non est materialis aecumenicitas c-sistens in adunatione omnium omnino solius orbis Episcoporum, per Se Vel per procuratores intervenientium; Sed est mo-.ralis dumtaxat cecumenicitas, qua, per Episcopos adunal0S, omneS aut sere omnes ecclesiasticae provinciae repraesentari censendae sunt. Unde in desiniendo concilio secum enico, non prior, Sed posterior secumenicitas describenda est.2' Praeterea, juxta sensum in Ecclesia calli0lica constanter

372쪽

palis OCTAVA. 549 receptum, ad con Stiluendam proprie dictam seu perfectam oecumenicitatem, non Satis est per adunatos Episcopos repraesentari ecclesiasticas omnes provincias, etiamsi sere omnes ex unaquaque provincia Episcopi convenerint; sed insuper necesse est in concilio repraesentari tolius Ecclesiae caput Romanum Pontificem, ejusque assensum concilii actis accedere. Congilia enim ab apostolica Sede reprobata, pro secumenicis non habentur, nee hoc nomine Vocari solent, quamvis aecumenica suerint hoc sensu quod sere omnes omnium Ecclesiasticarum provinciarum Episcopi intervenerint. incumenicitas nempe, ex SeΠsu generaliter recepto, involvit etiam concilii auctoritatem, ex accedente Romani Episcopi assensu. IInde perperam loqueretur, qui inter oecumenica concilia illas etiam enumeraret SInodos, quarum acta et decreta reiecit ac

reprobavit Sedes Apostolica, quantumvis attento Solo grammaticali vocis sensu) incumenicae fuerint. Item concilia sua cante Sede Romana, aut pluribus de papatu contendentibus quin verus dignosci valeat Ponti sexin, absque Romani Pontificis

interventu celebrata, et legitima esse possunt, et cecumenica in grammaticali vocis sensu. Non tamen simpliciter seu perfecte oecumenica recte dici possunt, sed imperfecte oecumenicis sunt adnumeranda. Igitur distinguendum est concilium proprie Seu persecte oecumenicum, a concilio imperseete oecumenico;

et posterius in legitimum vel illegitimum subdividendum. In

delinienda autem meumenica synodo, describenda est Solummodo perfecte aecumentea; quia dum simpliciter et sine addito agitur de oecumentea syn0do, id de persecta cecumenici tale intelligendum eSt. 5' Nonnulli auctores neeumenteum inter et generale concilium discrimen aliquod ponunt. Ita nempe ut generalis Concilii denominatio involvat, lum eas synodos quas persecte

aecumenicas, tum eas etiam quas imperseele secumeni eas diximus; concilii autem Oeeumenici, non ni Si persecte incumenicas designet. Sic verbi gratia the0logi Uirceburgenses

373쪽

i. I, p. 142, Paris, 1852ὶ: u concilium ecclesiasticum dixi

ditur in generale et particulare. Generale repraesentat universam Ecclesiam; atque hinc, ex elImo nominis, dicitur etiam plenarium et universale absolute; item Oeeumenicum: quae lamen postrema appellatio, in Sensu canonum, insuper legitimum, approbatum et receptum exprimit. v Nos generalis appellationem tanquam oecum iri synonimam habebimus. Et sicut perseete oecumenicum, ita perfecte generale concilium ab imperseete generali distinguimus. 4' His praenotatis, concilium csteumenicum recte definiri videtur hac sormula : Concilium univer Sam sicci iam repraesentaria, assis assentiente Romano Pontifice. - Dicitur primo concilium: quae vox, ex tradita superius desinitione concili rum in genere, aequivalet huic enuntiato : Legitima Diseoporum adunatio ad statuendum de rebus ecclesiasticis. - Dicitur secundo unipersam Ecclesiam repraesentans; quae pars desinitionis exprimit adesse imprimis debere, per se vel per Idigatos suos, totius Ecclesiae caput Romanum Pontificem. Nam de side est constitutum a Christo Romanum Pontificem, Eccle-

Siae caput, pastorem, patremque ac rectorem. Proinde sicut non repraesentatur integre corpus humanum si desit caput,

nec ovile si desit pastor, nec familia si desit pater, nec regnum si desit Rex, ita si absit Romanus Pontifex, non repraesentabitur universa Ecclesia, siquidem deerit praecipua illa pars, quam Christus Voluit esse huic mystico corpori caput, et huie mystico aedificio fundamentum. Nee dicatur dari posse,

dum vacat Romana Sedes, concilium legitimum ac secumenicum absque Papa; proinde necessarium non esse in concilio Papam, ut repraesentetur universa Ecclesia. Nam legitimum quidem esse potest dictum concilium; at numquam erit aut merito dici poterit perfecte oecumenicum. Debebit e contra vocari imperfecte seu minus proprie secumenicum, ex illa praecise ratione quod absit Papa. In definitione non posuimus praesidente Romano Ponti iee, quia id sufficienter exprimitur

374쪽

35lp1M 0CTAVA. his verbis universam Melesiam repraesentans. Ut nempe concilium repraesentet universam Ecclesiam, debet in eo adesse, et quidem tanquam caput seu praeses Romanus Pontifex. Sed dictae voces universam ΕαIratam repraesentans, exigunt insuper ut adsint aliqui saltem ex majori parte provinciarum ecclesiasticarum Episcopi. Nisi enim major Sallem pars provinciarum ecclesiasticarum per aliquos Episcopos repraesententur, nec repraesentabitur universa moraliter Ecclesia. - Dicimus tertio : getis assentiente Romano Ponti iee. Quamvis enim praesideat Papa, et convenerint ex omnibus

reclesiasticis provinciis Episcopi, si Papa decretis concilii assensum deneget, decreta haec omni robore ac valore carebunt, ac nullius auctoritatis erit ejusmodi concilium. Porro, ut dictum est supra, non ex grammaticali, sed ex recepto generaliter vocis in memet Sensu, hoc nomine non comprehenditur concilium a Sede Apostolica rejectum seu non amprobatum. Ergo ad persectam Seu propriedictam oecumenicitatem requiritur ut concilii decreta Romani Pontificis assensum obtinuerint.

g 2. - An concilia aeeumenica sint institutionis disinae, vel ecclesiasticae.

1' De institutione conciliorum in genere sic habent theologi Uirceburgenses: si Institutionem humana majorem prObat, lum apostolorum factum, quo plura Hierosolymae alibique concilia celebrarunt, et in illius aetnum 1 5 coacti definitione edixerunt: Visum est Spiritui saneto et nobis; - tum argumen-lum a minori ad majus ex verbis Christi fualth. , xviii, V. 20ὶ, deductum a Caelestino I in epistola ad Unodum Ephesinam, et a concilio Chalcedonensi, actione 10, in relatione ad Leonem ; - tum Ecclesiae Christi paritas cum STnagoga, in qua ex Numerorum xi, v. 16, et Deuteronomii xvΠ, V. 8 , Ordinatione divina institutum Synedrion novimus η tomo I, p. 144,

Parisiis, 1852 . Conser Suarea ide lide, dispul. XI, n. l .

375쪽

352 TRUTATUS DE PAPA. Istae iamen rationes non videntur divinam conciliorum institutionem rigorose probare. Nam quod Apostoli plura concilia celebraverint, contingere potuit etiam in hypothesi quod Christus nihil hac de re docuisset aut praescripsisset. Si valeret e praxi apostolorum ad divinam institutionem illatio, sequeretur institutionis divinae suisse quidquid apostoli peregerunt ; quod manifeste salsum est. Item verba Visum est Spiritui

sancto et nobis intentum non probant, quia reseruntur, non

ad laclum celebrationis concilii, sed ad ritus judaicos de quibus disceptabatur. Ρariter verba Christi mi fuerint duo pel tres congregati ... Matth. , xviii, V. 20ὶ, per se designant quaslibet fidelium in nomine Christi adunationes, atque ipsos etiam

Reminarum ad orandum conventus, qui Sane concilia non

sunt. Quod autem Patres verba haee de conciliis specialiter intellexerint, est gravissimum e traditione argumentum, ut mox dicetur. 2' Concilia non sunt institutionis divinae quoad celebrationis modum aut tempus. - Nam si Christus apostolis praescripsisset, verbi gratia, concilii Oecumenici celebrationem

quolibet quinquennio aut decennio, concilii vero provincialis quolibet biennio aut triennio, vel quid simile, de hoc divino

praecepto frequentem mentionem exhiberent antiqua monumenta, et regulariter celebralas synodos statutis a Christolemporibus historia ecclesiastica testaretur. Idem dic de modo seu de sorma qualibet non substantiali. Porro secus sese res habet. 5' Concilia sunt institutionis divinae quoad substantiam. Nam concilia, suerunt de sueto praecipuum, post Supremam Romani Pontificis potestatem, gubernandae Ecclesiae medium :atqui factum istud divinam institutionem arguit : ergo. Probatur major: et Semper enim, ait Bellarminus, suit in Ecclesia ista consuetudo, ut ad res dubias explicandas concilia Episcoporum haberentur. Et ipsi etiam Romani Pontisices nulla unquam haeresim novam sine novo concilio dam-

376쪽

naverunt, ut cognoscere poterit qui vel tomos conciliorum, vel historias ecclesiasticas evolvere voluerit B de Coneiliis,l. I, c. xij. Igitur post Supremam Romani pontificis auctoritatem, praecipuum regendae universalis Ecclesiae medium fuit revera conelliorum, Sive generalium Sive particularium, celebratio. Estque lactum istud certi Ssimum. - Ρrobatur minor, videlicet ex isto facto merito argui divinam conciliorum institutionem. Nam supponi nequit Christum Petro et aliis apostolis non revelasSe praeeipua saltem media quibus Ecclesiam

suam regi ac gubernari volebat. Alioquin enim pro eipua illa media de jure dumtaxat humano larent, totumque mirabile illud Ecclesiae Christi regimen sola humana sapientia et institutione inniteretur. Falsum id quoad praeeipuum regiminis medium, Romani Pontificis jurisdictionalem primatum seu plenam gubernandi potestatem; siquidem de side est a Christo

ipsi in Beato Petro collatam suisse monarchicam illam auctoritatem. Divinae autem Sapientiae non congrueret, quod revelato illo praecipuo medio, aliud praecipuum, quo regi Ecclesiam suam volebat, non revelasset; praesertim cum, si ex solorationis lumino illud posterius apostolis instituendum reliquisset, facile omisissent, ne scilicet revelatae SucceSSOrum Petri monarchicae potestati officeret. Haec nempe duo, Pontisicis simul et concilii secumenici suprema potestas, nisi Christus revelasset, humanum ingenium non excogitasset nec insit tuisset. Caelerum, etsi expresse in sacris litteris non occurrat divina conciliorum institutio, occurrit lamen obumbrata, ubi Christus dicit apostolis simul cum Petro adunatis quodcumque solveritis, etc... Sicut enim petro Seorsim sumplo dicens quodcumque Solveris, supremam ejus in Ecclesia potestatem instituebat, ita Petri simul et aliorum apostolorum caelui dicens quodcumque Solreritis, etc., Episcoporum adunationibus

se u conciliis potestatem conserebat et Episcopos in his conciliis judices instituebat. Accedit Patrum auctoritas. Ipsis enim frequens suit de conciliis praecipue interpretari verba

377쪽

Christi quando duo aut tres eongregati ..., et Sic conciliorum usum divinae institutioni adscripserunt. 4' duae diximus de divina institutione conciliorum in genere, conciIio secumenico, utpote praecipuo applicanda sunt, ut patet. N 0pinionem de humana conciliorum institutione Sic rejicit Bellarminus : u Hanc autem originem cunciliorum, etsi Alberius Pighius lib. VI, de Coelesti Hierarchia, cap. IJ, ωntendat esse plane humanam et naturali ratione excogitatam, probabilius tamen est divinam esse. Nam ... v de Conciliis. I. I, c. Hi . Suaresius sic habet: a Nec enim placet quod PighiuS. . . Sentit, congregationem horum conciliorum esse ex

humana institutione, nisi sorte inteIligat quantum ad tempus et ordinationem, vel quia non est fortasse simpliciter ex praecepto divino ut haec concilia congregentur n de fide, disput.

undecima, n. 13.

g I. - Αn concilia cecumenica sint necessaria, vel tantum utilia.

PROPOSITIO I . - ouando res aliqua NEGM RIA dicitur, nisi simul dieatur aut eae adjunetis intelligi possit, an uicin rea ista

necessaria pronuntietur, locutio sensum non habet. - Nam Voces

iStae, necessarius, utilis, similis, et aliae hujusmodi, relationem exprimunt; nec proinde sensum habent nisi exprimatur, vel Saltem ex adjunctis subintelligi possit uterque relationis terminus. Verbi gratia, si dicatur de juvene, illum esse Similam, locutio sensum non habet. Si vero dicatur illum esse similem patri suo, sensum habet. Item si quis dicat, mihi navi eula nee Uria est, abSone loquitur. Si vero addat, ad trajieiendum flumen, locutio determinatum sensum habet, potestque esSevera vel salsa. Vera erit si nullum aliud praesto sit medium perveniendi ad alteram fluminis ripam. Falsa erit, si flumen trajicere possit, vel natando, vel per pontem non adeo longe positum transeundo. Igitur quaest io praesens non proponenda

378쪽

natum non habet; sed ponenda et expendenda est sub haelarma, an ad hoc rei illud necessaria sint. Notandum insuper, rem aliquam, relative ad obtinendum aliquem determina lumessectum, necessariam diei posse duplici sensu: 1' eo senis quod sine ista re dictus essectus obtineri nequeat; 2' eo senis quod res necessaria Solummodo Sit ad esseclum melius et facilius obtinendum, quamvis absque illa possit absolute o, lineri. Posterior aulem necessitas, quae non est nisi ad mm ius et facilius, est id ipsum quod vocatur utilitas. Prior Hroesi in stricto sensu necessitaS. PaoposiTio 1Ρ. - Potest Papa, Sine concilio ineum ico, omnes fidei eontroversias dirimere eum auetoritate PLENA, seu qua major rege nequeat. - Nam de fide est, utpote a concilio Fl

rentino expresse desinitum, ipsi Romano Pontifici in in Beato

Petro pustendi, regendi, ac gufernandi universam Εeclesiam a Domino nostro Iesu Christo pLin1M potestatem traditam esse

Labbe, t. XIII, col. 515, Parisiis, 1672 . Porro plena non forat papae potestas Ecclesiam pascendi et regendi, si ad omnes fidei

controversias dirimendas non extenderetur. Enimvero si ad at quas dirimendas impar esset papalis auctoritaS, et neeessario ad concilium cecumenicum esset recurrendum, papae non r

cepisset plenam potestatem docendi et regendi univorsam Ecclesiam, sed accepisset dumtaxat partem illius potestatis; et altera pars non ipsi quatenus Seorsim a concilio incumenico definienti, sed soli generali concilio competeret. Igitur doctrina

quae nefessarium asserit concilium inguinenteum ad dirimin-das cum plena auctoritale aliquas sidei controversi , erronea est et prorsus rejicienda. - Praeterea, eadem Floten lina Synmdus des nivit Romanum Pontificem omnium christianorum patrem ac doctorem eristra e floco citato . Porro doctor omnium christianorum non esset, si non possul omnes sides controversias dirimere. Non enim revelavit Christus calalogum Controver-

379쪽

dirimi possint. Ergo quoties Papa circa fidem pronuntiaret,

merito dubitaretur an decisio auctoritatem ipSius excederet, utpote circa controversiam quae sorte a Solo concilio cecumenico dirimi potest. duo stante dubio, decisio Papae nihil dirimeret. Igitur vel omnes sidei controversias Papa dirimere potest absque concilio secumenim, vel nullas. Falsum poSlerius, quia tunc non esset omnium christianorum doctor; ergo verum prius. - Ρraeterea officium fratres in fide confirmandi commisit Christus Romano Pontisci; estque id dogma catholicum.. Porro si qua daretur controversia fidei, quam Papa non posset sine concilio secumenico dirimere, quoad controversiam istam non ab ipso fratres confirmari deberent, sed ipse a fratribus. Siquidem ipse non posset, quoad controve Sam quaeStionem, veram fidem certo cognoscere nisi ex judi-eio Episcoporum in generali concilio coadunatorum. Igitur officium fratres confirmandi nonfuisset Romano Pontifici collatum quoad omnes fidei controversias, sed dumtaxat quoad aliquas. Cumque Christus non distinxerit, sed istam propositionis universalis sormam adhibuerit, contisma fratres tuos,

sequeretur divinum hoc essatum Veritate carere. PROPOSirio lΙ . - Contingere nequit ut Papa eareat limine ad desiniendam sine eoneilio ineum leo aliquam fidei eontroversiam, ita ut neeessarium sit concilium Oeeumenteum ut dicta controversia dirimi possit. - Nam, ex praecedenti propoSitione, Papae competit potestas sine concilio Oecumenico dirimendi omnes silet controversias. Si nempe aliquam dirimere non p0Met, jam plena non foret, prout definivit Florentina synodus, ejus potestas universam Ecclesiam pascendi, regendi ac gubernandi. Item salso ipsi in persona Beati Petri dictum fuisset,

confirma fratres tuos ...; Palce agnos, pasce oves. Iam vero Si

Papa possit omnes fidei controversias sine concilio secumenico dirimere, repugnat necessarium esse concilium se umenicuin ad aliquam fidei controversiam dirimendam.

380쪽

ron scitatum in diario G ipers, 19 juillet 1869, col. 8ὶ :u Lyinsaillibili id qu'on attribue au Pape, comine au tribunalsouverain de l'Eglise, ne ueut pas dire qu'il soli assislsi dei'Esprit de Dieu potir avoir direclement sa lumi dre necessat re hdecider loutes tesquestions; maisson insa illibilite consiste ence que toutes les questions aiaxquelles ii se sent assiste d 'assea de lum ieres, it les juge: et Ies a uires auxquelles ii ne se senipas asSeg assiste de lumisires potar les juger, ii ies remel auconcite . n Ex iis nempe verbis sequeretur dari posse fidei

controversias, quae non nisi a concilio secumenico dirimi possent, et pro quibus ipse Papa deberet ab ovibus suis veram fidem edoceri, et a fratribus in sde confirmari; quod sane

voir que Ie Pape au milieu du concile est au-dessus de lui- meme, et que te concile dsicapilli de son ches est au-dessous de lui-meme . v Auctoritas Papae decernentis cum generali concilio, non est intensive major nec minor auctoritate Papae decernentis sine concilio, sed eSt ipsi aequalis, prout probatum eSl supra, parte III. Igitur salsum omnino est Papam in concilio esse supra seipsum. Non eSi Supra, nec infra. Et ideo potest Papa, extra concilium, immulare disciplinam a Ρapa in concilio secumenico decretam. Quod sane non posset si major foret in concilio quam extra concilium ipsius auctoritas; quia nequit auctoritas minor abrogare vel immutare legem superioris, aul in ea dispensare.

Pnoposmo II'. - Concilium Oecumenicum non est nesessarium

ad dirimendas aliquas sidei controversias, quas Papa non possit

sine eoncilio Oecumenteo eum plena auctoritate dirimere. - Sequitur ex praecedenti propositione. Si enim contingere nequeat ut Papa careat lumine ac potestate ad dirimendam ali-