Tractatus de Papa ubi et de Concilio Oecumenico

381쪽

TRACTATUS DE PAPA.558 quam fidei controversiam, hoc ipso contingere non poteritul synodus aecumenica sit ad hoc ipsum necessaria.

Psopost Io I'. - Concilium Oeeumenicum non rat neee8Sarium ut errores et haereses damnentur eum plena, seu qua major eSSenequeat auctoritate. - Nam propositiones damnare ut erroneas aut haereticas, 'est dirimere controversias si dei. Porro, ex praecedenti propositione, ut dirimantur cum plena auctoritate controversiae s dei, necessarium non est concilium incu-monicum, sed sufficit collata Romano Pontifici auctoritas. Praeterea ex Supra citata concilii Florentini desinitione, Bomano Pontifici jure divino competit plena potestas uni IerSam Ecclesiam docendi, regendi atque gubernandi. Porro talis praerogativa includit jus haereses damnandi ut patet, et quidem

cum potestate plena seu qua exi Stere nequeat major, Seu m3gis conscientias constringenS. ΡnoposiTIO VI - Concilium secumeni eum non est necessarium ut gehismata proprie diem damnentur auctoritate plena, seu qua major rase nequeat. - Schism3ti eos proprie dictos Vocamus eos

qui certe legitimo Romano Pontifici obedire renuunt. Dissensiones autem quae orirentur inter calliolicos quando plures de papalu contendunt, et certo non liquet quis sit verus et legitimus Pontifex, nonnisi improprio sensu schismata sunt. Nam tunc omnes in eo concordant quod velint vero ac legitimo ripae adhaerere, n0n autem intruso. Et dissentiunt dumtaxat in quaestione an legitimus is aut ille sit. Quod autem Papae non desit plena seu qua major esse nequeat poteStaS Schisin

ficam pronuntiandi aliquam agendi rationum, et sideles omnes obligandi ut pro schismaticis habeant quos ut tales Sedes Apostolica damnaverit, aperte sequitur ex plena unive 3m Ecclesiam regendi, pascendi et gubernandi potestate, qua donatum a Christo fuisse Papam definivit Florentina Synodus. Item ex plena potestate quaestiones dogmatteas dirimendi; siquidem an talis agendi ratio sit necne schismali ea, est quaeMlio dogmatica.

382쪽

intensive major auctoritate pontificis extra concilium decρrnentis, prout fuse parte tertia probavimus: Ergo decretum reformationis a Papa promulgatum nititur auctoritale, quam concilium secumenicum majorem reddere nequit. Aliunde autem Papae potestas in regenda Ecclesia est plena, ut desinivit Florentina sγnodus, necnon suprema, ut illam vocavit concilium Tridentinum. Ergo, ut proscribantur abusus cum auctoritate plena, Seu Suprema, Seu qua major dari nequit,

necessarium non est concilium secumenteum. Pnopostrio IllI'. - Concilia oecumenica non sunt necessaria ad

hoo uι Eeelesia subsistat, seu non pereat. - Αb actu ad posSevalet consecutio. Atqui per tria prima specula nullum colebra-lum est concilium incumenicum; et quamvis eo temporis tractu conquassata fuerit Ecclesia multis haeresibus ac schismalibus, abusibus et vitiis multis, non tamen periit. Item deinceps per magna temporis spalia subsistere potuit Ecclesia Sine concilio incumenico, siquidem non nisi octodecim

hactenus celebrata sunt concilia secumenica : ergo. - Praeterea diela necessitas propugnaretur, vel eo sensu quod concilium oecumenicum deberet esse permanens, ita ut desinere Seu interrumpi non posset quin statim Ecclesia desceret, vel eo sensu quod nisi per certa saltem temporis intervalla celebraretur, Secuturus necessario laret Ecclesiae interitus. Porro utrumque absonum. Imprimis ut Ecclesia subsistat necessarium non est concilium secumenicum permanens, Siquidem ab octodecim saeculis extitit absque ullo permanenti concilio cecumenico . Nec magis necessaria dici potest celebratio concilii cacumenici per certa temporis intervalla. Non enim p0S-set brevius intervallum assignari quam trium Saeculorum; Siquidem ante primum ineumenicum concilium effluxerant

anni 525; et ab incepto ultimo, nempe Tridentino, jam effluxe-

383쪽

5607pRTHUS DE PAPA.runt anni 514. Igitur qui propugnaret interituram Ecclesiam nisi per intervalla celebrentur synodi secumenicae, coneedere tamen deberet, posse Ecclesiam per tria saltem saecula Sine concilio Oecumentio vivere. Porro si Ecclesia per trium Saeculorum tractum earere possit cecumenica Synodo quin pereat, nulla potest assignari rationabilis causa cur perire debeat si abviue conciliis secumenicis elabantur quatuor, vel decem, vel etiam octodecim saecula. Enimvero causa illa desumeretur vel ex natura Ecclesiae et concilii secum enici, vel ex aliqua Christi sic decernentis ordinatione. Atqui neutrum dici potest. Nam id quod est essentiale alicui rei, numquam ab ista re ubesse potest. Igitur si ex natura seu essentia Sua STnodum secum enicam Ecclesia requireret, illam requireret quolibet temporis articulo, et nec vel una hora sine isto requisito subsiste. posset. Nec objiciatur ad vitam hominis requiri cibum per intervalla, licet non requiratur omni hora; et a pari Ecclesiae necessarias esse synod0s cecumenicas, licet eis carere possit per aliquod temporis intervallum. Respondetur, per carentiam cibi, ultra certus terminos protractam, destrui Statum corporis ad vitam necessarium. Sed per carentiam concilii secum enici nihil in Ecclesia destruitur ad vitam ipsius

requisitum. Quod autem allinet ad ordinationem Christi, statuentis ut tertio quoque ad minus saeculo synodus aecumenica celebretur, alioquin ipso facto extinguendam Ecclesiam, ad Somnia prorsus rejiciendum est: cum in sacris litteris aut Patrum traditione nihil occurrat quo vel minimum innuatur talis ordinatio. Igitur nequaquam necessaria sunt concilia secumenica ad hoc ut Ecclesia subsistat Seu non pereat.

Pn0P0SITIO IX'. - Necessarium non est eoncilium incumenicum

ad hoe ut non violetur praeceptum Christi eonciliorum ineumenicorum celebrationem injungentis. - Nam talis priaecepti ne

vestigium quidem ulli bi extat.

ΡRopost Tio P. - Concilium oecumenteum potest GSe, usen tantum utile, sed etiam strιete neeessarium ad hoc ut haeretici vel

384쪽

361sehismati ei ad sinum Leelesiae de saeto reducantur, vel saltem grassari et Ecclesiam eragitare desinant. - Nam ob errores a teneris imbibilos ac varias circumstantias, possunt isti haerelici ac schismatici osse hic et nunc animo ita comparati, ut si solus Papa ipsos viam perditionis currere pronuntiet, id nihili sacturi sint, imino sorsan et ignoraturi: si vero idem pronuntietur a concilio secumenico, id mentem ipsorum percellat. et ipsis occasio sit expendendi num revera penes catholicos vera fides sit, et agnoscendi tandem ac abjurandi errorem suum. Enimvero celebrari nequit concilium cecumeni- cuin, quin de hoc facto fama quaslibet haereticas etiam et schismaticas in regiones pervadat. Neque possunt Sectarum duces ac ministri impedire ne factum ejusmodi oliam insimae plobi in nolescat, et doctos simul ac indoctos attentos reddat. Dum o contra, si agatur de bulla dogmatica, extra concilium a Romano Pontifice promulgala, iidem seclarum duces ac ministri, vel artibus suis procurabunt ignotam multitudini remanere, vel salsis suis commentationibus despiciendam pem suadebunt. praeterea, quamvis penes concilium secum enicum non extet auctoritas intensire major quam in solo Papa, extat tamen major eatensire; id est, auctoritas haec per plures exercetur. Porro ita sunt homines natura comparati, ut eos valde percellat ingens judicantium numerus, praesertim si praecipuae doctrinae sint et ex toto orbe vocali. Et quamvis dicti haeretici et schismatici, post conversionem suam, plenam consessuri Sint Papae auctoritatem, nec minorem auctoritate concilii

in umenici, tamen verum remanebit, concilium secumeni

cum ipsorum conversioni occasionem suisse; quod nisi celebratum suisset, in haeresi aut schismale remansisSent. Ergo reVera contingere potest, ut concilium cecumeni eum sit stricte necessarium ad hoc ut de facio hujus aut illius regionis haeretici aut schismatici ad Ecclesiae sinum reducantur. Ex iisdem autem rationibus necessarium etiam esse potest concilium secum enicum ad hoc ut haeretici grassari et Ecclesiam exagi-

385쪽

562TR1CTATUS DE PAPA.tare desinani. 0b publicam nempe in concilio consulationem, et subsequentem confusionem, vilescunt et viribus ad seducendas plebes des lituuntur. Qui esseclus possunt non sequi ex sola Papae desinitione, licet non minor sit hujus quam concilii secumenici auctoritas.

tum utile, sed etiam stricte necessarium, ad hoc ut de sueto evelluntur aliqui errores inter catholicos eaeorιi, quin erranteseaetra Leelesiam projiciantur. -Αgitur hic de erroribuS qu rum propugnatores non sunt sormaliter haeretici, licet graviter peccent nisi bona fide excusentur; quales sunt, verbi

gratia, quatuor articuli Gallicani anni 1682; qui licet pluries

a Sede Apostolica reprobati sint, non tamen cum nota haereseos. Equidem ad hoc ut isti errores cum plena et qua major esse nequeat auctoritate damnentur, et eorum propugnatores, nisi resipiscant, extra EccleSiam projiciantur, necessarium non est concilium secumenicum, sed sussicit papae auctoritas. Nam si Papa haereticos definiret dictos articulos, hoc ipso isti errores ex Ecclesia efficaciter extirparentur; siquidem qui eis adhuc adhaererent jam in Ecclesia non essent. Sed necessarium esse posse dicimus concilium secumenicum ad hoc, ut isti errores evellantur resipiscentibus omnibus aut sere omnibus eorum propugnatoribus, ita ut in haeresim seu extra Ecclesiam non proruant. Nam ex imbibitis regionis suae opinionibus variisque aliis circumstantiis, possunt dictorum errorum propugnatores esse ita animo comparati ut, si pronuntiet concilium secumenicum, obsecuturi sint, non autem

si solus Papa pronuntiet; eo quod, verbi gratia, inter alios errores, sibi salso persuaserint insallibilem et supremam non esse in desinienda side Romani Ponti scis auctori lutem. Quibus

stantibus circumstantiis, non reducentur ejusmodi errantes sine concilio secum enico. Ergo ad dicium esseclum obtinendum, Stricte necessarium csse potest concilium secumeni

386쪽

modi abusus et vitia ipsos etiam multarum regionum Episc pos et clericos abreptos fuisse, prout contigerat sub sancto Gregorio septimo. Ob inveteratas pravas consuetudines, non repugnat ita comparatos existere magna ex parte animoS, ut si solus Papa reformationem decernat, etsi sub paenis gra- Iissimi S, non obsequantur; sin aulem celebretur concilium cecumenicum in quo Episcopi reformalionem promittant et eum Papa decernant, postea de laclo eam in suis respective dioecesibus exequantur. Quibus stantibus circumStantiis, necessarium cum veritate dici poterit concilium, ad obtinendam generalem ejusmodi resormationem. Pnopost Tio XIII: - Lieet conellium Oeeumenicum Atriete nee sarium esse possit ad esseetus in tribus ultimis propositionibus

enumeratos, vera simul remanet communis Bellumini et aliorum ea tholieorum seriptorum doetrina, nimirum concilia oecumenica non e83e absolute necessaria. - Nam dicti effectus non

sunt ipsi met absolute necessalii ad hoc ut Ecclesia Christi subsistat et sinem sibi proprium consequatur. Verbi gratia, quod alicujus regionis haeretici vel schismatici de facto ad

sinum Ecclesiae reducantur, est quidem summopere optandum; sed tamen si perseverent extra Ecclesiam permanere,n0n ideo Ecclesia diem extremum obibit. Idem die de erroribus in propositione undecima, et de abusibus in duodecima

memoralis. Igitur simul verum est concilium cecumenicum esse posse ad supra dictos esseclus absolute necessarium, et nequaquam esse absolute necessarium ad hoc ut Ecclesia subsistat et assequatur sinem sibi proprium, id est, praedelerminatum a Deo electorum numerum parturiat, alat, atque ad caelum traducat. ΡpoposiTio XIV'. - Absone a gallicani systematis propugnatoribus objiciuntur patrum tertiis, qui conciliorum oecumenicorum

387쪽

564TR1CTATUS DE PAPA. necessitatem asse 'ere videntur. - Εjusmodi nempe lexius Romani Pontificis insallibilitati sic opponunt : docent Patres concilia oecumenica esse aliquando necessaria; porro nunquam forent necessaria, si Romanus Pontifex insallibilitate poliretur; ipse siquidem controversias omnes dirimere pOSSet. Respondeo :Sancti Patres necessarium concilium asseruerunt, non ad hoc ut Ecclosia non pereat, neque ad hoc ut controversiae fidei plena et qua major esse nequeat auctoritate definiantur; sed solummodo ad hoc ut haeretici schismati cive ad sinum Ecclesiae reducantur, vel certi abusus efficaciter reformentur. Quod patebit ejusmodi textus recensendo, prout e0S commemoravit, verbi gratia. Bellarminus de Conciliis , l. I,

1' 0bjicitur, sanctum Augustinum libro quarto contra duas epistolas Pelagianorum, c. xiij affirmaSSe, paucaS quaS-dam haereses fuisse, ad quas superandas necessarium fuerit concilium plenarium 0ccidentis et 0rientis. - Respondeo :Necessarium concilium secumenicum existimavit S. Augustinus ad hoc ut Ariana et paucae aliae hereses superarentur; id est, ut grassari et Ecclesiam exagitare desinerent, sive convictis et resipiscentibus haereticis, sive consu Sis saltem et jam ad seducendos simplices imparibus. Et nos etiam hoc Sensu necessarium esse posse concilium Oecumenicum diximus Supra, propoSilione X'. At non dixit Augustinus controversias cum istis haereticis non potuisse a Papa dirimi cum plena et qua major esse nequeat auctoritate. Item non dixit :nisi celebrata fuissent talia concilia secumenica, Ecclesia periisses. Palet autem Augustini mens hoc eodem citato loco. Nam ibi simul scripsit haeresim Pelagianam aliasque plurimas sine concilio generali comprimi potuisse. Igitur concilii secumenici ad comprimendas haereses necessitatem non intellexit AuguSlinus in eo sensu, quod in solo concilio secumenico extet insallibilis controversias fidei dirimendi auctoritas. Aliin

388쪽

2' 0bjiciuntur nonnulla quae scripsit S. Augustinus in libris suis de Baptilamate. Ad quos lex lus jam respondimus sparte

secunda, Sectione Secunda, cap. I, propos. XVllΙ', tomo I,

p. 557ὶ.5' 0bjicitur a S. Leone sepist. XLIII ad Martianum in laudatum imperatorem, ex eo quod etiam ipSe generalem synodum necessariam judicaret. Quae verba testantur omnimodam Leonis persuasionem de necessitate concilii Oecumenici, cui adunando tune adlaborabat. - Respondeo : Concilii generalis necessitatem admisit S. Leo relative ad obtinendos esseclus de quibus supra, propositionibus X, XI et XII; non autem eo sensu quod ipse non posset si dei controversias dirimere auctoritate plena, cui omnes obsequi tenerentur; nec eo sensu quod nisi celebraretur oecumenicum illud concilium, secuturus foret Ecclesiae interitu S. 4' 0bjicitur conflictus Crprianum inier et Stephanum Papam de haereticorum rebapti salione. Quod nempe Stephanus decreto suo quaestionem finire voluerit ei non potuerit; quodquesnila non fuerit nisi a concilio secumenico. - Vide reSponSum Supra sparte II. feci. v, cap. Ivj. - Nonnullas alias objectiones solutas vide apud Bella minum de Conciliis, l. l, cap. 1 .

g 4. - d quem pertineat concilium meumenicum convocare.

Pstopost Tio I'. - Coneilia seeumenica legitime eelebrari nequeunt sine auctoritate Romani Ponti Aeis . - Probatur 1' ex ecclesiastica lege, quam in tota retro an liquitate viguisse constat. Postquam enarravit Socrates Ust. eeeles. , l. II, c. XVuli celebratum ab Eusebianis concilium absque ullo Romani Pon-

Hic non agitur de casu extraordinario quo plures de Papatu contenderent, et dignosci non posset legitimus Pontifex. In hoc casu posse legitime convocari concilium generale, licet non persecte cecumenicum, dicitur infra.

389쪽

ῖ66 TRACTATΓS DE PAph. scis interventu, sic addit: Etsi canon ecclesiastieus prohibeatne praeter Romani Episcopi sententiam Ecclesiae statuant καmi

Pibμης τας ἐκκληῶας γ. Ovtcεlvj. Et capite praecedenti allegatus reperitur iisdem sere terminis idem canon EcclesiaSticus, tanquam quid certissimum et apud catholicos extra omnem comtroversiam positum. - Item S0Zomenes lib. III, cap. xὶ narrat a sancto Iulio I exprobratum Eusebianis, quod ipsum ad suum concilium non invitaSSent, et hanc ab ipso allegatam rationem : Est quippe leae suci a pro nullis habenda esse qumumque gesta fuerint praeter 8ententium episcopi Romanorum εium

Ρωμαωv em σκοπαγὶ.-De illa lege mentionem etiam reperies apud

Nicephorum ilib. IX, cap. vj.-Noletur autem verba haec, μη δεῖ εὐληοξας καvρνlbiu, idem apud graecos Significasse, quod latini hac formula exprimebant, non posse eoncilia eel rari. Quod patet ex modo quo reprehen Sos a Iulio I Eusebianos enarrat Socrates. Beprehendit nempe Pontifex, quod concilium absque ipsius assensu celebrassent; atque ut probet id perperam sactum, adducit canonem, praeιm' sententium Romarii Episcopi, μηδεtv ἐκκλησιας καvovtξειv. Porro niti Sensus foret, absquo Romani Pontici fis auctoritate celebrari legitime non posse eone ilia, ratiocinium dulii stultum esset, prout adnotavii Bellarminus de Conciliis, i. I, c. xvj. Praeterea perpetuo viguit apud latinos eadem lex ecclesiastica, Sub istis aut aequivalentibus terminis : Sine auelorisate Romani Diseopi non posse conelliaeelebrari, prout constat mox adducendis textibus. Igitur viguit revera dicta lex et persuasio, in tota retro antiquitate. Probatur 2': Romanorum Ρonlisieum praxi et auctoritale.-Leo IX, constitutione Cum eae eo: a Nolo vos lateat, non debere praeter sententiam Romani Pontificis universale concilium celebrari. n - Pius II constitutione in minoribus : a Inter concilia nullum invenimus unquam fuisse ratum, quod stante Romano indubitato pontifice, absque ipsius auctoritate con-

390쪽

56 venerii; quia non est corpus Ecclesiae absque capite, et omnis ex capite desiuit in membra potestas. n - Gregorius II sIn dum 500 Episcoporum, ab imperatore Leone Isauro Constantinopoli convocalam anno 750, reprobavit ex ea ratione, quod sine Romani Episcopi auctoritate celebrata suisset. - Eadem de eausa Stephanus IV, anno 769, reprobavit pseudo ecumenicum concilium. Constantinopoli a Constantino Copronimo eongregatum anno 754. - Eadem de causa reprobatum in concilio Lateranensi V Pisana synodus, contra Iulium II indicia. anno 1511 .- Eadem de causa Eugenius IV, anno 1455, reprobavit acta omnia Synodi Basileensis, peracta poSt pronuntiatam ab ipso dissolutionem ei translationem . Probatur δ' : conciliorum auctoritate. In concilio Chalcedonensi, anno 451, cum o Legatis Sedis Apostolicae postulatum fuisset cur Alexandrinum Patriarcham Dioscorum e concilio expulsum vellent, responderunt: uuia synodum ausus est fatere sine auctoritate Sedis spostolicae, quod nunquam

saetum est, nee sieri lieet. Quod assertum scilicet nunquam id suetum fuisse, nee fieri licere , patrum nullus impugnavit. Anno 502 concilium Romanum actis suis inseri voluit Ennodii diaconi pro Symmacho Papa librum apologeticum. In quo scripto hanc sibi sieri objectionem supponit: Ergo eoue ilia saeerdotum Melesinatteis legibus quotannis deereta per provincias, quia praesentiam Papae non habent, valetudinem perdiderunt 3 Et sic respondet: Legite, insanissimi, aliquando in illis praeter Apostoliet apicis sanctionem aliquid constitutum, et non de ma oribus negotiis si quid occurrerit, praefatae sedis arbitrio

fuisse servatum. - Concilium cecumenicum Lateranense quintum, sub Leone X, sessione undecima, ita pronuntiavit: u Solum Romanum Pontificem, lanquam super omnia concilia auctoritatem habentem, conciliorum indicendorum, transserendorum ac dissolvendorum plenum ius et potestatem habere, nedum ex Sacrae Scripturae testimonio, dictis sanctorum patrum ac aliorum Romanorum Pontificum, sed propria etiam