Extractum chymicarum quaestionum, sive responsionis ad theoriam lapidis philosophici editam in academia Regiomontana à quodam ibidem antichymista. ... Auctore Johanne Cunrado Gerhardo. ..

91쪽

quis aurum respectu ignis esse αφώρρον attamen respectu alterius φθαρέν teu corruptibile esse dixerit. Haec schegkius.Eadem ei Aristotclis mens. Nam homonymiam hanc ipse explicans libr. I. de coelo cap. v. sicribit: λεγετata δε άφθαρτον s r με ρον δίιμ ψΘωρομ ον,id est ascitur ancorruptio is etiam id, quod non facile corrumpitur. Αφ,ρτον itaque in majore propositione pro incorruptibili secundum quid: in ratione ejus, sive inadducto Aristo, telia dicto pro simpliciter in corruptit ii, qualia

sum coelestia & aeterna, accipitur. Aurum enim rumin απιά αφθαρτον. Destrui potest, sed diseficulter, inquit Geber libr. t. sum. pers cap. δ. Et ipse mox in i hymista thesi. si. semetipsum refutar satendo aurum per accidens corrumpi posse.

u. od quidem fieri non posset, si esset απλωι αυφθοι ρπι, sicut coelestia 6c aererna, quae contrismo carens. Homo autem in natura reperit arte comtrarium auri 6c inimicum & destructorem , cujus artis utilitas non pervenit ad hominem durae cervicis. Ex qua distarustione perspicuum est. quam pueriles parturiverit tot annos ambigui talis elenchoS noster antichymista, & quod non meliore fato nuc Aristotelem, quam sipra in prumis thesibus Mosen contra chymicos produxe rit , si non in bonum , tamen in magnum argumentum stuporis ingenii sui, atque adeo

omnis in thrologia & philosophia Ad haec si ponderositas est indicium diversae

materiae,eliam mercurius aliam habebit a metallis materia,in quo Omnia metalla supernatant, pre-

92쪽

ter aurum,quod ineo selum submergitur, utGo,. ber etiam tradit lib. I.βmmeperfect. cap. is. Sed hoc est absurdum, Sc tam omnium philosophorum decretis alienum, quam manscitissimae -- perientiae contrarium. Sicut enim omnia metallam eo constar traduntur ,s ita arte in illud itecum

reselvi possunt ad oculum, quod si anti hymilla

ignorat,decet ipsum hoc discere,ut sapiat tandem. Priterea nec omnia impers ecta metalla venenum habent,sed quodque suas virtutes : sicut enim a rum cordiale, ita argentum cerebrato est, & se rum lienare atque hepaticum,idque a sormis possident,non a materia per se. Pudeat antichymianam, si modo adhuc frontis aliquid aut muniis habe negare , omnium metallorum esse materiam communem,recogitatem, quod sibi omnium philosophorum atque literatorum hominum c sensum obsistentem habeat, qui consensus instar maximi argumenti ducitur. Quis es tu antichymbsta,qui horum omnium autoritatem vellicas, tibi que uni magno opinionis errore plus arrogas scuentiae,quam istis omnibus tribuis, conica quam te alenus docet in hbro de Uupartium, inquiens, ignorationemini potius tribuendam, quam aliis omnibus. Si auri & caeterorum non est comm ius materia, aut aurum solum erit metallum Secaetera non erunt metalla, aut caetera erunt & aurum non erit. Metalla enim dicta sunt propter

commune genus commuitemque proximam materiam. Elige utrum vis, absurdum non effugies:

imo nec contradictionempropria. Metalla enim

93쪽

per totam disputationem sub communi genere & ' inomine comprehendisti. Nisi esset communis me vallorum materia , non tam facile miscerenturi ae enim genere vel proxima materia differunt,riora miscentur, ut videre est in aqua & oleo. Facile igitur miscentur tantum homogenea , id est quae sunt ejusdem naturae & materiae. Unde AvLCenna in mineralibus ait 3 ideo misceri argentum vivum cum corporibus sid est metallis) quia sit de si bstantia eorum. Communia ostendunt Communem materiam. Omnium communeest esse densae, fortis tenacisque substantiae & ponde rose, ducisub malleo in laminas, extendiin fila, Iiquari in igne,congelascere in frigido , uniri cum mercurio, solviin aquis stygiis, idque tam auri est, qUam Meterorum metallorum. Praeterea generatur aurum cum imperfectis in eadem massa & ena : Item in quibusdam venis imperfecta metalla tandem in aurum transeunt : Similiter ex imperfectis projectionem medicinae arte fit aurum : quod ipsum sensu est evidens, si non omnibus , attamen artificibus. , Quae transmutatio nunquam fieret, aut fieri posset nisi metallorum

omnium esset communis materia. Ουια γαράμβολον σπις αλληλα, χεῖα, τουτων η μεταβασις:inquit Aristot. tib. a. de ortust int. cap. 4. Argem tum quidem & argentum Vivum maius symbolum habent cum auro, ratione purituri materiae, . sed tamen nihilominus Omnium materia est com munis & propinqua. Propinquitas autem major

94쪽

vel minor in particularibus tantum observatur : in universali enim unius perfectionis sunt omnia, ut inquit Geber. lib. I. sism. pers cap. aa. Sophili alterum quo vult probare imperfectis metallis non inesseformam auri thes sa. vertiginosi capitis proles est, quae nec manus nec pedes habet, &ram intricata & hiant omnia sint, ut crediderim nec ipsum quidem scire authorem, ubi medius termisnus sit,& has dissolutas scopas nec ab Aristotele in . bonam argumenti sormam colligi posse. Scutica itaque dignus est antic mista non resinatione, praesertim cum nemo neget abesse impersectis metallis formam auri, alioqui impersecta non essenti

seundi membri minori pror .

Si in auro non est tinctura, tunc ex eo non potest fieri aurum vel tinctura. Sed inauro non est tinctura : primo, quia auri forma est propria auri materiae, nec alii materiae communicabilis. thesi. 13. s. . deinde: quia in Uro non sint conditiones tincturae, quae sunt quinque. I. materiam tingendam aptam facere ad auri formam recipiendam. 2. figere. φ. tingere. ψ. in re pondus. y vim cordidem. Ergo neque ex auro potest fieri aurum vel tinctura.

95쪽

- east VM erAESTIONUM

tum argumentum cum minoris probationeis paraIogitausa νος ἁ ad αυλωs ; quod statim patebit, si plenosensu&integris verbis res munia timis, hoc modo. in auro tinctura non o actu, tunc ne spotentia est in usura, ut ex eo stat ante aurum ua

tinctura. Sed tinctura hisn est actu in auro

Ergo nes paentia est in auro, ast ex hon arta

r aurum vel tinctura.

in Libet antequam sene responderin, absurditatem argumenti simili sephisinate declarare. Per inde est ac si dicerem in .nimali genere. Si in ovo non sta informapulli, tunc neg, ρσ-rentia est in ovo,ut ex illo per incubatum gablina vel alium cadoremsimum t pulmsed hoe est. Ergo sistud: Deinde in vegetabili genere: in surculit persica non est actus faciendi ex pruno vel cera o persicam arborem, hunc nec . potentia eis inest has duas ar rex in I inhalaram convertendi:

md in surculis persica non est actus faciendi ex pruno vel ceraso, aliave urbor i sipite φημ

tuo ne urtulis perficii potentia inest ut puniator pereas ex pruno vel cenase transplante a te sua arborem persicam. . ' E , ' Tera

96쪽

Tertio in elementorum metabole :m in aqua non est actus transeundi in aerem vetaliud Aemenrum, espotentia inest. Sed prius est.

Ergo sposterius.

Negatur in his omnibus sophi sinatis consequeotia. Quia non sequitur, tinctura in auro non est a fila, ergo nullo modo est aut esse potest in auro Plus negatur Ineonsequente, quam negatum fuit in antecedente. Antecedens enimloquitur soluieta de actu, consequens de actu & pMentia simul. Ita- qua plus est in conclusione , quam in praemissis. Tinctura, quod omnes philosophi libenter Sc ultro fatentur, non est actu in auro,nec aurum in Gasimplici perfectione ad quam ipsum deduxit natura , potest formam suam aliis communicare . Sic enim Rogerius Baccho in s c. cap. Si auru mimperfectasia liquefacitionesibi commista persi, eret, esset elixis ad aurum sed quia natura ope natursimpliciter, perfectio in auro plex Oct in separabilis ct incommisici bibi. Elmagister bonus: Digestis auri valde disserta digestιον eebriris,quoniam digestio auri ut compositi susciens e bisti, propter quod si cum at quo 1m me forum commi- fleatur in constatione, non potest digerere illud, nec de sua digestioneio cor serre, ut transformetur il-ιud in aurum. Nasi aurum etiam habet in se illas conditiones tincturae thesi. Π.em parte enumeratas, sed ad illa perfectione deduattvrdemu perartificiunostrum, ut ait quidam philos hus. Et duidius

97쪽

in dialogo uatura cap. 6. Mercurius dicitur phil sophorum custius dicitur patris, qui eum genuit IVon enim datum est natur. producere mercuri

um sum de potentia in actum a se adjutorio phia Iosep bι. Et Lilium: Quamvis lapis noster tincturam in se materialiter, sive potentialiter contineat attamen per se motum vel actum non habet, ut fiat elixis completum, nisi moveatur arte & Operatione. Sicum ovum non movetur per se ad persectionem majorem & sormam pulli,nisi ulte. rius a motore extrinseco promoveatur: & surculus persicae per se actum non habet prunu vel cera- sum arbores in suam naturam convertendi, nisi insitionς 3c opera plantatoris, ita & hic fit. Haec satis ad paralogismum. Porro silentio praetereundum non et , quod amichymista inepte deblaterat de conditionibus tincturae ex suo cerebro partim ex cogitatis, partim aliunde auditu tantum ac 'ceptis. Perfectionis suae perfectae tincturae pro 'orietates a Gebro in bb. 4.sim. pers in praπcipio Ponuntur, quae sunt numero quinque I. mundare seu removere superflua cum ad haesione inseparabili sui. a. dare colorem. 3. fusionem. q. fixa tionem. s. pondus. Antichymista audivit aliquando citari Gebrum qui scripserit: necessarium esse in vera tinctura figere, tingere, dare pondus, Gebrum vero ipsum in sua multenni theoria neelegit unquam, nechabet, alioqui non ita mutilatas δc depravatas, sed integras Sc veras recitasset tincturae conditiones. Duas enim alias nempe primam& quintam thesi. 13. ex suo cerebro confictas

98쪽

in locum duarum fortassis ex Gebro omissam primae ες tertiae substituit, ut quinarius numerus completus esset. Sed hoc in loco aliter non Ineptit,ac si caecus praescribat pictori miniones colorum. In prima sua conditione seribit; tincturam

chymicorum ita comparatam esse debere, ut m teriam cingendam aptam Taciat, ad auri Tormari

recipiendam. Absurdum. Quis te ignorantem artis docuit artificibus praestribere leges tincturae. Metallis modo supra suffuratus es materiam auri, id est, negasti caetςrorum metallorum materia Cum auro communem, nunc eis illam per tincturam vis rςddere. Uis a tinctura materiam tingen 'dam aptam fieri ad fortuam auri recipiendam : at hoc est privationem,quae est substantialis aptitudo ad formam, in subjechim introducere. Hoc autem esset metalla creare: nam privationem in QMiectum istud introducere est proximam materiam auri vel communem metallorum matςri m facere. Hac tua phantastica tincturae conditione tum demum faceres tam auri creatores, quam meral forum aliorum; contra quos, id est contra propri'as tuas creaturas in phantasia tua genitas tantopere hactenus in thesibus tuis declamasti,non contra legitimos artifices. Tinctura namque ex philos priorum sententia aptitudinem tingendi metallis nequaquam tribuit,sed actum. Aptitudo prius natura inest materiae, super quam tinctura projicitur : sicut Geber in lib. deinventione veritatis cap.

a. de seriem medicinae propietatibus requirit af

99쪽

mitem inter elixir de rem transtaurandam. Q 0,dsi aptiudinem conferret cum actu simul, poliamus ex quavis materia etiam extra metallinriam genus a Irum facere. At naturam imitantes

hoc nequimus, sed solum ex subjecto determina titi nempe metallis, quibus solis inest potentia haec pallio sive privatiosuscipiendi formam auri. Duqsent potentiae, una agentis altera patientis : agens Vero patienti potentiam passivam nunquam confert. AE p itudo autem sustipiendi formam auri in aetiam elicitur non a tinctura, sed ab igni, quia in pri j :ctione eius metallum tingendum oportet gle apertum, ignitum δc fluens, ut totum pervadatur. Haet est prima lex tincturae artincidius posita tenterὶab ignorante , alterum crimen Omissae verae legis deterius est, quam Geber ιbr. 4. sum. persedi. ita des risit, nisi omne superfluum per medicinamauferatur ab imperfecti , stilicet ut ab illis tollatur omnis superflua sulfureitas, omnisque terreitas immunda, non perficientur sita

enim legendum est in Gebro ex M s. pro puris, centur ) Ex quibus verbis liquet, quod etiamsi timebirsantichymi ringat, figar, det pondus , t men si non separet a mercuriali substantia imperofectorum sulphureitatem immundam, terrestre

6c auro extraneam, non fieri verum aurum&s

Iutare, sed sophisticum & venenarum , quippe a quo halitus illi venenosi nondum separati tuerint, ex qua impuritate in commixto relicta, nec fusi nem solarem habebit , quam proprietatem inusturae in ordine apud Gebrum tertiam E 4 anti.

100쪽

anthichymista similiter quasi ad rem:nihil pertia 'nentem praeterivit,cum tamen,nisi fusionem praestet solarem examina auri non sistineat, sed de commixto rursus recedat, ut docet Geber. Eo, quid nobis prodesset mercurius a tinctita a tua a platus, fixus, ii 3ctus, pondus habens, at non fusionemῖRisum moves artificibus ineptiis tuis,quando dicis tincturam debere esse actu siccissimam, potestate vero humidam dc fusilem in igne, cum potius potestate sit siccissima: nam siccitas eschy 'miae tingit, inquit Rhases in lib.3. verborum , qua potestate Mercurii humiditarem in projectione 1iccat 3c ad mediocritate redigit. Neque haec est de sabstantiali proprietate tincturae, quae non mi nus in forma olei & liquoris, quam in forma pulveris praeparari potest. Itaque aeque actu humida dc potestare siccissima esse potest.. Quintam pro PrIetatem tincturae , quam antichymista de sito addidit, Geber non poniit. Est enim effectus potius exproprietatibus illis consequens, sicut & aurum ipsum prius igne examinamus , quam cor diale esse pronunciamus. Sed notanda est vanitas antichymistae sibimet contradicetis. Hac enim thesi. ss. ait proprietatem tincturae esse, dare imperfectis metallis vim cordialem, & alexiphariamacam thesiveris s4.2 67.hanc tincturae propria eratem simpliciter negat, ex uno ore efflans calidu&frigidu. Si tinctura imperseetis metallis in Ψje- ctione vim largitur cordiale &alexipharmaca,Cur

non magis per se sine hacproiectione corpori hui