장음표시 사용
231쪽
In lib. IIII. Dysi. Arist. Cap. II.
Neque igitur indutam. Tex. XX VI.
PRobat, quod nullo mo aliquid sit in
se ipse secundum se totum, idq, duplici et Prim i r inductionem moruincommunium, quibus unum dicitur Esse in aliquo, ubi nesi' esse uidetur, quo aliquid esse dieatur in seipso siaundum se. cundo ratione . si totum secundum se est in seipse, demus hoe totum esse ama horam vini. Est argumentum. Si amphora vini est in seipsa secundum se, sequitur quod sola amphora est amphora vim.&quod vinum etiam Glum est amphora vini,quod quidem salsum esse eoni M. Probat autem Misi ponendo unum,ex quo probatio deducitur. Nempe , quod quainuis ponatur amphoram vini esse in se , tamen hoc est euidens, quod non sit aliud, quod recipiat,nisi amphora, nee sit aliud quod recipiatur, nisi vinum,nec amphora recipit ratione vini,sed ratione amphorae, nee vinum recipitur ratione amphorae, sta ratione vini,vnde ratio utriusque diuersa est. Tune sic. si amphora vini secundum se totii est in seipsa, ergo amphora vini est, quod recipit,& ampliora vini est, quod recipitur. Aliter in seipsa primo non esset,
sed id quod recipit non eii nisi amphora
tione amphorae, & id, quod recipitur, vinum ratione vini, eigo amphora vini,
di est ipsa amphora per se,& est ipsium uinum per se. Hoc autem impossibile est , iritur nihil est in seipso secundum se, de primo, sed tantum ut dictum est secum
At vero neq; secundum accidens.
PRobat tertium, non esse aliquid in se
ipsis secundu accidens, id est quia est in eo, et est per se, uia sequeretur,lduo coipora essem simul in eodem loco,&penetra ue,quod natur liter est impossibiIe. Quod vero sequatur, non persecte probat, sta incipit probare Etaduerte locum, obium . ranrum exissimo. ratio est hare. mus aliquid, quod sit in se secandum accides, & sit hoc amphora sila, tunc etiar mentum. Amphora est in se secundum aecidens: ergo est in se ,quia est in alio, Mod - . secundum se est in amphora. Hoc enim ea esse in aliquo secundum accidens. Nihil est autem, quod ieeunda Iesit in amphtara nisi vinum. si amphora est vani plena amphora ergo est in se secundam iecus quia est in vino, quod secundum se est in
amphora. runc vlteriniacum duo corpo
ra sie se habent, quod unum est in loco , quia est in illo,* per se in loco est tune quod est per se,eu magi proximum loco ut mani fifilum est Amphora autem est in se,quia est in uino,quod secundum is vi iamphoraeli:ergo magis est vinum an phorae proximum, quam ipta sibi soli pano occupat,nili main locum nee est nis tot se ipsxergo uinum, eum sit magis propinquum amphor unum corpus cum
satire,& unum locum occupabit,quod est impossibile. est ratio integra,& est sine dubio optima,St sit btilis, qualis ad veritaes pro Exp&bandam adduci potest. vide literani dicit rex. quod sequeretur duo eorpora esse simul . Ostendit quomodo sequatur, dices. simius natura est susceptiva. idest, si ipsa in vas, ius est sempere.dicetiis esse in tapse per accidens, ct id, quod si scipitur, patavinum. Si illud uas vina est, vel altu, li quor i talis liquoris suerat uas. Si hoc inquam, quod sitscipitur,sit id, ratione cuius vas in scipita ei titu ne stituetur penetrare
se vas, c vinuin:quo autem pabo id sequatur, non ostendit Diximus tamen nos.
quia quod est per se,& primo in loco,est
magis proximum ipsi i , eo, illam e res, quae est in eo,quod est per se in loco,& nota exmu' tionem. Ccticludit
esse primo, idest totum, nec secundum se, nee L. ad se accidens, sed tan
232쪽
mmo d Greui Zeno dubitabat. Tex. XXVIII.
Colligit amem sex,quae loco per se uidentur inesse. Priinum est, eontinere locamin, hoe et ipsi in circumscribere, & terminare.
a mento Zeno. Secundum est Non esse aliqdid intrinZ- nis, quo probalsat, ii locus esset i ili seca locrati, nec materiam ipsius. lire sor
quo, sere processum in iiiiiiiiiii. Diritu ui Mutuo est,ted noi ut moeo:rion erum omne quod est uvali tu , est in eo, ut in loco. Locus autem ist ali quo inputa in locato, ut in suo sibi est enim locus. semiuies minens,quae in corpore est in aliquo,sed non ut ii, loe sed visurma in materia vel accide, in s. ecto. Est enim locns in locato, ut serina extiinsecaum subiecto vero suo iutrinsecera inhaesium e In quibus verbis domi r unum, non
ricquid estisse in loco, nec quicquid in
quo est, esse ob id lix eo,ut in loco, in quibus deceptus est Zeno insta ratione cumntiquis antiquis. . , n :
Concludit ex his notum esse, materiam,aut Armam locum no esse. Na locus, ct irim est in loco,sie sat diuersa, ut murisi sit alterius. pars, at materia,& forma partes sunt ipuus composii ob id non post vir esse i psius locus . si his cum in his omnibus, quid loeus sit, nodum determinauerit, sed Glum disputado processerit, sinem dubitationib. S disputationib.imponens, quid locus sit explicare incipit.
Quid autem tandem sit Iocus. Tex. XXX
Dei natura et propria tentia inuessioaturus, ea , quae loco per se inssint primittit, Per propria enim S per se accidentia, optima uia est in dagandi quid res sit, ut dui. de Aninia. capitulo plumuram, nec partem, nec accidens iida aerens, sed Qtum conisnens. Hanc proprietarem cum pes ma quidam coniun sunt, & unam faciunt, ner e,coatinere, ite. ut no sit es iquid contenti,inter quos est italo. Albo S. Thom.& Averr. Alii diuidunt,& duas faciunt,cum te ue-ra,aliud sit.continere, aliud non esse coatenti partem:& hi sunt Themistius,Sim. Hicius,& Ptellus & mihi placet,saltem veri edat cognitio di istinctior.
Tertium est. Locum primum,& proximum notr esse maiorem, aut minorem locato, sed illi aequalem,ut nec plus, nec minus, quainto tiam cotineat. Dicit autem primum locum, dc proprium: inmunis enim maior est .
Quarta est, locus non desericiar ab unoquoque, di separabilis est. Qus uerba dupliciter legum simpli'& Philop. Primo aia
firmative. dc tunc idem signita cant, puta , quod locus separari,& deseri possit a locato ut,notum est: Secundo legum primum uerbum negatiue, ut modo habet litera Graeca.& uersio nostra,& ita exponit Theni istius. Et tune est sensus,quod locus non est sine aliquo saltem locato isto, vel illo, non enim est uacuum, ut diceriir.Quari uis autem non possit esse sine locato aliquo, a singulis tamen potest separari, siue ab hoc,siue ab illo. Quintum esti omnem locum esse cirsum,& deorsu in . Sensus est. secundum Simplic philopo. &Tl iniit quod locus naturalis , aut est sursiam, aut deo. Ium , non tamen,quod omnis locus partem habeat sui sit in , partem deorsum , ut aliqui exponunt. licet hoc partim uetum sit, ted
non ad mentem Arist. Sextum es, Vnumquodque corpus naturale in strum lotam naturaliter serti , ibique mauere , di quie cere , puta siursim , aut deorsum. Loquitur autem de motibus elementorum , di mixtorum melementis . Hanc proprietatem sere omnes eum,
quinta coruunt. Simpli. distinguit Sc se
233쪽
, In lib. IIII physi. Afissi Capi IL
multiplicat, miri reser dummodo ν partem loci deperdit,quoddi pressi iis rus constet sensiis Arist. rionem.
Suppositis autem his. I ex XXX LEst autem quod mouetur, l
HIs loci proprietatilaniandanter .
is praetactis, oportet reliqua speculari,ac docet loci definitionem esse tradendam, quae tali sit,ut tres heat conditione Priiria est, ut quae pro insunt tabia soluantiar Cum n dubia circa quid est suerint, ipse cognito cessabunt. Alimra, ripassiones,& proprietates, tuae loco conueniunt, non auseruntur, invi pertin competere videantur. Totia est, ut causa di incultatis, 3c dubiorum aperiatur ita, ut clara omnia relinquantur. γι enim eatis data suerit definitio,demonstrationi erit aptissima. i
Primum igitur c5siderare oporteti Tex. XXXII. AD Gruram loci indaganda propo
nit uiam, qua locum elle cognitu est. Haec aut via, motus est secundum locum./. n. ex diuersa formaia sue cessione in eadem materia, materiam subsantialem a sormis distinctam esse pereeptum est,& ex accidentium in eode stib-iecto mutatione subiectum , & substantiam ab ipss diuersam esse,est compertuita etiam ex corporum multoru circa eu- dein loca siccessione,&similiter ex uno corpore per motum mutato & deserente
loca,ipse locus cognitus est quid esse prae
Confirmat autem ex antiquis,qui eum per motum locum cognosci comperirent coelum max ime esse in loco arbitrati ssit, quia maxime mouetum sed hoc non est secundum mentem Arist. Distinguit autem motus, quibus locus cognitus est, in duos. Quidam est latio,Hcum corpus mutat totum suum locum,at ad alium tendit.Quidam alter est . cum non totum lotum mutat, ita partem p ta dum acquirit maiorem locum, quod fierer at zmentationem: aut minorem, ocexplieuisset Ditainoti suo ., ag tacite locus,explicat qui b. inobilis bus dili inguit ea, quae motatur is Quaedam, inquit,mouendu actu ρος iis . mis ea quaedam actu etiam M per accidens. Illa mouentur per se, qtrae ratione siti mouenisti pura, standum ipsa tota,quibus i est motus nit homo mouetur per se, ig iis persea: similia. Illa vero per accides mouentur,quae mouentur,quia stat in eoo per se mouetur.
Et hse si Miuitannis.Quaedam. n. cerer accidens moueritur, ut possint per se σιοι aliquando mouer;quales sum partes in mM Gurtegrantesque. n. dum in toto sint, ipsius motu per accidens mouentur, positant in - .men ab ipso separari, tune per se m ueri. aedain alia sic per i detis mouεtur, ut nunquam per se mouest Meant , rualia stim accidentia,albedo, scientia, emilia, quq a subiecto separari non pos . sint naturaliter, ob id, si mouentur,per ac tridens semper mouentur. Cum igitur tii pliciter moueri consit - - . M ac per se,& per accidens,per se,ut homo, ut paries & 'accidens, Hacciden
scitur per ea,quae per se mouent ir, quam uis aliquo etiam modo per ea, quae, i Dr α tes,mouentur. Intellige de Dite studuni quantitatem.
Quoniam aute dicimus in colo esse. Tex. XXXIII.
NA iura loci pt spue consistit in eo risu a
quod non ut pars rei contineat es, taxi 'γῶ sed ut quid externum proxime ta pue consigens,&circunscribens ipsim, ob id assis pii iditur discrimen ponere inter modii, quo stlocnica continet pars,& quo continet locus, di ii,M
quando continet, ut pars, quando conti. ς- ne ut locus.
At quia non est similitudo inter loca
234쪽
non proxime continet, elinnaedi aserem, sicut totum pariem, ut ultimium bracliti manum, sed ii militudo est cim loco proximo, Vi immediaia continet, separat locum comunem a proprio, vidistin- uat hunc a parie. , id dicit dupliciter,ici esse in loco. Et communi, ut triisque, nostium est in cflo,quia in aere, & adhue in aere,quia in hac ipsius parte, vel in aliquo contento ab aere. F e in loco proprio, ad auato dicitur eue. - ' Quod autem locus com nis non sit -- cpis propriu notum est Locus enim proprius allustro aequalis, S adaequatus, at communis . non est qualis rei: totus enim aer, aut cet
tum no est aequale cui lim corpori hor Oorum loca communia sunt. Et igitur p prius locus, in quo quid est psi aequam de adaequatus.
Cum igitur non diuisum est. x. XX XIIII.
I Res diaerentias constituit inter id, de c.i, quod proxime continet ut locus, 3cno Leus id et proxime ut totu suam partem. ι,-s ct nam pars est immediata suo toti,&locarumumsua loco ploximo,& proprio. serum. Prima digerentia est, quod pars est con. .n tinua ipsi toti, at locus non elicontinuus locato, sed contiguus, & ipsum tangens, ab eo quod continetur diuisus Ista autem contiguitas est secundum supel ficies, puta,ultimam continentis, prae concaua di citur & Iocus est,& prima' contenta,quet connexa,& e terior dicitiar,atq; has duas. . sintscies dicit esse aequales in traiio, , u a proistis non aliud , quam alteram ambiit: nec altera ab illo, quam ab illarunt,iatur. Cuius rationem subdit, quia in eodemi
sint iliae sumi scies, id est , simul sint,
ut exponunt Simplicius, ct Philop. Quod si se sit continens,limcno erit pars contenti, nec
Et cum continuum sit, di non in illo mouetur. Asia, duas differentiis eonstituit
sumptas ex diuersa ratione continui,Sc contigui.
Secunda in ordine est , quod est alteri contiguu, mouetur in ipsis id est, suu motum habet per se,etiam illo in quo est manente immoto,ut patet de aqua, lut in uase immoto mouetur: At quod est alteri eo tinuum,mouetur cum ipse dest per se nohabet motum, nisi cum ipsis toto,& nunquam potest moueri, quin moueatur ipsum,in quo eroxime eis Tertia disserentia est:quod i quod est
alteri continuum,dicitur esse in ipso, ut pars in toto, quod uero est contiguu, est in eo, ut in uase. Hi autem duo modi existendi in alio diuersi sint, ut dictum est. Ex quibus patet, locum esse ultimii corporis continen i squale primo conteio, ipsi contiguum,& proximum, nil uli iptius inui: cum.
E loco eo uni nulli di bium est, quin sit maior , quam locatum, de proprio uero uidetur dubium ede. Est enim argumentum pri mum Continens maius est contento , vecommuniter dicitur, locus est continens: ergo maior est locato , quod contentum est.. sccundum . si locus esset locato aequa lis, haberet aequales di inensiones cum ip-m, hoc autem est salsum , nam dolium non habet aequalem prosunditatem cum
Tertio, quja, quod locu pro supertae eontanente si vi is locato, fin primam ipsus stipei eiu colentam, uidetur hoc potadici quia fidocus enet circularium ac supra idem centrum describi duo circuli Guales pos e quod uidetur impossi bile nisi sit pra est seret tiam locata, al, ter p sirpei scid loci sit pra centiu locati.
235쪽
Ea n ut vis vi dratur esse eontra luci postriones geometrica da. Circa haec aduertendum primo, ut diximus dilucultatena non est ede loco me, ε λ muni, sed de proprio , & proximo. Cum muni, autem i, is qui ita locatum eo iti
i et ut alia prater ipsum contineat,ut coeliini, α aer est locus eo inmunis omniumnia. l. iata . lyroprius autem est qui nil nisil riam Ii .ud continet. I ,test autem este,
qu i l locus comuni, sit simi, e propra sed respem diueribium, ut recavum Lunae locus est communis nostii respem,
sed a ioprius est ipsus ignis, que adaei iux
conuae te .quae dicitur ab Albe, 'leoni ol νae. dum extentionem. Aequalitas dimensio εἰ nera' at nis est, cum unum alteri aequatur secim. ι ra di- dum omnem dimetas ori,puta, long tu
νὴ o. danem, latitudinem re profunditate Comina autem, quod ista a qualitas non est loci, & lociti, non enim se idum omnim dimentionem sunt aequalia, se enim cum locus se illius recepti puni loca I petraret secum ipso,quod esse hod potest. Altera est aequalitas secunsum continentiam, S hsetii secundum latitudinem,& longit idinem ibiam, qualis est' i ita , qu os unditur in duobus corpori secutati suas superscies. s. c. - . De hae eis dissicultas, putat an supersis πτσς, cies concaua continentis , et connexa lo-- cuti sint aequales. Est autem conclusio Aci, o ς' viii cominu nis omnium sere,illas duas superficiens este quales ita,uti nason sit caii, Q ς altera niator. Ad cuius probatio emo M'tet praemittere unum tui daturerum 1a . σθε rius lib. 6. tractandum Nevires, iridiu, fund-ῆ addi ni iiiii viis Alli,h6i,ficeris ip- nm in L sium malu , nee similiter indivisibile a Mi quanto, ipsum augere . Q ubd ea . η in i dicere punctum a latium lineae, non facit
dim, aut crassim . Et l, in est uni sin.
queretur, ouod partes diuisae non egeo tantae simul, quantum totum continua, & sic namquam reso continuu ni in dirassias medietates diuidi. Sequesa patet rian. per diuisioneni, nouae in diuisita pars iresultiar sipersciens. quae aliment f.
a Praeteres, ipsa emrientia docet,quod
diuiso aliquo continuo, si iterum parte, coniungamur, oc contiguae fiant,ri nihil
maneat intermedium, tunc non occupa- i
bunt maiorem locum ob illas nouas la- pefficies, quam ante, cum erant con
Hesea di qua a non quammii non 'avstere quintam:& is 'exi sum non poti e telisi iii,& non prosundum, non potist augere prosundun, Non igitur crescunt quantitates additio. ne illotum indivisibilium secundum id, quondiuisibilia sint. Male hoc landam o ratio con
& superficies connexa Iocati terminant P bour eo qualem profunditatem, et so sunt a caua lus.Consequetia est cena, sed ante dens probaniri ia superscies connexa est terminus intrinsecus totius profundi si, locati, si noscies vero coiiciua locantis pari modo, ulteri sis tam n ei cundos perficie locati conuexam i Φd 'haec nullani addit locato prosunditatem, 'di i mus, go tantam prosin sit Ψόu tertiit
coi esca illi triui δὲ omparatione facta, at si con ua contine tis proxia a ta cori uexa contenti Eomparetur, runc utrivi inest , qui se . Ad secuniis nota est solutio in prii, o Ad M
236쪽
ssit aedisertim circulorum concentricorum: tamen in diuersis seposciebus conti suis id scae si duo circuli aequales virus alteri superponeretur, verum tame esset dicere Hum esse sit pra alium, sicut verum est dicere superficiem concaua locantis esse super conuexum lccati sed tamen no occupando duim sum sit si loci, sta omnino eudem, quasi alteri sia perinscriptum . Nam indivisibile cum locum non occupet ultu, aut spatium, additum alteri immediate ,
non faciet spatium. in eodem vero corpore id contingere non potest. Et ratio est: quia in uno corpore,& uno continuo nossit duo indivisibilia tinniediata,quin mediet diuisibile:at in diuersis corporib.se tangentibus possunt esse simul, de inim dilata: sed de noe inserius in lib. s.
Iam igitur manifestum est. Tex. XXXV.
EX pi dictis loci proprietatib. nus
loci infert, ac ratiocinatura sussicie-ii o uadam partium diuisione, quae est. Locus aut est forma, aut materia aut interuallum , & spatium interceptu inter latera sit persciei continentis, aut ipsa superficies continens, sed non est so
ma, nec materia,nec tale interuallum. est igitur ibi euicies continens. Excludit autem, quod sit forma, Gluεdo rationem, propter quam sorma uidetur locus. Ratio autem est: luia forma est continens,& continens est in eo,quod corinetur. si igitur locus continens est, r- macile debet. Respondet Aristot. quod tam forma, quam locus terminant,& cou inent,sed non codem modo. Nam sol materminat rem ip sam, cuius est soliva, ita ut in ea sit: at locus est terminus, εἰ continens extrinsecus, quia est ipsius continentis
Vel potest esse sensiis , quod locus est
etiam sorma, sed non locati, sed continentis corporis,& respectu colenti locus est. Sed sensus prior est melior, quod forma terminet ipsam locatum: locus vero ipsa continens de simul ut iunciue sit, sed non
ob id idem erunt, aliud enim est simul ginaliud esse idem
stendit locum non esse inte ualisit ac pii ino ponit ratione, propter u
Laiana, se inte locus uidetur esse interuallum Vbi aduerte,quod antiqui existimabant inter Diatera lupersciet alicuius continentis'esie . ' quodd in spatium interceptum, u, assere μ' Ubant esse dimensiones quasda, de corpus de prsd icamento quantitatis Rium abs';s,bstantia, ac tuae erant locu , in que corpus adueniens recipiebatur: S it tria aliud adueniens recipiciatur priori recedente, semper enim illae dimensiones permat Et, atque hae cum corpore adueniente penetrantur, sumo; ipsi aequales, etiam secun idum profunditatem,sc has uocat At illo. interuallum. Et ponit ratione, propter quam potest uideri locus interuallum Nepe,quia quo i
libet cortore contento, de contiguo tec
dente, uidetur illud spatium,in quod recipiebatur, idem manere, quod quidem loco inest. Hoc tamen Arist reiicit, docens egregie, ui inter latera corporis contii εtis non est ullum spatium, Sinteruallum reale,nisi quantitatis cuiuslibet corporis cotenti et, incidit,& siaccedit. Vt spatium inter latera vasis,eil ipsi aqua, cum plenum est aqua, dc aer, cum plenum est aere uel alio corpole, cum hienum est, ipsam
tale corpus ei l. Nisi .n. illud corpus esset, latera vasis iungerentur, ut latera utris Isubtracto interius corpore.
Eit autem notandum,m dicit spatium esse quodlibet corpus eoiu, quae apta sunt
tangere. Nam cum est corpus eiusdem rationis cum continente, tunc ei continuatur,oc non est locus,nec interuallum. Vecum aeri continenti lignum succedit aer, tunc locus destruitur propter continuationem.Vt igitur iei uetur locus, & dica- tur esse interuallum, corpora debent sue- cedere, quae apta sint contigua seri,dc la
Si autem esset aliouod spatium. 'Tex. XXX VII.
Vpliciter plobat tale interuallu non ς eise locii. Plior ratio est , sequeretur
237쪽
In lib. I III. physi. Afist. Cap. IIII
r batust quod infinita essent loca pro quolibuneum n3 corpore succedente: Nam quaelibet para e mur per se liaberet locum, sicut & ipsum tota. Mariam . Vbi aduertendum,quod para non ha-1. bellocum per se, quia non potest undiq; ambiti loco,qua parte enim continua est ' .cum toto,nulla superficie loci circunseribituriquod si ambiretur, utique per se in loco essent singula: partes.Si igitur datur interuallum, quod se penetret cum loc to,nique omnes ipsius locati particulae ambirentur undique,atque per se in loco essent. quae cum infinitae sint, erunt loca
infinita per se unius totius,quod imposithile videturinon igitur interuallum tale iocus est .
muratus. 3Oaeriorem ponit rationem, dicens,l et loci erit locus per se, Sc unius Perie multa loca, quoa Llsu est. Sequela patet: mutetur locus,pura, vas, ubi interuallum est cum anua, di ipsis interuallo,& totum simul eollocetur in spatio alterius uasis: tune dimensiones huius spatii penetrabunt se cum vase,& aqua,& attingent ipsam aqua, & dimensiones, quae praeerant, alterius spatii s At sic locus erit per se secundum spatium ipsus aquae, Ocalterius spatium- , vlierius, costituatur totum hoc in alio spatio,& in alio,& alio; prosecto innumera loca per se unius erunt imo locorum erunt loca. Ita est exponendum hoc arg. licet non sit expressoni in Arist.
Non est autem alius locos partis.
3. ex eo T TAee absurda non sequi in sciliatias Des propria Arist. docet.& sensus est. siti icoin Cum locus aquae non sit dimeso
illa penetrans, supcificies vasis conca mi ua, i qua modo aer, modo aqua recipitur. Cum uas mutatur,ille locul proprius ide manet,nec locum alium proprium acquirit aqua: sed vas est,et locum mutat,&cos uenter locus est aquae,verum non po
sci sed seu supciscies istenta vasis.
Notandum est autem , quod loeum . quem uas acquiris vocat partem loci caeli,i. mundu Ae si dicatielle locum mundi, di,& quantum existimo,locum mudi vocat locum, qui non est secundum aliquod vas, quod eii locus aquae M est locus Gliu sicut pro aliis corporibus quq non in vase sunt: Sc uidetur Philop aliquo modo se exponere. unde quod alicubi est,& n5 in vase,dicitur esse in parte loci mundi i in loco mundano, & non arte aliqua s
Dicit ergo Aristoti cum uas aquae trans sertur,nianet locus aque . qui est iuperta Φcies vasis ipsius proxima: ita non manet locus mundi, qui est ipsius totius, i.uasi cum a lux tamen hic iocus svium per se tangit vas. Nota,et uocat partem, cum dicit lo. cus partis ipsi in contentum . Hune locum dissicillimum esse ebus tentur interpretes atque adeo quisque ex 'ponit,ut in igit, mihi vero sic uidetur exponendus,
Et materia etiam uidetur utim ἰ x. XXXVIII.
Consequenter probat nee locii esse
materi adicet aliquam habeat cum ipsa simili trudine.& ponit similitudinE loci cum matella quae haec est. si locus considerariar, ut quietans est,& idem manens,ac continuo sit scipit corpora , Lunum post aliud,ut dicit Phil . nee separatus est ab aliquo corpore, te uidetur materia, lux eadem manensmodo unum, modo aliud recipit, nec nuda unquam inuenituri ut corpus quod idem manens se modo albu,modo nis rum, modo molle,
modo durum Hac igitur triplici similitudine,materia locus uidebitur,& uocati maginationem, similitudinem. Ostendit tamen disserentiam tripli es. Prima est ex transmutatione: nam in mutatione materiae, dicimus, uod erat aer , modo factum est aqua. At in loco aliter: nempe,ubi erat aer,nunc eta aquam,no igitur eodem modo materia,& locust ceptiua slint. Altera disterentia, teria est pars rei,
di non est separabilis ab ipsa temnen
238쪽
M enim aqua manet nisteria separata enianet suarata a loco, in quo erat. Tertia materia continetur, dc determinariar, at locus contiuet , di decetini nata Mon igitur idcm iant.
si igitur nihil horum trium. Tex. XXXIX.
num est a ere, apparet praeter latera valla. esse interitalium illud in quod corpora tecipiuntur, v idem semper manet, quod rev ra non ita et f. Eli enim aer corpus stataritate inuisibile,occupas tamen locum, nec ibi uacuum eis,nec aliud ineruallum praeter aerem,ca aer est, scut ta est aliud corpus crassiim.
oncludit exlex. praecederibus.Csi locus non sit aliquod ex tribus pro . ' positis. N5 enim est sorma, no mactuMu, interuatum .relinqui quartum, i si. . sex minus continentis , i. vltima inperscies corporis continentis.' At quia quod cotinet, aliquid cotinet, explicat quid sit, quod continetur:& dici esse corpus mobile s-ndum locii,quod existimo esse dictum, ut intelligamus res corporeas esse in loco tantum, non tamen omnia quae sint: & ex hoc pollea sbluet omnia arg. Arist. ex praeposuis.
Videtur autem aliquid magnu. Tex. X L.
QV ntum existimo Arist. hic vult
diaerentia loci inuenire. nonda enim tota est loci definitio tradita, scit solii ipsius genus,quod sit si perscies vlesina continetis, nonda autem i, loc est. Vas enim continet, sed non locus Wie est,ut est vas, Sc solii continet ob id itera repetit difficile esse locum inuestigare: quia cum habeat cum multis similitudinem, non ita facile ab illi distinguitur. Videtur enim materia,& forma,& interuallum, propter similitudinem. . Considera uero sibille methodum Aristo modo. enim ponit similitudinem euinteruallo: M ea enim collis i differentia ultimam loci, & totam definitionem. Interuallum locus videtur, quatenus fixum manet, Sc quiesce, motis comoribus, quae in ipso sui, ob id non supellicies corporis vltima tanto, stat ipsum interuallu locus idetur,quasi locus sit immobile quid.
I onit autem motivum horum, quo in ducebantur ad tale interuallum poneda. Nam cum aer novideatur,de incorporeus
upareat si ubiq; spatia hoc iuisibile pleVt autem vas locus est. x. XLI. DIGen iam ponit inter modii, quo
in vase aliquid est;&modii,quo in loco, do inter ipsa vas, si locu . Et dicit quod Vas similitudinem cur loco habet.& diaerentiam , pariter locus cum vase . Vas enim continet,ut locus, sta vas est mobile. Locus continet,utuas, sed locus est immobilis. Unde in hoc disti locus a uase,quod immobilis est. Aduertendum autem,quod locum esse immobilem , est, quod non simul cum re ipsa moueatur,seu quod manet,& qesta re mota,& recedente. Id enim, uod sic continet, ut simul seratur hine inde cure, continet, ut uas,no ut locus. Propritim autem est loci continere sic,ut non sera. tur cum ipsis rebus,scit quie eat ipsis recedentibus. Et exeplo explicat. Cum cymba sertur per iluuium, illa aquς pari,quae continet cymba subtus,& cum cymba sertur, non dicitur locus proprie cymbae, sed uas, et cum ipsa sertur. At totus fluuius, qui ira motus -ndum se totum manet, potiua dicitur locus, communis tamen. Vnde cymba manet in totos luuio, ut in loco, ditar ipsum sertur, ut per locu. At in aqua illa, in qua seitur, quia mobilis est.
Colligit ex hoe definitione loci persectam Lociis est terminus primus coluit Elis, immobilis. Dicitur, terminus. i. superscies,ad excludendii interuallum, sormam di n)ateriamDicitur, primus, ad excludendum locum communem, qui non secundum se locus est sed secundum propria. Dicitur, immobilis,ad excludenda uasa, quae non continent,ut locus, ut talia s. iit,
nisi immobilia,st cxa maneant, & tunc loci lationem habent.
D sinisse ι perfecta, trima super
239쪽
In lib. IIII. Ph1s AHst. Cap. V.
Atque propter hoc medium coeli. Tex. XLII. Consirmat locum immobile esse, &
sxum ex communi sententa a. Im- , ne n. dicunt duo et se loca propriis sma omnium. unu sisHum, alterum deors ina. unus locus est vi ima sit perscies coeli versis nos, id est,concauum lung. Alcerest medium cceli, pura terra locus. Et ratio, quare hax duo loca sint propriissima,est propter ipsitum immobilitatem. Nam superficies csti, quantumcunm circumseratur, seinper tamin obseruat i cum eundem, nec ascendit,aut destendit. nec ad dextram,aut sinistram deuiat. Similiter terra in aequali manet semper distantia. ob id haec loca maxime loca sint. cus igitur fixus debet esse.
Ex his duobus locis uter sit sursim,
aut deorsum, explic it per motu co
puru in talia loca,& dicit. Cum is locus siς deorsit n. quo glauia serunt, ars ad medium,&ad terram serantur, sequitur, quod locus ille, qui in diu ambit, qui est
concauum aquae,& ex parte concauum ae
ris, qua parte terra distooperta est aquis, si locus deo rsum,& ipsim medium, pu'ra, terrae, quae in tali loco est,escitur esse deorsiam.
vlterius: cum is sit locus nisam, quo. leuia feruntur,& serantur in coeli sit persi. ciem ultimam uersus nos, i uitur, quod tale ultimum sit locus Cirsum,& ipsum ultimum, quod in tali est loco, pura, ignisci in loco fiat silm. Vnde colligit locum esse supersese continentem,& ut quoddam vas, talia enim loca dicta sit perscies, & plana continen tia sint. Et huius textus hanc esse expositionem existimo,quamuisno dem mo,
Videtur obietaoni respondere. Quia
cum locus non sit interualla penetras Iccii locato, dubitaret,qsio, locatsi in loeo sit,& eum eo conlungam Respondet quodammodo coniungi simul esse secundum superficies. Sunt aut simul, sicut finis est cum eo,cuius est finis, ct terminus. Coniunctio ii finis, & fiat
secundum extremitates tali tum est.
Caput Quintum. Cum igitur corpori est aliquod .
X loci definitione vult m Exstendere,quae dicantur esse iun seci. in loco, quae vero non, di ejustis .citqt. Illud corpus, quod extra se habet aliquod con tuti tineas, eis e recundu in se in loco, quod uero non extra se habet aliquod tale, in. loco secundum se non esse, secundum tamen partes esse posse. Et explicat per ni'. tum, ut si aqua si unum corpus, quoa non haberet extra iis aliquid , tune secundum se totam no esset in loco,nec moueretur, a neu partes tamen moueretur ,& eis et in loco, quia una pars ab altera.
Hoc in loco est magna ct uersiain ter expositores,quid sit quod in hoc textu . . dicitur,esse in loco secundum partes, non autem secundum se torum. s. l ho, enim . . . vult, quod loquatur de ultima sphaera,s: primo mobili, quod qincem est in loco se
cundum partes continuas, quia una. continetur in altera, non sicut in loco.a , .
quia sint continuae, sed sicut in loco inpotentia.Si enim diuise essent, tunc in loco essent actu. Vnde ultima sphaera non est in loco secundum se totam, sed secum dum suas partes, non quidem in actu, sed .
Hule expositioni sanet exempla Arist. 'de aqua. At re ueta,non est admodum eo sona haec expositio textui,ut uidebitur in processit,& exemplum de aqua solum est, ut doceat aliquid esse in loco, & moueri secundum paries,notamen quod co modo se habeant partes in hoc toto, de quo. loquitur, se in ipsi aqua. Alia expositio est Graecorum sere omis, irinium,qui percurium totum aggregatum 'ex ostibus intelligini di hoc dicunt non.
240쪽
. : esse in loco secundum se totum, sed secundiam partes. Et vocant partes,oibri contiguos; unus enim in altero continetur.3 oriri Tertia expositio est Alber. qui per totu, , murex & eluim, uniuersum munduin intelligit, dis qui secundum se totum, in loco non est,
est tamen secundia. panes. Et re.vera huic expositioni admodum fauet textus , dc mihi eciam. placet, nec videtur ab ea ab horrere Simpli. .
Dicit ergo Arist. quod totum, id est,uniuersum quodammodo mouetiar, quo idi modo non.secundum se quidem,noli mo uetur,nec mutat locum. At secundum partes mouetur: sicundum quasdam circula rito,& non s)rsum, &deorsum, ut secun dum orbes officiles: secundum alias vero
sitsum, re deo: suin, cic ut secudum elementa graura,& leuia. bubdit tamen, quod hie locus est par- tium, id ei sicut iecundu in partes moue tui sic est secundum partes in loco aliter, dc aliter pro partium diuersitate: ubi prosecto expositio nostra nota fit.Si enim per' torui vestimam spheram intelligeret, mal- , Io modo fili sursum, aut deorsum monere Mari aut sicunda partes:nec etiam si solumi aggregatum orbium ιntellrgeretur .
' Vt autem dictum est.. Tex. XLVII. .
'Vli declarare quomodo sit in loco.
totis horicii explicuisset quomodo
moueatur. Per motu . n. locus appa
plicior in Distinguit igitur dupliciter aliquid Hesse in loco. uno modo potetia: ticut pars με in P inest toti continuo similati, ut loco, non tamen actu, sed potentia,quia diuidi potest, & contigua manere. Et uocar totum
similare , quia in hoc est persecta magis
Ponit exemplum, quo una pari conti sua est alteri: nempe partes in aceruo ex multis cotinuis insunt aliae aliis actu, quia iam diuise sunt ad inuicem . Et haec qistinctio iii ouit scitis probabili . . ter s. Thom.ut existimaret loqui Aristote leni de ultima sphaera, quae est in loco hipotentia, Mnduin partes: Attamen Himi; dilis entius consideremus, hoe non dicis, s silum initur. Glinctione tacta ostendendunt, mundum securidum patia tes esse quidem in loco. non potentia, O actu, ut patebit in textu.
Tex. XLV. S diuidi: ea, quae a hi fiant in loco. sala.
Quaedam enim secundia se . qusdam in loco ἀ- secundu accidens. Nec declarat quid ti funia unumquodque sit, quia supelius dictum Hi teli, iiii exemplis. sunt i ac
omne corpus,inquit, mobile,secundu rident. locum, aut secundum au metum, vel de IUM ... 'crementuin, per se in loco eli. Et mobile 'secundum locum uocat, id quod mouello totum suum locum mu ar. Vnde quae cir- '
culariter mouentur tantum, non dicatitur
hic mobilia secundum locum, & latione et talis enim motus non latio, sed circuml tici dicitur,ut notat Alex. Dicit igitur, quod coclum, idest, uniuersum non sie est in loco per se, cu non am :biatur aliquo corpore, ut dictu in est. Pa . te, ipsius iunt qui de sic in loco, quia una contigua eii alteri,& ab ea ambitur : sed non totum ipsum , cum nulli alteri extra iselit contiguum.
ut anima. Ponit alum diuisioni; partem: Alia erse in loco per accidens,ut anima, de
Et nota , quod per esse secundum acci. N AE ..dens in loco comprehendit ea, quae sapor iis dicta sitit, este sic dum aliud , id i i ρ ρην est, perpare in i & similiter esse per aeria ac Gni . dens,id est , esse in eo, quod est per se,ut anima est per accidens in loco, uia est incomposito, quod est per se: Et ob id p
suit nic duo exempla pina, animam, quae est in loco per accides,quia est in eo, quod per se in loco est: & coelum seu totum , . quod e iam est in loco per accidens: - rum non eodem modo sed secundu aliud. . di per parto. Et ob id dicit, coelum cile im loco per accidens,quia omnes partes in io, eo habet. Dicit quodammodoquia non Mnanes.. vi at