장음표시 사용
91쪽
CAPUT VI. 392ῖe Apostolus Humanum ilico hoc est leue,& ad complen-dcim facile, acii diceret aliis verbis, Quia carnales adhuc estis,oec Potestis propter fragilitatem carnis maiora prae cepta ferre & implere, idcirco leuia praecepta vobis committam. QVid enim tam facile, ut Origenes dicit quid taIecie quam ut sit homo 'tam promptus ad iustitiam & vo Iuritatem dei complendam, sicuti & ad mala opera solet esse promptus ubiquet Multo magis siquidem leuius potest victoribus deseruire,quam vitiis di& dei voluntatem adimplere, quam diaboli.Videamus quomodo & dicamus pauca ex pluribus. Est quilibet latro , & quilibet alius iustitia
propria vivens,non de rapina. Dum latro cruciatur gelu &frigore: M superfluis meditationibus per dies & noctes torqueturivoluens animo & expectans in agro quomodo se
tum perficiat, iustus securus epulatur in die de laboribu suis , & quiete noctis cum securitate delectatur,doriamiente isto somno gratissimo, plerunque ille qui gelu Di goris & inedia famis torquetur, occiditur ab his quib' vim inferre moliebatur.Similiter qui adulterium perpetrat,timet superuenire maritum & interfici ab illo, timet etiam, vicinos propter famam volantem, Econtra castus & amator proprij connubij cum securitate firma seruat castitate suam vel etiam secure cum optata quiete amplectitur pro- prium connubium: quapropter subiungit Apostolus. Sicut enim exbibuistis inquit. id est, praeparastis membra vehaseruire immunditiae id est libidini,fornicationi impudicitioncr iniquitati ad iniquit ut m subaudis perpetrandam: ita nunc exhibete membra vestra feruire tu time δmnibus he virtutibus insa It carionem, videlicet ut sancti esse pol sitis. secudum quod deus praecipit Santis estote, quia & ego sanctus sum. Per iniquitatem debemus intelligere omnia peccata,quia quicquid con tra legem dei agitur, ini uitas
nucupatui. Per iustitiam vero omnes virtutes:& est sensus: sicut vos praeparastis antequam ad fidem vocati essetis, ut seruiretis omnibus immunditiis omnibusque vitiis, ita nuc in fide iam cosistentes praeparate membra vestra,& omnes sensus corporis vestri,quomodo seruiatis omnibus
Virtutibus. Cum enim serui essetis peccati, liberi fui hs iu 'trae, id est alieni fuistis a iustitia. sicut qui seruit peccato & diabolo eius sertius est cuius voluntatem adimplet,sic qui se
92쪽
nam phnere,quandiu vixerit vir eiu sub ea lege vivet qua vir eius, ct per eam respodebit interrogata in publico .m tuo autem viro.reuertetur ad propriam legem, dc deinceps non vivet sub lege viri Praeterea digna coiissideratione perpendendum est. duo e viros in hoc loco spiritualiter ab Apostolo introduci,& unam mulierem.Vnus autem vir lex intelligitur Moysi,qoae sicut.vir super buxorem , ita illa te - nebat domini v super Israeliticam plebem, alter vero Vir, accipitur peccatum . quod plerumque dominatur animar.
Nulicris autem nomine vel specialiter unam quanque ani mam,vel generaliter totam plebem Israelitscam vult intelligi quod in sequentibus distin te singulis in locis ma
nisectabitur Nam cum dicit Apostolus fisae, sub viro est mistis r. per virum vulti intelligi legem Moysi, per. mulierem autem specialiter quamlibet alarinam: Vel. generaliter
plebcm lsraeliticam, ut diximus,qu e sub ege Moysi con- luebat. Cyod vero subiungit, vivent 'lae igatae s p ex virum hic vult intelligi pa Gon s caris .i .est, vitia, quae quandiu .vivunt in homine, alii 'us est Iegi Moysi, quae quis hoc vel illud fecerit: imo e moriatur &est sensus. Anima vel plebs. quae sub viro est,id est in ine Noysi ςonsilit vivente viro,id est regnatibus in illa, subiace imis Moysi vindicitae,quae data est impus & peccatoribus Rautem mortuus fuerit vir eius. id est,si mortua sueri 't pecςata in anima S vitia carnis soluta est a lege viri, id est, non est iam subiet dialegi Mosaicae quia nihil habet quod ei est, eat Lex enim non est posita iustis ed peccatoribus S impiis. Vivit d. regnat peccatu in anima quando statim ut pulsat hominem, perscitur: moritur ve is, quando mens ino obedit eius suggestioni ta delectationi. . Ludirui
tiente viro vocabitur uxori adu rem,si fuerit cum . αἷν Niro. Hoc
simpliciter intelliget una pst, & eo modo quo illud in Evang. Omnis qui dimiserit uxorem,& alteram duxerit, moechatur,excepta causasornicationisi& qui dimissam a viro duxerit moechatur: qui dimittit si alteram accipit,&qui dimissae copulauerit se, uterque adulterium Perpetrat. Potest tamen no in uenienter referri ad plebem Israeliticam sicut & superiora. Quandiu lex vixit, id est, quandiu obseruari debuit a Iudaeis,si quis Iudaeorum reliquit illam,& cultum dei veri,& se copulavit errori genti
93쪽
meretrix appellatur, dicente Ezechiele: Propterea mere rix atacla Vi bu Dini' i Si autem mortuusfuerat viretur dia
eis et Ea lege vivat non sit adultera si fuerit cum altera viro. Ad literam. satis patent: si autem mortuus fuerit vir eius .i si moricia fia erint peccata & vitia carnis: quae solet plerunq; domitiaci animae, liberata est a lege viri.i. Moysiqiue tam dici dominabatur homini,quadiu peccabat,& no erit adultera si fuerit cu alio viro, id est, cu Christo,&sub evagelio. Anima enim quq liberata est a peccatis, Christo debet adhaerere. Itaque fratres mei vos mortificati ola legi per corpus Christi. Debuerat dicere, Mortua est lex vobis: sed ne scandalizaret Iudaeos, quibus ista scribebat, maluit dicere mortificati estis legi quia non habet quod puniat in vobis.
si enim dixisset. Mortua est lex, contristarentur & scandalizaretur, eo quod diceret eam aboleta & mortua. Illi enim
mortificati sunt legi,in quib' nihil habet quod puniat. Cudicit. Per corpus Christi mortificati estis legi, te quo corpore loquitur Nacorpus Christi est quod assumpsit in utero virginali,corpus Christi est tota ecclesia fidelium, corpus Christi est quod cosecratur in ecclesia quotidie. Apparet ergo de illo corpore dixisse Apostolum, quod assumpsit in
utero virginali Per corpus tuu ergo Christus nos liberauita lege,id est, per passionem corporis sui dedit nobis remissionem peccatorii ,ut iam non simus subiecti legissi peccare desistimus. visitis vos alteriis dest, Christi:qui ex mortuis r surrem in vifructificem deo: ideo inquit redempti estis pastione Christi: ideo accepistis remissionem peccatorum: vita
non sitis subiecti legi: sed Christo, ut fructificetis deo. Ille fructificat deo qui animas ei multiplicat, & qui acquirit
eas verbo S exemplo & quibuscunque modis. Cum enimi e emis in carne. pastiones peccatqrum qκα per legem erant: ope-j rdotis in membru nostris ut fructi carent morti. Cum enim
j essemus inquit in carne,id est, in spe rerum carnalium pol l si in cyncupiscentiis carnalibus: passiones peccato- rum: adulterium videlicet: rapina: homicidium: quae per le-lpem erant cognita hominibus: & quae per legem cogno-
Icebantur ege peccata: operabantur in membris nostris vitia&peccata: ut fructificarent morti: hoc est ut mortena . aeternam nobis acquirerent . Sicut enim qui seruit virtuti
94쪽
bus: seu figeat ritae aeternae:quia vItam aeternam aequirit, ita qui seruit vitiis,mortem aeternam sibi acquirit: stipendium enim & renitineratio peccati mors aeterna est. Nunc
aratem soluti fumus per passionem Christi, & per baptitamum, ἀ lege mortis, id est,a lege Moysi, quae mortem inserebat peccatoribus in qua detinebamur, subaudis,antequam per Christum solueremur. ita viseerutamus innouitate spiritis,'non in vetustate uterae. In vetustate literae seruit qui circuncisionem & sabbatum carnaliter seruat, & qui per carnalem obseruantiam legis putat se saluari posse. Ille vero seruit in nouitate spiritus qui circuncisionem spiritualiter seruat,& circuncidit cor suum ab omnibus vitiis, 3c quiescit a prauo opere, & caetera quae lex
docet spiritualiter intelligit & adimplet. Quid ergo dic mu Lex peccatum e is G sit ut lex quae peccata prohibet causa peccati nobis data sit. Iudex quidem est peccato-xum,S docet quid sit appetendum & quid vitandum. noncst tamen operatrix peccati, neque causa mortis est illis qui peccant. Verbi gratia: Sicut medicus qui homine pro-nibet abstinere a cibis mortiferis, & a succo venenatae herbae: si ille comederit aut biberit contra praeceptum medici, α mortuus fuerit, non idcirco est medicus causa mortis
illius qui prohibuit sed ipse sibi est causa mortis qui come .dit de prohibitis, ita lex quae prohibebat peccata , dicen Hsi quis hoc vel illud fecerit, morte moriatur, peccantibus &ea facientibus quet ipsa probibebat non erat causa mortis, sed ipsi qui transgress ,res existebant, erant sibi causa suae damnationis. Sed peccatum non cognoui nisi per legem. id est, poenam &vindictam peccati non cognoui, nisi per legem quae punit peccata , vel etiam quaedam mala opera
non cognoscebam quia peccatum essent, usquequo lex venit. Erant enim quaedam peccata,quae non putabantur ante legem esse peccata, sicut erat peccatum concupiscentiae, ue quo ipse subiungit: Nam concupiscentiam libidinis,alia rumque malarum rerum nestiebam, subaudis peccatum esse. nisi lex diceret Non concupisces. Per concupiscentiam enim intelliguntur & alia quamplura pecca ta quae ante legem ignorabantur esse peccata vel qua post na digna essent. Occasione autem acceptae peccatum per m datum legis operatum est Di me omnin concupisientiam. Ex
95쪽
Perflari a Iudaeorum loquitur Apostolus poenitentiam Aeolitam : vel ex persona uniuscuiusque hominis poenia Tetritiam agentis. 1 Nam quando ista loquebatur, gratia Baptistimatis iustificatus erat. Peccati autem nomine inisso Ioco Beatus Ambrosius vult intelligi diabolum qui autor peccati . Videns enim diabolus quia per obse Marit; am Iegis rediturus esset homo ad veniam, inuidit ite-xum ei sicut & primo homini: co sideransque legem, Inuevit qu 'modo per transgressionem eius posset illum damnar π, quem antea damnauerat per Originale peccatumrec accepta occasione, per transgressionem legis inflammariit illum,non solum ad concupiscentiam libidinis, sed Umniam viciorum , ut per concupiscentiam fieret praeua ricator legis. Nam hoc habet proprium per transgres sionem humanae mentis infirmitas, ut difficilius obseruari possint prohibita. Sine enim lege naturali, vel Moysi, peccatum mortuum erat, id est , latebat, ignorabatur, non apparebat. Antequam lex naturalis & intellectus incipiat vigerem paruulis ,aliisque hominibus,licet percutiant patrem & matrem , & maledicant pgrentibus,non peccant. Postquam autem ad legitimos annos intelligentiae perueneri ut,si aliquid tale fecerint peccant, & vindictam recipiunt. Similiter antequam lex Moysi data esset, erant quaedam peccata quae ignorabatur peccata esse, quae commissa non tantae grauitudinis erant: vel etiam si cognoscebatitur esse peccata, latebat qua poena digna essent. Ego autem vivebam sine lege aliquando. Seponit Iro omnibus,& est sensus aliquando id est,antequam legε cognoscerem vivere me arbitrabar recte, cum pene omnibus vitiis deseruirem: Sed cum venisset mandatum legis Morii dicens.si quis hoc vel illud fecerit morte moriatur. peccatum reluxit. illud dicitur reuiuiscere,quod iam vixit. Et peccatum in primo quidem homine vixit, qui scienter peccauit:& in Cain qui diaetit Maior est iniquitas mea quam ut veniam merear,sed in filii eius mortuum est: qui ad tantum peruenerunt errorem: ut non putarent esse peccatu, quod erat peccatum. Adueniente autem lege Moysi reui - est quod coeperat iam viuere , quando latebat. ego a tem p mist sum,id est dignu me morte intellaxi: postqua acce-
ii legem & transgressus sum eam: dc inuentum est mihi
96쪽
mandatum quod erat ad vitam:hoe esse ad mortem. Sensus huiusinodi est. l llud mandatum quod mihi ad hoc datu est:
in obseruatum & custoditum proficeret ad vita aeterna: neglectum perduxit ad mortem arteritam. Et ita factum est ut quod mihi pro bono datum est: meo vitio mutaretur in malum. Nam peccatum id est, diabolus autor peccati: occasione accepta per mandatum legis: eo modo quo superius diximus,seauxit me: δc decepit me duIcedine peccati &concupiscentiae: ut ea implerem a quibus lex prohibet: Cr pertia
lud mandatu hoc est per transgressionem mandati occulis me in anima. Itaque quidem lex sancta π mandatum sanctum: iustum Cr bo um. Vnu mandatu accipe pro omnibus madatis. Lex sancta: iusta: & bona est: quia sanctitatem iustitiam i bonitatem praedicat: & obseruatores suos sanctos,
iustos,& bonos facit. Quod ergo bonum est: mihi factum egmors 3id est, mandatum legis: quod per se bonum est si obseruetur: mihi factum est mors. 4 Lbsit ut illud sit mihi causa mortis. Non enim me occidit illua mandatum legis quod per se bonia est: sed ego me occidi,& causa meae mortis fuit ran 'rediedo illud, Sed peccatum ut appareat peccatu per bonum mandatum Iegis operatum est mihi mortem: Pecca tum in hoe loco intelligitur diabolus secundum B Ambrosium, scut & in superioribus. Non ergo mihi lex mortent operaca est sed diabolus, ut appareret peccatum .i. inimicus humani generis esse: per transgressione boni madati operatus est mihi morte,quia ad morte me traxit. aliter secundubeatum Augustinu. Peccatum quod ante legem latebat:&ignorabatur esse peccatum, ut appareret quid esset: per traggressionem legis duxit me ad morte: quia maiori poena dignus fui:si peccaui postquam legem cognoui: quia scienter
peccaui. HIalptra modum peccans peccatum per mandatum legis. Erat ante datam legem Moysi magnum peccatum originale & actuale, quo cognoscebatur transgressio natura- lis legis, sed istud peccatum excreuit per pramaricationem scriptae legis quae dicit, Non occides: Non concupisces, ic Og 1o. caetera. Et cum dicit.Vt fiat supra modum, ostendit quendam modum & mensuram esse peccati, Unde dominus di Gene. xs. cit ad Abraham. Necdum completa sunt peccata Amo
Marc. 22. rhetorum,& ad Iudams: Implete mensuram patrum vestrorum. Omnem ergo mensuram peccati quae erat ante lege,
97쪽
transcendit praeuaricatio mandati legis. Et tale est ae si diceret Ideo diabolus seduxit hominem per dulcedine peccati, ut fiat per ValarcseMnem, mandati supra modum peccans peccatum, id est,deterius de maximum peccatum, velut beatus Hieronymus dicit . Peccatum peccatius. Scimus enim, quia lexu riralis est,ego autem carnalissium venundatus Iabpeccato. Ex persona generis humani loquitur hic apostolus, ct in seqtientibus: vel etiam ex persona cuiuscunque hominis poenitentiam agentis, dc ex toto corde se ad dominu conuertentis, Lex enim Moysi spiritalis est, quia spiritalia praecepta habet, ea docens quae ad salutem animae pertinent, vel etiam spiritalis dicitur, quia spiritaliter se vult intelligi a nobis. Ego autem carnalis sum, id est, mortalis sum adhuc ideoque in carnalibus desideriis & concupiscetiis spem pono, venundatus sub peccato. Primus homo a Gene.I. cepta dulcedine vetiti pomi vendidit semetipsum diab Io in seruum, cum liber esset, & omnis qui concupiscentia carnali delectatur:& dulcedine peccati fruitur: diabolo &peccato se vendidit cui se supponit. Aod enim operari non intelligo. Personam duorum hominum assumit in his verbis apostolus, interioris videlicet,id est,mentis, & exterioris,id est,carnis. Quid operabatur Apostolus Z Concu- . piscebat contra legis praeceptum: quam concupiscentiam non intelligebat,id est non approbabat.non eligebat, neque perficere optabat. Notandum autem: multa hic loqui Apostolum ex persona generis humani de concupiscentia, per quam debemus intelligere uniuersitatem vitioru, quae omnia per concupiscentiam explentur. NulIum enim peccatum perficitur sine concupiscentia .verbi gratia: Qui facit homicidium. concupiscit illum occidere, cui vim infert, sic de caeteris vitiis intelligendum. Non enim quod volo hoc ago, sed quod odi malum i Iud facio. Quid volebat Apostolus Volebat non concupiscere, S tamen concupiscebat. Si aurem quod nolo illud facio, id est, concupisco, consentio legi quoniam boua est. licet concupisceret per fragilitate carnis, tame quia me te nolebat cocupiscere, con- . cordabat legi dicenti. Non concupisces. nunc autem subaudis gratia dei confortatus, iam non ego operor illud de-sderium peccati: neque concupisco assectum mentis: sed quod habitat in me peccatam, id est, mala consuetudo pecca
98쪽
T quam traxi ex Adam, operatur in me concupiscent;anti
Scio enim quia non balitat in me,hoc est in carne mea bonum.
Cum dicit,non habitat in me,totum posuit pro parte,sicut Do w & Maria in euangelio,Tulerunt inquiens in dominii meta, id est,eorpus domini mei,sed subiungens. Hoc est in carne mea, exposuit ipse quid esset quod dicit, Non habitat in
me aliquod bonum & separauit affectum mentis adesideriis carnis in qua nihil eri boni,quia semper delectatur carnalia opera perficere. nam velle adiacet mihi,id est, inest mihi velle, & voluntas est mentis . ut non concupiscam malu quod non velim. pescere autem non invenio. quia non pota sum non concupiscere . Persectum bonum est non solum non perficere,sed nec concupiscere. non enim quod volo bo . num hoc facιo, quia nollem concupiscere , & concupisco.
Sed quod nolo malum hoc ago, quia concupisco. Si aute quod noli illud facio est,si concupisco:& delector in carnalibus desideriis, iam non ego operor illud. desiderium rationabilitate mentis & intentione, sed quod habitat in me pescatum, id est,mala consuetudo peecati di. Inuenio igitur legem mihi volenti facere bonum ut non concupiscam, quoniamihi malum adiacet, consuetudo videlicet praua & concupiscentia peccati. ordo verborum est: Mihi volenti facere Donum,inuenio legem bonam & utilem. ac si diceret aliis
verbis. Quia delectatio carnis & suggestio diaboli impe
Iunt me ad malum olenti mihi facere bonum inuenio legein Moysi: qu ae praxipit declinare mala: & facere bona. Condelector enim legi dei sicundum interiorem hominem id est,secundum rationabilitatem mentis. Lex dicit. Non concupisces,& ego condelector illi, quia nolo concupiscere . ideoque quod illam delectat, delectat & me. Video
.autem aliam lege in mem5ris meis , repugnantem legi metis meae,
id est rationabilitati & intentioni mentis, σε captiuantem me in lege peccati,id est,captiuare volentem in lege malae consuetudinis quae est in membru meis. Legem membrorum appellat onus pondiisque mortalitatis, quia corpus nostrum adhuc mortale, trabit nos quotidie ad concupiscensam malam & consuetudine praua. Lex enim inebrorum, corporis est eo cupiscere: sicut lex mentis no cocupiscerα
Alio modo secundu B. Greg.Alia lex quae est in membris, repugnas legi metis intelligitur titillatio carnis,id est pro- motio
99쪽
-oeso a a Iibidinem: vel certe omnis concupiscentia mala. Infetix ego homo : quis me liberalit de corpore mortis huius gratiis Heι per Iesumi Christum dominum nosirum. Ex persona genexis latamani loquitur: sicut S superius: vel ex persona illoriam qui recedunt a peccatis & ex toto corde desiderat deo seruire sed impugnantur a concupiscentiis carnis , dc deIectationibus corporis ideoque desiderat liberari a cor- . Pore mortali & eorruptibili: per quod trahuntur ad concupiscentiam. Sed non omnes homines liberabuntur ab hoc corpore corruptionis. Reprobi enim licet recipiant corpora immortalia, tamen non ideo liberabuntur a cor-Tuptione, quia corruptibilia erunt & poterunt corrumpi a vermibus & igne ut sicut propriis delectationibus seruierunt, & voluptatibus in corpore & anima, ita corpore ac anima poenas arternas luent, electi autem liberabuntur in
die iudicij ab omni foece peccati & mortalitatis atque
Corruptionis, quia recipient corpora immortalia &incorruptibilia,in anima quoque incommutabilitatem,nec poterunt ultra concupiscere aut aliquid mali cogitare, sed in dei omnipotentis contemplatione erunt. intenti ,& hoc
per gratiam dei patris & adiutorium domini nostri Iesu
Christi, per quem omnia bona habemus. Aliter: Corpus mortis possumus intelligere uniuerstatem vitiorum , sicutiam supra dictum test: via uinquodque peccatum per se
membrum est, uniuersitas vero peccatorum corpus appellatur. Quod idcirco corpus mortis dicitur, quia mortem aeternam infert. De quo corpore mortis id est , uniuer tate Om nium peccatorum exorabat apostolus liberari. I tvr ego ipse mente seruio legi dei carne autem legi peccati. Rati
nabilitate mentis & intentione seruio legi dei , consentiendo ei, dum volo cocupiscenti carnali subiacere,carne autem legi peccati, id est,cosuetudini male: quia concupi sco . inquantum malignus spiritus suggerit & caro delectλῖ,hQmo legi peccati seruit. inquantum vero contradiciς mens his, legi dei seruire contendit.
CAPUT VIII. nil ergo nunc damnationis est his quisiunt in
N Chri Zo Iehu, qui nun secundum carnem ambu
lat. Hinc datur nobis intelligi,quia se ponit proomnibus fidelibus. Oui ergo mente seruiunt legi dei,
100쪽
licet concupiscant carue,nihil damnatIonis est illis, quia
non ambulant secundum carnem id est, secundum carnalia desideria non vivunt,vel certe in illis,quila de corpore
mortis sunt liberati,id est, qui ab uniuersitate omniat peccatorum tempore baptismatis per dei gratiam sunt exuti,& in eade sanctitate manent nihil est danationis ut mo ri aeternar subiaceant. Lex enim guritio vitae in Christo Iesu, liberauit mea lege peccati γ' mortis. Legem appellat gratiam spiritussancti,qui spiritus vitae ideo appellatur, quia quoscunque repIeuerit, vivere facit in virtutibus:& dimittendo peccata, perducit ad vitam aeternam. Lex enim spiritus vitae, id est, gratia spiritussancti, quae vivificat nos in anima,tempore baptismatis liberauit me a consuetudine peccati per qua peruenitur ad damnationem mortis aeternae. Aliter: Legem in hoc loco gratiam sancti euangelii possumus accipere,quam per spiritum sanctum didicimus, ubi nobis vita repromittitur aeterna , vel lex spiritus fide
intelligitur, quae spiritu sancti esse dicitur, quia ab illo &per illum conceditur. Nemo enim dicit dominus Iesus, nisi in spiritusancto, & fides vita est: quia ad vitam arternam nos ducit. Nam quod imposibile erat legi , in quo infirmabatur per carnem Mem filium suum mittens in militudinem carnis peccati. Impossibile erat legi ut hominem iustificaret,& mundaret a peccatis, & ut ianuam patriae coelestis
aperiret,quod gratia euangelij per passionem domini saluatoris & aquam baptismatis credentibus praestat. Et in hoc erat ei impossibile istud facere, in quo infirmabatur
per carnem hoc est per carnales obseruantias: &per ob seruationem carnalem illorum qui carnaliter ea intelligebant,atq; carnaliter vivebant. Impossibile enim erat sanguine hircorum mundari peccata: quia lex non venit tollere peccata sed ostendere. In hoc infirma erat quia neq; hominem se carnaliter obseruantem, neque ea destruente
quae ipsa praecipiebat, iustificare poterat, ide6que infirmabatur per carnem,quia a nullo mortalium secudum carne impleri poterat.Vnde beatus P ctrus dicit. Quid tentati deum imponere iugum legis super ceruices fratrum,quod neque uos , neque patres nostri portare potuimus 3 Vel in hoc infirmabatur per carnem, quapropter concupiscentia carnis nemine iustificabat. Sicut enim medicus in ea par- te est