장음표시 사용
191쪽
& figuram diffinitis sint. Namque A t
rire similitinio, quatenus mutuatur ARTICULUS II Lel se a parte B. repraesentat partem rudi ut habet idem ei se a parte C. r Solatio argumentorum, e a Nisulopria praesentat partem C. atque ita cete- moproposita μινα
ras, prout a singulis situm esse pamti tim sumit. Quod quidem ita te ha Eliquum est, ut umentis probere hunc in modum ostenditur: Sit 6 Platonica opinione initio ad-
corpus ali Quod secundum isas par- ductis respondeamus. Ad primum soluta. tes inaequabili intentione cadicium. dicimus,Mulos no esse igneos quasi Si igitur diuersae liuiusce corporis in se ignem contineant,am ignes capartes distinctas sui similitudines in B Ioris excessus temperiem viventium eandem partem medi I producerent, ditatuat; nec vero ita lucentes esse , quemadmodum duae eius mediet ut procul ex se luinen iaculentur . tes duas producerent finii litudines, Quod vero motis oculis, splendor
sequattuor quartae quattuor sim ilia quidam in ei Sappareat, dex eo Pr - . . tudines,atque ita ceterae partes pro- uenit,quia polita,&laeuia corpora, portionales eodem modo, quae cum cuiuimodi sunt oculi, & pilaiu qu infinitae sint,darentur in eadem paris rundam capita, aliaque eius m i. te medii species infinitae, quod fieri in tenebris praesertim renulent, ac nequit. Patet igitur,omnes ac singu- fia Igent. Non est tamen inficiandum.
las paries obiecti vistis proiicereiin pupillae nonihil esse innatum ilicis, quamcumque partem mediν illustra- C ut quasi tessera hospitein, &assi nemti intra sphaeram contenti unam ea- suum,hoc est, lucem,qua seecies ve-demque tui similitudinem.& ob eam hi tur, sese extrin secus inlinuantem rem eadem omnino imagine exquM recipiat, eique ut minister fani liacunque parte mediI singulas partes ris prςlio adsit. Quadere lege Scali- rei obieetae nobis conspici , nisi gerum Exercit. I98. n. I 6. Conceden quid obitet. dum preterea animalia nonnulla ex Ex diciis collige, speciem obtein oculis aliquid Iucis extra emittere,cti vi suis, etsi unum numero accia ' ut Ies,&alia quaedam ex ias, quae dent sit, extensione subiecti peram noctu venantur. cidens extensum; tamen ita assectum Ad secundum , nebulam rem M solatia. esse, ut quaelibet pars illius extem D tam non ob eam causam , quae id sonis referat omnes partes obiecti, argumento affertur , videri , pro
ad quas Iicet rectam lineam ducere, x unam vero non videri les quia quia uti di imus . quaelibet huiusce prope oculos minor Iux sufficit , iei pars ab omnibus oblini par ad illuurandum visite proximum , tibus capit esse, modo ad eas possit quam remotum. Adde , qtibd n
duci recta linea, non pertranseundo vula per eandem lineam longe potis per corpus opacum. Nam alioqui, rectam iduntidem aipecitu Moeris 'si ad aliquam obiecti partem huius- rens , atqua adeo crasse cens, o, . modi linea duci nequeat abal scurior apearet , quam quae per qua parte speciei in me. breuiorem lineum cernitur. Ratiodio exiliems , haec B autem , cur res pupilae imposita in On capiet este non videtur,aoveilea, lux affertur ab illa. paris i in argu-iito ed quia portu tritu. t pso. araria d. ii ad infere adainspectem.
indeque eam in tali Ad tertis.n: nihil mirum , quod loco non repr* tot rerum imagines oculis si uFlantabiti occursami uim pariter Mulo inmraiatur , ci,ni Isiami rabus sit ple- , nulla totum diaphanum actu illustratum,ui pote quet neque sibi in ip
192쪽
dimento sint, nec potentiam degrauent, nec sua mole,aut contrarietate se extrudant,cum non sint corpora nec contrarium habeant,nec se perturbent, licet in eodem situ coeant, quia, ubicunque cxistant, per se na-xurae tuae dili iactionem re significandi vim retineat. Sunt verbiit iusmodi simulacra perpetuo in diaph
no illuarinato, quia naturallicra revisiti intutuntur; nec vero temere hue ilhic obetrant magis, quam lux, quae ipsa clunitatur, & quasi fouetshquidem eius concurlu, ut superius diximus, gignuntur , eaque euan scente Occidunt. Ex quo pater, quid ad quartum argumentum. responcindum sit. Ad quintum di xndum, in primis in speculo non victri imaginem, ut in progressu patebit, sed vider, rem iectam per imaginem , a speculo
reperculsam ad oculum ἱ videri, i quam,aduersa facie, non auersa,quia eiusmodi species non est, ut persona hii trionis ex una facie aliud,ex ait xa aliud exhibens, sed est quidpiamismplex, atque purum ex , iraque facie ut ita dicamus ὶ Obiectum re prvientans; quo etiam fit, ut obiecti corporis partes dextrae e siciantur iaspeculo laeuae,&e diuerso: videt cet. quia imago ad oculum repercussa itarem nobis repraesentat, lit ab ea prodiit,atque adeo,etsi res visa nobis sit aduersa , manus quasi commutat,. et q. dratra nostrae deurae respon-Met, cum secus fieri oporteret, ut viis demus, cuin SocrateS,Qui antea erat auersus, nobis aduersus fit. Tunc enim eius dextra laeuae nostiae respondet. Itaque ista huis
An oculorum composivio ad via 1 sionem obeundam accommodatast,necne. ARTICULUS T.
stamitanus habetur Primo, . 'tιia lentriori S,&amate. riae fice liberioribus cnoia ni si perda aphanum illuli ratum tranfinissis imaginibus ad functiones suas utitur, nullamq. resemimmutationem ab obiecto recipit, sed tantum notionalem; nec enim,uerbi gratia,exalbescit,viso candoretae iid quia eius asto celerrima est, vimi , quae movienio fiat. Terti quiae longiori traetare tu irgit. Quarto, quia ut ceteras eius praerogatiuas omi taen inplures rerum dotarentiaς comprehendit , quandoquidem visa totius mundi fabricam, εcorna mi intuemur , lucis pulchritudine i ui- I mur .colorum varietatem distinguulnus,corporuin Onanium magni iudinem, uram, numerum, pro Porri Oωnem, situm, motum,& quietem assequimur . Ideoque nullus sensus ad cognitionem inuentione propria comparadam magis idoneus eli. Unde Plato in Timaeo visui acceptam
refert Phi Iosophiam & cius imitator Philoe Iudaeus in lib. M Specialisbus legibus. Defluxit cinquit 'Philo a sophiae coelo in hominum animos sed oculis sequelitis deductae ii inhospitium. Nam hi primi conspexerunt vias,qua a coelo ad nos tendur,. regias. Item,li tibi de Μundi opific. Quod, inquit, mens in arumo est, id Oculus in corpore. vliat enim vier. que J altera inteli gibi Ies res ; alter lenii biles . Visus autem mentis ad
Loicenda incorporea ; oculi ad con
193쪽
xemplationena corporum,quae res ad Ralia multa prodest, & in primis adi d. quod maximum est, scilicet, Phulosophiam. Si tus ocu- sed vero ad oculorum situm adiIorum. tinet,liber, quae D. Ambrosius lib.ε. D. Ambr. Hexam. capit. s. ea de rescripsit, in hunc locum transferre. Adhaerent veluti quibusdam montium supercuitis oculi, & ut protegente montis cacumine tutiores sint, Stanquam
in summo Iocati, de quadam liena B
iuperiore uniuersa prospectent. --que enim oportebat eos humiles esse, sicut aures . vel os, ipsosque narium interiores sinus. Specula enim semper in alto est, ut aduenientium cateruarum hostilium explorari possit aduentus, ne improuiso occupent otiantem, vel urbis populum, vel Imperatoris exercitum . Sic lair num quoque cauentur incursus, fiexploratores in muris, aut rurribus, Caut montis excelsi supci cilio sint i cati, ut desuper spectent plana regimnum , in quibus insidiae latronum latere non possint ε In mari quoque positus si quis terrae appropinquare te coniicit, in ipsa mali falligia, recelsa antennarum cornua uti explorator ascendit, & adhuc inuisibilem
reliquis nauigantibus eminus temram salutat. λt forte dicas; Si sp la editior necessaria fuit, cur non Diapra summum verticem capitis mculi constituti sunt. sicuti cancris. vel scarabaeis in summo tulit, quibus lucci nullum caput appareat, colla ac dorsa tamen cetero corpore celsi
ra sunt sed illis testa valida , nec tam tenuis membrana sicut nobis,
quae facilὸ possi t ostendi, ruboque,&ceteris interscita di sentibus. It que nobis in summa propemodum Corporis parte constitui oculos o. Eportuit, tala quam in arce, SI ab omni, vel minima offensione defendi: v quae duo sibi compugnantia vid iramur . Nam si in humili essent,
. propter tutamen , munus impedir tur; si in vertice, paterent ad iniuis Cic. i. de riam. Haec D Ambrosius Lege etiam Niti ita D. Basilium holnil. a I. Hexam. Sane
deorum . vero mirifice natura prouidit , ut oeuli tuti esse tassent, utque ea, quae sotis ingruunt, incommoda propulsarent, ideoque concauis foraminiis bus inclusit; & genis, ac palpebrarum tegmine circumuallauit, etsi has Struthiocamelus alitum sola, ut Palpebra. homo utrinque habeat. quae iden- rum usus. idem celeritate magna non solum excipiendis rerum imaginibus adiis tum aperiant, sed etiam incidentibus, & noxiis cIaudamrtum superetilia quoque addidit pilis breuibus
dornara pariter , di alione mobilia, ae sudor a capite di fronte do fluentem repellant. Sed enim & haec,
ut Plinius i I. Natur. hist.lib. cap. 37.
aduertit, maxime fassum in cicant. Superbia alibi conceptaculum, hic sedem habet. In corde nascitur,huc subit, hic pendet. Nihil altius simul abruptiusque inuenit in corpore, ubi litaria estet. Haec iIle. 3De oculorum autem figura sie ha. Cur oculi betor Sunt oculi iii globum consor. globoset mmati duabus potissimum de causis. purae. Primum, sui a forma globosa prom Lege vi-ptiori agilitate in hanc Se illam par. teis. Iib. 3 tem voluitur, es aspectum circum. Perspicii
fert e voluit autem naturae Auctor uae, theor. Deus aspectum circiim ferri, sutrii. 3 caluar.
to aguntur, in usum redigamus no- c concI.
strae mentis, discursionesque ipsius I. illis cognatas, sed pertur batas ad illorum temperi m reuocemus , de conuersiones Dei, quae sine ullo eris rore aguntur. imitemur. Deinde, quia, ut Mathematici dcmonstrant, nisi oculi essent rotu odi, non possent rerum quantitatem demonstrare, nec aliquid perciperen r. nisi in quale sibi. Etenim xisio fit per lineas rectas super oculum perpendiculariter incidentes, quarum concumsus fit in oculi centro. Quare , si oculus esset superficiei planae, non ingererent se perpendiculares lineae, nisi a superficie in
194쪽
De ,s. qua ad internam oeulorum fa-
. - . Hac re Aristot. S. Generi animal. c. I. cor de hist. . c. Io. ser
philus lib. . de Fabr. hom. Vesal.
m. I 4. cap. 7. Sim.Port. de color.
Devi. p. 3. Gumara lib. 3. Defensin sal cap.7. mel.lib. de Par ianeo .hum. cap.9. Thomas a Vesta in lib. 4. de Locis afectis, capit. I. concitiator dissen6 Fornu. q. I9. in techni.
Oculoru a Vinc ad internam oculoruco musculi se positionem veniamus. Con-ptem. 4 stant oculi,quod ad praesentem considerationem attinet, septem musculis motoribus: tunicis quinque , etsi alia haec secus numerent: tribus humoribus;duobus neruis. Musculi dati eis a nauara sunt, ut globuin ad spectum facile conuertaiit: e quibus unus sursu in, alter deorsum ; duo adde xteram, laeua . trahunt;alij duocii cum ferunt; septinius sustinet,illi Tunicae I. gatque . Ex tunicis intima vocatur specularis,quia .ut Ipeculum,nitet,&translucet, graece a continua araneae
ne reticularis nuncupatur, quia ve
nutis multis, S: arteriis intexta retis effgiem exhibet. Tercia grςcc μγγει δ, , latine vitea, quia simili seu uuae tot licu lo, a quo pedunculum detra-xrris. Quarta graece is, latine cGInea, quia cornu in lanii nastenuissimas iniectuin restit, de i plendida,ac diapbanauit. Quinta, grace latine adnata, siue adhaerc: ens, quia eius benc scio undique totus oculus consistit, Se sibi cohaertit;quae etiam alba a colore nun
Humores Ex humoribus intimus dicitura in oculis Grscis a Latinis cry-
tres. stallinus, seu glacialis,quod clyttal- Ium, seu glaciem pelluciditate amualetur, etsi aliquantulum mollis sit. Huic proximus graece υαλοειδε , t tine vitreus, seu albugineus, quod consilientia&eolore vitio fuso,siue irecocto, vel oui albo sit sim ilis. Teristius graece υατ-c, latine aqueus, lab aquae similitudi ne . Horutri vero compositio huneor Quae sietudinem inter se habere deprchendi- nicaruum itur. Est oculus,uti diximus, iii globi morumq. lfi 'ram eonformatus. Eius centrum copositio, obtinet humor cfystallinus, quem Ee cono lvndiq. ambit tunica specularis. Hu. xio. ius humoris medietas una in hum rem vitreum,qui proxime sequitur, immersa eli , altera in eo extat, de lquasi innatat. Deinde humorem vitreum posteriori parie ambit tunica
reticularis , desinens, ubi glacialis
humor eminere incipit, supra vim ereum. Hinc dux leoiselut membranae; nempe vuea, per cuius foramen
humor cry itallinus,&pupilla cern
tui;&a colore huius tunicae,quq va rie intingitur, oculos nigro S,casios, glaucos,aut alio colore imbutus dicimus . Altera tunica est cornea, quae totum oculum ambit, & splendoda est. Inter hasce duas tunicas humoraqueus continetur: tum postiae mi imaroue extimum locum habet tunica adnaerens,qus oculum in propria ii D de cohibet, ducens originem a luuica caluariam in velliente ivnde S pericranium nuncupatur. Concurrunt Nerui viis etiam ad oculi structuram duo rer- soli I duo. vi , qtii optici , seu vitor. 1 ap lan tur; si v croa cerebro proficiscuntur, alici e dextera parte, alter e sinistra ἐIca aliquantuli ira progressi, inretrie
coeunt, luriumque, antequam ocu
los subin trent, separatiar:& quia duplici membrana vestiti sunt; interna E tenui,& cxterna dura; ex illis ot umhabent duae tunicae; virea,& cornea. Per eos simulacra retu,quae subas uis odis um cadunt, in communem sensum tus tunica influunt, limulqiae per eosdem a ce- vueae , di rebro emicam visori; spiritus, sinet cornea.
quorum ore facultas cernendi munus sui im obire nequeat. Hinc est,
quod affecto cerebro, etsi oculi nihil aliunde incoin modi patiuntur.hebe
195쪽
Cur ebriis scit visus, ut patet in ebriis, deliris, obieet cir & phreneticis .e quorum cerebro decumagi vi silium spiritus nebulis obducti, aedeantur. minus puri, minusque apti adoperationem . Addimus etiam, ex in Ordinato huiusmodi spirituum ad oculos motu interdum prouenire, ut hciis circumuerti omnia videantur: Qiiod Aphroditatus lib. 1. Pcobi Inatum, quaest 67. hisce verbos edi L seriis Larga vini copia nim Iam exhalationem spiritus funici ad ccrebrum mittit, qui spiritus, cum digeri atque consumi nequeant ta Priusquam temporis sparium concocti nem exhibeat, per cerebrum voluitur, & quaque versus percurrit, atque ita perturbatus profluit perne uum vitorium, pupillamque ad res conlpectui obiit ab;facitque, ut tales videamur, qualis ipse est. Astdetum etenim interiorem soris esse Imaginaritur: quocirca efficitur , ut etiam caligent, & vertigine tantisper ten
Spiritus Sed & iis, qui nulla perturbati
iri ut ecdo ne, aut moi laborat, propter in Diulia di- piam inhabilitatemve spirituum d 1rersitatem terior visus contingit, di e contra- efficit. No. Sic nimiru, quibus spiritu Sm
LCge Ari. dicus eii, di facile dissolubilis, diusto tu ibis. Obtutum figere nequeutit: quibus lu-EC Gener. cidus, Se copiolus, aci cm diu firmat, anim .c I. & res minutas, ac dui iactas ad una guem discernunt ; quibus spiritu S. multiis,& crastus,obtuentur quidem res abso; fatigatione, veruin eaS non exacte distinguutu. Sic de . tquς, ut annotauit eode libro Aphrodisaeus, quaest. 32. ii , qui aquam bibere consueueriin , acutius vidciit , quia vini copia fiatus nimium excitans spir1Ocu Ii se- umvliora una turbat. Facit et a non culi du va parum ad commoditatem. vel incoriam com modi latem cernendi ipsa composi. ostione tis oculorum. Nam qui oculos emisisaut acute, suos,ac promi ictὶtcs h bent,oblua ut obtu 1e vidciat ; qui cauOS. & profundos,ia νident. ac me i quia illis, praeter quain quod species ab obiectis emissi nurus v-riuntur,ipsi etiam spiritus magis ti f. suus te his vero ipiritus conglobatide coacti diui: u, coi teruantur,ac vi
tendant, oculos aliquantulum clauis dunt. Ac praeter Irare,quae a nobis c.-
memorata sunt , multa alia agerri possunt, quae aspectu vitiant, aut iuuant, sed omnia proiequi non est huius loci. Ex dictis iam facile quiuis intelliget, maxime idoctam esse ad vi sus functionem oculorum fabrica; cu tam singulari artificio coagmenistata sit, & tot musculis, tot tunicis, B tot humotibus, & tam assiduo spirituum defluxu ad id munus praeliandum abundet.
bus argumemis ostendi videatur, non ιιι fleri.
P Roximum est, ut, ubinam visio
fiat, expendamus. Ac primum, quod non fiat in crystalloide , qui unus est e tribus oculi humori- - bus. de quibus paulo ante disserui - .
D mus, vidctur hisce argumentis con- cludi ; Humor clystallinus cst colo- Argum. I. ratus, cum si corpus vluen S, atque adco constans quattuor primarum quat latum permixtione, quam c lor necessario sequi videtur: igitur non potest esse idoneum visus i si tumentum. Probatur consecutio, quia alioqui perpetua in oculis haulucinationes contingerent ; siquidem omnia nobis co colore infe E apparerent: si cura tete rici O mi aia,cPrulea,& qui per vitru 1 lm dc intuen- tar, Omnia viridia a Ilina atii Qi ods qua te spondeat, nota univcrsim Ex quisl bet pi imarum qu ab tiarum permixtione colo te oriri. sed :n t Is rantum co: poribus, in quibus duiuum di opacum astati in abi inqui ; hupa rem v cro crystallinum non ita se ira- rarum ac transluctu lini esse.
196쪽
Contra id obiicitur: Nam si humor
crystallinus transparens sit, proindeque lucem a circumfuso aere admittat,saltem non omnem lueem intueri potetit,quemadmodum nec lores internos ceret, si eorum aliqua esset imbutu L.
Argum. Lia Imo , quod visio in nulla oculi parte fiat, hunc in modum accidit: Saepe accidit , in tegro oculo, & p
tentia, receptaque imagine, non videri a nobis rem praesentem: hoc ve- Beb neutiquam eueniret, si visio in oculo perficeretur, quia .cum ea actionaturalis sit, posita causa non impedita confestim ex eo dimanaret; alia iginar interior facultas, in qua visio fiat, danda est. Argum.y. Tertio; Uisio fit, ut Perspecti ut d . cent, per radἰosam pyramidem , id est, per spcciem proauctain in oculo ad modum pyramidis,cuius basis cli in superficie obiecti, seu rei vitae .cuis C
spis autem in centro instrisientivisorii: sed hoc nequit fieri, ii vi- dendi facultas in oculis insit: non igitur visio in oculis fit. Probatur
Minoriquia pyramis clauditur puncto , atque una & eadem nequit in duobus oculis simul terminari, at, sicuti res visa una est, ita unam Dan tuin ab ea puram idem adpotem nduci oportebit.
Argiun. . Quarto. Aspectus fit in congressu D
nerui optici: non igitur in oculis.. Probatur assumptum: primum, quia non ob aliam causam videtur natura huiusmocti neruos, qui a cerebro, uti superius diximus, diuisi oriuntur, postmodum coniunxisse, nisi, ut in ea parte , qua coeunt species ab , viroque modo transmissae ast acti nem videndi, in unum copularentur ia secundo; quia, nisi in ea nerui coniugatione perficeretur visio, d Eberent nobis nainata apparere ea , quae simpliciarunt, utpote per gemin tam visionem,
IN hac controuersia nonnulli, equorum numero eit Avicenna , reserente Coelio lib. . cap. 2 o. Cir- uetus lib. I. PCr I pedi.cap. .col cl. 6.& Vitellio lib. s. theor. q. SI Zo. pu- No fit V rant, visionem effici incogressu ner- sio in coisui optici,quibus fauet v liimuin pro- grestu nerrimi articuli argumentum. Haec ta- ut DP uia iamen sententia ex eo refellitur, quia
si ibi fieret visita, sequeretur. COS h mines, in quibus eiusmodi nerui inter se minime iunguntur quorum nonnullos repertos fuisse constat
aut omnino visu carere, aut, ut contrariae opinionis assertoles volunt,
omnia eis vrderi duplicia; quod tamen falsum esse experientia comprobauit. Scribit enim Vesal. capit. . Iib. 4. de Fabr. corP. hum. quenda in
se Pataui, dissecuisse, cuius itertii visorij a cerebro ad octilos usque diuisi peruenirent,qui tamen geminata a simplicibus internosceret, assim marCtque, nunquan simplicia sibi dupla visa uisc.. Secundo. Qubd visio fiat in oculo Fit in ocusuadetur, quia non ob aliam caulam Io:scilicet affecto oculo eoii festim visus Iaedi- crystalloitur , nisi quia illic facuItas videndi M. residet,ibique sunctionem obit. Nec satisfaciet, qua dixerit,affecto oculo laedi visum , quia impeditur delatio specierum ad neritum. Non emnuimaginum traiectio tam morosa, fedifficilis est, ut medii olfensio usquae adeo ei nocere existimanda sit. Denique,quod visio fiat in crystalloide,
ex eo confirmatur, quia hic humor est in medio omnium aliorum humorum collocatus, eoq. laeso, amittitu r visio . Item, haec pars oculi maxime sp Iendida di conspicua est, ac nulla colare infecta quod ad videmdi actionem apprime obferuit. Unde Galenus 8.de'part. cap. 6. docer, Galanus. reliquas oculi partes huiusce humoris gratia, siue ut contineant,siue vruant,fuisse conditas. Et io. eiusde Perib,
197쪽
operis, cap. I. statuit,orgamin visus Ain huiusmodi humore consistere. Aristotes. Idemque sentit Aristoteles, lib.I.de' Generi animaI. cap. s. ubi ait, in ea. parte essici visionem,quae tota nitida est, & splendida, ut ab omni coIore&luce moueri possit. Et lib. .de Historia an imal. cap. 9. Idem asserit Uitellio Iib. 3. Perspectivae,theoremate
natum id, quod simplum est, in Pr
Mersariae opinionis Solutio I. solutio 2.
s r i l. 4. Vallesius lib. a. Controuers. cap. 3. Uega in Galenum de Loc. asse lib.
4. cap. I. a BArgumenta verb, quae in contrariam partem adduximus, facile exinplicantur. Ad primum apte respondebatur . Quod veto deinde obimetum fuit,diluitur,a teneo; Etsi colorsen fitetici astulus aliorum colorum visionem impediturus esset, tamen lumen, quod hunior crystallinus ab aere collustiato recipit, non irnp diis re ceterorum luminiim a speetum , quia lumen ita est obiectu in visus, Cui sit ei iam medium, cuius interuentu Omnia cernuntur, quod proinde nullius visionem debuit in hibere. Ad secundum dicito: Cum anima robus aliis nimis intenta eli, ita v t nihil ad rem vitam aduei tat, non dari visionem ; quia nec datur integrallulius causa,deficiente videlicet applicatione ipsius facultatis . a qua videndi actio manat. Ad tertium: Conis
cessa Maiori propositione, neganda Dest Minor, & ad eius probationem dicendum, pyramidem claudi punis to; sed enim ad duos oculos non V- nam duci pyramidem, sed ad unumquemque luam. Nec obitat,quod hie tum sit unum, quia ab eadem rein finita pyramides proficisci s ueui.
Ad quartum dicendum; Non ob eam causam,quae in algumerito estichur, coniungi neruum opticum ; Nam quod non sit necesse coire in eo spe- Εcies,ne res geminae appareant, ex eo plane conuincitur, quia alioqui potieret dari etiam ante cerebrum aliquem neruum, in quo 1 pecies audibiles hinc inde in unum copularentur, ne soni simplices duplici, L 'deantur. Quid alitem causae sit, cur geminata in oculis visione, S: in auis. I oti I alidit One, non appareat gemi.
Vtrum laspeculo Mago videatur,
Constar, quaedam esse corpora,
qtiae imagines reddunt, ut a quam , aes politum , &gem inas quasdam . Nil il tamen eas aeque pei spicue reddit, ac speculae vitro, cui plumbum auersa parte illi tum sit. Etenim vitrum ob laevorem, &pellucentiam facile imagines excipit ; sed imprestis non remittet, nisi eas oppositu alicuius corporis densi& obscuri sistat. Hinc solertis naturae ingenium oculos animantium ad
speculorum imaginem efformasse visedetur: siquidem humori ciystallino nigrorem quendam a tergo adiunxit; e quo ad eos,qui atrorum pupiLIam introspiciunt imago resiliat; vnde sci te dictum est, ut Ipecu lum Oc clus est artis, ita oculum esse naturae speculum . Antequam vero ad institutam quaestionem veniamus, illud hoc Ioco monuerimus; videlicet, speculorum usum , qui magna ex parte in luxum abiit, ad animi villitatem non posse parum conferre . Hinc Socrates , ut Ahuleius refert, speculo ad morum. disciplinam utebatur, idque etiam adolescentibus, ut facerent,praecipiebat; quo si liberali forma essent, ne illam vitiis contaminarent , si deformi specie, eam morum elegantia cona pensaret. allo spectat illud Senecae Naturalium quaestionum libro primo, capite decimoseptimo. Inuenta sunt specula , non ut barbam faciemque velleremus, aut ut faciem viri poliremus , sed ut homo ipse se nosceret. Multi L 4 Lx oculi veriluit pellucida specula
198쪽
,εῖ IN IL LIB. ARIs T. DE ANIMAI
ex hoc cosequuti sunt primo sui no- Atitiam, deinde & quoddam consiliu;
formosus, ut vitaret in ramiam; deformis, ut sciret, redimendum esse vimitibus,quicquid corpori deesset: ivit enis, ut flore aetatis admoneretur,
illud tempus esse distendi, & fortia
audiendi: senex, ut in decora canis deponeret, S: de morte aliquid cogitaret. Ad hoc rerum Natura facultatem nobis dedit, nosmetipsos videndi. Fons cuique perlucidus, aut laeue B saxum imaginem reddit. Nuper me in littore vidi, cum placidum ventis staret mare. Qualem fuisse cultum putas ad hoc specillum se cernen istium λ Aetas illa sina plicior,&fortitit: S contenta, nondum in vitia bene licium detorquebat, nec inuentum naturae in libidinem , luxum querapiebat.
His positis , solet in controue stam adduci, num in speculo, quod Csimiliter de ali js corporibus, a quibus rerum simulacra ad aspectu in desiliunt, intelligendum erit) num,
in quam, imago rei, an potius res percam repraesentata videatur. Quam quidem controuersiam Seneca libro septimo Naturalium quaestionum, capite quinto . cum proposuisset, in- I. Argum. tegram reliquit. Quod ergo imagi- probans , nem cerni assirmandum sit,ium com- imaginem muni hominum existimatione, tuin D videri. sensu ipso cospicuum videtur. Item, a quia si obiectum cerneretiir. &non imago, intueremur obiectum in suo proprio situ &loco, ac sub ea magnitudine . qua praeditum est: cuintamen secus rem habere constet. Id enim, quod aspicimus, non nisi in speculo constitutum sese nobis onfert a re multo ni inus apparet, atque etiam in longiori diltantia , quam 3 eii. I erit o. quia in speculo plano se- Ecundum Otizontem collocato,suln-ma pars rei vise apparet supra, ima In speculo vero infra ; de in speculo fracto sim- scacto mu plicia videntur gemina , atque in ratio situ i peculis quibusdam certo modo partita cur compositis , non geminata tantum , multiplex sed numero la multitudine . Quae appareat omnia non aliunde videntur pro-ob: ctum. uenire , quam ex diuerso modo, quo imago in speculis recipitur, Zeinde se spectandam offert. Poliremo: quia cum ab aere. ut interdum accidit, reflexio ad visum fit , id, quod cernitur, non est res ipsa, sed eius simulacrum , ut non obscure tradit Aristoteles 3. lib. MeteorO-rum, capite . ubi ait, cuidam hunc Antipherontem Oretanum fuisse memorant) semper imaginem suam ab aere repercussam ante oculos obuersari solitam. Itaque non sentit Aristoteles , Antipherontem seiplum, sed sui imaginem in aere ob- tueri consueuit se . Quod etiam de speculo proculdubio pronuncias set, cum utrobique eadem omnino ratio sit.
NON VIDERI IN SPECULO IN proposita dubitatione variae sui
Auctorum sententis. Nam Scottis in ii. 2. d. II. q. I. Averroes li. de Senia su & sens c. i. D. Tho m. de Veritate,q.8.art. .&art. l .asserit, lapidem &eius imaginem in speculo semel videri, idemque repetit I. P q. a. art.I. quod exemptu uber us enarrans C preolus in primo, d. IS. q. . art. I. in solutionibus argumentorum contra
secundam conclusionem , ait, visite producere speciem sui usque ad speculum, quae vi sile duntaxat referat; tum ab speculo usque ad oculum eia fundi unam tantum speciem, quae U
diss3.distri. t Contraria tame opinio vera est, quam omnes fere Perspectivi amplectu tur, ut videre est apud Cii uel.
princ. Apoll. hoc in ii. q. t . alloibue non paucos . Ea vero hac concIulio
D. Th m. Capreol. Caiet. Coelius. Io. Gane. Thimon. Contrariuopinantur
199쪽
ne explicabitur; In speculo non viis Adetiit sola imago res , nec res simul cum imagine ted sola res,a qua im, go speculo imprimitur. Haec assertio cum tribus constet partibus, quo ad priorem ita concluditur: Quicquid
videtur, aut color est, aut lux; haec enim tantum sub obietio visus continentur: led imago neutrum horum est: ergo ea non videtur.Secudo, species visualis est homogenea, ac quae- Iibet istis pars totum ob1etium re- Bfert, uti superius disseruimus; a totii in speculo in alia parte caput, in alia pedes, ceteraque mebra sele a spe tui ingerunt. Non potest ergo id.quod cernitur,esse species visualis. Tertio, quia imago diffunditur toto speculo. de tamen id, quod aspicitur, non in toto speculo cernitur. inarto, quia
imago est in . sola supente specu li confecti ex chalybe , & tamen res visa apparet in profundo. Quin- Cto,quia, si imago videretur in speculo, cum nihil nisi per similitudinem
potentiae inustam percipiatur, vel Imago cerneretur per similitudinem eiusdem speciei, vel diuersae. Non eiusdem tu,quia esse notionale, quale est imaginis, semper ab eo, quod significat,distinguitur natura , tum, quia nulla maior ratio eli, cur simulacrum coloris,quam cur similitudo imaginis differat specie ab eo, cu- Ditis simulacrum est; tum postremo, quia si iiiii: tudines diltinguiatur specie per obiecta , quae repraesetitant: cum igitur color N' eius similitudo naturam specie diuersam obti- .neant, consequens eis, ut etiam lina go coloris , di imago similitudinis ipsius coloris naturam specie disse. rentem sortiantur. Quod autem imago iii speculo per aliam similitudi- .nem specie distinctam non cerna- Etur , ex eo suadeturi quia tunc visio, quae circa specultim fit, non esset reflexa, siquidem a speculo ad oculum ducit ut recta linea. Quod si adura sarius dicat,obiectum respici per lineam reflexam ; imaginem vero per rectam,iam negat, solam imaginem videri,quod ante asserebat . Secundo; lux directa,de reflexa Iunt e-
iusdem speciei; ergo imago per recta
lineam effiisa ab obiecto in specu Ium,& per rcfiexam ab speculo desiliens ad oculuin erunt eiusdem, sp ciei : atqui illa solum repraesentat obiectum;ergo & haec. Iam vero , quod simul & imago& res peream significata no specto tur, inde iam constat s quia eatenus tantum diceretur videri a nobis λmul res & imago,quatenus idem est
motus in imaginem &in rem, quam imago repraesentat, ut scripsit Aristoteles lib. de Memor.&re min. cap. 2. Quare, cum ostensium sit, aspeetu nolliu no ad imaginem speculo imsidentem terni: nari, planum relinquitur,d: ci non polje,nos & imagiis irem,& rem,quam imago significat, in speculo videre. Superest ergo, ut , quod in speculo cernitur, sit res specuIo opposia; v g. cum Socrates in specu tu intuetur, seipsum in eo videt per sp ciem a speculo desilientem ; quia nimirum primo in speculum sui im ginem recte impressit, deinde imago ab speculo repercussa ad oculos r dit, qua obsignati oculis ipsiusmet Socratis visionem eliciunt, redun que in Socratem, non in proprio G tu, sed in alieno, videlicet in eo, quo imago ad aspectu resultat. Nec id mirum videra det,et,cum id visioni reflexae peculiare sit. Qua de re multa apud viteli. lib. s. Peti pecti de
sequentibus. Nunc aduersae partis argumentis. occurramus. Ad primu dicendum,el-s non solum vulgus, sed sapientum nonnulli censuerint, videri in sp cii lo imaginem, idque ita esse sensui
videatur, re vera tamen aliter re sese habere, ut suit a nobis commonstratum. Ad secundum quid dicendum sit.ex proxime dictis patet. Ad ter. tiu, varietatem illam penes si tu,qua se res conspecta in speculis oficit, ile Seminationem inultu udinem v c eiusdem,nasci ex situ ipso,vel compostione speculorum , S: ex modo , quo regreditur imago, pcr quam res videtur. Quae omnia, si a nobis par.
ticulatim, di enucleate expendeoda essent, Non vide tur simul
200쪽
essent, oporteret ea de re integram Aatque alienam a praesenti instituto
Solui. vlt. tractationem attexere.Ad ultimum, quod etiam in lib. Meteor. traei. 4.c. . disserui naus .eel pondemus. Iocuistum fuisse eo loco Aristotelem ex
communi vulgarium hominum sententia; quemadmodum & causam. t Antipheronti sua imago praeire semper videretur, reddet dit non ex suo, sed ex Platonis dogmate, qui, ut superius diximus, aspectum pet Begremm radiorum visuali una ab o-An vide- culis fieri credebat. Itaque docuit fuse in ae ibi Aristoteles, idcirco Antipheron-re Antia ri sui simulacrum obseruari solitu, pheron. quia adeo imbecilli visu erat, ut ra- . dii ab eo exilientes non postent vltra progredi, & aerem propellerer sicque a proximo aere, quasi a speculo confestim ad oculum redibant. & ubi ea repercussio fiebat, propria formam intuebatur; ita Araitoteles. CSi tamen sermanam limus cerei causam requiris, respondet Alexander, nubeculam aliquam Antiphetonti ante pupillam coactam fuisse, e qua ob densitatem reflexio imaginis ad humorem crystallinum fiebat, atque ita videre se ille in aere putabat, cure vera in tra oculorum orbem videret; quemadmodum ob eiusmodi materiae intra oculos concietionem.inisterdum culices in aere volantes in- D tueri nubis videmur, venulis,quς ad pupillam sunt materia illa oppletis, ideoque aliquantulum sublatis,
.lla ut alarum quandam similitudinem praeseserant.
Huic tamen solutioni illud obsat,quod cum intra oculum no possit gigni imago totius corporis, vel
faciei, cum oculuS non opponaturi liis ex aduerso, utique non poterat Antipherose per imaginem in ocu- Eloiplo genitam conspicere. Quare dicendum potius, ab aere ad Anti-pherontis oculos ophthalmia laborantes, reflecti solitam quasi ab sp culo imaginem, qua se aere vicino intuebatur potuit enim ab Oculis eo morbo affectis humor diffluere ,
t stan Antipheron neq; intra o lum,neque i n aere seipsum videbar, sed laesa imaginatione, id quod a prehendebat,exterius accidere put bat. Narrat enim de ipso Aristoteles in libro de Memoria. & reminiscen- ia,c. I .eum idola omnia, quae phantasia concipiebat, tanquam facta, de gesta narrane. Lege Galenu de Lociis ech.lib. 3 cap.3. quo loco ostendit, I ropter affectum humore melach ico cerebrum, si bi persuasissenonuIIos,exterius obuersari oculis plurima, quae interius solummodo confi.
Vtrum aquarum hispectores vulg3 habentur , re vera sub terris aquas Niadeant.
DRo explicatione propositae dubi-
I tationis aduertendum est, ex iis . Indicia laui Aquile*es nuncupantur, quos tetis aqv i. am esse, de quibus Plinius lib. 31. De his h. Natur. histor. capit. I . agit, qui tan- gnis. tum extern is quihusdam indici js esc- Uiti uti. Ii. plorant, ubi aqtiae subsint; quibus ad a. de Archi id praeter vulgares notas, videlicet tectura.
alicui loco incubantem ranam. Iblud peculiare signum est; Si ante Solis ortum longius intuentibus exhalatio aliqua nebulosa praetenuis appareata quam tamen ex edito speculantur proni, terram mento attin gente. Est etiam, ut loco citato ait Plinius, alia aestimatio peritis tantum nota, quam feruentissimo astu sequuntur, dieique horis ardentis sinis, qualis ex quoque loco repet culsus splendeat. Nam si terra Gtiente humidior est ille, indubita iaspes promittitur; sed tanta intenti isne oculorurn opus et , ut indcilis ii',