장음표시 사용
211쪽
II lius comprobatis. sons modium , aertiaqua.
te dicimur, eert non nisi, quia so- Αnum ipsa in se habent. Asserendum tamen est, Cum duo corpora solida, intercepto aere,vel etiam,vt quibusdam placet, in aqua sonum edunt, eiusmodi sonum in solidis corportibus , sed in intermedio excipi: sicut enim ex fractione, &compressione medii corporis sonus resultat, ita meo, non in corporibus solidis recipi videtur, alioqui etiam in vacuo posset sonus fieri, &coelestia corpora Bconcentum facerent, utpote, quibus ad hoc praeter medium aerem, qui motum excipiat, nihil desit. Com. trariae vero partis argumenta facile soluet.qui ad primum dixerit, pec tiare, ac proprium sono esse non hae. Tere tri obiecto : cuius discriminis causa est, quia ceterat qualitates semsbiles habent esse fixum, & stabile, sonus vero non est nisi, dum fit; ideoque ubi gignitur, hoc est, in i remedio corpore, ita ut in subiecto recipitur. Quid vero hac in re de r siquis sensibus, quod ad medium attinet pronunciandum sit,in progressu patcbit. Ad secundum responden dum est,corpora. quae sonum edun appellari lanantia ,- non ut se no aruncta ,sed ut istium efficientia,quemadmodum&ωnora dicuntur, quae idonea simi ad prolixiorem sonum excitandum. Quo a veibad soni vehiculum aristinet, hoc est,admedium. quo sonus, fiue eius species ad auditum deue huntur,dicendum,id essetiam aerem tum aquam,ut doeet Aristoteles hoc Ioco text. 9.& de aere quidem plana res est; de aqua vero etiam constat,
tum urinanti un testimonio, tum,
quia piscessab aquis audiunt, eum vocitas terreantur, unde & silan φium piscatoribus. Quin etiam sol bit Plinius , t b. Fo. Natur. Gloria, capit. Io. pisces plausu congregari tos ad cibum in quibusdam vi narin:& in piscinis L saris, tum g nera eiicium, riim etiam quosdam singulos ad nomervvenisse, speciatim vero audire reduntur mugil, Iupus,salpa.& chromis.ac praeset titudelphini non audaro tantu,sed etiam mulceri symphoniae canta dicuntur. Fatendum tamen est cum Aristotele in problem.&ct. II. q.6. multo liquidius faciliusq. sonos per aerem tra duci,quam per aquam, Obtundunt enim, & obscurantur crassitudine ais quae sicuti&spec .es visites; ob ea que rem tempore pIuuiae.madefacto aere, minus perspicue dignoscuntur, i,quam sudo,& sereno coela.
SEd est adhue non parem dissidij
inter Philosophos, utrum sonus Tres deetropositaientcntiae
secundum suum esse reale, an secundum noti aladuntaxat,hoc est,persuas species ad auditum usque pers C ratur, sieliti colorum imagines ad visum. Occurrit vero hac de re triplex sentetia VR quae statuata pri- Prima. mo sono facto in aere diffundi, aemultiplicari isnum tamitin miati lac sidum esse reale usq; ad auditum.
Secunda,qus defendar,a primo sono spargi continuo solas speetes ipsuin
repraesentantes. Terti ouae asserat,a
primo lano fundi,tum alium sonum ad certum spatium,tum species vis D ad auditum a Ilic dissicuIras hisce protrunciatis explicata est. Primum sit. Ab ea parte,in qua primis sonus recipitur, siue
lanus secundum esse reale multiplicetur,sive non, c6tinuo species mira
tuntur. Probatur,quia sonus non ni.
fi persuas species, uti reliquae sensibilia,insensum radit. Quare, si quakret pars medii, cui in esset sonus,& no species, sequeretur, intra illud
F fratrum,in quotan rummodo scinus versaretur, non posse sonum audiri. Nere , dicendum effer, non posse integrum lanum a nobis percipi. Nam eum impossibile sit totum num auri bus 1llabi,ea tantum ratio ne auri s intinr pereipietur,si sp cks,quae integrum repraesentat,auriis bus imprimatur.Rursus vero nis abigamet parte aeris . qua sonu&ed
212쪽
tur, continub species soni essiveret, A quod itergo,&ex obliquo,aedent. non possemus dignoscere . undenam sonus. veniret , non enim sp eies soni locum indicat , nisi quia exeos ait Secundum pronunciatum sit. Quanquam sonus ad aliquam partem media secundum esse reale multipIicetur,non est tamen verismile, eo pacto diffiindi ad omnem distantiam , ad quam eius species deueisque ex omni parte sonus audiri s leat. Quod vero ad retaxum sonum, sue Echo spectat; is tunc fit, cum sonus incurrit in aliquod corpus t e,&concauum,a quo tanquam pila repulsus ad aures resilit ita.ut exaudi ri possit oblocutio. Nam si corpus, ii quod incidit.uraequale sit,ita ut uni istas reciprocaruis sone mam me teruetur, audiri vocis responsum, seu niunt. Hoc pronunciatum , quoad B vox aemula nequabit. Si item corpus priorem partem ex eo suadetur,quia -4 4- π
cssin sonus secundum esse reale in aere,tanquam in proprio subiecto Minaciua, non soluan tanquam in v
hiculo; id enim constat; sed etiam v Tin subiectis proprio, ut quidam v lant, similiter recipiatur, nihil san:
repugnat, aliquantulum sese in eo, extendere eo modo, quo calor aliam, calorix portionem se ulterius com,
sit humidum. aut molle &quocictu, cedat, eumquCressi urat, non dupli rabit sonum, nec imaginem edet. Si autem petas, num Echo fiat repercusso aere, qui sonumsuo quasi remigio vehat, reuehatque, dicimuτconuenienteri Is, quae superius sta- ruimus, sicuti non necesse est, aerem cierr toto spatio, , quo ibnus fianis1-tur, nec sonivii secundum esse reaIemunicando gignit: quanquamnon Q spargi toto eo tractu. quem species fit inficiandum , nullam rationem peruagaturiata non requiri aeta Splane conuincere, istiusmodi secundas quali tates diffunderese ipsas rex liter, cum ad carum perceptionem sussciat,emitti ab eis species ad sensuum o sicinas. Quod ita fieri in couloribus manifestum est; nec enim Hnus color alium gignit,sed duntaxarsiti imaginem ad aspectum iacit: U
rum nostram opinioneinde eraen- generationem mut totus aeragitetur usque ad locum, unde voces neci proiscae fiunt:. nec itemnecessum esse, ut
sonus secundum esse reale ed perueniat,semper tamen dati α fi xione specierit, pe quas sonu Sperci Pi u vrex superius dictis patet. Coat i git auleimeandem vocem non sc nultantum per reciprocationem ad au- Lege Aldi. in sumae
Unde nu, me Iosa vis cum re Tsione soni secudum esse realem mm D ditum peruenire, sed saepius. ita ut cumOdiosequitur D. Thom in x. d. Mq. T. art. x.adi Quoad posteriorem vet, mrtem idem pronunciatum inde neditur,quia sonus breuissimo temporis spatio pro I auditur ι non videtur autem probabile , inesse sono tantamvimsedissiuidendi Risi id lux ob excellen rem prauogatiuam intersen siles qualitates obtinear, ut se no solum in instanti. sedetiam secundum esse male quam longissime e plicet sonu non, Illud veris conssar , cpa unquC in rectum modo sonus diffindatur, non inr mli ,sed' etam lineam tantuni odbponio, dein orbe sed orbiculatim *argi continuata .argiis feririmorecirculorum, qui tactu I
pidis ire aqua a centro versus Omnem loci disserentiam abeuntes ex- si Mutur, creti rei arg-emum est, decies interdum audiatur, siculi P
taui, quodam in loco fieri narrantis& olim olympiae in porticu, quam ob id heptaphonon appelIabansi ea
dem vocem septies recidi solitam a etat est Plin. h,36υNAE. hist. cap. L Na cilin vox semel repercussa in loca Cur Echo alia vicinaincidit,&iii cauosanha - vltim. resinas. a quibus similitemsissultet pec dat verba. enas modi reflexus repetitos; eadem inarium vox identidem ad aures perlabit eo ria origo Non audiunturvero in Echo ni fi vL fabulae E-tima fere verba; quia, lici t fiat reflvi chus , dexio totius vocis, tamen priores eius, qua id. partes ab ultimis Etergo urgentibus It In Met. turbantur. Quare non nisi eae partes, lim si pla aru regressus Oon impeditur,qum cetk apudies sunt nouissimae, a nobis percipi Alex. li. r. consueuerunti nota
Obuciet tamen aliquis r solida
213쪽
rum sonum, cfit, cum sis. zorpus Ipae, uam pilar a.Vt exaudiis, si corpus,mit,ita vivat. minime sem on sunt, sinitem corpes oditaui, nuixdupi Iem edet. Sio fiat repe
aperius ita. te est, aerem onus iuno.
corpora, mota transIucida sint ,d uthunt species coloris; ergo di sincies soni, cum in utrisque par ratio videatur. Deinde talpae audiunt subterra copensinteauditu perpezuam caecitarem,qua damnatia natura sui. Tertio , non videturninndum, per interpositum ignem audiri sonos. Quarto Beati podi corporum relu rectionem in coelestis patriae domucilio, ubi neque aer est,neque aqua, inter se extemo sermonetolloquentur,ut est communis Patrum sententia. Igitur non solum aer,&aqua, sed alia etiam corpora vim sonorum delatriuem habent
Ad primum horum dicendum; suculi visus auditui praestat,& species visites nobilioris notat existunt,qua audibiles. ita latius patere medium visus, quam audirus 3 &per pluraeorpora species illius, quam huius, meare. Ad secundum,non transmitti species lam ad ispas per terrae et mentum, sed per aerem poris terrae inclusum. Ad tertium videri quoque per ignem transuehi sonos, imo &eius percus Iu gigni: Aristotelem v ro non nisi de notioribus, &ces hrioribus mediis subiectmve sonorum disseruisse. Ad quartum;dicimus cum in Thoma in a.dist.2. q. .art Σ. ad s. in pulmone, & gutture Beat rum fore connaturalem quendam aerem a Deo illi Sconcessum inresu rectioile, non ob necessitatem remirandi , aut expirandi ; nec enim illis respirationis, aut expirationis usus necessamus erit; sed ad voces esse mandas et illo eni in aere ad vocalemai rei iam librato,& lingua, dentiabus , ac reliquis voeabbus instrumentis per ub,vocem efformabur, quae modo magis immateriali, quam
apud nos, id est, tantum secundum esse intentionale diffundetur Per corpus coelelle. De quo medio nihil miarum si Aristot
QVAESTIO III. s. pacto vox formemr, σε
vari i Auctores diligenter e plicuere . D. Gregotius Nissi nus in libro de Hominis opificio ,
tia. Laetantius in lib. de Opificio
Dei, .i I. Aristoteles lib. t. de Hiis nonani m. p.I6.& lib. .cap.'. Ga C lenus . de Usu pari. p. s.&1.ded Grais Hippocr. Si Platonis, cap.6 Min lib.de Vocalium initrumentorum dissectione. Vessalius lib.τ. de Fabriis ea humani corporri, a capit. q. ad s. Fernelius in libro de Partium eorP tis humani descriptione, cap. 8. Oc- Instrume currunt ergo in primis qui iique po- ta vocistissimum in strii menta ad id munus quinq; napraestandum: videlicet: Pulmones; merant thoracis, & intercostales musculi; D aspera arteria.Iarynx,Gargario. Pulmones obseruiunt ad excipiendum, aerem adeoque i nest eis raritas quae isdam, &assimilis spogds mollitudo,
rua se contrahunt,&dilatant. Mu-culi facultate motrici, qua pollen sue thorax eorum interueiatu, comis pressum aerem diverberant.& extrudunt ; alioqiii neque xvx, neque si nus v Ilus eoi poterit. Arteria aspera
est via, qua a faucibus ortum ducensa variis compacta cartiIaginibus per collum in puImones decurrit, &, vetrahere, ac reddere spiritum possit, assidue patet: Dicitur'. aspera ob in aequalitatem,sicuti & eae,quae a comde procedur, & pulsum denunciant laeues nuncupatur. Larvnx est caput, siue superior finis asperat arteriae, quod transglutientibus sursum se tur , iuuiq. tribus cartilaginibus.
214쪽
Y'. IN II. LIB. ARIs T. DE ANIMA
Larνngis vem summum ostium, ne a quid cibi . potusve per id illabatur,
contegit mebrana cam lag nosa, ob-
Ion m& fistularum lin ruat assimilis,
unde ei nomen Haec ve-xb, cum spiritum identidem reciprocamus,sursum erigitur.Gargario,seu gurgulio, qui etiam columella dieitur,est caruncula rotuda in extremo palato dependes,sub qua est epigi ONtis; vocatur quoq; vuula, praeiertim, cum humoris induxi otie,ad similitu- dinem uuat intumescit, 3e inflammatur. Porro hisce omnibus formandae vocis instrumentis,inter quae praecipuum est Iarynx, ut docet Arist.9.lib. de Hist.anim .cap. 1. hunc in modum vox editur: Musculis thoracis, & inter costalibus vehemetercompressus aer, e pulmonibus per arteriam vocalem cofestim deducitur, quiangm sta via tractus in aerem in arteria ad Iaryngem usque, epiglottidis oppo- situ rete tum impingu: hic ad guttur. summamq. arteriat eartem allisus sonat,ac vocem essin it,quam, si lingula opposita non esset, formare non posset, quia totus sine percussione Colari ad prosiliret. Coscit veth plurimum ad voce mo- modulandam vocem lingula.&gu dulandam gulio, quia vox ad eas paries frang, in prim S tur,& temperatur, ac pro varietate gula , de percussionum diuersi moduli, di vo- gurgulio . cum flexiones fiunt, praesertim vero
gurgulio quasi plectrum ad suauitatem & moderationem vocis conducit. Praeter instrumenta hactenus c6- memorata, alia quoque voci obse ui vcnt, licet priora ad vocem sint pliciter, reliqua potissimum ad rationem , dearticulatae vocis data sitit; videlicet, lingua,palatum,dente &labra. Ex his Imgua nouem struitur
sculis undiqueconstitutis, quos media linea aά dextram laevamque diriniit:& quia summe volubilis est, ne se nimium in loquacitatem seu uat, subdito vinculo , tanquam h henis coercetur. Distinguit autem Iingua sermonem, seu quod idem est vocem dearticulatim format, vein orationem abeat; dum aerem a concauitate arteriae pulsum , di in amplitudinem oris incidentem v rie frangit, ac pro verborum vari tate dispescit,distribuitque; ad quod idonee praestandum certa temper tura utitur. Quod si lingua hume- Unde exuctior ae mollior sit. vi in pueris, & stat hasta interduin in provemoribus, balbu-ties , &tiem inducit, eo quod iunc musculi qui fac firmiter nequeant stabiliri. v ede civit. ebrii aliquando balbutiunt, & tu bide loquuntur: tum,quia multa humiditate perfunditur cerebrum, tum quia illius multitudine lin a praeis grauatur. Sed & qui balbi natura
sum, hi aut cerebrum nimis humectum habent, aut linguam . aut trumque. Palatum vero ad primm res dentes extenditur, estuue multis
scabrum asperiratibus ad detinea.dam in his vocem , di tum ob alias
commoditates, tum ob eam potissimum vocem iuuat, quod cauum sit, proindeque ad eius latera vocis ictus diu congeminentur. Dentes Primores etiam ad vocem magnopere condu- dentes umcunt. Nam,ut ait inius lib. . Na- Cis regimetur. histor. cap. I 6. primores dentes tenent. vocis sermonisque regimen tenent, concentu quodam excipientes ictuin linguae, seriemque structurae, atque magnitudine mutilantes, mollienis resve, aut hebetantes verba. & cum defluxere , expIanatio item omnem adimentes. Denique labra magnum usum praebent formandae vocI, cum verborum,syllabarum, literarumque
di sinetioeotum compressione & diductione maana ex parae contineatur. Itaque lac nos Iabris vocum. &sermonis discrimina , ut tibicines digitorum opera, spiritum in fillulis , & canius harmoniam mode
x dictis non erit discite, insta. Vocis M. M Iigere vocis definitionem ab A. finitio.
ristotele traditam proximo superiori cap. tex. m. nimirum . vox est ictus
215쪽
inis respiratione attracti, qui ab M Αnima in eulmonibus existente, cum quadam imaginatione efficitur. Vbi primum aduertes discrimen inter so-
militu hoc nus etia inanimatis corporibus con- Ioco,capi- uenit: Vox solis animantibus, cumte 3 o. suae non fiat in si instrumentis, quae ani- Paraph. malium propria sunt: Sermo solis hominibus, quia hi tantam ratione pollent,&sensa mentis cum aliis tamvnIcant, quod sermone fit. IQuae an L secvndoiulud obseruabis, quod mantia vo iam supra attigimus,monetque Aricis experis stoteles hoc capite.videlicet, ita solistia. animantibus voce conuenire,ut non omnibus comeetat. Nam exanguia, - in quibus sunt insecta, non edui tuocem,& uniuersim, quaecunque non respirant, tantummodo socia que
dam similem voci emittunt. Itaque ex his alia cum tractu stridorem cantui simile in edunt, ut cicadae. Rem cyto enim sub pectore spiritu mobi-
Ii,occursante membrana intus,attritu eius sonant. Alia murmur excitam, ut muscae. & apes, cum volatu sese attollunt,&contrahunt. Pisces quoque vocales non sunt; unde Pythagor is, , t est apud Plutarchum in quaeitionibus conuiualibus, propte-xeaelum piscium Interdixit, quod .
ii Pythagoricae disciplinae quo m- modo contubernales sint ob silen- Ilium,ira ut in prouerbruabierit; M, vis mutus, quam piscis. Si vero Gliam pisces qui vocales videntur, noveram vocem, sed strepitum voci similem tantum Odo branch js,aliis: eiusmodi instrumentis edunt. oacto marinae hirundines, cum lub., limes volitant, pinnis acrem extra- . hunt, ac resonant:&ιs,qui caper umcatur, iii AcheIoo amne quasi grum nitum excitat. Ani alia autem amphibia, id eli, ancipitis naturae,ut qui marini,pulinonem & arlcriada Delphines iant vocemque edui. Itemque Deugeminim phini,qui no ambiguae naturς sunt, edunt. sed si inplicitet inter aquatilia numerantur; pro voce gemitum humano similem edunt. Quae sint Tertiδ,nec illud ignorandum est, aut manti- auri reciprocatiouem in ani atrubus multis de eausis fieri. Primum hus re Lad nutritionem, & redintematim rationis nem spirituum,ut alibi ostendimus. causae. Secundo,ad refrigerationem caloris, Lib. de reis alioqui nimio aestu dissolueretur a. spirat.
nimal s vel ut quidam volant , ad Pitis.
ventilationem: funca refrigerati ne eo distinguentes, quod ventit tio sit suscitatio,& accensio potius
ealoris ex motu siquidem motu calor accenditur,ut monstrat experientia, tradidimus'. cum Aristotele lib. 2. de Coelo,ca. 7.q6. Tertio ad est. mandam vocem: quod munus in vocis defitii done exprimitur. His ita constitutis,ut ad propositam definitionem veniaraus, dicitur
vox, ictus aeris , in sensu causali, non forinali, id est,non quod vox sit ipse ictus aeris,sed quia ex ictu aeris reii illata quo etiam pacto non semel dixit Aristoteles, ut superius commonuimus, sonum esse solidoru corporum collisionem,id est , collisione procreari. Quare idem valet , vox eli ictus aeris , atque, sonus editus ictu aeris I additur ; attracti ab anima , &α id est, aeris, quipriinum attrahitur , tum redditur virtute motrice in pulmonibus constituta; cum imaginatione, id est, applicata eiusmodi virtute ad operandum ex motione phantaliae, & appetitus sensitivi ..Hinc subiicit Aristoteles, vocem datam el- se a natura ad significandum ; quia voce tum sensa phantasiae , &in hominibus etiam mentis 3 tum intcrni affectus declarantur. Itaque Rationis ea etiam,qus rationis expertia sunt, expertia alaffectus animς voce exponunt, ut ca- fraus v nes latratu, aues cantu, boues m ce expri-gitu, oves balatu ; aliaque similiter: munt. sed de hac re latius ad lib. de Inter- Vocisca pret. Porro hac definitione quat- sa mittituor causarum genera comprehen- plex, dit Aristoteles . Aer enim materia vocis est, anima efiiciens, formas nur, finis significatio. Quod si quis opponat, non omnem voce signifi- vox om-catricem esse, cum Dialectici voces; nis asscetuin significantes.&non significantes significat dispertia lat. Occurrendum erit, si de naturali-Gectuum significatu agamus , M ter.
216쪽
rein vocem significare,idque natura Α . libro de Sensu &sensili, auditus . sua,si autem Isignificatione ex lim sciplinaesensus vocatur; &anima an tuum institutoa carbitratu,omnes res, quae auditu carent, omnis discia quidelia humanas voces potestates- plinae expertes sunt. Tertris quiagnificare, quia potest eis significa- excepta auribus vehementer ais tio indi, non tamenomnes actu si- eius mouent, praesertim si musicis gnificantes esse, quia multis nulla. numeris constent. Cuius rei interest imposita significatio. Dialectico- alia exempla est illud Pythagorae. rum autem diuisio secundum hanc qui iuuenem Phrygio modulo,quod m, steriorem significandi rationem harmoniae genus est, ad continen- intelligenda est. tiam flexit. Et illud Timothei Musi.' B ei, qui Alexandrum Imperatorem
in conuiuio indulgentem eo concen-
De potentia audiendi. ARTICULUS I. st
colla. Sin. I . cap. I 6. oelib. 3. cap. 3τ. Vesalsius lib. I. cap. S.I2.36.et lib. 6. cap. I 6. I8. Auditus , Gimus t de obiecto auditus, poli visu nunc de ipsa audiendi faculi
ceterissen te, eius'. orgauo breuiter dissibus exa. seremus. Habet naec potentia interetior. alios tensus externos secundum dignitatis locum. Praebetque magnum usum in primis ad vitam ciuilem. Nihaenim prodesset oratio&1e mo, quo sensa mentis,&studian ,1 ira communicana . ni sermonem Cur , qui ipsu in audiremus. Imo, nec sermo natura fur ullus sine auditu esset; siquidem qui, ijdem abortu surdi existunt, ut sermonem muri. audierunt nunquam, sic nece μmare orationem queunt, atque adeo
muli etiam sunt: quanquam & huius rei aliam Medici causam reddiit. quam lege apud Aphrodisaeum primo libro Problemquaest. I 33. Secundos plurimita conducit auditus ad artcs ac scientias de Magi tiro comparandas. Ideoque capite secundo, tu,quem Orthia vocabant.bellicum personante , ad arripienda arma, 8eposcendum equum mouit, alentem, eiusmodi esse musicam regiam oportere. Cur autem sonus tantoperὰ animum commoueat, hisce verbis edisseri t Maliger Exercit.3 ox.in Cardanum,num.1. Propterea,quod spiritus qui in corde agitant, tremulu, ac subsultantem recipiunt in pectus aerem, atque cum amna suo unum. fiunt, Sc cetera, quae ibidem fusius
persequitur. Quariolaudi tricis p rentiae dignitas eo maxime commendatur, quod ad coelestis fidei disei plinam capessendam obseruit; siquidem fides ex auditu est, ut capit. IO. Epistola ad Romanos Diu. Paulus
Quod veto ad ipsam audiendi Gal. Iiba.
ossicinam attinet, occurrunt in pri- de usu parmis aures, quae auditui consimilem eiur cisivsum praebent ei, quem oculis superciliorum pili, ut enim hos natura ideo supra oculos statuit, ut siquid a capite in ipsos defueret, e ciperent; sic aures auditui praeposuit.ut incidentia prohiberent. Sunt eae carii laginosae,atque adeo medim criter molles; quia, si nimium montes essent, ut carnes, paruo negoti tunderentur, nee ipsae aliquem s num refunderent; si durae facile frangi possent. Abundant vero flexibus Obliquis instar Iabyrinthi, tum, ne Tlanus recto impetu, assatimque intro subiens sensum laedat. Atque Curnat ob eandem causam earum meatuS, ra aurium etsi intus admodum amplus , ca- anfractusu usque sit . est tamen tortuosus, inolita fit. atq; anfractui cochleae similis; unde hoc
217쪽
pine ipso capite,text. 83. scribit Aru A ni transuehuntur,sed deeipitur.Nam eum spiritus eandem cunilanguinestoteles ob praedietam obliquitatem
usque ad in uerum aerem non subire aquam , cium caput mergimus; tum vero, ut aeris eo illabentis frigiditas flexuum varietate sensim mit scat. Insuper mira naturae prouidentia eandem cauitatem vi icostioso huis more ex illarum partium recreme tis coalito inficit,ut, si qua bestiola, vel aliudqii id noxiu irruperiti quasi in visco inhaerescat,&capiatur. μω, intra praedictum foramen membrana qinedam est , c tympanum
auditus vocant, quae cauitatis o dicularem quandam partem transis
uersim complectitur, eandemque stabiliunt tria ossicula , 'uoriam vinnum iucundis pedunculis duobus innixq.alierum ma Iseoti,tertium ata- pedae figuram refert. Intra ipsam congenitus quidam aer seruatur , ut ex dissectionibus cospicuum fit quihus inibi inanis quNam sedesinu nitur. Cohibetur autem praedictus: aer eiusmodi vallo,quia alioqui difflueret , aut saltem vehementibus fragoribus dissiparetur. Postremo se
ut oculi in neruos opricos,seu vis xios clesinunt, sic tympanum auditus neruo cuidam assi in est, a cerebro
descendenti, per quem tum spiritus animales ad tympanum inuehun tuta aema sonorum speetes adsensuiu com ivrunem inuehun tunnaturam habeat, siquidem nihil est aliud spiritus , quam sanguinis ad magnam redactus tenuitatem: γ atque adeo cum animae expers sit, ut primo libro de Ortu & interitu ex ptofessis ostendimus; fit inde, ut nequaquam vitalis potentiae in Itrumentum, aut se biectum esse possit ;alioqui eIiceret anima vitalem fun-B ctionem, ubi ipsa non residet . Alir, ia quorum numero est velatius lib. a.de Humani corporis fabrica, capite 8. censent, organum auditus esse ossicula intra tympanun; inelusa. Sed neque h sententia nobis probatur: quiaossa ob terream concretionem, qua constant , non sunt apta ad sentiones obeundas; adeo,ur neque racta, nisi lane admodum hebeti, de
obseuro polleanta C Hisermopinionibus reiectis am Auditori pIectimur sententiam Aristotelis x. facultatis lib.de Partibus animalium, cap. Io. instrumeexistimantis, aerem congentrum, tum
siue inaedificatum auribus . quem membrana inclusum esse diximus, ne seras exp irer,neve externis iniurijs pateat, esse verum, ac Proprium audiendi instrumentum. Lod item non obscure sanificauit Aristo es proximo superiori capit rex. 83. bi. docuit, Opori
Exposita utcunque auditoriae OCficinae f.brica, reliquum est, v videamus, in qua elux parte facub Bin F ai tas ipsa audiendi instarat . inam sendi fa- quamin. vi ceterissensibus,ita di au- cultaru insi istin partes multae funulentuo, ndeae, nam lamen praecipuam oportet esse, quae instrumenti primarii vicemla at, ut in visu humorem erystalis Legeraeir linum. Themistius igitur putat,mPHaiIum ad cipitiam organum auditus esse spiti-temaidita tum, ad quem per innatum aerem , quasi per domiscum nuncium, . ,rtere huiusmodi a rem immodi lim, ac tranqui Ilum esse, ut externos sonos percipiat, Om-n esque eorum disseren tias exam cotagnoscat. Aristotelem secutus est,prpret alios Galenus lib. R. de usu paria uum,cap.6. quo lacoita scri sit. ALteratur nona quouis sensibili omne lansorium, sed se Iepdidum quidem,ae Iucidum icoloribus: aerema sonis a volumis odoribus, etaurin summa dicam, simile simili no tum est,ac similiam Quibus verbi
ad hanc sententiam comprobandana hinusmodi rationem Galenus in- nuit rQuod sensiterium tale essed bet, ut a proprioobiecto affici ponsit,eius in se imagines recimen-: iusmodi vero est aer insitus auribu Sicut enim id, quod potissimum reciapi ac transirit sonos,est esemesa
218쪽
Eanct se. quitur Fernet. lib. s. Physiol
tum aeris, ita ad eosdem secundum esse notionale suscipiendos maxime idoneus praedictus aer nobis i fitus, proindeque pares i ta eo audiendi organum constituere. At obiiciet aliquis: Vel aer ille aurium meatibus inchilas,est eiusdem naturae cum elemento aeris,uel alimrius.Si eiusdem,non ergo eli anim, tus;atque adeo nec auditoria potemtia informari potest. Si diueris,non igitur ad recipiendas sonorum species idoneus est. Huic argumento occurrendum videtur, aerem illum analogice tantum vocari aerem: est enim animatus, ut ait Simplici ux; probatque argumentum ι nec aeris nomen obtinuit, nisi ob simili mei nem, quam cum aere elementari h bet; ut enim hic tenuis est, ac trans. nieabilis; ita & ille. Neqs repullna aliquam portiunculam corporis Mnimati admodum subtilem, & tenue. esse, & quasi aeriam ; cum ita post lat ratio facultatis inibi sedem habentis : licet totum corpus , ut inte-srum animae perfectibile, non possit In tanta raritate aptum esse ad animae inmmationem. Neque vero ad audibiles species reeipiendas neces.se est, sensiterium amitus esse eiusdem naturae cum aere elementari, sussilit enim cognatio illa,&conuenientia in subtilitate,ac raritale.
iῆ e Iementaret potest species audibiles r ei prae .
DE a ossiore vero odorabili non sque ben8 atque de hisce, crus dictu sint, discernere, determinareque possumus. Non enim sic
patet luese pudsit odor;visontis, vel limen,vel color. Cuius eausa eis, nos non habere hunc sensum effactum , sed laseriorem compilarium animalium stuli; remisὰ namque homo olfacit, O nihil odorabilium percipis absque dolore, vel voluptate: propterea, quod stnsus iuri rum initus huiusie nou eIi exactum,assaeperfectum. Atq; consentaneum eD raris-n tam animalium ea, qua duros oculos habent,sic sentire colores, ut noualiter eorum percipiant differentias, quam timendo, aut non timendo, quam ho num genur odores. b Similem autem rationem subire vide tin odorarus adonum, O odoris*ecies adspecies ipsas fa runn. V ν- exactiorem gurium habenuu,quam odoratum, ex em, quia Ianuriactus en quidam,quem quidem sensum hamo exactismum habet. In ceteris namquis sensissius Nehementer a ceteris animalibus superatur , ait m longὸ ceteris omnibus excellentius percipit. in ropter pruden-issmumen animalismo Indicum autem enin hominum genere ob hoc
annmmenluissensus ingeniosos esse hebeteoe, ear non ob aliud quinqua. ut namque sint duri carne, 3 sint inepti mente; qui veia sint molles carnein sint ingeniosi,menteque dextri . e Vt autem saporum aditis ini eis dius en a virm , sic σ odorum quosdam durices, quosdam appa minamaros. Verisin quadam odorem babent saporemque sinulis r
noms,dulcem,mquam saporem, dulcemque odorem, quadam contra. Min
219쪽
Dbus Odorum deductas ιὰ saporibus per fimilitudinem rerum: alias enim est dulci ut oci,melli Aueralius acer, utrumi, ae hmust di rorum idem ct in ceteris modus seruarur. d Atqui,sicut duus est audibitis, atque modibilis, oe visus usibilis, atque Mui issi : quisque similiter sensum: sic odoratus est odorastilis,atque inodoratilis. In dorabile autem nu miciter dicitur. Nam ct id, quod ommbearet re,neque υήquam od&rem biserepotest; ct id, quod exiguum haberielr id etiam,quod malum, retrimque habetodorem, hoc appellari nomi- --- ne solet. Si luer ipsumgundilectingunabile dicitur . e Fitas
rem olfacius ei iam per medium, ut aerem,aut aquam. Etenim μι
similiter olfaciunt; homo uero respirans, non respiraus autem, stas vos,aut detineusspiritu non olfacit. Neque eminus, neque comisti, neque si in ipsis naribus intus rem olentem posuerimus. .Atque si sum quidem nonfieri, si in rustiumentosensus res ipsa sensu percipienda ρο- matur,commune omnibus est; sed non fouire respiratione, proprium hominum esse iudetur,quod quidem experientia lald patet . a re ea, qua sanguinis expertia sunt , eum non respirent, sensum quendam mer eos sensu qui dicuntur, aliud habent. At id esse non tolen . in peeiam odorem percipi t. Sensus enim rci tam mal/,quam benὰ olentis, olf ctus senecontrouersia est. Pryterea a uehementibus oe ipsa corrumptui detur odoribus,4 quibus homo corrumpitur,ut bituminis,sulphuris,ctsimillium. Nece e est igitur ipsa olfacere non respirantia tamen. f Atque huius i)δrumentumsensus in homine perinde uidetur ab 'rex. io instrumento di ferre talium arumantium,atque oculi disserunt ab eorum viculis animalium, ρος duros oculos habent. Ttam animalium ea, qua molles oculos habent: palpebras ipsas,utisepem ct tegmen,habent, quas nisi mouerint,ac aperuerint,non vident,ut ιπὰ patet. At ea, qua dur
rum sunt oculorum,nihil habent prosem tale,sed assicis res eas uident,qusis pervicuo sunt. Sic igitur Oin immentum olfactus in hisce quidem,
sua non respirant, uelamine caret, perinde, atque oculus durus, ut dis
mus in his autem, qua suscipiunt aeremiabet uelamen, Poricam respiarant, eritur,aenis meatibusne distentis; ct idcirco, quae respirant, no, olfaciunt in aqua. Necesse est enim, olfaciant respirando. At id in
mentum olfactus est potentia tale ia.
tium ea, qua in aquis degunt, videntur ocorem 1 Πre, tam varentis ,
quam non habentia sanguinem, sicut ea,qua versantur in aere: horum namque nonnulla odorem alimenti percipiunt emiHis perguntque ad ipsum. Duocirca dubitationem is locus habere uidetur, si cuncta quidem
220쪽
DE a Aspectus,&auditus conter lationem subsequitur doctrinae ordine traeiatio odoratus propter attinuatem,& cognatione quam hic sensus cun talis habet, ut progressu patebit.. Iumspectantia explicat in hoc capite Aristoteles, odoris naturam, odor uni species,medium, & iit strumentum. In primis vero admonet ,confiderati nem hanc difficilem esse, propterea quod odorandi sensus ob defeetum, de ineptitudinem organi admodum in nobis obscurus sit: ita, ut neque odores. acte percipere, neque eorum naturam, & varietatem satis dignoscete, &Nebes in penetrare valeamus. Odorari autem nos tenuiter, argumento esse ait, quod h'mineest eos tantum odores percipimus,qui acri ter sensum feriunt,& dolore, aut v vis odo- Iuptate assiciunt. Id vero similitudine quadam illustrat. Nam ut ea an ia1andi. malia, quorum oculi dura, densacue membrana obtecti sunt, acumen illud' aspectus,quod in ceteris est, nominent: adeo, t,licet colores sentiant,e rum tamen discrimina sine pavore,& voluptate, sine molesto &iucundo, hoc est,sine vehem ii motu rei visae id significant verba illa contextus, nisi timendo, aut non timendo non discernante ira de homines in oduxibus per- . , cipiendis sese habent. Adverte hic, duros oculos, quales sunt piscium,&eorum animalium , quae insecta, di crustata dicuntur; de quibus Aristoteles lib. 2. de I artibus animalium,ca. 23. duas ob causas mi ι;us acute cernere. Pria um,quia eorum mcmbrana,cum terrea,crassaque sit,obduritiem&concretionem spectabilium retum imagines minus prompte recipit. Deinde,quia plerumque sunt exerti & prominentes, in quibus nequeunt bene coire sp cies ad centriam, sicuti coeunt in sensorijs demersis,ac profundis. Lege Ari- 'stotelem libro 1 . de Historia animalium,capitelo. Per analo b Similam autem. J Quia inter sustum & odoratum mutua similit gγm ad la do, & proponio intercedit, unde & saporum nomina ad odores transferunis eo res spe- tur : quia item homines gustum olfactu exactiorem habent,docet , ex apincies odo- rum specie luis odorum species cognosci posse. Quod vero gustus odoratu ris dillin- in nobis exceIIat, inde suadet,quia gustus tactus quidam est,uidelicet, tactus sui. Iingua circa saporcs. Esse autem hominis acerrimum tactum, eo probat indi-
.cio , quia homo animanteS Omnes prudentia superat: at una eademque prudentiae, di boni tactus communis ratio est , nempe carnis mollitudo. Unde eos,qui carne molles sunt, mente & ingenio praestantes iudicamus: contra vero hebetes,qui carnem habent duriorem .&crassipelles existum. Hi cadis uerae ex bonitate tactus argui piaestantiam ingenh, quia ex ea temperamenti. bonitas colligitur, ut Themistius ait. Namque, ut tactus fundatur in pri- .mIS qualitatιbus, & circa eas vcrsatur; ita tunc est optimus, cum illae ex etam persectamque Symmetriam, de temperiem sortiuntur:optima vero tem
peries & phantasiae organum aptius , & ipsum phantasiam expeditioiem reddit e deinde a phantasia mentis in intelligendo facilitas, &promptit - , in qua vis ingenii consistit, ut alibi expotuimus,mUnopere dependet. Quo fit, ut temperamenti bonitas tanquam causa materialis, &disposititia ad excellentiam ingenii concurrat . Hinc ea, qtiae ex optimo temperamen eo proueniunt, subtilioris ingenii sunt indicia, ut color vividus , sit btilitas pilorum, tenuitas unguium . mollitudo carnis. Et haec quidem mollitudo, cuius hic Aristoteles priuat:m meminitaeo etiam ingenium iuuat,quia disper-xit soluitque inutilia recrementa,quibus pulsis,spiritus, quos sanguitie inca-ιescenn cor exhalat, sit biit iores manent, & tum maiori alacritate ad polentiarum