Commentarii collegii Conimbricensis, e societate Iesu, in tres libros de anima Aristotelis Stagiritae. Quibus, inferta pariter Graeci textus in Latinum conuersione, tam de origine, natura, et potentijs animae, quàm sensibus exterioribus, & interiorib

발행: 1616년

분량: 522페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

41쪽

quam affert M. Albertus tradi I. cap.7.Apollinaris quaest s. Iandunus quaest. ix. Ferrariensis quas . s. videlicet, formae appellatione intelligi hoc loco genus & differentiam. Etenim vero definitio, quae sic traditur, exacta est; non autem vana & adumbrata, quales dixit Aristoteles,esse Dialinicas, quae las

mam continent.

Qua Pone r De his aurem. Mathematicus considerat, quae sunt in materia subiectam: trema sensibus ,ron tamen prout ita existunt: sed abstrahendo illa a tali materia, licus defi- quam proinde in definitionibus nequaquam adhibebit. Primus autem Phil niat. sophus,quia considerat, quae re ipsa extra materiam iunt: mu Ito minus eam Qua Meta ad definiendum assistet. Haec de definiendi methodo & ratione eo consilio physicus. Aristoteles in hunc locum attulit, ut constet, quani viam in quaerenda assiis snandaque e quam meditatur,animae definitione,sequi debet.

In resiquam partem huius sibri.

De animae TN reliquo primi huius libri pro- Α natura dis I gressu more iuo recenset Arist

scium. teles veterum, qui de anima scripserunt. Opiniones, easque prolaxa disputatione refellit, priusquam certi, ab quid ex propria sententia statuat. Porro tam atrox fuit ea de re certamen, ut nullum diuturnus, neque

maius in scholis Philosephoriam Animῶni- extitisse videatur. omissa igitur e hil essequi rum opinione, qui nihil omnino es. Bdam puta. se animam, totumque hoc nomen .mnia inane, ac stultia animantes appellari di xerunt,cuius dogmatis menti Tres phi- nem facit M. Tullius. I. scul.q. lib. Iosopho- reliquorum Philosophorum placitarum Sectet in tres sectas reduci possunt, ut excide anima. x.& vhuius libri, Sexta p.f. terti, colligitur. Harum prima animi naturam ex motu in uestigabat. Secuniada,ex cognitione, propterea, quod Cres animatae hisce duobus ab inanitimis videntur dilii liqui. Tertia, ex ratione incorporei, quod crederent, oportere animam quidpiam iubtile esse,& expers moIis, ut lese in totum corpus insundat, ac per omnes eius

partes meet.

I .Secta. In prima festa numerantur, pra Aia quid ter alios Democritus, Pythagorari, DDemocr. Anaxagoras, Plato,&Alcmson. D mocritus, apud quem nihil est,quod non atomorum turba conficiat, a didit,animam esse quid concursu lae uiro coii flatum ex corpusculis ins

ctilibus, & rotundis s quae perciani

motu agitantur, proindeque apposuta esse videntur, ut alias quoque res subio de rapiant,&commoueant. Py Quid Pythagoraei a Democriti placitis non thagor. admodum alieni fuerut. Ex iis enimali; corpora indiuidua, quae in aere

continua conuersione volvuntur; a- Ii3 motricem eorum causam anima arbitrati sunt: Anaxagoras mentem, Quid Anaquae primo mouit omnia, animam xagoras. censuit; licet enim animam & menistem disterre putarit, utraque tamen, ut eadem natura utitur. Itaque an iam am sontem,&origurem omnis motus praedicauit ι Plato i ii Phaedro, & Quid Pla- Io. libr. de lUibus animam definfit toni. id quod se ipsum mouet,sue labit tum . quae cieret alia, nec aliena vi, sed propria agitaretur . Postremo Alcmaeon ex motu animi vim inda- Quid AI gauit, siquidem ideo animam im- maeoni. mortalem esse sibi pressia sit, quod videret corpora cflestia, quae perent motu circvaguntur,immortalia esse. Ad secundam sectam pertinent. 2.Secta. qui,cum nihil, nisi petiuum simi Icicognosci posse existimarent,& animam cognoscendi principium st tueren t, ut de rerum principi js opinabantur, ita de animae natura iudia carunt. Plato igitur praeter id,quod paulo ante de eius placito asscruimus,quia rerum principia numeros fecit, animam quoque ex numeris compositam in Timaeo pronunci

uitiquam compositionem non physicam

42쪽

sicam, sed symbolitam intelligere

HeracIiti oportet,ut suo loco dicemus. Her placitum clitus vero, qui ignem rerum nat Manim. ralium principium sedit, animam Diogen. exhalationem calidam eta voluit. Thaletis. Diogenes, &qui ex aere omniaco-Cri tiae. posuere erem; Thales humorem: Empedoc Critias sanguinem p Empedocles harmoniam quandam, di temper

iurameIementorum.

3. Secta. Inter Philosophos tertiae sectae. Aliter etia qui ex incorporeo, siue tenui . ani-

Democr. mae naturam scrutati sunt, censen-α HeracI. lur, tum exsuperioribus nonnulli, Maia cen- ut Dei nocmus, & Heraclitus, qui fuerunt. non iIlam tantum, sed hanc etiam

H Pp r. viam secuti fuere: tum Hippocrates, qui di xit, animam esse spiritum t

mem per corpus omne dispersamr '& Zeno, qui eam vocauit cretum gens. corpori spiritum s de 'uibus omni- Tullius.

bus late scripsit M. Tullius I. Tuscu- Ailicen. Ianarum quaeli. Αuicet na 6. Natur. PIutar. arte prima,cap. 1. Plutarchus qua Plotin. to de placitis,capite secundo,& te Macrob.

tio. Plotinus libro leptimo Enne D. Nemes dis quartae. Macrobius in primo Ii- Theodorobro de somnio Scipionis. D.Neme- DGreg. B sius in libro de natura hominis, c. a. Nissen. Theodoretus libro de natura homi- TertuII. nis. D.Gregorius Nissenus in dispu- Lactant. ratione de anima & resurrectione. lustinus. Tertullianus in stio libro de anima. Abulci, Lactantius in libro de opificio Dei, c. I 7. D. Iustinus in parornesi. Abualensis paradoxo s.cap. 1 l.

VErum erumυrro necesse in considerantes de GHia,ct de bis dubL Text ,

tantes, ac ambψgentes, Ps nos oporret, procedentes is renire ailque percipere in mediam eorum antiquorum afferamus o -πes, qui de annma tractarunt aliqui atq; dixerunt, mea quidem accipiamus, qua bene sunt dicta,ab bis autem caueamus,qua non bene,rectes dicta fuere. Inia

tium autem inquisitioiuis hoc emit profectὸ congruum, si prius posuerimus

ea, aemuland vident ranima compereres prenatura. Animatum

itaque duobus bis ab inanimato maxim8d erre videtur, motu ac sensa. A mustoribus etiam noctris haec duo fere de anima accepimus. Irimam reti oenimnonnita, animam id esse, quod niaxim/priinos mouet, atq; existi- mantes eri non posse, ut id aliud quidquam moueat, quod non moue rurianimam unum quid eorum esse tarunt,quamotu eiemur. Q ocis ea Democritus tyrem,atque eatorem ipsam censuit esse.Nam eam Ait in- , finita figurae,ae indiuidua corpora rotunda dicit, ignem σauim Nesse. Hae indiuidua eorpora similia corpusculis iis esse,qua in aere ferri viriurar, in ipsis, inquam, radiis, quiper fenestram ingrediuntur, o re Hementa generandarum, semina , totius esse natura dixit. Eademes' Leucippus ille censebat. Horum igitur cor rum ea, qua e rota via ignem ac animam asserunt esse, propterea, quod maximeomnium figur

sales totum corpus iri, edi, enetrar possunt,atque ceteramouere, moueantur 9 ipsa, arbitrantur enim, animam id esse, c'od moti amiamaeibuspraeber. Quaproperctres'iratim viamHι rationem,a'que Tex s. usam eis: ntam. Nam eὸ qu)d continet conrahente corpora, commmaerit e,ac extrudente figuras ea quae rabent minuissiως motum,

43쪽

.. IN LIBRI L ARIST DE ANIMA:

diciis , ingrediemibiu alijs figuris similibus , quae quidem egredἰ ob

bent fas quae animatibus iurunt,id repellendo quod eontrahit,atque premit, ct eo, Usque viuere animalia quousque id facerepossunt. Videtur autem ct id, quod a nonnullis 'thagoricis dicitur ,eand habere βω- tentiam . Quidam enim ipsorum ea corpuscula, quarastantur in te,. quidam id quod illa movet ac agitat, animam esse dixerimi, propterea quod continue moueri videnturietiamsi nullus ventus penitus a flet. Eodem feruntur 'qui dicat,animam id ess quod stipsum agitat utotiti Etenim omnes ij motum videntur putasse maxime proprium esse animae, crassa quidem uniuersa per animam bane autem a se ipsa moueri. Quia via hil videbant movere,quod non moueatur oeipsum. Similiter Araxagoras id, quod mouet, animam esse dicit, oesi quis alius censuit Ucliue

sum, mentem mouisse, non tamen perinde penitus atque Democritus. Denim animam cir intelle tiem simpliciter idem esse putauit. Etenim id, quod videtur,verum esse dicebat. Quocirca rem dixisse,inquit. Hom rum,Hectora iacere alia sapiemem. Non igitur ut potentia quadam circa veritatem utitur mente, ac intellem , sed idem esse animam dicu crintellectum Anaxagoras autem minus de ipsis explanat, multis eniim in locis, boni recti' mente in causam esse dicis,alibi autem animam ipsam mEtem esse asserit.Nam animalibus νniuersis,tamparuis,quam magnistam praenabilibns,quam minus etiam praestabiliΓus mentem inesse dicιt. At ea mens tamen intellectu cui prudentia tribuitur,non uniuersis si liter animalibus,quin etiam neque cunctis homindus inesse videtur. Omnes igitur ', qui ad animantis respexere motum maximρ momum, an mam esse putarum..At qui cognitionem animaduertunt ipsius,acsensum, quibus refc noctis,etsentit, dicunt, imami anι prbicipia rerum esse . Atiui plura principia faciunt haec ipsa, qui vero unum id ipsum ML mam esse censent. Em ocies enita ex elementis quidem uniuersis ipsam eonflare censet, tume P Uriumquodque inorum mam esseP-tat. Dicit enim, Terram mmtem,lympha cognoscinnis undam et, Aetheraque aethere sane ignis dignoscitur igne; Sic & amore amor,aottasti discordia lito. Todem Plato Maodo animam in Tilaeo ex elementis rennare censic

rimili namq; eius quoque sententia eo scitur se iter oe res ipse ex prin: ripiis DuLSi liter determinatum est ab eodem, o in hisce,quae de PH- - ρbia dicuntur,ansimi quidem ipsum ex ipsius uniu3 idea Ormav re ex longitudine prima,cr latitudine profunditat e coriare,cetera vero di modo. super er alio pacto,intellectu quidem,ese νnum 4 fm, D Uerὸ duo,scientiam.ΕΠ enim i a tantu ad unum protes0.Superficiei praeteria numeru, indon 8: solidi sensim nam numeri quidε,ocmaei

principia dicebantur; imi autem ex elementis.Res uerbparsim ια si m,parthuscientia, partim opὰnione, ars 'isu dijudicaritur,ac discemnuntur, alve bi numeri forma sunt rerum. cilis autem anima motu

44쪽

tam, o e iriuum seu, quidam utrimque complexi sunt,atque animam numerum esse se ipsium mouentem asseruerunt. Omnes tamen de princiapi Aquae quoisunt, inter sese disi tire videntur. AEque maximὰ quiadem i, qui corporea putant este,ab his dissentiunt,qui incorporea ponunt, mus olem ab his, qui composuerunt, ex virisque principia rerum signauerunt. D eumnt etiam ct de multitudine eorundem, quidam enim unum,quidam plura principia dicunt os . Atque, Ut de principiis

senserent,sic de anilma eriam determinatierunt. enim abest a ratione in primorum natura mouendi causim collocare. Quapropter, insis quia

bustam esse videtur,is enim Dbtilismarum est partium ct longὰ magis,

quam elemeta cetera incorporeus, mouetur insuper O cetera primo in

uet. Democritus autem σμbtilius dixit,cum a gnauit, cur est ii Iorim Ni46: utrumque: dixit enim,raimam quidem mentem' idem esse. Hoc autem ex ipsis primis,atq; ridivisibilibus corporibus se. Atq; ob partium qu dem subtilitatem mouere, obsiguram vero moueri. Figuram autem omnium mobili1simam figuram rotundam Uerit,ialems se intellectum, et

ignem. At Anaxagoras videtur quidem auud ammam,aliud intellectum Tex.st mentEmve dicere,quemadmota oe antea diximus, timur tamen viris' perinde atque vra natura. Verum mentem principium maxim/ omnium

ponit. solam namq; reruU omnium ipsam, simplicem,ct non mistam, puram scisinceram , dixit. Atque eidem principio haec utraque tribuit, comitionem, inquam, motum: dicens,uniuersum mentem mouisse . Thales etiam videtur ex bisce,quae tradita memoriis sunt, tiuum quod- Tex.3dam animam ipsam esse putasie. Si quidem dixit, Magnetem habere animam: quia m uetit Ni ferrum Diogenes autem,sicut cir ah, quidam,

aerem ipsam censuit Urihunesubtilissimae substantiae rerrimi principiam

putans.Idcirco cognoscere atq; mouere animam dixit,hoc qκHem cognoscere,quo primum est,et ex hoc ipso cetera consant: hoc autem esse moti-uum,quo subtili imum en. Heraclitus quoq; principium ait animam se, quippe cum exbadatioκε esse, ex qua cetera dicit consarer maximὰ in- corporeum esci cr semper fluere dicat: atque id, quod mouetur,eo quod motu cietur,cognosci constat. Moueri autem res νniuersas ct ipse, alii complures arbitrabantur. Simili modo'Alcmaeon de anima putasse via detur. Dicit enim immortalem esse, exeo,quia similis ipsis immortalibus est. Quod quidem ideo dixit ipse competere; quia simper mouetur. Mouentureiam en res omnes diuinae continuὸ simper: Mitir inquam, Sol, Stella,totum i coelum. Quidam, magis i oriunt,animam aquam esse dixerunt,ut Hippo: qui quidp ad hanc sentemiam ratione seminis videtur esse compulsus,quhi omnium semen humidsi est: etenim redarguit eos,qui sanguinem animam se asserunt, quia semens Ius non est: Hoc aut pronam animam esse dicit. Sunt qui sanguinem ipsam se diaerunt,ut Critias, sentire ipsum maxime proprium animae esse putantes. Quod quiadem competere propter naturam Iarimnis crediderunt.Nam omnia et menta,praeter terram iudicem baluerat. Hanc aute nemo tribuit animae,

45쪽

aa IN LIBRI I. ARIST DE ANIMA.

t 3 3. msi citus ipsam dixerit ex omnibus elementis connare, aut omnia esse. Vt itur in summa omvia redigamus,tribus his omnes animam m tu, sensit, incor reos diffiniunt, quorum Unumquodq; reducitur ad principia r rum,ut patuit.Qua myrer est ij,cim cognitione di finiunt amma, aut es mentum,mrex Elementis faciunt inam,similiter omnes, praeter unum, dicentes. Inquiis enim, ite sibi cognosci,atq; cum Universa cognoscat, ac percipiat anima,ex uniuersis rerum principi sinam conflare dicum. Te t 34 uibus igitur placuit, una causim clementum, unum p nere rerum, i animam etiam unam,vela ignem,aut aerem esse ponunt. vi Veia plura rebus principia tribuunt,3 plura quoq; dicunt anima esse.Solus autem Anaxagoras mentem assove vacare dicit,' iubilprorsus cum ceteris habere commune. Verum cum talis se quonam pacto cognoscat,et quam ob causam n q; ille dixit,neq; ex dictis percipi poten. At vero,qui contrarietatesMprilaci res faciunt,κ conficiunt animam etiam ex contrariis. Te t tantum alterum ponunt contrariorum, calidum, isquam, aut

stimum ut aliqiud aliud huiuscemodi, 3 similiter o animam vis si istorum asserunt esse. Qua opter o nomina ipsa sequuntur. Nam ,qvi ea-lidum esse diiunt ude inquiunt ipsim uiuere di nominatum , se scinis rursus,qui frigidum esse censent, anisua inde nuncupacum ob res ratio-nr,o refrigerationem asserunt esse.Hsc igitur sunt,que de anima tradita sunt a maioribus no iri et baesint caus ob quas illi talia de ipsa dixerun

falsum est,substanti. anima talam esse,qualemη dicum, prea nmam id asserunt se, quod se ipsum mouet,aut mouere potest , se etiam Unum id esse quoddam videtur eorum,qua nequeunt esse, motum inqua immesse, atq; competere. Non necessarrumisur esse id omne moneri,

Text 3 7, quod mouet,olim ia diximus,oeprobauimus.Cum autem omne,quod motu cietur,d ficiter moueatur,aut enim per aliud,aut per se moueturive aliud autem id omne moueri dicimus;quod eri in eo,quod motu cieturive nauigatura.Hi namq; vore perinde atque nauis mouentur.Hec enim ρον se mouetur,illi motu cientur, quia sunt in eo,quod motu cietur.saodquidem is esse patet in partibus. Motus enim proprisu pedum eu anisulario, qua monensur car homines.Tune aurem hisee motus non him,vipatet, in natigantibus. Cum igitur id, quod movetis, ut diximus, bifariam dieam moueri,consideremus tune oportet de anMa,si per se moueatur, mox Iethici s. partis Uit. m igitur quattuo sint motus,latio eratio,aceretis,a Ndecretis, atu istorum uno, aut pluribus,aut omnibus, Ut pater, mouebia Tex .39. tur. Vii si non per accidens moueaturmatura μὰ motus inerit Ust. Aes hoc si locus etiam eidem competet. Omnes eiam iam dicti motus inlaessunt. Quod se sub tantia sit anima se Usam motu ciere, non per accidens ineris ipse motus,ut inen albedint,auraruubim. Mouentuη enim Di

46쪽

merum peraecidetis. ρm cum corpus id mouemcieri res tales insint. Quapropter o locus ninusinorum in , at erit animae sine controuersia locus,si natura motus particeps en . Prazereas uatura motu cietur, vi Trat . quoque moueri poten, si vi mouetur,ct natura moueri poteΠ.Eodem modo de quiete quoque dicerepossumus.In hoc enim natura res quiescere solet,In quod suapte vatura mouetur. In boc pari modo vi plane quiescit, in quod vi pulsa mouetur. tqui motus erunt animae Violenti,quietesve,

neque si ingere volumus innare facile possumus. At vero si sursummouebitur,ignis eris,deorsum erra. Hisce namque corporibus hi motus competunt. Eadem eri oe de me scorporibus ratio. Praeterea tu videa- Text. I. tur anima corpus mouere,rationicventaneum eri, i s motibus Usiam mouere, quibus eir ipsa mouetur. Quod si id subconuertendo verὰ quoque diacere possumus, eo ipsam motu cieri, quo mouetur O corpus. iat titione

corpus mouetur.Quare mutabitur oe anima perinde atque corpus,ct aut

tota Mut partibus locum mutabit. Qu)d si id fieri poteri, fieri quoque ρο-

ten,υt aggressa rursus corpus ingrediatur. quo siet, ut animalvim ea, quae mortem obierunt,resurgam. Et enim motu per accidens ab alio quo- Text.43. que mouebitur. climat enim vi pessi potest. Non autem oportet cuius in

subnantia laesi, a se ipso moueri: id ab alio motu cieri, nisester accidens, quemadmodum neq; quod per se, vel propter se bonum en, id per aliud oportet aut gratia cuiuspiam esse. Mam auis mouetur, ὀ sensibilibus Text. 3. maximὰ quispiam dicet moueri. t verὸ si mouet se ipsam anima, ipsa

quoq; mouetur. Ore cum omnis motus exitus atq; remotio sit eius,quod motu cietur, ea ratione qua motum subit, anima mmirum ex subriantia

dimouetur,oe exit si se ipsam per accides moueat,at motus, ut inquiui, sub tantiae en ipsius per se.Quidam autem asserunt,animam id corpus,m Text.4 quo ea, eodem mouere modo, quo O ipsa mouetur, ut Democritus, qui quidem perinde atq; Philippus Comicus icit. Isse namque Daedalum,ait, ligneam venerem confecisse, quae motu movebatur argenti vivi, quod in illa infudit. Et Democritus pari modo pilas indivisibiles seca trabore compus totum, atque mouere dicit,ex eo, quia nunquam ipsae quiescuntsu renatura, sinunt i moueri. Nos autem ipsum interrogabimus, se quietum Hiaidinum faciat tanquam. Atq; quonam pacto quietum faciet,discite est dictu;vel potius dici non poteu.Omnino autem anima non sic mouere videtur animal, ut inquiunt ipsi, s d electione quoidam, intellemoneas.

Eodem aut modo Timaeris etia- animam corpus mouere dicit Mouere Text. 4s.

ita iρsam ex eo cἔset,atq; asserit corpus,quia mouetur: propterea quod ad ipsum connexa est. Ipsie enim dicis ex elementis eam con titutam, numeri si, distinctam moris, ut insitum duoritvisatque concentus habrat sensum,'ut uniuersum ferasur consonit lationibus restitudinem coexim, atqYe r flexit is circuit , cum unum hi duos diuisissetcircidos duobus rupi nctis conruums , rursum unum in f tem orbes diuisit, quoniam ιμ iones ipsi ις cor i motiones siunt mim quibus ipsa mo uetur. Pinuum et in itur nou re id dicitur, animam magnitudinem esse. Nam animam L

47쪽

ners talem' vult esse, quesis en eu, quae meus inellectus -- , non quesis est sensima, nec qualis e lea, quae est principium cupiendi,

quippe cum harum motus non sit, ut patet,conuerino. Intellectus ratem unus est, continuus, perinde ac intellectio. Intellectio Nero est ipsius i tellecitas conceptus. Sed bi,nimirum unum hoc sunt, quod aliud deinceps. poII atium G,uti inmerus,sed non uti magnitudo. suocirca nec intellectus hoc pacto conlisurus enota aut partibus penitus uacat,aut non est,ut

magnitudo,continuus. Atque si magnitudo set, quonam Dicto quacumque suarum tutelliget partium, Messiae sint magnitudines,seuertiam punctas hac quoque partes appellare oportera P Nam sipuncto , Ducta uero suntis ita,nunquam pertransibit, ut patet. Sin magnitudinesaepius, uel inmnities idem intestiget. t uidetur semel tutelibere posse. Dabdforest' qu.iuis nisi tangere,quid o Orter aut orbe Ner fari, aut omnino magnitudinem ipsum haberest OΘd se necesse est ipsum intestigere toto tangentem circula,quis eu inarum paratam tactus/Praeteres,quonam pacto uel im- partibili partibile,uel impartibile partibili ipse lat Cet e Necesse ess a

tem,imestinum esse circulum hunc. Intelleritas xiamque motus latelles . eIt:circvuuero comersis. Si igitur irae siectio comιersio est, O circulus is intellectus profecto erit,currus talis conuersio inteluctio est . . q-Wateria bover intelliget,oportet enim ipis aliquid intelligere semper i

pe cum conuerso sit perenni atque per tua. At conflat,intestiniis uran rerum earum,quae cad et subactremst,termisos esse,ac fines; omnes mema cuius sunt gratia. Comemplativae quoque rationibusidentidem temu-nantur,ire rationum Liam desinitionem,esiam demon irationem es e patet. Demox Lirationes autem O ex principio sunt, Ermem habent quodammodo ratiscinationem, aut conclusiun . Vuod se non terminantur,

ae saltem no ad principium redeunt, sed medium extremumis inpers metues recta Vroficiscuntur. t conuersio rursus Tipatet,adprincipiam Ndis,atq; π lectitur.D inutiones etiam ita sunt, atq; termina . Pra terea, sese ius eadem conuerso fiat, idem saepius int gere oportcbit. Praeterea intellectio quieti magis en natui, quam motuisimilis esse uid tur. Eodem modo O ipsa enam ratiocinario. Atqui ncaue Maram id est, quod non exi facile sed uiolentum omnibus ut paret. Quod se motus non suipsius substantia,praeter nasturam fanὰ mouebitur. Laboriosam e R etiam eontauctum esse cum corpore,neque absolui ab eo posse, edi ius er mariamo refugiendum. Quippe cum melius si huellectui non esse cum corpore:quemadmodum oe dici solet, O complures plane consentiunt. causa

praeterea, qua coelum conuertitur, non uidetur ex dictis illis emergere .

Neque eiam anima subitantia causa eri conuersionis , sed per acciadens hoc modo mouetur, nec eriam corpus ,sed Mima corpori potius camsa en momms. At ueris neque quia dicitur ita melius esse : O t meu oportebat ideo Deum animam in orbe uersari facere, quia melius en ipse moueri, quam flare, hoc pacto moueri, quam aris modo.

48쪽

ri hausinam neoncitamus. Illud-em absurdum euenire videtur a Trambula sententia, quam etiam compluribus aliis, quae dicuntur de ani- ma.Etenim coniungunt quidem animam cum corpore, ρ uam, ipsam iueor σ tamen nihil prorues determinant, quam ob causam, oe quomodo sese habe uecorpore,quod tamen necessarium esse videtur . Nam obpro- Tex.s x pinquitatem, hoc quidem ait, Hisparitur:σ hoc rursus mouetur, Elad autem mouet, quorum nihilsand qu usuis intersis competit. μι illi dia Τιx.sa. .cere quidem, quale quid sit ipsa amni enim/itur: susceptino varo corpore nihil penitus dicunt,atque determinant,perindequassieripossit, ut quaevis ima sive ullo discr-ine quodvis corpio ingrediatur,v Uth goricorum sebulae dicunt: quodlibet enim propriam specim habere, fommami Ui etur. Perinde igitur dicunt, atque si quispiam artem fabrialem uiasιngredi dicat. Etenim ars quidem instrumentis, anima υerd c

compluribus,σ nulla rara inferior,qua dei a dicuntur,reproba ta tamen oe hisce rationibus,qua H communibus sermonibus fiunt. . a mam enim harmoniam quanaam mφ-nt esse; iarmoniam namq; tem perationem se,eompositionem , contrariorum dicu ut, corpus ex eo trariis composivum esse. Verum enim harm nia quidem ra io quaedam eorum est,qua suntpermina,vel etiam composenio. Arima autem neutrum tuorum essepotes, Ut patet. Praeterea harm via non es misere, anima autem id omnes maxim/tru Mnu. Accommodat s autem ham Tex. 16.moma de sanisse, atque om-ὸ de virtutibus eorporis, quam de anima

dici potes, a que manifestissmum id eris Uecto, si quispiam operati

nes, atque assectus amima in aliquam harmoniam reducere enitatur , accommodare namque perdi*cile est. Praeteria in duo roicientes bam Tex sn' moniam dicere consuessimus, o propri md quidem earum magnitudianum compositionaem, quam tum habent,pnsi ionemve, cumiaeὸ sineio recta, ut nihil eiusdem generis inter fise suscipere possitu. Hine

autem ct rerum rationem msarum. Adi neutro prosem modo conse ori mes rationi, harmoniam animam a pellare. Neque partium eo

poris eomposivio, facilis est admodum inquisitionis; complures namque compostulonessunt,ut patet,ctvariae partium. Cuius igitur,aut quonam T '. pacto inrellectum, aut etiam sensitivum,aut apperitiuum, compo sonem eseputare oportet . . Similito absι umessari, missionis quoq; rariodinem animam esse putare: non enim elemen rum Rio rationem habet eandem is came,ct osse,ceterissorporispanibus. Fiet lotur,ut eom- plures babearanimas per totum corpus, spartes piademvmuero eo

poris ea elisumtu consent permistis. -ο vero misionis barmoria sit.

49쪽

winqviunt, animas, . Id etiam qui piam Oab Empedocle non in aepetet: Vnamquamque namque startium aliqua ratione duit esse eo Octam. Vtrum litur ratio ipsa sit anima, an potius sit aliquid aliud aniama,er ipsis membris adueniat. Praeterea, utrum cuiusuis minionissine νδε discrimive causa sit ipsa concordia, an eiur,quae rati, conficitur ei Et haec Hrum sit ipsa anima, an aliquid diuersum a ratione. Haeci turtales dubitationes habere videntur. Verum, si anima diuersum a missione

sit, ut diximus, cur νna cum ratione camis ceterarum etiam animalis partium tollitur e Insupersi non νnaquaeque partium animam habeat, si non sit anima ratio mi lionis, quid est, quo decedente corrumpitur antima e Ex his igitur, quae dicta sunt, pater, animam nec harmoniam esse passe, nec orbe versari, per accidens tamen cut diximus moueri poteri,

seipsam mouere. Mouetur namquecorpus,in quo est, mouetur autem,

Ni patet ab anim alio vero modo Feri nequit, in ipsa mouearur motu ad locum accommodaro. At M rectius de hac ipsa quispiam ad talia respiciens dubitabis, putabiti ipsam moueri. Dolere namque dicimus antimam, Dradere, considere, timere, insuper irasci, semire, ratiocinari,quae quidem omnia motus esse videntur. Quapropter, ipsam quispiam existia abit moueri. 6 m, Enon necessarLmes. Nam et si quam maximδdolere vel gaudere, vel ruriscinari motus sunt, vel Pon is moueri, ta eur vim moreri ab anima est. Irasci namque aut timere, est boc modo m ueri cor . Ratiocinari autem,aut tale forsitan est, aut etiam aliud. Atq; quaedam istorum sentici m aliqua latione mouentur Haedam,cum ae rariterantur. Quaenam Hrὸ mi illa,ct quomodo fiant: alia ratio esto Dic re amem animam Arasci,vel timere: simileest arque si qui piam animam texeredicat,vel aedificare. Nam melius est forta se,dicere,ncm ranam, sed hominem anima misereri, Hl discere, νel ratiocinari, idi, non, quia motur in illa sit: sed quia no unquam quidem νsque ad illam , ncmaa quam verδ ab illa, veluti sensus quidem ex hisce,recordanis amem ab ilia ad eos motus vel Italus, quisium ipsorum s suum instrumentis. I tellectus autem aduenire videtur, O substantia 'Ma- esse, ac non cor rumpi . Nam ab ea maximri quae insenectute sit obfuscatione,corrumpe retur, nunc autem perinde sit, atque infensuum in Irumentis. Etenim si senex talem acciperet ocutam, rideret sicut O iuuenis. Quare senectus

non est, quia anima quicqvim en passa, sed quia id, in quo est, aliquid passum est, quemadmodum is ebrietatibus, ct morbis fieri solet. Et irsum igitur intelligere, ac contemplari marcescit, quia aliud quoddam in tus corrumpitur.Insem autem passione vacat. Ratiocinari vcia, --re,aut odi 'e,non sunt illius affectus, sed huiusce, quod habet illud, ea ratione qua istud habet. kapropter γ hoc corrupto, nec recordatur, nec amat. Non enim erant imus,sῖά ipsius communi quod quidem 't. Imtellectui autem diuiuum quid est fortasse, palliones νacat. Esse igitur in ossibile m diueri animam,perspicus iam dires euasit. Quod si on

miro non motu cietur,pax nec aseipsa mau cieri Atqui numerum anu

Coo li

50쪽

inam esse diseresti summotu cientem,mulio longius quam ea,quae dicta smi, aratione distare videtur. Nam iis, qui id Herunt, ea primum imis pol illa,quaeenti Urint ex motu, deinde propria quaedam ex eo, quia diamne,i Em inmerum esse curassimi. Quo namque modo unitatem mors

ri immigere oporter, a quo, O quonam pacto,cum impartibilis sit, ct nussam habeat differentiam e Sten in motitia*,atque mobilis, diuersam Tra si .esse oportet. Praeterea, ciem lineam quidem motionesuperficiem facere dicant,punctum autem lineam: Nnritum etiam motus erant continuo lian Punctum enim iras est Positionem babent. Atque numerus antimae,iam asi ubi est, positionem, habet. Praeterea, si quis a numero nu- a. s. mcrimi et Hiratem abstulerit, alvis relinquitur numerus. Atqui plantae, multa' animalium virant diuisa, ct eandem animam specie videntur habere . Atque nihil referre videbitur, Mitates dicantur,an corpuscula parui. Etenim, si puncta fiant ex Donoeriri pilaus, modo maneat quantitas, erit in ipsis a iud quidem quod mouet,aliud autem,quod mou tur, sicutrum ridine. Non enim quia magnitudine di ferum, aut paruitate id quod dim- est,accidit; sed quia subeunt quantitatem. Quo circa necesse est, aliquid esse, quod jus a nitates mouebit: quod si id, quod in animali mouet,antina est, id, quod in num ro moue anima est. sesare anima non est id, quod mouet, atque mouetur; sed id, quod movet duntaxat. At vero qui fieri potest, ut haec unitas sit e oportet enim ipsus ad ceteras aliquam differentiam esse, at Vnicipuncti,quanam praeterpositionem esse di erentia potes' si igitur vavates pilumve , quae sunt in corpore diuersa sunt ab mnitatibus animae, atquepitnctis: erunt ipse νniatates in eodem profectδ' loco. Tunctum enim animae loram occupabit puncti corporis. Alpes, quid obstabit ac prohibebit, ut, si duo puncta smi simul in eodem loco, ct plura sint duobus ac infinita. Quorum enim locus itidiuisibilis est, ct ipsa indivisibilia sint. Sin νero ea puncta, quae Tex, L. sint in corpore sint ipse numerus antina; vel se numerus, qui ex punins constat, quae sunt in corpore, set ipse canima, cur non omnia corpora ani mam habente nam in cunctis puntia esse videntur, etiam is nita. In- ser i fieri potes , H sparemur, ae assoluantur a corporibus ipsa punctae Siquidem Eneae non diuiduntur m puncta.

FD autem, uti diximus, ut partim idem ijdkant, quod illi, qui corpui

quoddamsubrisium partium animam esse di i erunt,partim proprium ipsos comitetur absurdum, eo us ab anima perinde moueri, atque D mocritus asserebat. am cum anima sit in omni corpore sentisme, necesse est , in eodem duo eorpora esse, si anima corpus anquod esse ponatur. Et bonum etiam Pntentia, qui animam numerum esse censent ,*,νtin

SEARCH

MENU NAVIGATION