Commentarii collegii Conimbricensis, e societate Iesu, in tres libros de anima Aristotelis Stagiritae. Quibus, inferta pariter Graeci textus in Latinum conuersione, tam de origine, natura, et potentijs animae, quàm sensibus exterioribus, & interiorib

발행: 1616년

분량: 522페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

71쪽

Ad sextum neganda est maior A

propositio, dicendum'. animae den-nitionem non conuenire Angelo reis speius corporis assumpti, tum quia Corpora non est actus, seu sorina talis corpo- ab Anoe. tis, tantum motor: tum quia O ris assupta gana illa, etsi voae res sint, non t

cur non mensunt vera, propriaque organa.

VAESTIO II. SIT NE QUID

piam subsistens, usu.

fmtorga Duo enim ad id exiguntur, uti pr

gies&figura cum certa qualitatum proportione: alterum ipse potentiae . vitales inhaerentes materiae. Cum igitur haec non cernantur in corpotibus, quae Angeli assumunt ; nec Gnim eis tales potεtiae inhaerent,quicis

quid sit de reliquis, quae ad orean

rum rationem exiguntur; conseques est,ut eiusmodi corpora vere ac simpliciter organica dicenda non sint. Eiusdem Unde neque Angeli in IIs vitae mu- est actus, ni a exercem: squidem eiusdem est cuius est amas, cuius est potentia. docente i Potentia. Aristotcle in libro de Somno & vt-δn vivetiu gilia, cap. I. nec obstat, quod Angeli functi Oni- videantur loqui, incedere, S: cibumbus duo capere. Pollunt enim in his, alijs

pectanda. que id genus spectari quaedam '

uentium sunctionibus communias ut in sermone sonus, in incessu in tus , in come itione cibi comminuistio: alia propria, ut quod eiusmodi sonus edatur per vocalia instrumenta a virtute iis inhaerente, similiter- lque quod latio administretur a facultate motrici , sedem habente in mu- . sculis;&quod cibi lectio fiat ab eo, in cuius substantiam suapte natura duae pro- conuerti queat. Quoniam igNur lupria sunt hi lce operationibus ea, Quae uiuen in vivetiu tium propria sunt. Angelis desunt 3 operatim fit, ut simpliciter negari debeat, eos Tibus , d n corpora inis assianiplis actiones viiunt Ange rae obire,& esse actus corporis Drg Iis assume- n ci. Quod praeter alios aduertit. Itibus cor. D. Thomas prima parte,quaest. I .arti c. 3. Aegidius in x .dist 8.& Gabriel eadem dist s. quaest. I. arti c. 3. D. Bonaventura ibid. Ruehardus quaest. S. MMior ' unica, Bas.

solius quaest.

Argumensa ad di uisendam rei

ia unumquodque, ut produ- subsistis

citur, ita est; & ut est, ita ope- indicia ratur: duo sunt indicia, qui- duobus deprehendimus, num aliqua resereata sit subsistens , id cst, existens per se, Zeut quod . Vnum est, si producitur per se, id est, peractionem sibi propriana, Sc ut quod . Alterum, si operatur per se eliciendo opera tione sibi peculiarem, siue ut quod . Imrro autem, quia praesens quaestio

lam de anima brutorum animantius

quam hominum intelligenda est: in primis, quM animae brutorum sint sub si uetes. probabit aliquia ex primri indicio.hulic in modum: In primat Argum.

rerum creatione bitatorum animae

fuerunt a Deo productae congi uentes sitis naturis: sed productae sunt peractionem sibi propriam fit independentem a materia, atque adeo vequod: ergo brutorum animae suopte ingenios viae subsistentes. Probatur minor, quia Deus no produxit eiusmodi formas concurrent S ad id ele- - ω

mentis seminaliter, vel active, sed passive duntaxat, atque adeo tota iactio fuit a Deo non secus ac proinductio animae intellectivae , quam constat terminari ad ipsam animam per se. Secundo, actio, qua nuncanima z. Argu

leonis , verbi maria, producitur, est distincta realiter ab ea, qua uniis tur materiae: sed unitio terminatur ad formam, ut in existit materiae, ab eaque dependet: ergo productio teris

minabitur ad eandem per se, di ut ad terminum , qui producitur ut quod. Mari r proba uir. Nam quando

72쪽

D IN AILis T. M ANIMA:

aliutiae actiones ita sunt . ut ambae a se murLo ieiparari queant,&vtra lue absque altera, saltem diuina virtute . polst cxisteres necessario

inter se oe i pia distinguuntur e atqvod praedictae actiones ita se habeant , ostenditur : etenim potest Deus animam equi in materia proinducere, non eam illi uniendo; itemque potest eandem ante a se productam uni re materiae, atq; ita in pri ri euentu dabitur productio absque viaitione : in posteriora vimio sine pro luctione. Aigum. Deinde, quod ad animas rationales spectar, quod eae non sint subsistentes, ita probatur, ex secundo indicio : Animae rationales non Op rantur per se I ergo non sunt substinentes. Aniccedens ostenditur,quia animam rationalem operari per se, vel eli operari sine dependentia a corpore: , et est habere operationem immaterialem, quam in te ipsa recipiat. Si primum, talis modus operanis di non conuenit animae, dum cst in corpore; cum eius i ntellectio pedeatapnalitas mat: bus, iuxta illud Art. Aliso t. llo telis Iib. 3. huius operis, cap. 8.tex s. oportet intclligentein speculari pliantasmata. Si secundum, id

non sat est, ut ex eo arguatur, lonia posse per se ex stere; nihil enim inde videtur amplius posse colligi, quam animam ei se substantiam spiri talem, utpote quiς spiritalem acti nem edat, eamque sullentet. Quia vero quod non satissimo at gumcnto comprobetur, intellectionem animae recipi in ipse anima , ut in substantia spiritali; non autem In organo corporeo, suade ur. Etenim id D. Thom. ex eo confirmat D. Thomas I. pari. quaest. 7s .art x. quia si anima intelligeret per organum corporeum, non posset perciperet om uia corpora, P Aristoti titereaqqod ex do rina Aristotelis

flens prohibet cognitionem extranei . Vnde neque facultas videndi I ei ciperet omnes colores, si pupilasea qua residet, aliquo esset colore

imbuta ineque linglia, dum est hu- A more bilioso insecta. saporum dif

ferenti od gnoscit . At enim quod haec ratio momentum non habeat, ex eo ostenditur, quia phantasia est in organo corporeo, & tamen perci . . , pit omnia alia corpora,& Angelus . .

est subitantia spiritalis Et tamqii pin . nes alias spiritales substantias co gnitioue apprehendit. Quare pati 'ratione, etsi anima intelligeret me

organum corporeum, id nili. t Obens sui. quo minus omnium aliorum corporum notitiam caperet. Praeterea, non operari animam 4.Argum. rationalem ut quod , sed ut quo : videtur docere Aristoteles lib. i. huius operis, cap. 4. lex 64. ubi ita inquit a Dicere autem animal irasci, vel time.

re, simile est ac si quispiam animam

texere dicat, vel aedificare. Nam me, Ilus eii fortasse dicere non an imam a , sed hominem animo miseseri, vel . . . I addiscere, ves ratiocinari. Haec ille. . Quibus accedit, quod, ut animara' itioiialis est id,quo totum est,ita nouoperabitur,nisi ut id quo,si rccte v reque dici solet. ut unumquodque est, ita operari. Quod item ex eo confirmari potest, quia nulla anima dici tur hoc aliquid: diceretur autem,si ageret ut quod .

ΡRo explicatione huius controuersiae aduertendum est, subsi-

Subsistere

triplicat .sere trifariam apud phi losophos lu-m l. primo modo. pro esse per se hoc aest, non :n subiecto ita haesionis. Se cundo, pro esse per se, id est, non in aliquos videlicet per modum partis, aut formae 4 a quo in suo esse dependeat. Tertio, pro esse per se, ita ut ne- 3qqe actu, neque potestate sit in aliquo per modum partis, aut formae, vel quasi sorius. His ita breuiter perstrictis, quae alibi, susus explicanda erunt. Sit pruna conclusio: Omnes 1. ConcI.

animae tam brutorum animantium,

quam hominum sunt subsilientes Primo modo. Probatur,quia omnes sunt

73쪽

rit. creat. aa. ad 3.

depecie te.

stingui ab Angelo pu

sunt Itbstantiae,ut luperius demon. A nisius Drap. de Diuinis nominibus.

Ex his autem d1sserentiis plano col stratim fuit: nulla vero substantia est in subiecto inhaesionis. Secunda conclusio: Inter animas sola intellectiva elt si iti stilens secundo modo.

Probatur, qu a omne, animae, race pia i ta tel la et i u a, educit ii iur de init tiae potetiate, ut in Physicis o uendi. mus,atquz ita rarum et sectio & coia- seruatio, S ex consequenti ea messe pendet a in ateria. Cuius rei illud tigiliit distinctio inter naturam hominis 8e Angeis. Argumenta verb primi articuli, Ad i. arg.

quae luperioribtis coclusii nibus aduertabantur, hunc ha ni Ex t ca tum . Ad primum respc,ndendum est, bruta animantia in Prima munisui origine non fuisse producta per virtutem seminalem, ut satis liquet,

Bruta at . .

maria salie

persccia a solo Deo

eli etiani argumentum, quod tota B nec per ullum concursum activum prodiicia sunt dise

ma mundi origine. anima iii iellestiua sortita elt eleia tionem operatam supra materiae cQ-ditionen , ut ante diximus, & a compore independe litem. vi ex argumentorum solutio ite planum fiet. Unde et a in colligitur, eam non dependere a materia, quo ad suum esse, quia, ut unumquodque operatur, ita est. Tertia conclusio: Anima intellectiva non eli subsiliens tertio modo. Pro. batur, quia anima intellect ua est ensentialiter forma hominis,elique illius pars,actu quidem, sum com P nit totum; potentia vero, dum est extra materiam. Quod autem ita se habet, non est sublitteris tertio m eo; a fortiori autem animae brut rum hoc pacto subsilientes non erunt,cuin neque iecundo modo tu sistentes h b aiatiar. Sunt hae ires conclusiones communi Auctorum consensu firmatae: et si contra tertiam lentetit Orgenes lib. . περι αρχοῦν,cap. .& 8. S lib. 2.

uam non distingui specie ab Ange-l s, quos constat esse subitati as completas , ac per se sub siileiates tertio modo. sed hunc errorem confutat D. Thomas I par. quaesi 7s a t. 7 &in disputatis quaest de Amma, art. 7.ad I. 1.contra Gentes,cap 94 potest-quc ex eo paucis conii inci,quia anima intellectiva suapte natura cli forma corporis materiaeq. v mi alis. Me

tes autem Angelicae sunt substantiae a corpore abstractae. Praeterea, intellectio humana eli per composit: nem &discursum, & ex senstibus ecillectarcogia:tio autem angelica est per intuitum simplicem,& ex influxu superni lum: nis,ut docet tam

elementorum, ut aduertit S. Thomas I .par. quaest. o. artic i. R Abulensis au I. cap. Genet. communi aliorum Auctorum approbatione licet Ca-i 'tanus exilii marit, terram concuserisse cilicienter ad primum ortum plantarum; ita videlicet,ut Deus, inis

eruentu terrae, tanquam causae mediae ei scientis. eas protulerit. IM- Formae maque solo concursu aetiuo Dei pro- teriales ea- ducta fuerunt trunc bruta animantias de actio iacita tamen , ut eorum formae accepe- producta,rint esse a Deo dependenter amat de unitaeria ,& una eademq. actione de prO- corporib. ductae. se unitae fuerint, sicuti eorum natura poli ulabat. Noq; ex eo,quod causae lecundae ad id etscienter non concurrerint, sequitur, illas fuisse creatas, Ut creantur animae inteli et uae; siquidem hae producuntur absque dependentia a materia. i Adsecundum neganda est maior, Ada .arg. de ad eius probationem concedendum, quod primo assiam it. Ad id auis tem, quod deinde affertur, dicedum, posse Deum animam , verbi gratia. equi producere in materia non eam illi uniendo,de unire non producendo . Verum actionem. qua Deus tale Actio eduammam ita produxerit, debere esse cliva tor- creationem . Erit enim productio ex mae de non n. h lo id est, nullo piaesupposito su- vnitiva il-becto . Nec reseri, quod ea forma lius cum a producatur in materia : nam etiam teria disi in anima rationalis in materia pro 'u- guitur specitur. Se tamen creatur. Videlicet. nul cie ab unitum supponi subiectu dicitur, quan- tisa.do vel formae nullum omnino subita Supponi etiam praeiacet: vehet si praeiaceat,ta- subiectumnien eiusmodi subiectum non con- quid. curru ad sustentatam sorinam. Quo pacto serus tabcb. t. Sinus Ptὀ-- ἈDi cat

74쪽

imagines obtinere queant, proinde- . que non nisi singularia sensibiliaco Curreru gnoscant. Quod item accideret inspiritua- tellemi, si in organo materiali cor-liu,itemq. poreoq. insideret. Non enirn rem vi um uersa- Iam spiritalem. imb neq; corpore Iiu typos rum naturas communEs, sed indiuia spiritua- dua duntaxat perciperet; quia neq; Ies esse o- species rerum immaterialium . siue

Portet. repraesentent res com naunes, siue singulares; neque species rerum corporatarum, quae res communes reptae-

sentant, in organo corporeo recipi queunt: cum utraeque spiritales esse debeant. Quandoquidem nec typi, qui res spiritales referunt. neq; etiatili, qui referunt naturas corporcas communes .possunt non esse spiratales. Cuius rei ea ratio est, quia imagines corporales ob suam ignob: litatem & materiae concretionem, Vltra materiam signatam, & vltra indiuidua corporea transcendere in repraesentando non valent. IdeoquePIa M. Plato in Theaeteto ostendit, intellectum multa cognoscere, quae instrumento corporeo percipi nequeunt, . cuiusmodi sunt natura communis , 2. Ratio pulchrum, numque. Alia causa, Pr 6 nucia' cur intus ex illens prohibet cogniti. tionem extranei,est;quia licet pote-tia valeat tunc recipere species aliarum rerum S tamen ita circa praesens aliquod obiectum occupatur, ut in terim ad alia aut nullo modo, aut non nisi admodum obscure attende-Quo pa' re queat. Via de nonnulli pro nullclactis non- tum illud ita efferunt, ut non dicam,

nulli prο- intus existens, secti litus appa teli, id nuticia u obiectuin, quod potentiae cognicii Ga it . tricia u olfertur, impedit aliorum R. lapi- cnguiticinem. Hinc ergo eii, quod idae cur in lingua morbo regio laborantium , ter dia iudi quia amarabili perfulae: t,etsi exte-

centur a- r sis accedant rest allidae, atque optinia ae, nais praeditae sapori biis, quorum ima-gines recipiat; non tamen eos ienistit; videli. t , quia lapor ille inliaerescens,&guitatui primum occurrens, to ana perceptricis facultatis applicationem sibi venditat. Qui p-pς ita accidere consueuit, ut non idem sensus duntaxat cir alia sen-

, ri etiam circa sua obiecta serientur , cum anima ad aliquid peiopiendum

tanto conatu& intentione sese impendit , ut alijs dijudicandis non

vacet. .

His animaduersis,constat, ratione ConcIudie D. Thomae, imo Ar: stotelis, pro qua pro D. rh. haec disseruimus. vim suam retinere, di Arist. patetque recte colligi, si intellectus

esset in organo corporeo, futurum, ut non perciperet Omnia alia corροι ra:&ex illo proiiunctato, intus existens prohibet cognitionem extranei,nequaquam argui, Angelum no intelligere omnes alias substantias separatas; & phantasiam non percipere aliqua alia corpora: esto,sequatur, non percipere omnia ob priore causam traditam in explicatione illius pronunciail.

Restat soluendum argumentum Ad .arg. vltimum primi articuli. Ad priorem eius partem respondet Diuus Tli

sto em loqui inibi non ex propria,

sed ex aliorum sententia. Secundo respondet, Philosophum latum velle, non esse dicendum, animam intelligere ut quid subsistens perfectu& completum; sic enim non animae, sed homini intellectio competit. Cir subsistatica alteram vero partem eiusdem ar- ne animaguinenti, sunt qui dicant, animam, intellecti- D dum est in corpore, non existere ut ua in cor quod, sed ut quo tanquam semina. pore. turam, ut loquitur Caietanus, licet Snia quo- separata a corpore existat, ut quod rundam. tanquam sem persona; quia videlicet ad pellanae complementum a solutionemoue deest illi csse entis completis cum etiam txtra corpus suapte natura sit pars hominis. Potius tanu n dicendum, iam in corpo- Veclor sen , quam extra corpus ex illere ut tentia .

quod: ad ideirim sat eit, subsiliere Probat I. per se iuxta secundam acceptionem: quod ei, siue corpus informet, siue non, perpetuo conuenit. Nam quod susscit, ut aliquid producatur tanquam quod, si issicere debet ut ext-itat per se tanquam quod: subsitere autem secundo modo suscit, Vt- ,

aliquid dicatur produci ut quod, uti patetia ipsa anima rationali,quq

75쪽

n IN II LIB. ARIST DE ANIMA P

per se Rut quod creati dicitur. Si. quidem eius creatio, ut & ceterae actiones productivae, fertur in aliquem terminum ut quod:cum is itur - non feratur sic in alium terminum praeterquam in animam, cnec enim' eiusmodi terminus potest esse homo,ctim is non creetur consequens est,ut anima producatur ut quod. Sa-2. ne vero, si anima extra corpus inciperet esse, quod, ut & semipersona, cum eo pacto esse, maioris sit perse- ictionis, quam esse ut quo, & tanquas inaturam, sequeretur, animam I extra corpus, atq; adco in statu praeter naturam, persectiorem existendi modum habere, quam in corpore &in statu naturali: quod admit. edum D. Tho. ite esse iure optimo negat D. Thomas

Soc. lib 8. I. par. quaest. 89.art. a.& in A. dili., 3. Met. q.26. quaest. I. arti c. i. quaestiuncula I. ad A. Ferr. 2.co- Ircet enim anima, cum a corpore a,rra getes, iungitur, altiorem l berioremq. in- Ccap. 68. telligendi modum assequatur,ut stoloco ostendemus; non tamen par est, ut tunc persectius esse obtineat, sed potius, dum est in corpore, & praestantissinio suo munere deiungitur, quod est dare esse composito, psum- . que in propria specie constituere. Adde, quod si anima extra corpus esset v t quod , & in co re ut quo sequeretur, in resurrectione, cum ad corpus redierit,dimissuram nobili Irem illam conditionem subsiliendi, Responsio quod verisimile non est. Nec satisfa- Caietani. cit responsio Caietania lentis , ani- Eius impii mam in corpore glorioso habituram gnatio. sibsistentiam ut quod. Nam si illam in corpore mortali, ideo non oblinebat, quia erat pars totius, cum etiam poli resurrectionem eisdem pars futura sit , ad eandem subsi-ilendi rationem , quam antea inmortali corpore habuerat, rcuo ca- Ebitur. Anima in Aduertendum tamen est, vidi Iua- corpore tur altera pars eiusdem principalis est ut qδ, argumenti, in quo nunc vcrsamur, divi quo, animam in corpore exilientem ita diuersa ta subsistere tanquam quod, ut nihil sideratim minus sit ut quo, diuersa considera-ne. tione. Enim vel 5 subsistit ut quod,

prout exillit indemadenter in suo A esse;&est quo, prout est, id quo est

totum. Vnde secundum aliam , de aliam notionem potest negari , de concedi, animam esse hoc aliquid. Negari, si hoc aliquid sumatur pro subsistente completo: concedi,si a eipiatur pro subsistente incompleto.

. QVAESTIO III.

Vtrum minis intellectivae a Deo

creentur, an non.

Disosa dogma a de

ra quaeli io semper visa fuit origo omde animorum Origine , non culta, etiaapud Ethnicos taluin Philosophos, apud P sed ei iam apud illos, quibus coelo tres. 1lis disciplinae lumen diuinitus a Dfulsit; ut patet exi s, quae D. Hiero- D Hierinymus in Epistola ad Marcellinum, D. Augultinus in libro de origine D. Aug. animae ad D. Hieronymum, & Iibro 3. de Libero arbi trio, cap. 1 I. &i Eucherius I. in Genesim , alisque Eucheri Patras scripsere.

Duo igitur in primis dogmata eir 1. Dogmam animorum ortum nobis occur- de anim runt. Unum asserentium, eos exse- rum Ortu. mine propagari, in quo errore fuerunt Luciferiani, ut refertur in libro Lucifide Ecclesiasticis dogmatibus.& r- Tet tui. tullianus,& Apollinaris,lelie Diuo Apollin. Augustino iii libro de Haeresibus, ad Quod vult Deum . cap. 86. & in

dialogo,qui ex eius, & D. H. eronyis miscript scollectus est.&D. Th mas 1. contra Gemes, cap. 86. AIt 2. Dra. rum eorum, qui creari quωcin ania mas non tamen a Deo , sed ab intelis Iigenti;s putarunt:ῆ quorum num m fuere post Avicennam, tum Seleucus,&Hermias, ut constat ex lib. . Histor. tripari. cap. I I. tum Galilae.

76쪽

vrioris Iunonum Pro prioribus haec adduci δ huius litui . persectum est , quod Persectu

dogmatis potant argumenta, In materia est aliud simile sibi producit; sed Mima. quid.

argumeta. naturalis potentia ad recipiendam teriales iubilantiae multo persecti

r animam rationalem , cum anima sit res sunt. Quam corporatae. Ergo cum proprius ac naturalis actuS corpo- hae alias sibi secundum speciem si ris; alioqui non fieret ex utroque per miles efficiant,potiori ratione pol se unum , ted cuilibet potentiae natu- runt Angeli sub: tantiam aliquam rati passiliae respondet aliqua activa incorpoream inferioris naturae pro is

etiam naturalis, ut docet Aristoteles creare, id eli,animam humanam. se. Ii b. D luetaph. cap. I 2. tex. II.& lib. 9.ca P I. iEx. .Er o datur aliquod ages physicuna,quod animam rationalem Progignat. Hoc aulem non potest esse aliud,quain parens, qvi vi seminis animam e materiae sinu eliciat IErgo anima rationalis propagatura valciniat S. Ite in ceterae animantes

excitant suae soboli formas e potestate materiae; sed homo non debet' este hac iii re deterioris cotiditionis. Igitur anima humana ab homine lP. so producitur. Nec refert,quod anima sit immaterialis substantia, virtus aut m generativa, qua homo, utili strumento ad gignei duin utitur, materialis sit: ooteit enitia mitrumetum eleuari ultra proseriam vi in ad aliquid i e nobilius producendum,ut 3 in alijs rebus Passim videmuS. Inis de causa attin sens ultimani alicuius formae dispotitione nabet vim eiusmodi seir Dς productricem, liquidem forma, ut docet 'talio telcs a Pnys.ca 7. t cx 74. est si iis generationis,&Darii coget.S, quod vi propria confert media an ffinena, teli nnem per se ob sucr. , ut est ei iani apud Arist. 7 Me aphyi cap 9 tex io. t thomo

ait agit vitimam seraeparat 'nem ad introd. celidalitati ima insationalem, cuin ii an modo ceterarum qualita: ua P arallim in in Heriain tu ducat, led

tio. quicquid simile ribi secundu . ii specta in gellerat.idem & formam rei ge, nitae, a qua species eli , producit: uhona , per virtutem semini inhaeremtem hominem geri erat Ergo,& Posteris tuo corum uulein cogmate, quiris dogma animas hominum ab Angelis pro- tu argu - duci contendebant, haec sunt argu--an. menta. Tcilς Atali V. cap. te δε. cundo maior est,. c d uinior in rebus a spiritalibus ordo,quam in rebus cor, poreis; sed ex doctritia D. Dionysii. D. Dioa. p. l. de Diuinis nominibus , in riora corpora administrantur,ac fiue potetiale superiorum: Ergo & inferiores spuitus,id est nimae ration tes , essicientur per superiores, hoc est,per intelligentias.

RVID IN RE PROPOSITA

PRaesens quaestio nonnullis asseri

tionibus illia liranda est. Prima I. assimis. sits Animae rationales neutiquam vi seminis propagamur. Haec assertio Quam cerest omni ab certa , nec Christiano rasit.

Ph losopho de ea dubitare fas etl a

habetur quippe in Decretis 31. q. 2. cap. Moyses; eiusque oppositum erroris uoia condemnat D. Augusti- D. Augus

nus in lib. de Haeresibus ad .od

sed haeresim vocat. Propterea quod

qui id asserunt, animi immortalit tem negare palam coia uincantur.

Probatur igitur nostra assertio hunc Probat. I. in modum : Nulla virtus activa agit vltra suum genus; ted anima 3nteis et tua excedit totum genus corporeaena tutae .cum lit substantiae teiritalis,

vituperius ostendimus. Nulla ιgitur . virtus corporea eius effectio irem v let attingere; atqui Omilis actioso. m malis facultatis est a virtute cor-

Porea; cainspectet ad potentiam v

getatricem Corpori prorsus inhaerentem : Ergo neri non porest, ut animae intellectivae virtute seminis

77쪽

IN Π LIB. ARIST DE ANIM A,

tio aliculus est causa, cur aliquid sineius dissolutio causa item est, cur id L pereat; atqui di Glutio corporis non

affer interitum animae rationali; siquidem immortalis est: ergo neque corporis generatio erit ei causa, ut esse incipiat : at seminis traductio propria causa est generationis comporis . Non igitur est causa genera. Probat. 3. tionis animae. Tertio I Omne agens naturale . sicuti agit dependenter amateria, ita non producit, nisi quod a materia dependet:sed anima rationalis non ita se habet 3 cum extra corpus cohaerere valeat. Non ergo an inia rationalis ab agente naturali

- producitur; sed aliam habet originis suae causam. Ob haec & alia, quae antiquos Patres non latuerunt , D. nrysost. Homilia r. de Incomprehensibili Dei natura; Ammae, inquit, inspirantur, corpora effigiantur: &Procopius Gazaeus in Genes. cap. 2. ad illa verbas Hoc nunc os de ossibus meis, & caro de carne mea, oracu- Ium,ait,non dixisse:& anima de anima mea , caro scilicet no gignit animam. Lege Gregorium N .st. disput. de an ima, & resurrectione, Lactantium i .de Opificio Dei,cap. I. 18.&19. in quibus de animae Origine icet Esentire videtur.

a. asserito. Secunda astertio; Animae rationa- No minus Iesaccipiunt esse per creationem, noceria, qua ab Angelis, sed a Deo Optimo Ma luperior. ximo. Haec assertio non minus fim

mam ac certam continet veritatem.

quam superior:astruiturq. communi Patrum assensione, a D. Hieronymo

in epili ad minasium,quae iiis cribitur, Explanatio symboli; & in R- pologia ad Pammachium, aduersus

naereses Ioan . Hierosolymitani, ubiciit Ecclesiasticam esse sciaten Ilam,

Deum nouas quotldie animas conis

D Hi Iar. heptis iam corporibus infundere. D. Ambr. Item a D Hilario io. de Trinit. Am- D. Chrys. hrosio lib. de Noe & arca, Chrysb-D. Greg. stomo Homil. 23. in varia loca Matam: sienus . thaei, Gregorio Niss. lib. de Anima,

nales accipiant esse per creationem hunc in modum probat D. Th. lib. a. Lege diconi. Gent. cap.37. Omnis substatia, Th. lib. x. qtiae producitur,aut generatur per se, Sent. dist.

aut per accidens, aut creatur. sed ani. IS. q. 2.mae rationales non gznerantur per a t. X.

se, cum non constent cx iriateria &f1rma: neque per accidens,quia cum sint forniae corporum, orirentur per eorum generatio rem ex virtute s

B minali , quod improbatum est super eli ergo, ut per cicationem est e accipiant. Hac speetat,quod cum anilinae Confirma

humanae omnibus formis phy sicis tio eiusde.

naturae dignitate praestent, sintq. in suo esse subsilientes: oportel cas nO-

b lioi em habere originem, & more aliarum si bstantiarii in intellectualium per creationem produci. Quod Osscditur

vero istiusmodi creatio non ab An 2. Pars aia gelis, ut putaria iit i), quos superius sertionis . C tetulimus,sed a Deo sit, inde concluditur; qui aut D August. lib. 3.de Tri. D. Augusnit. p. 8 &l: b. 9. de Genesi adime. ram,cap. Is . SI D. Dania sc tib 2. Fid. D. Damas orthod. cap.3 S scholasticae Theol g ae Profestores in a. Sent. dist. I. dincetit; Angeli nullius rei creatores es Cur Ansese postulat: videlicet, quia cuniceea. li nequeattio sit productici e iii hilo is est, nul- creare. lo supposito subiccto, di omnes cauissae secundae praere' uitant subiectum o D in quod agant, fit, ut creare sit solius primi agentis, cuius virtus ut

est ii, finita, ita nec ad subiectum,

nec ad certum agendi modum coa etatura

Denique quod animae humanae a Deducitur Deo creentur, haud obscvie signi fi 3. Pars a Dcatum est in literas cli innis , tum ali- ieri .ex lacibi, tum praesertim I. Genes. ubi cum trieta 1. de aliorum animantium procreat I

ne agitur, dicitur: Producant aquae reptile animae viventis,&volatile supeπ terram ; Producat terra animam viventem in genere suo, rurT. ta,&reptilia,&bestias terrs. At cum ad hominem venitur . eius animam

a Deo infundi, ac creari, ind: catur illis verbis ue Formavit Deus homi nem de limo terrae, & inspirauit in

faciem eius spiraculum vitae. Acc

78쪽

m' auctor

decreatamne anima. rum ante corpora.

De hoc dog te leseqscripsit aucior operis de diuina sapientia, se

c. I

Explodi.

turis errora Patribus.

Conciliu

Leo L

Expugna tur ratio innibus.

ad Tortiivin Asturi censem Episci in rutam, quani quodPraettrnat anisatuetis, ani trusa nullo a corpor Π, praeterqua a Deo ipsaiu oratore. Tertia assertio: Animae rationales non merui ante corpora a Deo erea. ta; sed in ipsis corporibus sigillatini creantur,& iii fundutur Pro huiusce conelusioDis intelligentia aduertem, dum es ,Platonem in Timaeo finx: Dia Deum omnes animas humanas ante corpora simu I creasse,&inco- paribus stellis constituisse: Tum eas coelestium rerum taedio, & terren rum amore captas, vi tanti sceseris poenas luerent, in corpora tanquam iii carcerem fuisse conieetas. Ideariabitratus fuit Origeries, ut constat exi.eius lib. reserique Epiphanius in epist.in Ioan . Hierosolymitanum. Idem quoq; ex partea ruerant aliqui Rabbini Heta rumalentes, omnes animas initio fhisse

conditas, ne concederent, Deum alia quid de iiouo creare: non tamen, antequam empora subirent, peccatum ullum admisisse. Verum hic error unanimi consenis su exploditur a Patribus , a D. Eniωphanio epistolacitata, Hieronymo in epistola ad Pammachium, contra eundem Ioannem, Theophilo AINxandrino lib. I. Paschali, Augustino epistola as. ad Hieronymum,Cyril- Io Alexandrino lib. I .in Ioannem,c. s. ubi viginti tribus argumentis pugnat. Condemnatus esset iam hic eris tot in Concilio Bracharensi I.c. 6.dca Leone I. in epistola ad Toribium, ubi summus Pontifex in eos , qui dogma illud profitebantur, ita scribit: Eos catholica fides a corpore susvnitatis abscidit, constanter pi aediscans atq; veraciter, quod an mae hominum, priusquam sitis inspirentur corporibus non fitere. Porthsaperiorum dogmatum Amctores, quatenus in eo conueniunt,

quod fingunt, animas ante corpora extitisse,siune in modum refelli possunt: Vnicuique formae naturale est corpori uniri ; alioqui constitutum ex forma & materia esset aliquid

praeter naturam: prius autem tribuitur unicuique, quod ei secudum.u

competu : quod enim conuenit aliucui praeter naturam, in est ei per a cidens, & quod secuydum naturama , uineti per se. At quod per acciden S ιn esi, posterius est eo, quod est per se. . Ig ιur animς prius conuenit unit in '

secundo; Anima, sicuti D. Thom. , 2. , B I .p.q 76. tr. 1 .ad 6.alijque Doctoris Anim . y- commun assensu approbant, habet fectius est natiuam propensonem ad corpus, in cor te atque adeo propriam persectionem qua extra. non obtinet, niti dum corpori copia. Ex D. 'G elata est: sed Deus cuius perfecta susti gor. N. si opera,in prima rerii molitione pro- si .de hom. creauit res secundum statum cuius- opis c.11. que naturat congruentem, ac debi- itum. Unde & cuncta, quae fecerat, comperit esse valde bona. Non igi . t . C tur animas extra corpqra creauit. Tertio ι Si animae ante corpora 3. extitissent, cum natura in mundo In natura nihil otiosum, ac sine propria ope- nihil otio. ratione esse patiatur, ut probe do- sum..cet Aristoteles, capit.8. lib. Io. Et hic. utique habuissetit animae in eo sta- . tu aliquam rerum scientiam&n

ititiam: sed non ita est, cum plane consset, Iongo sudio di labore ac- i , quiri a nobis scientia, : ergp anti

D mae non fuerunt ante corξora. Nec satisfaciunt Academici, aientes cum Platone in Phaedro, l O. de Remis , : public.aliisque in loc: S, an mascum in coxpora deiiciuntur . propter coniuractione ni cum hac terrena Gre, quas hausto obliuionis poculo, omnium rerum memoriam amiti re . Non, inquam, satisfaciunt. Nam cum naturaIe sit animae corpori co iungi, non debuit en copulatione E cum propria & naturali materia i te detrimentum capere. Accontra hunc errorem in libr Metaph. ex instituto disserendum a nobiS eritis iEum multis impugnant D. Augusti- D. Augustimis libro i 1.de Ciuitat. Dei,cap. vlia Tertuli. Tertuli. in lib. de Anima, M Alber- M. At itatus I. Metaph.tract. I .cap. 8. D. Tho- D. Thom. mas tum alibi, tum 2. contra Gen. I. capitis .

. . . - 1

79쪽

H IN II. LIB. ARIs T. DE ANIMA,

4 Quarib , qudd animae, antequam

A nim an corporibus inspiratae essent, nullam te corpora peccati labem admiserint,constat ex non pecca doctrina Diui Pauli ad Rom. ubi uerunt. ait, per unum hominem introijssem hoc er peccatum in hunc mundum, anima rore Sene- autem homo non est,ut quidam falsis libros. sh putarunt, docetque D. Thomas

not. 26. & sum ca. 9 eiusdem epist. cum inquit, lib. 6. an- Iacob&Esaii, priusquam in lucem not. 68. editi essent,nihil boni, aut mali egisse. Praeterea,quod animae in scelerupoenam non immigrarant in corpora,ex eo ollenditur,quia sequeretur,. unionem corporis &animς non esse bonum naturaei sed potius malum quia iam, sicuti est omnis mella.

Malii mr Q - tamen i inpossibile est, cum

se non in- nullum malum per se inren latur, detenditur a tamen natura unione animae dc co

natura. poris, hominilq generationem per se intendat. Adde, quod ex malo non prouet ait bonum , nisi per accidens. Quare si ob culpam animae s paratae effectum est, ut anima corpo ri uniatur: cum hoc bonum quoddam sit, per accidens erit: atq; adeo casu contigit, ut homo a Deo con-Homo deretur. Quod tamen falsum esse in- pars mudi de cossat,quia nobilissima pars munnobilissi- di corporei, quae est homo, non dema. buit fortuito euentu produci ab Auctore naturae.qui omnia in numero, pondera.& mensura effecit. Aristoti a- Quod vero Aristoteles animarunimas an in ortum ante corpora nequaquam pote corpo- fuerit, liquet primum exeo. 91Plat ra non PO nlcam reminiscentiam multis locis t. improbauit, ut in i Poster. cap. I. Sc

minis intellectum esse quasi nudam tabulam, in qua nihil est expressum.

Deinde,quia i 2. Metaph.cap.3 text. 6.& II. docet, causam efficientem

Explica. - prςcedere suum estectum. formalem vir locus, vero, qualis eli anima) nullo mo-

in quo c& do. Nec obitat,quod .de Gener. trartulam nimal .cap. I. asserit, mentem ext see vide- rius ingredi. Non enim h1s verbis tuti vitam illius extra materiam,Se ante nexum cum corpore, sed diuinam Gius originem & creationem, atque

radependeatum a materia indic A uit ipse orationis conterim ostiadit sic enim habet. Restat igitur, ut mens sola extrinsectis accedat, eaq. sola diuina sit: nihil enim cum mus . actione communicat actio corpora. PIetho sallis. Quare haud recte Pletho cap. p. sis attrilibri,quem scripsit de iis, quibus Α- huit Ari-ristoteles a Platone dissentit, assi r- stoteli an

mat, Aristotelem antegressionem a- ressio. nimarum cum Platone praeceptore ne an ma- suo non negasse. rum .

B Iis, quae superius docuimus, de explicatur

quotidiana animarum productio locus G ne, nihil ossicit,quod Genes 1. dici- nec tur Deus requievisse ab omni opere, quod patrarat. Primum quia noti diiscitur Deus absolute requievisse; sed requievisse ab opere, quod patrarat, videlicet,illis primis sex diebus. Ut sit sensus, Deum mundi opificium absoluisse lex diebus, atque ita die septimo destitille mundi machinam e condere. Item,quia, ut interpretatur D. Thomas libro L. contra Gentes, D. Tho.

ad 7. Alberius Magnus in summa dehoiniue,quaest. Is . istiusmodi quies Dei alitelligenda est secundum cesta sationem a nouis speciebus condeis dis . non autem a nouis indiuiduis ἔquorum similia secundom speciem pricesserint. mare,cum omnes animae intellectius.omnesque homines

D snt unius speciei , nihil repugnat praedictae quieti Deum quotidie animas creare. His obiter adde,nouas nιmantium , aliarumve rerum spe cies,quae ex varia coministione Pr

gressu temporum extiterunt, etiam in prima mundi origine dici quoda- modo fuisse productas .non in se,sed in suis causis. Lege D. Augustinum D. Aug. in libro de Origine animae ad D. Hie

ronymum.

E Ai enim de anima primi hominis Anima pripeculiaris adhuc consideratio est . mi horia Nam D. Augustinus lib. . de Genes. nis an amad lit. eap. 14. Hugo de Sancto Vi te corpusciore, Auctor Historiae scholallicae, fuerit.&Magister Sentem. dubitarum, an ante corporis format onem una cuAngelis fuerit creata. Non est tamen ambigendum ea de re. cum argumtara superius adducta cocludant, nullam

80쪽

. tim prorsus animam ante corpus

Concludi fuisse a Deo p uetam. Itaque intur non eodem instanti Deus &primi homidisse. nis eorpus se avit,&ei animam infudit, ut sentit D. G otius Ni Lisus in libro de Homine, capite

Diamas. 3o. D. Damascenus libro a.de

Fide orthod. cap.ix. D. Hieronymus Epist. 6 I. ad Pammachium de eumribus orig.& a 39. ad Cyprianum. Item Leo I. Epist. si. Et in hanc senistentiam magis inclinat D. Augusti. niis lib. ix.cla Ciuit.Dei, p.33.

ARTICULUS II 4.

Dis io argumentorum primi. Anienti.

tuenda nunc a nobis sunt ea

argumenta quibus initiosionis probari videbatur , animas intellectivas virtute seminis tradu- I .arg. ci.Ad primum e edenda est maior

ciendum aliquid ex nihilo, quo ducis taxat modo anime intellectius pro- criueant, ut superius ostensum fuit. Ad tertiunt; Id quod materiae viti- Ad 3 rmam dispositionem tribuit, habere etiam vim esse tricem format, si is maeiusdem sit ordinis eum dispositionibus: quod in re piraposta non aecidit: siquidem anima intellcctiva est spiritalis substantia,independens quoad suum esse a corpore, & supra

materiae conditionem eminens . Ac Homo n4

licet eadem animaiuomodo finis sit anima est humanae generationis; quia Mnien pricipum praecipuus finis est ipsum composi- nnis Senetum,nue homo,qui gignituri abun- rationis . de sat est , ut generans non dicatur frustrari fine,si producat totum compositum,em, sormam ipsam non neret, tia eius tantum eum materia copulationem attingat. in etiam sussi it, ut homo simpliciter perhubeatur gignere simile sta secundita

speciem Quod attinet ad ea argumenta, Ad I .arg. suae pro re contendebant, animas posterio-Prioris cila & ad minorem dicendum. inesse m gmat. teriς potentiam passivam naturalem ad recipiendam animam intellecti-uam: eui potentiae respondet aliqua activa naturalis, quae illius saltem

introductionem, nexumq. cum m

teria attingat. Itaque ad astruendam festum esse , quod aliud simile sibi est quod si Cui libet vetitatem illius inati, Cui libet Dis procreat, interpretandum id de vi- mile sibi potentiae tentiae passiuae respondet aliqua a- uentibus corporeu, non de ijs, quae procrea Passiuae re- etitia, sat est, dari in parentibus t D amateriae cretione abiuncta svnn

intellectivas eroduci ab Angeli tiro iis dom. sponderiar. cum Aristoteles ait, pedi Persectu spodet ali tempotentiam,quando forma totius qua acti- naturae vim superat,eamque naturaeua,qum' Auctoritata, ac definita Iege produ-do accipiet cit, ubi primum agens naturale ma-dum. teriani congruenter perfecteque disposuit. Ad a. arg. Ad secundum dicendum . quod

homo inter ceteras animanteS,suam formam non eliciatd potestate m

teris;id non ex illius imperfectione. sed ex animae intellectius dignitate

prouenire,quae,ut praest alitioris notae est, ita altiorem originem poscit. Homo - Quod tamen non impedit, quo mi-minem Re nus homo genoare hominem dic nerat, esto tur; ut in I. li. de ortu & interitu emtorma no posuimus. Ad alteram partem eluse producat. dem argumenti respondetur, saepe instrumenta virtute prinei palis ea

sae producere esse tale ipsis nobilis.

duorum persectio aliunde aestiman. a est. Item vero majorem esse in Ad 1.aam substantijs corpore vacantibus . quam corpore praeditiS ordinem, non quo ad mutuam i uarum inter se productionem um a DeoOpr.Max. duntaxat per creatione fici queant; sed quo ad Hierarchias,& muncium administrationem,aliaq. eiusmodi. Quod autem ait Dionysius, infe De his D. riora corpora adminisi ari , ac fieri Dionysin potestate superiorum, minime mi- li. de εχ tum esse debet Vt enim Hic non cre. sti hierareando,quod Dei Opt.Max.proprium clua. est, sed ex aliquo antecedente iubi seu ut dici sole0 transmu ciuquod omni hias causis,secundis est commune. operantur: ita illa non creatione per se, sed transmutatio produci iolentiniquchoc discrimen . ο ρομ

SEARCH

MENU NAVIGATION