장음표시 사용
431쪽
pleta quae dam enua. Contra Ohijcitur exaequalitate
ει humani. Esseautem aquales probatur primo.
Dei,cap I s. D. Hier. in illud Mari. II. Qui minor est in regno,&c. &in
Epist. ad Algasiam si . Auitor ternaorris de Assiimptione ad Paulam, Ac Eustochium intempera D. Hieron. de alio laeti Doctores . Oilendiq. s cile potest. Primis a quia locus ille Scripturae sacrae; Minuisti eum paulo minus ab Angelis: non nisi de naturae, ut ita dicam, minoritate intelligi commode potest, quoniam, si ad inaequalitatem donoram gratiae referatur, nulla ratione in Christit m poterit quadrares quem. ut Paulus e presse subiungit, gratiae donis Omnibus Dei operibus antelatum Esse constat. Secundi, a quia Ar itoteles
I .lib de Coelo,cap.9. ext. I o. ita de intelligent Is str: bit, ut non I refigaincet excellentiam ita tutae Earum prae nostris animis a cum Optimam,iu scientissi in atrique vitam sortitas esse a spinet. Terrio. quia ani me rationales in compictae saria lunteuentialiter; de ad materiam transcendenter ordinantur,sormalesque eausae sunt compositorum: haec autem omnia, Sc imperfectionem inuoluunt necessario, Se ab Angelis sunt aliena; ergo illi multo perfectioris essentiae erunt, quam anili δὴ curn nulla alia via supersit, qua eas in naturae dignitate possimus anteferre. Denique accedunt ea, Quae lib.1. de Anima,cap. I.q.2.arr.3.dicta sunt. E x quibus etiam duς superiores senten tiae resutatae manent.
Superest tamen huiusmodi diss- cultas : Quoniam anima separata, Se Angelus aequales sunt intelligendi proprietate I ergo Sc essentiae dignitate, unde illa promanat.Consequentia suadetur: quoniam, cum intellectus sit praestantissima potentia, quae a Deo fieri possit,ex illa utique pensanda est subiecti dignitas; si nam. que haec natura illam superat, pr
prietate aliqua eminentiam suam itendere oportet. Antecedens vero suadetur: Primo, quia ita sentire videtur D. Thomas l.par. quaest. 79 artic.s ad 3 . ubi negat,intellectunt angelicum alterius generis esse ab hu--ao; sed comparari ianzuim adine uicem, sicut perfectum ad impetiscium. Quod uberius videtur decuis rasti quaestiones 3. arti I. cum do cuit, intellectam humanum discit suum esse, atque adeo imperfecti rem angelico ob luminis exiguit tem, futurum alioquia non discut-sivum, si uberius lumen participa
tellectionum species non distingui, quod sint, vel non sint a phantasin iis Pendentes, ex quo iamen fundamento, saliem a polleriori, videri posset colligi inentialis diffventia intellectitum. Caietanus etiam ad quaeitionem illam s8.annotauit, di- .lcursu Iratem non cerni in obiectis..ut Inde intellectus valeat speciem capere, sed potura impersectionem
Secundo I Quaeci inque potentiae
idem aetus ii . te dii crimine po sunt edere, laccie non ii. fierunt . at qui humanus in eluctus non discurrit circa ea, 'uae persecte compi .etitur, ut Obieruat. D uus Tliomas, articulo citato. Angcl: cus e contra circa ea discurrit, quorum in i nus est
capax, ut graues volutit Theologi; Argo. . Auctores nec pauci, nec ignoti . inter quos est Scotus 1 .dis . I. quaest. i 6.distinctione quadam se ab hac difficultate expediunt, aientes,in teli cium humanum, & angelicum V ei edistingui ratione subiectorum , conuenire rursum specie rationeo
iecit; idemque philosophandum viniunt de set,libus humanis, ac brut rum. Haec tamen distinctio in pi imis
ad ignotum recurrere videtur. vrgebamus enim . animae atque Angel distinctionem essentialem ex imelligendi facultatibus non posse colligi, quod hae eiusdem speciei edent. Nunc autem inuersa ratiocinatione nobis respondetur, ideo no esse pr. dictas facultates speciei unus, si suta .iecta spectemus, eo quod ista sint specie iuuersa. Deinde ea distinctio confusionem in naturis pari t. Quo- .modo enim eaedemmet entitates speqic differrς,ος conuenire valent in.
ii velit, eos distinis gui per suis
432쪽
ter se Qubd si talis distinctio semel A
probetur, accommodari poterit meis risque rebus non sine incommodo. Dicet enim aliquis. duorum hominum visiones eodem tempore, & circa idem obiectum elicitas ditarie numero ratione subiecto rumi& nuis
mero conuenire ratione temporis,
atque obiecti. E contra vero, si diuersis temporibus, aut circa diuersa numero obiecta eliciantur ab eodem
homine , dii ferre numero ratione B temporis. & obiecti, conuenire autem in unam numero ratione subiecti, contra Aristotelem , qui adnumericam identitatem rei omnium circumstantiarum identitatem requisiuit, L Physic. cap. q.
Anteuerti- God si responiteant, nustum id
turres Pon esse incommodum, quoniam una diffio. ferentia, aut identitas est per se, reessentialis; ceterae vero acciden rariae, recte dicent: attamen ex data dili in- Cetione non cor Illat adhuc, utra illarum sit disserentia intellectuum ex subiectis petita,& identi ras ex obi cto. quod erat de larandum . Parum vero iuuat, quod Scotus ci lato Ioco addita Cum duo aliqua conueniunt,ac etiam discrepant, simpliciter denominari a dii serentia, non vero a conuenientias praestat enim adhuc
hoc documentum, quidquid veritatis habeat γ etiamsi dicamus, eos Dintellectus conuenire essentialiter ratione obiecti, & differre acciden. tui ter per sv biecta. Qua ratis- Posset impugnata distinctio asne admitti mitti, si dicamus. diuersitatem iden-
posset suis litatem quel pecificam inter res conis
perior dμ siderationes quasdam esse mentis noninctio. strae, quas proinde non sit incommodum in triauct inter angelicum. Sehumanum intellectum. Quae doctrina , etsi Moto placere non debeat, Aeli tamen huius etiam aetatis Ain ribus pergrata. Prima so- Duplex deinde responsio occur- Icilio as rit, quarum quaelibet, etsi staren
mittit ar- queat cum a Itera, vcraque tamen ob
qualitate res oblcuritatem probabilis est. Pri-ytriusque i si dicamus, pCedictos intellectiuiales cci . specte conuenim, proindeque ex eis
non posse colligi uitamurilia spei
eam differentiam ι sed ex aptit dine seri lique inclinatione, seu Unded
ex unibilitate, aut non viri bilitate beat colli-
ad corpus, ut Theologi ipsi inter se gi specifi-
contendunt, habebimusq. auctorem in subie-MOtum, quaestione illa 6. f. Potest clorum difetiam addi a qui probationem quoq; ferentia . subiungit, nihil, scilicet, mirum . si proprietates eaedem a diuersis seecie
subiectis nascantur, cum diuersae oriantur ab eodem: quod etiam exemplis confirmatur. Lumen siquidem,& superficies , species infimae cum sint,Soli atque igni differentibus specie adnascuntur; brutorum quoque 2 sensus specie conueniunt cum humanis, ut contra nonnullos suae familiae probe notauit Victoria,prima parte resectionis de perueniente ad
usum rationis, num. 6. Cum tamen
utraque subiecta satis aperte di ii inguantur. Quamuis ergo praestantis. No opossima subitantiae creatae proprietas sit tet variarii mellectus,non oportebit variati iI- proprieta Iam pro specifica variatione subie- res pro suis elotum , alioquin tot erunt intelIG biector uinctuum spccies , quot Angelorum . variatiq- frustra sane, praesertim, cum nulla ne appareat in obrectis ab eis attingendis varietas.
In qua solutione dicendum, si qua Unde coI- diuersitas cernitur in utroque intel- ligaturali Iectu penes discursum,&non distur qua diuersum , aliosve operaudi modos, eam sitas inter ex diuersitate solum maioris, vel mi- huiufino- noris luminis prouenire, hoc est, di intelle- specierum distinet:iis, alit obscurius, eius. latius,aut pressius repr lentantium. Quod etiam monuit Durandus in
3. dili. I . quaest. Iart. . ubi, quamuis
ollendere nitatur, beatas visiones Angelorum , & animarum specie , conuenire ob identitatem supernaiaturalis luminis;attamen generaliterna titit, a principio proximo esse sumendam identitatem , vel diuersit
tem intellectionum, non autem a r moto,idelf,intellectu i confirmauit. Ex Atticique naturali exemplo membrorum I. de Anio Ieonis, di hominis, m non a mali co m. i.
ria,cum sit eadem sed a forma proxime distinguinitur . Et D. Thomas suam quoque intellectionum varietatem Angelis superioribus de ius
433쪽
rioribus attribuit, quaest. vnlcide Mnim, artie. 7. ad s. ob diuersitatem, scilicet, specierum; qui tamen in te LIectuum tam multiplices differentias specificas, quam Augelorum positurus non videtur. 4. Solutio Altera solutio communior est, di ponit, dμ stingui specifice intellectum hum sigui spe- num ab angelico, ut plures Theol cie eos in- gi volunt, cum de identitate specifi-tellectus. ea beatae visionis dispurant, vel ad Lege Scali I.p. q. Iz. t.6 vel in 3. dist. l . vel inger ,exer. 4.dist.49. speciatim Caiet. I. p. q. 79. 346. aduer artic. 7. qui peculiarem ea de re quaesus Scotu. ilionem edidisse scribit: N quod est huius articuli institutum, ex eis dein intellectibus colligi specificam di. uersitatem subiectorum, ut fecit Ale
xand. Alen. 2. p. q. 2 .mem . . D Thois mas I .par. quaeli. 7 .art. 7. quidqu: din contrarium valeant. qirae ex eO
dem Sancto Doctore sit petius adduximus; quid enim D. Thomae obscuriora dicta rimari attinet, ubi aperta est ipsius in contrarium sententia implexum est tamen, quod de intel- lectionum diuersitate,vel identitate docet. Namque articulo 7.εitato.de Anima, ad i. eas specifice distingui ait, si eliciatur a diuersis principiis, id est, speciebus inditis, vel acqui sitis. At vero paulo inferius artio I . ad io. negat, distingui intellectio. num species, ex eo, quod similitudines abstraciae sint a phantasmatibus,
A diuerso vel a Deo petitae. Quidquid autem Iumine eo hac de re sit, illud nunc est conclu- naturali dendum, a diuerso lumine atque insubidis . telligendi modo con naturalivus Anducitur in- gelo.&animae recte deduci intelle. tellectuu Mum logicam differentiam, quod differetis. praestitit D. Thomas I pari. qu st. 7s.
art. 7. ad I.&Iuculentius in quaesti ne de Anima, artici 7. ad 4. Forar. 2. ni. Gent. cap. 94. Quapropter, etsi Deus valeat alterum intellectum ad alterius actiones evehere ; non . . Essiciet tamen, quin suus cuique de-heatur connaturalis modus . Itaque . si quando anima more angelico non inscurrit, id quidem aut praeter naturam eueniet ratione status
separatis avisuper naturam ratione corbe.
De animae separais flara, modove essendi extra corpus. ARTICULUS I. Ex superiori disputatione de animae rationalis immortalitate, liquido constat,eam poli totius compositi dissolutionem in reminnatii rapersistere. IVox irmim elt, ut de eius nodi statu,quem separationis vocant,disseramus. dioiuri postea de illius operandi ratione. I rimo igitur, in quonam status is consistat, : inquiremus. Secundo, an animae ra- Scopus hutionali naturalis sit. Tertio,an in eo ius dispu- exiliens anima, propendeat nihilo. tationis. minus ad statu informationis. Quod ad primum attinet, cum separatio Se coniunctio apertam pro se oppositionem ferant, altera alterius mutua explicatione fiet apertior. Omissa ergo ea separatione, quae per intellectum fit, cum duo re vera coniuncta separatim concipimus si quod ad Dialecticos ex instituto P- tineat; realis physicave separatio, si pura sit,in eis tantum cernitur rebus, quarum separatio ipsa corruptio noest, quemadmodum neque pura, ac simplex unio productio uniendorum esse debet. Hinc fit, ut interpata Quae fittes hominis solummodo, atque in- realis, &ter ea,quae loco diuelli,coniungique physica se- solent, propria separatio unitioque paratio. intercedat naturaliter. Si quidem in Qui di non his solum neque unitio productio conueniat est,neq; separatior at vero, quia ce- physica sererarum tum substantialium, tum ata paratio.
cidentalium formarum a subiectis di siunctio ipsa est earum corruptios ideo separatio in eis locum non habet : sicuti neque in Christi Domini humanitate per mortem a verbo,nec in speciebus Eucharistiae, cum illae
434쪽
priuative. Sitne unio substatia, an accides spuatis,an
non minusveia, quam pio prie dia Axisse Damascenum, nihil a te Deum
separauisse eorum , quae femel viai uerit. Nimirum, humanitas in triduo mortis non separata a Verbo fuit, sed potius extincta. Dixi, naturaliter,quia in sacrae Eucharistiae mysterio proprie quidem , non tamen naturaliter, accidentia a substantia panis vinique abiunguntur, quia illa a subiecto separatio corruptio e rundem non est, ut satis constat. BQuapropter separationis status, dii usque tractatio soli humanae formae quadrare potest s proindeque de illius tantummodo unione a idque, quantum sit satis, ad oppositam separationem declarandam agendum
Ergo unio se ae ad materiam, ut probe notauit Caietanus in Comment. I p. q. 76.art. I. in responsionein 6.eiusque informatio, siue causa- Clitas idem sunt. Quo fit, ut separatio, atque mors, quae illis ex aduerso reis spondent, tantundem valeant: nisi quod separatio partem denominet, mors totum ob eam . quam diximus, rationem; quia illa maneat non ite hoc opponuntur autem separatio, atque unio priuative. Haec enim positiuum quippiam est, illa minime, quod vel ex eo constat,quia ad unio. ne positivae, ac reales dispositiones, Diiinuxusque causarum denderantum ad separationem vero Iliorum omnium cessatio,atque amotio. No est tamen separatio nuda quaedam puraque negatio: cum certum, ac id
neum subiectum tequirat, idestabi
At quid tandem est inquies ipsa
unio, substantiane an accidens spiritualis. an corporea tenim arguiti. Caietan. citato loco. si substantiale Equippiam esse dicatur,ramper separationem anima quippiam ad su istantiam attinens amittet; si accidentale, iam per accidens totum homi.'nem constituet cum materia, quae issint absurda a nec dicat aliquis,nulis ,
Ium id esse incommodum, eo qu5d vato sit veluti dispositio; est enim
compositio, non verb antecedens ad confiitiitionem praeparatio. Hu: ceu Ita Ianssibilationi respondendum, animaera. I . I I. lib. tionalis unionem cumateria quod i. de Ani- etiam alus formis sibi tantialibus ma. quadrat) idem valere, atqi informa- Vnione estionem causalitatemque eiusdem in se modum
facto esse, ut supra tetigimus, qua- subitalia is propter nihil aliud dici posse, quam Iem, S sprmodum substantialem, atque spiri- rituale anitualem eiusdem animae. Quod etiam mae. de productione actioneve, atq; existetia substantiae dici solet, ac debet; eas nimirum ad genus rei productae, atque existentis spectare: quo autem pacto unio, de qua loquimur, spiritualis sit,cum alterum extremum,ad quod fit unio, id est, materia,sit co poreum,ex lib. AC Gener.c. . q. 3. ad ealcem constare potest; nec maior ea in re dissicultas visitiir,quam cum alterum extremum unionis est accidens,alterum substantia, ut recte c6. sideranti patebit I quae tamen extrema ita passim coniuncta cerarimus, ut vel assiduitate ipsa dubitatio omisnis cornpressa videatur. Posset etiam hoc loco quaeri; An. Dupl. ducum auima separatariirsu muniatur, bitatio de modus alius unionis ibidem inter. eadem secedat specie quodammodo diuer- nione. sus a priori, quique peculiari nomine reunio dicatur , an potius importetur voce hae solummodo g minatio quaedam extrinseca durationis, qua in drcetur, eandem nu mero unionem esse , quae non Olimque haerit, aut certe eandem in specie . Rursum dubitari posset; Anunio per aliam uniatur ipsi rei,quam assicit. Sed haec tum quia facilia sunt, tum quia ad praesens institutum non coni erun t,omi tetenda duximus . Il- Notevtatis Iud tantum aduertimus,apud graues nis in dic Auetor:s unionem vocari interdum ri etiam mrelationem; prs serti in cum de illam- lationem. effabili, quae inter humanitatem , Verbumque Diuinum datur, serimo incidit; accommodato , scilicet, fundamenti nomine, relationi, quae ex eo consurgit, atque inter res unitas . e
435쪽
In quo co mirum,animae rationalis statum evi A ea separatio a speciebus, corrupn, sistit alae tra corpus, separationemve, si foris separatae maliter spectatur, priuationem esse. status. actus secundi eiusdem antinae, id est,
iii tormati oti S, seu unionis ergam
pus;&quod hinc sequitur .ipsius r Iationis ac praesentiae, tum ad idem corpus, tum ad cetera, quibus rati ne corporis fiebat praetens pomnis denique concursus, quem per Pr prias facultates solebat exhibere sChtilii dicenda esse uod est abiudidum. Pari igitur ratione, cum an isma rationalis a corpore abiungitur, non solam priuationem unionis p cietur; sed modum positiuum etiam pro unione denuo co ara, i is Ad primum tamen exemplum,as Ad i. obie. misso antecedente,neganda erit comsequentia eteniis rationaIis formaeriam unita eorpori subsistit e loco Anima P quo fit, ut quaerenti, an per separa. E citato de anima ostensum est; qua
separatim tionem anima rationalis mutetur,
ne nautari respondendum sit,nivitationem qui- priuative. dem subire, sed tamen priuatiuam; Neutiqua snam de ea locali. realique separaei positi- trone , perquam a corpore distolutauum mo- migrat, inferius agendum erit ali .um adue qui si propositivo monis modo
stire. lium naturaliter Qrtiretur extia coriapus, non esset, cur Praeternaturam tunc existere ac rursu S, cur inco
propter nullius modi aocessii eget, cum separatur, cuius merito possit subsistere; quod tamen in Eucharistia longe aliter euenit ubi quantitas noulim quendam modum denubre cipit, quo extra subiectium existat . D inde negari potest antecedens; qua derelio. i. de Generatione cap. . 7.latius disputatur. In posterio. ri exemplo concedentana, cum pri- Ada. pus propendere diceretur ; quemad- C mum Christuu Dominus ab specie.
a μι- bus Eucharilitae deficit, Puram pati priuatiouenivatonis, realis que prae
lentiae ad ipsas, nihilque positiuuini Comparare non tamen ob id dicendum esla, eum corrumpi, cita nulla mutatio physica circa ipsum .sed cisca species transigatur, quod maiori iure dicendum erit de separation: Diuini verbi ab humanitate , cum per triduum extincta suit is modum materia, latara hac semel amissa, praece naturam non manet:
quia alia ni illius vice naturaliter suis scipit. Unde illa Caietani sententias par. qMart.3. quod anima,cum s paratur. seini personat i tatem comparet, refutanda nunc foret, nisi id lib.
D: lis est set. Potro licet hac ita sint, habet ni-aiae sepa. hilominus separatio animae similiis ratio pri- tudinem quandam cum minia An.
mae Ange gelorun ploductione ,.quacenus ut laru pro- hi,cum primum creantur,in actia priductioni . mo, ac completo operandi constitui intur, sic animain ipso momento separationis pet species denuo inditas, ac per propriam potentiam m uendi ad operandum expeditur, ut in progressu dicemus . x. Obieci. Sed iam oppones ; om acciden tia virtute diuina a substantia separantur in Euctari itiae Saciamento, Enon solum amittunt naturalem vis nionem, sed etiam acquirut nouum ac posita uumessendi modum,qui vicem subeat antiquae unionis , commeatque ipsorum accidentium exi-
a. Obiect. stentiam - Item ,cum Christus D minus ijsdem Eucharistiae accidentiis bus deest, aliquem essendi modum i
Sitn eparationis flarus anima raιio natis naruralis.
NAturalis status vocabulo non Quo pa in
solum intelligimus eum, qui cto natuis supernaturalis non sitiac citra mira- rese hie ac culum; sed qui consentaneus aninaae citatur. humanae dici possit, atque, ut ita dicam , desiderabilis. Sunt enirn haec non parum diversa: quod exemplo ignis frequenter explicat D. Thomas: nullo maim miraeuIo,nullaque supernaturali vi circulariter voluitur ad cauuin Lunae,& tamen is motus nauiralivdici nequiter eleme
', vel i pso Aristotele auctore, tam fam ad motum sursum naturaliter vivitacliuiu prope cal.
436쪽
secamnsti malin primo. Secundo. Tettio.
sit ἰρὶ tui hae de re pruna assertio Apropositae dubitationi directo rei pondens .seearatio animae a corpo-te,tum in fieri, tum in facto esse, non est ei naturalis, siue consentanea. Ita docet D. Tho. non semel, praesertim
primo contra Gentes, cap 83. S s . Henricus Quodlibeto r. quaeu. II. aliique non pauci, suadetur autem in hunc modum. Primum; affecti ues oppositae, praesertim priuatim, Beidem rei connaturales,&mnscnta aes esse nequeunt: at animae ratio nati maxime naturalis est unio ad corpus: ergo separatio, quae eam v-nionem demolitur, minime erit eidem consentanea. atque optabilis. Secundum: Id, quod in totius compositi perniciem cedit, naturale esse nequit ipsi sormae, alioquin a forma
nonnunquam ei malum obueniret,
quod eis absurdum a forma igitur Cnullibi, uam in materia connaturalem hauet essendi modum. Diximus,formae,no aurem materis, qu niam haec.cum a natura instituta sit, in commune subiectum generati num , corruptionumque uniuersi, consequens suit, ut haberet aliquam indifferentiam. ratione cuius alias
etiam formas posset appetere: qua de causa maletica dici consueuit a Phil sophis, alijsque eius generis D
nominibus notari; at vero sormacum a natura sit instituta in unius tantum compositi bonum , eius erit
continere, ercereque vagam mat
riae appetentiam , proin seque non debuit aliam pro ensionem habere, quae huic muneri sibi tam proprio Cbstare posset. Tert id; Separatio ad naturam fbrmae nihil interest, ut patet inductione ceterarun .quare cum
nullus sit in humana anima gradus, Equi ad informandum corpus non pertineat.ut alibi comprobatum est, iit, quemadmodum reliquae se imae ad separationis statum naturalem piopensionem non habent, ita neque illam habeat rationalis. Quata io , quia ad id, quod ellcon setita. neum . datur quidam veluti impetus natura: at si considcrcmus ea, quet in
separatione animae θ corpore accidunt, nihil tale reperiemus ex parte ipsius, quod in hunc modum decla. ratur. Dispositiones noxiae, ac mortiferae ei aduersantur; non possunt igitur illam in statum quas conna turalem impellere,di statuere.vt s iis liquet. Deinde dici non potest .sllam ob inductas dispositioi .es sibi inimicas, per sese commigrare, ac veluti hospitium vertere ἱ quandoquidem in tali separatione, nesue illum etiam tenuem concursum sormalem habet, qui formis coelorum concedi solet erga circularem motum , cum potius ab ossicio sormae tunc spolietur; non est igitur,cur separatio animae rationalii consentanea dicatur. Denique, illud saltem negari non potest,multo congruentius ad naturam tuam uniri anima , quam separari: cum hoc posteriori modost in actu primo tantum, illo vel o priori sit in actu secundo causandi, conserendique esse tum materiae, tum composio, quod est rebus admodum naturale, exercendi item operationes non solum intellectius partis, sed etiam vegetantis, atque sentientis. Ac iuxta hanc sententiam accipiendus est D. Tho. qui Acontra
Gentes, cap. 79. S l. par t. q. I I 8.art. 3. scribit.contra naturam anim* irostrae esse separatam existere .a corpore, id est,minime consentaneum, a que expetibile. Sed contra propositam ac confirmatam assertionem sunt nonnulli sequuti Avicennam,quorum miminit Caiet. in commentariis primae partis,ad ari. i . q. F s. Bon, quod credide. rint naturale et e , ac consentaneem animae rationali quoquo modo extra corpus esse: sed ordinatim mst cooporis informationem e quemadmodum, & so tui non primo, sed post
certum illud tempus . quo ita utero materno detineri solet, naturale, ac consentaneum est in lucem prodire, ab illoque tenebricoso naturae ergastulo foras emicare. Ad quam sentenistiam luculenter allusit Seneca Epistol. Io I. ad Lucillum in hac ita ba. Quem ac modum nouena mens bus
Separatiore animae esse naturalem,aliquot usuit opinio.
437쪽
nos tenet maternus uterus, & praeparat non sibi,sed illi loco, in quem videmur emitti, iam idonei spiritum trahere, & in aperto durare ; sic per hoc spatium, quod ab infantia patet
in senectutem , in alium naturae suis naimur partum,alia origo nos expectat, alius herum status; nondum cς-
Ium nisi ex interuallo pati possumus, proinde horam illam decretoriam prospice, noa est animo suprema sed corpori, transeundum est,excutit natura redeuntem, sicut intrantem,&c. Haec ille.
Confirma Pro qua suadenda sententia pri-
tu .arg. mum esto argumentum. Multo magis pendet lisc materia ab unione huius formς rational iS,quam e contra, vi est consideranti manifestum s atqui eo no rhobstante naturale est ipsi materiς huius formae unione priuari: erit igitur & huic forina naturale. unionis priuationem subire. Confir. maturque argumentum similium exemplorum inductione; quis enim neget, naturale esse hominibus suo tempore caluit in m , arboribus hy-berno tempore nuditatem solioru, animantibus somnum , qui vigiliae vacatio et de uniuersi in causis omnibus, postquam semel caecia sua edidere. virtute priuari ea iter u producendi: quapropter cum forma rationalis causa etiam sit, non solum multo post tempore, sed data etiam semel unione ipsiua ad corpus, naturale illi erit ab eo iii fluxu desistere, cum nulla iussa ratio cogat, cur in actu secundo semper esse oporteat. . Argum. Secundum. Anima rationalis non unitur corpori, ni si ut illius ministe.rio operandi instrumenta colligat, id est, species mirum igitur uon erit,s corpus deinceps naturaliter exuat, ac seponat. Nam post bene instructam domum,nauimve,opificum arma quis requirat ZQus post adultam prolem parens nutricem poscat Quis post depictam tabulam penicillum λ3.Argum. Tertium. Operandi modus absq;
vlla phantasmatu in ope, naturalis animae est,ac prorsus consentaneus; ergo etiam moduS esica di,curia alter
A ex altero probe colligatur. Assumis riptum, praeterquam quod est apud D.
Tham I. I. q. .art. I .ad x. quo in loca
docet, post huius vitae statum hab
re nos modum allum connaturalem
intelligendi, probatur primo ; quia
cognitio extra corpus supernatur
Is non est animae, eaque est mulis persectior, utpote distinctior, atque expeditior, quam quae in corpore perit igitur anima ad ipsam exercen-. B dam propensa naturaliter. Secundo;
'uonia: n, ut est eiusde Doctoris Sancti, pluriumq; Theologorum dogma,eo temporis momento, quo anima a corpore abiungitur, stata lese species recipit, quibus deinceps intelligat. Scilicet, ad natiirae Auctore pertinet..ut tunc, cum Ope phantasmatum destituitur, nouis rerii imAginibus adornetur. Nec, si Scoti placitum magis arridet de specierum C conquisitione ex obiectis, propositi argumenti pondus eleuatur, sed augetur magis,ut consideranti planum
siet.. Concludamus igitur,iuxta naturam suam operari animam extra corpus, atque adeo extra idem consentanee perdurare.
Quartum, quia,quod naturale no 4. Arguti est,diuturnum esse nequit,teste Phi-Iosopho primo de coelo cap. 3 . text.1 .dclib. a. cap.3. texI8. at status se- D parationis est aeternus animo rati
nati naturae, viribus spectatis , cum illius ad corpus regressio miraculosa si uergo,&c. Haec tamen ita erunt expedien- Improba.da,atq; in primis similitudo, quς ex riar haec qiu deducti ur,elegans quide est, sed pinio, de
parum urget; potuit si quide . tam in responde- materno utero. quam extra illum c5- tur ad arg. naturali modo existere proles, quia uti obiq; ad perfectionem obtinen-3 E dam tendit: at vero anima extra compus prscipitam formae munus amittit. quod est inserinando materiam , compositum constituere: unde non poterit in eo statu connaturali nam do permanere. Ad primum vero argum etiam ne- Ad primis ganda erit conseqtientia; & ratio in promptu est,quia anima haec uni ta- tum materiae coniuncta cilla valet
438쪽
naturaliter, ut I P hys. capit. s. q. I I. artic. 4 ad ultimum habetiit: nota stavero materia; quapropter, etsi hanc deserat formam, statum etiam naturalem sub qua uis alia retinebit. Poris Cur mate. ro exempla, quae in confirmationem ris potius, adducuntur, si recte accommoden-
qua formet rur, instituto nostro prosunt, no o, leparatio sunt, siquidem neque capillis, neque sit natura- foliis, aut vigiliae connaturiae esse i ix. potest extra illa subiecta inueniri. iam, quod de causis additur,naturale eis esse, carere vi producedi este tus semel editos, falsum est, si de ijs intelligatur, a quibus il O solum in fieri , sed etiam in conseruari effectus iugi ter pendeo t,seu quarum influxus
non in t rrumpitur , cuius generis constat esse animam.
Ad secun- Secundi argumenti antecedens dum. fallum assumit; cum propter actiones ea iam partissentientiS, atq, v getantis, anima mater T copuletur. Quin etiam, licet a nobis admittere. tur, neganda esset adhuc conseqilentia, cum semper usu sensuum egeamus ad species intuiti uas propria ope comparandas, singulariaque intelligenda. Ad tetri v. Ad tertium .negandum quoq; erit
antecedens . nisi sensum cui vocant Aiae solum reduplicantem contineat; acceptavi separate nimirum anima,prout statum obtinaturale net separaraonis; tunc enim toti illieit sine cor quasi coniuncto ex anima, & Italupore ope- naturale erit line corpore overari, rari. quo pacto intelligendus est D. Tho.
in argumento clialus. Adpritnam deinde confirmationem negetur coissequentia: nullo enim perfectior est circularis motus , quam rectus, non tamen prior ille eli igitis conlanta neus, sed posterior. Nim: rum, quae praeter naturam competunt , nihil interest, meliora ne sint, an deteriora , quam quae competunt consenta-
Actio ani- nee. Ad secundam dic,exillo Theomae extra logorum dogmate concludi qui sem, corpus etsi animae humanae species, atq; aciloisil histrior nes intelligendi extra corpus , in si, non est quoddam velliti supplementum d a. con natura ri, non autem in con naturale, atque ior. petibile prae corporis unione om
A Ad quartum ; si per non naturale Ad quartii
vici lentum intelligatur, concedenda maior, sed nihil contra nos qui separationem violentam esse negantiis; si Vero , qttae praeter naturam sunt, etiam comprehendat, salsa est, ut exemplo ignis ostenditur, luc enim
aeterno tempore praeter naturam volui posset, si coelorum moduS nunquam desisteret. Secunda assertio. Separatio a cor- 2. assertio B. pore animae rationals violenta non est. Declaratur, suadeturq.: nam vi lentum, ut sumitur ex Aristoteles. Ethicorum tunc dicitur, cum stibi etiam vigetur in contrariam assectionem, vel statum eius, ad quem ess clivo inclinatur,ac tendit: sic motus, Quid sit locusque sursum dicitur violentus d prie Vio corpori graui I quoniam in contra- lentum.
rium motum,ac locum essective propendet. Cum ergo anima rationalis
C essectivum influxum non habeat in Anima in sui unione ad corpus, is enim pi unione noptia est essicietis causalitas sed sor habet in-malem; fit, ur,suidquid corra talem fluxum ef- influxum accidit, violentum diei no sectiu una.
mereatur: unde neq; coelum violentiam pati dicetur , cum post diem iudicii aeterno tempore qlitescet; quia
ea quies pugnat quidem cum motu, ad quem tamen csti firma non effective: sed sorinaliter talum concur-D rit. Atque haec ratio probat, quod etiam D. Tho. primae secundae, quaestione 6. artic . ad 2. fatetur de qualitatibus activis , ubi maxime vi
lentia cerni posset nulli omnino se naae violentiam fieri, cum a materia Nulli sor. excluditur, non solum spectata ge- mae Vi8lcanerali rerum lege, secundum quam ta est aman 1rurale est illis corrumpi, ut aliae teria sep ge 'eren tur sed etiam spectata pecu. ratio. tiari; cum nulla forma essicientem E influxum habeat ad se ipsam, vel co- positum conseruandum. ac tormesse ter tantum, cum sibi corraria pugnet. in subiecto,si,qua ex parte proprium munus formae praestat, nsideretur.
Quod idco dixerim, quoniam si ati In quo statendatur, ut est ipsi composito ra. tu formatio agendi, vel actioni contrariae re- possit patis endi, violentiam foriasse pro. violeaul: i PuM pMieniriquod considerasse via detur
439쪽
detur Aristoteles,cum lib. s. Physe. Irex .ss alterationesetiam violentas dari scripsit. Qua cum moderami me propositum a nobis pronunciatum acci plendum volumus . . Si separa- mod ulterius suadetur, comm tio eiset uius nune ad rem nostram adducta fui ollisa, fi3 argumento .qtiod pro sententia Aui- aer regres c rasa aequar o loc superius Propo- sis natura iiii inus: quia , si anima violenter sci tu . Pataretur a corpore. iam resurrectionaturalitet homini deberetur, quod sPhilosophis ablurduin eli, contentientibus pene voluet sis, nil iri seri MI proprie corruptum redire possse pornaturam. Probatur consecutio, qui Labid cum anima poli mortem naturali leti Pςrseueret, si is status illi foret v jentus , non posset non tandem aliquando naturali via ab eo expediri , - Cum perpetuus esse non possit ducen . te Arit tot hi de coelis cH. Ex .l 3. Adhec; violentum dicitur, cuius C
. tione, cap. 4. quaest. 16ωilc.I.ad stacundum scripta sunt. Ex duabus assertionibus tertia sa-cile deducitur; Separationem animae a corpore praeter naturam elIe. Nam cum naturalis non sit, neque etiam violenta ,sit consequens, v dea approbata Ililosopia urn diuisione, prae. ter naturam este dicatur. Quod si D. Tiro aliquandocon ira naturam esisse scribit, praeter naturam acci Pim- dum: sse superius monuimus, atque ita usurpat Aristoteles tum alibi, tu I. de Emis c. 2.te .I lib 1 .cap. i. tex. IS. in Physicis quoque lib. s.c.6. rex. 3 7 vio I tam accre Ilonem appellar , quae praeter naturae de binim rexcurri et quapropter non recte Ferr. statum separationis simpliciter contra an inas naturam esse allirmauult hso 2.coiura Unia c. 83. principium clitaris; sed forma etiaἀ.s nulla inimica qualitas exteri u im 'm Itatur, θ:ssociabitur aliquando a materia consuinpto hum dorergo ea separatio violenta nomeli. Facit Pr hac lamentia id, quod scribit Tullius, i Tulcul. i. discessum anima corpore fieri nonnunquam cum voluptate,&, locus ille Platonis in Timaeo. Nors, quam morbi, di vulvera intur ierunt, violetiraeiti atque molesta 3 Iquae vero genio paulatim ad finem a naturaliter surrepit, inter omnia mortis genera leuissima est,&cum voluptate potius,quam dolore con- tingit. Similia scribit Seneca lib. .c.
iect Qppones tamen vulgarem illam
diuinonem mortis in naturalem violentam, quam etiam insinuauit
Plato loco proxime adducto: unde concirili videtur, aliquam separatio Enem id enim est mors) violentam
esse: sed occurrendum, mortem vim.
leniam diei, spectata potius sorma,
visatio agendi est,ac resiliendi; non vi, proprium formae munus exequi. tur; ves certe in ea diuisione attendi etiam ad propriam violentiam, quaqriis externa Ψi motrice in mortem
U rum anima separata ad υnisaeem 'coeperis naturaliter pro
pe a M. PRaeterinissa hoc ἰoco absurda Pli L ex stu p
ronis, atque Origenis existit ax Senense , tione erronea, quam plerique e SM lib. s.an - cris Doctoribus re sellunt. Animu not. Is s. ante hominem natum bene, beatem Sca IGvientes in poenam admissi sceleris Falla hae addictas fisse corporibus,quo fit, ut de re Ori- non solum non illa appeterent, sed genis ex
refugerent quam maxime Scotus in itimatio. 4distinct-3. quaest.2. articulo tertio, circa tertiam propositionem, Sedistinet. 1 quaest. a. in argument rum responsionibus. Ioannes Maritor. . lent. libro,quaest .s arti c.qua is Si alii uegamemquaeitionis partem secuti sunt,alio ex fundamenis, quia. videlice animam propter - Negatiua num corporis, non verbob aliquam Scoti len-
sibi peeuliarem persectionem, qua ema ciuL separata assequi non posset,obtinen- que funda Rdam, eidem corpori uniri credunt. meatina . Pecilliarem dico,quoniampla se ius Quodli beto nono, non solum .
440쪽
rnam separatam perfectione carere nonnulla, quam habuerat coniun-- cta, id est, participatione ut credit existentiae totius supeo siti,quam πω
men persectionem ait esse communem animae cum toto, addere iure
posset cum materia non autem p culiarem ipsius. MArgum. Qua lententia probari potest pri-mb. si anima extra corpus collocata in ipsum propenderet, vioIennam perpetuo pateretur, nisi Deus pr*ter , naturae legem de resurrectione pr uidisset, cdm in eo statu semper esset permansura: hoc autem a suaui na- tuis progressu longe abest; ergo anima ad iteratam corporis unionem non inclinatur.
. Argum, Secundo. UiIio ad corpus impeditura est animae expeditam angelicae-- que simili mam iii telleetiori cna . ac propriam motionem ad locum,corpore , scilicet, animam degrauante, sensumque multa cogitantem deprimente, ut habetur Sapientiae s. Non igitur taleni unionem amat anima.
Quod si assumptum neges.dicasque,
futurum deinceps,ut in Paul. pollicetur,corpus spiritale, id est. Omnibus conditionibus degravantibus
liberum .a huc urgeberi S.quia nuncea,qtiae naturae sun t, spectamus, non quae Deus decernit liberaliter, praesertim, quia adducta responsio in ldamnatis animis locum non habet. 3. Argum. Tertio. Causae ficiens, eoqubd perfectionem ex is cctu non comparet,imo imperitu, in illum non dicitur propendere eled anima rationalis nihil persectionis recipit a mate 'ria, quod extra illam non posset recipere, id est, species; impertit autem materiae existentiam Iergo clim sep rata fuerit; in illam propensa non
H. Ar una. Qtiar id. Quoniam, si anima extra corpus posita naturaliter in ipsu in propenderet ι naturaliter conclud retur, resul cetionem ordinaria potestate exhiberi poste,ctim ri4 qumue ad statum, in quem propen- et naturali via , ac ratione prona ueri soleat; ac resurrectio in fidei amucula continetur, ut Proinde R. vi-
, deatur naturaliter oercerinosse, aut
Contraria tamen sententia est D. opposita
Thomae I .Part. quaeli. o. ari. I. ad 6 sententia Abul. in a a. rapui Matth. quaest.222. D. Tho M. ad 4. videturque expressa a D. Aug. I a. super Gen. ad lit. capit. 3 s. cum
scribit, ineste animae scparatae natu ratem quendam appetitum admini. strandi corporis. Cuius sentes 1s lim-damentum illi contrarium est, quod pro Scoto iactum suit mimirum .ani mam separatam ideo corporis societatem adamare; quod non minimam inde obtineat perfectionem. In eius Probatur ergo fundamenti gratiam aduerten- primo. dum: cum persectio enitiatis cuiuslibet ipsa eius naturast, vel naturam sequatili; cumque entitas animae sit respectiua , utpote pars tum adcompartem allam, tum etiam ad coni positum ordinem includens, eius quo
que persectionem ab eo ordine ab- si rahere non posse. Quicquid igitur boni accestetit coposito ex parti S. in id ipsis impense incumbent. Itau. Pompto bonum totius compositi alienum si pendet iapartibus non est, ut Scotus videtur ianum iocredidisse, sed ad ipsas interesima tius eorri-Snopere, ut mirandum non sit,quod positi.
in illud etia in inclinentur. Quae ratiocinatio in materiam valet erga formana, quantumlibet propriam e- xistenilam possideat : multoque in agis instinatum cocludit ex parte sormarum corruptibilium, quamuis superiori aliqua potestate a subiectis
separentur, nobilior: q. ex illei di modo gaudere dicantur. Neq; enim pro pterea ad con naturalem e cladi modum inclinationem depollent, lunt enim ipsae sic esset: di aptitudii,cs, v clcerte inseparabiliter ab eis tales aptitudines emanant ut hoc etiam I
cum habeat illud I)auli ; Nolumus spoliari,sed supervestitii pr. mae Co
Hinc rursus arguitur. Materia ideo secundo.
inclinatur ad forma tuticet an , cum ea caret , quia est aptitudo quaedam
materialis sui actus; sed forma quoq.
aptitudo est formalis ad materram tergo in hanc pariter propendubit, e tiam cum intra illam erit.