장음표시 사용
451쪽
& quidquid in eadem anima ante separationem inerat, nisi vero quod
ad habitus attinet θ aut per contrarium actum pellantur,ut fieri potuit ante eadem separationem,aut etiam ratione itatus gloriae,vel damnationis, quippiam illorum a Deo detrahatur. Inueniri, inquam,quoad enistitatem, etsi quoad vium aliqui v cent, quia deest sortasse materia, uti tempera n ii at, ii bertati,sortitudi ni,aliisque eiusmodi habitibus acquisitis,seu a Deo iiifusis. Resp.ad I. Reliquum est, ut argumentis ne-arg. partis gatitiae partis occurramus. Ad pri- negatiuae . inum, quoad habitus attinet, patet responso ex dictis: Quod vero attinet ad species, Ochamus in . q. 2.art. . arbitratur,demonstrari no posse, manere illas, per motus adducto argumento. lumq. probabilitet ita, teneri posse, tum propter sentetiam Hieronymi in Epist. ad Paul. Scientiam dii camus in terris, quae nobi iacum perieueret in coelis et tum quia communiter Sacri Doctores asserui,
recordari animas post mortem flagitiorum , quae forte vivi penetraui-N'n apte mus. Uerum non recte philolbpha- dixit Ocha tur Ochamus,nec enim, ut superius muS, pro- ostendimus , intelligibiles species habile tan pendent in sui conseruatione a pha-
tu esse con tasmatis,nm ea,quibus mouetur,
seruari spe ut probabilem credat nostram sen-cies. tentiam , satis vrgent; siquidem D. Hieronymus de rebus ipsis non descientia, commode potest intelligi,
quasi suadeativi ad diuina aeternaq., quam ad humana impensius incumbamus. Porro, praeteritorum flagitiorum recordatio cum a S. Doctoribus celebretur in poenam, aut etiam si condonata sint in gloriam animarum,non inepte credi posset, locutos
fuisse peculiari Dei prouidentia spe. Species sita diata. Dicendum igitur intellectiles
pie natura species omnino reseruari in anima manent in separata, si solum rerum generalem anima. cursum attendamus. Neoue esse tam debiles, ut illico interclitant absentibus phantasmatis. Aristotelis viso, dictum in praedicamentis descientia procedere Quo ad usum phantasmatum, qui velut appendix est humanet
scientiae. Denique falsum esse, eon- Πabit cisclusionum habitus a principiorum clusionum habitibus perpetuo pendere, atque non m Τbeologicos habitus aboleri in det in ta. Theologo haereti fidem ve acquisi- seruari abram, cum haec mere gratuita no sint, habitibus quamuis in assensus suos prodire ne- principi queant, ob desectum habitus fidei, a rum. Quo pendent in operando, ut alibi
Ad seeundum negatur consequen Ad R. armria,quia,quamuis species hinc delat Species rahabiturae non essent usum aliquem, ad usum, satis foret, habuisse illum quondam, qua ad or
nuncq. intellectit m exornare, quod natum alae
etiam de habitu fidei diei posset λ. inseruire.
paratione animarum beata ru; quanquam verisimilius, ac ex sententia D. Thom. sit ,eum non manere, austquia id repugnat , aut certe, quia
Deus ita decrevit, ut ex illo Pauli
loco I. ad Cor. II. constare videtur. Nunc autem manent fides, spes,ch ritas, tria haec: maior autem horum
est charitas. Quin vero posse anima separata speciebus hine delatis v , disputatione sequenti ostendemus. Ad primam vero confirmationem Ad I. Condicendum cum D.Thoma, I .p. q. 89. firmatione arti6.ad i . loqui Rillosophum de r miniscen tia & amore secundum coisoperationem corporis. Adsecudam. Ada. Condic, illam conuersionem intes lectus firmatione supra phantasmata, si recte declaretur, modum esse accidentatium, &valde extrinsecu ipsius intellecti nis , cum sit solum concomitantia quaedam phantasiae simul operantis, ut saepe dictum est, praesertim, cum rerum abstractarum intellectio elici tur: conservabuntur igitur species
in anima separata etiam tunc , cum praedicta con uerta non erit.
Ad tertium, quod ex diuina pro- Ad 3. g. uidentia deducebatur, omissis vari7s Interpretum expositionibus in hune Qua scien lacum, dic: si inibi quamlibet scien- tin indicet tiam Paulus intelligat, eam nona, D. Paul. solute sore deliruendam, sed quoad destruera cessitatem ministerii sensualis 3 in pini
452쪽
q 67. art. 2. ad i. D. Bonauen. Richard. ADarandus Rali; in 3.distin. 3 I. cum Maelitro eadem dist. c. 3. quidquid senterit in oppositum Albertus, di Gabriel eadem dui. I i. Si autem no-rru nescientiae lola intelligatur Theologia,ture deliruendam aifirmat, per suotractionem Diuini concursiis ab
ijs.qui Mandi erunt: quandoquidem neque ipsam si lem retinebunt, non ilia viciq. habitus clim actu visi Vnde repu nis pugnent, ut ex Posteriorum do- BCn et Theo ctrina constare potest, sed quia ii ii B,gia via- bitus ad ornatum subiecti Deum co-rorum ma- tuentis chaceni in ratione solum eos nerem pa manere verisimile esset spectare mi. 1 . ni me videntur, quorum actus no ob extrinsecam ullam caulam , sed ob immediatam opposit onem,cum viissionis actu. Deiq.possessione pugnat, cuiusmodi sum Catholicae fidei, atq; spei habitus, non ita vero de aliarum virtutum habitibus, fortitudine, te. Cperatia,&c. sentiendum quia eorum actus, etsi ex desectu obieeti, materiaeve non sint in patria exercedi, per se tamen non pugnant cum beata visione, ut etiam de Christo Dominodis indem viatore traditura Theologis; sicq. in
dama Deo ornatum animae remanebunt. Infrunin
iratis The det nihilominus Deus ait imis habiologictem tus Theologicos euidentes, quibus deluem. satis compensabuntur ij, oui in hac vita suerant acquisiti. Atq; hanc sen. Dientiam de abolitione nostrat The logiae in patria tradit Theoph. in illum locum Pauli, Cathar. & Caiet. ibidem deposita sententia, quam I.
Theologia centiores. At enim Caietano loco nostra esse citato primae partis adhaerescunt etiaper se ine- posteriores alii, arbitrati, Theolo- videntem. giam noli ramineuidentem esse per accidens, remouerique ab ea posse ineuidentiam ex vi visionis beati siti Eeae. Itaque non ad ornatum solum, sed etiam ad exercitium manere ILIam posse: ac sibi fauere putant illam Diui Hieronymi sententiam ad Pauistinam, de qua nuper meminimus.
Sed fundamentum illud falsum est,eiis nostrae Theologiae exercitium per se pendeat ad haselum cathol ic
dens inclinatiuE. Diuus autem Himronymus vel de obiectis cognitis loquitur, ut in solutione ad primum monuimus, vel si de scientia ipsa; non de eadem numero, sed specie, aut etiam genere commode potest intelligi.
Ad quartum, D. Thom. I . p. q. 89. Ad 6.an .art. s. ad 2.respondet, nullum cste incommodum. si inferior beatus ornatior sit in acqui sita scientia,quam superior; quemadmodum Ad in corpo .ris statura praecellere potest. Iuxta quam doctrinam concessurus vide. tur idem de damnato. Vel dici to,nul Iam hic a nobis acquiri posse scientiam, quam beati homines a Deo i fundente multo copiosiorem non
hauriant, quantumlibet rudes dec dant ex hac vita.
RU. 1 AB INTELLECTU anima separata fluant species
let de speciebus, non de habim libus scientiae, aut virtutunse Drtasse, quia orima horum seiis na quod ad aliuo institutum notauit
Caietanus i. 1.q. 67.art. 2. sunt ipsae species, ex quarum usu pronum et it praedictos habitus comparare. Sed, ut ad rem veniamus,quanquam Plato ante hominis ortum scientiam posuit in animis , non tamen satis explicuit, undenam eis obueniret; nec nos de animis ante ortum homi
nis, sed post obitu disputamus,quaerimusq. , an ab intellectit anims sp
cies emanent,cum primum a corpore separatur,sicuti ipse intellectus νnorima animae creatione ab eius es. lentia dimanarat.
Hrtem assi antem haec su*dent r. Argum. argumenta. Primum; Ab intelle- pro parte tu Angeli effluunt species,cuiti prν- arumate. mom a Deo creatur; atqui eaderi ratio est de animae separaue intelle
453쪽
fluere ab est elatra Angeli intellectum speciebus iii telligibilibus spum, sicuti ab anima emanant potentiae: ite ab aliis potierioribus Theolaigi ii
sinuataque a Caiet. I. h. q. .art.6. sed etiam a DTi .I P. q. 4. In cuius arr.3 ad I . docer,prius extitisse in Angelis uniuersales ruin rationes,Quam aes ipsae creatae existerent;quod abs-.que necessitate ulla diceretur a D. Tho. si species pure contingςnter, lesion naturaliter competerem Ang 1is. In . vero artad ι ait, non gen
sari in Angelis scientiam, sed nat taliter eis adesse. Deinde q. .ari. A. sicut coeli initio susceperunt accidiatia sibi debita, de non paulatim, ut corpora inscriora;ita & Angelos luscepisse species. Constat autem, illa accidentia a coelis profluxisse: ergo,&c. Deinde ininor propositi argumenti facile ostenditur, quia,quemadmodum Ange Ii sensibus vacant, que is possint species colligere , ut proinde necessum fuerit tantae eis- caci tatis intellectum sortiri , Alii ex sese parere illas posset; ita, ctim Murna deli it uta corpore, in separatarum arietium statum proenoueatur,ac veluti nouum vitae genus cuia dur, a
'uum est, ut eum intellectum sit na-Wa, qui a materia expeditus illi si tui cogruentes species ex se promas. Et colafirnaatur , quoniam id decet naturam subilatiarum separatarum,
ne scilicet ab ipsis obicetis species
pendentes habeant, quemadmodum multo magis commendatur Solis , uam aeris natura, quod ille de suo,
hic de alieno luceat. Et vero li in hoc 'sensibili mundo corpora existunt, Mibus lux sit ingenita, cur in illo intelligibili spectetum lumina, tanquam proprietates quaedain tiocou- . cedentur δἰ Secundum. Homo intellectivus Quadit ratione animae ; ille autem species conquirit, ae sibimet acti aeeilbrmat; maiori igitur cum ratione anima seParata,mediante intelletiu
spccies ex se suadet, cum in ea a, A stractio a sensibilibus obiectis
cum non habcat. Tettium. omne accidens a prim, gumcipiis alicuius substantiae emanat, teste D. Thom.3. contra Gent. cap 7. Cum igitur species accidentia uiat, nulli subitantis rectius eoru emanatio tribuetur, quam separatae. Et conis firmatur,quia impossibile non vid eur, si creari a Deo valeat substantia intellectualina qua naturali ter sp B cies emanent; ea tamen eminentia tanta non est, ut separatis mentibus non competat. Atq; hanc sententiam non improbabilem iudicat Fonseca lib. I. Metaphys. cap. I. quaest. M secti I. ad 6. Contraria tamen pars omniso Sententia, eeria est, quam tuetur Ferr. a qu- negas, Gent. cap. 98. Molina ι parviuvit. s. verissima art. 2.disp. I. n emb 3. & ali=Recen- est. tiores, eandemque ut longe prob C biliorem tandem asseruit Fons lib. s. Metaph. cap. 34.quq it feci. adfin. nec dubi utariquin ea D. Thomae placuerit, ut latius probat Ferr. etenim
mam separatam intelligere per species diuinitus impressas a Deo , deart. 3. recipere illam species ex in stu-xu diuini luminis. verba aper te designant alienam actionem , deno internam es scientiam ipsius ania D mar per emanationem. Eandem ins sionem agnoscit in AngeIIs, I. paria quaest. 6.art. . ad . di in a. quaest.
sic igitur argumentari Iicet. Pri- Probaturmo, quia si species inten gibi Iesa primo. labitalitia aliqua separata euerent
more propr)eratum, iam ea res Omnes cognoscere posset per se ipsam; quandoquidem cognita penetrataq4 cuiusque rei natura , cognoscuntus E omnes proprietates ipsiusuicque fieret 6 solius Dei proprium este alia, ac se ver se ipsum nosse , ut tradunt
Theologi: imo & species superadiunctas esse oriosas. Secundδ, quoitiam,vi exemplaria secundo rerum a substantia quapIarn ema
nent, necessarium VI dcluc, ut res lyrise repraesentatae in eadem substantia insiti emineater; nulla verti separ
454쪽
Tertib. Quarto. Intella tu Proprie ab
rarum substantiarum. Deo excepto, hane habet eminentiam, cum nulla esse possit talium rerum causa efficiens: ergo ab anima laparata spe
rtio et quia spiritalis emanasio ,
qualis futura esset spetierum ab anima, non impeditur per unionem imsius ad corpus,ut patet in intellectu, di voluntate; quanquam usus fortasse impediatur: si ergo emanant spmcies ab anima separata, emanabunt etiam ab eadem coniuncta: unde lain sententia Platonis de reminiscentia prorsus extincta , iterum leuoca-
Quarto; quia non videtur vlla ratio,cur horum potius,quam illorum objectorum fluant species ; omnium autem possibilium species effluere impossibile eit, ac supra captum naturalem creaturae intelligentis: qu re t ana cogentur aduersariae sententiae auctores ad diuinam infusionem recurrere. Nec dicas fluere quidem finitas, quasque postulauerit natura cuiusque subitantiae separatae, quanindoquidem intra ratitudinem eorum obiectoruni alia in infinitum faeti-ha lia sunt, ad quae cognoscenda, credibile non est , iam susscere species, citae de facto leparatis mentibu S ininfunduntur. Ita patet, nulla ratione dicendum esse , species intelligibiles a mente separata efficienter fluere . intra etiam Capreoli dictum neque enim alius notae melioris auctor contra riae sententiae tam aperte fauit, neque ullo fundamento ea adscribitur Caietano satis commode declarare posset, si vellet. Nimirum, intellectum Angeli in eo ipso instanti,quo ab eius substantia promanat,soetum esse speciebus, a Deo tamen ingeni in 'tis. Itaque emanatio ad solum intellectum proprie referenda erit; ad species vero non nisi quodammodo, qua nimirum ratione intellectum proprie emanantem indiuiduὰ comitantur, &a Deo veluti generante conseruntur in prima Angelorum productione. Fatendum igitur est,in
tu estantiis separatiis, utpote cogat-Α tionis capacibus . narerale princiis pium inueniri, non essieiens, atque ex se fundens species, sed passivum, ac veluti naturalis qui am prope fio ad eas exciei elidas . Ad eas, inisquam.generatim; particulatim veto, noceti,ad has .vel illas non nisi prout rerum ordo exegerit, in quo eaedem substantiae separatae a Deo-rint collocatae,
Ad primum argumentum initio Acr. as. B adductum, nega aest maior pro- partis amepositio. Primus vero ex D. Thoma mantis. locus, quo ea probatur, nihil probat; solum enim docet, Angelos iam tunc habu sie species a Deo impressas, cum hoc uniuersum corporeum a Deo extitit. Secundus etiam locus eo tantum spectat, ν tintelligamus, iuxta ipsius S Doctoris sententiam Angelos a rebus scientiam non quaerere . sed a Deo tanquam a C generante recipere. Iam similitudo illa tertio loco adducta id solum e ficit, ut intelligamus, nulla mora a creatione Angelorum inditas fuisse species eorum mentibus, non a tem emanare ab eis sicuti a MIel men. Ad secundum neganda est co' Ad x. arg. sequen tia i satis enim est, imprimi a Deo species, ubi acquirendi via non patet I ut nunc in suum locum tui tamus, posse sortasse animam sepa-D ratam absque sensuum ope species a rebus comparare. Ad tertium cum Ad ι. am. sua confirmatione dicendum, quidquid de alijs accidentibus dicaturi
ea certe, quae notionalia sunt, em nare naturaliter non posse a su stantia creata. Quin etiam Ferrata libro tertio contra Gentes, capite decimoquario, idem
D. I hom. pronunci tum non den omisnibus accidentibus intelligendum
455쪽
Vtram anima separata prater eas sto' eris. quas hine exportar, alias diei abi obire is haustas, ista Deo impresias, vel υπme modo eo aret.
IN preposta dubitatione sit pri
ma assertio: Animae separatae praeter species hinc exportatas : item piater illam scientiam, quam infusam per se vocant,qua earum pleraeisque a Deo exornantur id quod nemo iii re inficiabitur naturalibus ac nouis speciebus consignantur. Quae alsertio, quoniam comunis est,etiam quo ad ex tremam partem. quam lm intendimus ; hac una ratione breui-ur confirmanda erit. Animae streeorpore S sensu diu seruantur,semperque seruarentur, si solam vim nais tui ae spe temus. Cum igitur tum inisulcem, tu in cum Angelis sint couersaturae absurdus enim esset, qui separatis mentibus politiae ordinem denegaret haud dubie nouas rerum notiones denuo obtinebunt , sine quibus perfectam familiaritate noo inibu nucum de pleris'. rebus a sensuum usu nimium remotiS,eiq. Rei
publicae nihilominus consentaneis agendum sit, quarum species in vita
Quod si quis dicat, animas a cor-I 're liberas multo iam esse expeditiores, quippe quas nec corporum noxae tardant, neque hebetant terreis ni artus, nec sentientes potentiae ad sua retraliut obiecta, ac pene di si rahunt; quo minus sublimiora illa a Lsequi valeant, unde iam ex iIs, quas hinc exportarunt, imaginibus, pio-cliue sit immaterialia etiam rimari: is erimum non omni ex parte satis-miet, cum eorum animae, qui ante intellectus agentis usum decesserui, nullas species sint nactae. inde r sponsionem proferet admodum dubiam. Quis enim eredar,species tam astrictae repraesentationis, obscuraeisque significationis, quasque ma is
rerum significatarum umbras, quam A uiuas imagines dixeris, usque acho praestare,ut ad subtil)ssima quaeq. distinete ut par est in eo statu percipienda sussciant
Secunda assertio e Probabile asmodum est, animas separatas ab otaiecti species non abstrahere , sed a Deo easdem recipere. Hanc doctrInam D. Thomas I .par. quaest 89.art. I .ad 3. quo loco scribit,eodem modo animam separatam species compa B rare, quo Angeli, ex infusion scilicet,diuini lumitiis; ut de ipsis tradi
cap 96. atque alibi passim D. Thom. sequuntur sui, calet anus ad citata
loca s. Par. ac praeterea quaestio. 3 7. artic. 2. Ferra r. l b illo 2 contra Ge tes, capit. 96. Capreolus 1. Sentent.
dist. 3. quaest. 2. &plures al3 Recentiores. Probatur igitur assertio hunc in modum. C Ptimo: Anima rat onalis ideo v-nitur corpori, ut piissit cognoscendi instrumenta comparare; non enim alterius finis, quam operandi gratia materia propter formam esse dicitur, 1. Physic.cap. 2. tex. 13. anima emgo extra materiam posita,aut nullas denuo acquiret , aut certe a prima
causa quod est congruentius ) sp
Secundo: Ex terna obiccta,eorun D que species nimium crassae naturaesulit, proindeqiae oportet attenuari illa non mediocriter in leti suum OL ficinis. ut fiant idoneae intellectus
gentis,aut concautae,aut instrumeniata. qua de re lib.3. de Anima dictum est : at in anima sic parata nulli sunt
sensuS, ut articulo primo, tradidimusnxterna vero obiecta atque species a tmodum sunt rudia : non ergo
ipsa sibi species efformat. sed a Dco
E recipit. Tertio: Anima separata neque a cor loreis, neque a spiritualibus ottaiectis colligere valet species; nullas ergo re vera colligit. Probaturas. sumptum, quo ad priorem partem. Namque corpora , non nisi adhibitis qui biddam conditionibu S, species sitas di fiundunt; indignum vero omnino erit, separatas menteS, quas . Assenio pro lente Litanoe. I. Ratio.
456쪽
quas D.Dionysius rapit. s. Coelestis
Anima se- nierarchiae, superinundanas vocat,
parata no quod ab huius corporei uniuersit eis accipere gibus eximantur,a talibus conditio. species ab ilibus in cognoscendo pendentes fa- obiecto cere,credereq. illas in tenebris,vel bicorporali. gratia , non intueri colores, stibi ertellurem non percipere exci ratos superius sonos.ac denique spati; s comporei addici, quo ad eam operationem, quae maxime ab his omnibusc:rcumitantiis eli immunis, videlicet , iniel lactionem. Quo ad post riorem ua ollcnditur,lpiritu alta otaiecta nullas extra se fune ut species, tum quia Omnis externae motionis, praeterquam localis . sunt expertes rtum quia, non nisi corporeas funderent, cum omne externum spatium corporeum sit, quas tamen idoneas non esse,iam probauimus. Nec dixtaris, tuc saltem animam separatani fabricari sibi species posse,cum proxima fuerit alteri rei spirituali. Enim vero, praeterqua quod de magna rorum cognoscendarum parte, hoc est, uniuerso corporeo sit tibi aliter phi-Iosophandii, inepte fateberis,quam- Iibet animam tunc solum praedictas species haurire, cum se casu in re aliis quam spiritualem impegerit. Quario: Qu ia sicut spiri tuales substantiae coniungi neqtieunt, ac colligari cum mundo corporeo , quoad aliam operationem, quam locaIm , vel prauiam locali , scilicet. impressionem impulsus: ita par est, ut nul Iam alterationem ab eo mundo patiantur:quod haud ita esset, si corpora possent eis suas imprimere similitudines Quinto: Hii manus in teneditis su pte natura intrairea potentia est, non minus, uam voluntas aut phalasia; atque adeo ab externis obiectis pati incapax, absque corporis interpositu:ergo,iscet daremus angelicuir
uba sit potentia integri culii ldam Hippositi, a Iiunde complementum non desi ierantis,posse immediate ab externis obiectis , vel imaginibus mecies abstrahere ; nulla ratione ea Dcultas humano interictui videtur concedenda.
Denique ita suadere videtur D. rit. ratioPDionys. 7.de Divin. nomin. scribens, substantias separatas cognitionem a re sdivisibilibus , aut a sensibi is minime congregareritem, August. . de Genesi adjit. cap. 8. ubi docet, rescor oreas sex diebus a Deo condi. tas fuisse prius ab eodem in Angelo. rum mentibus productas,quasi velit separatas mentes species aliter non
B Tertia assertio: Probabile etiam 3 Assertio
est,animas separatas species complu- pro serit res ex obiectis comparare . Hanc tia Scoti. tradit Scotus in A. distriaci.qs. quast.2. consen Ianee, videlicet, ad illam sententiam clua in a.dilt 3. q. I I. credit, AngeIos eo etiam modo species nonnullas a rebus ipsis haurire, quam non pauci quoque Theologiani plectuntur. Diximus,complures, AIen. a.' quoniam non negat Scotus , pleras- q. 26.m. I.
que species infundi a Deo in ipso et si alit et
separationis momento animis no- senserit q. sitis, praesertim connexiomina neces. 24. Ocha. saria tu, terminorumve sub esse poss- in4. q. I a. bili repraesentatriccs . Illud o iam art. I. Bomerit in hac sententia aduertendum, I. d. s. art. nonnulla misceri ab Scoto a nobis t. quaest. I. omittenda, cuiusmodi illud est, a re- Rich. ibi. motis etiam obiectis, sine ullonae- art. 6. q. a.dio substantias separatas species am Maior. q. cupari, cum certum sit, Vt alibi con- Greg. 2. LI tra eundem Scotum disputatum est, T. Lar. I.
agentia naturalia nulla ratione pos- Gab.i Ca. se actionem suam fundere in remota lec.31. Pal. Ioca quin prius fundant in proxima. in a. diit. Vtagitur proposita assertio a nobis s. disp. s. approbetur, ita tuendum prim best. Statu ut uranimam separatam ab obiecto, aut quattuor DItem ab eius imagine in distantem ante pro- este oportere: ut possit vi intellectus batione ac agentis species intelligibiles sibi im- sertionis. primere. An veto ea imago alia xΞ non sit . quam quae sensu externo percipi soleat,an alia Ionge diuersa, an utraque etiam, res est occultistiama, vel ipso Augustino teste, qui in lib. 2. Retract.c.3o. ita scripsit; virum signa quaedam dentur ex corporiabus, sensibilia daemoni, nobis vero minime;an alia via spirantali cogno, scat, qua gerimus, dissicilὰ . aut nu Ialo modo potest ab homine Inueniri. Quem
457쪽
Quem Ioeum in ius etiam canoniis .
eum translatum inuentes 26. quaest.2 4. capit. Quoddam. Statuendum s cundo est, noli rates species a inulto longiori distantia deseruire posse iniseellectui separato,quam sensibus; ac fortasse in gradu etiam maxime r misso, cum magna sit intellectus s parati acuties,& perspicacitas. Te 3 tio, statuendum . conditiones circa diffusionem specierum nonnullarum apud nos requ=sitas, ut lumen, rari. ratem, diaphanitatem,directum spΡtium, & si quae sunt huiusmodi, quavis no ex parte obiectorum tantum, sed etiam sensuum requiri defendamus , nullo modo ex parte intelle-etus separati reo uirendas esse. Unde, si forte in tenebris coloratu corpus species fuderit,ut credunt nonnulli, aut saltem ab ilitet Iediu separato nofuerit tunc distans, ad speciem intelligibilem g girendam utique cocul. ret. Quarto, statuendum posse eundem intellectum immediate applicari accidentibus . quae proprias species non desundunt; imo & I tentibus Iubilant ijs , ut inde pr prias earum intelligibilas notiones
Ita explicata Moti opinione, suaderι potest tertia asIertio, quae in il-Probatur lius gratiam a nobis proponitur. Priassertio mo ; Certum cli, & a nemine nega primo. tum, cognoscere stitata itias separ tas intuatiue plurima,ciam existunt; ad hoc autem genus cognitionis necesse est,ut obiecta cognita imagines sui essiciant in poteria cognoscente zergo. Probatur minor, quoniam sta
apud nos experimur, qui in tuitium notitiam no elicimus, nisi obiecta seipsa consignent.& quasi sigillent in
nostram potentiam, ut ita de eorum existentia reddamur certi,sic natura instituente,ut sicientes causae simul cum effectu sui i psarum existentiain
x Secundo: Pars intellectiva pers
parationem a corpore operationesmhilo deteriores . sed absolutiores exerceti sic enim possibilis intelle-etus multo expeditius, perspicaciusque operatur ι voluntas multo amat
ardentios, imo & potentia inbtrix ,
quae in corpore torpebat,sese exertis igitur & intellectus agens, quatumuis absim phamasmata odum aliuo perandi sortietur; applicatione, viis delicet, ad externa obiecta, aut eoruimagines. Ac statopere diuersae partis Auctores requirunt phantasmata, applicet sese animas arata iis, quae in vivi hominis cerebro resident; namque & haec situalis unio satis mtiam est luci in aere exi stenti, ut ex
attiguo pariete visbilem speciem
Terito: Incredibile prorsum est . 3
unicam, verba gratia, speciem suis cere animae separatae, ut, quidquid in aeternum Socrati sit euent tirum, intelligat, ita enim volunt,qui sp cies ex Obicctis comparari negan
ab animis, ne innumeras pene sp cies in quolibet inteIlectu conce- dant praesertim, quia euentusco tingentes solius etiam Socratis oestinati non sunt ut specie una repr et tari queam: sicuti ea praedicata, quae Decetiariain habent connexionem
cum eodem certoq. proinde numero
definita si Mat. Quanquam i Ilud in Deo ita se habeat ob ipsius essen Paeminentiam, ad quam spectari ut o dinare compositeque repraesentet Gliam illa, quae sine ullo constant orai dine apud nos. Quarto: Quae nimium dissant, a substantiis separatis non cognoscuntur; pensent igitur a rebus e tum notiones intuitiuae. De batur antecedens,quos iam in sacris literis
Angeli non semel ad terras deuolaia se perhibentur , ea , quae apud nos gererentur, exploraturi. Quod lane superuacanee fieret , si disiantia immodica impedimento non esse
, cognitioni racre vera es e ijs animis, quae apud inferos , vel inpur at rio detinemur, docent Augustinus Iibro de Cura pro morauis , capit II. Gregorius libro I x. Moralium, L. 3I.&alis approbat Diuus Tli
laure colligitur ex decimoquarto capite Iibri Iob. ubi de homine , oui iam vita excessit, scribens,ita
458쪽
dῖt; siue latant nobiles filii eius,si. Α
ue ignobiles, non intelliget. Postremo: Quoniam non est, quisicilla intelligat, quo pacto anima species omnes in ipso separationis
momento recipiat; Sc tamen pereasdem inuariatas, ut contrariae sentenistiae Auctores volunt, non ante misenoscat obiecta contingentia, quam In rerum natura existant. Quis enim
sibi suadeat, potentiam obiecti spe. cie informatam , ac sine ullo extra- Bneo impedimento,in actum pisdire non posse ε
turque tertia quorundam reis renitarum .
SEd, quoniam utramq. sententiam
D. Thomae ac Moti probabilem iudicauimus, etsi in priorem magis propendeamus ι uti iusq; argumenta breuiter dissoluenda erunt, adiecta ad extremum alia quorundam extremorum opinione non improbabili.
Ad primum igitur pro D., horna negandum erit antecedens. si cona pa- 'randarum tantum specierum gratia dicatur anima uniri corpori, cupro. Dpter vegetandi sentiendi q. functiones etiam uniatur. Itaque specierum
conquisitio, & per corpus, & sine corpore dari poterit. Ad lecundum, dicendum, intellectum extra corpus multo liberiorem esse, quam in cO Pore, ut mirum non sit . egere illum tunc paucioribus, ut species intelligibiles conficiat. Ad tertium,neg
tur assumptum, ad primamque probationeni illius occurratur,noli omis Enibus conditionibus subdi intellectum separat una , quibus sensus , idemq. intellectus in corpore obnoxius est, ut in exponenda Scoli sen
nullas requirat, absurdum non eli,s velit obiccta corpor a Cogi: OlLC-re,cum necessat itin sit, tili: iii ad talia obiccta sese accouimiodat vi atque, t
ita diram,illi scenae inseruire; quem
sa atque Angeli spirituales sint, i. bilissimaeq. substantiae, si tamen Lxi. stant, corporeo spatio, vel reali, vel imaginario coerceri illas oportebit. Ad standam probatiotieni dic, suta Ad . itantias spirituales, si proximae sitit, posse cum intellcctu animae separatae; si autem remotae, polle mediante aliquo corpore, sigila sui exhibere, corporeasque imagines dii fundere, cum quibus iam intellectus agens .animae separatae conuenire valeat ad intellectilium specieruili absit aetim 1 nem. Ad quartum dicito, iubilatiam Ad spiri talem a mundo corporeo per se , solum spectato nunquam pati imis esitonem, sed adiuncta vi spiritualis agentis intellectus. Hu quintum Ad s. respondendum , intellectum humanum, dum est intra corpus, non nisi eo mediante recipere species posse ecum tamen ad conditionem angelici peruenit,ab externis rebus immediate assici valere. Ad auctoritatem Ad vIt. D. D:onysis.& Augustini dicendum, procedere illam de supernaturali cognitione, quam certum est, substantias separatas non a rebus, sed a Deo sibi vendicare. Respondeamus etiam Scoticae sen Resp. adtentiae argumentis. Ad Primuin ne- I. arg. proganda est nainor propositio. Ad pro- opinione Dationem dic, speciem non ideo si Scoti. tum intuit tuam este, quod ab obiecto exiliet ite producatur ei sectitie ased quod in i ptuni ut exilien S lua r praesentati Oile terminetur, id vero sortiri posse species anili s separatis consignatas, ello. ab obiectis non imprimantur, sed a causa superiori infundantur. Ad sectadum;qii idquid Ad 2. arg. sit dealus pote nitis,intelliatum tamen agent cin per separationcm a corpore nou cxpediri tua Sis ad op randum I sed priuati potius necessaria phantasmatis .pe; nec vero erit satis applicatio illa ad phantasiarata alterius suppositi , cuius ibi sciri fit inentio, ut ex s. arg. pro D. ThOIn. colligi potest ..puteitium, incre- Ada. arg. dibile itonesie, unius Iubilantiae singulati . v. g. Socratis spcc: mdcieris Eu uire
459쪽
uire posse ad cognoseenda successive
plurima eorum,qus illum agere,vel pari contigerit, quemadmodum eadem visitis species eiusdem Sociatis sedentem illum,ilantem.&dea in Ad 4. . lantem repraesentat. Ad quartum, descensum illum subrinitatu in se. paratarum ad nos humano more a cipiendum esse ex parte earum 3 ex parte vero nostri esse necessarium rcum signa,quae nobis exterius exhibitur sunt set localem motum,nona quavis di Itantia percipi valeant. Vnde pro QMd vero defunciorum animς no-
ueniat, i- nulla ignorent, quae apud nos etiam gnorare exterius geruntur . ut cum Doctori-aias, quae biis in argumento citatis fatemur, qud nos nona distantia locali, quae nihil at- geruntur. tinet ad cognitionem, prouenir, sed a defectu speciei, aut concursus diuini, quem non decet semper impendi, ita pollulante animarum statu, damnationis, vel gloriae.
Ad postre Ad postremum a sument rim post
num. multam controuersiam responderi
Cur spes tandem solet, ideo species substaan 6 reprae- tiarum separatarum non repraesenseor et coa tare actu obiecta contingentia , antingentia, tequam sint, quia eorum productio
antequa conditio est, sine qua talis repraesen- sint. tatio non completur, ad eum fere modum , quo extremum aliquod referendi actum non exercet, nisi te minus alius aduerso proponatur.
Hotsi me- Ηxe tamen responsio nunquam sa- minit Mo tis plana visaeit et quapropter etiam Iina t. p. q. nonnulli D. Thom.studiosi eius sen- I. art. . tentiam de infusione specierum tu, Qua di- stantus separatis, ita aggressi sunt a stinctione temperare,ut dicant,s secies quidem hac in re repraesentatrices obiectorum abitra-Τhom istae ctiue ipso separationis initio in funis aliqui φ di omnes: repraesentatrices vero inis surpent . tuitiue, successu temporis pro cuiusque obiecti occasione: quanquam vero praedicti auctores de ibIis in ternis actibus , quos Angiali aperire Pro occa- volunt alus, ex ἱnstituto loquantur,sione teru non difficile concedent similem im illas atqi fusionem spec erum quo imcun- alias spe. que contingentium obiectorum ιcies insin neque aliter ab alijs refutamur,
di, aliqui quam quod noua specierum natu is Putarunt. ralium infuso in s Ilautias sep Α ratas a D.Thoma sit aliena . Est nihilominus sententis haeetam per se intellectu facilis, tum a s
argumentum,in quo versamur,elu dum opportuna, ac proinde, quae a nobis etiam non improbetur,su ad rique non mediocriter poterit ex D. Augustiat doctrina, qui qua ratione Egregita dixit, initio mundi ira impressisse D. AuguDeum mentibus separatis rerum e- cus. x plaria, prout rasilam ad ex illen. B tiam percreationem foras educebat: sic plane dicturus fuisse videtur dereliquis euentis,quae progressu temporis tacederent, cum aequa sit ν-triusque ratio. Itasve Deus naturali quadam lege in separatos intest ctus species immittit, non solum, quoties effectus naturales extra suas causas ponuntur, sed etiam quoties substantiae ipsae intellectrices altera alteri intrenas cogitationes volunt C aperire. Hoc autem poterat doctrina hae mi displicere, quod parum ad naturas
rerum accommodata videat in s tam sepMMarum mentium cognitionem mutuaque colloquia, perpetuis revelationibus tra sigi ponat.& quens est insuauius primam causam nat rati lege concurrentem faciat ad ea, quae creata sibi tantia libere eligit, .cum ali ruat; Deum species infunde-D re necessa Noeianimae, in 'iram alia conceptiones suas libere deitinat. Sed haec nihil obstant; quanquam Diluta.
enim reuelationis nomen manis stationem supernaturalem frequenter signi iaci, iii praesenti certe naturalem importae, sicuti quando luci accommi, arear,coloresque oculis reuelare non inepto pei hi hctur. Neisque insuauior eli proposita phil iophandi ratio . qi od Deum ponat E naturali le*e concurrentem ad ea, uae libere uel linat creatura. ban-oquidem , ut ad deliberanduinciam caula lecunda lege naturali concurrit,ita ad exequendum deliberata simili lege concurrit pro causa secun- Deu alida,quoties h deliberatione in suam qua et posexequi non valuerit. Curenuit Deus se essicere concursus omnes ut causa generalis via Les par impencut naturali φ do; nota au- ticulare. Iem
460쪽
itan aliquos vi particulam , Quinum o ita passim accidere non infici bitur, qui humanas animas ab emdem Deo singulis fere momentis eorporibus inrundi animaduerterit Quod si eorpora nostra studium.
tionibus atqueorganis Deum de re minant ad naturalem ammarum imLisionem, cur non etiam separatae mentes luis voluntatibus illum d κrminabunt p
insputatio ira separatam collituum in actarias. primo ad operandum. Nun ede ipso actu lac Hid est eogni u ne, disputandum erit. Prior, igitur articulo acquirendum. an revera in statu teparationi&cognoscedi actus anima eaerceat. Posteriqri vero dis. ficultates aliquot enodabimus, Vnde modus cognoscendi sepalais animae planius constet.
. Arg.pro D Artem negantem haec argumem Parie ne A in suadent. Primum, quod estgativa. caput dubitarionis apud D. Thomam I. pati.quaIlione 2 arti c. r. 8c quaestio. unicide Anima quia anima non per accidens unitur corpori ad
operandum, quod plato volvit sed per se,& ex natura sua citin materia, teste Philosopho, Dropter Grmam sis tanquam propter finem, & non econtra: cum igitur 1bcietate corporis privabitur anima, omnis criniationis expers fiet, ni fi peculiati intellano quod nunc non spectamus is deseetiis suppleatur.
. aut accommodatas, aut certὶ naturales species imn habet; ergo neqv cognoscet naturaliter. Probatur alia
sumptum ; quia species, quas hinc defert, utpotὰ ex phantasmate proinuenientes, absque eorundem phantasinatum concurse in actum cognitioniyprodire posse non videmur Iquas vero Deus illi perinfusionem donat, libere donat, atque adco non narii raliter. I Tertiam. Anima consucctaco I. Argum pori, laeso grauiter interno sensu ab interlectione impeditur, ut constat experientia, tum in alijs morborum generibus, tum maxime Fn Ietha ilia; alarii orique in morte, ubi non raditur soluin , sed corrianapitur onlaniis interior seia sus; ergo anima seis parata nihis prorius intelligit: ataque hoc etiam aperte testari videtur
Aristoteles I. de Anima, capi . q. tex. dicens, inremus quodam corris
pio, ipsiam quoque intolligere cor rumpi . Quartum . Quia saltem anima 4. Arguini
puerorum in maternis uteris decedentium nihil intelligere videntur, scuti nec in hae vita quidquam intellexere 3 cur eniin nunc id nullum censeatur incommodum, tunc autem Mnseatur FQuintum. Intelligere est opera- s. Arguimtio contu iacti , sed anima separata non est ipsuin coniunctum, nempe homo: ergo illa non intelligit. Pr batur maror ex Aristotele paulo superlust aeducto, rex. O . ubi ita scribit: tacere autem, animam Intelliag re, nihil est aliud, quam dicere, eam texere, vel aedificare, rectiusque usurpari hominem intelligere, aetaficare,& Sextum. Anima separata ab obidictis exterius oblatis non mouenire
non est igitur, cur potius hoe, quam iιlud incipiat intelligere; cii spe cies in intellectu aeque sint ni om-ptae, atque Deb naturaliter nihil in telliget anima, nisi sertasse per ex mordinariam Dei determinati
Quaestio haecqus naturali anim sseparatae statu sintato procedo